Các bước khám mắt cơ bản
Đối tượng: BS gia đình
BS. Dương Nguyễn Việt Hương
05.2015
1
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
Các bước khám mắt cơ bản
1. Thị lực
2. Thị trường
3. Vận nhãn
4. Quan sát cấu trúc bên ngoài
5. Phản xạ đồng tử
6. Độ sâu tiền phòng
7. Nhãn áp
8. Quan sát bán phần trước
9. Quan sát bán phần sau
2
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
1. Thị lực
Thị lực: khả năng mắt phân biệt 2 điểm riêng biệt gần nhau
Một số bảng thị lực khác
Bảng Snellen
3
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
Đếm ngón tay
Bóng bàn tay
5m # 1/10
Kính lỗ
KL
MP: 1/10 5/10
KL
MT: 2/10 5/10
Bảng thị lực (5m)
Đo từng mắt: MP MT
Tìm hướng sáng
Tìm cảm giác sáng tối
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
Đếm ngón tay
Bóng bàn tay
5m # 1/10
Kính lỗ
ĐNT 4m
ĐNT 0.3m
Bảng thị lực (5m)
Đo từng mắt: MP MT
Tìm hướng sáng
Tìm cảm giác sáng tối
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
Đếm ngón tay
Bóng bàn tay
5m # 1/10
Kính lỗ
BBT ST (+)
ST (âm)
Bảng thị lực (5m)
Đo từng mắt: MP MT
Tìm hướng sáng
Tìm cảm giác sáng tối
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
2. Thị trường
Khoảng không gian mắt
bao quát được khi nhìn
một điểm cố định
“Hòn đảo ánh sáng giữa
vùng đất u tối”
7
Nguồn hình ảnh: BS. Lê Văn Nam
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
Cách đo thị trường đối chiếu
1.BS – BN cách nhau một sải tay
2.BN che 1 mắt, mắt còn lại nhìn chóp
mũi BS BS di chuyển ngón tay từ
ngoại vi vào trung tâm thị trường BN
thông báo khi bắt đầu thấy ngón tay
3.Mỗi bàn tay BS đặt vào một góc tư trên
của thị trường Yêu cầu BN cho biết
tổng số ngón trên cả 2 tay
8
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
3. Vận nhãn
9
Nguồn hình ảnh: BS. Lê Văn Nam
SO4
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
Khám vận nhãn
• 2 mắt từng mắt
• Quan sát:
– Biên độ vận động
• Liếc trong: không thấy củng mạc
• Liếc lên: chỉ thấy 1/2 giác mạc
• Liếc xuống:chỉ thấy 1/3 giác mạc
– Giới hạn - Rung giật
10
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
4. Quan sát cấu trúc bên ngoài
11
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
5. Phản xạ đồng tử
Đánh giá cung phản xạ đồng tử
Hướng tâm – Ly tâm
12
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
Phản xạ đồng tử bình thường
• BN nhìn cố định 1 điểm
• Rọi đèn vào mặt, tránh không rọi thẳng vào đồng tử. Đo đường
kính lỗ đồng tử 1 mắt, so sánh 2 mắt
• Rọi đèn vào 1 mắt Mức độ co + tốc độ co của cả 2 mắt
13
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
Test chiếu đèn luân phiên
• Chiếu đèn pin luân phiên 2 mắt
• Bình thường: Chiếu đèn từng mắt,
đồng tử 2 mắt đều co
• Bất thường đồng tử hướng tâm
(tổn thương TTK...): Marcus-Gunn
– Chiếu đèn mắt lành: 2 mắt co
– Chiếu đèn mắt bệnh: 2 mắt co ít
14
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
Test điều tiết
• Yêu cầu BN định thị vào đầu ngón tay BS
cách BN 0.3m
• Đưa ngón tay ngày càng gần lại BN
• Đồng tử co mắt vẫn còn khả năng điều tiết
15
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
6. Độ sâu tiền phòng
• Tiền phòng nông: glaucome, thủng giác mạc…
• Chiếu đèn pin từ phía thái dương Phía mũi: Nếu
hơn 2/3 diện tích có bóng, nghi ngờ tiền phòng nông
16
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
7. Nhãn áp
• 10-21mmHg
• Dụng cụ chuyên biệt (Goldmann, Schiotz…)
• Ước lượng bằng tay
17
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
8,9. Quan sát bán phần trước, sau
18
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
Các bước khám mắt cơ bản
1. Thị lực
2. Thị trường
3. Vận nhãn
4. Quan sát cấu trúc bên ngoài
5. Phản xạ đồng tử
6. Độ sâu tiền phòng
7. Nhãn áp
8. Quan sát bán phần trước
9. Quan sát bán phần sau
19
Các bước khám mắt cơ bản - BS. Dương Nguyễn Việt Hương
Tài liệu tham khảo
1. Bài giảng “Thân não vào các thần kinh sọ”, BS. Lê Văn Nam, Bộ
môn Nội thần kinh, Khoa Y, Đại Học Y Dược TP.HCM
2. Bài giảng “Ocular emergencies”, BS. Lianne Beck, Khoa Y học gia
đình, Đại Học Emory
3. Chern KC, Emergency Ophthalmology: A Rapid Treatment Guide,
1st edition, McGraw-Hill, 2002
20