Bài giảng Nguyên lý kế toán - Chương 5: Tính giá các đối tượng kế toán

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:14

Thêm vào BST

Báo xấu

130
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Nguyên lý kế toán - Chương 5: Tính giá các đối tượng kế toán" cung cấp cho người học các kiến thức: Khái niệm - ý nghĩa của tính giá, yêu cầu của tính giá, một số loại giá sử dụng trong kế toán,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Nguyên lý kế toán - Chương 5: Tính giá các đối tượng kế toán

M c tiêu Ch ng 4 Sau khi h c xong ch ng 5 SV có kh n ng: Trình bày s c n thi t ph i tính giá các i t ng k toán; Ch ng 5 • xác nh c các nhân t nh h ng n vi c tính giá và nh ng lo i giá c s d ng trong k toán. TÍNH GIÁ CÁC IT NG K TOÁN • Gi i thích các nguyên t c c n b n và các yêu c u trong tính giá, t ó hi u c nguyên t c và k thu t tính giá m ts i t ng k toán. • Th c hành tính giá m t s it ng k toán. 2 N i dung Tài li u tham kh o 1. Khái ni m – Ý ngh a c a tính giá Lu t k toán 2. Yêu c u c a tính giá Chu n m c k toán Vi t Nam Thông t s 200/2014/TT-BTC H ng d n ch k 3. M t s lo i giá s d ng trong k toán toán doanh nghi p Nguy n Th Loan (Ch biên, 2018), Giáo trình Nguyên 4. Tính giá m t s it ng k toán ch y u lý k toán: Lý Thuy t - Bài t p - Bài gi i, Nhà xu t b n Lao ng. 5. Trình t tính giá Võ V n Nh (Ch biên, 2016), Giáo trình Nguyên lý k toán, Nhà xu t b n Kinh t Tp. HCM. 3 4 NLKT-Ho Hanh My 1
T i sao c n tính giá it ng k toán? toán? 1. Khái ni m – Ý ngh a c a tính giá Khái ni m !" # $ % Tính giá là ph ng pháp k toán s d ng th c o giá tr ol ng các it ng k toán theo nh ng nguyên t c nh t nh & '( )*') # ' )+ + #) ) *' '+ ) ,$ ' # ) - ,). % Tính giá bao g m Tính giá cho ghi nh n ban u # '. ) Tính giá sau ghi nh n ban u /0 1 # ' ) ,$ % 5 6 1. Khái ni m – Ý ngh a c a tính giá 2. Yêu c u c a PP tính giá Ý ngh a c a tính giá Chính xác Th ng nh t Nh t quán Giúp xác nh và t ng h p nhi u thông tin cho công tác qu n lý kinh t . Toàn b chi phí N i dung và Ph ng pháp Là i u ki n th c hi n ch h ch toán kinh t (t p h p hình thành nên ph ng pháp tính tính toán, xác tài s n c a n v toán, xác nh giá nh giá tài s n các chi phí ho t ng xác nh k t qu kinh doanh). ph i c ghi tr tài s n cùng gi a các k k Giúp k toán ghi nh n, ph n ánh các it ng k toán khác chép, tính toán lo i gi a các n toán ph i n chính xác theo v khác nhau ph i nh. nhau vào ch ng t , tài kho n và t ng h p thông tin vào các t ng lo i. Tr ng h p thay nh nhau. báo cáo k toán. i? 7 8 NLKT-Ho Hanh My 2
2. Yêu c u c a PP tính giá 3. M t s lo i giá s d ng trong k toán Gi nh và nguyên t#c nh h ng n tính giá • Giá g c C s d n tích • Giá tr h p lý Ho t ng liên t c • Giá th tr ng Nh t quán • Hi n giá Khách quan • Giá tr thu n có th th c hi n Th!n tr"ng • Giá h ch toán … 9 10 3. M t s lo i giá s d ng trong k toán 3. M t s lo i giá s d ng trong k toán GIÁ G C GIÁ G C Khái ni m (VAS 01) Là giá c tính theo s ti$n ho c kho n t ng ng ti$n ã tr , ph i tr T i sao ph i ghi theo giá g c? Ho c tính theo giá tr h p lý c a tài s n ó vào th i i m tài S d ng giá g c nh th nào? s n c ghi nh n. %c i m: ! c ghi nh n t i th i i m tài s n tham gia vào kh i tài s n chung c a nv. Không thay i ngay c khi giá c a tài s n trên th tr ng c a tài s n thay i, tr khi có quy nh khác trong CMKT. 11 12 NLKT-Ho Hanh My 3
3. M t s lo i giá s d ng trong k toán 3. M t s lo i giá s d ng trong k toán GIÁ TR& H P LÝ GIÁ TH& TR 'NG Giá c a TS ho c NPT c xác nh (niêm y t) trên th Khái ni m tr ng ho t ng. Giá tr TS có th c trao i ho c giá tr m t kho n Th tr ng ho t ng? n c thanh toán m t cách t nguy n HI(N GIÁ • Gi a các bên có y hi u bi t Giá tr hi n t i c a các dòng ti n thu n s" nh n c t vi c • Trong s trao i ngang giá s d ng TS ho c s" tr thanh toán n . S d ng GTHL nh th nào? Hi n giá c s d ng nh giá cho ghi nh n ban u, trong m t s tr ng h p không có giá g c nh TSC! thuê tài chính 13 14 3. M t s lo i giá s d ng trong k toán 3. M t s lo i giá s d ng trong k toán GIÁ TR& THU)N CÓ TH* TH+C HI(N GIÁ H,CH TOÁN Khái ni m S ti n ho c t ng ng ti n thu n s" thu c khi bán TS Là giá do n v xây d ng áp d ng khi vi c xác nh giá ho c s" ph i tr thanh toán n hi n t i g c khó th c hi n ho c không th th c hi n c. S d ng cho t ng it ng k toán c th Là giá bán #c tính trong i u ki n kinh doanh bình th ng Ch$ s d ng trong n i b nv. tr chi phí #c tính cho vi c hoàn thành và tiêu th Giá tr thu n có th th c hi n s d ng nh giá sau ghi M c ích nh n ban u. Giúp n gi n b#t công vi c tính toán ! m b o vi c ghi s k toán k p th i. 15 16 NLKT-Ho Hanh My 4
3. M t s lo i giá s d ng trong k toán 4. Tính giá m t s it ng k toán ch y u GIÁ H,CH TOÁN 4.1 Tính giá Tài s n c nh %c i m Có tính ch t n nh t ng i 4.2 Tính giá hàng t n kho S d ng t m th i Cu i k% k toán, ph i i u ch$nh giá h ch toán ã ghi s hàng ngày tr l i giá g c 4.3 Tính giá ch-ng khoán Cách l a ch"n Th ng s d ng giá k ho ch ho c giá cu i k tr c làm 4.4 Tính giá ngo i t , vàng b c, á quý giá h ch toán cho k% này. 17 18 4.1 Tính giá tài s n c nh 4.1 Tính giá tài s n c nh • Tính giá TSC h u hình • Tính giá TSC vô hình Khái ni m TSC HH: (VAS 03) Khái ni m TSC vô hình: (VAS 03) Là tài s n có hình thái v t ch t do doanh nghi p n m gi Là tài s n không có hình thái v t ch t do doanh nghi p n m s d ng cho ho t ng SXKD gi s d ng cho ho t ng SXKD, cung c p d ch v ho c cho thuê Phù h p v#i tiêu chu&n ghi nh n TSC! HH Phù h p v#i tiêu chu&n ghi nh n TSC! VH tài s n có hình Tiêu chu.n ghi nh!n TSC HH thái v t ch t do doanh nghi p n m gi s d ng cho ho t ng Ch c ch n thu c l i ích kinh t trong t ng lai t vi c SXKD s d ng TSC! HH ó Tiêu chu.n ghi nh!n TSC vô hình Nguyên giá tài s n ph i c xác nh m t cách áng tin Ch c ch n thu c l i ích kinh t trong t ng lai t vi c s c y d ng TSC! VH ó Th i gian s d ng #c tính trên 1 n m Nguyên giá tài s n ph i c xác nh m t cách áng tin c y Có tiêu chu&n giá tr hi n hành Th i gian s d ng #c tính trên 1 n m Có tiêu chu&n giá tr hi n hành. 19 20 NLKT-Ho Hanh My 5
4.1 Tính giá tài s n c nh 4.1 Tính giá tài s n c nh ! nh giá cho ghi nh n ban u - TSC do mua s m : TSC! c tính theo giá g c Giá g c c a TSC! c Chi t kh u TM, Nguyên Giá Các kho n thu không Chi phí tr c s g i là nguyên giá = mua + + gi m giá hàng giá c hoàn l i d ng mua - Nguyên giá c a TSC! Là toàn b các chi phí mà doanh nghi p ph i b' ra Ví d : Ngày 15/9/N n v mua 1 ô tô, các chi phí phát sinh nh có c TSC! sau: Tính n th i i m a tài s n ó vào tr ng thái s(n sàng s d ng - Giá mua: 550 tri u ( ã bao g*m thu GTGT) ! nh giá sau ghi nh n ban u - Chi phí phát sinh liên quan: 13,2 tri u ( ã bao g*m thu GTGT) Yêu c u: Xác nh nguyên giá c a ô tô. Bi t r+ng n v tính thu Nguyên giá GTGT theo ph ng pháp kh u tr , thu su t thu GTGT c a hàng Hao mòn l)y k (kh u hao l)y k ) hóa, d ch v là 10%. Giá tr còn l i 21 22 4.1 Tính giá tài s n c nh 4.1 Tính giá tài s n c nh - TSC do n v t xây d ng, ch t o: Hao mòn TSC : là s gi m d n giá tr s d ng và giá tr c a TSC! Giá tr quy t toán Các chi do tham gia vào ho t ng s n xu t kinh doanh, do bào mòn c a t Nguyên = /Giá thành th c t + phí phát nhiên, do ti n b k thu t... trong quá trình ho t ng c a TSC!. giá công trình sinh Giá tr hao mòn lu/ k : là t ng c ng giá tr hao mòn c a TCS! tính n th i i m báo cáo. - TSC do nv c c p phát: Kh u hao: Là s tính toán, phân b m t cách có h th ng NG c a Giá tr theo ánh giá Các chi TSC! vào chi phí SXKD trong su t th i gian trích kh u hao c a TS Nguyên = th c t c a H i *ng + phí phát ó. giá sinh giao nh n TS Kh u hao l0y k : là t ng c ng s kh u hao ã trích vào chi phí SXKD qua các k% kinh doanh c a tài s n c nh tính n th i i m báo cáo. - TSC do n v , cá nhân góp v n liên doanh: Giá tr còn l i: là s v n u t còn ch a phân b vào chi phí SXKD. Giá tr góp v n do Các chi Nguyên Kh u hao = các bên liên doanh + phí phát Nguyên giá giá sinh Giá tr còn l i = - th ng nh t 23 TSC! l)y k /Hao mòn l)y k 24 NLKT-Ho Hanh My 6
4.1 Tính giá tài s n c nh Các ph ng pháp kh u hao TSC Các ph ng pháp trích kh u hao TSC Kh u hao ng th,ng: s kh u hao h+ng n m không thay i trong su t th i gian s d ng c a TSC!. Ph ng pháp kh u hao ng th,ng Ph ng pháp kh u hao theo s d gi m d n có i u Nguyên giá c a TSC! ch$nh M c kh u hao n m = Th i gian trích kh u hao Ph ng pháp kh u hao theo s l ng, kh i l ng s n ph&m 25 26 Các ph ng pháp kh u hao TSC Các ph ng pháp kh u hao TSC Ví d : Ví d : Công ty ABC mua 1 ph n m m qu n lý, các chi phí g*m: Công ty mua 1 TSC! v#i giá thanh toán là 165 tri u *ng; chi t kh u th ng m i 5 tri u *ng, chi phí v n chuy n ( ã bao g*m thu GTGT) là - Giá mua: 200 tri u *ng (ch a bao g*m thu GTGT) ã thanh 3,3 tri u *ng, chi phí ch y th ( ã bao g*m thu GTGT) là 2,2 tri u toán b+ng chuy n kho n *ng. Th i gian trích kh u hao TSC! d ki n là 10 n m. TSC! a vào s d ng ngày 01/01/2008. - Chi phí cài t, ch y th : 22 tri u *ng ( ã bao g*m thu Yêu c u: Xác nh s ti n trích kh u hao hàng n m theo PP ng th,ng GTGT) ã tr b+ng ti n m t. trong 2 tr ng h p: (i) DN tính thu GTGT theo ph ng pháp kh u Yêu c u: Tính nguyên giá c a ph n m m qu n lý trên và nh tr ; (ii) DN tính thu GTGT theo ph ng pháp tr c ti p. kho n NVKTPS. Cho bi t: Thu su t thu GTGT các hàng hóa, d ch v là 10%. Bi t r+ng n v tính thu GTGT theo ph ng pháp kh u tr và thu su t thu GTGT các hàng hóa, d ch v là 10%. 27 NLKT-Ho Hanh My 7
Các ph ng pháp kh u hao TSC Các ph ng pháp kh u hao TSC Kh u hao theo s d gi m d n có i u ch$nh: s kh u hao Kh u hao theo s d gi m d n có i u ch$nh h+ng n m gi m d n trong su t th i gian s d ng h u ích Th i gian s d ng TSC! H s i u ch$nh (l n) M c KH h+ng n m Giá tr còn l i c a T- l kh u hao = x ! n 4 n m (t
4.2 Tính giá hàng t n kho 4.2 Tính giá hàng t n kho ! nh giá sau ghi nh n ban u Cu i k% k toán n m, khi giá tr thu n có th th c hi n • Giá tr thu n có th th c hi n: Là giá bán c a HTK nh' h n giá g c thì ph i l p d phòng gi m giá #c tính c a hàng t*n kho trong k% s n xu t, HTK. kinh doanh bình th ng tr (-) chi phí #c tính hoàn thành s n ph&m và chi phí #c tính S d phòng gi m giá HTK c l p là s chênh l ch c n thi t cho vi c tiêu th chúng. gi a giá g c c a HTK l#n h n giá tr thu n có th th c hi n c a chúng. 33 34 4.2 Tính giá hàng t n kho LOGO 4.2 Tính giá hàng t n kho Ph ng pháp KKTX Các ph ng pháp k toán Hàng t n kho Tình hình Nh p – Xu t – T n kho Theo dõi Trong k , k toán (SL, GT) Ph n ánh HTK th ng xuyên, liên t c Kê khai th ng xuyên Giá tr hàng t*n Tính giá hàng Giá tr hàng Giá ttr hàng n kho Giá tr hàng Ki m kê nh k% kho cu i k% t*n u k% nh p trong k% xu t trong k% Nh!n xét: .u i m: Qu n lý ch t ch" và xác nh nhanh chóng và k p th i s d hàng t*n kho ph c v cho qu n lý kinh doanh. Nh c i m: 35 Kh i l ng công vi c k toán quá nhi u theo dõi hàng t*n kho 36 NLKT-Ho Hanh My 9
LOGO LOGO 4.2 Tính giá hàng t n kho 4.2 Tính giá hàng t n kho Ph ng pháp KK K L u ý: Trong k , K toán Ph ng pháp ki m kê nh k không theo dõi hàng xu t kho v SL và GT, ho c ch Nh n xét theo dõi SL u i m: Ti t ki m chi phí k toán Theo dõi tình hình hàng Nh p Nh c i m Trong k , k toán kho (SL, GT) Tính giá tr th c t • Không ki m soát ch t c hàng t n kho d x y ra hàng Xu t kho m t mát, th t thoát mà k toán không bi t d n n Ki m kê xác nh SL, GT sai sót khi tính tr giá hàng t n kho xu t dùng Cu i k , k toán hàng t n kho cu i k • Không bi t c s l ng t n và giá tr hàng t n kho cu i k chính xác Giá tr hàng Giá tr hàng Giá tr hàng Giá tr hàng xu t trong k% t*n u k% nh p trong k% t*n cu i k% 37 38 4.2 Tính giá hàng t n kho 4.2 Tính giá hàng t n kho • Tính giá NVL, CCDC, hàng hóa nh!p kho Tính giá nh!p kho c n xác nh Tr ng h p n v mua ngoài S l ng th c t nh p kho Chi t kh u TM, T ng giá tr th c t nh p kho Các kho n Chi phí Giá th c Giá gi m giá hàng = - + thu không + khác t mua mua, giá tr hàng ! n giá nh p kho mua tr l i c hoàn l i Tr ng h p n v t ch bi n và thuê ngoài ch bi n Giá th c t c a CP v!n chuy n, b o Chi phí ch bi n, T ng giá tr th c t NK Giá th c VL xu t kho = + qu n, b c d1 khi + ph i tr cho bên gia t ch bi n / em ! n giá nh p kho = giao và nh!n công S l ng th c t NK gia công 39 40 NLKT-Ho Hanh My 10
4.2 Tính giá hàng t n kho 4.2 Tính giá hàng t n kho • Tính giá thành ph.m nh!p kho • Tính giá thành ph.m nh!p kho Giá g c thành ph&m nh p kho = Giá thành s n xu t th c t Các b c tính giá thành s n xu tt:: B c1: T p h p các chi phí tr c ti p (NVL tr c ti p, nhân công tr c ti p) liên quan n i t ng tính giá. B c 2: T p h p và phân b chi phí s n xu t chung Chi phí nguyên v t li u tr c ti p B c 3: Xác nh giá tr SPDD cu i k% Giá thành s n Chi phí nhân công tr c ti p B c 4: Tính ra t ng giá thành SP và giá thành n v SP xu t th c t Chi phí s n xu t chung 41 42 4.2 Tính giá hàng t n kho 4.2 Tính giá hàng t n kho • Tính giá thành ph.m nh!p kho • Tính giá NVL, CCDC, hàng hóa, thành ph.m xu t kho Tính giá NVL, CCDC, Tính giá NVL, CCDC, T ng giá Chi phí SX Chi phí SX Chi phí SX Ph li u thành SPSX d dang u phát sinh d dang thu h*i hàng hóa, TP xu t kho trong k hàng hóa, TP t n kho cu i k hoàn thành k% + trong k% - cu i k% trong k% (PP KKTX) (PP Ki m kê nh k ) = - trong k% Có 4 ph ng pháp T ng giá thành s n ph&m hoàn thành Nh p tr #c xu t tr #c (FIFO) Giá thành n v sp = Bình quân gia quy n S l ng s n ph&m hoàn thành Giá th c t ích danh Giá bán l/ 43 44 NLKT-Ho Hanh My 11
4.2 Tính giá hàng t n kho LOGO 4.2 Tính giá hàng t n kho • Tính giá NVL, CCDC, hàng hóa, thành ph.m xu t kho Nh p tr c xu t tr c Giá bán l 8 Hàng nào nh p kho Th ng c tr c s c xu t dùng trong tr c ngành bán l ? Tính giá ! " 2 34 hàng xu t kho/t n kho # $ % &' ( ) * + ,-,. Bình Quân Gia Quy n Th c t ích danh /0#0 # 1* " - Bình quân gia Hàng nh p v i giá # % ! 2 % 3 245 6 7 % quy n liên hoàn tr nào s c xu t - Bình quân gia úng giá tr ó quy n cu i k 45 46 4.2 Tính giá hàng t n kho 4.2 Tính giá hàng t n kho • Tính giá NVL, CCDC, hàng hóa, thành ph.m xu t kho • Tính giá NVL, CCDC, hàng hóa, thành ph.m xu t kho 8 8 ') 56 56 5 & 9 5 2 * 5 ' 5' ? ( ,-,. K t chuy n t TK HTK (TK 15) sang TK Mua hàng (TK 611) /0#0 # 1* " @ '! 1< (< 5 8 5 ' 3 2 45 6 7 ,' 56 2A5 +# % 2 733 2 % + ; 5 * ; B?CD ?C)EF +5 9 " : ! %'; ' (< A G?? %+ = > ": % '; ; 5 * ; BGD? GDHEF A G?? 47 48 NLKT-Ho Hanh My 12
4.2 Tính giá hàng t n kho 4.2 Tính giá hàng t n kho • D phòng gi m giá hàng t n kho • Ví d : u tháng 5, TK 152 (VL A): 18.000.000 (SL: 1.000kg) - Ngày 3/5: Xu t kho 700 kg VL A SXSP . - Ngày 8/5: mua 600 kg VL A, giá mua 16.500 /kg, chi phí v!n M cd = Giá g c - Giá tr thu n có th chuy n 165.000 (t t c ã bao g m thu GTGT). phòng c n c a HTK th c hi n cc a - Ngày 16/5: xu t kho 800 kg VL A SXSP . trích l p HTK - Ngày 22/5: mua 1.300kg VL A, giá mua 15.950 /kg, chi phí v!n chuy n 260.000 (t t c ã bao g m thu GTGT). - Ngày 30/5: xu t kho 1.100 kg VL A SXSP. Yêu c u: Tính giá VL A xu t kho theo các PP FIFO, BQGQ (liên hoàn, cu i k ). Bi t r2ng n v : - H ch toán hàng t n kho ph ng pháp KKTX - Tính thu GTGT theo PP tr c ti p 49 50 4.3 Tính giá ch-ng khoán 4.4 Tính giá ngo i t , vàng b c, á quý • Giá ch-ng khoán = Giá v n = Chi phí th c t mua Tính giá ngo i t Bên N các TK v n b+ng ti n: áp d ng t- giá giao d ch Chi phí u t : chi th c t . Giá th c t phí môi gi i, t v n, = Giá mua + mua phí khác Bên Có các TK v n b+ng ti n: áp d ng t- giá bình quân gia quy n liên hoàn. • Khi thu h*i CK, giá v n c xác nh theo PP bình quân gia T i th i i m l p BCTC, các kho n m c ti n t có g c quy$n liên hoàn. ngo i t (Ti n ngo i t , n ph i thu là ngo i t ,…) ph i c • T i th i i m l p BCTC, k toán l p d phòng gi m giá ch ng khoán khi có b+ng ch ng v s gi m giá ch ng khoán ph n ánh giá l i theo t- giá giao d ch th c t (…) công b vào th i ánh giá tr thu n c a ch ng khoán. i m ánh giá l i. CL phát sinh c ghi vào CLTGH!. 51 52 NLKT-Ho Hanh My 13
4.4 Tính giá ngo i t , vàng b c, á quý 5. Trình t tính giá Tính giá vàng b c, á quý • B c 1: T ng h p các chi phí th c t T ng h p tr c ti p: các chi phí liên quan tr c ti p n m t lo i Giá nh p kho: Giá th c t = Giá mua + Chi phí liên quan tài s n c th c t p h p tr c ti p cho lo i tài s n ó. Giá xu t kho: áp d ng ph ng pháp tính giá xu t kho T ng h p gián ti p: Các chi phí liên quan n nhi u lo i tài s n hàng t*n kho. c tính toán phân b cho theo tiêu th c thích h p cho t ng lo i tài s n T ng chi phí c n phân b Chi phí tính S n v tiêu th-c cho các lo i tài s n cho tài s n c = x phân b thu c tài s n th T ng s n v tiêu th-c c th thu c các lo i tài s n 53 54 5. Trình t tính giá Bài t!p • B c 2: Tính toán xác nh giá th c t c a tài s n Giá TS = Chi phí tr c ti p + Chi phí gián ti p Câu h'i và bài t p ch ng 5, Nguy0n Th Loan (Ch biên, 2018), Giáo trình Nguyên lý k toán: Lý Thuy t - Bài Quá trình hình thành tài s n di0n ra trong th i gian nh t nh: t p - Bài gi i, Nhà xu t b n Lao ng. mua TSC!, NVL, hàng hóa, quá trình s n xu t SP n chi c, s n xu t SP theo n t hàng: c ng toàn b chi phí liên quan n giá c a tài s n. Quá trình hình thành tài s n di0n ra liên t c trong su t th i gian ho t ng c a n v : s n xu t SP kh i l ng l#n, vi c hình thành tài s n di0n ra liên t c. CP Giá th c CP SX d dang CP phát sinh = + - d dang t uk trong k cu i k 55 56 NLKT-Ho Hanh My 14