Bài giảng chuyên ngành Nội tiết - PGS.TS. Nguyễn Phú Đạt

Rối loạn phát triển thể chất ở trẻ em là một vấn đề y tế quan trọng, ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của các em. Trong bối cảnh y học hiện đại, việc chẩn đoán và quản lý hiệu quả các tình trạng này đòi hỏi sự hiểu biết chuyên sâu về đa dạng nguyên nhân, từ các yếu tố nội tiết đến các bệnh lý không liên quan đến nội tiết. Bài giảng này nhằm cung cấp cái nhìn toàn diện về các nguyên nhân gây chậm tăng trưởng, đặc biệt nhấn mạnh sự phân biệt giữa các bệnh lý nội tiết và không nội tiết. Đồng thời, bài giảng cũng phác thảo một cách tiếp cận chẩn đoán có hệ thống đối với trẻ lùn, giúp các chuyên gia y tế có định hướng rõ ràng trong thực hành lâm sàng.

Sinh viên sau đại học, bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa nhi và nội tiết.

Bài giảng tập trung vào chủ đề "Rối loạn phát triển thể chất ở trẻ em", đặc biệt nhấn mạnh tình trạng chậm tăng trưởng, đồng thời đề cập đến tăng trưởng quá mức. Phần chính của bài giảng phân tích sâu các nguyên nhân gây chậm tăng trưởng, được chia thành hai nhóm lớn: các bệnh lý không do nội tiết và do nội tiết. Trong nhóm không do nội tiết, tài liệu liệt kê các vấn đề về thận (ống thận, suy thận), tiêu hóa (tiêu chảy kéo dài), tim mạch (bẩm sinh, mắc phải), hô hấp (hen), suy dinh dưỡng thiếu calo-protein, nhiễm trùng, ký sinh trùng, các rối loạn chuyển hóa xương sụn (loạn dưỡng sụn di truyền, giảm sản sụn), khuyết tật nhiễm sắc thể (Langdon Dow, Turner, Edwards) và yếu tố tinh thần, xã hội. Đối với nhóm nguyên nhân do nội tiết, bài giảng trình bày chi tiết về suy giáp trạng bẩm sinh (với các biểu hiện như lùn, chậm phát triển tâm thần), lùn tuyến yên (đặc trưng bởi lùn cân đối, GH thấp), hội chứng Cushing (do thuốc, u vỏ thượng thận hoặc u tuyến yên), đái tháo đường, cường giáp (Basedow) và dậy thì sớm. Các bước tiếp cận chẩn đoán một trẻ lùn được hướng dẫn thông qua việc khai thác tiền sử (sản khoa, nuôi dưỡng, phát triển, bệnh tật, chiều cao gia đình), khám lâm sàng (chiều cao, cân nặng, tỷ lệ cơ thể, bộ mặt bất thường, phát triển dậy thì) và thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết như GH, FSH, LH, T3, T4, TSH, Testosteron, Estradiol, Cortisol, nhiễm sắc thể và tuổi xương. Bài giảng cung cấp một khung kiến thức nền tảng và phương pháp luận quan trọng, giúp các chuyên gia y tế nhận diện và chẩn đoán chính xác các rối loạn tăng trưởng phức tạp ở trẻ em, từ đó đưa ra hướng điều trị và quản lý phù hợp, cải thiện tiên lượng cho bệnh nhi.