
Đ bài: Anh (ch ) có ý ki n gì v nh n đnh sau: “Th T H u tiêu bi u cho khuynhề ị ế ề ậ ị ơ ố ữ ể
h ng th tr tình chính tr ”ướ ơ ữ ị
Bài làm
M t hi n t ng th khi đã phát tri n tr n v n, viên mãn c n đc xác đnh và g i tên.ộ ệ ượ ơ ể ọ ẹ ầ ượ ị ọ
Xác đnh đúng, g i tên đúng m i đánh giá đúng. Th T H u th ng đc g i b ng cácị ọ ớ ơ ố ữ ườ ượ ọ ằ
tên khác nh th tranh đu, th th i cu c, th th i s , th c m h ng xã h i, th chính tr ,ư ơ ấ ơ ờ ộ ơ ờ ự ơ ả ứ ộ ơ ị
th đt hàng... G i là th đt hàng rõ ràng là không hay vì nó g i lên m t quan h hàngơ ặ ọ ơ ặ ợ ộ ệ
hóa, g i là th tranh đu, th th i cu c tuy ch ra tác d ng xã h i nh ng còn chung chung.ọ ơ ấ ơ ờ ộ ỉ ụ ộ ư
G i là th th i s và th c m h ng xã h i đu ch a xác đáng b i vì c t lõi trong th Tọ ơ ờ ự ơ ả ứ ộ ề ư ở ố ơ ố
H u không ph i là các s ki n th i s hay các v n đ xã h i khác nhau mà là tình c mữ ả ự ệ ờ ự ấ ề ộ ả
chính tr , ý th c chính tr th ng tr c.ị ứ ị ườ ự
Th T H u là th th hi n các t t ng, tình c m chính tr c a th i đi, là th phát hi nơ ố ữ ơ ể ệ ư ưở ả ị ủ ờ ạ ơ ệ
ý nghĩa chính tr c a các hi n t ng đi s ng.ị ủ ệ ượ ờ ố
Đi u h t s c thú v là trong t p th T y, T H u đ c p h t các hi n t ng xã h iề ế ứ ị ậ ơ ừ ấ ố ữ ề ậ ế ệ ượ ộ
đc th hi n trong Th m i lãng m n và văn h c hi n th c phê phán đng th i, và quaượ ể ệ ơ ớ ạ ọ ệ ự ươ ờ
m i hi n t ng ông đu phát hi n ra ý nghĩa chính tr c a chúng. Ông nhìn ra gi i phápỗ ệ ượ ề ệ ị ủ ả
cho m i v n đ b ng con đng đu tranh chính tr .ọ ấ ề ằ ườ ấ ị
Đi v i T H u, các hi n t ng “m côi”, “l c loài”, “l m than”, “l nh lùng”, “kh t i”,ố ớ ố ữ ệ ượ ồ ạ ầ ạ ổ ủ
“th m s u”, “h t h i”, “cô đn”, “điêu tàn”, “đp và th ”.. đu có n i dung xã h i c th ,ả ầ ắ ủ ơ ẹ ơ ể ộ ộ ụ ể
ch không ph i là các hi n t ng chung chung, nghi p dĩ c a ki p ng i. Ti ng đàn emứ ả ệ ượ ệ ủ ế ườ ế
bé hát rong, theo ông, ph i là m t hành vi ch ng l i ch đ cũ. Hai cái ch t c a hai đaả ộ ố ạ ế ộ ế ủ ứ
cháu ng i hành kh t ph i là c s đ nuôi căm h n. Nhà th h ng m i v n đ xã h iườ ấ ả ơ ở ể ờ ơ ướ ọ ấ ề ộ
vào m t h ng duy nh t: Cách m ng.ộ ướ ấ ạ
Đi di n v i văn th lãng m n tiêu c c v m t chính tr - đúng nh Hoài Thanh nh n đnhố ệ ớ ơ ạ ự ề ặ ị ư ậ ị
- T H u đã “ch i l i”, “ch i l i trên v n đ c b n là thái đ s ng và nh n th c chínhố ữ ọ ạ ọ ạ ấ ề ơ ả ộ ố ậ ứ
tr ”. Ch i l i nh th nào? Tô H u đã mang l i cho các hi n t ng xã h i l y m t n iị ọ ạ ư ế ữ ạ ệ ượ ộ ấ ộ ộ

dung c th , kéo chúng t s nh n th c tr u t ng tr v v i m nh đt hi n th c. Cácụ ể ừ ự ậ ứ ừ ượ ở ề ớ ả ấ ệ ự
bài D ng d ng, Tháo đ, Điêu tàn, Nh ng i th hi n r t rõ cho khuynh h ng đó. Ngayử ư ổ ớ ườ ể ệ ấ ướ
bài Lao B o mà r t nhi u khi b xem là b ng ch ng c a vi c nhà th “ch a thoát kh i”ả ấ ề ị ằ ứ ủ ệ ơ ư ỏ
nh h ng tiêu c c c a th m i, ta cũng th y nhà th “ch i l i” b ng cách ch ra m tả ưở ự ủ ơ ớ ấ ơ ọ ạ ằ ỉ ộ
hi n t ng điêu tàn, nh ng là do đ qu c Pháp gây nên. Đây cũng có “x ng tàn”, “n mệ ượ ư ế ố ươ ấ
m bao kh i não”, có “huy t d i l i than”, nh ng là do “Roi đ qu c, báng súngồ ố ế ứ ướ ờ ư ế ố
tr ng qu t xé. Th t hi sinh c a nh ng ki p đi đày”. Và đó là c s đ căm h n, nung n uườ ấ ị ủ ữ ế ơ ở ể ờ ấ
ý chí chi n đu.ế ấ
Tr ng h p này cũng nh nhi u tr ng h p khác c a T y, không th căn c vào sườ ợ ư ề ườ ợ ủ ừ ấ ể ứ ự
gi ng nhau c a hình nh mà k t lu n là nhà th đã ch u nh h ng tiêu c c hay tích c cố ủ ả ế ậ ơ ị ả ưở ự ự
c a Th m i. Cái quy t đnh trong quan h nh h ng không ch tính ch t tích c c hayủ ơ ớ ế ị ệ ả ưở ỉ ở ấ ự
tiêu c c c a hi n t ng văn h c có tr c, mà l p tr ng, b n lĩnh c a ch th ti pự ủ ệ ượ ọ ướ ở ậ ườ ả ủ ủ ể ế
nh n. T H u đã c t nghĩa l i, gi i thích l i, đi m i h n n i dung c a các hi n t ngậ ố ữ ắ ạ ả ạ ổ ớ ẳ ộ ủ ệ ượ
gió. Ti p nh n đây có nghĩa là c i t o và đi m i.ế ậ ở ả ạ ổ ớ
Th T H u cũng có xuân ý, tr i h ng, ph ng ph t c a th Xuân Di u. Nh ng Xuânơ ố ữ ờ ồ ả ấ ủ ơ ệ ư
Di u, mùa xuân g n v i tu i tr h ng th c a ng i cá nhân, còn T H u là “xuânệ ắ ớ ổ ẻ ưở ụ ủ ườ ở ố ữ
nhân lo i”, xuân c a th i đi m i - m t mùa xuân mang đy n i dung cách m ng. V y thìạ ủ ờ ạ ớ ộ ầ ộ ạ ậ
đây, nên nói cái nào nh h ng cái nào? Cái quy t đnh v n là t t ng và b n lĩnhở ả ưở ế ị ẫ ư ưở ả
ng i ti p nh n. đây th hi n rõ b n s c v ng vàng c a m t nhà th chính tr .ườ ế ậ Ở ể ệ ả ắ ữ ủ ộ ơ ị
Th ng có ý ki n cho r ng th T H u có ít nh ng hi n t ng đi th ng, ít các chi ti tườ ế ằ ơ ố ữ ữ ệ ượ ờ ườ ế
th ng nh t, th ông thiên v t ng h p và v “c i l ch s ”, th ông ít vi t v tình yêu.ườ ậ ơ ề ổ ợ ề ố ị ử ơ ế ề
Đó là nh ng nh n xét có c s . Tuy nhiên, v n đ không ch ph ng di n ít hay nhi u,ữ ậ ơ ở ấ ề ỉ ở ươ ệ ề
mà ch y u tính ch t c a khái quát. Th c ra nhi u bài th c a T H u không ít các chiủ ế ở ấ ủ ự ề ơ ủ ố ữ
ti t đi th ng, hình nh c a th c t i. Ta có th căn c vào chi ti t mà nh n ra là bài thế ờ ườ ả ủ ự ạ ể ứ ế ậ ơ
vi t th i nào.ế ờ
Đi u ch y u là nhà th t p trung khai thác khía c nh n i dung chính tr c a đi th ng.ề ủ ế ơ ậ ạ ộ ị ủ ờ ườ
Do đó, cái tiêu bi u c a th T H u ch y u không n m phía tái hi n đi th ng, mà ể ủ ơ ố ữ ủ ế ằ ở ệ ờ ườ ở

phía khái quát chính tr sâu s c, th m thìa, đm đà. Ch ng h n nh bài Ng i con gái Vi tị ắ ấ ậ ẳ ạ ư ườ ệ
Nam h u nh ch ng có chi ti t sinh ho t đi th ng nào, mà r t “T H u”, và r t hay.ầ ư ẳ ế ạ ờ ườ ấ ố ữ ấ
Ngay t p th Vi t B c giàu hi n t ng đi th ng h n c n i dung c a nó v n là ý th cậ ơ ệ ắ ệ ượ ờ ườ ơ ả ộ ủ ẫ ứ
chính tr c a con ng i kháng chi n, khác h n chi ti t đi th ng ki u Na-dim Hi-c -ị ủ ườ ế ẳ ế ờ ườ ể ơ
mét.
Không ph i đi đn bài Quê m nhà th m i đa các chi ti t đi t vào đây. Ta đã bi tả ợ ế ẹ ơ ớ ư ế ờ ư ế
T H u đa đi t vào ngay bài th đu tiên c a t p bài M côi. Nhà th m t m t khiố ữ ư ờ ư ơ ầ ủ ậ ồ ơ ấ ẹ ừ
ông hãy còn bé. Ông nh c đn m v i nh ng l i th r t m c thi t tha, nh ng th ng baoắ ế ẹ ớ ữ ờ ơ ấ ự ế ư ườ
gi cũng g n li n v i lòng bi t n Đng: “M không còn n a, con còn Đng. Dìu d t khiờ ắ ề ớ ế ơ ả ẹ ữ ả ắ
con ch a bi t gì”, hay “M i, m sinh con ra trong c c kh . M ch a hay t đó có Liênư ế ẹ ơ ẹ ự ổ ẹ ư ừ
Xô. Có Lê-nin h ng che ch con th ...”. Nh c đn con mình, nhà th li n nghĩ: “Còn baoằ ở ơ ắ ế ơ ề
nhiêu ch a đc ng trong nôi. Mi n B c thiên đng c a các con tôi”. C tình yêu đôiư ượ ủ ề ắ ườ ủ ả
l a cũng th m nhu n n i dung chính tr : “Mà nói v y: Trái tim anh đó. R t chân th t chiaứ ấ ầ ộ ị ậ ấ ậ
ba ph n t i đ. Anh dành riêng cho Đng ph n nhi u. Ph n cho th và ph n đ emầ ươ ỏ ả ầ ề ầ ơ ầ ể
yêu..”. Ho c “Khi âu y m cùng anh, em h i. Tên nào trong muôn ngàn tên g i. Nh m iặ ế ỏ ọ ư ố
tình chung th y không tan? Trong lòng anh, tên y: Mi n Nam!”.ủ ấ ề
Nhi t tình chính tr c a nhà th luôn luôn th ng tr c trong m i tr ng h p, xâm chi mệ ị ủ ơ ườ ự ọ ườ ợ ế
vào m i lĩnh v c đi s ng. Và nh v y d u cái đi th ng có đi vào th T H u nhi uọ ự ờ ố ư ậ ẫ ờ ườ ơ ố ữ ề
h n n a, ch t sinh ho t v n không th tăng lên. Đó cũng là m t hi n t ng có quy lu tơ ữ ấ ạ ẫ ể ộ ệ ượ ậ
c a văn h c vô s n trong nh ng th i kì đu, ch ng h n nh Ng i m c a M. Go-r -kiủ ọ ả ữ ờ ầ ẳ ạ ư ườ ẹ ủ ơ
hay Thép đã tôi th đy c a N. Ôt-xt -r p-xki. Nói v phong cách M. Go-r -ki trongế ấ ủ ơ ố ề ơ
Ng i m , nhà phê bình văn h c A. Chi-che-rin cho r ng đó là m t ch nghĩa hi n th cườ ẹ ọ ằ ộ ủ ệ ự
không th hi n “miêu t các chi ti t sinh ho t và tâm lí mà trong s tái hi n m t cáchể ệ ở ả ế ạ ở ự ệ ộ
c th và m nh m phi th ng, nh ng l i khái quát ch t ch , t i t n, trang tr ng vụ ể ạ ẽ ườ ư ạ ặ ẽ ươ ắ ọ ề
nh ng ng i công nhân và nông dân Nga tr c cách m ng 1905”.ữ ườ ướ ạ
Nói v Thép đã tôi th đy, có nhà phê bình g i đó là “m t cu c s ng không có đi ề ế ấ ọ ộ ộ ố ờ
th ng”.ườ

Cách ti p c n y r t g n v i T H u. Chính nhà th đã nhi u l n liên h ngày sinh c aế ậ ấ ấ ầ ớ ố ữ ơ ề ầ ệ ủ
mình v i ngày sinh c a Liên Xô (cũ), c a Đng và c a Nhà n c Vi t Nam Dân chớ ủ ủ ả ủ ướ ệ ủ
C ng hòa. Có th nói T H u là nhà th chính tr t trong máu th t, c t t y.ộ ể ố ữ ơ ị ừ ị ố ủ
Là m t nhà th , ông ch bi t có cu c s ng duy nh t - cu c s ng chính tr . Có th nói “Tộ ơ ỉ ế ộ ố ấ ộ ố ị ể ừ
y trong tôi b ng n ng h . M t tr i chân lí chói qua tim” m i th c là ngày khai sinh vàấ ừ ắ ạ ặ ờ ớ ự
đi m kh i đu c a đi ông. Các giai đo n cách m ng, nh ng ngày l l n, nh ng s ki nể ở ầ ủ ờ ạ ạ ữ ễ ớ ữ ự ệ
tr ng đi c a đt n c m i th t s là nh ng cái m c trong cu c đi tình c m c a ông.ọ ạ ủ ấ ướ ớ ậ ự ữ ố ộ ờ ả ủ
Ông không ch tù có m y năm r i sau đó v t ng c. Ông d ng nh đã tù su t trămỉ ở ấ ồ ượ ụ ườ ư ố
năm, nghìn năm.
Ông không s ng cu c đi có tình yêu đôi l a, không có d n v t đi th ng, ông s ng tr nố ộ ờ ứ ằ ặ ờ ườ ố ọ
v n cu c đu tranh su t trăm năm cho t do, đc l p c a nhân dân ta. Trái tim ông đpẹ ộ ấ ố ự ộ ậ ủ ậ
n i c nh đói nghèo, b v do xã h i cũ t o nên, nó r m máu d i giày đinh c a th c dânơ ả ơ ơ ộ ạ ớ ướ ủ ự
đ qu c. Ông ngh t th n i đt n c b chia c t làm đôi, ông đau đn v i c cây, r ngế ố ẹ ở ơ ấ ướ ị ắ ớ ớ ỏ ừ
núi Vi t Nam th m đy ch t đc màu da cam c a Mĩ. Ông bay múa trong ngày T qu cệ ấ ầ ấ ộ ủ ổ ố
gi i phóng, ông tr l i cùng đt n c h i sinh. Bao gi T H u cũng gi cho tình c mả ẻ ạ ấ ướ ồ ờ ố ữ ữ ả
mình rung đng mãnh li t v i ý nghĩa chính tr c a các hi n t ng đi s ng. Ngay th ngộ ệ ớ ị ủ ệ ượ ờ ố ưở
th c phong c nh thiên nhiên, nhà th cũng suy nghĩ t i chính tr .ứ ả ơ ớ ị
Hoài Thanh có l n nh c l i: “T H u có l n nói, nghe chim kêu, th y n ng đp mà khôngầ ắ ạ ố ữ ầ ấ ắ ẹ
nghĩ do đâu mà có thì đánh giá m i th đu sai”. Khi đng tr c m t ng i ân nhân cách ọ ứ ề ứ ướ ộ ườ
m ng s p m t, nhà th cũng không h đ l ni m th ng xót riêng t , mà tri n miên ạ ắ ấ ơ ề ể ộ ề ươ ư ề
trong l s ng cách m ng l n lao:ẽ ố ạ ớ
Anh nghe thu r t lá g i đi điứ ọ ờ
Tôi th y c m t mùa xuân b c l i…ấ ả ộ ướ ạ
(Nh ng ng i không ch t)ữ ườ ế
Nh v y th tr tình chính tr c a T H u d a trên ti n đ th ng nh t hoàn toàn, l m khiư ậ ơ ữ ị ủ ố ữ ự ề ề ố ấ ắ
là đng nh t ch th tr tình cá nhân và ch th c a ho t đng chính tr là giai c p,ồ ấ ủ ể ữ ủ ể ủ ạ ộ ị ấ

Đng, Nhân dân, T qu c. S th ng nh t cao đ y t nó đã th tiêu lý do phân bi tả ổ ố ự ố ấ ộ ấ ự ủ ệ
tuyên truy n và tr tình, làm g n l i phút bùng cháy c a tâm h n tr tình v i th i đi mề ữ ầ ạ ủ ồ ữ ớ ờ ể
bùng n c a s ki n chính tr . T H u đã k t h p m t tình c m yêu n c, yêu ch nghĩaổ ủ ự ệ ị ố ữ ế ợ ộ ả ướ ủ
xã h i thu n túy nh t v i m t tình c m cá nhân đm th m trong sáng nh t. Nh th , ôngộ ầ ấ ớ ộ ả ằ ắ ấ ờ ế
đã sáng t o đc m t th gi i ngh thu t đc đáo c a th tr tình chính tr và nâng nó lênạ ượ ộ ế ớ ệ ậ ộ ủ ơ ữ ị
m t trình đ m i.ộ ộ ớ

