Bài giảng Loạn thần - BS. Lê Ngọc Phương Uyên

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:52

Thêm vào BST

Báo xấu

11
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Loạn thần, được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp các bạn sinh viên có thể giải thích khái niệm loạn thần và nhận biết loạn thần trên lâm sàng; Nhận thức loạn thần có nhiều nguyên nhân và thực hành xác định hoặc loại trừ các nguyên nhân thực thể trước; Giải thích các triệu chứng và nêu tiêu chuẩn chẩn đoán của bệnh tâm thần phân liệt theo DSM-5; Nhận thức tâm thần phân liệt là 1 bệnh lý thật sự;... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Loạn thần - BS. Lê Ngọc Phương Uyên

LOẠN THẦN BS. LÊ NGỌC PHƯƠNG UYÊN
MỤC TIÊU BÀI GIẢNG 1. GIẢI THÍCH KHÁI NIỆM LOẠN THẦN VÀ NHẬN BIẾT LOẠN THẦN TRÊN LÂM SÀNG. 2. NHẬN THỨC LOẠN THẦN CÓ NHIỀU NGUYÊN NHÂN VÀ THỰC HÀNH XÁC ĐỊNH HOẶC LOẠI TRỪ CÁC NGUYÊN NHÂN THỰC THỂ TRƯỚC. 3. GIẢI THÍCH CÁC TRIỆU CHỨNG VÀ NÊU TIÊU CHUẨN CHẨN ĐOÁN CỦA BỆNH TÂM THẦN PHÂN LIỆT (TTPL) THEO DSM-5. 4. NHẬN THỨC TTPL LÀ 1 BỆNH LÝ THẬT SỰ.
LOẠN THẦN LÀ GÌ? • CHƯA CÓ MỘT ĐỊNH NGHĨA RÕ RÀNG NÀO VỀ “LOẠN THẦN”. • NHÌN CHUNG, CÓ THỂ CHẤP NHẬN CÁCH HIỂU SAU: “LOẠN THẦN” LÀ MỘT HỘI CHỨNG LÂM SÀNG, TRONG ĐÓ BỆNH NHÂN MẤT KHẢ NĂNG KIỂM ĐỊNH THỰC TẾ KHÁCH QUAN, ĐƯỢC BIỂU HIỆN QUA CÁC TRIỆU CHỨNG LÕI NHƯ HOANG TƯỞNG, ẢO GIÁC VÀ LỜI NÓI VÔ TỔ CHỨC. • KHI BN CÓ 1 TRONG 3 ĐẶC ĐIỂM TRÊN, NGHĨA LÀ BN ĐANG TRONG TÌNH TRẠNG “LOẠN THẦN”.
• LƯU Ý: TRONG GIAI ĐOẠN SỚM, SỰ MẤT KIỂM ĐỊNH THỰC TẾ KHÁCH QUAN NÀY THƯỜNG LIÊN QUAN ĐẾN 1 HOẶC MỘT VÀI CHỦ ĐỀ, MỘT SỐ ÍT BỆNH NHÂN (BN) CÓ THỂ MẤT LAN TỎA TRÊN DIỆN RỘNG. VÍ DỤ: BN NAM 25 TUỔI, THƯỜNG XUYÊN CÓ Ý NGHĨ ĐỒNG NGHIỆP TRONG NGÂN HÀNG TÌM CÁCH HẠ THẤP UY TÍN CỦA BN. BN ĐI LÀM TRONG SỰ CĂNG THẲNG VÀ DỄ NỔI CÁU VỚI ĐỒNG NGHIỆP. MỘT NGƯỜI BẠN THÂN CỦA BN NÓI RẰNG TRONG CÔNG TY KHÔNG AI NHƯ VẬY NHƯNG KHÔNG HIỂU SAO BN CỨ NGHĨ NGỢI NHƯ THẾ. NGOÀI ĐIỀU NÀY, KHẢ NĂNG KIỂM ĐỊNH THỰC TẾ KHÁCH QUAN TRONG CHỦ ĐỀ KHÁC CỦA BN CÒN BÀO TỒN (BN NHẬN RA HÓA ĐƠN TIỀN NƯỚC ĐẾN THÁNG CẦN ĐƯỢC THANH TOÁN VÀ GIÚP MẸ CHI TRẢ, BN BIẾT CON ĐƯỜNG NGẮN NHẤT DI CHUYỂN ĐẾN NƠI Ở CỦA NGƯỜI THÂN, BN BIẾT ANH TRAI VỪA TÉ XE BỊ THƯƠNG NÊN GHÉ THĂM,…)
NHẮC LẠI VỀ HOANG TƯỞNG… • LÀ SỰ RỐI LOẠN VỀ NỘI DUNG TƯ DUY, NGƯỜI BỆNH CÓ NIỀM TIN CHẮC CHẮN VỀ MỘT SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG KHÔNG CÓ THẬT TRONG THỰC TẾ KHÁCH QUAN. • “1 NIỀM TIN CHẮC CHẮN SAI LẦM”
Loại hoang tưởng Mô tả HT bị hại Một niềm tin chắc chắn rằng mình đang bị ai đó làm hại, ví dụ như đang bị theo dõi, bị lừa, bị đầu độc… HT liên hệ Một niềm tin chắc chắn rằng các dấu hiệu, các vật thể hay các hiện tượng xảy ra đang ám chỉ trực tiếp đến mình. HT tự cao Một niềm tin chắc chắn rằng mình có năng lực, khả năng hay trí thông minh đặc biệt; hoặc là người nổi tiếng; hoặc có mối quan hệ đặc biệt với người nổi tiếng hoặc thần thánh. HT được yêu Một niềm tin chắc chắn rằng mình được yêu bởi 1 người khác HT ghen tuông Một niềm tin chắc chắn rằng vợ/chồng mình đang ngoại tình
NHẮC LẠI VỀ ẢO GIÁC… • LÀ SỰ RỐI LOẠN VỀ QUÁ TRÌNH CẢM GIÁC-TRI GIÁC, NGƯỜI BỆNH TRI GIÁC NHƯ CÓ THẬT VỀ MỘT SỰ VẬT KHÔNG CÓ TRONG THỰC TẾ KHÁCH QUAN. • “TRI GIÁC KHÔNG CÓ ĐỐI TƯỢNG” • CÓ 5 LOẠI ẢO GIÁC CƠ BẢN: ẢO THÍNH, ẢO THỊ, ẢO XÚC, ẢO VỊ VÀ ẢO KHỨU.
NGUYÊN NHÂN CỦA LOẠN THẦN • BỆNH CƠ THỂ • CHẤT • RỐI LOẠN TÂM THẦN
LOẠN THẦN - BỆNH CƠ THỂ • BỆNH LÝ NÃO THOÁI HÓA: SA SÚT TRÍ TUỆ, BỆNH PARKINSON • ĐỘNG KINH: ĐẶC BIỆT LÀ ĐỘNG KINH TÂM THẦN (THÙY THÁI DƯƠNG) • U NÃO • BIẾN CỐ MẠCH MÁU NÃO: HEMINEGLECT • BỆNH LÝ CHẤT TRẮNG: XƠ CỨNG RẢI RÁC • VIÊM NÃO TỰ MIỄN
LOẠN THẦN - BỆNH CƠ THỂ (TT) • MÊ SẢNG • BỆNH LUPUS BAN ĐỎ HỆ THỐNG • NHIỄM HIV/AIDS, GIANG MAI THẦN KINH,… • BỆNH LÝ NỘI TIẾT
LOẠN THẦN – CHẤT • SỬ DỤNG CHẤT • NGƯNG SỬ DỤNG CHẤT (HỘI CHỨNG CAI) • THỜI GIAN XUẤT HIỆN LOẠN THẦN – THỜI GIAN CHỊU “TÁC ĐỘNG” BỞI CHẤT?
PHÂN LOẠI CHẤT • CHẤT GÂY NGHIỆN – MA TÚY • ALCOHOL • THUỐC ĐIỀU TRỊ: LEVODOPA,… • ĐỘC CHẤT: KHÍ CO, KIM LOẠI NẶNG (ARSEN, THỦY NGÂN,…)
MA TÚY VÀ LOẠN THẦN
MA TÚY LÀ GÌ? • 4 TIÊU CHÍ XÁC ĐỊNH: 1. LÀ CHẤT CÓ KHẢ NĂNG GÂY NGHIỆN 2. SỬ DỤNG CÓ XU HƯỚNG TANG DẦN LIỀU 3. LÀ CHẤT GÂY TÁC HẠI LÊN TÌNH TRẠNG TÂM THẦN, THẦN KINH VÀ THỂ CHẤT 4. LÀ CHẤT BỊ CẤM THEO LUẬT PHÁP NƯỚC SỞ TẠI
CÁC LOẠI MA TÚY • OPIOIDS VÀ HEROINE • CẦN SA, CẦN SA TỔNG HỢP-CỎ MỸ • CHẤT GÂY ẢO GIÁC (LSD-TEM GIẤY/BÙA LƯỠI, PCP,….) • COCAINE • NHÓM AMPHETAMINE (METAMPHETAMINE- “ĐÁ”, MDMA VÀ CÁC CHẤT TƯƠNG TỰ-THUỐC LẮC)
• KETAMINE • MEPHERONE- BATH SALTS (MUỐI TẮM) • PSILOCINE-NẤM THẦN