8 TRÒ CHƠI TẠI NHÀ GIÚP
TRẺ MẦM NON
PHÁT TRIỂN TRÍ TUỆ
Trẻ em lứa tuổi mầm non, khoảng 2-5 tuổi là lứa tuổi tò mò, hiếu động nhưng cũng
học hỏi, tiếp thu rất nhanh. Có nhiều trò chơi đơn giản mà bổ ích tại nhà giúp trẻ
phát triển trí tuệ mà cha mẹ có thể áp dụng.
Trẻ thích thú khi được hóa thân thành các nhân vật trong truyện cổ tích.
Nhận biết âm thanh
Với trẻ nhỏ, khoảng 2-3 tuổi, cha mẹ có thể cùng con chơi trò nhận biết âm thanh bằng
cách mở cho trẻ nghe một đoạn nhạc hoặc clip với những âm thanh quen thuộc trong cuộc
sống (ví dụ tiếng nước chảy, tiếng mèo kêu, tiếng chim hót véo von…), sau đó yêu cầu bé
nhắc lại những âm thanh đó. Hỏi bé đó là âm thanh gì?
Trò chơi này sẽ giúp trẻ rèn luyện khả năng ghi nhớ và tập trung, cũng như bồi đắp thêm
khả năng cảm thụ âm nhạc.
Nhận biết màu sắc
Nhân biết sắc màu không chỉ giúp trẻ cảm thụ hội họa tốt hơn mà còn hiểu hơn về các sắc
màu trong cuộc sống thực.
Thường ở độ tuổi lên 3, trẻ em bắt đầu nhận biết được màu sắc. Để trẻ có thể phân biệt
màu sắc và biết cách tô, vẽ một bức tranh sinh động, tươi vui với nhiều sắc màu đa dạng,
cha mẹ hãy mua các đồ chơi hình khối, tranh cát, đất nặn, bút màu… và hướng dẫn trẻ cách
sử dụng.
Không chỉ dạy trẻ cách phân biệt màu sắc và sử dụng các màu sắc cho bức tranh của mình,
cha mẹ cũng cần dạy trẻ nhận biết một số màu sắc đặc trưng của các sự vật xung quanh, ví
dụ lá cây có màu từ xanh non đến xanh lá đậm, quả cà chua khi xanh có màu xanh, sau đó
ngả vàng và đến lúc chín có màu đỏ đậm, đám mây tùy vào thời tiết nắng mưa, có thể có
màu trắng, xanh lơ, hồng nhạt, thậm chí đen xám… Tuy nhiên, bạn cũng đừng máy móc
bắt trẻ vẽ y hệt sự việc đời thực, hãy cứ để trẻ nhỏ thỏa sức sáng tạo và tưởng tượng trong
mỗi tác phẩm nghệ thuật của mình.
Đếm số
Trò chơi đếm số là một bước đệm tuyệt vời để trẻ tiếp xúc gần hơn với bộ môn Toán học.
Bước đầu, bạn hướng dẫn con đếm các đồ dùng xung quanh trẻ như đếm số cây nhà trồng,
số ghế trong phòng bếp và phòng khách, hay chỉ đơn giản là đếm các ngón tay... Sau đó,
bạn có thể yêu cầu con đếm các con số khó hơn như toàn bộ số bút màu trong hộp, số kẹo
trong một gói… Dần dần, bạn có thể đưa ra các yêu cầu cơn hơn, ví dụ nếu con có 8 chiếc
kẹo, con cho mẹ 2 chiếc, hỏi con còn mấy chiếc kẹo.
Có thể thấy, trò chơi đếm số và thêm bớt (chính là phép cộng và trừ trẻ được học sau này)
giúp rèn luyện trí thông minh và khả năng ghi nhớ của trẻ.
Tìm điểm giống và khác nhau
Trẻ rất thích tìm điểm giống và khác nhau giữa hai hình. Tuy nhiên, tùy vào độ tuổi của trẻ
mà cha mẹ đưa ra những hình có độ khó phù hợp. Ví dụ, trẻ mới 3 tuổi bạn chỉ nên đưa ra
những hình có nét vẽ đơn giản với một vài điểm giống và khác nhau, trẻ lớn hơn, hình có
thể phức tạp hơn với nhiều điểm giống hoặc khác nhau hơn.
Trò chơi này khá đơn giản nhưng lại rất hữu ích trong việc rèn cho trẻ khả năng tập trung,
nhanh tay nhanh mắt và cả sự kiên trì, nhẫn nại.
Chơi đồ hàng
Chơi đồ hàng là một khái niệm chung chỉ việc chơi tất cả các món đồ lặt vặt trong nhà như
bộ đồ chơi nấu ăn, khám bệnh, búp bê, chăm sóc nhà cửa…
Hầu hết trẻ em đều có thể tự chơi đồ hàng một mình. Tuy nhiên, việc chơi đồ hàng từ hai
người trở lên bao giờ cũng hấp dẫn hơn. Ví dụ, chơi nấu ăn, trẻ là đầu bếp, bạn là khách
hàng. Bạn sẽ đưa ra các yêu cầu món ăn và trẻ phục vụ. Trò chơi đồ hàng giúp trẻ biết tên
các vật dụng và công dụng của chúng trong gia đình, ví dụ bát để ăn, chảo để xào, rán, nồi
để luộc, kho, hấp… Trẻ cũng hiểu rõ hơn về bản chất của một sự việc, ví dụ, để nấu một
bữa cơm gia đình cần phải làm những gì, đi khám bệnh sẽ trải qua quy trình như thế nào…
Đó chính là cách để trẻ học các kỹ năng sống cần thiết.
Vẽ tranh giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng và sáng tạo.
Diễn kịch
Rất nhiều trẻ thích đóng kịch, nhập vai mà không cần cha mẹ chỉ bảo. Nếu bạn thấy trẻ
đang nói chuyện với một con gấu bông thì đừng ngắt lời trẻ hay tỏ ra ngạc nhiên nhé. Đó
là cách để trẻ học giao tiếp và phát triển các kỹ năng biểu cảm, nuôi dưỡng trí tưởng tượng
phong phú cũng như nâng cao sự hiểu biết về thế giới xung quanh. Bạn có thể tham gia
diễn kịch cùng con bằng cách đặt các câu hỏi, các tình huống để xem trẻ sẽ xử lý như thế
nào. Ví dụ, “hình như gấu bông hôm nay bị ốm, bây giờ chúng ta phải làm gì nhỉ?” và trẻ
sẽ đóng vai bác sĩ để khám bệnh cho gấu bông...
Ngoài việc nhập vai, diễn kịch với đồ chơi, trẻ có thể đóng kịch với bạn. Ví dụ, trẻ đóng
nàng bạch tuyết, còn bạn là người dẫn chuyện và các nhân vật còn lại…
Xếp hình
Nếu như ô tô chỉ có con trai thích, búp bê chỉ có con gái thích thì xếp hình với nhiều mô
hình đa dạng, có các cấp độ từ dễ đến khó, hấp dẫn tất thảy trẻ em ở nhiều độ tuổi khác
nhau.
Xếp hình không chỉ rèn cho trẻ khả năng sử dụng các ngón tay linh hoạt và khéo léo, mà
còn kích thích trẻ sáng tạo, tưởng tượng và luyện trí nhớ, sự kiên trì, nhẫn nại để tạo nên
một sản phẩm hoàn chỉnh.
Trò chơi nối từ
Trò chơi này rất đơn giản, ví dụ bạn nói “hoa hồng”, con sẽ nói tiếp “hồng nhung”, bạn nói
tiếp “nhung lụa”…, cứ từ sau nối từ trước cho đến khi một trong hai người thua cuộc. Nếu
trẻ vẫn thích tiếp tục chơi, bạn có thể bắt đầu bằng một từ mới, nhưng hãy chọn những từ
có tính chất gợi mở để trẻ có thể nối tiếp, khi trẻ bí từ, cha mẹ có thể đưa ra một số gợi ý
để trẻ tiếp tục cuộc chơi. Đừng cố ý chọn những từ không thể nối tiếp như “ngoằn ngoèo”,
“khù khoằm”, “đẹp đẽ”, “dưa hấu”… để đánh đố trẻ.
Thông qua trò chơi nối từ, trẻ sẽ được học thêm nhiều từ mới, làm giàu vốn từ vựng cũng
như hiểu biết xã hội, nhờ đó giao tiếp mạnh dạn và tự tin hơn.