TỔNG CỤC LÂM NGHIỆP<br />
<br />
Đào tạo giảng viên, FORMIS 2014<br />
<br />
TÀI LIỆU TẬP HUẤN<br />
SỬ DỤNG QGIS CƠ BẢN<br />
<br />
Tài liệu này được biên soạn bởi Nguyễn Cao Tùng và các cộng sự<br />
thuộc Trung tâm Viễn thám và công nghệ thông tin (RITC)<br />
<br />
Hà Nội, năm 2014<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
PHẦN I: CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN ............................................................. 1<br />
CHƯƠNG I: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ CSDL GIS ................................. 1<br />
1- Hệ thông tin địa lý (GIS).................................................................................. 1<br />
1.1- Định nghĩa ................................................................................................... 2<br />
1.2- Chức năng cơ bản ........................................................................................ 3<br />
1.3- Những kỹ thuật phân tích và xử lý chính .................................................... 6<br />
1.4- Thành phần cơ bản ...................................................................................... 6<br />
1.5- Cấu trúc dữ liệu không gian và thuộc tính .................................................. 8<br />
1.6- Mô hình dữ liệu raster ............................................................................... 10<br />
1.7- Mô hình dữ liệu vector .............................................................................. 11<br />
1.8- Các phương pháp phân tích dữ liệu không gian cơ bản ............................ 14<br />
1.9- Một số phần mềm GIS phổ biến ............................................................... 16<br />
2- Cơ sở dữ liệu địa lý (Geodatabase) ............................................................... 16<br />
2.1-Tầm quan trọng của hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS) ............................ 16<br />
2.2- Khái niệm Cơ sở dữ liệu không gian (geodatabase) ................................. 19<br />
2.3- Metadata .................................................................................................... 19<br />
2.4- Mô hình cơ sở dữ liệu địa lý (geodatabase) .............................................. 20<br />
CHƯƠNG II: TỔNG QUAN VỀ PHÉP CHIẾU BẢN ĐỒ ............................... 22<br />
1- Hệ tọa độ không gian ..................................................................................... 22<br />
2- Phép chiếu bản đồ .......................................................................................... 25<br />
2.1- Các phép chiếu cơ bản .............................................................................. 26<br />
2.2- Phép chiếu UTM và VN2000 ................................................................... 31<br />
2.3- Chuyển đổi hệ tọa độ ................................................................................ 33<br />
CHƯƠNG III: TỔNG QUAN VỀ MÃ NGUỒN MỞ VÀ OPENGIS ............... 35<br />
1- Mã nguồn mở .................................................................................................. 35<br />
2- Open Geospatial Consortium (OGC) và OpenGIS ..................................... 36<br />
3- Giới thiệu về WebGIS .................................................................................... 40<br />
3.1- Khái niệm .................................................................................................. 40<br />
3.2- Phân loại .................................................................................................... 41<br />
4- Mô hình xử lý và kiến trúc triển khai WebGIS ........................................... 45<br />
4.1- Kiến trúc WebGIS ..................................................................................... 45<br />
4.2- Các bước xử lý .......................................................................................... 45<br />
<br />
4.3- Các kiến trúc triển khai ............................................................................. 46<br />
4.4- Các chuẩn trao đổi WebGIS hiện nay ....................................................... 47<br />
5- Giới thiệu về MapServer................................................................................ 50<br />
6- Giới thiệu về GeoServer ................................................................................. 53<br />
7- Giới thiệu về Posgre SQL .............................................................................. 54<br />
7.1- Khái quát về hệ quản trị cơ sở dữ liệu PostgreSQL .................................. 54<br />
7.2- Giới thiệu về POSTGIS ............................................................................ 55<br />
8- Giới thiệu một số phần mềm GIS Mã nguồn mở ........................................ 58<br />
<br />
PHẦN II: HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG QUANTUMGIS................................. 61<br />
CHƯƠNG I: CÀI ĐẶT HỆ THỐNG ................................................................... 61<br />
1- Cài đặt phần mềm .......................................................................................... 61<br />
2- Các thanh công cụ chính ................................................................................ 62<br />
3- Các plugin chính ............................................................................................. 62<br />
4- Các cửa sổ làm việc chính .............................................................................. 63<br />
5- Thiết lập tham số hệ thống ............................................................................ 64<br />
5.1- Thiết lập thông tin phép chiếu .................................................................. 65<br />
5.2- Hệ tọa độ tự tạo ......................................................................................... 66<br />
5.3- Trình quản lý kiểu ..................................................................................... 67<br />
5.4- Cấu hình các phím tắt................................................................................ 72<br />
5.5- Tùy chọn ................................................................................................... 72<br />
5.6- Chế độ bắt điểm ........................................................................................ 74<br />
CHƯƠNG II: XÂY DỰNG DỰ ÁN QUẢN LÝ KHÔNG GIAN GIS .............. 75<br />
1- Quản lý dữ liệu theo dự án (project) ............................................................ 75<br />
1.1- Tạo mới một dự án .................................................................................... 75<br />
1.2- Mở dự án đã có ......................................................................................... 75<br />
1.3- Ghi lưu dự án ............................................................................................ 76<br />
2- Kết nối và làm việc với CSDL trên máy chủ ............................................... 76<br />
2.1- Thiết lập kết nối đến CSDL ...................................................................... 76<br />
2.2- Mở lớp bản đồ trong CSDL ...................................................................... 79<br />
3- Tạo mới dữ liệu và CSDL .............................................................................. 83<br />
3.1- Tạo mới lớp Shapfile................................................................................. 83<br />
3.2- Tạo mới CSDL cá nhân dạng SpatiaLite .................................................. 86<br />
4- Nhập dữ liệu vào CSDL PostGIS/PostGreSQL ........................................... 88<br />
<br />
CHƯƠNG III: TRÌNH BÀY, TRUY VẤN VÀ CẬP NHẬT DỮ LIỆU ........... 92<br />
1- Trình bày các lớpdữ liệu ................................................................................ 92<br />
1.1- Trình bày lớp đường ................................................................................. 92<br />
1.2-Trình bày lớp điểm ..................................................................................... 92<br />
1.3- Trình bày lớp vùng (Polygon) ................................................................... 93<br />
1.4- Hiển thị nhãn (label) ................................................................................. 93<br />
1.5- Các công cụ để xem .................................................................................. 95<br />
2- Tra cứu dữ liệu ............................................................................................... 95<br />
2.1- Sử dụng công cụ Nhận diện đối tượng...................................................... 95<br />
2.2- Tra cứu bằng bảng thuộc tính ................................................................... 96<br />
3- Truy vấn, hỏi đáp ........................................................................................... 97<br />
3.1- Lệnh truy vấn hỏi đáp CSDL thuộc tính ................................................... 97<br />
3.2- Lệnh truy vấn hỏi đáp CSDL không gian ................................................. 99<br />
4- Cập nhật dữ liệu không gian ....................................................................... 100<br />
4.1- Các công cụ để tạo mới và chỉnh sửa ...................................................... 100<br />
4.2- Tạo mới một đối tượng ........................................................................... 102<br />
4.3- Chỉnh sửa đối tượng ................................................................................ 104<br />
4.4- Gộp đối tượng ......................................................................................... 105<br />
4.5- Tách đối tượng ........................................................................................ 105<br />
5- Cập nhật dữ liệu thuộc tính ......................................................................... 105<br />
5.1- Cập nhật từng đối tượng ......................................................................... 105<br />
5.2- Cập nhập nhiều đối tượng ....................................................................... 107<br />
CHƯƠNG IV: BIÊN TẬP VÀ IN BẢN ĐỒ ...................................................... 110<br />
1- Thiết lập trang in .......................................................................................... 110<br />
1.1- Tạo không gian in ................................................................................... 110<br />
1.2- Xác định cấu hình trang in ...................................................................... 111<br />
1.3- Đặt tỉ lệ bản đồ và kích thước bản đồ ..................................................... 112<br />
1.4- Thêm tiêu đề............................................................................................ 113<br />
1.5- Tạo thước tỉ lệ ......................................................................................... 114<br />
1.6- Tạo mũi tên chỉ phương bắc.................................................................... 115<br />
1.7- Thiết lập và biên tập bảng chú giải ......................................................... 116<br />
2- In bản đồ........................................................................................................ 118<br />
2.1- In ra giấy ................................................................................................. 118<br />
2.2- In ra ảnh (file) ......................................................................................... 119<br />
<br />
DANH MỤC HÌNH<br />
Hình 1: Hệ thống GIS ........................................................................................... 3<br />
Hình 2: Hệ thông tin địa lý đưa ra quyết định ....................................................... 4<br />
Hình 3: Các nhóm chức năng trong hệ thống GIS ................................................ 5<br />
Hình 4: Các thành phần của GIS ........................................................................... 7<br />
Hình 5: Mô hình dữ liệu raser ............................................................................. 11<br />
Hình 6: Mô hình dữ liệu vector ........................................................................... 12<br />
Hình 7: Mô hình cơ sở dữ liệu địa lýcủa ESRI ................................................... 20<br />
Hình 8: Hệ toạ độ vuông góc 3 chiều .................................................................. 22<br />
Hình 9: Vị trí một điểm theo các hệ tọa địa lý .................................................... 23<br />
Hình 10: Hình dạng “thật” của trái đất ................................................................ 23<br />
Hình 11: Elipsoid và các thông số cơ bản ........................................................... 25<br />
Hình 12: Phép chiếu bản đồ ................................................................................ 25<br />
Hình 13: Mặt chiếu hình nón............................................................................... 27<br />
Hình 14: Cách chiếu bề mặt cong lên mặt phẳng................................................ 27<br />
Hình 15: Mặt chiếu hình trụ ................................................................................ 28<br />
Hình 16: Các vị trí của mặt phẳng phương vị ..................................................... 28<br />
Hình 17: Phép chiếu đồng diện tích .................................................................... 29<br />
Hình 18: Phép chiếu đồng khoảng cách .............................................................. 30<br />
Hình 19: Phép chiếu đồng góc ............................................................................ 30<br />
Hình 20: Phép chiếu hỗn hợp .............................................................................. 31<br />
Hình 21: Phép chiếu UTM .................................................................................. 32<br />
Hình 22: Phần phủ trùng là 40km để tiếp biên và thể hiện BĐ liên tục ............. 32<br />
Hình 23: Chuyển đổi phép chiếu bản đồ ............................................................. 34<br />
Hình 24: Chuyển đổi phép chiếu bao gồm cả chuyển đổi gốc tọa độ ................. 34<br />
Hình 25: Chương trình hành động của OGC ...................................................... 39<br />
Hình 26: Sơ đồ hoạt động của webGIS ............................................................... 40<br />
Hình 27: Kiến trúc WebGIS ................................................................................ 46<br />
Hình 28: Cấu trúc cơ bản của ứng dụng MapServer ........................................... 51<br />
Hình 29: Vị trí PostGIS trong PostgreSQL ......................................................... 56<br />
Hình 30: Tải phần cài đặt QGIS từ trang chủ ..................................................... 61<br />
<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
