:

BÀI 25 ­ TH C HÀNH HƯỚNG ĐỘNG

(Sinh học 11 nâng cao Tr 100)

Ụ I­M C TIÊU

ướ ướ ướ ộ c các h ng sáng, h ng hóa. ng đ ng chính: h ủ ướ ấ ng đ t, h ự ậ ở ườ ướ ng n ặ ở ng ho c ướ  v n tr ệ ượ t đ ệ ệ ướ ng c a th c v t  ợ c, h  nhà. ứ ế ọ ỹ ộ ể ứ ­ Phân bi ự ­ Th c hi n thành công các tính h ổ ỹ ­ Rèn luy n k  năng phân tích,t ng h p ki n th c , k  năng th c hành, nghiên c u khoa h c. ế ề ế ­ Hình thành thái đ  hi u bi ườ ự ọ  và yêu thích môn h c ứ ự ế t v  ki n th c th c t

Ị II­CHU N BẨ

ả ả ạ ề ủ ụ ỗ ệ l ch nhau. ạ ậ ấ ộ ố ỏ ằ ự ỏ ỗ ướ ế ầ ả ầ ộ ọ Ế

Ộ ệ ướ ầ ầ ­ H t đ u n y m m. H t ngô n y m m. ủ ỗ ắ , n p th ng l ­ H p gi y nhi u ngăn đ c th ng l ố ậ ộ ­ C c trông các cây đ u, h p nh a trong su t. ộ ­ Khay nh  b ng l  nh , dây bu c. i thép l ạ ­ Phân đ m, đèn chi u sáng. ướ ồ c bài h c kho ng 1 tu n) (C n tr ng cây theo 4 n i dungtr ƯỚ III­N I DUNG VÀ CÁC B C TI N HÀNH  ấ ủ ng đ t c a cây 1­Thí nghi m tính h

A B

ồ ậ ậ ự ầ ằ ộ

ặ ằ ằ ọ c ch u b ng dây sao cho ng n quay v  trí n m ngang (ho c treo ố ể ủ ễ ự ậ ả ổ ủ i thích s  thay đ i c a chúng và có ế ậ

ả ạ ậ ộ B1­Cho h t đ u đã n y m m n m trong m t  B1­ Tr ng cây đ u vào m t ch u nh a (A)trong  ấ ụ ằ ố ọ ủ ễ ế ng tr  b ng gi y (B).  đ n khi m c đ  r , thân, lá. ụ ở ị ặ ố ậ ượ B2­ Đ t   ng tr   B2­Treo ng ằ ấ ễ xu ng đ t, r  quay lên trên n m ngang). ự B3­Sau vài ngày quan sát s  phát tri n c a r  và thân cây đ u,  gi ữ ậ nh ng nh n xét, k t lu n gì? ệ ượ ng:  Hi n t

A B ng ra

ễ ng và h ậ ­Thân cây đ u trong  ậ ị ố ch u (A)  b  u n cong   ọ ờ ng n lên phía trên tr i, ễ ể  ­R   phát tri n cong  ướ ấ ố i đ t xu ng d ọ ướ ­Thân cây m c h ố ệ ngoài mi ng  ng và  quay lên trên tr i.ờ ọ ­R  cây m c ra ngoài  ố ố ướ ng xu ng  đ t.ấ

1

ả ọ

Tr ng l c trái đ t làm auxin phân b   ự ố ấ ặ ễ  hai m t r : ượ

ớ ự ng auxin thích h p cho s   ể

i thích: ­Gi ề ở không đ u  ặ m t trên có l phân chia, l n lên và kéo dài t cong  xu ng đ t (r  có tính h ợ ễ  bào ­> r   phát tri n  ấ ươ ng đ t d ồ ng). ọ i:  ch i ng n có tính ế ướ ượ ạ c l ướ ấ ễ ố Ở ồ ọ  ch i ng n thì ng ấ ng đ t âm. h

ượ ề ể ặ ậ ế ộ c chi u nhau, đó cũng là đ c đi m thích ủ ủ ủ ủ ệ ậ : Đ a h ủ ễ ị ướ ng đ ng c a r  và thân ng ­Nh n xét và k t lu n ệ ễ ứ ớ ợ nghi c a cây  phù h p v i  ch c năng c a lá và c a  h  r . ướ  2­Thí nghi m tính h ng sáng c a cây:

a

b

ế ậ ậ ộ ọ ộ ồ ậ ậ

ườ ề ậ ạ ồ B1­ Tr ng vài cây đ u vào m t ch u (b) đ n khi m c  ủ ễ đ  r , thân, lá. ặ B2­ Đ t ch u cây vào sát t ng có dán n n đen. ộ ử ổ ậ ỏ ỏ ộ i, khoét  ầ m t phía g n

ể ủ ậ ả ự ổ ủ i thích s  thay đ i c a chúng và có ữ ậ

ề ọ ọ ộ t vào trong h p. ỗ ươ ơ ề ướ ọ ươ n v  phía l ề ng ra xa n n đen và v Ng n cây h ­ n i ánh sáng l n v  phía sáng.

B1­Tr ng cây đ u vào m t ch u (a)  ọ ủ ễ ế đ n khi m c đ  r , thân, lá. ộ ộ B2­Dùng m t h p đ y kín l m t c a s  nh   ng n.ọ ự B3­Sau vài ngày quan sát  s  phát tri n c a cây trong hai ch u, gi ế ậ nh ng nh n xét, k t lu n gì? ệ ượ : Hi n t ng ậ  ­Trong ch u a: Cây m c cong, ng n v ọ ậ ­Trong ch u b:  ả i thích: Gi ể ậ ố ủ ộ ề ủ ế ề ở ọ ề ng auxin nhi u kích thích s  kéo dài c a t ọ  ng n cây). ướ  bào làm ng n cây h ậ ở ậ ượ ố ề ướ ụ ề ươ ọ ấ c nhi u ánh sáng) ­> Ng n cây có tính h ng v  ánh sáng. ọ ầ  ph n ng n cây –  ề ướ ng có ánh  ng (luôn quay v  h ng sáng d

ướ

ướ ủ ng n c c a cây ộ ộ ắ ỏ ộ ự ư ề ầ ọ

ề ­Auxin v n chuy n ch  đ ng v  phía ánh sáng (phân b  nhi u  ự ượ ­ L ề ­N n đen đã h p th  ánh sáng ­> auxin không phân b  đ u trong cây mà t p trung  ơ n i nh n đ sáng).   ệ 3­Thí nghi m tính h ậ ồ B1­Tr ng vài cây đ u vào m t m t chai nh a đã c t b  m t ph n d c theo chi u dài chai (nh  hình  i).ướ d

2

0 cho n

ả c ướ ề ệ ượ ậ B2­Cheo chai nghiêng  m t góc 45 ướ ồ t ộ i d n v  phía đáy chai i thích hi n t ể ủ ế B3­ Sau vài ngày quan sát k t qu  phát tri n c a  ả ễ r  các cây đ u trong chai, gi ng  ư ế đó nh  th  nào? B4: Hi n t ng, gi ễ ả ng: ế i thích và k t lu n: R  cây  phát tri n h ng v  phía có ngu n n c. ề ệ ễ ầ ố ướ ệ ượ ệ ượ ­Hi n t ả ­Gi ậ ồ ướ ể ướ ướ ể ự c đ  th c hi n các ho t đ ng s ng nên r  cây luôn có xu h i thích: Cây c n có n ng ươ ạ ộ c. v n xa, len lõi qua các khe h  c a đ t đ  tìm ngu n n ậ ề ướ ướ ươ c d ồ ướ ng (luôn tìm v  phía có n c).

ồ ự ệ ủ ộ ọ ộ ố ể ủ ễ ế ả ộ ệ ượ i thích hi n t ư ng đó nh ế ệ ượ ả ở ủ ấ ể ướ ễ ế ng n ­K t lu n: R  cây có tính h ủ ướ ệ 4­Thí nghi m tính h ng hóa c a cây: ố ộ ậ B1­Tr ng vài cây đ u, hành ngô...vào m t góc  h p nh a trong su t. B2­ Dùng phân hóa h c (NPK) bón vào góc phía đ i di n c a h p. ả B3­ Sau vài ngày quan sát k t qu  phát tri n c a r  các cây  trong h p gi th  nào? B4­ Hi n t i thích và k t lu n: ng, gi ễ ố ề ộ ơ

ế ậ ệ ượ ­Hi n t ả i thích ­Gi ng: R  cây phân b  v  phía thành h p  n i bón phân NPK. : ế ủ ế ư ấ ự ố t cho s  s ng c a t bào nh  N, + Các ch t khoáng c n thi ố vi l P, K và các nguyên t ễ ươ ể ấ ồ ng v n xa đ  tìm ngu n ch t ế ầ ầ ượ ng.  ướ +R  cây luôn có xu h t. ế ươ ố ớ ấ ng (đ i v i các hóa ch t ướ ế ố ầ khoáng c n thi ậ ễ ­K t lu n: R  cây có tính h ấ  c n thi cung c p nguyên t ng hóa d t cho cây).

Ở Ộ Ỏ IV­CÂU H I ĐÁNH GIÁ VÀ M  R NG

ướ ướ ự ươ ọ ố ớ ờ ố ủ ễ ủ 1­ H ng sáng âm và h ng tr ng l c d ng c a r  có ý nghĩa gì đ i v i đ i s ng c a cây?

ướ ự ậ ộ 2­Auxin có vài trò gì trong h ủ ng đ ng c a th c v t?

ề ấ ườ ẹ ướ ờ ướ ỗ ố 3­C c cây thân g  s ng nhi u năm th ng có thân d t theo h ng đông tây là nh  tính h ộ   ng đ ng

nào?

ườ ể ộ ướ ặ ờ ướ ộ 4­Các thân leo th ng cu n vào giá th  theo h ng v n nút chai là nh  tính h ng đ ng nào?

ớ ườ ủ ằ ứ 5­Cây thích  ng v i môi tr ng c a nó b ng:

ướ ứ ộ ộ a­H ng đ ng và  ng đ ng.

ụ ổ ố b­Đóng khí kh ng, lá c p xu ng.

ự ổ ắ ố ợ c­S  t ng h p các s c t .

ế

Ỏ ổ ấ d­Thây đ i c u trúc t  bào. ?H I KHÓ ­ ĐÁP HAY

3

ư ế ộ ạ ế Âm nh c tác đ ng đ n cây nh  th  nào?

ộ ạ ư ng nghe qua t ệ ượ ữ Có nh ng hi n t ả ườ ộ i có kh  năng tác đ ng đ n cây tr ng. ng nh  vô lý, nh ng đó l i có ữ ề ữ ườ ọ ố ằ ằ ọ ố ậ i là m t đi u hoàn toàn có th t. ườ i này, khi  ờ ẽ   i l ề ụ c Anh có câu t c ng  v  nh ng ng ở ữ ườ  nh ng ng ọ ế t, n u h  dùng l ữ ữ ể ớ ặ ậ ườ ề ế ự ề ộ ữ ứ ữ ạ ỹ Nh ng nhi u ng ồ ạ ế ậ ưở ộ ủ ủ ọ ề ướ ả ơ ậ ồ ơ ng cái loa, nh ng khi cô ch i nh ng ư ạ ướ ư ố ố ồ ưở ư ế Ở ướ ồ ữ  n Có nh ng ng ườ ỏ ồ i tr ng cây. i ta tin r ng  i gi   Ng "ngón tay xanh", có nghĩa là nh ng ng ể ọ ờ ị i d u ng t thì có th  làm cho cây m c t nào h  nói v i cây c i b ng nh ng l ọ   ừ ế ề ặ n ng n  ho c to ti ng thì có th  làm cho cây ng ng m c. ư ứ i đã nghiên c u và ch ng minh   Th t khó nói đi u đó là có th t hay không. ử ơ ả   M t n  sinh viên M  đã th  ch i nh ng b n  ng c a cây tr ng. ạ ổ ữ   Khi cô ch i nh ng b n nh c c   ữ i, hình nh  chúng mu n ch y tr n ti ng  n đó. ộ âm nh c có tác đ ng đ n s  sinh tr ể ạ ứ nh c khác nhau, đ  nghiên c u tác đ ng c a âm nh c đ n cây tr ng. ặ ể đi n (c a Bách ho c Bethoven), cô nh n th y cây m c v  h ả b n nh c gi ấ ượ ạ ng v  phía ng c l ị ậ ư ậ ế ể ạ ạ ọ ủ ạ  Nh  v y, n u cây thích nh c êm d u và không thích nh c m nh, thì cũng có th  nó thích gi ng  ẹ ề ạ ặ ơ t gân thì cây h ế ề ọ nói nh  nhàng h n gi ng nói to, n ng n .

4