Bài giảng Cơ sở dữ liệu - Chương 1: Khái quát về cơ sở dữ liệu

Chia sẻ: Nguyễn Thị Hiền Phúc | Ngày: | Loại File: PPTX | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

69
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng cung cấp cho người học các kiến thức: Tổng quan về cơ sở dữ liệu. Hi vọng đây sẽ là một tài liệu hữu ích dành cho các bạn sinh viên đang theo học môn dùng làm tài liệu học tập và nghiên cứu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Cơ sở dữ liệu - Chương 1: Khái quát về cơ sở dữ liệu

TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀNG HẢI VIỆT NAM KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN BÀI GIẢNG HỌC PHẦN CƠ SỞ DỮ LIỆU VÀ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU Chương 1 TỔNG QUAN VỀ CƠ SỞ DỮ LIỆU Giảng viên: ThS. Nguyễn Vương Thịnh B ộ m ô n : H ệ t h ốn g t h ô n g t in Hải Phòng, 2016
Th ô n g t in v ề g i ản g v iê n Họ và tên Nguyễn Vương Thịnh Đơn vị công tác Bộ môn Hệ thống thông tin – Khoa Công nghệ thông tin Học vị Thạc sỹ Chuyên ngành Hệ thống thông tin Cơ sở đào tạo Trường Đại học Công nghệ - Đại học Quốc Gia Hà Nội Năm tốt nghiệp 2012 Điện thoại 0983283791 Email thinhnv@vimaru.edu.vn Website http://scholar.vimaru.edu.vn/thinhnv 2
Th ô n g t in v ề h ọc p h ần Tên học phần Cơ sở dữ liệu và quản trị cơ sở dữ liệu Tên tiếng Anh Database and Database Management Mã học phần 17425 Số tín chỉ 04 tín chỉ (LT: 45 tiết, TH: 30 tiết) Bộ môn phụ trách Hệ thống thông tin PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP, NGHIÊN CỨ v UN g h e g i ản g , t h ảo lu ận , t ra o đ ổi v ới g i ản g v iê n t rê n l ớp . PH v TựN ƯƠ nG P HÁP g h iê n c ứ ĐuÁN t àH GIÁ i li ệu v à là m b à i t ập ở n h à . v S V p h ải t h a m d ự ít n h ất 7 5 % t h ời g ia n . v Có 0 2 b à i k i ểm t ra v i ết g i ữa h ọc p h ần ( X2 = ( L1 + L2 ) /2 ) , 0 1 b à i k i ểm t ra t h ực h à n h ( X3 ) . Đ i ểm q u á t rìn h X = ( X2 + X3 ) /2 . 3 v Th i k ết t h ú c h ọc p h ần b ằn g h ìn h t h ức t r ắc n g h i ệm
Tài liệu tham khảo 1. Elmasri, Navathe, Somayajulu, Gupta, Fundamentals of Database Systems (the 4th Edition), Pearson Education Inc, 2004. 2. Nguyễn Tuệ, Giáo trình Nhập môn Hệ Cơ sở dữ liệu, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, 2007. 3. Nguyễn Kim Anh, Nguyên lý của các hệ Cơ sở dữ liệu, Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội, 2004. 4
Tài liệu tham khảo 5
TỔNG QUAN VỀ CƠ SỞ DỮ LIỆU 1.1. KHÁI NIỆM VỀ CƠ SỞ DỮ LIỆU 1.2. HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU 1.3. CÁC MỨC TRỪU TƯỢNG VÀ CÁC MÔ HÌNH DỮ LIỆU 1.4. SỰ ĐỘC LẬP DỮ LIỆU VÀ LƯỢC ĐỒ 03 MỨC 6
1.1. KHÁI NIỆM VỀ CƠ SỞ DỮ LIỆU v Cơ sở dữ liệu (Database) có thể xem là một tập hợp các dữ li ệu c ó q u a n h ệ v ới n h a u ( re la t e d d a t a ) . D ữ li ệu ( D a t a ) là t h ô n g t in v ề n h ữn g s ự k i ện đ ã b i ết ( s ự v ật , h i ện t ượn g /đ ối t ượn g t ro n g t h ế g i ới t h ực ) , đ ược g h i l ại t r ê n c á c p h ươn g t i ện l ưu t r ữ v à m a n g m ột ý n g h ĩa n g ầm đ ịn h . Name Sex Age Job Smith M 45 Teacher Dữ liệu (d a t a ) Name Sex Age Job Tony M 50 Doctor Smith M 45 Teacher Marry F 22 Student Ông Smith là một người đàn ông trung niên (khoảng 45 Tom M 26 Police tuổi) làm nghề giáo viên Th ô n g t in C ơ s ở d ữ 7 ( In fo r m a t io n ) li ệu (Da t a b a s e )
CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ SỞ DỮ LIỆU: v Cơ s ở d ữ li ệu t h ườn g p h ản á n h m ột k h ía c ạn h n à o đ ó c ủa t h ế g i ới t h ực ( m in iw o rld ) . M ọi t h a y đ ổi c ủa t h ế g i ới t h ực t ro n g p h ạm v i đ ó đ ều p h ải đ ược p h ản á n h t ro n g c ơ s ở d ữ li ệu . Job Name Sex Age Job Book Seller Smith M 45 Teacher Ông Smith chuyển từ nghề giáo viên sang làm nhân viên phát hành sách (book seller) 8
v Cơ s ở d ữ li ệu là m ột t ập h ợp d ữ li ệu c ó q u a n h ệ lo g ic c h ặt c h ẽ v ới n h a u v à m a n g m ột ý n g h ĩa n à o đ ó . M ột t ập h ợp h ỗn t ạp v à n g ẫu n h iê n c ủa d ữ li ệu k h ô n g t h ể x e m là m ột c ơ s ở d ữ li ệu . 9
v M ột c ơ s ở d ữ li ệu đ ược t h i ết k ế, x â y d ựn g v à l ưu t r ữ d ữ li ệu c h o m ột m ục đ íc h c ụ t h ể n à o đ ó . N ó h ướn g t ới m ột n h ó m n g ười d ù n g v à n h ữn g ứn g d ụn g m à n h ó m n g ười d ù n g n à y q u a n t â m . Nhà quản lý CSDL giao nhận P h ần m ềm q u ản Co n t a in e r t ại N h â n v iê n lý g ia o n h ận bãi Co n t a in e r t ại b ã i 10
1.2. HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU 1.2.1. KHÁI NIỆM Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS): là một tập hợp các chương trình phần mềm cho phép tạo ra (create) và duy trì, khai thác (maintain) các cơ sở dữ liệu. 11
1 . 2 . 2 . CH ỨC N ĂN G CỦA H Ệ QU ẢN TR Ị CƠ S Ở D Ữ LIỆU v Hệ quản trị CSDL là một hệ thống phần mềm có tính năng t ổn g q u á t , c u n g c ấp c á c c h ức n ă n g c h o p h é p đ ịn h n g h ĩa ( t h i ết k ế) ( d e f in in g ) , x â y d ựn g ( c o n s t r u c t in g ) , k h a i t h á c ( m a n ip u la t in g ) v à c h ia s ẻ ( s h a r in g ) c á c c ơ s ở d ữ li ệu g i ữa n h ữn g n g ười d ù n g v à ứn g d ụn g k h á c n h a u . A. Đ ịn h n g h ĩa /Th i ết k ế CS D L ( D e fin in g ) : x á c đ ịn h ra c á c k i ểu d ữ li ệu , c á c c ấu t rú c , c á c rà n g b u ộc đ ối v ới d ữ li ệu đ ược l ưu t r ữ. B. Xâ y d ựn g CS DL ( Co n s t ru c t in g ) : là t i ến t rìn h l ưu t r ữ b ản t h â n d ữ li ệu c ủa CS D L lê n c á c t h i ết b ị l ưu 12 t r ữ d ưới s ự đ i ều k h i ển c ủa h ệ q u ản t r ị CS D L.
C. Kh a i t h á c CS D L ( Ma n ip u la t in g ) : b a o g ồm c á c c h ức n ă n g n h ư t ru y v ấn đ ể l ấy v ề d ữ li ệu , c ập n h ật CS D L đ ể p h ản á n h n h ữn g t h a y đ ổi c ủa t h ế g i ới t h ực , k ết x u ất c á c b á o b i ểu ( re p o rt ) t ừ d ữ li ệu D . Ch ia s ẻ CS DL ( S h a rin g ) : c h o p h é p n h i ều n g ười d ù n g v à ứn g d ụn g t ru y x u ất CS D L đ ồn g t h ời. E. B ảo v ệ CS D L ( P ro t e c t io n ) : v B ảo v ệ h ệ t h ốn g ( S y s t e m P ro t e c t io n ) : n g ă n n g ừa n h ữn g s ự c ố c ó t h ể x ảy ra đ ối v ới CS DL d o s ự h ỏn g h ó c c ủa p h ần c ứn g h o ặc p h ần m ềm . v B ảo m ật CS D L ( S e c u rit y P ro t e c t io n ) : n g ă n n g ừa n h ữn g t ru y c ập t rá i p h é p v à o CS D L. 13 F. Du y t rì CS D L ( Ma in t a in ) : c h o p h é p n h ữn g t h a y
Người dùng/Lập trình viên Chương trình ứng dụng/Truy vấn (Application Programs/Queries) Phần mềm xử lý truy vấn/chương trình (Software to process queries/programs) H ệ q u ản t r ị CS D L Phần mềm truy xuất dữ liệu được lưu trữ (Software to Access Stored Data) Dữ liệu cấu trúc Dữ liệu lưu trữ (Meta – Data) (Stored Database) 14
1.3. CÁC MỨC TRỪU TƯỢNG DỮ LIỆU VÀ CÁC MÔ HÌNH DỮ LIỆU 1.3.1. SỰ TRỪU TƯỢNG DỮ LIỆU (DATA ABSTRACTION) v Cho phép tạo ra sự độc lập tương đối giữa chương trình và dữ liệu → Không cần thay đổi chương trình ứng dụng khi cấu trúc lưu trữ dữ liệu thay đổi. Hệ quản trị CSDL 15
v H ệ q u ản t r ị CS D L c u n g c ấp k h ả n ă n g b i ểu d i ễn d ữ li ệu ở m ức k h á i n i ệm ( c o n c e p t u a l re p re s e n t a t io n ) : ẩn g i ấu đ i c h i t i ết c ủa v i ệc l ưu t r ữ d ữ li ệu v à t h ực t h i c á c t h a o t á c t rê n d ữ li ệu . v Mô h ìn h d ữ li ệu ( Da t a Mo d e l) là m ột k i ểu t r ừu t ượn g h ó a c h o p h é p b i ểu d i ễn d ữ li ệu ở m ức k h á i n i ệm b ằn g c á c h s ử d ụn g c á c k h á i n i ệm lo g ic n h ư: đ ối t ượn g ( o b je c t ) , t h u ộc t ín h ( p ro p e rt y ) , liê n k ết g i ữa c á c đ ối t ượn g ( re la t io n s h ip ) , . . . 16
1 . 3 . 2 . CÁC LO ẠI MÔ HÌN H D Ữ LIỆU A. Mô h ìn h d ữ li ệu m ức k h á i n i ệm ( Co n c e p t u a l D a t a Mo d e l) v. S ử d ụn g c á c k h á i n i ệm g ần g ũ i v ới n h ận t h ức c ủa n g ười d ù n g c u ối n h ư: Th ực t h ể ( En t it y ) , Th u ộc Giới Tínht ín h Ngày ( At t rib u t e ) , Liê n k ết Sinh (HọRe la t io n s h ip ) , . . . Tên Người Phụ N Phụ 1 Mã NV Họ Tên Thuộc Thuộc Nhân Viên Tình Trạng Quan Hệ Chuyên Sức Khỏe Môn Ngoại Trình độ Ngữ 17
B. Mô hình dữ liệu mức vật lý (Physical Data Model) v S ử d ụn g c á c k h á i n i ệm m ô t ả c h i t i ết c á c h t h ức l ưu t r ữ d ữ li ệu t rê n b ộ n h ớ → Ch ỉ p h ù h ợp v ới c á c c h u y ê n g ia t in h ọc , k h ó h i ểu v ới n g ười d ù nRecord g c u ố0 i. Record 1 Record 2 Record 3 P Record 3 Record 4 Record 5 Record 6 18
C. Mô h ìn h d ữ li ệu m ức lo g ic ( Im p le m e n t a t io n D a t a Mo d e l) : v Là m ức t ru n g g ia n c ủa 2 m ức t rê n . v S ử d ụn g c á c k h á i n i ệm c ó t h ể h i ểu đ ược v ới d ù n g c u ối n h ữn g c ũ n g k hMã á Lớpg ần Tên gLớp ũ i v ớPhòng i c áhọcc h L1 Word T001 P203 t hLớp ức l ưu t r ữ d ữ li HọcệuViên t rê n m á yL2 t ín hWord . T002 P204 Mã Lớp Mã HV Mã HV Tên HV Năm Điểm Mã Sinh Thi Lớp Tên Lớp Tên HV HV01 An 1984 5.5 L1 Phòng Học Năm Sinh HV02 Bình 1989 7.0 L2 Điểm Thi HV03 Cường 1985 6.5 L1 Mã Lớp 19
1.4. KIẾN TRÚC LƯỢC ĐỒ 03 MỨC VÀ SỰ Đ ỘC LẬP D Ữ LIỆU Người dùng cuối ( En d Us e r) Khung nhìn M ỨC N GOÀI ( Ex t e rn a l Khung nhìn ngoài (External View) . . . ngoài (External View) Le v e l) Ánh xạ mức ngoài – mức khái n i ệm M ỨC KHÁI N IỆM Lược đồ khái niệm ( Co n c e p t u a l (Conceptual Schema) Le v e l) Án h x ạ m ức k h á i n i ệm – m ức t r o n g M ỨC TRON G Lược đồ trong ( In t e rn a l Le v e l) (Internal Schema) CƠ S Ở D Ữ LIỆU Đ ƯỢC LƯU 20 TR Ữ ( S t o re d D a t a b a s e )