TRÖÔØNG PTTH MAÏC ÑÓNH CHI  GIAÙO AÙN VAÄT
LYÙ 11
GV : ÑOÃ HIEÁU THAÛO  VAÄT LYÙ PB 11: 23
-1 /6
Tiết : _ _ _ _ _
Bài 23 :
TỤ ĐIỆN
I. Mục tiêu :
1) Cần nắm được cấu tạo của tụ điện phẳng là tụ điện đơn giản và thường gặp.
2) Hiểu được định nghĩa điện dung của tụ điện.
3) vận dụng công thức tính điện dung của tụ điện.
II. Phương Pháp Giảng Dạy : Phương pháp thực nghiệm .
III. Thiết bị , đồ dùng dạy học .
1) _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
2) _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
IV. Tiến Trình Giảng dạy
Phần làm việc của Giáo Viên
Phân phối
thời gian Nội dung ghi bảng Tổ chức , điều khiển
Hoạt động của học sinh Ghi chú
1. Kiểm tra
bài cũ và
kiến thức cũ
TRÖÔØNG PTTH MAÏC ÑÓNH CHI  GIAÙO AÙN VAÄT
LYÙ 11
GV : ÑOÃ HIEÁU THAÛO  VAÄT LYÙ PB 11: 23
-2 /6
liên quan với
bài mới
(3’)
2. Nghiên
cứu bài mới
1) TỤ ĐIỆN
a) Định nghĩa
* Tụ điện là một hệ hai vật dẫn đặt gần nhau nhưng không
tiếp xúc với nhau. Mỗi vật dẫn đó gọi là một bản tụ điện.
b) Tụ điện phẳng
Tụ điện đơn giản và thường gặp là tụ điện phẳng. Hai bản
của tụ điện phẳng là hai tấm kim loại có kích thước lớn đặt
đối điện với nhau.
Khi tích điện thì hai bản của tụ điện nhiễm điện trái dấu
nhau và có số trị tuyệt đối bằng nhau. Đồng thời vì hai bản
tụ điện gần nhau nên các đường sức xuất phát từ bản này
và tận cùng tại bản kia.
Trị số tuyệt đối của điện tích trên mỗi bản của tụ điện khi
GV cần diễn giảng các ý sau cho HS
nắm kiến thức :
+ Khoảng không gian hai bản tụ (
chân không, chất điện môi, không khí
… )
+ Tích điện (nạp điện) cho tụ
GV cần diễn giảng các ý :
+ Hai bản của tụ điện nhiễm điện trái
dấu nhau và có số trị tuyệt đối bằng
nhau.
TRÖÔØNG PTTH MAÏC ÑÓNH CHI  GIAÙO AÙN VAÄT
LYÙ 11
GV : ÑOÃ HIEÁU THAÛO  VAÄT LYÙ PB 11: 23
-3 /6
tích điện gọi là điện tích của tụ điện.
2) ĐIỆN DUNG CỦA TỤ ĐIỆN
a) Định nghĩa
* Điện dung là đại lượng đặt trưng cho khả năng tích
điện của tụ điện.
U
Q
C (23.1)
“fara” là một điện dung của một tụ điện mà khi hiệu điện
tế giữa hai bản là 1 V thì điện tích của tụ điện là 1 C
+ Hai bản tụ điện gần nhau nên các
đường sức xuất phát từ bản này và tận
cùng tại bản kia.
+ Trị số tuyệt đối của điện tích trên
mỗi bản của tụ điện khi tích điện gọi là
điện tích của tụ điện.
Ngoài ra GV cần cho HS lưu ý :
+ Điện trường trong tụ phẳng là điện
trường đều.
+ Đường sức là những đường song
song cách đếu nhau, bên ngoài là
những đường cong.
Trước khi vào định nghĩa điện dung,
GV cần thiết lập thương số
U
Q
HS kết luận : Hai tụ điện được
nạp điện bằng cùng một nguồn
điện có hiệu điện thế U thì tụ
điện nào có điện dung lớn hơn,
TRÖÔØNG PTTH MAÏC ÑÓNH CHI  GIAÙO AÙN VAÄT
LYÙ 11
GV : ÑOÃ HIEÁU THAÛO  VAÄT LYÙ PB 11: 23
-4 /6
* Các ước của fara :
micrôfara (F) : 1 F = 10-6 F
nanôdara (nF) : 1nF = 10-9 F
picôfara (pF) : 1pF = 10-12 F.
b) Công thức tính điện dung của tụ điện phẳng
Trong hệ SI, điện dung của một tụ điện phẳng được tính
như công thức sau :
d
4
.
10
.
9
S
C9
(23.3)
* Trong đó : S là phần diện tích đối điện của hai bản.
d là khoảng cách giữa hai bản
là hằng số điện môi của chất điện môi
của chất điện môi đổ đầy giữa hai bản.
U
Q
C (23.1)
GV gợi ý để HS đưa ra kết luận
GV trình bày về đơn vị fara và các uớc
số của fara.
GV pháp vấn HS :
Từ hệ thức (23.1) nếu cho Q = 1 C, U =
1 V thì C = ?
Định nghĩa điện dung.
GV : Điện dung của một tụ điện phụ
thuộc vào hình dạng, kích thước của
hai bản, vào khoảng cách giữa hai bản,
và vào khoảng cách giữa hai bản và
điện tích của tụ điện đó sẽ lớn
hơn.
Từ hệ thức (23.1) nếu cho Q =
1 C, U = 1 V thì C = 1 F.
TRÖÔØNG PTTH MAÏC ÑÓNH CHI  GIAÙO AÙN VAÄT
LYÙ 11
GV : ÑOÃ HIEÁU THAÛO  VAÄT LYÙ PB 11: 23
-5 /6
vào chất điện môi ở giữa hai bản.
GV giới thiệu cho HS biết về cách tăng
điện dung của tụ điện bằng phương
pháp giảm d.
Giảng giải cho HS hiều về
+ Điện môi bị đánh thủng
+ Hiệu điện thế giới hạn
GV cũng cần nhấn mạnh :
+ Điện dung của tụ điện chứa điện
môi lớn gấp lần so với tu điện chân
không.
HS ghi nhận vấn đề và đưa ra tên
gọi, đơn vị từng đại lượng trong
công thức 23.3 theo hệ SI
Củng cố bài
giảng Dặn
dò của học
sinh
(5’)
Hướng dẫn và gợi ý để HS trả lời các
câu hỏi 1, 2, 3 và 4 trang 121 SGK. HS trả lời các câu hỏi 1, 2, 3 và
4 trang 121 SGK.
 