Bài 11. D
DA
AO
O
Đ
ĐỘ
ỘN
NG
G
C
CƯ
ƯỠ
ỠN
NG
G
B
BỨ
ỨC
C-
-
C
CỘ
ỘN
NG
G
H
HƯ
ƯỞ
ỞN
NG
G
I. Mục tiêu:
1) Kiến thức:
- Bàiết thế nào là dao động cưỡng bức; dao động cưỡng bức có tần số bằng tần số
ngoại lực, có Bàiên độ phụ thuộc vào tần số ngoại lực.
- Bàiết được khi tần số ngoại lực bằng tần số ring của hệ thì Bàin độ dao động
cưỡng bức cực đại. Hiện tượng Bàiên độ dao động cưỡng bức cực đại gọi là cộng
hưởng. Cộng hưởng thể hiện r khi ma st nhỏ.
2) Kĩ năng: Giải thích được nhiều ứng dụng torng thực tế về cộng hưởng va 2ke63
ra được một vi ứng dụng khc.
II. Chuẩn bị:
- GV: chuẩn bị thí nghiệm như hình 11.4 để củng cố bài. Nếu không thuận lợi, chỉ
thông báo kết quả.
- HS ôn lại khái niệm dao động, dao động tự do, tần số riêng và phần “Dao động
tắt dần có phải là tự do không” ở Bài 10, cột phụ.
III. Tổ chức các hoạt động dạy học:
1) Kiểm tra: (5ph) nội dung kiểm tra Bài:
H1: Thế nào là dao động tắt dần? Nguyên nhân gây dao động tắt dần? Dao động
tắt dần có phải là doa động tự do không?
H2: Thế nào là dao động duy trì? Bằng cch no cung cấp năng lượng cho hệ để duy
trì dao động?
2) Giảng Bài mới: (25ph)
Hoạt động 1: (20ph): Tìm hiểu DAO ĐỘNG CƯỠNG BỨC.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung
Tiến hnh thí nghiệm (11.4).
Yu cầu HS quan st.
-Trình by vấn đề và nêu câu
hỏi gợi ý:
By giờ vật nặng đứng yên ở
vị trí cân bằng, ta tác dụng
lên vật ngoại lực F Bàiến
đổi điều hịa theo thời gian.
F = Fo cost và xét xem vật
chuyển động thế nào?
H1: Chuyển động của vật
dưới tác dụng của ngoại lực
nói trên như thế nào?
-Cho HS quan sát đồ thị
dao động.
-Thay đổi Bàiên độ và tần
số ngoại lực, yêu cầu HS
quan sát
H2: Dao động có đặc điểm
-Quan st thí nghiệm, trả
lời theo cu hỏi gợi ý.
+Bàiên độ tăng dần.
+Bàiên độ không thay
đổi.
1.Dao động cưỡng bức:
a) Mơ tả: SGK
Kết luận về dao động cưỡng
bức.
b) Đặc điểm:
- Dao động cưỡng bức là điều
hịa.
- Tần số góc dao động cưỡng
bức bằng tần số góc của
ngoại lực.
- Bàiên độ dao động cưỡng bức
tỉ lệ thuận với Bàiên độ ngoại
lực và phụ thuộc tần số gĩc của
ngoại lực.
gì?
-Hướng dẫn HS tìm hiểu về
Bàin độ, tần số của dao
động cưỡng bức.
Hoạt động 2. (10ph) Tìm hiểu: CỘNG HƯỞNG.
Giới thiệu đường Bàiểu
diễn A theo của ngoại
lực (11.2)
H1: Theo di đường Bàiểu
diễn, em thấy được điều gì?
H2: Điều kiện để cộng
hưởng xảy ra?
H3: Ma sát ảnh hưởng thế
nào đến sự cộng hưởng?
HS quan st hình 11.3
Quan st, Rút ra kết luận.
+ A đạt cực đại khi o =
+ Định nghĩa hiện tượng
cộng hưởng.
-Nêu điều kiện để cộng
hưởng xảy ra.
-Quan st hình 11.3. Phn
tích ảnh hưởng của ma
sát.
2. Cộng hưởng:
a) Định nghĩa: SGK.
b) Điều kiện xảy ra cộng hưởng
là tần số góc của ngoại lực
bằng tần số gĩc ring o của hệ.
Hoạt động 3. (10ph) Tìm hiểu sự tương quan giữa dao động cưỡng bức và dao động duy
trì
Mục ny dng củng cố kiến
thức hai Bài 10 v 11.
-Thảo luận, tìm đặc
điểm của ngoại lực gây
H1: Hy phn Bàiệt điểm
khác nhau giữa dao động
cưỡng bức và dao động duy
trì. Phn tích đặc điểm của
ngoại lực gây ra dao động.
H2: Phân Bàiệt dao động
cưỡng bức và dao động duy
trì.
GV hướng dẫn HS xem
mục 5. Phân tích một vài
ứng dụng và tổng kết bài.
mỗi dao động.
+ Dao động duy trì:
ngoại lực phải cĩ tần số
gĩc bằng tần số gĩc
ring o của hệ.
+ Dao động cưỡng bức:
tần số góc của ngoia5
lực bất kì.
-Tham khảo ứng dụng
của dao động cưỡng
bức.
-Ghi nhận những ứng
dụng GV phn tích v tổng
kết nội dung Bài học.
SGK
IV. Rút kinh nghiệm - Bổ sung: