Quá tải dịch và
các biện pháp khắc phục
Trần Thanh Quyên, Lê Hữu Thiện Biên
Quá tải dịch trong EGDT
•Quá tải dịch đánh giá bằng: tăng cân nặng, phù ngoại biên, sung huyết phổi
•Quá tải dịch sau N1 (67%), N3 (48%)
• Tăng điều trị nội khoa (chọc dịch màng phổi, lọc máu), kéo dài thời gian nằm viện, tăng tỷ lệ tử vong
Kelm. Fluid overload in patients with severe sepsis and septic shock treated with early goal-directed therapy is associated with increased acute need for fluid-related medical interventions and hospital death.
Shock 2015;43:68
Quá tải dịch trên BN nhi
Alobaidi. Association between fluid balance and outcomes in critically ill children: a systematic review and meta-analysis. JAMA Pediatr 2018; 172:257
•BN nhi nhập PICU do tất cả nguyên
nhân: 7507 bệnh nhân/44 nghiên cứu
•Cân bằng dịch đánh giá 4 phương
pháp: cân bằng dịch, cân bằng
dịch/CN ban đầu, cân bằng dịch/diện
tích da, thay đổi CN/CN ban đầu
•5 giá trị ngưỡng quá tải dịch: ≥ 5%, ≥
7%, ≥ 10%, ≥ 15%, ≥ 20% →tần suất
quá tải dịch 33% (10-83%)
•Dự hậu: quá tải dịch tăng tử vong (OR
4.34), cân bằng dịch tăng 1% →tăng
tử vong 6%
Hậu quả của quá tải dịch
O’Connor and Prowle. Fluid overload. Critical care clinic 2015;31:803
• Quá tải dịch gây rối loạn chức năng
hầu hết các tạng, nhất là các tạng
có vỏ bao (encapsulated organs)
• Quá tải dịch gây ra phù mô kẽ, sung
huyết nội tạng →giảm lưu lượng
máu mao mạch, dẫn lưu bạch
huyết →giảm tưới máu và rối loạn
chức năng tạng
• Rối loạn chức năng tạng thường
được lưu ý trên lâm sàng:
−phù phổi cấp, giảm trao đổi khí
−tổn thương thận cấp: hội chứng chèn ép
thận (renal compartment syndrome),
sung huyết thận
Phương pháp và chuẩn chẩn đoán quá tải dịch
• Đánh giá theo cân bằng dịch
• Đánh giá theo cân nặng
%FO = Tổng dịch nhập – tổng dịch xuất
Cân nặng ban đầu
Dùng phổ biến nhất, tương đối dễ thực hiện
×100%
%FO = CN hiện tại – CN ban đầu
Cân nặng ban đầu ×100%
Chính xác nhất, khó thực hiện (hàng ngày)
• Giá trị ngưỡng: %FO tăng ≥ 10%
Del Granado. Fluid overload in the ICU: evaluation and management. BMC Nephrology (2016) 17:109
Selewski. The role of fluid overload in the prediction of outcome in acute kidney injury. Pediatr Nephrol.2018 Jan;33(1):13-24