ạ ươ ạ ươ

Đ i c Đ i c

ng ng

ố ố ứ ứ

ọ ọ ạ  R i lo n ch c năng b  lông bã R i lo n ch c năng b  lông bã ạ ỗ ờ  Bã nh n đ ng l ỗ Bã nh n đ ng l ờ ộ ộ  nang lông   nang lông taïotaïo m nụ m nụ

ị ị D ch t D ch t

ễ ọ ễ ọ  h c  h c

ẻ ẻ i l n tr i l n tr

ộ ế ộ ế ạ ạ t, kích xúc m nh,  t, kích xúc m nh,

ổ ế  Ph  bi n ổ ế Ph  bi n ườ ớ ổ  Tu i: thanh niên và ng ổ Tu i: thanh niên và ng ườ ớ ố  Thu c: corticoide, B12, INH ốThu c: corticoide, B12, INH ế ố  Y u t  khác: n i ti Y u t ế ố  khác: n i ti ứ ứth c ăn th c ăn

ọ ệ ọ ệ Sinh b nh h c Sinh b nh h c

ố ố

ờ ờ

ừ ạ ố  R i lo n s ng hóa  ng bã R i lo n s ng hóa  ng bã ừ ạ ố ế  Tăng ti t bã nh n Tăng ti ế t bã nh n  Vi trùng:  Corynebacterium acne        Vi trùng: Corynebacterium acne        Propiobacterium           hayhay                 Propiobacterium            acneacne

ươ ươ

ụ ụ

ổ Các t n th ổ Các t n th

ng m n ng m n

Nang lông bình thư ngờ

ắ ầ M n ụ đ u tr ng (Whitehead)

M n ụ đ u ầ đen (Blackhead)

S n ẩ (Papule)

ủ M n mụ (Pustule)

ụ

ắ

ầ (M n đ u đen/ ở ụ m n m )

ụ ụ

ầ (M n đ u tr ng/ m n đóng)

ụ

ẩ

ủ

ụ

S n/m n m

C c/Nang

ẩ

ẩCh n đoán Ch n đoán

Chaån ñoùan (+):   Chaån ñoùan (+):

ụ ủ ẩ

ng đa d ng ng đa d ng ẹ ạ : s n, m n m ,  ươ    Sang th Sang th ạ ươ ụ m n còi, nang, s o

 V  trí: vùng ti ế ế V  trí: vùng ti

ị ị t bã    t bã

ẩ

ẩCh n đoán Ch n đoán

t:ệ    t:ệ

ặ ẻ ặ ẻ

ụ ụ ạ ạ ụ ụ Ch n ẩCh n ẩ đđóanóan phân bi  phân bi viêm nang lơơngng    viêm nang l ẳ    M n cĩc ph ng trên m t tr  em M n cĩc ph ng trên m t tr  em ẳ ứ    D ng m n tr ng cá / giang mai 2 D ng m n tr ng cá / giang mai 2 ứ

Ụ Ụ

Ứ Ứ M N TR NG CÁ  M N TR NG CÁ  NGƯỜ NGƯỜ THÔNG TH THÔNG TH

ướ ướ ướ ướ ổ ậ ổ ậ ổ ậ ổ ậ c 20) c 20) c 20) c 20)

t bã, t bã, t bã, t bã,

2 lo iạ2 lo iạ : :  2 lo iạ2 lo iạ : :

ộ ế ộ ế ộ ế ộ ế b c phát  b c phát  b c phát  b c phát t,  t,  t,  t,

 Tu i d y thì (90% tr  Tu i d y thì (90% tr Tu i d y thì (90% tr Tu i d y thì (90% tr ế ị ế ị  V  trí  V  trí ế : vùng ti ịV  trí : vùng ti ế ịV  trí : vùng ti : vùng ti Sang thöông ña d ng,  Sang thöông ña d ng,   Sang thöông ña  Sang thöông ña ạ ạ ạ d ng,  ạ d ng,  viêm và không viêm viêm và không viêm viêm và không viêm viêm và không viêm ứ ế ố ộ ứ ế ố ộ  Y u t  Y u t ứ ế ố ộ Y u t : th c ăn, n i ti : th c ăn, n i ti ứ Y u t ế ố ộ : th c ăn, n i ti : th c ăn, n i ti ấ ầ ấ ầ th n kinh, hóa ch t ầ ấ ấ ầ th n kinh, hóa ch t th n kinh, hóa ch t th n kinh, hóa ch t ế : b c phát, lành tính, s o  ễ ế : b c phát, lành tính, s o  ễ  Di n ti n  Di n ti n ế : b c phát, lành tính, s o  Di n ti n ễ : b c phát, lành tính, s o  Di n ti n ế ễ x uấx uấ x uấx uấ

ẹ ẹ ẹ ẹ ộ ộ ộ ộ

ứ

ứTr ng cá thông th Tr ng cá thông th

ưư ngờngờ

Ạ Ạ

CÁC D NG LÂM SÀNG CÁC D NG LÂM SÀNG

ụ ụ ụ ụ

ố ố

ứ ứ

ứ M n tr ng cá c c nang (acne  ứ 1.1. M n tr ng cá c c nang (acne  nodulokystic) nodulokystic) ụ ứ ụ M n tr ng cá c m (acne conglobata) ứ ụ ụ 2.2. M n tr ng cá c m (acne conglobata) ứ ụ M n tr ng cá do thu c hay phát ban đ  ứ ụ 3.3. M n tr ng cá do thu c hay phát ban đ  ụ ạ d ng m n tr ng cá (acneform eruption) ụ ạ d ng m n tr ng cá (acneform eruption) ứ ụ M n tr ng cá đ ứ ụ 4.4. M n tr ng cá đ ỏ đđ  (acne rosace) ỏ (acne rosace)

ứ ứ

ụ ụ

ố ố M n tr ng cá do thu c M n tr ng cá do thu c

ộ ộ ị ị

ắ ắ

ố ố ỗ ỗ

Lâm sàng: Lâm sàng: ĐĐơơn d ng.ạn d ng.ạ ộ Đ t ng t. Đ t ng t. ộ ộ ế V  trí:vùng ti t bã không b t bu c  V  trí:vùng ti ộ ế t bã không b t bu c  Nguyên nhân : thu c: B12, INH,  Nguyên nhân: thu c: B12, INH,  ạ i ch  hay tòan thân Corticoides t ạ i ch  hay tòan thân Corticoides t

ứ

ứTr ng cá do corticoid Tr ng cá do corticoid

ụ ụ

ứ ứ M n tr ng cá  M n tr ng cá

đđỏỏ

ụ ụ

ẩ ẩ

ồ ồ ữ ữ

ủ ạ H ng ban, dãn m ch, s n , m n m . H ng ban, dãn m ch, s n , m n m . ủ ạ ổ N , tu i trung niên. N , tu i trung niên. ổ ặ ữ Vùng gi a m t Vùng gi a m t ữ ặ

ứ

ứTr ng cá  Tr ng cá

đđỏỏ

ứ ứ

ụ ụ

ụ ụ

M n tr ng cá c c nang M n tr ng cá c c nang

ờ ờ

ThThưư ng g p : nam ng g p : nam Sang th

ụ ụ ứ ứ ờ ưư ng:  ờng:

ụ ụ

ứ ứ ặ ặ Sang thươương m n tr ng cá thông th ng m n tr ng cá thông th ể ạ +  Nang d ng bi u bì. ể ạ +  Nang d ng bi u bì. ỡ + C c do viêm và v  nang…>    + C c do viêm và v  nang…>  ỡ ẹ s o co c ng. ẹ s o co c ng.

ụ ụ

ứ ứ

Tr ng cá c c nang Tr ng cá c c nang

ụ ụ

ụ ụ

ứ ứ M Ïn tr ng cá c m M Ïn tr ng cá c m

ấ ấ  dò   dò

ờ ứ ố    Nang ch a ch t nh n, n t: thành nhóm,  Nang ch a ch t nh n, n t: thành nhóm,  ứ ờ ố ạ ỗ  s o x u. ấ ẹ  s o x u. áp xe t o l ấ ẹ ạ ỗ áp xe t o l ủ ớ ưư c có m . ạ ế ợ    K t h p viêm h ch n c có m . K t h p viêm h ch n ủ ớ ạ ế ợ ế ứ ế    Bi n ch ng( +/­): K t  bào gai, thóai hóa  Bi n ch ng( +/­): K t ế ế ứ  bào gai, thóai hóa  ộ ở ộ ạ ạ d ng tinh b t. ộ ở ộ ạ ạ d ng tinh b t. n i t ng  n i t ng

ứ ứ

ụ ụ

Tr ng cá c m Tr ng cá c m

Ề Ề

Ị Ắ Ị Ắ NGUYÊN T C ĐI U TR NGUYÊN T C ĐI U TR

ử ọ  C  ng t C  ng t ử ọ ấ ớ  B t ch t béo B t ch t béo ấ ớ ấ ọ  TTơơn tr ng c u trúc da n tr ng c u trúc da ấ ọ ố  Ch ng viêm ốCh ng viêm ẩ ố  Ch ng vi khu n Ch ng vi khu n ẩ ố

ị Đi u trề Đi u trề ị

ụ

ấ ấ

ừ ừ ấ ấ

ố

ụM c đích M c đích ạ ỏ 1­Lo i b  nút s ng ạ ỏ 1­Lo i b  nút s ng ả ả 2­ Gi m s n xu t ch t bã. ả ả 2­ Gi m s n xu t ch t bã. 3­ Vi trùng. 3­ Vi trùng. Phân lo iạ : :  Phân lo iạ 1­ 1­ NhẹNhẹ: <20 comedon, <15 TT viêm,  ốTS  TT< 30 : <20 comedon, <15 TT viêm, TS  TT< 30 : 20­30 Comedon,ho c ặ 15­50 TT viêm 15­50 TT viêm.. Trung bình: 20­30 Comedon,ho c ặ 2­ 2­ Trung bình ố ố ụ 3­ 3­ N ngặN ngặ : 5 c c( n t), TS TT viêm: >50,  : 5 c c( n t), TS TT viêm: >50,  ố ụ

ốTS  TT > 125. TS  TT > 125.

ị Đi u trề Đi u trề ị

ệ ệ

ủ ủ

ấ ượ ấ ượ

ng c a b nh trên ch t l ng c a b nh trên ch t l

ng  ng

ị ệ ị ệ

ứ ứ

ướ ướ

Tùy thu cộ :: Tùy thu cộ  D ng mạD ng mạ ụụn.n. ủ ộ ặ  Đ  n ng c a b nh. ủ ộ ặ Đ  n ng c a b nh. ệ ưở Ả     nh h ệ ưở nh h Ả ệ ủ ố ệ ủ s ng c a b nh nhân ố s ng c a b nh nhân ủ  Đáp  ng c a các tr  li u tr Đáp  ng c a các tr  li u tr ủ

c. c.

ề ề

ị ị Đi u tr   Đi u tr

ơơngng

ỳ ỳ ị ị Ố ỐTHU C THOA THU C THOA ẩ ạ ạ ẩ Trên t p khu n và nang l Trên t p khu n và nang l  Benzoyle peroxide 2,5%, 5, 10 Benzoyle peroxide 2,5%, 5, 10 ( panoxyl ) ( panoxyl )  Erythromycine 2%  , 4%( Eryfluide) Erythromycine 2% , 4%( Eryfluide)  Clindamycine 1%( Dalacine) Clindamycine 1%( Dalacine) ư  Dung d ch l u hu nh 5% Dung d ch l u hu nh 5% ư

Ỗ Ỗ

Ố Ạ Ố Ạ THU C T I CH THU C T I CH

ừ ừ

ễ ::  Trên s ng hóa ph u ễ Trên s ng hóa ph u 

Vitamin A acide( locacide:0,05) Vitamin A acide( locacide:0,05) Adaptalene( differin) Adaptalene( differin) Peroxide de Benzoyle 5%, 10%   Peroxide de Benzoyle 5%, 10% Khác: Acide salicylique 2­3%,   Khác: Acide salicylique 2­3%,

10%, UreeUree 10%, (ZA,  Azelaic acide 20%(ZA,  Azelaic acide 20%

Anzela) Anzela)

Ố

ỐTHU C TOÀN THÂN THU C TOÀN THÂN

ẩ ạ ẩ ạ Trên t p khu n và nang lông Trên t p khu n và nang lông    Tetracycline Tetracycline      Doxycycline, Minocycline Doxycycline, Minocycline      Erythromycine Erythromycine    Clindamycine Clindamycine    Isotretinoin (Roaccutane) Isotretinoin  (Roaccutane)

ệ ệ

ả ả

ụ ụ

– Minocycline, Doxycycline Minocycline, Doxycycline:: + Khi Tetracycline không hi u qu + Khi Tetracycline không hi u qu 50­100mg, 2l/ngày 50­100mg, 2l/ngày ề ả gi m li u: 50 mg/ ngày  khi m n  ề ả gi m li u: 50 mg/ ngày  khi m n  gi mảgi mả

B t l B t l

ễ ễ

ấ ợ : :  i ấ ợ i ạ ả + Doxy: nh y c m ánh sáng. ạ ả + Doxy: nh y c m ánh sáng. ự + Minocycline:*  viêm gan t    + Minocycline:*  viêm gan t ự

ố * HC gi ng lupus đ  h  th ng.             * HC gi ng lupus đ  h  th ng. ố              ụ ắ ố * tăng s c t             * tăng s c t ắ ố ụ              ể ệ ng quy n vòm mi ng, tr                            vòm mi ng, tr ể ệ ng quy n

ố  mi n do thu c ố  mi n do thu c ỏ ệ ố ỏ ệ ố ẹ  xanh đen/s o m n,    ẹ  xanh đen/s o m n,    ướ ươ c x ướ ươ c x

ộ ộ

– Clindamycin: 300 – 600mg: gây viêm ru t màng  Clindamycin: 300 – 600mg: gây viêm ru t màng  giảgiả

Ố

ỐTHU C TOÀN THÂN THU C TOÀN THÂN

ờ ờ t bã nh n t bã nh n

ế ế Trên tăng ti Trên tăng ti  Oestrogene Oestrogene      Isotretinoine Isotretinoine    Spironolactone Spironolactone

ị Đi u trề Đi u trề ị

* * Spironolactone



ổ ổ

ườ ườ

ệ ệ

ạ ạ

ố ớ ữ Các hormone : :đ i v i n đ i v i n ố ớ ữ Các hormone ừ ố :: * * Thu c ng a thai Thu c ng a thai ừ ố Ethinylestradiol 35ug+ 2 mg cyproterone  ­ Ethinylestradiol 35ug+ 2 mg cyproterone  acetate acetate ứ Spironolactone  c ch  5­anphareductase   c ch  5­anphareductase ứ kháng androgene /ph  n  l n tu i.  kháng androgene /ph  n  l n tu i.  ấ       B t th B t th ấ

ế ế ụ ữ ớ ụ ữ ớ ệ ố ng kinh nguy t,r i lo n đi n gi ệ ố ng kinh nguy t,r i lo n đi n gi

ả i ả i

ị Đi u trề Đi u trề ị

Ặ Ặ

Ụ Ụ

ố ố

ề ề

ợ ợ

ớ ớ

ố ố

ề ự ề ự

ẹ ẹ

ể ể

M N N NG M N N NG ố ố Thu c isotretinoin u ng:  Thu c isotretinoin u ng:  ỉ ị  Ch  đ nh :: Ch  đ nh ỉ ị – M n n ng, trung bình . ụ ặ M n n ng, trung bình . ụ ặ – Không đáp  ng ít nh t 2 đ t đi u tr  v i  ị ớ ấ ứ Không đáp  ng ít nh t 2 đ t đi u tr  v i  ị ớ ấ ứ kháng sinh khác nhau cùng v i thu c thoa  kháng sinh khác nhau cùng v i thu c thoa  retinoid retinoid – S o v  th c th  và tâm lý S o v  th c th  và tâm lý

ỉ ỉ

ự ự

ị ố ị ố :: Ch ng ch  đ nh Ch ng ch  đ nh  Thai nghén. Thai nghén. ộ  Không dùng +Tetracycline: tăng áp l c n i  ộ Không dùng +Tetracycline: tăng áp l c n i  ọ ọs  lành tính. s  lành tính.  Tăng men gan, tăng cholesterol Tăng men gan, tăng cholesterol

ả ả

ệ ệ

i thích b nh lý m n. i thích b nh lý m n.

ệ ệ

ụ ụ t: t:

ị ụ ị ụ

 Gi Gi ế  Cho b nh nhân bi ế Cho b nh nhân bi ố ố ụ ụ

ị ị

ể ể

ạ ạ *  các lo i thu c tr  m n  *  các lo i thu c tr  m n  ụ *  tác d ng ph  . ụ *  tác d ng ph  . ề ờ  Th i gian đi u tr :  lâu. ề ờ Th i gian đi u tr :  lâu. ị Theo dõi sau đi u trề  Theo dõi sau đi u trề ị   Ki m soát m n ụ ụ Ki m soát m n

ụ ụ

ụ ụ

ỹ ỹ

ợ ợ

ặ  Không n n m n. ặ Không n n m n. ạ ẩ  Không nên t y s ch da. ạ ẩ Không nên t y s ch da. ẩ  Không nên dùng m  ph m lên m n . ẩ Không nên dùng m  ph m lên m n . ữ ạ  Gi Gi ữ ạ  s ch da.  s ch da. ố ế ộ  Ch  đ  ăn u ng thích h p ế ộ Ch  đ  ăn u ng thích h p ố