CHĂM SÓC BÀ MẸ VÀ TRẺ
SƠ SINH GIỜ ĐẦU SAU
SANH
NHS Trần Thị Ngọc Ánh
Nhận định
ẻ ủ
ứ
ẹ
S c kho c a m
ơ ữ
ờ ầ
ả
• Nguy c nh ng gi
đ u sau sanh là ch y máu
do:
– Đ TC th phát
ứ ờ
– T máu đ
ự
ế
ồ
• Đau do s co h i TC, v t may TSM
ẹ
ệ
ắ
ỏ
• Tâm lý m : m t m i, lo l ng
ẻ ố ớ
ự
ườ
ủ
• Con: s đáp ng c a tr đ i v i môi tr
ng
ử
bên ngoài t
ứ
cung.
ụ ườ ụ
ng sinh d c
Kế hoạch chăm sóc
ờ ầ
2 gi
đ u sau sanh
• M :ẹ
ằ ở
ẫ
– V n n m
ườ ế
ạ ẹ
ẹ ướ ằ box sanh. N u m và con bình
ẫ
ng d n cho ng, cho con n m c nh m và h
th
con bú mẹ
ể ạ ự ế ồ ử
ế ầ
ỗ ạ
– Theo dõi: th tr ng, m ch, huy t áp, s co h i t
ạ
ả
cung và ch y máu âm đ o, v t may t ng sinh
ầ
môn m i 1530phút/ l n.
Kế hoạch chăm sóc
ờ ầ
2 gi
đ u sau sanh
• Con:
– Chăm sóc th
ườ ng qui: khám toàn thân, chăm sóc
ắ ố
r n, m t, da, tiêm vitamin K1.
ặ ấ ộ ớ
ẹ ố ự ấ ữ ấ
– Gi
ạ
c nh m , t ể ẻ ằ
m: m c m, đ i mũ, mang v ,.. đ tr n m
ẹ
ề
t nh t là da k da trên ng c m .
ỉ ố ứ
ẻ
– Theo dõi ngay sau đ : ch s Apgar phút th
1,5,10.
ắ ạ ị ệ ở
– Toàn tr ng: nh p th , màu s c da, thân nhi ỗ
t m i
20phút/l nầ
Kế hoạch chăm sóc
ả
L u ýư : khi theo dõi, chăm sóc m và ẹ
ả ả
con ph i b o đ m:
ướ
ỗ ầ
• R a tay tr
c và sau m i l n chăm
ử
sóc.
ả
ẩ
• D ng c chăm sóc ph i vô khu n
ụ
ụ
ặ ạ
ho c s ch.
ẹ
• Tã áo, khăn, đ dùng cho m và con
ạ
ả
ồ
ph i khô, s ch.
Một vài tình huống có thể gặp
ố ớ
ạ ầ ạ ệ
ẹ
Đ i v i m : Phát hi n
M ch ≥ 90 l n/p
X tríử
ể
• Ki m tra HA, m ch
ngay
ể ạ ố i đa ≤
ế
Huy t áp h (t
90mmHg) ệ ụ
• Ki m tra sinh d c
• Truy n dung d ch đi n
gi
• X trí choáng s n khoa
ả ề
ả ẳ
i đ ng tr
ử ị
ươ
ng
ả
Ch y máu ≥ 250ml và
ế ụ
ẫ
v n ti p t c ra
Một vài tình huống có thể gặp
ệ
ố ớ
ệ
ẹ
Đ i v i m : Phát hi n
ề
ử
T cung m m, cao trên
r nố
• X trí đ TC: (xoa bóp
X tríử
ấ
ể
• Ki m tra d u hi u sinh
t nồ
ử ờ
ồ
ằ
• Truy n dung d ch đi n
ệ
ố
TC, tiêm thu c co h i TC,
KTTC, chèn TC b ng 2
tay, …)
ề
ả ẳ gi
ầ ị
ươ
ng
i đ ng tr
ụ ồ ạ
i
Khâu ph c h i l
ụ ả ờ ạ
Rách âm đ o, t ng sinh
môn
ố
Kh i máu t M i Bác sĩ s n
Một vài tình huống có thể gặp
ệ
ở
ố ớ
Đ i v i con: Phát hi n
ừ
ở
Khó th , ng ng th , tím tái,
ơ ề
c m m nhão X tríử
ồ ứ ơ
ự
• H i s c s sinh tích c c
ờ
• M i BS nhi
ị ạ
B l nh ng i m v i ph
ớ
ươ
ấ
t nh t cho
ế ề
ộ ậ ặ
ể Ủ ấ
ưở ấ
m, s
ệ ẵ
ố
ti n s n có, t
ẻ ằ
tr n m ti p xúc da k da
ẹ
ớ
v i m .
ẩ
ờ
M i BS nhi, h i ch n
Ồ
ệ
chuy n vi n NHI Đ NG ị
Không h u môn ho c các d
ậ
t t khác
Từ giờ thứ 3 – giờ thứ 7
ự
ồ
ể ạ
ỗ
ế
ạ
• Theo dõi th tr ng, m ch, HA, s co h i TC,
ờ ầ
/l n
huy t ÂĐ m i 1 gi
ư ấ
• T v n, h
ậ
ố
ẫ
ớ
ờ
ế ộ ủ
ướ
ng d n ch đ ng ngh , ăn
ẻ
ộ
u ng, v n đ ng s m sau đ 6 gi
ỉ
(*)
ế
ẹ
ẻ
ớ
• Khuy n khích, bà m cho tr bú s m
ẫ
• H ng d n SP và thân nhân chăm sóc và phát
ệ
ườ
ứ
ướ
ệ
ầ
ệ
ng (m t, nh c
ề
ườ
ấ
ấ
ấ
hi n các d u hi u b t th
ụ
ắ
đ u, hoa m t, đau b ng nhi u và tăng, ra máu
ố ặ
ả
ề
nhi u, c m giác mu n r n…),và báo nhân
ữ
ế
ngay khi có nh ng b t th
viên y t
ng trên.
(**)
Từ giờ thứ 3 – giờ thứ 7
Con:
ạ
ẹ
ể ẻ ằ
• Luôn đ tr n m c nh m
ướ
ẹ
ữ ấ
ẻ
• H ng d n bà m luôn gi
m tr , và cho bé
ẹ
ẫ
bú m hoàn toàn.
ẫ
ẹ
ướ
ệ
ấ
ẻ
ng
• H ng d n bà m và thân nhân cách chăm
ấ
ậ
t các d u hi u b t
ế ẻ
ọ
: tr
ế
tr c n g i ngay nhân viên y t
ẻ
ậ
t, tr li bì,…
sóc tr , theo dõi nh n bi
ở ẻ ầ
ườ
th
ở
ỏ
b bú, không th , tím tái, co gi
(*)
Một vài tình huống có thể gặp
ố ớ
ề ệ
ệ
ẹ
Đ i v i m : Phát hi n
ố
• TC m m, cao quá r n
ấ ướ
• Băng v sinh th m t X tríử
ấ
ể
• Ki m tra d u hi u sinh
t nồ
ệ
máu sau 1 giờ
ấ
cung, n đáy
ụ cung l y máu c c,
ồ ử ử
• Xoa bóp t
ấ
ử
t
thông ti uể
ố
• Tiêm thu c co h i t cung
Một vài tình huống có thể gặp
ố ớ
ư ẹ ượ ẫ ạ ẹ
i bà m cách
ệ
Đ i v i con: Phát hi n
ặ
Ch a bú m đ
c ho c
khó khăn khi bú
ẻ ạ
Tr l nh
ế ề
ở ặ ờ
ấ
ẻ Khó th , tím tái ho c vàng
ế
ố
da, da có n t xu t huy t
Không ti uể
ế
ờ X tríử
ướ
H ng d n l
cho con bú
ắ
Ủ ấ
m, đ p thêm chăn, cho
ẻ ằ
tr n m ti p xúc da k da
ẹ
ớ
v i m ,..
ồ ứ ơ
H i s c s sinh và m i BS
nhi
ủ
ể
Ki m tra xem tr có bú đ
ấ
không? N u không tìm th y
nguyên nhân m i BS nhi