Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
1. Tổ chức & lập kế hoạch
2. Chuẩn bị đánh giá
3. Đánh giá SXSH
4. Phân tích khả thi
5. Thực hiện và duy trì SXSH
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
Tổng quan các bước thực hiện đánh giá SXSH
I. Tổ chức & lập kế hoạch
II. Chuẩn bị đánh giá
• Công bố cam kết của lãnh đạo
•
Lập sơ đồ quá trình sản xuất
• Thành lập đội SXSH
• Tổng hợp số liệu nền
•
Phát động chương trình SXSH
• Xác định các dữ liệu cần thu thập
• Chuẩn bị các điều kiện cần thiết
• Xác định trọng tâm đánh giá
III. Đánh giá
IV. Phân tích khả thi
V. Thực hiện & duy trì
• Cân bằng vật chất & năng lượng
• Đánh giá tính khả thi
•
Phân tích nguyên nhân tổn thất
Thực hiện các giải pháp SXSH
•
của các giải pháp
• Định giá dòng thải
•
Đo lường & đánh giá kết quả
•
•
Phát triển các lựa chọn SXSH
•
Lựa chọn các phương án khả thi
Duy trì và cải tiến hoạt động SXSH
• Sàng lọc/phân loại các lựa chọn
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 1. Tổ chức & lập kế hoạch:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
1. Công bố cam kết của lãnh đạo
SẢN XUẤT SẠCH HƠN
2. Thành lập đội SXSH
3. Phát động chương trình SXSH
4. Chuẩn bị các điều kiện cần thiết
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 1. Tổ chức & lập kế hoạch:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
1. Công bố cam kết của lãnh đạo
Lãnh đạo công ty cần cam kết việc thực
Ban hành “Chính sách SXSH” (có thể
thông qua một khẩu hiệu thực hiện SXSH)
hiện SXSH và cụ thể hóa cam kết đó bằng các hành động:
Trực tiếp chỉ đạo hoặc chỉ định người
đại diện chỉ đạo thực hiện SXSH
Chủ trì các buổi họp quan trọng về
SXSH
Thành lập đội SXSH
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 1. Tổ chức & lập kế hoạch:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
2. Thành lập đội SXSH
Đội SXSH là hạt nhân thực triển khai
Đội trưởng (giám đốc hoặc phó giám
đốc)
Cán bộ quản lý các bộ phận sản xuất
và liên quan đến sản xuất (các phân xưởng, các phòng kỹ thuật, kế hoạch,
vật tư, kế toán, quản lý chất lượng...)
Các tổ trưởng sản xuất đại diện cho
tập thể công nhân
SXSH trong công ty, bao gồm các thành phần:
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 1. Tổ chức & lập kế hoạch:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
3. Phát động chương trình SXSH
Để lôi kéo mọi người tích cực tham gia
Có thể kết hợp với các sự kiện khác
như đại hội công nhân viên chức, các cuộc họp tổng kết...
Công bố chính sách & khẩu hiệu SXSH
Giới thiệu đội SXSH
Giới thiệu tóm tắt về tác dụng & ý
nghĩa của SXSH
Công bố các chính sách khen thưởng..
thực hiện SXSH cần tổ chức phát động chương trình SXSH:
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 1. Tổ chức & lập kế hoạch:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
4. Chuẩn bị các điều kiện cần thiết
Các công việc sau cần chuẩn bị cho việc
Lên kế hoạch đánh giá SXSH
Bố trí kế hoạch sản xuất phù hợp với
kế hoạch khảo sát đánh giá SXSH
Chuẩn bị các công cụ cần thiết: bảng
ghi chép số liệu, máy ảnh, các dụng cụ đo...
Chuẩn bị các thông tin cơ bản
đánh giá SXSH:
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
5. Lập sơ đồ quá trình sản xuất
6. Tổng hợp số liệu nền
7. Xác định các dữ liệu cần thu thập
8. Xác định trọng tâm đánh giá
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
5. Lập sơ đồ quá trình sản xuất
Sơ đồ dòng quá trình sản xuất
sẽ giúp trả lời câu hỏi: “Chất
Nguyên liệu
Dòng vào
Dòng ra
Nước thải
Nước
thải sinh ra ở đâu?”
Công đoạn 1
Nhiệt thải
Phụ liệu
Công đoạn 2
CTR
Hóa chất
Công đoạn…
...
Năng lượng
Sản phẩm
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
5. Lập sơ đồ quá trình sản xuất
Cần liệt kê & vẽ sơ đồ các bước công nghệ/công đoạn bao gồm:
Các bước công nghệ của quy trình sản xuất
Các hoạt động vận chuyển/lưu trữ nguyên liệu và nhiên
liệu
Các hoạt động định kỳ như vệ sinh, bảo trì/bảo dưỡng thiết
bị
Xác định các dòng vào - ra: nước, hoá chất, nguyên liệu,
năng lượng, chất thải… của mỗi bước công nghệ/công đoạn
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
5. Lập sơ đồ quá trình sản xuất (tiếp)
Chú ý:
Đi từ tổng thể đến chi tiết
Cần phân biệt các quá trình chính &
phụ trợ
Chưa cần định lượng chính xác các
dòng vật chất và năng lượng, chi phí của các dòng vật chất và năng
lượng đó và độc tính/tiềm năng gây
ô nhiễm của các dòng vật chất
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
6. Tổng hợp số liệu nền
Số liệu nền:
Dữ liệu hiện trạng ban đầu (nền) trước khi làm SXSH
(Cơ sở để xác định sơ bộ tiềm năng cải tiến, tiết kiệm)
Cơ sở để đánh giá hiệu quả sau khi thực hiện các giải pháp
SXSH
Số liệu nền thể hiện mức tiêu hao nguyên vật liệu năng lượng
thực tế trên 1 đơn vị sản phẩm (m3 nước/tấn sản phẩm, tấn
than/tấn sản phẩm, kWh điện/tấn sản phẩm…)
Không lấy số liệu định mức có sẵn làm số liệu nền
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
7. Xác định các dữ liệu cần thu thập
Trong nhiều trường hợp, các số liệu sẵn có
không đủ để đánh giá hiện trạng sản xuất do
đó cần thu thập thêm các dữ liệu:
Xác định các số liệu cần thu thập
Xác định nguồn cung cấp số liệu
Xác định phương pháp lấy số liệu: thời
gian, chu kỳ, cách thức (bao gồm cả thiết
bị đo nếu cần thiết), biểu mẫu ghi chép...
Lắp đặt thiết bị đo, phổ biến cho những
người liên quan và tiến hành lấy số liệu
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
7. Xác định các dữ liệu cần thu thập (tiếp)
Lưu ý về việc thu thập số liệu:
- Sử dụng các bảng biểu & phân công người đo/ghi chép
- Tính mùa vụ/chu kỳ
- Đặc điểm sản xuất: liên tục hay theo mẻ/lô…
- Độ dài của chuỗi số liệu có ảnh hưởng tới kết quả thống kê
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
8. Xác định trọng tâm đánh giá SXSH
Mục đích của việc xác định trọng tâm đánh giá:
Xác định phạm vi/giới hạn tiến hành đánh giá: phân xưởng,
dây chuyền, thiết bị…: lựa chọn các khu có tiềm năng lớn
Tập trung nguồn lực vào nơi có tiềm năng cải tiến/tiết kiệm
cao trong toàn bộ quá trình sản xuất của công ty. Tuy nhiên
trong trường hợp quy mô sản xuất nhỏ, có thể tiến hành với
toàn bộ quy trình sản xuất
Kết quả tốt từ trọng tâm sẽ là động lực thúc đẩy và duy trì
thực hiện SXSH trong công ty
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
Cần chuẩn bị một số công cụ:
Sơ đồ qui trình công nghệ với các dòng vào - ra cơ bản đã được -
xác định sơ bộ (kết quả của bước 1)
Các bảng danh mục các công việc cần làm trong quá trình đánh -
giá tại mỗi bộ phận/công đoạn/thiết bị
Các biểu mẫu: dùng để ghi chép dữ liệu chi tiết về các dòng vào -
– dòng ra
Các tài liệu liên quan: đơn công nghệ phối trộn nguyên liệu, hồ -
sơ/tài liệu kỹ thuật của thiết bị (nếu có)…
Các dụng cụ/thiết bị đo: nhiệt độ, thể tích, thời gian… -
- Máy ảnh KTS
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
9. Cân bằng vật chất & năng lượng
10. Phân tích nguyên nhân tổn thất
11. Định giá dòng thải
12. Phát triển các lựa chọn SXSH
13. Sàng lọc/phân loại các lựa chọn
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
9. Cân bằng vật chất & năng lượng
Việc tính toán cân bằng vật chất
& năng lượng sẽ giúp trả lời câu
Nguyên liệu
Dòng vào
Dòng ra
hỏi “Lượng chất thải sinh ra
120 lít nước
?? lít nước thải
là bao nhiêu?”
Công đoạn 1
30 kg phụ gia
?? kg bùn thải
Công đoạn 2
0,5 kg hóa chất
?? kg CTR
...
120 kg hơi
Công đoạn…
Sản phẩm
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
9. Cân bằng vật chất & năng lượng
a. Hoàn thiện sơ đồ dòng chi tiết cho từng công đoạn đánh giá
(dựa vào sơ đồ quá trình sản xuất đã lập ở bước 2):
Dòng vào
Dòng ra
Khăn 375 kg xử lý trên máy Winch
Giặt (1)
Nước, hơi:
Nước thải nóng
t=20’, t0 = 60 - 700C
Nước, hơi
Hơi nóng
Nấu (2) t=90’, t0 = 98 - 1000C
Hoá chất nấu
Nước thải nóng (hoá chất, tạp chất)
Hơi nóng
Nước, hơi
Giặt (3) t=20’, t0 = 98 - 1000C
Nước thải nóng, (hoá chất, tạp chất)
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
9. Cân bằng vật chất & năng lượng (tiếp)
b. Xác định số liệu vào - ra: sử dụng các dữ liệu đã chuẩn bị ở bước 2
bổ sung vào sơ đồ dòng các dữ liệu về các dòng vật chất & năng
nguyên liệu thô
sản phẩm
phụ liệu
sản phẩm phụ
bán thành phẩm
chất thải
năng lượng
tổn thất NL
lượng phục vụ cho việc tính toán cân bằng
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
9. Cân bằng vật chất & năng lượng (tiếp)
c. Cân bằng dòng vật chất:
Nguyên tắc:
Vật liệu vào = Vật liệu ra + Tổn thất
Chất thải
Tổn hao năng lượng
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
Cân bằng vật liệu tại Công ty CP Sơn Tổng hợp Hà nội
Cơ sở tính: năm 2008
Công đoạn
Đầu vào
Đầu ra
Dòng thải
Loại
Loại
Lượng
Lỏng
Rắn (kg)
Khí (kg)
Lượng (kg)
228
1 tấn
K1Bụi:kg
Bột màu, độn
Sơn dung môi
L1. Nước thải
Dung môi
253
R1.Bao bì Thùng dính sơn: -
K2Hơi dung môi: 6
L2
506
Chất tạo màng
R2.Cốc dính sơn:
Phụ gia
25
Dung môi thải
Toàn bộ quá trình sản xuất: gồm 4 công đoạn muối ủ, nghiền, pha sơn và đống gói
R3Cặn sơn: 0.03
-
Điện
-
Nước
(làm mát)
Bảng cân bằng vật liệu
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
Bảng cân bằng cấu tử (nước)
Nồng độ
Nước sử dụng m3/ngày
Nước dùng cho công nghệ
Công đoạn
Vào
Ra
Tổng
Lượng nước trong bột thay đổi
Tuần hoàn
Cấp thêm
Thực dùng
Nước nồi nấu, hơi, hàm ẩm mảnh Nghiền thủy lực Rửa Rửa bột Chuyển bột Sàng Rửa ly tâm Làm đặc Tẩy Nghiền đĩa Chuản bị bột xeo Rửa ly tâm máy xeo
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
9. Cân bằng vật chất & năng lượng (tiếp)
d. Cân bằng năng lượng:
Nguyên tắc: Đầu vào = Đầu ra (biến đổi) + Tổn thất
CHUYỂN ĐỔI - Biến áp - Máy phát điện - Lò đốt…
PHÂN PHỐI - Mạng điện - Hệ thống cấp hơi - Hệ thống cấp nhiệt
CUNG CẤP - Điện lưới - Than, gas, dầu
THU HỒI NHIỆT
TIÊU THỤ
THẢI BỎ
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
9. Cân bằng vật chất & năng lượng (tiếp)
d. Cân bằng năng lượng:
Thông thường rất khó có số liệu để làm cân bằng năng lượng
một cách chính xác
Thông qua khảo sát những tổn thất năng lượng:
- tại dây chuyền sản xuất
- trong hệ thống phân phối năng lượng
- tại các thiết bị cung cấp năng lượng (lò hơi, máy nén khí,
thiết bị lạnh…v…v…)
để xác định hiệu quả sử dụng năng lượng
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
9. Cân bằng vật chất & năng lượng (tiếp)
d. Cân bằng năng lượng: Thông qua khảo sát các tổn thất
Ví dụ: cân bằng nhiệt cho qui trình sản xuất sử dụng hơi
Để thuận tiện hơn thì thực hiện khảo sát tổn thất năng lượng tại:
- Tổn thất ở nồi hơi.
- Tổn thất theo hệ thống phân phối.
- Tổn thất ở hộ sử dụng hơi.
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
Tổn thất nhiệt tại nồi hơi:
Nhiệt trong hơi (hữu ích)
Tổn thất qua khói lò:
- Tổn thất khói lò dạng khô
Nhiên liệu
- Tổn thất ẩm (do H2 trong nhiên liệu & độ ẩm trong nhiên liệu/không khí)
NỒI HƠI
Nước
- Tổn thất do nhiên liệu cháy không
hết
Không khí
Tổn thất do bức xạ và đối lưu
Tổn thất do xỉ
Tổn thất qua nước xả đáy
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
Tổn thất nhiệt tại hệ thống phân phối hơi:
- Rò rỉ hơi.
- Bảo ôn không tốt: tổn thất do bức xạ, đối lưu….
- Bố trí hệ thống ống dẫn hơi không hợp lý: quá dài, có nhiều
điểm gấp khúc...
Tổn thất nhiệt tại hộ sử dụng (sản xuất):
- Rò rỉ hơi
- Thiết bị hở
- Bảo ôn không tốt (tổn thất do bức xạ, đối lưu…)
- Chưa tận thu nhiệt
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
10.Phân tích nguyên nhân gây tổn thất
Mục đích:
Tìm lời giải cho các câu hỏi:
“Nguyên nhân phát sinh các dòng thải là gì?”
Nguyên tắc:
- Tiếp cận có hệ thống & xem xét tới tất cả các yếu tố ảnh
hưởng
- Phải xác định tới nguyên nhân gốc rễ của vấn đề
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
10.Phân tích nguyên nhân gây tổn thất
Tiếp cận hệ thống & xem xét các yếu tố ảnh hưởng
Tình trạng thiết bị
Công nghệ sản xuất
Thiết kế và bố trí thiết bị
Nguyên nhân của dòng thải
Đặc tính sản phẩm
Chủng loại và chất lượng nguyên liệu
Điều kiện vận hành và bảo trì
Kế hoạch sản xuất, hệ thống quản lý và trao đổi thông tin
Tay nghề và kỷ luật của người lao động
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
10.Phân tích nguyên nhân gây tổn thất (tiếp)
Bảng phân tích nguyên nhân
Công đoạn
Chất thải
Nguyên nhân
Chủ quan
Khách quan
Bột giấy
Máy rửa ly tâm rất cũ và chỉ có 3 mức
Máy làm sạch ly tâm (W3)
Sàng W4
Bột giấy
Mắt sàng rộng hơn hộp đầu
Nước trắng
Nước trắng không được tận dụng tối đa. Vẫn còn một số bước có thể dùng được nước trắng nhưng hiện chưa được áp dụng
Tỷ lệ giấy đứt cao (6%) do độ dai kém
Ép và sấy W5, W6
Bột giấy Giấy phế
Giấy đứt do vận hành hoặc do kỹ năng của công nhân vận hành kém
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
11.Định giá dòng thải
Mục đích:
- Định lượng về chi phí cho mỗi dòng thải
- Xác định dòng thải cần ưu tiên về kinh tế (có giá trị cao)
- Là số liệu cần thiết để tính toán khả thi về mặt kinh tế cho
giải pháp SXSH
Chi phí dòng thải bao gồm:
- Chi phí nguyên liệu, năng lượng trong dòng thải
- Chi phí xử lý, thải bỏ chất thải
- Chi phí xử lý lại sản phẩm
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
11.Định giá dòng thải
Chi phí hữu hình
Chi phí xử lý chất thải
Chi phí mua nguyên vật liệu biến thành phế thải
Chi phí gia công nguyên vật liệu biến thành phế thải
Chi phí ẩn
Chi phí năng lượng
Chi phí nhân công
Chi phí khấu hao máy móc
Chi phí phát sinh khác như diện tích chứa chất thải…
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
11.Định giá dòng thải
Bảng tổng hợp chi phí dòng thải
Nguồn nước
Chi phí xơ Chi phí nước Chi phí xử lý Chi phí khác
Tổng
Lượng
Lượng
Chi phí
Lượng Chi phí
Lượng
Chi phí
Lượng Chi phí
Chi
thải
phí
Tháp phóng
Rửa bột
Rửa sau tẩy trắng
Phế phẩm từ rửa
ly tâm
Tràn do rò rỉ
Nước lọc từ bong
chứa
Chảy tràn từ làm
đặc
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
12.Phát triển các lựa chọn SXSH
Mục tiêu: tìm ra các cơ hội (lựa chọn) thực hiện SXSH
Phương pháp: đi từ nguyên nhân đến giải pháp:
- Đối với mỗi nguyên nhân, đều có thể có một hay vài cơ hội
khắc phục
- Để tìm các cơ hội, nhóm SXSH nên tổ chức các buổi thảo
luận với sự tham gia của lãnh đạo & người lao động
- Trong các buổi thảo luận, cần cố gắng suy nghĩ để tìm càng
nhiều càng tốt các cơ hội
Trước hết hãy liệt kê tất cả các cơ hội rồi sau đó mới phân tích
& đánh giá các cơ hội đó
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
12.Phát triển các lựa chọn SXSH (tiếp)
Các phương án SXSH:
Thay thế nguyên vật liệu
Quản lý nội vi tốt
Kiểm soát qui trình tốt
Quá trình
Cải tiến thiết bị
Thay đổi công nghệ
Cải tiến sản phẩm
Tuần hoàn tái sử dụng
Sản xuất sản phẩm phụ
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
12.Phát triển các lựa chọn SXSH (tiếp)
Dòng thải
Nguyên nhân
Giải pháp
Dòng thải A
Nguyên nhân A1
Giải pháp quản lý nội vi A11 Giải pháp quản lý nội vi A12
Giải pháp cải tiến thiết bị A11 Giải pháp cải tiến thiết bị A12
Giải pháp kiểm soát quá trình A11 Giải pháp kiểm soát quá trình A12
Giải pháp tái xử dụng A11 …
Nguyên nhân A2
Giải pháp quản lý nội vi A21 … Giải pháp tuần hoàn/tái xử dụng…
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
12.Phát triển các lựa chọn SXSH (tiếp)
Bảng tổng hợp các lựa chọn SXSH
Khu vực
Khả năng
Cơ hội SXSH
Giảm thiểu tại nguồn
Tuần hoàn
QLNV TĐNL KSQT CTTB TĐCN TH&TSD
SPP
Chuẩn bị nguyên liệu
Sản xuất bột
Chuẩn bị phối liệu bột
Xeo giấy
1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
13.Sàng lọc và phân loại các lựa chọn SXSH
Các cơ hội SXSH có thể được phân loại như sau:
Các cơ hội SXSH có thể thực hiện được ngay
Các cơ hội cần phân tích thêm tính khả thi về kỹ thuật, kinh tế
và môi trường
Các cơ hội cần loại bỏ
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
13.Sàng lọc và phân loại các lựa chọn SXSH (tiếp)
Phân loại & lựa chọn phương án:
Liệt kê tất cả các ý kiến đề xuất giải pháp SXSH
Lựa chọn & quyết định những giải pháp đơn giản có thể áp
dụng được ngay
Xác định những giải pháp cần phải nghiên cứu thêm
Bỏ qua những giải pháp không khả thi tại thời điểm hiện tại
Hãy bắt đầu với những phương án đơn giản nhưng đem lại hiệu quả nhanh chóng để thu hút sự quan tâm của mọi người và
tăng tính thuyết phục của chương trình SXSH.
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 3. Đánh giá:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
13.Sàng lọc và phân loại các lựa chọn SXSH (tiếp)
Phân loại & lựa chọn phương án:
Phân loại
Loại bỏ Nhận xét
Các phương án đề xuất
Nghiên cứu thêm
Thực hiện ngay
X
Mua thiết bị mới
Cải thiện hiệu quả rửa với chi phí không lớn
1. Lắp vòi rửa có đầu xịt và van khóa ở tay cầm
Chi phí quá lớn
2. Đầu tư phòng rửa tự
X
động
Mua thiết bị mới
Quản lý nội vi
X
Chỉ tốn 45 phút kiểm tra mỗi ngày
3. Tăng cường kiểm tra /bảo dưỡng để ngăn ngừa rò rỉ
4. Lắp giá treo dụng cụ
Cần thử nghiệm
X
cần rửa
Cải tiến qui trình & thiết bị
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
14. Đánh giá tính khả thi của các giải pháp
15. Lựa chọn các phương án khả thi
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp
Tính khả thi cần phải được đánh giá trên 3 yếu tố:
a. Tính khả thi về kỹ thuật
b. Tính khả thi về tài chính (kinh tế)
c. Tính khả thi về môi trường
Đối với những giải pháp đơn giản không tốn chi phí hoặc tốn rất ít
chi phí thì việc đánh giá tính khả thi sẽ rất đơn giản.
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)
a. Tính khả thi về kỹ thuật:
Các yếu tố cần xem xét khi phân tích đánh giá:
Mức (suất) tiêu thụ nguyên vật liệu và năng lượng
Năng suất
Tính sẵn có và tin cậy của thiết bị và công nghệ
Tính tương thích với hệ thống và điều kiện địa phương
Tính linh hoạt
Yêu cầu tay nghề/đào tạo vận hành
Yêu cầu bảo trì/bảo dưỡng
Các yêu cầu đặc biệt (an toàn, sức khỏe nghề nghiệp...)
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)
a. Tính khả thi về kỹ thuật:
Mức (suất) tiêu thụ nguyên vật liệu và năng lượng
Năng suất
Trước SXSH
Sau SXSH
Mức tiêu thụ đầu vào: - Nguyên liệu thô - Nước - Hóa chất - Năng lượng - v...v...
Năng suất đầu ra: Sản phẩm
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)
a. Tính khả thi về kỹ thuật: ví dụ
Giải pháp và mô tả
Không gian
Thiết bị
Đào tạo
An toàn
Thời gian lắp đặt
Bảo dưỡng
Thấp
Sẵn có
Nhanh
Thấp
Không
Không
Giải pháp 2 – Sử dụng hợp lý nước trắng từ tháp nước trằng Đầu tư một hệ thống để bơm lớp nước trắng ở phía trên của tháp.
Thấp
Sẵn có
Thấp (nhanh)
Thấp
Không
Không
Giải pháp 3 - Tuần hoàn nước thải của rửa 2 để tái sử dụng cho rửa 1 Đầu tư một hệ thống tuần hoàn nước thải từ phần ra của rửa 2 để tái sử dụng ở rửa 1 nhằm tuần hoàn bột và nước
Không
Thấp (nhanh)
Thấp
Không
Không
Giải pháp 4 – Cải tiến tháp nước trắng Đầu tư để cảI tiến phần lắng đã bị hỏng của tháp để lắng hiệu quả hơn và vì thế có thể thu hồI được nhiều bột hơn
Thấp (Hầu hết các thiết bị đều sẵn có)
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)
b. Tính khả thi về tài chính:
Lợi ích của việc đầu tư trên góc độ hạch toán kinh tế:
- Xác định và đánh giá các chi phí, lợi ích
- Tính toán khả năng sinh lợi tiềm năng trong tương lai
Lựa chọn phương án:
- Hỗ trợ ra quyết định giữa các phương án đầu tư khác
nhau
- Lựa chọn phương án có triển vọng nhất
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)
b. Tính khả thi về tài chính:
Xác định và đánh giá chi phí, lợi ích của giải pháp:
Chi phí đầu tư ban đầu: ví dụ: thiết bị, lắp đặt, đào tạo
Chi phí vận hành
Lợi ích do tiết kiệm chi phí và tăng thu nhập hàng năm
Tiết kiệm nguyên/nhiên liệu, năng lượng -
- Tiết kiệm do giảm phế phẩm
- Tiết kiệm chi phí nhân công
- Tiết kiệm chi phí xử lý
- Các tiết kiệm khác..
- ...
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)
b. Tính khả thi về tài chính:
Đánh giá qua thời gian hoàn vốn giản đơn:
- Là thời gian (năm hoặc tháng) cần thiết để các dòng tiền
tương lai dự tính có thể hoàn lại được dòng tiền đầu tư
ban đầu
- Được sử dụng chủ yếu để đánh giá các đầu tư về thiết bị
khi thời gian hoàn vốn ngắn (1 - 3 năm) và không cần
phải dùng đến các phương pháp đánh giá chi tiết
Vốn đầu tư ban đầu
PB =
Dòng tiền một năm
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)
b. Tính khả thi về tài chính: (ví dụ)
Giải pháp và mô tả
Chi phí đầu tư VND Chi phí vận hành tăng
Lợi ích/ tiết kiệm
thêm, VND
Hoàn vốn
5 tháng
830đ/Kwh
21 triệu VND cho: Bơm bột: 10 triệu Ống (150, 50m): 10 triệu Lắp đặt: 1 triệu
44.820.000 đồng điện chạy máy bơm 10Kw x 18 giờ/ngày x 300 ngày = x 44.820.000 đồng
75.600.000 đồng từ: Thu hồi 2% bột giấy từ tháp nước trắng 7000 tấn/năm x 7,2kg/tấn x 25% x 6000 đ/kg = 75.600.000 đồng
GP1 – Sử dụng hiệu quả nước trắng trong tháp Đầu tư hệ thống bơm nước trắng ở lớp mặt trong tháp. Như vậy nước trắng sẽ được sử dụng hiệu quả hơn: lớp nước dưới cùng có thể dùng để hòa loãng bột giấy và lớp nước trên dùng để rửa. (Hiện nay, chỉ có bơm từ đáy tháp)
Không
12 tháng
40 triệu VND để cải tiến bộ phận lắng
1
GP2 – Cải tiến tháp nước trắng Đầu tư cải tiến bộ phận lắng đã hư hại của tháp để quá trình lắng đạt hiệu quả cao hơn, từ đó thu hồi được nhiều bột giấy hơn
42.000.000 đồng từ: Thu hồi bột giấy trong nước trắng 7000 x tấn/năm x 6000đ/kg = 42.000.000 đồng
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)
c. Tính khả thi về môi trường:
Các yếu tố cần xem xét:
- Ảnh hưởng môi trường trong toàn bộ vòng đời
- Cải thiện môi trường tại chỗ hoặc các khu vực lân cận
- Giảm lượng chất thải/phát thải
- Giảm độ độc của dòng thải
- Giảm tiêu thụ tài nguyên
- Giảm rủi ro về an toàn & sức khỏe nghề nghiệp
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
15.Lựa chọn các phương án khả thi
So sánh & lựa chọn các phương án khả thi nhất nhằm:
a. Xác định phương án ưu tiên thực hiện
b. Đảm bảo sử dụng hiệu quả nguồn lực
Thông thường, mức độ ảnh hưởng giữa các
khía cạnh được xác định như sau:
- kỹ thuật: 30%
- kinh tế: 40%
- môi trường: 30%
Tỷ lệ này thay đổi tùy theo mức độ ưu tiên
của từng doanh nghiệp
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
15.Lựa chọn các phương án khả thi (tiếp)
Tính khả thi trong từng khía cạnh lại được cho điểm về mức độ
khả thi:
Kỹ thuật
Kinh tế
Môi trường
Điểm
Cao: rất dễ thực hiện
Cao: mức giảm ô nhiễm cao +5
Cao: thời gian hoàn vốn dưới 1 năm
Trung bình: Dễ thực hiện
+3
Trung bình: Thời gian hoàn vốn dưới 3 năm
Trung bình: Giảm phần nào ô nhiễm
Thấp: Có thể thực hiện được
Thấp: Không thay đổi
0
Thấp: Ô nhiễm không thay đổi
Khó thực hiện
Chi phí vận hành cao hơn
Ô nhiễm hơn
-3
Rất khó thực hiện
Ô nhiễm hơn nhiều
-5
Đầu tư cao + các chi phí vận hành cao hơn
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
15.Lựa chọn các phương án khả thi (tiếp)
Ví dụ về việc so sánh & lựa chọn các phương án khả thi:
Giải pháp SXSH
Tổng điểm
Kỹ thuật 30%
Tính khả thi Kinh tế 50%
Môi trường 20%
5 5
1,5 1,5
5 4
2,5 2
3 3
0,6 0,6
4,6 4,1
Xếp loại chung 1 2
3
0,9
3
1,5
5
1
3,4
4
3 2
0,9 0,6
3 -3
1,5 -1,5
5 4
1 0,8
3,4 -0,1
4 5
Nâng cao chất lượng bột giấy Sử dụng hiệu quả nước trắng trong tháp Tuần hoàn nước thải từ rửa 2 để tái sử dụng ở rửa 1 Cải tiến tháp nước trắng Đầu tư thiết bị làm đặc bột giấy từ giấy phế liệu Đầu tư thiết bị làm sạch ly tâm mới Đầu tư thiết bị rửa mới
2
0,6
-5
-2,5
5
1
-0,9
6
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 4. Phân tích khả thi:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
15.Lựa chọn các phương án khả thi (tiếp)
Việc đánh giá & lựa chọn các phương án khả thi cần lưu ý:
a. Thứ tự ưu tiên phù hợp với thực tế doanh nghiệp
b. Đảm bảo cân đối hợp lý mức độ ảnh hưởng của các khía cạnh
kỹ thuật - kinh tế - môi trường
c. Cân nhắc tới các kế hoạch đầu tư mở rộng của doanh nghiệp
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
16. Thực hiện các giải pháp SXSH
17. Đo lường & đánh giá kết quả
18. Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
16.Thực hiện các giải pháp SXSH
Việc thực hiện các giải pháp SXSH bao gồm:
Xây dựng các kế hoạch cụ thể
Triển khai thực hiện các kế hoạch/giải pháp
Giám sát quá trình thực hiện
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
16.Thực hiện các giải pháp SXSH (tiếp)
Ví dụ về một bản kế hoạch:
Phương án
Giám sát
Các công việc cần thực hiện
Trách nhiệm
Thời hạn
- Lựa chọn & mua
- Vật tư
- 15/6
Lượng nước tiêu thụ tại phòng rửa
- Lắp đặt vòi & đồng hồ
- Kỹ thuật
- 22/6
1. Lắp vòi rửa có đầu xịt & van khóa ở tay cầm
- Hướng dẫn sử dụng
- P.xưởng
- 27/6
2. Bảo dưỡng/kiểm tra
- Khắc phục ngay các chỗ
- B.dưỡng
- 10/6
ngăn ngừa rò rỉ
nước
rò rỉ
Đánh giá chung về tiết lượng kiệm hàng tháng
- Lập lịch kiểm tra & phân
- B.dưỡng
- 15/6
công thực hiện
- Soạn thảo “Sổ tay bảo
- Tổ trưởng
- 15/7
dưỡng”
b. dưỡng
Kỹ thuật
3. Lắp giá treo dụng cụ
cần rửa
Nghiên cứu hệ thống giá treo
- 15/12 Định kỳ báo cáo tại các buổi họp nhóm SXSH
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
17.Đo lường & đánh giá kết quả
Cần thực hiện các hoạt động đo lường để đánh giá kết quả của các giải pháp SXSH về:
Mức độ tiết kiệm nguyên liệu
Mức độ tiết kiệm năng lượng
Mức độ giảm ô nhiễm
Hiệu quả kinh tế
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)
Các công việc cần thực hiện:
1. Thiết lập hệ thống giám sát & đánh giá
a. Xác định các chỉ số giám sát
b. Xác định điểm đo & lắp đặt thiết bị
c. Xác định tần suất giám sát
d. Chuẩn bị các biểu mẫu ghi số liệu
e. Lập kế hoạch giám sát & đánh giá
2. Thực hiện giám sát & đánh giá
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)
1. Thiết lập hệ thống giám sát & đánh giá
a. Xác định các chỉ số giám sát & đánh giá:
Các chỉ số về tình trạng sản xuất: tiêu hao nguyên vật liệu,
hóa chất, phụ gia, năng lượng, phế phẩm...(tấn/tấn sản phẩm, m3/tấn sản phẩm, kWh/tấn sản phẩm...)
Các chỉ số về tình trạng môi trường: nước thải, khí thải...(m3 nước thải/tấn sản phẩm, kg COD/tấn sản phẩm, tấn CO2/tấn sản phẩm...)
Các chỉ số về hiệu quả kinh tế: chi phí cho nguyên liệu, điện,
nước...
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)
1. Thiết lập hệ thống giám sát & đánh giá
b. Xác định các điểm đo & lắp đặt thiết bị đo:
Lập sơ đồ điểm đo cho từng thông số
Rà soát & điều chỉnh cho phù hợp với thực tế (điều kiện cơ sở
vật chất/hạ tầng kỹ thuật và quản lý)
Cân đối với ngân sách và nguồn lực
Quyết định các điểm đo
Mua sắm & lắp các thiết bị đo, đánh mã số thiết bị
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)
1. Thiết lập hệ thống giám sát & đánh giá
c. Xác định tần suất đo & giám sát:
Tần suất giám sát phụ thuộc:
- Hoạt động SX của công ty (ca? giờ…)
- Mức độ biến động của các thông số
- Mức độ ảnh hưởng của thông số đến chỉ số chung & hiệu
quả kinh tế
- Nhân sự/phân công trong công ty
Ngoài các hoạt động đo/giám sát thường xuyên còn có thể
đo/giám sát đột xuất
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)
1. Thiết lập hệ thống giám sát & đánh giá
d. Chuẩn bị các biểu mẫu ghi số liệu:
Biểu mẫu ghi chép số liệu:
- Phù hợp với tần suất lấy số liệu
- Biểu ghi chép phải chỉ rõ vị trí đo, thiết bị đo (mã số) thời
điểm đo, người đo...
Cố gắng thống nhất với hệ thống quản lý số liệu hiện có (cải
tiến nếu cần)
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)
BiÓu mÉu sè:…
C«ng ty ….. Nhãm SXS
Bảng theo dâi ®¸ vÈy sö dông t¹i ph©n xëng A
M¸y ®¸ sè: NDV-A VÞ trÝ l¾p ®Æt: M¸y ®¸ vay ph©n xëng A Môc ®Ých quan tr¾c:Sö dông ®¸ v©y ph©n xëng A
Ngµy
Ghi chó
Thêi gian vËn hµnh
Lîng ®¸ vÈy
Ngêi theo dâi
ChØ sè ®ång hå níc (NDV-A)
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)
C«ng ty ……
BiÓu mÉu sè…..
BiÓu mÉu theo dâi chØ sè ®ång hå ®iÖn. Th¸ng …..N¨m 2008
M· hiÖu ®ång hå:
§2.
VÞ trÝ l¾p ®Æt ®ång hå:
Nhµ m¸y ®¸
Môc ®Ých sö dông:
Theo dâi tæng ®iÖn côm 2
Thêi gian ghi chØ sè hµng ngµy:
7h s¸ng
HÖ sè ®ång hå:
50
Ngµy
ChØ sè ®ång hå
Ghi chó
Ngêi theo dâi
NguyÔn V¨n A
1230
1
1371
2
…
31
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)
1. Thiết lập hệ thống giám sát & đánh giá
e. Lập kế hoạch giám sát & đánh giá:
Nội dung kế hoạch giám sát:
- Hoạt động SX của công ty (ca? giờ…)
- Giám sát các chỉ tiêu/thông số gì?
- Khi nào giám sát? chu kỳ giám sát?
- Giám sát như thế nào? sử dụng thiết bị gì?
- Ai giám sát? Ai kiểm tra?
- Báo cáo như thế nào…
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)
e. Lập kế hoạch giám sát & đánh giá:
Phương pháp đo
Stt
Chỉ số giám sát
Đơn vị
Số liệu cần đo
Trách nhiệm
Tần suất
Thiết bị
1
Chỉ số sản xuất
1.1
Nguyên liệu đầu vào
kg
Vỏ dừa
Mỗi ngày
K.toán
Cân
1.2
Hóa chất
kg
Keo latex
Mỗi ngày
Tổ sơn
Cân
1.3
Năng lượng
kw/h
Điện
Hàng tháng
K.thuật
Đồng hồ
Củi, trấu
Hàng tháng
Cân
1.4
Sản phẩm
kg
Chỉ suông
Mỗi ngày
Kho
Cân
kg
Chỉ rối
Mỗi ngày
Kho
Cân
kg
Mụn block
Mỗi ngày
Kho
Cân
1.5
Nước
m3
Nước ngâm
Hàng tháng
Đồng hồ
K.thuật
2
Chỉ số môi trường
2.1
Khí thải
mg/m3
6 tháng/lần
Chuyên dụng
Thuê đo
2.2
Nước thải
mg/l
Bụi, SOx, NH3 pH, BOD, COD, SS
6 tháng/lần
Chuyên dụng
Thuê đo
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)
2. Thực hiện giám sát & đánh giá
a. Thu thập và tổng hợp số liệu:
Phân công cụ thể trách nhiệm
Ấn định thời biểu nhịp nhàng giữa các khâu thu thập số liệu
b. Phân tích số liệu:
Tính toán các chỉ số dựa trên các thông số đã đo/thu thập
Sử dụng các bảng tính Excel, biểu đồ, đồ thị...
Phân tích các điểm đột biến/bất thường
c. Báo cáo kết quả: báo cáo kết quả định kỳ/đột xuất
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)
Số liÖu tiªu
18 h ngµy h«m tríc
18 h ngµy h«m tríc
thô ®¸
2. Thực hiện giám sát & đánh giá
Sè liÖu vÒ NLSX, SP, CTR
8h
8h
8h
7 h
8h
7 h
Sè liÖu vÒ tiªu thô níc
Sè liÖu vÒ tiªu thô ®iÖn
Ngày 5 hàng tháng
Sè liÖu vÒ Níc th¶i
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH
Tại sao cần duy trì & cải tiến hoạt động SXSH:
Các công nghệ/máy móc thiết bị sẽ lạc hậu theo thời gian
Hệ thống số liệu nền không còn phù hợp do các thay đổi
Các thất thoát lãng phí lại xuất hiện
Các vấn đề môi trường lại nảy sinh
...v...v...
Sản xuất sạch hơn là công cụ quản lý giúp cải
thiện hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp
Duy trì SXSH sẽ góp phần giúp doanh nghiệp phát triển
bền vững
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)
Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH như thế nào?
1. Xây dựng văn hóa cải tiến
2. Duy trì động lực cải tiến
3. Duy trì các mục tiêu cải tiến
4. Duy trì hoạt động SXSH
5. Kết hợp SXSH với các hoạt động quản lý tác nghiệp
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)
1. Xây dựng văn hóa cải tiến:
Luôn có cách làm tốt hơn so với cách
làm hiện tại
Hãy xây dựng “tư duy cải tiến” trong mỗi
thành viên của doanh nghiệp
Luôn trân trọng mọi sáng kiến cải tiến
cho dù sáng kiến đó chỉ đem lại hiệu quả
khiêm tốn
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)
2. Duy trì động lực cải tiến:
Không có gì là hoàn hảo, các cơ hội cải tiến luôn hiện hữu
trong mọi hoạt động của doanh nghiệp
Không nên đánh giá thấp, bỏ qua các cơ hội cải tiến nhỏ
Văn hóa cải tiến trong doanh nghiệp sẽ góp phần tạo tạo
ra động lực cải tiến
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản 4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn xuất sạch hơn
18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)
3. Duy trì các mục tiêu cải tiến:
Động lực và các cơ hội cải tiến cần phải được cụ thể hóa
thành các mục tiêu cải tiến
Không nhất thiết phải đặt ra các mục tiêu tham vọng
Các mục tiêu cần được đánh giá & xem xét thường xuyên
để thích ứng với các thay đổi
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)
4. Duy trì hoạt động SXSH:
Duy trì hoạt động của đội SXSH
Duy trì hệ thống đo lường/giám sát (các thiết bị phần
cứng & các qui định liên quan)
Duy trì việc trao đổi thông tin về hoạt động SXSH
Duy trì hoạt động khuyến khích như quĩ thưởng sáng
kiến...
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)
5. Kết hợp SXSH & các hoạt động quản lý
tác nghiệp:
Hãy làm cho SXSH trở thành hoạt
động hàng ngày của doanh nghiệp
Tiêu chuẩn hóa & hệ thống hóa các
hoạt động để việc duy trì trở nên đơn
giản
Tích hợp SXSH với các hệ thống quản
lý ISO 9001 hoặc ISO 14001
Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp
Bước 5. Thực hiện & duy trì:
4. Tổng quan các bước đánh giá sản
xuất sạch hơn
18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)
A - Mục tiêu & kế hoạch
• Xác định & đánh giá các cơ hội
• Xác định các mục tiêu cải tiến
• Xây dựng kế hoạch cải tiến
• Chuẩn bị các điều kiện cần thiết
Hoạt động duy trì & cải tiến SXSH
C- Đo lường & đánh giá
B - Thực hiện
• Đo lường & quan trắc số liệu
• Thực hiện kế hoạch cải tiến
• Tổng hợp/đánh giá kết quả & chia
• Triển khai các giải pháp SXSH
sẻ thông tin
• Thực hiện các điều chỉnh để thích
• Thực hiện các biện pháp khắc phục
ứng với các thay đổi
& điều chỉnh cần thiết