Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

1. Tổ chức & lập kế hoạch

2. Chuẩn bị đánh giá

3. Đánh giá SXSH

4. Phân tích khả thi

5. Thực hiện và duy trì SXSH

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

Tổng quan các bước thực hiện đánh giá SXSH

I. Tổ chức & lập kế hoạch

II. Chuẩn bị đánh giá

• Công bố cam kết của lãnh đạo

Lập sơ đồ quá trình sản xuất

• Thành lập đội SXSH

• Tổng hợp số liệu nền

Phát động chương trình SXSH

• Xác định các dữ liệu cần thu thập

• Chuẩn bị các điều kiện cần thiết

• Xác định trọng tâm đánh giá

III. Đánh giá

IV. Phân tích khả thi

V. Thực hiện & duy trì

• Cân bằng vật chất & năng lượng

• Đánh giá tính khả thi

Phân tích nguyên nhân tổn thất

Thực hiện các giải pháp SXSH

của các giải pháp

• Định giá dòng thải

Đo lường & đánh giá kết quả

Phát triển các lựa chọn SXSH

Lựa chọn các phương án khả thi

Duy trì và cải tiến hoạt động SXSH

• Sàng lọc/phân loại các lựa chọn

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 1. Tổ chức & lập kế hoạch:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

1. Công bố cam kết của lãnh đạo

SẢN XUẤT SẠCH HƠN

2. Thành lập đội SXSH

3. Phát động chương trình SXSH

4. Chuẩn bị các điều kiện cần thiết

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 1. Tổ chức & lập kế hoạch:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

1. Công bố cam kết của lãnh đạo

Lãnh đạo công ty cần cam kết việc thực

 Ban hành “Chính sách SXSH” (có thể

thông qua một khẩu hiệu thực hiện SXSH)

hiện SXSH và cụ thể hóa cam kết đó bằng các hành động:

 Trực tiếp chỉ đạo hoặc chỉ định người

đại diện chỉ đạo thực hiện SXSH

 Chủ trì các buổi họp quan trọng về

SXSH

 Thành lập đội SXSH

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 1. Tổ chức & lập kế hoạch:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

2. Thành lập đội SXSH

Đội SXSH là hạt nhân thực triển khai

 Đội trưởng (giám đốc hoặc phó giám

đốc)

 Cán bộ quản lý các bộ phận sản xuất

và liên quan đến sản xuất (các phân xưởng, các phòng kỹ thuật, kế hoạch,

vật tư, kế toán, quản lý chất lượng...)

 Các tổ trưởng sản xuất đại diện cho

tập thể công nhân

SXSH trong công ty, bao gồm các thành phần:

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 1. Tổ chức & lập kế hoạch:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

3. Phát động chương trình SXSH

Để lôi kéo mọi người tích cực tham gia

 Có thể kết hợp với các sự kiện khác

như đại hội công nhân viên chức, các cuộc họp tổng kết...

 Công bố chính sách & khẩu hiệu SXSH

 Giới thiệu đội SXSH

 Giới thiệu tóm tắt về tác dụng & ý

nghĩa của SXSH

 Công bố các chính sách khen thưởng..

thực hiện SXSH cần tổ chức phát động chương trình SXSH:

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 1. Tổ chức & lập kế hoạch:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

4. Chuẩn bị các điều kiện cần thiết

Các công việc sau cần chuẩn bị cho việc

 Lên kế hoạch đánh giá SXSH

 Bố trí kế hoạch sản xuất phù hợp với

kế hoạch khảo sát đánh giá SXSH

 Chuẩn bị các công cụ cần thiết: bảng

ghi chép số liệu, máy ảnh, các dụng cụ đo...

 Chuẩn bị các thông tin cơ bản

đánh giá SXSH:

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

5. Lập sơ đồ quá trình sản xuất

6. Tổng hợp số liệu nền

7. Xác định các dữ liệu cần thu thập

8. Xác định trọng tâm đánh giá

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

5. Lập sơ đồ quá trình sản xuất

Sơ đồ dòng quá trình sản xuất

sẽ giúp trả lời câu hỏi: “Chất

Nguyên liệu

Dòng vào

Dòng ra

Nước thải

Nước

thải sinh ra ở đâu?”

Công đoạn 1

Nhiệt thải

Phụ liệu

Công đoạn 2

CTR

Hóa chất

Công đoạn…

...

Năng lượng

Sản phẩm

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

5. Lập sơ đồ quá trình sản xuất

Cần liệt kê & vẽ sơ đồ các bước công nghệ/công đoạn bao gồm:

 Các bước công nghệ của quy trình sản xuất

 Các hoạt động vận chuyển/lưu trữ nguyên liệu và nhiên

liệu

 Các hoạt động định kỳ như vệ sinh, bảo trì/bảo dưỡng thiết

bị

 Xác định các dòng vào - ra: nước, hoá chất, nguyên liệu,

năng lượng, chất thải… của mỗi bước công nghệ/công đoạn

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

5. Lập sơ đồ quá trình sản xuất (tiếp)

Chú ý:

 Đi từ tổng thể đến chi tiết

 Cần phân biệt các quá trình chính &

phụ trợ

 Chưa cần định lượng chính xác các

dòng vật chất và năng lượng, chi phí của các dòng vật chất và năng

lượng đó và độc tính/tiềm năng gây

ô nhiễm của các dòng vật chất

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

6. Tổng hợp số liệu nền

Số liệu nền:

 Dữ liệu hiện trạng ban đầu (nền) trước khi làm SXSH

(Cơ sở để xác định sơ bộ tiềm năng cải tiến, tiết kiệm)

 Cơ sở để đánh giá hiệu quả sau khi thực hiện các giải pháp

SXSH

 Số liệu nền thể hiện mức tiêu hao nguyên vật liệu năng lượng

thực tế trên 1 đơn vị sản phẩm (m3 nước/tấn sản phẩm, tấn

than/tấn sản phẩm, kWh điện/tấn sản phẩm…)

 Không lấy số liệu định mức có sẵn làm số liệu nền

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

7. Xác định các dữ liệu cần thu thập

Trong nhiều trường hợp, các số liệu sẵn có

không đủ để đánh giá hiện trạng sản xuất do

đó cần thu thập thêm các dữ liệu:

 Xác định các số liệu cần thu thập

 Xác định nguồn cung cấp số liệu

 Xác định phương pháp lấy số liệu: thời

gian, chu kỳ, cách thức (bao gồm cả thiết

bị đo nếu cần thiết), biểu mẫu ghi chép...

 Lắp đặt thiết bị đo, phổ biến cho những

người liên quan và tiến hành lấy số liệu

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

7. Xác định các dữ liệu cần thu thập (tiếp)

Lưu ý về việc thu thập số liệu:

- Sử dụng các bảng biểu & phân công người đo/ghi chép

- Tính mùa vụ/chu kỳ

- Đặc điểm sản xuất: liên tục hay theo mẻ/lô…

- Độ dài của chuỗi số liệu có ảnh hưởng tới kết quả thống kê

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

8. Xác định trọng tâm đánh giá SXSH

Mục đích của việc xác định trọng tâm đánh giá:

 Xác định phạm vi/giới hạn tiến hành đánh giá: phân xưởng,

dây chuyền, thiết bị…: lựa chọn các khu có tiềm năng lớn

 Tập trung nguồn lực vào nơi có tiềm năng cải tiến/tiết kiệm

cao trong toàn bộ quá trình sản xuất của công ty. Tuy nhiên

trong trường hợp quy mô sản xuất nhỏ, có thể tiến hành với

toàn bộ quy trình sản xuất

 Kết quả tốt từ trọng tâm sẽ là động lực thúc đẩy và duy trì

thực hiện SXSH trong công ty

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 2. Chuẩn bị đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

Cần chuẩn bị một số công cụ:

Sơ đồ qui trình công nghệ với các dòng vào - ra cơ bản đã được -

xác định sơ bộ (kết quả của bước 1)

Các bảng danh mục các công việc cần làm trong quá trình đánh -

giá tại mỗi bộ phận/công đoạn/thiết bị

Các biểu mẫu: dùng để ghi chép dữ liệu chi tiết về các dòng vào -

– dòng ra

Các tài liệu liên quan: đơn công nghệ phối trộn nguyên liệu, hồ -

sơ/tài liệu kỹ thuật của thiết bị (nếu có)…

Các dụng cụ/thiết bị đo: nhiệt độ, thể tích, thời gian… -

- Máy ảnh KTS

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

9. Cân bằng vật chất & năng lượng

10. Phân tích nguyên nhân tổn thất

11. Định giá dòng thải

12. Phát triển các lựa chọn SXSH

13. Sàng lọc/phân loại các lựa chọn

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

9. Cân bằng vật chất & năng lượng

Việc tính toán cân bằng vật chất

& năng lượng sẽ giúp trả lời câu

Nguyên liệu

Dòng vào

Dòng ra

hỏi “Lượng chất thải sinh ra

120 lít nước

?? lít nước thải

là bao nhiêu?”

Công đoạn 1

30 kg phụ gia

?? kg bùn thải

Công đoạn 2

0,5 kg hóa chất

?? kg CTR

...

120 kg hơi

Công đoạn…

Sản phẩm

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

9. Cân bằng vật chất & năng lượng

a. Hoàn thiện sơ đồ dòng chi tiết cho từng công đoạn đánh giá

(dựa vào sơ đồ quá trình sản xuất đã lập ở bước 2):

Dòng vào

Dòng ra

Khăn 375 kg xử lý trên máy Winch

Giặt (1)

Nước, hơi:

Nước thải nóng

t=20’, t0 = 60 - 700C

Nước, hơi

Hơi nóng

Nấu (2) t=90’, t0 = 98 - 1000C

Hoá chất nấu

Nước thải nóng (hoá chất, tạp chất)

Hơi nóng

Nước, hơi

Giặt (3) t=20’, t0 = 98 - 1000C

Nước thải nóng, (hoá chất, tạp chất)

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

9. Cân bằng vật chất & năng lượng (tiếp)

b. Xác định số liệu vào - ra: sử dụng các dữ liệu đã chuẩn bị ở bước 2

bổ sung vào sơ đồ dòng các dữ liệu về các dòng vật chất & năng

nguyên liệu thô

sản phẩm

phụ liệu

sản phẩm phụ

bán thành phẩm

chất thải

năng lượng

tổn thất NL

lượng phục vụ cho việc tính toán cân bằng

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

9. Cân bằng vật chất & năng lượng (tiếp)

c. Cân bằng dòng vật chất:

 Nguyên tắc:

Vật liệu vào = Vật liệu ra + Tổn thất

Chất thải

Tổn hao năng lượng

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

Cân bằng vật liệu tại Công ty CP Sơn Tổng hợp Hà nội

Cơ sở tính: năm 2008

Công đoạn

Đầu vào

Đầu ra

Dòng thải

Loại

Loại

Lượng

Lỏng

Rắn (kg)

Khí (kg)

Lượng (kg)

228

1 tấn

K1Bụi:kg

Bột màu, độn

Sơn dung môi

L1. Nước thải

Dung môi

253

R1.Bao bì Thùng dính sơn: -

K2Hơi dung môi: 6

L2

506

Chất tạo màng

R2.Cốc dính sơn:

Phụ gia

25

Dung môi thải

Toàn bộ quá trình sản xuất: gồm 4 công đoạn muối ủ, nghiền, pha sơn và đống gói

R3Cặn sơn: 0.03

-

Điện

-

Nước

(làm mát)

Bảng cân bằng vật liệu

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

Bảng cân bằng cấu tử (nước)

Nồng độ

Nước sử dụng m3/ngày

Nước dùng cho công nghệ

Công đoạn

Vào

Ra

Tổng

Lượng nước trong bột thay đổi

Tuần hoàn

Cấp thêm

Thực dùng

Nước nồi nấu, hơi, hàm ẩm mảnh Nghiền thủy lực Rửa Rửa bột Chuyển bột Sàng Rửa ly tâm Làm đặc Tẩy Nghiền đĩa Chuản bị bột xeo Rửa ly tâm máy xeo

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

9. Cân bằng vật chất & năng lượng (tiếp)

d. Cân bằng năng lượng:

Nguyên tắc: Đầu vào = Đầu ra (biến đổi) + Tổn thất

CHUYỂN ĐỔI - Biến áp - Máy phát điện - Lò đốt…

PHÂN PHỐI - Mạng điện - Hệ thống cấp hơi - Hệ thống cấp nhiệt

CUNG CẤP - Điện lưới - Than, gas, dầu

THU HỒI NHIỆT

TIÊU THỤ

THẢI BỎ

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

9. Cân bằng vật chất & năng lượng (tiếp)

d. Cân bằng năng lượng:

 Thông thường rất khó có số liệu để làm cân bằng năng lượng

một cách chính xác

 Thông qua khảo sát những tổn thất năng lượng:

- tại dây chuyền sản xuất

- trong hệ thống phân phối năng lượng

- tại các thiết bị cung cấp năng lượng (lò hơi, máy nén khí,

thiết bị lạnh…v…v…)

để xác định hiệu quả sử dụng năng lượng

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

9. Cân bằng vật chất & năng lượng (tiếp)

d. Cân bằng năng lượng: Thông qua khảo sát các tổn thất

Ví dụ: cân bằng nhiệt cho qui trình sản xuất sử dụng hơi

Để thuận tiện hơn thì thực hiện khảo sát tổn thất năng lượng tại:

- Tổn thất ở nồi hơi.

- Tổn thất theo hệ thống phân phối.

- Tổn thất ở hộ sử dụng hơi.

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

 Tổn thất nhiệt tại nồi hơi:

Nhiệt trong hơi (hữu ích)

Tổn thất qua khói lò:

- Tổn thất khói lò dạng khô

Nhiên liệu

- Tổn thất ẩm (do H2 trong nhiên liệu & độ ẩm trong nhiên liệu/không khí)

NỒI HƠI

Nước

- Tổn thất do nhiên liệu cháy không

hết

Không khí

Tổn thất do bức xạ và đối lưu

Tổn thất do xỉ

Tổn thất qua nước xả đáy

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

 Tổn thất nhiệt tại hệ thống phân phối hơi:

- Rò rỉ hơi.

- Bảo ôn không tốt: tổn thất do bức xạ, đối lưu….

- Bố trí hệ thống ống dẫn hơi không hợp lý: quá dài, có nhiều

điểm gấp khúc...

 Tổn thất nhiệt tại hộ sử dụng (sản xuất):

- Rò rỉ hơi

- Thiết bị hở

- Bảo ôn không tốt (tổn thất do bức xạ, đối lưu…)

- Chưa tận thu nhiệt

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

10.Phân tích nguyên nhân gây tổn thất

 Mục đích:

Tìm lời giải cho các câu hỏi:

“Nguyên nhân phát sinh các dòng thải là gì?”

 Nguyên tắc:

- Tiếp cận có hệ thống & xem xét tới tất cả các yếu tố ảnh

hưởng

- Phải xác định tới nguyên nhân gốc rễ của vấn đề

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

10.Phân tích nguyên nhân gây tổn thất

Tiếp cận hệ thống & xem xét các yếu tố ảnh hưởng

Tình trạng thiết bị

Công nghệ sản xuất

Thiết kế và bố trí thiết bị

Nguyên nhân của dòng thải

Đặc tính sản phẩm

Chủng loại và chất lượng nguyên liệu

Điều kiện vận hành và bảo trì

Kế hoạch sản xuất, hệ thống quản lý và trao đổi thông tin

Tay nghề và kỷ luật của người lao động

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

10.Phân tích nguyên nhân gây tổn thất (tiếp)

Bảng phân tích nguyên nhân

Công đoạn

Chất thải

Nguyên nhân

Chủ quan

Khách quan

Bột giấy

Máy rửa ly tâm rất cũ và chỉ có 3 mức

Máy làm sạch ly tâm (W3)

Sàng W4

Bột giấy

Mắt sàng rộng hơn hộp đầu

Nước trắng

Nước trắng không được tận dụng tối đa. Vẫn còn một số bước có thể dùng được nước trắng nhưng hiện chưa được áp dụng

Tỷ lệ giấy đứt cao (6%) do độ dai kém

Ép và sấy W5, W6

Bột giấy Giấy phế

Giấy đứt do vận hành hoặc do kỹ năng của công nhân vận hành kém

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

11.Định giá dòng thải

 Mục đích:

- Định lượng về chi phí cho mỗi dòng thải

- Xác định dòng thải cần ưu tiên về kinh tế (có giá trị cao)

- Là số liệu cần thiết để tính toán khả thi về mặt kinh tế cho

giải pháp SXSH

 Chi phí dòng thải bao gồm:

- Chi phí nguyên liệu, năng lượng trong dòng thải

- Chi phí xử lý, thải bỏ chất thải

- Chi phí xử lý lại sản phẩm

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

11.Định giá dòng thải

Chi phí hữu hình

Chi phí xử lý chất thải

Chi phí mua nguyên vật liệu biến thành phế thải

Chi phí gia công nguyên vật liệu biến thành phế thải

Chi phí ẩn

Chi phí năng lượng

Chi phí nhân công

Chi phí khấu hao máy móc

Chi phí phát sinh khác như diện tích chứa chất thải…

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

11.Định giá dòng thải

Bảng tổng hợp chi phí dòng thải

Nguồn nước

Chi phí xơ Chi phí nước Chi phí xử lý Chi phí khác

Tổng

Lượng

Lượng

Chi phí

Lượng Chi phí

Lượng

Chi phí

Lượng Chi phí

Chi

thải

phí

Tháp phóng

Rửa bột

Rửa sau tẩy trắng

Phế phẩm từ rửa

ly tâm

Tràn do rò rỉ

Nước lọc từ bong

chứa

Chảy tràn từ làm

đặc

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

12.Phát triển các lựa chọn SXSH

 Mục tiêu: tìm ra các cơ hội (lựa chọn) thực hiện SXSH

 Phương pháp: đi từ nguyên nhân đến giải pháp:

- Đối với mỗi nguyên nhân, đều có thể có một hay vài cơ hội

khắc phục

- Để tìm các cơ hội, nhóm SXSH nên tổ chức các buổi thảo

luận với sự tham gia của lãnh đạo & người lao động

- Trong các buổi thảo luận, cần cố gắng suy nghĩ để tìm càng

nhiều càng tốt các cơ hội

 Trước hết hãy liệt kê tất cả các cơ hội rồi sau đó mới phân tích

& đánh giá các cơ hội đó

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

12.Phát triển các lựa chọn SXSH (tiếp)

Các phương án SXSH:

Thay thế nguyên vật liệu

Quản lý nội vi tốt

Kiểm soát qui trình tốt

Quá trình

Cải tiến thiết bị

Thay đổi công nghệ

Cải tiến sản phẩm

Tuần hoàn tái sử dụng

Sản xuất sản phẩm phụ

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

12.Phát triển các lựa chọn SXSH (tiếp)

Dòng thải

Nguyên nhân

Giải pháp

Dòng thải A

Nguyên nhân A1

Giải pháp quản lý nội vi A11 Giải pháp quản lý nội vi A12

Giải pháp cải tiến thiết bị A11 Giải pháp cải tiến thiết bị A12

Giải pháp kiểm soát quá trình A11 Giải pháp kiểm soát quá trình A12

Giải pháp tái xử dụng A11 …

Nguyên nhân A2

Giải pháp quản lý nội vi A21 … Giải pháp tuần hoàn/tái xử dụng…

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

12.Phát triển các lựa chọn SXSH (tiếp)

Bảng tổng hợp các lựa chọn SXSH

Khu vực

Khả năng

Cơ hội SXSH

Giảm thiểu tại nguồn

Tuần hoàn

QLNV TĐNL KSQT CTTB TĐCN TH&TSD

SPP

Chuẩn bị nguyên liệu

Sản xuất bột

Chuẩn bị phối liệu bột

Xeo giấy

1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

13.Sàng lọc và phân loại các lựa chọn SXSH

Các cơ hội SXSH có thể được phân loại như sau:

 Các cơ hội SXSH có thể thực hiện được ngay

 Các cơ hội cần phân tích thêm tính khả thi về kỹ thuật, kinh tế

và môi trường

 Các cơ hội cần loại bỏ

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

13.Sàng lọc và phân loại các lựa chọn SXSH (tiếp)

Phân loại & lựa chọn phương án:

 Liệt kê tất cả các ý kiến đề xuất giải pháp SXSH

 Lựa chọn & quyết định những giải pháp đơn giản có thể áp

dụng được ngay

 Xác định những giải pháp cần phải nghiên cứu thêm

 Bỏ qua những giải pháp không khả thi tại thời điểm hiện tại

 Hãy bắt đầu với những phương án đơn giản nhưng đem lại hiệu quả nhanh chóng để thu hút sự quan tâm của mọi người và

tăng tính thuyết phục của chương trình SXSH.

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 3. Đánh giá:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

13.Sàng lọc và phân loại các lựa chọn SXSH (tiếp)

Phân loại & lựa chọn phương án:

Phân loại

Loại bỏ Nhận xét

Các phương án đề xuất

Nghiên cứu thêm

Thực hiện ngay

X

Mua thiết bị mới

Cải thiện hiệu quả rửa với chi phí không lớn

1. Lắp vòi rửa có đầu xịt và van khóa ở tay cầm

Chi phí quá lớn

2. Đầu tư phòng rửa tự

X

động

Mua thiết bị mới

Quản lý nội vi

X

Chỉ tốn 45 phút kiểm tra mỗi ngày

3. Tăng cường kiểm tra /bảo dưỡng để ngăn ngừa rò rỉ

4. Lắp giá treo dụng cụ

Cần thử nghiệm

X

cần rửa

Cải tiến qui trình & thiết bị

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

14. Đánh giá tính khả thi của các giải pháp

15. Lựa chọn các phương án khả thi

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp

Tính khả thi cần phải được đánh giá trên 3 yếu tố:

a. Tính khả thi về kỹ thuật

b. Tính khả thi về tài chính (kinh tế)

c. Tính khả thi về môi trường

Đối với những giải pháp đơn giản không tốn chi phí hoặc tốn rất ít

chi phí thì việc đánh giá tính khả thi sẽ rất đơn giản.

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)

a. Tính khả thi về kỹ thuật:

Các yếu tố cần xem xét khi phân tích đánh giá:

 Mức (suất) tiêu thụ nguyên vật liệu và năng lượng

 Năng suất

 Tính sẵn có và tin cậy của thiết bị và công nghệ

 Tính tương thích với hệ thống và điều kiện địa phương

 Tính linh hoạt

 Yêu cầu tay nghề/đào tạo vận hành

 Yêu cầu bảo trì/bảo dưỡng

 Các yêu cầu đặc biệt (an toàn, sức khỏe nghề nghiệp...)

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)

a. Tính khả thi về kỹ thuật:

 Mức (suất) tiêu thụ nguyên vật liệu và năng lượng

 Năng suất

Trước SXSH

Sau SXSH

Mức tiêu thụ đầu vào: - Nguyên liệu thô - Nước - Hóa chất - Năng lượng - v...v...

Năng suất đầu ra: Sản phẩm

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)

a. Tính khả thi về kỹ thuật: ví dụ

Giải pháp và mô tả

Không gian

Thiết bị

Đào tạo

An toàn

Thời gian lắp đặt

Bảo dưỡng

Thấp

Sẵn có

Nhanh

Thấp

Không

Không

Giải pháp 2 – Sử dụng hợp lý nước trắng từ tháp nước trằng Đầu tư một hệ thống để bơm lớp nước trắng ở phía trên của tháp.

Thấp

Sẵn có

Thấp (nhanh)

Thấp

Không

Không

Giải pháp 3 - Tuần hoàn nước thải của rửa 2 để tái sử dụng cho rửa 1 Đầu tư một hệ thống tuần hoàn nước thải từ phần ra của rửa 2 để tái sử dụng ở rửa 1 nhằm tuần hoàn bột và nước

Không

Thấp (nhanh)

Thấp

Không

Không

Giải pháp 4 – Cải tiến tháp nước trắng Đầu tư để cảI tiến phần lắng đã bị hỏng của tháp để lắng hiệu quả hơn và vì thế có thể thu hồI được nhiều bột hơn

Thấp (Hầu hết các thiết bị đều sẵn có)

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)

b. Tính khả thi về tài chính:

 Lợi ích của việc đầu tư trên góc độ hạch toán kinh tế:

- Xác định và đánh giá các chi phí, lợi ích

- Tính toán khả năng sinh lợi tiềm năng trong tương lai

 Lựa chọn phương án:

- Hỗ trợ ra quyết định giữa các phương án đầu tư khác

nhau

- Lựa chọn phương án có triển vọng nhất

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)

b. Tính khả thi về tài chính:

Xác định và đánh giá chi phí, lợi ích của giải pháp:

 Chi phí đầu tư ban đầu: ví dụ: thiết bị, lắp đặt, đào tạo

 Chi phí vận hành

 Lợi ích do tiết kiệm chi phí và tăng thu nhập hàng năm

Tiết kiệm nguyên/nhiên liệu, năng lượng -

- Tiết kiệm do giảm phế phẩm

- Tiết kiệm chi phí nhân công

- Tiết kiệm chi phí xử lý

- Các tiết kiệm khác..

- ...

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)

b. Tính khả thi về tài chính:

 Đánh giá qua thời gian hoàn vốn giản đơn:

- Là thời gian (năm hoặc tháng) cần thiết để các dòng tiền

tương lai dự tính có thể hoàn lại được dòng tiền đầu tư

ban đầu

- Được sử dụng chủ yếu để đánh giá các đầu tư về thiết bị

khi thời gian hoàn vốn ngắn (1 - 3 năm) và không cần

phải dùng đến các phương pháp đánh giá chi tiết

Vốn đầu tư ban đầu

PB =

Dòng tiền một năm

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)

b. Tính khả thi về tài chính: (ví dụ)

Giải pháp và mô tả

Chi phí đầu tư VND Chi phí vận hành tăng

Lợi ích/ tiết kiệm

thêm, VND

Hoàn vốn

5 tháng

830đ/Kwh

21 triệu VND cho: Bơm bột: 10 triệu Ống (150, 50m): 10 triệu Lắp đặt: 1 triệu

44.820.000 đồng điện chạy máy bơm 10Kw x 18 giờ/ngày x 300 ngày = x 44.820.000 đồng

75.600.000 đồng từ: Thu hồi 2% bột giấy từ tháp nước trắng 7000 tấn/năm x 7,2kg/tấn x 25% x 6000 đ/kg = 75.600.000 đồng

GP1 – Sử dụng hiệu quả nước trắng trong tháp Đầu tư hệ thống bơm nước trắng ở lớp mặt trong tháp. Như vậy nước trắng sẽ được sử dụng hiệu quả hơn: lớp nước dưới cùng có thể dùng để hòa loãng bột giấy và lớp nước trên dùng để rửa. (Hiện nay, chỉ có bơm từ đáy tháp)

Không

12 tháng

40 triệu VND để cải tiến bộ phận lắng

1

GP2 – Cải tiến tháp nước trắng Đầu tư cải tiến bộ phận lắng đã hư hại của tháp để quá trình lắng đạt hiệu quả cao hơn, từ đó thu hồi được nhiều bột giấy hơn

42.000.000 đồng từ: Thu hồi bột giấy trong nước trắng 7000 x tấn/năm x 6000đ/kg = 42.000.000 đồng

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

14.Đánh giá tính khả thi của các giải pháp (tiếp)

c. Tính khả thi về môi trường:

 Các yếu tố cần xem xét:

- Ảnh hưởng môi trường trong toàn bộ vòng đời

- Cải thiện môi trường tại chỗ hoặc các khu vực lân cận

- Giảm lượng chất thải/phát thải

- Giảm độ độc của dòng thải

- Giảm tiêu thụ tài nguyên

- Giảm rủi ro về an toàn & sức khỏe nghề nghiệp

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

15.Lựa chọn các phương án khả thi

So sánh & lựa chọn các phương án khả thi nhất nhằm:

a. Xác định phương án ưu tiên thực hiện

b. Đảm bảo sử dụng hiệu quả nguồn lực

Thông thường, mức độ ảnh hưởng giữa các

khía cạnh được xác định như sau:

- kỹ thuật: 30%

- kinh tế: 40%

- môi trường: 30%

Tỷ lệ này thay đổi tùy theo mức độ ưu tiên

của từng doanh nghiệp

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

15.Lựa chọn các phương án khả thi (tiếp)

Tính khả thi trong từng khía cạnh lại được cho điểm về mức độ

khả thi:

Kỹ thuật

Kinh tế

Môi trường

Điểm

Cao: rất dễ thực hiện

Cao: mức giảm ô nhiễm cao +5

Cao: thời gian hoàn vốn dưới 1 năm

Trung bình: Dễ thực hiện

+3

Trung bình: Thời gian hoàn vốn dưới 3 năm

Trung bình: Giảm phần nào ô nhiễm

Thấp: Có thể thực hiện được

Thấp: Không thay đổi

0

Thấp: Ô nhiễm không thay đổi

Khó thực hiện

Chi phí vận hành cao hơn

Ô nhiễm hơn

-3

Rất khó thực hiện

Ô nhiễm hơn nhiều

-5

Đầu tư cao + các chi phí vận hành cao hơn

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

15.Lựa chọn các phương án khả thi (tiếp)

Ví dụ về việc so sánh & lựa chọn các phương án khả thi:

Giải pháp SXSH

Tổng điểm

Kỹ thuật 30%

Tính khả thi Kinh tế 50%

Môi trường 20%

5 5

1,5 1,5

5 4

2,5 2

3 3

0,6 0,6

4,6 4,1

Xếp loại chung 1 2

3

0,9

3

1,5

5

1

3,4

4

3 2

0,9 0,6

3 -3

1,5 -1,5

5 4

1 0,8

3,4 -0,1

4 5

Nâng cao chất lượng bột giấy Sử dụng hiệu quả nước trắng trong tháp Tuần hoàn nước thải từ rửa 2 để tái sử dụng ở rửa 1 Cải tiến tháp nước trắng Đầu tư thiết bị làm đặc bột giấy từ giấy phế liệu Đầu tư thiết bị làm sạch ly tâm mới Đầu tư thiết bị rửa mới

2

0,6

-5

-2,5

5

1

-0,9

6

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 4. Phân tích khả thi:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

15.Lựa chọn các phương án khả thi (tiếp)

Việc đánh giá & lựa chọn các phương án khả thi cần lưu ý:

a. Thứ tự ưu tiên phù hợp với thực tế doanh nghiệp

b. Đảm bảo cân đối hợp lý mức độ ảnh hưởng của các khía cạnh

kỹ thuật - kinh tế - môi trường

c. Cân nhắc tới các kế hoạch đầu tư mở rộng của doanh nghiệp

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

16. Thực hiện các giải pháp SXSH

17. Đo lường & đánh giá kết quả

18. Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

16.Thực hiện các giải pháp SXSH

Việc thực hiện các giải pháp SXSH bao gồm:

 Xây dựng các kế hoạch cụ thể

 Triển khai thực hiện các kế hoạch/giải pháp

 Giám sát quá trình thực hiện

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

16.Thực hiện các giải pháp SXSH (tiếp)

Ví dụ về một bản kế hoạch:

Phương án

Giám sát

Các công việc cần thực hiện

Trách nhiệm

Thời hạn

- Lựa chọn & mua

- Vật tư

- 15/6

Lượng nước tiêu thụ tại phòng rửa

- Lắp đặt vòi & đồng hồ

- Kỹ thuật

- 22/6

1. Lắp vòi rửa có đầu xịt & van khóa ở tay cầm

- Hướng dẫn sử dụng

- P.xưởng

- 27/6

2. Bảo dưỡng/kiểm tra

- Khắc phục ngay các chỗ

- B.dưỡng

- 10/6

ngăn ngừa rò rỉ

nước

rò rỉ

Đánh giá chung về tiết lượng kiệm hàng tháng

- Lập lịch kiểm tra & phân

- B.dưỡng

- 15/6

công thực hiện

- Soạn thảo “Sổ tay bảo

- Tổ trưởng

- 15/7

dưỡng”

b. dưỡng

Kỹ thuật

3. Lắp giá treo dụng cụ

cần rửa

Nghiên cứu hệ thống giá treo

- 15/12 Định kỳ báo cáo tại các buổi họp nhóm SXSH

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

17.Đo lường & đánh giá kết quả

Cần thực hiện các hoạt động đo lường để đánh giá kết quả của các giải pháp SXSH về:

 Mức độ tiết kiệm nguyên liệu

 Mức độ tiết kiệm năng lượng

 Mức độ giảm ô nhiễm

 Hiệu quả kinh tế

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)

Các công việc cần thực hiện:

1. Thiết lập hệ thống giám sát & đánh giá

a. Xác định các chỉ số giám sát

b. Xác định điểm đo & lắp đặt thiết bị

c. Xác định tần suất giám sát

d. Chuẩn bị các biểu mẫu ghi số liệu

e. Lập kế hoạch giám sát & đánh giá

2. Thực hiện giám sát & đánh giá

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)

1. Thiết lập hệ thống giám sát & đánh giá

a. Xác định các chỉ số giám sát & đánh giá:

 Các chỉ số về tình trạng sản xuất: tiêu hao nguyên vật liệu,

hóa chất, phụ gia, năng lượng, phế phẩm...(tấn/tấn sản phẩm, m3/tấn sản phẩm, kWh/tấn sản phẩm...)

 Các chỉ số về tình trạng môi trường: nước thải, khí thải...(m3 nước thải/tấn sản phẩm, kg COD/tấn sản phẩm, tấn CO2/tấn sản phẩm...)

 Các chỉ số về hiệu quả kinh tế: chi phí cho nguyên liệu, điện,

nước...

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)

1. Thiết lập hệ thống giám sát & đánh giá

b. Xác định các điểm đo & lắp đặt thiết bị đo:

 Lập sơ đồ điểm đo cho từng thông số

 Rà soát & điều chỉnh cho phù hợp với thực tế (điều kiện cơ sở

vật chất/hạ tầng kỹ thuật và quản lý)

 Cân đối với ngân sách và nguồn lực

 Quyết định các điểm đo

 Mua sắm & lắp các thiết bị đo, đánh mã số thiết bị

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)

1. Thiết lập hệ thống giám sát & đánh giá

c. Xác định tần suất đo & giám sát:

 Tần suất giám sát phụ thuộc:

- Hoạt động SX của công ty (ca? giờ…)

- Mức độ biến động của các thông số

- Mức độ ảnh hưởng của thông số đến chỉ số chung & hiệu

quả kinh tế

- Nhân sự/phân công trong công ty

 Ngoài các hoạt động đo/giám sát thường xuyên còn có thể

đo/giám sát đột xuất

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)

1. Thiết lập hệ thống giám sát & đánh giá

d. Chuẩn bị các biểu mẫu ghi số liệu:

 Biểu mẫu ghi chép số liệu:

- Phù hợp với tần suất lấy số liệu

- Biểu ghi chép phải chỉ rõ vị trí đo, thiết bị đo (mã số) thời

điểm đo, người đo...

 Cố gắng thống nhất với hệ thống quản lý số liệu hiện có (cải

tiến nếu cần)

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)

BiÓu mÉu sè:…

C«ng ty ….. Nhãm SXS

Bảng theo dâi ®¸ vÈy sö dông t¹i ph©n x­ëng A

M¸y ®¸ sè: NDV-A VÞ trÝ l¾p ®Æt: M¸y ®¸ vay ph©n x­ëng A Môc ®Ých quan tr¾c:Sö dông ®¸ v©y ph©n x­ëng A

Ngµy

Ghi chó

Thêi gian vËn hµnh

L­îng ®¸ vÈy

Ng­êi theo dâi

ChØ sè ®ång hå n­íc (NDV-A)

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)

C«ng ty ……

BiÓu mÉu sè…..

BiÓu mÉu theo dâi chØ sè ®ång hå ®iÖn. Th¸ng …..N¨m 2008

M· hiÖu ®ång hå:

§2.

VÞ trÝ l¾p ®Æt ®ång hå:

Nhµ m¸y ®¸

Môc ®Ých sö dông:

Theo dâi tæng ®iÖn côm 2

Thêi gian ghi chØ sè hµng ngµy:

7h s¸ng

HÖ sè ®ång hå:

50

Ngµy

ChØ sè ®ång hå

Ghi chó

Ngêi theo dâi

NguyÔn V¨n A

1230

1

1371

2

31

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)

1. Thiết lập hệ thống giám sát & đánh giá

e. Lập kế hoạch giám sát & đánh giá:

 Nội dung kế hoạch giám sát:

- Hoạt động SX của công ty (ca? giờ…)

- Giám sát các chỉ tiêu/thông số gì?

- Khi nào giám sát? chu kỳ giám sát?

- Giám sát như thế nào? sử dụng thiết bị gì?

- Ai giám sát? Ai kiểm tra?

- Báo cáo như thế nào…

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)

e. Lập kế hoạch giám sát & đánh giá:

Phương pháp đo

Stt

Chỉ số giám sát

Đơn vị

Số liệu cần đo

Trách nhiệm

Tần suất

Thiết bị

1

Chỉ số sản xuất

1.1

Nguyên liệu đầu vào

kg

Vỏ dừa

Mỗi ngày

K.toán

Cân

1.2

Hóa chất

kg

Keo latex

Mỗi ngày

Tổ sơn

Cân

1.3

Năng lượng

kw/h

Điện

Hàng tháng

K.thuật

Đồng hồ

Củi, trấu

Hàng tháng

Cân

1.4

Sản phẩm

kg

Chỉ suông

Mỗi ngày

Kho

Cân

kg

Chỉ rối

Mỗi ngày

Kho

Cân

kg

Mụn block

Mỗi ngày

Kho

Cân

1.5

Nước

m3

Nước ngâm

Hàng tháng

Đồng hồ

K.thuật

2

Chỉ số môi trường

2.1

Khí thải

mg/m3

6 tháng/lần

Chuyên dụng

Thuê đo

2.2

Nước thải

mg/l

Bụi, SOx, NH3 pH, BOD, COD, SS

6 tháng/lần

Chuyên dụng

Thuê đo

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)

2. Thực hiện giám sát & đánh giá

a. Thu thập và tổng hợp số liệu:

 Phân công cụ thể trách nhiệm

 Ấn định thời biểu nhịp nhàng giữa các khâu thu thập số liệu

b. Phân tích số liệu:

 Tính toán các chỉ số dựa trên các thông số đã đo/thu thập

 Sử dụng các bảng tính Excel, biểu đồ, đồ thị...

 Phân tích các điểm đột biến/bất thường

c. Báo cáo kết quả: báo cáo kết quả định kỳ/đột xuất

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

17.Đo lường & đánh giá kết quả (tiếp)

Số liÖu tiªu

18 h ngµy h«m tríc

18 h ngµy h«m tríc

thô ®¸

2. Thực hiện giám sát & đánh giá

Sè liÖu vÒ NLSX, SP, CTR

8h

8h

8h

7 h

8h

7 h

Sè liÖu vÒ tiªu thô níc

Sè liÖu vÒ tiªu thô ®iÖn

Ngày 5 hàng tháng

Sè liÖu vÒ Níc th¶i

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH

Tại sao cần duy trì & cải tiến hoạt động SXSH:

 Các công nghệ/máy móc thiết bị sẽ lạc hậu theo thời gian

 Hệ thống số liệu nền không còn phù hợp do các thay đổi

 Các thất thoát lãng phí lại xuất hiện

 Các vấn đề môi trường lại nảy sinh

 ...v...v...

Sản xuất sạch hơn là công cụ quản lý giúp cải

thiện hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp

 Duy trì SXSH sẽ góp phần giúp doanh nghiệp phát triển

bền vững

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)

Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH như thế nào?

1. Xây dựng văn hóa cải tiến

2. Duy trì động lực cải tiến

3. Duy trì các mục tiêu cải tiến

4. Duy trì hoạt động SXSH

5. Kết hợp SXSH với các hoạt động quản lý tác nghiệp

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)

1. Xây dựng văn hóa cải tiến:

 Luôn có cách làm tốt hơn so với cách

làm hiện tại

 Hãy xây dựng “tư duy cải tiến” trong mỗi

thành viên của doanh nghiệp

 Luôn trân trọng mọi sáng kiến cải tiến

cho dù sáng kiến đó chỉ đem lại hiệu quả

khiêm tốn

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)

2. Duy trì động lực cải tiến:

 Không có gì là hoàn hảo, các cơ hội cải tiến luôn hiện hữu

trong mọi hoạt động của doanh nghiệp

 Không nên đánh giá thấp, bỏ qua các cơ hội cải tiến nhỏ

 Văn hóa cải tiến trong doanh nghiệp sẽ góp phần tạo tạo

ra động lực cải tiến

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản 4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn xuất sạch hơn

18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)

3. Duy trì các mục tiêu cải tiến:

 Động lực và các cơ hội cải tiến cần phải được cụ thể hóa

thành các mục tiêu cải tiến

 Không nhất thiết phải đặt ra các mục tiêu tham vọng

 Các mục tiêu cần được đánh giá & xem xét thường xuyên

để thích ứng với các thay đổi

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)

4. Duy trì hoạt động SXSH:

 Duy trì hoạt động của đội SXSH

 Duy trì hệ thống đo lường/giám sát (các thiết bị phần

cứng & các qui định liên quan)

 Duy trì việc trao đổi thông tin về hoạt động SXSH

 Duy trì hoạt động khuyến khích như quĩ thưởng sáng

kiến...

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)

5. Kết hợp SXSH & các hoạt động quản lý

tác nghiệp:

 Hãy làm cho SXSH trở thành hoạt

động hàng ngày của doanh nghiệp

 Tiêu chuẩn hóa & hệ thống hóa các

hoạt động để việc duy trì trở nên đơn

giản

 Tích hợp SXSH với các hệ thống quản

lý ISO 9001 hoặc ISO 14001

Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp

Bước 5. Thực hiện & duy trì:

4. Tổng quan các bước đánh giá sản

xuất sạch hơn

18.Duy trì & cải tiến hoạt động SXSH (tiếp)

A - Mục tiêu & kế hoạch

• Xác định & đánh giá các cơ hội

• Xác định các mục tiêu cải tiến

• Xây dựng kế hoạch cải tiến

• Chuẩn bị các điều kiện cần thiết

Hoạt động duy trì & cải tiến SXSH

C- Đo lường & đánh giá

B - Thực hiện

• Đo lường & quan trắc số liệu

• Thực hiện kế hoạch cải tiến

• Tổng hợp/đánh giá kết quả & chia

• Triển khai các giải pháp SXSH

sẻ thông tin

• Thực hiện các điều chỉnh để thích

• Thực hiện các biện pháp khắc phục

ứng với các thay đổi

& điều chỉnh cần thiết