Ệ Ệ
BÀI 6 BÀI 6 H QU N TR C S D Ị Ơ Ở Ữ H QU N TR C S D Ị Ơ Ở Ữ LI U C A GIS Ủ LI U C A GIS Ủ
Ả Ả Ệ Ệ
6.1. Gi 6.1. Gi
i thi u ệ i thi u ệ
ớ ớ ả ả
ư ư
ả ả
ườ ườ
ứ ứ
ộ ộ
H qu n tr c s d li u là h th ng H qu n tr c s d li u là h th ng ệ ị ơ ở ữ ệ ệ ố ệ ị ơ ở ữ ệ ệ ố qu n lý, l u tr , b o trì toàn b c s d ộ ơ ở ữ ữ ả ả qu n lý, l u tr , b o trì toàn b c s d ữ ả ả ộ ơ ở ữ li u. ệli u. ệ H qu n tr c s d li u cũng cung c p H qu n tr c s d li u cũng cung c p ị ơ ở ữ ệ ấ ệ ị ơ ở ữ ệ ấ ệ i dùng h i các công c cho phép ng ỏ ụ i dùng h i các công c cho phép ng ỏ ụ đáp, tra c u và tác đ ng vào c s d ơ ở ữ đáp, tra c u và tác đ ng vào c s d ơ ở ữ li u. ệli u. ệ
ộ ệ ố ộ ệ ố
C s d li u cho m t h th ng GIS bao C s d li u cho m t h th ng GIS bao g m 2 c s d li u thành ph n chính là g m 2 c s d li u thành ph n chính là
ơ ở ữ ệ ơ ở ữ ệ
ầ ầ
ơ ở ữ ệ ơ ở ữ ệ ồ ồ C s d li u đ a lý (không gian) C s d li u đ a lý (không gian) ị ị C s d li u thu c tính (phi không C s d li u thu c tính (phi không ộ ộ
ơ ở ữ ệ ơ ở ữ ệ ơ ở ữ ệ ơ ở ữ ệ
gian) gian)
ượ ượ
Trong h th ng GIS, h qu n tr c s d ị ơ ở ữ ả Trong h th ng GIS, h qu n tr c s d ả ị ơ ở ữ c xây d ng bao g m 2 h ệ ồ c xây d ng bao g m 2 h ồ ệ
ả ả ầ ầ
ộ ệ ộ ệ ả ả
ị ơ ở ữ ệ ị ơ ở ữ ệ
ệ ệ
ả ả
ự ự
ệ ệ
ồ ồ
ệ ố ệ ệ ố ệ li u GIS đ ệ ự li u GIS đ ệ ự qu n tr c s d li u riêng cho t ng ị ơ ở ữ ệ ừ qu n tr c s d li u riêng cho t ng ị ơ ở ữ ệ ừ ph n ho c xây d ng m t h qu n tr c ị ơ ự ặ ả ph n ho c xây d ng m t h qu n tr c ị ơ ự ặ ả s d li u chung cho c hai c s d ơ ở ữ ở ữ ệ s d li u chung cho c hai c s d ơ ở ữ ở ữ ệ li u con k trên. ể ệ li u con k trên. ể ệ ng h qu n tr c s d li u Thông th ườ ng h qu n tr c s d li u Thông th ườ c xây d ng bao g m 3 h qu n GIS đ ả GIS đ c xây d ng bao g m 3 h qu n ả tr c s d li u con tr c s d li u con
ượ ượ ị ơ ở ữ ệ ị ơ ở ữ ệ
ả ả ơ ở ữ ệ ơ ở ữ ệ ị ơ ở ữ ệ ị ơ ở ữ ệ
m c tra m c tra ả ả ệ ệ ịđ a lý. đ a lý. ệ ệ
ả ả
ữ ệ ữ ệ ị ị
H qu n tr c s d li u cho c s d li u H qu n tr c s d li u cho c s d li u ị H qu n tr c s d li u quan h H qu n tr c s d li u quan h ị ơ ở ữ ệ ệ ở ứ ị ơ ở ữ ệ ệ ở ứ c u, h i đáp. H này đ c tích h p cùng v i h ượ ệ ứ ớ ệ ợ ỏ c u, h i đáp. H này đ c tích h p cùng v i h ượ ệ ứ ớ ệ ợ ỏ i ta qu n tr c s d li u đ a lý cho phép ng ườ ị ị ơ ở ữ ệ i ta qu n tr c s d li u đ a lý cho phép ng ườ ị ị ơ ở ữ ệ dùng truy nh p d li u đ a lý và d li u thu c ộ ữ ệ ậ dùng truy nh p d li u đ a lý và d li u thu c ộ ữ ệ ậ tính đ ng th i. ờ ồ tính đ ng th i. ờ ồ ị ơ ở ữ ệ ả ị ơ ở ữ ệ ả ệ ố ệ ố ộ ộ ề ấ ề ấ
ể ể
H qu n tr c s d li u thu c tính. Thông H qu n tr c s d li u thu c tính. Thông ệ ệ ả ườ ả ườ ị ơ ở ữ ệ ị ơ ở ữ ệ ệ ự ệ ự ộ ệ ộ ệ ả ả ộ ộ ữ ệ ữ ệ
ng các h th ng GIS đ u l y m t h qu n th ng các h th ng GIS đ u l y m t h qu n th tr c s d li u quan h hi n có đ qu n tr và ị ệ ệ tr c s d li u quan h hi n có đ qu n tr và ị ệ ệ th c hi n các bài toán trên d li u thu c tính th c hi n các bài toán trên d li u thu c tính mà không liên quan đ n d li u không gian ế mà không liên quan đ n d li u không gian ế ữ ệ ữ ệ
ả ả ả ả
ộ ộ
ầ ầ
ơ ở ữ ệ ơ ở ữ ệ ệ ệ
tr c s d li u cho d li u không gian: tr c s d li u cho d li u không gian:
ơ ở ữ ệ ơ ở ữ ệ ứ ứ
- V h qu n tr c s d li u qu n lý c s ơ ở ị ơ ở ữ ệ ề ệ - V h qu n tr c s d li u qu n lý c s ơ ở ị ơ ở ữ ệ ề ệ d li u thu c tính, chúng ta đã xem xét chi ữ ệ d li u thu c tính, chúng ta đã xem xét chi ữ ệ t trong ph n “H th ng c s d li u“. ti ệ ố ế t trong ph n “H th ng c s d li u“. ti ệ ố ế đây chúng ta ch đi sâu vào h qu n Vì v y, ả ỉ ậ ở Vì v y, đây chúng ta ch đi sâu vào h qu n ả ỉ ậ ở ữ ệ ị ơ ở ữ ệ ữ ệ ị ơ ở ữ ệ H th ng nh p b n đ H th ng nh p b n đ ả ồ ậ ả ậ ồ H th ng hi n th b n đ H th ng hi n th b n đ ồ ị ả ể ị ả ể ồ H th ng tra c u, h i đáp c s d li u H th ng tra c u, h i đáp c s d li u ỏ ỏ H th ng phân tích đ a lý H th ng phân tích đ a lý ị ị H th ng phân tích th ng kê H th ng phân tích th ng kê ố ố H th ng đ u ra H th ng đ u ra ầ ầ ệ ố ệ ố ệ ố ệ ố ệ ố ệ ố ệ ố ệ ố ệ ố ệ ố ệ ố ệ ố
6.2. H qu n tr c s d li u GIS 6.2. H qu n tr c s d li u GIS
ị ơ ở ữ ệ ị ơ ở ữ ệ
ệ ệ
ả ả
ậ ậ
ệ ố ệ ố
ụ ể ố ụ ể ố
ả ả ấ ấ ả ả
ả ả ả ả ố ượ ố ượ i ạ ẽ i ạ ẽ ng b n đ trên gi y. Ch c năng có ấ ng b n đ trên gi y. Ch c năng có ấ
ả ả ệ ố ệ ố ứ ứ ặ ặ
ể ể ầ ầ
ồ ượ ồ ượ ả ả
c quét vào c quét vào ể ể ả ả
ạ ạ ạ ạ
ể ự ể ự ủ ủ ệ ệ
đ ng/bán t đ ng/bán t đ ng đ ng ể ự ộ ể ự ộ ầ ầ
nh sang vector. nh sang vector.
6.2.1. H th ng nh p b n đ ồ 6.2.1. H th ng nh p b n đ ồ H th ng cung c p các công c đ s hoá các H th ng cung c p các công c đ s hoá các ệ ố ệ ố ng trên b n đ . đ i t ồ ố ượ ng trên b n đ . đ i t ồ ố ượ - S hoá b n đ : dùng bàn v (digitizer) đi l - S hoá b n đ : dùng bàn v (digitizer) đi l ồ ố ồ ố các đ i t ồ các đ i t ồ th có trong b n thân h th ng ho c dùng 1 th có trong b n thân h th ng ho c dùng 1 ph n m m khác s hoá ề ố ph n m m khác s hoá ề ố - Vector hoá b n đ : B n đ đ - Vector hoá b n đ : ả ồ B n đ đ ả ồ thành d ng file nh (scanning) sau đó chuy n thành d ng file nh (scanning) sau đó chuy n sang d ng vector (vectorizing). Quá trình sang d ng vector (vectorizing). Quá trình vectorizing có th th c hi n th công qua s ố vectorizing có th th c hi n th công qua s ố hoá trên màn hình (head up digitizing) ho c ặ hoá trên màn hình (head up digitizing) ho c ặ dùng ph n m m chuy n t ự ộ ề dùng ph n m m chuy n t ự ộ ề ừ ảt ừ ả t
ồ ồ
ệ ố ệ ố
ị ả ị ả ả ả
ệ ố ệ ố ị ả ị ả ụ ệ ệ
ị ả ị ả
ứ ứ
ể ể
ồ ề ồ ề ề ề
ả ả
ể ệ ể ệ
6.2.2 H th ng hi n th b n đ ể 6.2.2 H th ng hi n th b n đ ể H th ng cung c p các kh năng hi n H th ng cung c p các kh năng hi n ể ấ ấ ể i s th b n đ trên màn hình cho ng ườ ử ồ i s th b n đ trên màn hình cho ng ồ ườ ử ụd ng xem. d ng xem. Hi n nay ch c năng hi n th b n đ đ u Hi n nay ch c năng hi n th b n đ đ u có kh năng cung c p cách nhìn 3 chi u ấ có kh năng cung c p cách nhìn 3 chi u ấ c th hi n sinh (3D). B n đ s đ ồ ẽ ượ ả c th hi n sinh (3D). B n đ s đ ồ ẽ ượ ả đ ng, tr c quan h n. ơ ự đ ng, tr c quan h n. ơ ự
ộ ộ
ỏ ỏ ứ ứ
ấ ấ ứ ứ i s ườ ử i s ườ ử ầ ầ
ườ ườ
ễ ử ụ ễ ử ụ ẻ ẻ ề ề
ữ ệ ữ ệ
ơ ở ữ ệ 6.2.3. Tra c u, h i đáp c s d li u 6.2.3. Tra c u, h i đáp c s d li u ơ ở ữ ệ H th ng cung c p các công c cho ng H th ng cung c p các công c cho ng ụ ấ ệ ố ụ ấ ệ ố d ng tra c u, h i đáp, l y các thông tin c n ỏ ụ d ng tra c u, h i đáp, l y các thông tin c n ỏ ụ t trong c s d li u ra. thi ơ ở ữ ệ ế t trong c s d li u ra. thi ơ ở ữ ệ ế H th ng này nh h ng tr c ti p đ n tính hi u H th ng này nh h ưở ả ự ế ệ ế ệ ố ng tr c ti p đ n tính hi u ưở ả ự ế ệ ệ ố ế i dùng qu c a h th ng. B i vì ph n l n, ng ầ ớ ở ệ ố ả ủ qu c a h th ng. B i vì ph n l n, ng i dùng ệ ố ả ủ ầ ớ ở ch có yêu c u tra c u thông tin. ứ ầ ỉ ch có yêu c u tra c u thông tin. ứ ầ ỉ H th ng tra c u ph i m m d o, d s d ng, H th ng tra c u ph i m m d o, d s d ng, ả ệ ố ứ ả ệ ố ứ th i gian truy c p d li u nhanh. ữ ệ ậ ờ th i gian truy c p d li u nhanh. ữ ệ ậ ờ H th ng cho phép tra c u trên c hai d li u: H th ng cho phép tra c u trên c hai d li u: ệ ố ệ ố d li u không gian và d li u thu c tính ữ ệ d li u không gian và d li u thu c tính ữ ệ ứ ứ ữ ệ ữ ệ ả ả ộ ộ
ệ ố ệ ố
ạ ạ
i dùng x lý, i dùng x lý,
ệ ố ệ ố ủ ủ ụ ụ
ị ị ấ ứ ấ ứ ấ ấ ử ử
ạ ạ
6.2.4. H th ng x lý, phân tích đ a lý ử 6.2.4. H th ng x lý, phân tích đ a lý ử Đây là h th ng th hi n rõ nh t s c Đây là h th ng th hi n rõ nh t s c ể ệ ể ệ m nh c a GIS. H th ng cung c p các ệ ố m nh c a GIS. H th ng cung c p các ệ ố công c cho phép ng ườ công c cho phép ng ườ phân tích d ng d li u không gian. T ừ ữ ệ phân tích d ng d li u không gian. T ừ ữ ệ đó, chúng ta có th s n sinh ra các thông ể ả đó, chúng ta có th s n sinh ra các thông ể ả tin m i (thông tin d n su t) ẫ tin m i (thông tin d n su t) ẫ
ấ ấ
ớ ớ
ố ố
ệ ố ệ ố
ệ ố ệ ố
ữ ệ ữ ệ
ộ ộ
ớ ớ
t so v i m t s phép phân tích t so v i m t s phép phân tích ng trên d li u phi ng trên d li u phi
ữ ệ ữ ệ