CHÖÔNG 3 PHÖÔNG PHAÙP LUAÄN VAØ TÖ DUY TRONG NGHIEÂN CÖÙU THIEÁT KEÁ KIEÁN TRUÙC

1 - Phaân tích khaùi nieäm . 2 - Phaân tích veà thích duïng . 3 - Phaân tích veà moâi tröôøng . 4 - Phaân tích veà kyõ thuaät , kinh teá .

Muoán coù moät ñoá aùn thieát keá kieán truùc toát, ngöôøi kieán truùc sö phaûi traûi qua moät quaù trình nghieân cöùu, phaân tích, tö duy saâu saéc vaø nghieâm tuùc caùc vaán ñeà : Goàm 4 böôùc

I . PHAÂN TÍCH VEÀ KHAÙI NIEÄM . 1 – Khaùi nieäm : 

Khi baét tay vaøo coâng vieäc thieát keá kieán truùc, tröôùc tieân phaûi hình thaønh nhöõng yù nieäm chung vaø toång quaùt, töùc laø nhöõng khaùi nieäm cô baûn. Phaân tích veà khaùi nieäm seõ giuùp ta naém ñöôïc nguyeân lyù chung chæ ñaïo caû quaù trình saùng taïo, neâu baät ñöôïc nhöõng vaán ñeà toång quaùt, nhöõng muïc ñích vaø yeâu caàu maø chuùng ta caàn phaûi ñaït ñöôïc .

Phaân tích veà khaùi nieäm raát quan troïng. Noù cho pheùp ta coù ñuû

khaû naêng giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà roäng lôùn vaø phöùc taïp trong quaù trình saùng taïo ra taùc phaåm kieán truùc .

Keát quaû phaân tích veà khaùi nieäm laø keát tinh cuûa nhöõng quan ñieåm coù ñöôïc nhôø vaøo nhöõng kinh nghieäm, qua khaû naêng suy nghó, phaân tích, qua söï phaùt trieån cuûa yù thöùc, tö töôûng ñeå aùp duïng nhöõng quan ñieåm ñoù vaøo caùc tröôøng hôïp cuï theå cuûa töøng coâng trình seõ thieát keá .

2 – Baûn naêng vaø kinh nghieäm : - Baûn naêng laø giaûi phaùp töï phaùt ñeå ñoái phoù vôùi tình hình thöïc

teá ñang xaûy ra.

- Kinh nghieäm laø vieäc xöû lyù caùc tình huoáng, vaán ñeà töông töï

ñöôïc laäp ñi laäp laïi nhieàu laàn .Vieäc tích luyõ, ñuùc ruùt kinh nghieäm vaø môû roäng kinh nghieäm thöôøng cho keát quaû ñuùng hôn, toát hôn . Ñaây laø moät vaán ñeà raát quan troïng vaø caàn thieát .

- Phaân tích khoa hoïc laø khaû naêng tö duy logic, phaân tích caùc vaán ñeà caàn giaûi quyeát moät caùch ñuùng ñaén nhaát, hieäu quaû nhaát .

Baûn naêng, kinh nghieäm vaø phaân tích khoa hoïc laø ba möùc ñoä khaùc

nhau cuûa hoaït ñoäng saùng taïo cuûa loaøi ngöôøi. Kieán truùc sö raát caàn tôùi baûn naêng vaø kinh nghieäm, nhöng chæ coù theå baèng phöông phaùp phaân tích khoa hoïc môùi coù theå hieåu roõ ñeå saùng taïo ra taùc phaåm kieán truùc thöïc thuï ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu ñoøi hoûi cuûa xaõ hoäi .

3 – Söï hình thaønh nhöõng khaùi nieäm : Vieäc nghieân cöùu thieát keá moät coâng trình kieán truùc caàn phaûi theo moät

nguyeân lyù chæ ñaïo ñeå thoaû maõn ñöôïc nhöõng yeâu caàu, ñoøi hoûi maø baûn nhieäm vuï thieát keá ñaët ra.

Vì vaäy ngöôøi kieán truùc sö tröôùc khi thieát keá caàn phaûi naém vöõng caùc vaán ñeà

sau :

tính)

a – Nhaän thöùc vaø hieåu bieát veá theå loaïi ñeà taøi coâng trình seõ thieát keá . b – Quan saùt vaø nhaän xeùt thöïc teá (khoâng theo caûm tính maø phaûi baèng lyù

c – Tìm hieåu veà quaù trình phaùt trieån theo töøng giai ñoaïn lòch söû, veà quan

nieäm vaø yù thöùc

d – Söï tö duy tröøu töôïng : laø giai ñoaïn phaùt trieån cao cuûa quaù trình nhaän

thöùc, ñi saâu vaøo baûn chaát vaø phaùt hieän ra nhöõng quy luaät cuûa söï vaät baèng nhöõng hình thöùc nhö bieåu töôïng, khaùi nieäm, phaùn ñoaùn vaø suy lyù. Ñoái vôùi thieát keá kieán truùc ñoù coøn laø söï saùng taïo ñoä nhaïy caûm vaø keát hôïp vôùi naêng khieáu thaåm myõ ...

4 – Vaán ñeà hình thöùc vaø noäi dung . Noäi dung laø caùi beân trong söï vaät, ñöôïc hình thöùc chöùa ñöïng hoaëc bieåu hieän. Hình thöùc laø caùi voû beà ngoaøi cuûa söï vaät, chöùa ñöïng hoaëc bieåu hieän noäi dung

.

- Trong kieán truùc noäi dung ñöôïc taïo thaønh bôûi toaøn boä nhöõng keát luaän ñöôïc phaân tích maø baûn thieát keá theå hieän cuï theå. Coøn hình thöùc laø thöïc theå cuûa coâng trình ñöôïc bieåu hieän baèng khoái, hình, ñöôøng neùt, maøu saéc, vaät lieäu ñöôïc phoái hôïp vôùi nhau ñeå taïo neân caûm xuùc ngheä thuaät cho ngöôøi xem cuõng nhö khoâng gian beân trong coâng trình ñoù .

- Chuû nghóa thöïc duïng vaø chuû nghóa hình thöùc laø hai traøo löu xaáu, ñeàu taùc

haïi ñeán coâng vieäc saùng taïo kieán truùc :

Chuû nghóa thöïc duïng theå hieän söï ngheøo naøn veà töôûng töôïng, veà ngheä

Chuû nghóa hình thöùc laø söï suy töôûng, muø quaùng, bao bieän, phi lyù, thoåi phoàng hoaëc goø eùp moät caùch giaû doái .

thuaät, vaø xa rôøi giaù trò vaên hoaù – tinh thaàn cuûa con ngöôøi .

The Big Duck in Flanders, New York (1931)

The Longaberger Company Building Ohio (1997)

Seagram Building, New York City (1958)

The Longaberger Company Building

in Ohio (1997)

Hai cột sáng song song được chiếu lên từ vị trí của hai tòa tháp WTC,

trong lễ tưởng niệm vào ngày 11/9/2006

Hai cột sáng song song được chiếu lên từ vị trí của hai tòa tháp WTC,

trong lễ tưởng niệm vào ngày 11/9/2006

One World Trade Center (2014)

Capital Gate – Abu Dhabi, UEA

Söï ñaùnh giaù phieán dieän , moät chieàu veà nhöõng vaán ñeà hình thöùc vaø noäi dung ñeàu laøm aûnh höôûng lôùn ñeán taùc phaåm kieán truùc trong nhieàu tröôøng hôïp .

Vì vaäy khi thieát keá coâng trình kieán truùc chuùng ta caàn phaûi suy nghó saâu

saéc, caân nhaéc caån thaän nhöõng vaán ñeà veà hình thöùc vaø noäi dung ñeå tìm ra nhöõng nguyeân taéc phuø hôïp vôùi xaõ hoäi ñang phaùt trieån, nhöõng vaán ñeà cuï theå con ngöôøi ñoøi hoûi nhaèm taïo neân moät moâi tröôøng toát khoâng nhöõng cho caùc hoaït ñoäng phong phuù, maø coøn thoaû maõn söï mong muoán veà moät neàn kieán truùc ñeïp, hieän ñaïi, daân toäc .

Le Corbusier – Kieán truùc sö noåi tieáng ngöôøi Phaùp, coù noùi:

”Kieán truùc laø söï keát hôïp ñuùng ñaén vaø tuyeät dieäu nhöõng noäi dung, hình khoái döôùi aùnh saùng”.

InterContinental Danang Sun Peninsula Resort

Nhà thờ trên nước Tadao Ando

- Moïi coâng trình kieán truùc ra ñôøi ñeàu phaûi ñaùp öùng nhöõng yeâu caàu cuûa caùc

II. PHAÂN TÍCH VEÀ THÍCH DUÏNG . hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi, nhaèm thoaû maõn nhöõng nhu caàu cuûa cuoäc soáng. Kieán truùc keát hôïp vôùi moâi tröôøng xung quanh ñeå baûo veä con ngöôøi, choáng laïi möa gioù,noùng laïnh,... taïo ra moâi tröôøng hoaït ñoäng toát phuïc vuï con ngöôøi .

ñoà ñaïc vaø trang thieát bò trong khoâng gian kieán truùc ñeå phuïc vuï cho moïi hoaït ñoäng coù hieäu quaû nhaát û veà sinh lyù, taâm lyù cuûa con ngöoøi .

- Phaân tích veà thích duïng laø vieäc nghieân cöùu caùc hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi,

Noù ñöôïc theå hieän ôû ba vaán ñeà : Khoâng gian – vò trí – quan heä höõu cô .

Khoâng gian – vò trí – quan heä höõu cô

- Khoâng gian :Laø baûn thaân töøng khoâng gian söû duïng coù hình daïng, kích thöôùc phuø hôïp vôùi vieäc boá trí trang thieát bò, vôùi moâi tröôøng, vôùi taâm sinh lyù hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi trong ñoù

- Vò trí : Laø choã ñaët hôïp lyù cuûa caùc khoâng gian trong coâng trình kieán truùc .

- Quan heä höõu cô : Laø moái lieân heä giöõa caùc khoâng gian theo quy luaät cuûa söï hoaït

ñoäng .

Ñeå vieäc thieát keá caùc coâng trình kieán truùc ñöôïc toát chuùng ta caàn

tìm hieåu kyõ caùc vaán ñeà:

1 – Caùc chöùc naêng hoaït ñoäng cuûa coâng trình . 2 – Ngöôøi söû duïng, ñoái töôïng söû duïng coâng trình . 3 – Caùc trang thieát bò phuïc vuï cho söï hoaït ñoäng cuûa coâng trình . 4 – Thôøi gian, taàn xuaát vaø chu kyø hoaït ñoäng cuûa coâng trình . 5 – Caùc yeâu caàu veà veä sinh moâi tröôøng . 6 – Thieát laäp caùc moái quan heä veà khoâng gian söû duïng, daây chuyeàn vaø loái

ñi laïi .

7 – Xaùc ñònh kích thöôùc theo caùc tieâu chuaån quy phaïm .

III. PHAÂN TÍCH VEÀ MOÁI QUAN HEÄ VÔÙI MOÂI TRÖÔØNG. Moät coâng trình kieán truùc ñöôïc thieát keá xaây döïng vaø toàn taïi trong moät thôøi gian

daøi ñeå con ngöôøi söû duïng, luoân coù moái quan heä chaët cheõ vaø chòu aûnh höôûng roõ reät cuûa ñieàu kieän töï nhieân vaø moâi tröôøng xung quanh .Vì vaäy caùc yeáu toá moâi tröôøng seõ laø moät trong caùc ñieàu kieän quyeát ñònh ñeán söï löïa choïn giaûi phaùp kieán truùc toái öu.

Tröôùc khi nghieân cöùu thieát keá caàn phaûi ñieàu tra vaø phaân tích kyõ caùc ñaëc ñieåm cuûa moâi tröôøng nôi xaây döïng coâng trình. Caùc ñaëc ñieåm vaø moái quan heä ñoù laø :

1 – Moâi tröôøng töï nhieân :

- Laø thöïc theå vaät chaát voán coù cuûa töï nhieân nhö : Soâng ngoøi, ñoài nuùi, ñòa hình ñòa maïo cuûa khuoân vieân khu ñaát, nôi xaây döïng coâng trình . - Laø ñòa ñieåm, vò trí cuûa coâng trình treân baûn ñoà hieän traïng, quy hoaïch. Traéc ñaïc toaï ñoä ñoà baûn veà caùc ranh giôùi, höôùng toaï ñoä, höôùng giao thoâng lieân heä cuûa coâng trình vôùi caùc khu vöïc xung quanh . - Caùc thoâng soá veà khí haäu : Nhieät ñoä, löôïng möa, naéng, gioù, khoâng khí, ñoä aåm, cao nhaát, thaáp nhaát vaø trung bình haøng naêm . - Caùc soá lieäu veà ñòa chaát, thuyû vaên, möïc nöôùc ngaàm, luõ luït, trieàu cöôøng haøng naêm . - Caûnh quan töï nhieân, sinh thaùi moâi tröôøng töï nhieân, caây xanh, maët nöôùc ...

Rokko housing Tadao Ando

VinPearl

2 – Moâi tröôøng xaõ hoäi :

- Laø nhöõng caùi do con ngöôøi taïo neân : Nhaø cöûa, ñöôøng saù, caàu coáng, quaûng

giôùi XD .

tröôøng, coâng vieân...Caûnh quan kieán truùc xung quanh nôi xaây döïng coâng trình . - Caùc quy ñònh veà quy hoaïch xaây döïng : maät ñoä xaây döïng, soá taàng cao, chæ

- Caùc quy ñònh veà phaùp luaät, cô caáu toå chöùc xaõ hoäi, an ninh, quoác phoøng...

IV. PHAÂN TÍCH VEÀ KYÕ THUAÄT VAØ KINH TEÁ . - Vai troø cuûa kyõ thuaät vaø kinh teá raát quan troïng vaø lieân quan chaët cheõ tôùi coâng vieäc nghieân cöùu thieát keá, saùng taùc cuûa kieán truùc sö . - Noù coù tính chaát xuyeân suoát caû moät quaù trình daøi vaø lieân tuïc trong caû ba giai ñoaïn : Thieát keá , thi coâng xaây döïng, söû duïng vaø baûo quaûn coâng trình . 1 – Khoa hoïc kyõ thuaät : - Khoa hoïc kyõ thuaät ngaøy caøng tieán boä vaø phaùt trieån maïnh meõ ôû moïi lónh vöïc noùi chung, rieâng ngaønh kieán truùc vaø xaây döïng noù ñaõ goùp phaàn naâng cao chaát löôïng thieát keá, thi coâng xaây döïng coâng trình ñaït hieäu quaû söû duïng cao nhaát . - Coâng ngheä cheá taïo vaät lieäu xaây döïng, caáu kieän cho vieäc xaây döïng coâng trình, caùc trang thieát bò phuïc vuï cho coâng trình ngaøy caøng ña daïng veà chuûng loaïi, veà hình thöùc, chaát löôïng, ñoøi hoûi ngöôøi thieát keá phaûi phaân tích, löïa choïn kyõ löôõng hôn trong caùc giaûi phaùp kieán truùc, kyõ thuaät . - Coâng ngheä tin hoïc phaùt trieån maïnh meõ cuõng goùp phaàn ñaåy nhanh quaù trình nghieân cöùu thieát keá kieán truùc. Caùc phaàn meàm trôï giuùp cho thieát keá, Caùc tö lieäu, döõ lieäu ñöôïc caäp nhaät thöôøng xuyeân vaø löu tröõ ñaày ñuû, chính xaùc, giuùp cho vieäc phaân tích söû lyù löïa choïn chính xaùc caùc giaûi phaùp kieán truùc, kyõ thuaät khi thieát keá, cuõng nhö khi thi coâng xaây döïng coâng trình . - Caùc trang thieát bò vaø caùc heä thoáng kyõ thuaät trong coâng trình ñeå phuïc vuï cho nhu caàu hoaït ñoäng, söû duïng cuûa con ngöôøi : Thang maùy, ñieàu hoaø khoâng khí, an ninh, cöùu hoaû, thoâng tin lieân laïc, ñieän, caáp thoaùt nöôùc ...ngaøy caøng coù nhieàu chuûng loaïi, ña daïng veà maãu maõ, yeâu caàu ñoøi hoûi ôû möùc ñoä ngaøy caøng cao hôn.

2 – Kyõ thuaät kinh teá . Giaù thaønh vaø chaát löôïng coâng trình laø baøi toaùn kinh teá ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû ñaàu tö

xaây döïng coâng trình, noù raát quan troïng ñoái vôùi chuû ñaàu tö .

Trong thieát keá: Vaán ñeà naøy ñöôïc theå hieän ngay töø giai ñoaïn nghieân cöùu laäp ñoà aùn thieát keá - Löïa choïn ñaát xaây döïng, khai thaùc söû duïng caùc ñieàu kieän töï nhieân, xaõ hoäi ñeå coâng

trình coù hieäu quaû söû duïng cao nhaát .

- Toå chöùc khoâng gian, boá cuïc maët baèng hôïp lyù, daây chuyeàn giao thoâng ngaén goïn . - Löïa choïn caùc giaûi phaùp kyõ thuaät phuø hôïp vôùi quy moâ, tính chaát söû duïng cuûa CT. - Caàn chuù yù ñeán caùc ñaëc ñieåm , ñieàu kieän cuûa ñòa phöông nôi xaây döïng coâng trình . - Caàn phoái hôïp vôùi caùc kyõ sö cuûa caùc chuyeân ngaønh laäp ra sô ñoà heä thoáng KT toái öu . Trong thi coâng xaây döïng coâng trình: Caàn laäp ra ñoà aùn, keá hoaïch thi coâng xaây döïng : - Laäp bieåu ñoà tieán ñoä thi coâng ,theå hieän thôøi gian thöïc hieän, vaät tö, nhaân löïc, phöông

tieän maùy moùc, coâng cuï, vaø keá hoaïch phaân boá kinh phí xaây döïng .

- Löïa choïn giaûi phaùp, phöông tieän thi coâng tuyø theo tính chaát, ñaëc ñieåm coâng trình XD - Phoái hôïp chaët cheõ, ñoàng boä vôùi vieäc thi coâng caùc heä thoáng kyõ thuaät . - Luoân kieåm tra chaát löôïng thi coâng, xöû lyù kòp thôøi caùc söï coá kyõ thuaät thay ñoåi thieát keá AÙp duïng coâng nghieäp hoaù xaây döïng : - Ñieån hình hoaù, tieâu chuaån hoaù, thoáng nhaát hoaù, baèng vieäc söû duïng toát heä moâñun . - Söû duïng caùc phöông phaùp, kyõ thuaät thi coâng theo höôùng coâng nghieäp hoaù: phöông phaùp laép gheùp caáu kieän, laép gheùp block khoâng gian, phöông phaùp vaùn khuoân tröôït ...

____________________

Bitexco Tower

Dynamic Tower – David Fisher

Dynamic Tower – David Fisher

“Khi bạn có một không gian lớn để chinh phục, đường cong là giải pháp tự nhiên” Oscar Niemeyer

“Trước nhất, kiến trúc phải tôn trọng địa điểm, không gian văn hóa bản địa và các bài học vô giá của lịch sử”. Peter Zumthor, người đoạt giải Pritzker 2009

"Hình thức chạy theo công năng - điều này rõ là hiểu lầm. Hình thức và công năng phải là một, hài hòa trong sự hợp nhất tuyệt diệu." Frank Lloyd Wright, 1908. " Phong cách kiến trúc, kĩ thuật thi công và vật liệu có thể thay đổi theo thời gian, nhưng thời tiết, khí hậu thì không hề thay đổi suốt cả hàng ngàn năm. do vậy, kiến trúc hiện đại phải phù hợp với thời tiết và cảnh quan thiên nhiên". Ken Yeang

‘’ các vấn đề xã hội và kiến trúc liên kết chặt chẽ với nhau, kiến trúc không chỉ đơn thuần là một cái hộp vô tri vô giác, mà là điểm giao của vô số sự kiện hỗn độn, mâu thuẫn lẫn nhau.« KTS Bevor Rem Koolhaas (Hà Lan):

"Không ai ấu trĩ đem một mái nhà cổ úp lên một công trình kiến trúc hình hộp rồi bảo đó là dân tộc – hiện đại. Cần phải thấu hiểu một cách tường tận sâu sắc những nguồn gốc hình thành kiến trúc truyền thống. Ở bất kỳ nơi nào kiến trúc truyền thống cũng được tạo dựng thông qua điều kiện thiên nhiên, khí hậu, tập quán sinh hoạt của con người mà có được không gian, tỷ lệ và hình thức kiến trúc địa phương thích hợp, đó là cái hồn của kiến trúc truyền thống, cần phải nắm bắt và khai thác". Kts. Kenzo Tange

Ngôi đền Nước (1991)

Ngôi đền Nước (1991)

Ngôi đền Nước (1991)