Bài giảng “Ngôi mặt, Ngôi trán, Ngôi thóp trước, Ngôi ngang” giúp người học nắm được những kiến thức cơ bản về các nguyên nhân gây nên ngôi bất thường, các triệu chứng và chẩn đoán ngôi bất thường, hướng xử trí thích hợp cho từng loại ngôi.

Trên đời có sao đổi ngôi Trong em kẻ lạ thay tôi đổi tình Tiếc công giữ mộng, canh hình Gương xưa đã vỡ sao lành được em? Chong đèn soi cổ tích đêm Thấy trong tiền kiếp bóng mình ngu ngơ...

1. Đại cương Ngôi trán là ngôi mà phần trán trình diện trước eo trên- là ngôi trung gian giữa ngôi chỏm và ngôi mặt, nghĩa là ngôi đầu cúi không tốt hoặc ngửa không tốt. Mốc của ngôi trán là gốc mũi. Tỉ lệ thường gặp khoảng 1-2/1000 các ca đẻ. Đây là ngôi thai bất thường, không thể đẻ đường âm đạo được vì đường kính của ngôi là thượng chẩm - cằm (13,5 cm) không lọt được qua đường kính chéo của eo trên (12 - 12,5 cm), trừ khi thai quá nhỏ, khung chậu bình thường,...

Tiên lượng: Tiên lượng cho mẹ và con trong ngôi trán phụ thuộc vào chẩn đoán sớm hay muộn. Nếu chẩn đoán sớm, xử trí kịp thời, tiên lượng tốt cho cả mẹ và con. Nếu phát hiện muộn, xử trí không kịp thời, tiên lượng sẽ xấu. * Về phía thai: tỉ lệ tử vong cho thai cao, khoảng 40%. Thai chết vì bị kẹt trong tiểu khung, sa dây rau, xuất huyết não-màng não… * Về phía mẹ: vỡ tử cung thường xảy ra khi ngôi bị mắc kẹt trong tiểu khung, có thể dẫn đến tử vong...

Triệu chứng, chẩn đoán: 3.1. Trong khi có thai: chẩn đoán ngôi ngang dựa vào: * Tiền sử sản khoa: chửa đẻ nhiều lần, có thể đã có lần ngôi ngang. * Nhìn: tử cung bè ngang. * Sờ nắn: - Nắn cực dưới tử cung (trên mu): tiểu khung rỗng, không thấy cực đầu hay mông. - Nắn 2 bên: một bên thấy đầu (khối tròn đều, cứng, bập bềnh) ở mạn sườn hoặc ở hố chậu; bên kia nắn thấy cực mông (khối tròn không đều, to hơn đầu, chỗ rắn chỗ mềm) ở mạn sườn hoặc hạ...