ươ

Ch

ng 3

Ế

Ọ Ế

Ị Ọ

H C THUY T  KINH T  CHÍNH TR  H C  Ư Ả Ổ Ể T  S N C  ĐI N

Ộ

N I DUNG

ế ế ủ ủ ọ 1. H c  thuy t kinh t c a ch  nghĩa tr ng

th

ế ế ế ủ ế ủ ị ư ả ổ ể 2. H c thuy t kinh t 3. H c thuy t kinh t c a ch  nghĩa tr ng nông  chính tr  t ọ  s n c  đi n

ọ ngươ ọ ọ Anh ự ủ ư ả ổ ể 4. S  suy thoái c a KTCT t s n c  đi n

Ọ

Ủ

ƯƠ

I.CH  NGHĨA TR NG TH

NG (Mercantilism)

ữ ữ ứ ế ủ ế  ch  y u  ừ ệ  vi c nghiên c u

ả ờ 1. Hoàn c nh ra đ i  ủ ế ể ạ 2. Các đ i bi u ch  y u  ư ưở ng kinh t  t 3. Nh ng t ậ 4. Nh ng nh n xét rút ra t 5. Quá trình tan rã CNTT

ọ

ả

ờ 1. Hoàn c nh ra đ i ch  nghĩa tr ng  ươ th

ủ ng

ự ệ

ờ ỳ ạ

ế

ế ố ủ ư ả  b n ụ ư (Rinascimento), CN  i các thuy t giáo duy tâm (Bruno,

ể

ạ

nhiên phát tri n m nh (c  h c,

• Th  k  XV­XVII, g n v i các s  ki n, bi n c  LS: ớ ắ ế ỷ • V  l ch s : tan rã PK, tích lũy nguyên th y t ử ề ị • V  t ề ư ưở ng: th i k  Ph c h ng  t ố ậ duy v t ch ng l ở  Anh). Bacon  • V  khoa h c: KH t ơ ọ ự ọ ề ọ ậ v t lý, thiên văn h c):Nicolaus Copernicus, kepner  Galilei…

ủ

ọ

ả

ươ

ờ 1. Hoàn c nh ra đ i ch  nghĩa tr ng th

ng

Christopher

ỹ

ề ế

ế ớ .

Sinh:

Between 25 August and 31 October 1451 Genoa, Republic of Genoa, in present­day Italy

M t:ấ

20 May 1506 (aged 54) Valladolid, Crown of Castile, in present­day Spain

• V  phát ki n đ a lý (XV­XVI):  ị i) Columbus (1492), châu M  (Tân th  gi

ế

ề

ị V  phát ki n đ a lý (XV­XVI):

ườ ể • Châu Âu đ n  n đ  b ng đ ng bi n qua Mũi

Vasco da Gama, 1497­1499

Sinh: 1460 or 1469 Sines, Setúbal, Portugal

ả ọ ế Ấ ộ ằ H o V ng (Nam Phi):

ấ

M t: 24 December 1524 (aged 64) Kochi, India

ọ

ả Mũi H o V ng

(Good Hope), (Nam Phi)

• nơi được mệnh danh là “mắt bồ câu nhỏ” nằm kề bên bờ vịnh Fars giữa Đại Tây Dương. Đây là nơi giao hòa giữa 2 đại dương của thế giới: Ấn Độ Dương và Đại Tây Dương.

ế

ề

ị V  phát ki n đ a lý (XV­XVI):

ố ị

ườ ể qu c t ch • Vòng quanh th  gi ng bi n:

ầ • Ferdinand Magellan (Fernão de Magalhães)

ế ớ ằ i b ng đ ị ả BĐN sau đĩ TBN, tìm “qu n đ o gia v ” Maluku, Indonesia.

Sinh:1480 ồ   Sabrosa, B  Đào Nha

ấ

M t: tháng 4 27, 1521 (aged 40–41) Cebu, Philippines

ề

ưở

ầ

Vai trò :Thuy n tr

ế ươ

ệ ạ

ự ng đ u tiên th c  ế ớ . i hi n chuy n đi vòng quanh th  gi ươ (Đ i Tây D ng – Thái Bình D ng )

ủ ế

ạ

ể 2. Các đ i bi u ch  y u

• William Staford (1554 – 1612) • Thomas Mun (1571 – 1641) • Antoine De Montchrestien (1575-1622) • Jean Batis Colbert (1619-1683) …Là những thương gia hay thành viên của chính phủ

ố

Ấ ộ ị Ấ ộ

ướ ủ ươ

t thu c đ a  n đ  thông qua th

c c a Anh,  ng

ộ ề

­ Giám đ c công ty Đông  n – Cty nhà n chuyên bóc l ộ mai đ c quy n và không ngang giá.

ố

ả

ươ

ủ ề ủ ng" ("English Treasure by Foreign

ậ ớ ­ Bài lu n v i ch  đ  "Tài S n C a Anh Qu c Thông  ạ Qua Ngo i Th Trade")

Thomas Mun

ọ

ấ ừ

Anh và

ả

ủ ủ ­ Kêu g i chính ph   ng h  xu t kh u t ẩ ừ ướ ậ gi m nh p kh u t  n

ộ ấ c ngòai,

1571 ­ 1641

ừ

ử ụ

ấ

ẩ

ậ ư

ề ủ ề

ề

ướ

ề

c Anh và cho

ề ơ ố

ố

­ Th a nh n cách s  d ng (xu t kh u) ti n c a các  ể Ấ công ty nh  công ty Đông  n có th  đem v  nhi u  ả ơ ti n h n, và nhi u tài s n h n cho n qu c kh  Anh

ỉ ng vi c tiêu th  xa x

ố ớ

ườ

ệ ườ

ụ i giàu (nh ng ng

ụ ể ạ i có th  t o

ườ

ố ớ ệ ­ Đ i v i vi c tiêu th : tán d ữ đ i v i nh ng ng ệ công ăn vi c làm cho ng

ươ ữ i nghèo)

ạ

ự ố

ế

ế

i: "b n hàn và thi u th n", ông vi

i Anh: S  nghèo nàn chính là câu  t: "hoang dã  ỉ

ườ

ố ớ ệ ­ Đ i v i vi c làm t ầ ả ờ tr  l ế khi n cho ng

i ta thông minh và chăm ch “.

Antoine De Montchrestien

(1575­1622)

ị ọ

ư

ữ ế ủ

ươ

ề

ế

ế i đ u tiên đ a ra thu t ng  Kinh t ướ  c a nhà n

ậ t kinh t

ấ  chính tr  h c năm 1615, nh n  ng

c cho các chính sách th

ườ ầ Ng ạ m nh vai trò đi u ti m i ạ

Jean­Baptiste Colbert

(1619 – 1683)

ộ ưở

ướ

ng th

i th i

ươ ộ

ạ ủ Pháp d ng m i c a  ề ườ

ả

ạ

Là b  tr ả miêu t

ờ Louis XIV. Mme de Sévigné  i mi n Nam" vì Colbert l nh lùng và ít c m xúc.

ông là "m t ng

nông thôn. C m

ệ u tiên phát tri n công nghi p thành th  h n là s n xu t  ấ

ể ố

ẩ

ả ng n

ấ  đó bán giá

ấ ở ừ c ngoài t ấ

ướ ệ

ệ

ẩ

ị

ị ơ Ư ị ườ ấ xu t kh u ngũ c c làm nông dân m t th  tr ể ỗ ợ ẻ r  cho thành th  và công nghi p đ  h  tr  công nghi p và xu t kh u.

ế ủ ế

ữ 3.Nh ng t

ư ưở  t

ng kinh t

ch  y u

ạ ộ

ừ

các ho t đ ng

ồ ố ự t là ngo i th

ng.

• Ngu n g c c a c i, ngu n g c s  giàu có là t ệ ế

ạ ươ ạ

ữ

ề

ơ

ố

ồ ố ủ ả ạ ặ ng m i, đ c bi ng mang đ n ti n b c (vàng) cho nh ng qu c gia kh ng

th ­ Ngo i th

ươ ạ ể ạ

ươ th  t o ra chúng. ể

ố ằ

ỉ

ơ

ạ

ng thì ch  cĩ ngo i th

ữ ả ơ

ườ

t h n do chính ng

ả ­ Thomas Mun: "Đ  gia tăng thêm tài s n ngân kh  b ng nh ng cách  ấ ơ ng mà th i, chúng ta ph i th y  ề ườ ướ c khác nhi u h n thì  i n ướ c tiêu th ".  ể

ụ ượ

ươ

ằ

ả c tài s n b ng

ươ ườ th ng th ậ rõ quy lu t đĩ; hàng năm bán cho ng ẫ ố ơ v n t i trong n ơ ệ ố ớ ươ

ng ti n gì khác đ  cĩ đ ỏ

“Chúng ta kh ng cĩ ph ậ

ng, th m chí đ i v i các khu m  mà chúng ta đang cĩ".

ạ ngo i th

ữ 3.Nh ng t

ư ưở  t

ng kinh t

ế ủ ế  ch  y u

ạ

ề

ể ự

(vàng):

ề

ế ủ

ể

ở ộ

ề

ễ

ề ơ

ả ề ề ữ ư ể

ấ ẩ ơ

• Đ i bi u s  giàu có là ti n t ề ệ   ti n chính  ể ả là đi u chính y u c a tài s n và là chìa khĩa đ   ề ả : Càng cĩ nhi u ti n  phát tri n m  r ng tài s n ơ ề ơ thì d  dàng xây nhi u c ng trình h n, mua  ể ả ể nhi u tàu h n, cĩ th  chi tr  ti n b o hi m,  ố cũng nh  cĩ th  mua và tr  nhi u hàng h   h n và tái xu t kh u…

ế ủ ế

ữ 3.Nh ng t

ư ưở  t

ng kinh t

ch  y u

ề

ủ

ướ

ệ

ợ

ặ

ự ệ c trong vi c  th c hi n  ư ự   i cho t

theo s  áp đ t có l

• Đ  cao vai trò c a nhà n ế các chính sách kinh t ươ : ọ ưở ng tr ng th t ng ộ

ệ

ấ

­ chính sách  ng h  cho s  phát tri n c ng nghi p:  ự ồ

ệ ầ

ợ

ề

ố

ơ

ứ ươ

ể ữ

ứ

ộ

ể ơ ủ ể ượ ề ệ  giá th p, d i dào đ  tài tr  cho vi c đ u  l ng ti n t ủ ợ ấ ư t  và cho v n đ  dân s  tăng nhanh mà kh ng cĩ đ  tr   ấ c p đ  gi ng   cho m c cung lao đ ng cao và m c l th p.ấ ự

ấ

ệ ấ

ướ

ấ

­ Th c hi n chính sách xu t siêu   ­ Ngăn c m xu t kh u, th t th t Vàng ra n ố ẩ ấ

ồ c ng i

ạ ủ

ủ

ọ

các giai đo n c a ch  nghĩa tr ng th

ươ ng

(XV­XVI)

ạ • Đ  cao ti n t ề ệ ề • Đ  cao th ươ ề ng m i (XVI­XVII).

ậ

ọ

ươ

ủ 4. Nh n xét ch  nghĩa tr ng th

ng

• Ưu điểm • Nhìn nhận vai trò các phạm trù khách

quan của kinh tế thị trường: lưu thông, tiền tệ, lợi nhuận, của cải

• Chính sách kinh tế của nhà nước hỗ trợ thương mại, tăng trưởng và sự giàu có

ậ

ọ

ươ

ủ 4. Nh n xét ch  nghĩa tr ng th

ng

ạ

ứ ệ ế H n ch   • Nh n th c mang tính kinh nghi m, thi u tính  ậ

ủ ế lý lu n, ch  y u là mô t ế i khuyên.

ậ ệ ố ả ờ , l ủ ư

ế ả

ế ế ế • Tuy t đ i hóa vai trò c a l u thông, không  ố ấ quan tâm đ n s n xu t, phân ph i, tiêu dùng ố ự ậ  chi ph i s t đ n quy lu t kinh t

• Ch a bi ư ộ ậ ủ ề v n đ ng c a n n kinh t ế .

ự

ọ

ươ

ủ 5. S  tan rã ch  nghĩa tr ng th

ng

ề ề ệ ắ ầ ừ và

ả  XVII, khi các  o giác v  ti n t ộ ạ ề ươ ng m i làm cho xã h i trì

ệ ườ • Xu t hi n các công tr ng th  công t o ra

ủ ấ

ợ ự ư ạ ủ ọ i ích c a giai c p   lĩnh v c l u thông sang lĩnh

• B t đ u t ệ ế phi n di n v  th tr .ệ ấ ề nhi u hàng hóa, tr ng tâm l ể ừ ư ả  s n chuy n t t ấ ự ả v c s n xu t.

Ọ Ủ

II. H C THUY T KINH T  C A CH  NGHĨA  Ế Ủ Ế TR NG NÔNG

Ọ

ể ạ

ữ ữ ữ ế ủ ạ ờ ả 1. Hoàn c nh ra đ i ậ ể 2. Nh ng quan đi m, lý lu n 3. Nh ng đ i bi u 4. Nh ng đóng góp và h n ch  c a CNTN

ờ ả 1. Hoàn c nh ra đ i

ồ ạ

ưở

ủ

T n t

i trong suy t

ng c a

ươ

ạ

ộ ố ườ • Chính sách tr ng th

ng c a b  tr

ng m i

i uyên bác.  ọ ổ

ủ ộ ưở ề

ộ

ươ ng th ệ ạ ế Colbert gây t n h i đ n n n nông nghi p.  • Xã h i Pháp trì tr , nông dân nghèo kh   ổ ệ

• Pháp, gi a TK 18,  ữ m t s  ng

ậ ủ

ữ

ể

2. Nh ng quan đi m, lý lu n c a CNTN

­

ồ ố

ủ

ạ

ậ i thu nh p và c a

ệ ấ ỗ ướ  "đất" - một yếu tố hiệu quả duy nhất

c.

Nông nghi p là ngu n g c duy nh t đem l ả c i cho m i n của sản xuất. Nông nghiệp dựa vào đất đai nên nông nghiệp là ngành duy nhất tạo ra sản phẩm ròng (sản phẩm thuần túy).

­

ệ

ả ấ

ả

ạ ố

ụ

ị

ụ ề

ề

ấ chi phí đ t đai   chi phí ban đ uầ  (nông c , gia súc kéo, h t gi ng, công  ấ chi phí hàng năm (ti n kh u hao nông c , ti n công,

ề

ả ấ Nông nghi p là ngành s n xu t các ngành khác là phi s n  ệ xu tấ . Chi phí nông nghi p là chi phí s n xu t ( (đ a tô),  ban đ u), ầ ti n nuôi gia súc trong năm)

ậ ủ ữ ể 2. Nh ng quan đi m, lý lu n c a CNTN

ề ươ • V  th ố ế  l

ạ ng m i qu c t ế ọ

ươ

ề

năng

ố : ươ sách theo thuy t tr ng th ạ ỗ ợ

ề

ậ ợ

ở ộ

­ Th ế ự ng m i h  tr  cho s  phát tri n n n kinh t ệ ộ đ ng, (nghĩa là buôn bán lúa g o s  t o đi u ki n  ệ i cho vi c m  r ng nông nghi p), thu n l ủ ỉ ầ ứ

ể

ị

­ Chính ph  ch  c n đ ng ngoài ngành m u d ch và đ  nó

ể

ư

ho t đ ng ­ nghĩa là đ  cho t

do kinh

ệ ậ ự  nhân t

ự ạ ộ t doanh.

i phát ngôn cho quan

­ Do đó CNTN đã tr  thành ng ị

ủ

ể

ườ ở ự  do" c a Adam Smith.

ậ đi m "m u d ch t

i suy nghĩ và chính  ng:  ể ạ ẽ ạ

ể ủ

ạ

ườ

3. Các đ i bi u c a tr

ọ ng phái tr ng nông

Francois Quesnay (1694 – 1774) Anne Robert Jaucques Turgot (1727-1781)

Francois Quesnay

ẫ

ậ

ọ ị

ự

ệ

ố

ướ

ứ

ộ

1718 h c v  ph u thu t gia.  1749 thành viên ng  y, s ng trong cung đi n Vécxây.  1752 phong t

c quí t c. 1753 nghiên c u kinh t

ế

ữ

ủ

ẩ

Nh ng tác ph m chính c a F. Quesnay

ề ươ ạ ng m i, 1760 ế , 1758 ể ế , 1766

ố

ủ

ệ ố ộ • Bàn v  th • Bi u kinh t ể • Phân tích bi u kinh t • Ch  đ  chuyên ch  Trung Qu c, 1767 ế ộ ế • Nh ng nguyên lý chung c a chính sách kinh  ữ ế ủ  c a m t qu c gia nông nghi p, 1768 t

ể

Phân tích: Bi u kinh t

ế

ả ị  đ nh: ộ ủ ở ữ ấ ả Các gi ­ Xã h i chia thành 3 giai c p: Ch  s  h u, S n

ấ xu t, Không s n xu t.

ả ả ấ ẩ ộ ồ ị ổ ­ Giá tr  t ng s n ph m xã h i g m 7 t

ỷ ả ệ ẩ ỷ ả ơ ỷ  Lirv  (5  ẩ  s n ph m CN)

ư ặ t ­ 2 t s n ph m nông nghi p, 2 t ỷ ề  ti n m t trong l u thông

ơ ồ

ể

ổ

S  đ  trao đ i trong Bi u kinh  tế

ỷ

1  t

II

I

1 t  ỷ

ấ ấ ả Giai c p s n xu t

ấ

ả

ấ Giai c p không s n xu t

III

1 t  ỷ

IV

V

1 t  ỷ

ấ ở ữ Giai c p s  h u  ỷ 2 t 1 t  ỷ

•

ộ ị

ộ ả

ẩ

ồ

ấ

ở ộ

ả

ấ ấ

ủ ổ ự ậ ả Ư ể u đi m: Phân tích s  v n đ ng c a t ng s n  ệ ậ ự ậ ặ ẩ ph m xã h i c  2 m t: giá tr  và hi n v t, s  v n  ủ ả ủ ộ ớ ự ậ ế ợ ộ đ ng c a s n ph m k t h p v i s  v n đ ng c a  ể ạ ư ỏ ề ề i đi m  ti n. Ti n b  vào l u thông r i quay l ủ ấ xu t phát c a nó.  ế ạ ợ ẫ ư

ấ ả ư ừ ạ ạ

ẩ

ấ

• H n ch : giai c p s n xu t (Công nhân và TB)  ấ không h p lý; ch a th y tái s n xu t m  r ng;  ả ằ mâu thu n khi v a cho r ng giai c p không s n  ả i t o ra s n ph m.  xu t nh ng l

ậ ừ ể ế ủ Nh n xét rút ra t bi u kinh t c a Quesnay

Anne Robert Jaucques Turgot (1727-1781)

ư ả

ệ

ườ ầ

ố i đ u tiên đ a ra khái ni m T  B n, TB c

Là ng ị

ư ộ

ư đ nh, TB l u đ ng. ấ

ộ

ệ

Chia xã h i 5 giai c p: CN nông nghi p, TB NN, CN

ả ủ

ệ  Ti n công ph i thu h p  S  b t h nh c a công nhân v  kinh t

ở ữ công nghi p, TB CN, S  h u. ẹ ở ứ ố ề  m c t ề ề ủ

ấ

ể i thi u. ế ự ạ ự ấ ạ : s  c nh tranh  ọ ự ủ c a công nhân và quy n c a nhà TB l a ch n SLĐ  ẻ r  nh t.

ề ự

ậ

Nguyên lý v  s  bình quân hóa t ợ trong các ngành khác nhau, l

ỷ ấ ợ  su t l i nhu n  ậ i nhu n bình quân.

ở ủ ấ

ầ

ậ

ả

Quy lu t m u m  c a đ t đai ngày càng gi m.

ế

ị ọ ư ả ổ ể

III. Kinh t

chính tr  h c t

s n c  đi n

Anh

ả ấ

ế ủ ể ạ ạ ệ 1. Hoàn c nh xu t hi n  ọ 2. Các đ i bi u và h c thuy t c a các đ i

bi uể ự ư ả ổ ể ủ 3. S  suy thoái c a KTCT T  s n c  đi n

ả

ấ

ệ 1. Hoàn c nh xu t hi n

ự ng và CN tr ng nông thoái trào ạ ườ

ậ ủ i nhu n cho giai c p t

­ CN tr ng th ươ ọ ọ ­ S  phát tri n c a các công tr ể ủ ợ ra hàng hóa và l ể ủ ọ ­ S  phát tri n c a Khoa h c: Tri

ộ ọ ấ ng th  công t o  ấ ư ả  s n. ế ọ t h c, toán  ư ữ ệ

ộ ự ọ h c, v t lý, xã h i h c…xu t hi n nh ng t ưở t ậ ế ng ti n b

ể

ạ 2. Các đ i bi u

(1)William Petty (1623­1687) (2)Adam Smith (1723­1790) (3)David Ricardo (1772­1823)

William Petty (1623­1687)

Nội dung

a. Tiểu sử, tác phẩm

b. Các học thuyết

c. Đóng góp

a. Tiểu sử, tác phẩm

ự ề

ẫ ố

­ Ng ứ ườ i Anh. Nghiên c u  nhi u lĩnh v c:  ả i ph u Y khoa (TS Y khoa), th ng kê,  Gi kinh t .ế

ế ề ẩ ệ

ư ố ọ ị ­ Các tác ph m nh  : “ Bàn v  thu  khoá và l phí ”( 1662); “ S  h c chính tr ” (1676)…

ế ọ b. Các h c thuy t

Lý luận thu nhập

Lý luận Giá trị – lao động

Lý luận về tiền tệ

Lý luận giá trị - lao động

- Giá trị do lao động - Giá cả: tự nhiên (tỉ lệ nghịch nslđ) và chính trị - Giá trị hàng hóa là sự phản ánh giá trị tiền tệ - Lao động khai thác vàng, bạc tạo ra giá trị; lao động

ở ngành khác tạo ra của cải

- “ lao ñoäng laø cha coøn ñaát ñai laø meï cuûa moïi cuûa

caûi”. ư

ệ

ổ ớ

ị

ị

­ Ch a phân bi

ả t giá tr , giá tr  trao đ i v i giá c

ậ ề ề ệ

lý lu n v  ti n t

ế ề ệ ủ

ề ệ

không

­ Phê phán lý thuy t ti n t

ế ượ

c a CNTT. Ti n t ẩ ủ ự ư

ơ ể ủ

ế t cho l u th ng trên  ố ộ ng hàng hĩa và t c đ  chu chuy n c a

ượ

ư

ả ph i lúc nào cũng là tiêu chu n c a s  giàu có. ề ầ ề ậ ng ti n c n thi  ­Đ  c p đ n l ơ ở ố ượ c  s  s  l ư ề ti n. Nh ng ch a tìm đ

c:

M=M=

PxQ V

-Đề cập đến thời hạn thanh toán ảnh hưởng đến lượng tiền cần thiết

- Phê phán chế độ song bản vị ảnh hưởng đến chức năng thước đo giá trị

-Tác dụng của tiền lẻ

ậ ề

ậ

Lý lu n v  thu nh p

Lý luận về thu nhập

Tiền lương

Lợi nhuận

địa tô và giá cả ruộng đất

Tiền lương

Khoản tư liệu sinh hoạt tối thiểu (Thấp)

Mối quan hệ Tiền lương – giá cả Lúa mì (nghịch)

Dùng lý luận giá trị Làm cơ sở của TL (là một phần của Giá trị - lao động)

lợi nhuận là sản phẩm thặng dư do người chủ sở hữu chiếm lấy

Lao động

Giá trị = tiền lương + sản phẩm thặng dư

Công nhân

Nhà tư bản

ườ ầ

ư

ệ

ặ

ả

ệ

ị

i đ u tiên đ a ra ý ni m th ng d  và gi

i thích đ a tô nông nghi p

ư ệ

Là ng ơ ở cũng trên c  s  ý ni m này.

ả ộ ấ ị Đ a tô, giá c  ru ng đ t

Địa tô = giá trị của sản phẩm - Chi phí sản xuất (TL, giống)

ớ ng nh n ti n đ a t

ầ ị ơ ằ c t o ra trên m nh đ t

ướ ủ ­ Đ a ch  cĩ xu h ặ ả ề ề ơ

ơ ườ

ữ ặ ơ ị ề ậ  b ng v i  ấ ư ượ ạ ằ ả b ng ph n th ng d  đ ầ ấ đĩ. Kh ng ai tr  ti n thuê đ t nhi u h n ph n  ữ ạ ư ặ i thuê  th ng d …c nh tranh gi a nh ng ng ư ứ ấ ẩ ị ơ  cao h n m c th ng d .  đ t đ y đ a t

ấ ả ộ Giá c  Ru ng đ t

ố ị ấ • Giá c  ru ng đ t là do s  đ a tô hàng năm

ả ộ ế ị quy t đ nh.  ả ộ

ộ

ữ

ố

ấ • Giá c  ru ng đ t = Đ a tô x 20.  ị ấ • m t gia đình có ba th  h : ông 50 , con trai: 27  ế ệ ể ố ườ i này có th  s ng chung  và cháu 7. Nh ng ng ấ ế ớ v i nhau 20 năm. Vì th , ông l y con s  20 làm  ả ộ ơ ở ể c  s  đ  tính giá c  ru ng đ t.

ủ C. Đóng góp c a William Petty

ườ ầ

ộ ư ạ i đ u tiên nh n m nh tính khách quan  ộ

ườ ầ

ự ậ

ố ữ ế ề ấ ể ố

ấ • Là ng ấ ậ ữ ủ   c a nh ng quy lu t tác đ ng trong xã h i t ấ ả i đ u tiên khi phân tích các v n  b n. Và là ng ệ ố ế ộ ặ ề ậ ề đ  lý lu n kinh t  m t cách có h  th ng đ t n n  ế ể  sau này. móng cho s  phát tri n lý lu n kinh t • f. Engels:” Bóng c a W. Petty đã trùm lên khoa  ủ ế ỷ ừ ị ơ ế  1691   chính tr  h n su t n a th  k  , t kinh t ị ọ ấ ả t c  các nhà kinh t ­1752, t  chính tr  h c, dù  ả tán thành hay ph n đ i, đ u l y ông làm đi m  xu t phát. … ”

Adam Smith (1723­1790)

Nội dung

a. Tiểu sử, tác phẩm

b. Tư tưởng tự do kinh tế

c. Hệ thống lý luận kinh tế

ể ử

ẩ

a. Ti u s , tác ph m

ườ

ọ ở

i Scotland. H c

Glasgow, Oxford.

ư ế ọ

ươ

ể

ử ạ

ị

ợ t h c, văn ch

ng, l ch s , đ o

ế ọ

• Ng • Vào năm 1751 giáo s   đ i h c t ng h p Glasgow.  ư ạ ọ ổ • Am hi u nhi u lĩnh v c nh  tri ự ề ọ ứ đ c, Toán h c và kinh t ổ ế

h c. ủ ả

ẩ

ộ

• Tác ph m n i ti ng là “ C a c i các dân t c”, 1776. Phân tích cái

ứ ố

ủ ấ ướ ầ

ự ạ ộ

ướ

ủ

ợ ỉ c tăng lên và ch  rõ l i ích cá nhân  ưở ế  ra sao. Xem xét  ng kinh t ấ ế ư ế  đĩ t n   nh  th  nào t ươ ọ

ế ủ

gì làm m c s ng c a đ t n và s  c nh tranh gĩp ph n vào tăng tr ề c vào n n kinh t tác đ ng c a nhà n ơ c ng vào các chính sách kinh t

c a phái tr ng th

ừ ng?

ự ng t ƯỜ

ư ưở b. T  t “CON NG

ế  :   do kinh t Ế I KINH T ”

ổ

­ Xã h i là liên minh nh ng quan h  trao đ i. Vì  ữ ổ ậ ng trao đ i (v t này l y v t khác) là  ủ  nhiên c a con ng ổ

ộ ướ thiên h ấ ự ả b n ch t t ỉ

ệ ấ ậ ườ .  i ườ

ớ

­ Ch  có trao đ i thì nhu c u con ng

ơ

ả i m i tho   i thích, anh s  cĩ

ầ ơ ứ i th  mà t ầ

ủ

ẽ mãn.  “Anh cho t ứ th  mà anh yêu c u, đĩ là ý nghĩa c a trao  đ i”. ổ ự

ả

i ích v  k  ­ cho b n

ủ

ữ

ạ ợ i l ườ

ị ỷ ổ

­ S  trao đ i mang l ổ thân c a nh ng ng

i trao đ i.

, r ng

ị ả i hàng th t, ng ừ ộ i làm r

ỳ

ủ ọ ợ • “Chính không ph i vì lòng nhân t ườ ượ ườ u  i bán bánh m  mà chúng ta có  i

ủ ọ ủ ượ ng c a ng l ườ bia hay ng ự ộ ữ m t b a ăn, mà vì s  quan tâm c a h , l ích riêng c a h ”.

ệ ớ ọ ầ

ả ạ ủ ọ

ọ ấ ọ ượ

• “Khi chúng ta nói chuy n v i h , không c n  ph i kêu g i tình nhân  lo i c a h  mà đánh  c  vào lòng v  k  c a h …cho h  th y h  đ ợ l ọ ị ỷ ủ ọ ỡ i gì khi giúp đ  chúng ta”

ườ ị ỷ ủ • Khi con ng i theo đu i l

ặ

ư ố

ổ ợ i ích v  k  c a  ạ ổ mình thông qua trao đ i, mua bán vô tình t o  ư ộ ợ i ích chung cho xã h i m c dù không nh   l ề ự ị ầ d  đ nh ban đ u. Đi u này gi ng nh  “bàn  ẫ ườ tay vô hình” d n đ ng,

ự ạ ộ ủ ậ • V y “ bàn tay vô hình”:  là s  ho t đ ng c a

ậ khách quan.

ề ự ồ ạ

i và phát tri n c a  ả

do s n xu t, t

ế

ế ẽ ệ

ơ

ể ủ ầ ạ ươ ng m i.  ệ ề c kh ng nên can thi p vào n n kinh t ự ề t s  hi u   đi u ti

i  u

ế các quy lu t kinh t • Đi u ki n: s  t n t ệ ổ ấ ả s n xu t và trao đ i hàng hóa. C n ph i có  ả ự  do th t • Nhà n ướ ể ả ố ư ấ ự ơ hãy đ  “bàn tay v  hình” t qu  t

ệ ố

ậ

ế

c. H  th ng lý lu n kinh t

Tiền tệ

Giá trị

Phân phối

Phân công LĐ

ề

ộ

(1) V  phân công lao đ ng

ộ

ộ

ấ

ạ

ề

­ Phân công lao đ ng làm tăng năng su t lao đ ng và mang l

i nhi u

ủ ả   c a c i.

VD: SX đinh ghim: m t ng ườ

ẳ ọ

ườ

ứ

ứ

ắ

ộ i th  ba c t, ng

i khác làm cho th ng ra,  i th  năm mài nh n đ u…

ườ i th  t

ng

ườ ườ ả

ế

ế

ố

i rút dây, ng ứ ư ố ầ  u n, ng ộ ậ N u 1 ngày s  công nhân làm đ c l p kho ng 20, n u phân công là

ấ

ầ .  48.000. Cao g p 2000 l n

ị ườ

ng: khi th  tr

ỏ ấ ng r t nh

ế ở ­ PCLĐ b  h n ch  b i qui mô c a th  tr ườ

i nào mu n chuyên tâm vào m t công vi c vì

ị ườ ộ ư ừ ượ

ủ ố ổ ả

ộ ả

ẩ

ệ ứ t quá m c tiêu

ụ

ị ạ không có m t ng không có kh  năng trao đ i s n ph m d  th a v th  cá nhân

ạ

­ Phân công lao đ ng mang l

ừ ự ướ

ả

i nhi u l ườ ườ

ướ

ườ i cho con ng ủ  s  tinh khôn c a con ng ấ ủ ng b n ch t c a con ng

ề ợ ế ậ i mà là h u qu  t i – thiên h

i th  không  ả ấ t  ng trao

ộ ấ ả ph i xu t phát t ế ủ y u c a thiên h đ i. ổ

ủ

ơ

ưở

­ PCLĐ và quá trình c  khí hóa là nguyên nhân c a tăng tr

ng kinh

tế

ị ậ ề  (2) lý lu n v  giá tr

ị

ị

ặ

ự

ặ

ữ ộ ồ ậ

ậ ủ ặ

ả ồ ậ

ậ

ữ

• Thu t ng  giá tr : bi u th  ho c là s  có  ể ích c a m t đ  v t ho c kh  năng mua  các m t hàng khác khi có đ  v t này.  • Thu t ng  trên có 2 nghĩa: giá tr  s   ị ử

ệ

ằ

ị t Giá th c t

ằ

ủ

ổ ụ d ng và giá tr  trao đ i. • Phân bi ự ế  (giá tính b ng lao  ộ đ ng) và giá danh nghĩa (giá tính b ng  ề ti n) c a hàng hóa.

ị

ậ ề lý lu n v  giá tr

ự ế ố ị ế ộ • Giá th c t c  đ nh.Giá danh nghĩa bi n đ ng

ủ ị ườ tùy theo tình hình c a th  tr

ự ng.  nhiên (giá thành) và giá th c • Phân bi t giá t

ệ ị ườ (giá th  tr ự ng).

ị

ậ ề lý lu n v  giá tr

ị ị

ả

ấ ả t c  các ngành s n  ằ ượ c đo b ng chi phí

•  Đ nh nghĩa giá tr • Giá tr  do lao đ ng trong t ị ộ ấ ạ ấ ậ xu t v t ch t t o ra. Nó đ lao đ ng.ộ

ộ •  Giá tr  m t hàng hóa b ng s  l

ố ượ ng lao đ ng  ờ c nh  hàng hóa đó

ằ ể i ta có th  mua đ ề ươ ượ ủ ơ ị ộ ườ mà ng ị (giá tr  = ti n l ng c a c ng nhân)

ị

ậ ề lý lu n v  giá tr

ỉ ề

ơ . Còn trong CNTB, giá

ề ươ ở ậ ti n l ng,

• Giá tr  do lao đ ng t o ra ch  đúng trong n n  ạ ộ ả  hàng hóa gi n đ n c quy t đ nh b i thu nh p ( ậ

ị ế kinh t ị ượ tr  đ ợ i nhu n và đ a tô).  l ơ ấ ủ ị ế ị ị • C  c u c a giá tr : V + P + R

ậ ề

ố (3) lý lu n v  phân ph i

ủ ấ

ộ

• Toàn b  s n l

ộ ả ượ ộ

ng hàng năm c a đ t đai và lao đ ng  ề ủ ả ượ

ng hàng năm chia thành  ớ

ầ

hay toàn b  giá ti n c a s n l ầ ậ ớ 3 ph n g n v i thu nh p 3 t ng l p ch  y u: ằ

ủ ế ầ

ắ ậ

ề

ề

ấ

ớ

1. Thu nh p b ng ti n cho thuê đ t đai – t ng l p đi n

chủ

ề

ậ

ằ

ầ

ộ

ớ

ườ

2. Thu nh p b ng ti n công lao đ ng – t ng l p ng

i lao

đ ngộ

3. Thu nhập bằng lợi nhuận của tiền vốn – tầng

lớp giới chủ

ằ

ớ

ề

ậ ợ đai – l

ấ i ích c a t ng l p đi n

ề

ủ

ề Thu nh p b ng ti n cho thuê đ t  ủ ầ chủ ­ L i ích c a đi n ch  có liên quan ch t ch  và không

ủ

i ích chung c a xã h i. Đi n ch  th

ng lái

ấ

ự

ả

ố

ộ i, thi u đ ng não ­ L i ích c a t ng l p đ a ch  tăng lên cùng v i s   ớ ự ị

ớ ộ

ợ ồ

ẽ ợ ủ ặ ủ ườ ộ ờ ợ ề tách r i l ợ ướ ề i cho mình. v n đ  chính sách chung theo h ng có l ­ Thu nh p b ng ti n cho thuê đ t c  t ấ ứ ự ế ằ ậ ề  đ n mà không  ế ự ế ẫ ộ ấ ứ ph i m t s c lao đ ng hay d  án...d n đ n s  bi ng  ế ề nhác, nhi u khi ngu t ủ ủ ầ ủ ph n vinh c a xã h i.

Lợi ích của những người sinh sống bằng tiền công lao động

ủ ầ

ườ ố

ằ

ớ ặ

i s ng b ng ti n lao  ớ i ích

• L i ích c a t ng l p nh ng ng ợ ề ữ ớ ợ ẽ ớ ầ ộ đ ng liên quan ch t ch  v i t ng l p khác, v i l ộ ủ chung c a xã h i. ộ

ề

ầ

ớ

• Ti n công lao đ ng không tăng cao cùng v i tăng c u

lao đ ng.ộ

ề

ậ

ủ ả ủ ị ả ộ

ế

ừ ủ ể ố

ủ

i

• Khi c a c i c a xã h i tr  thành tĩnh l p thì ti n công  ộ ở ứ ỉ lao đ ng b  gi m đ n m c ch  còn v a đ  đ  nuôi  ườ ặ ể ế ụ ố s ng gia đình ho c đ  ti p t c nòi gi ng c a ng lao đ ng.ộ

ộ ị

ứ

ề

ả

ơ

• Khi xã h i b  sa sút, ti n công còn gi m h n m c đó

n aữ

• Khi xã hội phồn vinh lợi ích của người lao động có

thể khá hơn nhưng không bằng điền chủ

• Người lao động không hiểu nổi lợi ích của mình

với lợi ích chung vì thiếu thông tin, nền giáo dục và tập quán

• Tiếng nói của họ chẳng ai thèm nghe (trừ trường hợp đặc biệt), nếu giới chủ nghe và đồng ý thì cũng là vì quyền lợi của giới chủ

Lợi ích của những người sinh sống bằng tiền công lao động

• Lợi nhuận là kết quả của tiền vốn bỏ ra, là động cơ hoạt động của phần lớn lao động hữu ích của xã hội.

• Giới chủ luôn luôn tỉnh táo, nhạy bén và có hiểu biết sâu sắc hơn các nhà quí phái nông thôn vì suốt đời phải tính toán những kế hoạch, dự án mà họ thực hiện để thu lợi nhuận cao nhất.

• Tỷ suất Lợi nhuận không liên quan đến lợi ích của

lợi ích chung của xã hội. Vì Sao?

ủ ợ ớ ủ ố ằ ợ L i ích c a gi i ch  ­ s ng b ng l ậ i nhu n

Vì sao?

• Tỷ suất lợi nhuận không tăng lên hay hạ xuống cùng với sự phồn vinh của xã hội như là tiền thuê đất và tiền công lao động. • Tỷ suất lợi nhuận thường thường thấp hơn tại các nước giàu và cao hơn tại các nước nghèo và lợi nhuận luôn luôn ở vào mức cao nhất tại các nước đang lao nhanh nhất vào tình trạng suy thoái.

• Giới chủ luôn nghĩ đến lợi ích riêng hơn là lợi ích

chung của toàn xã hội, cho nên sự phán đoán, suy xét của họ dù vô tư đến đâu đi chăng nữa cũng là lợi ích bản thân

• Thậm chí lợi ích của họ đi ngược lại lợi ích của

quần chúng nhân dân. (Độc quyền, cản trở cạnh tranh).

• Hãy cẩn thận với những đạo luật do giới chủ đề xuất vì lợi ích của họ không đồng hành cùng với lợi ích chung.

ủ ợ ớ ủ ố ằ ợ L i ích c a gi i ch  ­ s ng b ng l ậ i nhu n

ậ ề ề ệ ố ử  (4) lý lu n v  ti n t : ngu n g c và cách s

ế

ẫ

ồ

ố ủ ề

• Ngu n g c c a ti n: phân công lao đ ng d n đ n mua bán trao đ i  ổ

ề

ộ phát sinh nhu c u ti n làm trung gian. ế

ầ ỏ

ầ

ề

ố

ộ ổ ạ

ữ

• Ti n lúc đ u: v  sò ( n Đ ), cá tuy t khô (Newfoudland), thu c lá  ụ ạ ượ c thông d ng gi a  ạ ng m i

ụ ồ ề ệ   d ng ti n t

Ấ ồ (Virginia), đ ng (La Mã c  đ i), Vàng, b c đ ườ ữ i giàu có và các qu c gia th nh ng ng ạ ấ

ươ ệ ư

ố ươ

ứ

• Nh n m nh ch c năng ph

ng ti n l u thông

David Ricardo ( 1772 - 1823)

ộ

N i dung

ể ử

ệ ố c. H  th ng  các quan đi mể

a. Ti u s ,  b. Quan tâm  nghiên c uứ

David Ricardo (1772 - 1823)

ể ử

ả

ị

ề

ớ

• a. Ti u s  và hoàn c nh l ch s ử • D,  Ricardo    sinh  ra  trong  m t  gia  đình  làm  ngh   môi  gi ộ

i

ở

ứ

Luân Đôn.

•

ự

ư

ậ

ế

•

ơ ả ủ

ế ọ

ữ

ị

h c

ị ẩ ế

ch ng khoán  ề ể ứ   Nghiên  c u  và  am  hi u  nhi u  lĩnh  v c  nh :  toán,  v t  lý,  ấ hóa, đ a ch t, kinh t …. tác ph m “ nh ng nguyên lý c  b n c a chính tr  kinh t và thu  khoá ”1817. ờ ạ

ệ ở

ố

Anh đã hoàn

• S ng trong th i đ i cách m ng công nghi p  thành, máy móc s  d ng m t cách r ng rãi.

ệ

ạ ộ ờ ạ

ử ụ ủ

ộ ạ

• Là nhà t

ư ưở  t

ng c a th i đ i cách m ng công nghi p.

b. Quan tâm nghiên cứu

1. Các vấn đề phân phối thu nhập và tăng trưởng kinh tế: - Chiếc bánh kinh tế được phân chia ra sao giữa địa tô, tiền

công, lợi nhuận

- Những nguyên lý giải thích sự tăng trưởng và suy thoái

các nền kinh tế

2. Thương mại quốc tế tự do là một lực lượng quan trọng dẫn đến tăng trưởng kinh tế cao hơn – thuyết lợi thế tương đối.

3. Quy luật lợi suất giảm dần trong nông nghiệp là một lực

cản có xu hướng làm giảm lợi nhuận và giảm tăng trưởng kinh tế

ậ

ế ủ

ể C. Các quan đi m lý lu n kinh t

c a D. Ricardo

• Thứ nhất, lý thuyết phân phối • Thứ hai, lý thuyết giá trị • Thứ ba, lý thuyết lợi thế so sánh tương đối

ế

ố Lý thuy t phân ph i

ậ

ượ

ị

c phân chia nh  th  nào gi a ba b  ph n: đ a tô,  ề

ư ế ề

ộ ậ ưở

ế

ố ữ ờ i nhu n và theo th i gian khi n n kinh t

tăng tr

ng thì đi u

Thu nh p qu c gia đ ề •    ti n công, l ở ả gì x y ra

ậ ợ ộ ậ  3 b  ph n này.

ề

Ti n công

ị Đ a tô

ợ

ậ

L i nhu n

Địa tô (Địa tô chênh lệch)

ị

ấ

ừ ộ

ỡ  đ  màu m

­ Theo thuy t đ a tô chênh l ch: Đ a tô xu t phát t

ế ị ủ

khác nhau c a các m nh đ t.

ấ

ữ

ấ

ỡ ượ

c

ữ

ấ

ả

ỡ

ả ỡ ơ ư ượ ợ i. c l

ạ

i h n. Khi nh ng m nh đ t màu m  đ ế dùng h t thì nh ng m nh đ t kém màu m  h n đ a vào khai  ườ thác, ng ấ ấ

ệ ấ ả ­ Do cung đ t đai có gi ớ ạ ả ấ i có m nh đ t màu m  thu đ ỡ ỡ ả

ườ

ạ

ầ

ẵ

ấ

ạ VD: ­ 1 ha đ t lo i màu m , 10 t ạ       ­ 1 ha đ t kém màu m , 8 t Ng

i nông dân s n sàn tr  thêm g n 2 t

cho ng

ả i có m nh đ t

ư

ầ

ấ

ỡ

­ Đ a tô s  tăng d n khi đ t đai kém màu m  ngày càng đ a vào

ừ

ờ

ẽ

ị

ườ màu m .ỡ ẽ ị khai thác.  T  đó, rút ra:

ầ Đ a tô s  tăng d n theo th i gian

Tiền công

ủ

ộ ụ ạ ừ ủ

• Ti n công c a công nhân ph  thu c vào các nhu  ứ i.

ườ ụ ể ộ ể ồ ạ ầ i công nhân c n có đ  t n t ậ i thi u ph  thu c vào thói quen và t p

ề ả ỉ ả ầ c u ch  b o đ m sinh ho t v a đ  ­ nghĩa là m c  ể ố t i thi u mà ng • M c t ứ ố quán

ề ố • Khi m c s ng nói chung tăng – ti n công t i

ố ể ị ầ i th u tăng d n theo nh p

ứ ố ể thi u tăng. • D n đ n:  ế Ti n công t ẫ ề ộ ủ ố s ng c a xã h i

Lợi nhuận

ặ

ầ

• L i nhu n là ph n th ng d  hay ph n c n l

i cho

ầ ị ạ ơ

ọ ệ ầ

ư ả ẽ ị

ậ ủ

ậ ư ả ơ ư ả  s n sau khi đã tr  c ng cho c ng nhân và  ủ ị  cho đ a ch . ậ ẽ ố i nhu n s  gi ng nhau trong m i ngành t d n? Vì   s n s  b  hút ki

ợ nhà t ị ơ đ a t • T  su t l ỷ ấ ợ • L i nhu n c a nhà t ợ sao

mối quan hệ: Địa tô, tiền công và lợi nhuận

ố

ờ

ả

ậ

ề ế ị : đ a tô tăng, ti n công tăng  ự ể ộ ả i nhu n gi m. L i nhu n gi m làm gi m đ ng l c đ   ế ị ế ấ

ợ ư ả

ưở ợ ộ

ứ

ế

ề

ẩ

ng kinh t ậ ả  b n làm cho ti n b  kinh t

ch m d t và n n kinh t

b  trì

Theo th i gian khi dân s  tăng, tăng tr •    làm chi phí tăng nên l thúc đ y tích lũy t tr . ệ

ề

Ti n công

ị Đ a tô

ợ

ậ

L i nhu n

Giải pháp

ậ

ả

• Bãi b  Lu t Ngũ C c  ậ

giá l

ầ ư

ỏ ự ươ • Tăng tích lũy t

ố ở  Anh (Lu t 1660): gi m  ề ả ng th c, gi m ti n công ư ả  b n: tăng đ u t

máy móc góp

ph n gi m giá hàng hóa

ậ

ợ

i nhu n cho nhà t ổ

ư ả    b n ằ th t nghi p do công ngh

ệ ẽ ả

ệ và  ợ i

ượ

ộ

ả ầ Làm tăng l ể Sau đó, thay đ i quan đi m cho r ng tăng tích lũy  ấ ư ả ẽ t  b n s  làm tăng  ẳ ệ ấ ạ n n th t nghi p dai d ng s  x y ra làm phúc l c tăng lên.  xã h i không đ

ị ế Lý thuy t giá tr

ế ể

ầ

ế

ượ

• hàng hóa có giá tr  trao đ i xu t phát t ị ộ

ộ ừ ấ  hai thu c tính: t ng lao đ ng c n thi

ừ ự  s   t đ  làm ra

ệ

ọ

ổ ủ khan hi m c a chúng và l chúng ộ

­ Thu c tính khan hi m ch  quan tr ng trong vi c xác đ nh giá tr   ị

ỉ ể

ả

ấ ượ

ề ổ ượ

ữ ẩ

ệ

ậ

ị ư ữ c nh  nh ng tác  ế u vang quí hi m.(Không

ủ

ế nh ng hàng hóa không th  tái s n xu t đ ph m ngh  thu t, sách cũ, ti n c , r quan tr ng trong quan đi m c a ông) ượ

ọ ầ ớ

ể ể

ầ

ế

­ Ph n l n hàng hóa có th  TSX và l

ộ ng lao đ ng c n thi

t có

ố ớ

ế ị

ị ủ

ầ t m quy t đ nh đ i v i giá tr  c a hàng hóa

ạ ế

ộ

• Có 2 d ng lao đ ng c n thi ầ ộ ­ lao đ ng tr c ti p là l ượ ự ế ố ộ ng th i gian lao  ầ

ử ụ ộ ­ lao đ ng gián ti p là máy móc s  d ng trong

t:  ờ đ ng hay s  công nhân c n có  ế ấ ả quá trình s n xu t.

• Hàng hóa TSX đ

c s  trao đ i

ượ ẽ ộ

ượ

ổ ở ỷ ệ ủ ế ụ  ch  y u ph    l  t ế ự ế ng lao đ ng (tr c ti p và gián ti p)

ế ể ả

ấ t đ  s n xu t ra chúng.

ộ ướ ượ

ươ

t là m t

ộ ng lao đ ng c n thi

ng t

c l ả

ướ

ng  c đo

ộ thu c vào l ầ c n thi • L ượ ầ ị ư ố ố đ i t hoàn h o cho giá c  t

ố ng đ i.

ả

ố

ng đ i ch  y u là do chi phí s n xu t –

ế t cho giá tr  nh ng đó không ph i là th ả • Giá c  t ả ươ ề

ả ươ ủ ế ấ

ấ ấ chi phí ti n công, kh u hao máy móc và lãi su t

David Ricardo

ỉ ượ ị • V  c  c u giá tr : giá tr  không ch  đ ị

ở ố c  ả

ề ơ ấ ế ị ồ ụ ộ ộ ị ộ quy t đ nh b i lao đ ng s ng mà còn ph i  ể ạ bao g m lao đ ng đã chi phí đ  t o ra  công c  lao đ ng. Giá tr  = C+V+P

i th  so sánh  ươ

ạ

ế ợ Lý thuy t l đ iố  trong th

ươ ế ng  t ố ế   ng m i qu c t

Quoác gia

Lôïi ích mang laïi

Thôøi gian LÑ (giôø) ñeå saûn xuaát 100 Lít röôïu Vang

Thôøi gian LÑ (giôø) ñeå saûn xuaát 100 meùt Vaûi

120 giôø

100 giôø

20 giôø

Anh

80 giôø

90 giôø

10 giôø

Phaùp

95 giôø

95 giôø

TB theá giôùi

Anh: 200 meùt Vaûi/ 200 giôø

Phaùp: 200 Lít röôïu Vang/ 160 giôø

ự

ư ả ổ ể

IV. S  thoái trào c a

ủ  ktct t

s n c  đi n

ữ

ả

ủ

ệ

ế ổ ể ỏ

ấ

ầ

ọ

Kh ng ho ng KT, Th t nghi p gia  ẫ tăng…mâu thu n XH gia tăng, lý  ợ thuy t c  đi n t  ra không phù h p • Xu t hi n lý thuy t h u c  đi n,  ế ậ ổ ể ệ ườ ư ả Mác g i KTCT T  s n T m th

ng.

ủ ự  Nguyên nhân c a s  suy thoái •  Vào nh ng năm 30 th  k  XIX:  ế ỷ ấ

ậ ổ ể

ư

ặ

Đ c tr ng KTCT h u c  đi n

ọ

ứ ấ , Trong phân tích h  dùng ph ể ả ươ ệ ượ i thích các hi n t ng pháp  ng và

• Th  nh t ủ tâm lý ch  quan đ  gi quá trình kt.

ậ ổ ể

ư

ặ

Đ c tr ng KTCT h u c  đi n

, xu t phát t c a giai

ừ ợ  l i ích kinh t ể quan đi m kinh t ấ  s n, các

ế ậ ổ ể ế ủ ế ủ  c a các  ự h u c  đi n đã bênh v c cho

• Th  haiứ ấ ư ả c p t nhà kinh t CNTB.

ể

ạ Các đ i bi u

• T.R. Malthus • J.B Say •  Ls. Mill….

Thomas Robert Malthus  (1766 ­ 1834)

ậ ề

ẩ

ứ ấ ứ

ừ

ủ ậ

ề

ộ

• Th  nh t, lý lu n v  nhân kh u. • Th  hai, lý lu n v  giá tr : ị ậ ề ạ  C + V + P , P do C và V t o ra, t ấ đó ph  nh n v n đ  bóc l

t.

Thomas Robert Malthus

ả . • Th  ba, lý lu n v  kh ng ho ng kinh t ậ ề ủ

ị

ể ấ

ư ả ả ả ụ

ự ế t  ứ ầ ụ

ệ ả ẫ ế  Do ti n ề ứ ấ ọ ơ ươ ng công nhân th p h n giá tr  hàng hóa nên h   l ế ố không th  mua h t s  hàng hóa s n xu t ra. Tiêu  ủ  b n cũng s t gi m do s  ti dùng c a nhà t ấ ả ề ứ ki m quá m c. T t c  đi u đó làm m c c u s t  ừ ả ủ ế gi m d n đ n kh ng ho ng th a

Thomas Robert Malthus

ả ả ớ

ầ ủ ế ầ quân nhân, viên ch c, ứ ứ i th  ba:

ệ ….

ả   Gi i quy t kh ng ho ng c n ph i có t ng l p  ườ ng ầ th y tu, văn ngh  sĩ

Jean Baptiste Say ( 1767 ­ 1832)

ấ

• Thứ nh t, lý lu n v  giá tr :đ ng nh t giá

ậ ề ợ

ị i ích. L i ích quy t đ nh giá tr .

ị

ấ ị ớ ợ tr  v i l • Giá tr  đ

ị

ượ

ở

ị ồ ế ị ị ượ ị ườ c xác đ nh trên th  tr ng, hay  ị ổ ỉ ị giá tr  ch  xác đ nh trong trao đ i. Giá tr   ệ ế ị c quy t đ nh b i quan h   hàng hóa đ cung c u. ầ

ế

ậ

ị

• V t nào càng hi m thì giá tr  càng cao.

Jean Baptiste Say ( 1767 ­ 1832)

ấ ứ ố ả s n xu t”: • Th  hai, lý lu n v  “ ba nhân t

ấ

ỗ ệ ộ lao đ ng, t • M i nhân t

ạ

ấ ậ ợ ủ ộ ư ả ạ  b n t o ra l

ậ ề ư ả  b n và đ t đai.  ố ề  đ u có vai trò riêng trong vi c  ị ng, t ị ạ t o ra giá tr . Lao đ ng c a công nhân t o ra  ề ươ i nhu n, còn đ t  ti n l ạ đai t o ra đ a tô.

Jean Baptiste Say ( 1767 ­ 1832)

ứ ậ

• Th   ba, lý lu n v  “ hi u su t c a t ậ ề ả ủ ự ả ế

ủ

ấ ủ ư ả ”. L i ợ t lao  ả ủ ầ ư ư  t

ệ  b n ộ ế nhu n không ph i là k t qu  c a s  bóc l ộ đ ng c a công nhân mà là k t qu  c a đ u t b n. ả

ư ả

ạ

b n cho vay mang l

i và

t

• L i t c là thu nh p do t ậ ố ổ ng đ i  n đ nh  ậ

ưở

ề

ầ

ị • L i nhu n kinh doanh là ph n th

ng v  năng l c  ủ

ủ

ộ

ợ ứ ươ ợ ự ạ ộ ho t đ ng c a doanh nhân, là công c a lao đ ng  ả qu n lý.

Jean Baptiste Say ( 1767 ­ 1832)

• Th  t

ậ ề ự , lý lu n v  th c hi n:  ị ố ổ

ổ ứ ư ấ ủ ằ

ấ ờ • Kh ng ho ng ch  x y ra nh t th i, mang tính

ủ ầ ả ả

ệ quá trình tái s n ả xu t c a CNTB là nh p nhàng và cân đ i, t ng  ầ cung b ng t ng c u.  ỉ ả ả ủ ấ ụ ộ ch t c c b . • Đ  kh c ph c kh ng ho ng c n ph i tăng s n  ả ể ắ ụ ế ấ ở ữ  nh ng ngành thi u. xu t

Jean Baptiste Say ( 1767 ­ 1832)

ả ự ệ ủ

• Kh ng ho ng x y ra khi có s  can thi p c a  ế .  ậ ệ

ủ ươ ự ủ ả ướ Nhà n c vào kinh t • Ch ng l ệ ạ ố i vi c thành l p doanh nghi p công  ộ c ng.  • Ch  tr ề  do hóa n n kinh t ng t

ượ ế ư , t ở ố ơ nhân  ư   ể ả ộ c nhi u h n và t t h n đ  s n

ấ ệ hoá các doanh nghi p công c ng b i vì t ề nhân làm đ ế ẽ ự ề xu t, n n kinh t  s  t ơ  quân bình

Jean Baptiste Say ( 1767 ­ 1832)

ủ ậ ề

ộ

ộ ế ầ ườ ụ ượ ứ c s c ng

ở

ứ ệ ấ

ể ả ấ ấ ả

ả ố • Th  năm, lý lu n v  “ ch  nghĩa công nghi p”.  ứ ệ ế ệ Vi c áp d ng máy móc là m t ti n b , nó ti t  ể ẩ ệ i. Ban đ u, nó có th  đ y  ki m đ ỏ ộ ố m t s  công nhân ra kh i nhà máy và tr  thành  ư ườ i th t nghi p. Nh ng sau đó, nó giúp s c  ng ả s n xu t tăng lên, chi phí s n xu t gi m đ  giá  ả c  hàng hoá gi m xu ng.

ầ

Yêu c u SINH VIÊN

ng

ủ ủ

ọ ọ ế ủ ọ • Ch  nghĩa Tr ng Th ươ • Ch  nghĩa Tr ng Nông  • Các h c thuy t c a William Petty, Adam

Smith, David Ricardo, Say