Bài giảng Cộng hưởng từ tiền liệt tuyến đa thông số tổng quan và vai trò của kĩ thuật viên điện quang

g

ộ g

y

g

Cộng hưởng từ tiền liệt tuyến đa thông số ệ Tổng quan và vai trò của kĩ thuật viên điện quang.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH HẢI DƯƠNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH HẢI DƯƠNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH HẢI DƯƠNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH HẢI DƯƠNG

BáoBáo cáocáo viênviên: : Nguyễn

Cường Nguyễn MạnhMạnh Cường

MỞ ĐẦU MỞ ĐẦU

ỷ ệ

Ung thư tuyến tiền liệt là một trong những dạng ung thư phổ biến nhất, đứng thứ hai về tỷ lệ tử vong trong dân số nam trên toàn thế giới. Chẩn đoán sớm là phương pháp hiệu quả nhất trong việc xử lý và chữa khỏi bệnh.

Các phương pháp chẩn đoán ung thư tiền liệt tuyến

bao gồm:

+ Thăm khám tuyến tiền liệt qua trực tràng. + Xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền ề ế

liệt (PSA).

+ Siêu âm qua trực tràng và sinh thiết. + Chụp cộng hưởng từ (MRI).

MỞ ĐẦU MỞ ĐẦU

Kỹ thuật viên điện quang đóng một vai trò quan trọng

trong chất lượng kiểm tra kết quả, vì việc chuẩn bị, định vị và giao tiếp với bệnh nhân, thiết lập giao thức và lựa chọn các thông số thu nhận là rất quan trọng để có được hình ảnh chất lượng cao, độ phân giải cao của tuyến tiền liệt.

NỘI DUNG NỘI DUNG

1. Yêu cầu kỹ thuật cho mpMRI tuyến tiền liệt.

Vai trò trong đánh Trình Cơ sở lý luận/ tham số giá ung thư tiền Hạn chế Kỹ thuật tự điều tra liệt tuyến với mpMRI mpMRI Để cung cấp độ phân 2D TSE với độ phân giải không gian cao: trường Phát hiện và bản Xuất hiện khối u giải cao và độ tương nhìn 120-200 mm để che phủ tuyến tiền liệt và túi địa hóa: trình tự chi không đặc hiệu, phản cao của giải phẫu tinh; độ dày lát ≤ 3 mm không có khoảng cách phối để đánh giá chồng chéo với các khu vực của tuyến tiền giữa các lớp cắt; kích thước pixel ≤ 0,7 mm kết quả vùng điều kiện không ác liệt, cũng như giải phẫu (phase)x ≤ 0,4 mm (tần số) chuyển tiếp tính ( ví dụ , thay đổi vùng lân cận (túi tinh, • hướng cắt sagittal, oblique transverse, oblique • Giai đoạn định vị: viêm hoặc sau sinh bó mạch thần kinh, y g ( g phát hiện mở rộng p coronal (thành tiền liệt tuyến sau làm mốc giải ) thiết) --T2W bàng quang, trực tràng, phẫu) ngoại bào hoặc • Nhạy cảm với đồ cơ nâng hậu môn) xâm lấn túi tinh tạo tác chuyển động trong thời gian thu tín hiệu kéo dài.

NỘI DUNG NỘI DUNG

Vai trò trong đánh Trình Cơ sở lý luận/ tham Kỹ thuật giá ung thư tiền liệt Hạn chế tự số điều tra tuyến với mpMRI Để khai thác sự Hình ảnh phẳng phản xạ tiếng vang spin-echo- • trình tự chi phối để Nhạy cảm với đồ tạo tác khuếch tán hạn chế đánh giá kết quả vùng bão hòa, thở tự do từ không khí trong trực của các phân tử ngoại vi. • Ít nhất hai giá trị b để tạo bản đồ ADC ( ví tràng và chuyển động nước như là một • vai trò thứ yếu trong dụ: tối thiểu 50-100 s/mm 2 , tối đa 800-1000 • bóp méo s/mm 2 ); Giá trị b cực cao ngoại suy (≥ 1400 s / dấu hiệu của sự tái việc đánh giá các phát • Kỹ thuật tương đối mm 2 ) cũng có thể được sử dụng để tạo bản đồ tổ chức tế bào và hiện loại 3 được tìm không đạt tiêu chuẩn, ADC. tân sinh của mô thấy bởi T2W trong dẫn đến khả năng tái tạo hạn chế của phân tích • Có thể thu được các giá trị b cực cao để tăng sự tuyến bình thường vùng chuyển tiếp. DWI DWI hiện diện rõ ràng của khối u (không phải cho việc định lượng ADC (không tạo bản đồ ADC trong các hệ thống hoạt động có giá trị giới hạn nhất kém hơn) định) • FOV 160-220mm, độ dày lát 4 mm không có • Sự chồng chéo đáng kể khoảng cách giữa các lớp cắt, kích thước pixel ≤ của các giá trị ADC giữa 2,5 mm (pha và tần số), TR ≤ 3000 ms, TE 90 các điều kiện lành tính ms. và các khối u với sự xâm ấ

NỘI DUNG NỘI DUNG

Vai trò trong đánh Trình Cơ sở lý luận/ tham số giá ung thư tiền Hạn chế Kỹ thuật tự điều tra liệt tuyến với p mpMRI Để nâng cấp những Mô hình tăng cường Thu nhận tuần tự chuỗi T1 GRE 2D hoặc 3D với Để phát hiện ung thư biến đổi của ung thư, phát hiện mơ hồ độ phân giải thời gian cao (≤ 10 giây, lý tưởng là 7 tăng cường tương phản chồng chéo với các trong vùng ngoại giây, với TR <5 ms và TE <100 ms). Thu tín hiệu sớm hơn và mạnh hơn điều kiện không ác vi. trước, trong và sau khi tiêm thuốc cản quang (ít so với mô tuyến tiền liệt tính ( ví dụ , viêm nhất 2 phút) để phát hiện sớm sự tăng cường. bình thường, vì biểu hoặc tăng sản tuyến • Trường nhìn bao gồm toàn bộ tuyến và túi tinh. Mặt phẳng Oblique transverse. hiện của tân sinh lý u tiền liệt lành tính) DCE C (dày đặc hơn, hình • Độ dày lát ≤ 3 mm, GAP 0% và kích thước pixel • Thời gian thu dài thành kém với tính thấm 2 mm (pha và tần số). hơn (> 2 phút) để mao mạch tăng) • Nếu có thể hình ảnh bão hòa chất béo hoặc đánh giá tính chất subtraction. thẩm thấu. • Tốc độ tiêm tương phản 2-3 ml/s

NỘI DUNG NỘI DUNG

CỘNG HƯỞNG TỪ PHỔ (MRS)

Hình ảnh quang phổ có thể hữu ích để đánh giá nguy cơ ác tính của một

khu vực quan tâm (ROI) nhưng nó ít hữu ích hơn trong việc xác định bệnh ác khu vực quan tâm (ROI), nhưng nó ít hữu ích hơn trong việc xác định bệnh ác tính và dự đoán giai đoạn bệnh lý. Quan sát chính là các tế bào ác tính có nhiều khả năng có tốc độ di chuyển tế bào nhanh, do đó sẽ sử dụng nhiều kẽm hơn và giảm trong không gian nội bào.

Trong ung thư tuyến tiền liệt, đỉnh citrate giảm (do tiêu thụ citrate để

cung cấp năng lượng cho các tế bào tăng sinh), trong khi đỉnh choline tăng (tương ứng với tổng hợp màng tế bào tăng).

NỘI DUNG NỘI DUNG

2. Kỹ thuật thực hiện

Chuẩn bị và định vị bệnh nhân: - Bệnh nhân không nên ăn hoặc uống bất kỳ thực phẩm rắn nào trong ít

nhất 4 - 6 giờ trong nỗ lực giảm các tạo tác chuyển động từ nhu động ruột. nhất 4 - 6 giờ trong nỗ lực giảm các tạo tác chuyển động từ nhu động ruột

- Bàng quang căng tiểu nên tránh vì nó có thể gây khó chịu cho bệnh

nhân.

- Có một ống thông tĩnh mạch được đặt

NỘI DUNG NỘI DUNG

2. Kỹ thuật thực hiện

- Nếu có thể, bệnh nhân nên thụt tháo trực tràng ngay trước khi khám để loại bỏ sự hiện diện của không khí. Sự hiện diện của không khí tạo ra các tạo tác nhạy cảm và biến dạng, chủ yếu ảnh hưởng đến việc mua lại DWI

ệ

ạ g, ạ - Một chất chống kích thích có thể được sử dụng để làm giảm thêm các tạo tác

chuyển động từ nhu động ruột.

NỘI DUNG NỘI DUNG

2. Kỹ thuật thực hiện

Bệnh nhân cần phải thoải mái nhất có thể để giảm bất kỳ tạo tác chuyển động:

+ nằm ngửa-chân vào trước + tuyến tiền liệt phải nằm ở trung tâm của coil + tuyến tiền liệt phải nằm ở trung tâm của coil + trung tâm định vị chùm tia laser trên tuyến tiền liệt

NỘI DUNG NỘI DUNG

2. Kỹ thuật thực hiện

Giao thức hình ảnh và định vị lát

NỘI DUNG NỘI DUNG

2. Kỹ thuật thực hiện

Giao thức hình ảnh và định vị lát

NỘI DUNG NỘI DUNG

3. Cân nhắc kỹ thuật

Cường độ từ trường: ưu tiên thực hiện trên các máy 1.5T – 3T:

ô g qu độ p

được c

c o ơ

ờ g

+ 3T: được ưa thích hơn với ưu điểm là SNR tăng, cho chất lượng hình ảnh cao hơn thông qua độ phân giải không gian và thời gian được cải thiện ệ ô g g + 1.5T: Một số cấy ghép y tế có thể không tương thích ở 3T vì lý

do an toàn. Trong một số trường hợp, an toàn không phải là vấn đề nhưng bộ cấy có thể tạo ra đủ tạo tác để che khuất hoặc làm giảm hình ảnh, trong trường hợp này nên dùng máy 1.5 T

Lựa chọn coil: ERC và Body Coil. Mặc dù nhiều bài báo đề xuất sử dụng ERC ở máy quét 1,5T, hình ảnh chất lượng cao có thể thu được ở cả 1,5T và 3T mà không cần sử dụng ERC cần sử dụng ERC

+ ERC: Độ phân giải không gian cao.

SNR tốt hơn ở bệnh nhân to lớn nếu chỉ sử dụng body coil. Chi phí cao, mất nhiều vật tư và thủ tục. Biến dạng hình dạng của tuyến. Không thể được sử dụng để kiểm tra toàn bộ khung xương chậu. thường gây khó chịu cho bệnh nhân.

NỘI DUNG NỘI DUNG

Thông số hình ảnh

itt l Việ

á h ớ

h ỗi

ử d

Hình ảnh T2W: Các mặt phẳng: sagittal coronal axial Các mặt phẳng: sagittal, coronal, axial. Độ dày lát và khoảng cách: ≤3 mm, GAP 0%. FOV: 16-22 cm, tập trung vào tuyến tiền liệt Độ phân giải không gian (kích thước pixel): ≤0,7 mm (pha) và ≤0,4 mm (tần số), không được nội suy. Hướng mã hóa pha: từ R-L trên axial và A-P t ê trên chuỗi sagittal. Việc sử dụng các hướng mã ã hóa pha này sẽ giúp giảm các tạo tác chuyển động từ hơi thở và dòng chảy. Các tạo tác chuyển động có thể làm giảm chất lượng hình ảnh và có thể che khuất bệnh lý.

NỘI DUNG NỘI DUNG

Thông số hình ảnh

Hình ảnh song song (PI): Kỹ thuật PI có thể được sử dụng để làm giảm các tạo tác chuyển động. Hệ số gia tốc là 2 là phổ biến nhất; điều này tạo ra sự tạo tác chuyển động. Hệ số gia tốc là 2 là phổ biến nhất; điều này tạo ra sự cân bằng giữa giảm thời gian quét và SNR chấp nhận được. Các dải bão hòa: các dải sat trước được sử dụng trên chuỗi T2W sagittal để giảm thiểu các tạo tác chuyển động từ hơi thở. Thu nhận tín hiệu trung bình (NEX / NSA / Q): hình ảnh T2W độ phân giải cao yêu cầu nhiều lần thu phát tín hiệu. Thông thường nên sử dụng trung bình tín hiệu 3. Băng thông máy thu (rBW): nên sử dụng rBW cao để giảm thiểu khoảng Băng thông máy thu (rBW): nên sử dụng rBW cao để giảm thiểu khoảng cách tiếng vang, dẫn đến giảm nhòe hình ảnh (hình 9). Thông thường, nên chọn rBW tối thiểu 27,7kHz. Echo Spacing: càng thấp càng tốt. TR: 4000 ms. TE: 80-120 ms. Hệ số ETL / Turbo Factor: ≥16.

NỘI DUNG NỘI DUNG

Thông số hình ảnh

NỘI DUNG NỘI DUNG

Thông số hình ảnh

tá dị h h

i bỏ á t

ể

Hình ảnh DWI Mặt phẳng: Axial. Mặt phẳng Sagittal có thể được sử dụng cho những bệnh nhân có khớp giả. ớp g ả. b-value: Thu thập có trọng số khuếch tán phải bao gồm thấp (50-100 s / mm 2 ), cao (800-1000 s / mm 2 ) và rất cao (≥1400 s / mm 2) giá trị b với bản đồ hệ số khuếch tán biểu kiến (ADC) tương ứng. Hướng khuếch tán: Nên sử dụng gradient nhạy cảm khuếch tán theo 3 hướng trực giao (trace or isotropic DWI). Thông tin về chuyển động không phải Gaussian của các phân tử nước (hình ảnh kurtosis khuếch tán) có thể thu được bằng cách sử dụng hướng khuếch tán ≥15. Ứ hế hất bé Độ bã hò Ức chế chất béo: Độ bão hòa chất béo là cần thiết để loại bỏ các tạo tác dịch chuyển hất bé là ầ thiết để l hóa học. Kỹ thuật STIR là lựa chọn được khuyên dùng khi chụp ảnh bệnh nhân bằng chân giả kim loại. TR: 4000 ms TE: càng thấp càng tốt để giảm méo hình ảnh và cải thiện SNR Độ dày lát cắt và khoảng cách: ≤4 mm (lý tưởng là ≤3 mm), không có khoảng cách giữa các lát.

NỘI DUNG NỘI DUNG

Thông số hình ảnh

(

g

g g

ộ p

) ≤ ,

ấ

ể

FOV: 16-32 cm (lý tưởng là 16-22 cm), tập trung vào tuyến tiền liệt. FOV có thể lớn hơn trình tự T2W để đạt được SNR. Độ phân giải không gian (kích thước pixel): ≤2,5 mm theo hướng mã hóa pha và tần số, không g được nội suy. Hướng mã hóa pha: A-P để giảm méo hình ảnh. Các biến dạng có thể làm giảm chất lượng hình ảnh và có thể làm mờ bệnh lý. Hình ảnh song song: việc sử dụng kỹ thuật PI là cần thiết để giảm hơn nữa các tạo tác nhạy cảm, biến dạng hình ảnh và thời gian chụp. Các dải Sat: các dải sat trước có thể được sử dụng để giảm thiểu các tạo tác chuyển động từ hơi thở. Các dải Sat cũng có thể giảm thiểu các đồ tạo tác quấn quanh bệnh nhân có cơ thể lớn. Thu nhận tín hiệu trung bình (NEX / NSA / NAQ): Nên sử dụng nhiều lần thu nhận tín hiệu trung bình ở các giá trị b cao và rất cao để đạt được SNR và duy trì chất lượng hình ảnh phù hợp. Băng thông máy thu (rBW): nên sử dụng rBW rất cao để giảm thiểu khoảng cách tiếng vang, dẫn đến giảm méo hình ảnh và tạo tác nhạy cảm. Thông thường, nên chọn rBW tối thiểu 62,5kHz.

NỘI DUNG NỘI DUNG

Thông số hình ảnh

Hình minh họa ảnh hưởng của hình ảnh DWI có giá trị b rất cao trên tuyến tiền liệt. Các hình ảnh có giá trị b rất cao chỉ có thể hiển thị các khu vực nghi ngờ bảo tồn cường độ tín hiệu cao, trong khi tín hiệu trên tuyến tiền liệt bình thường bị vô hiệu hóa.

NỘI DUNG NỘI DUNG

Thông số hình ảnh

ặ

ụ g

ọ g

tậ t

à t

Hình ảnh DCE: Trình tự: Có thể sử dụng chuỗi xung gradient hai chiều hoặc ba chiều có trọng số T1 g g ự (2D hoặc 3D T1W GRE). Tuy nhiên, kỹ thuật 3D T1W GRE được ưa thích. Mặt phẳng: Axial. Mặt phẳng Sagittal có thể được sử dụng cho những bệnh nhân có khớp giả để giảm thiểu biến dạng hình ảnh và tạo tác nhạy cảm. Ngoài ra, khi tìm kiếm tái phát sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt, hình ảnh trong mặt phẳng sagittal có thể hiệu quả hơn so với hình ảnh trong mặt phẳng trục vì các mốc giải phẫu đã di chuyển và sự hấp thu tương phản thường tuyến tính ở phía trước niệu đạo ở đỉnh. Độ dày lát và khoảng cách: ≤3 mm không có khoảng cách giữa các lát. FOV 16 22 FOV: 16-22 cm, tập trung vào tuyến tiền liệt. ế tiề liệt Độ phân giải không gian: ≤2 mm theo hướng mã hóa pha và tần số, không được nội suy. Độ phân giải thời gian: ≤10 giây. Độ phân giải thời gian ≤7 giây được đề xuất khi cần đánh giá định lượng.

NỘI DUNG NỘI DUNG

Thông số hình ảnh

ể

ấ

ể

Hình ảnh song song: việc sử dụng kỹ thuật hình ảnh song song là cần thiết để giảm tổng thời gian thu và tăng độ phân giải thời gian. Ức chế chất béo: Nên sử dụng phương pháp xóa mỡ khi đánh giá định tính (trực Ức chế chất béo: Nên sử dụng phương pháp xóa mỡ khi đánh giá định tính (trực quan). Ức chế chất béo là không cần thiết khi đánh giá định lượng là cần thiết. Góc lật (FA): 15-20 ° TR / TE: tối thiểu Tổng thời gian quét: ≥2 phút (lý tưởng là 4-5 phút) Tốc độ tiêm: 2-3 ml / giây Thu nhận tín hiệu trung bình (NEX / NSA / NAQ): 1 hoặc Fourier một phần để giảm thời gian chụp. Băng thông máy thu (rBW): nên sử dụng rBW rất cao để giảm thiểu khoảng cách tiếng vang, dẫn đến giảm méo hình ảnh và tạo tác nhạy cảm. Thông thường, nên chọn rBW tối thiểu 62,5kHz. Các dải Sat: Không nên sử dụng các dải Sat trong nỗ lực giảm độ phân giải thời gian và tổng thời gian thu.

NỘI DUNG NỘI DUNG

Thông số hình ảnh

ề đá h iá đị h tí h (t

d ới h thấ

í d

Phân tích dữ liệu: Hình ảnh DCE có thể được đánh giá định tính, bán định lượng và / hoặc định lượng.Phân tích định lượng cung cấp thông tin về ktrans, lưu lượng huyết tương và thể tích ngoại bào / ngoại bào, hỗ trợ phân biệt và mô tả chính xác bệnh lý Hì h i h h lý. Hình minh họa dưới cho thấy một ví dụ về đánh giá định tính (trực quan), đây là ) đâ là ột phân tích dữ liệu DCE PWI được sử dụng nhiều nhất trên toàn thế giới

NỘI DUNG NỘI DUNG

Thông số hình ảnh

MRS

KẾT LUẬN KẾT LUẬN

MRI tuyến tiền liệt đa thông số kết hợp dữ liệu định lượng giải phẫu, chức năng và (đôi khi) tăng đáng kể độ chính xác của phương pháp trong chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt. ẩ

ề

ế

Kỹ thuật viên MRI chiếm một vai trò rất quan trọng kể từ khi bắt đầu một cuộc kiểm tra chất lượng cao, phụ thuộc rất lớn vào việc chuẩn bị bệnh nhân và tối ưu hóa giao thức hình ảnh.

Tài liệu tham khảo

Weinreb JC, Barentsz JO, Choyke PL, Cornud F, Haider MA, Macura KJ, Margolis D, Schnall

MD, Shtern F, Tempany CM, Thoeny HC, Verma S. PIRADS Prostate Imaging - Reporting and Data System: 2015, Version 2. Eur Urol. 2016;69:16–40.

Tsiotsios C. PROSTATE MRI: A Multiparametric Approach. 1st Edition: Radiology EDU, 2019.

Purysko AS, Rosenkrantz AB, Barentsz JO, Weinreb JC, Macura KJ. PIRADS Version 2: A Pictorial Update. Radiographics. 2016 Sep- Oct;36:1354-72.

Eberhardt SC, Carter S, Casalino DD, Merrick G, Frank SJ, Gottschalk AR, Leyendecker JR, Nguyen PL Oto A Porter C Remer EM Rosenthal SA ACR Appropriateness Criteria prostate cancer Nguyen PL, Oto A, Porter C, Remer EM, Rosenthal SA. ACR Appropriateness Criteria prostate cancer-- pretreatment detection, staging, and surveillance. J Am Coll Radiol. 2013 Feb;10:83-92.

Steiger P, Thoeny HC. Prostate MRI based on PI-RADS version 2: how we review and report.

Cancer Imaging. 2016;16:9.

Lee H, Hwang SI, Lee HJ, Byun SS, Lee SE, Hong SK. Diagnostic performance of diffusion- weighted imaging for prostate cancer: Peripheral zone versus transition zone. PLoS One. 2018 Jun 22;13

Fusco R, Sansone M, Granata V, Setola SV, Petrillo A. A systematic review on multiparametric

MR imaging in prostate cancer detection. Infect Agent Cancer. 2017 Oct 30;12:57

g g

Greer MD, Shih JH, Lay N, Barrett T Kayat Bittencourt L, Borofsky S et al. Validation of the Dominant Sequence Paradigm and Role of Dynamic Contrast-enhanced Imaging in PI-RADS Version 2. Radiology 2017 Dec;285:859-869.

Fusco R, Sansone M, Petrillo M, Setola SV, Granata V, Botti G, Perdonà S, Borzillo V, Muto P,

Petrillo A. Multiparametric MRI for prostate cancer detection: Preliminary results on quantitative analysis of dynamic contrast enhanced imaging, diffusion-weighted imaging and spectroscopy imaging. Magn Reson Imaging. 2016 Sep;34:839-45

Rossano Girometti, Lorenzo Cereser, Filippo Bonato and Chiara Zuiani. Evolution of prostate

MRI: from multiparametric standard to less-is-better and different-is better strategies. European Radiology Experimental 2019;3:5