Bài giảng Sử dụng thuốc vận mạch - BS. Đỗ Hồng Anh

Chia sẻ: Lavie Lavie | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:33

Thêm vào BST

Báo xấu

186
lượt xem 32
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Sử dụng thuốc vận mạch do BS. Đỗ Hồng Anh biên soạn nhằm giúp các bạn hiểu được sinh lý bệnh sốc giãn mạch, cơ chế tác dụng của thuốc vận mạch, cách sử dụng thuốc vận mạch, cách đánh giá hiệu quả, các biến chứng khi sử dụng thuốc vận mạch.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Sử dụng thuốc vận mạch - BS. Đỗ Hồng Anh

Sử dụng thuốc vận mạch Bs.Đỗ Hồng Anh Bộ môn HSCCCĐĐHYD; Khoa HSBV ĐHYD 1
Nội dung  Mở đầu  Sinh lý bệnh sốc & cơ chế tác dụng thuốc  Phân loại  Nguyên tắc sử dụng  Các loại thuốc vận mạch thường sử dụng  Theo dõi đánh giá hiệu quả  Biến chứng  Kết luận 2
Mục tiêu  Hiểu sinh lý bệnh sốc  Hiểu cơ chế tác dụng của thuốc vận mạch  Biết cách sử dụng thuốc vận mạch  Biết cách đánh giá hiệu quả  Biết các biến chứng 3
Mở đầu  Mục tiêu điều trị sốc: ổn định huyết động  Các biện pháp điều trị sốc: Bù dịch, Truyền hồng cầu lắng, Sử dụng vận mạch 4
Sinh lý bệnh của sốc giãn mạch  Sốc là tình trạng cấp cứu → MOD & TV  Sốc giãn mạch : Thường gặp nhất do sốc nhiễm trùng Giai đoạn cuối của các loại sốc  Cơ chế sốc giãn mạch: Tăng sản xuất quá mức NO ( giãn mạch & mất tác dụng catecholamin trên thành mạch) Tăng khử cực các TB cơ trơn thành mạch Giảm nồng độ vasopressine tương đối 5
Phân loại thuốc vận mạch  Thuốc tăng co bóp: Tác dụng trên thụ thể ß1→ ↑ cung lượng tim Các loại: isoproterenol, dobutamine, dopamine liều ß1  Thuốc co mạch: Tác dụng trên thụ thể α1 →↑ HA Các loại: noradrenaline, dopamine, adrenaline  Thuốc không tác dụng trên thụ thể giao cảm: Tác dụng thụ thể V1R (vasopressine) thành mạch→ co mạch 6 Các loại: vasopressine, terlipressine
Các thụ thể của hệ TK giao cảm & dopaminergic Heä Caùc Taùc duïng Vò trí thaàn thuï kinh theå Giao α1 Co cô trôn, taêng Thaønh maïch caûm HA Giao α2 Giaûi phoùng Tröôùc synap caûm noradrenaline ñaàu muùt thaàn kinh Giao ß1 Taêng co boùp & Cô tim & cô trôn caûm nhòp tim, giaõn cô thaønh ruoät trôn Giao ß2 Giaõn maïch, Cô trôn thaønh caûm giaõn pheá quaûn maïch, PQ, töû cung 7 Dopami D1, D2 Giaõn maïch, TKTU:maïch
Phân bố các thụ thể theo từng loại vận mạch 8
Mối tương quan giữa HA và các thụ thể tác động. PE: Phenylephrine NE: Norepinephrine Dopa: Dopamin Epi: Epinephrine Dobut: Dobutamine Dopex: Dopexamine Iso: Isoproterenol 9
Các thụ thể của vasopressine Thuï theå Taùc duïng Vò trí V1R Co maïch Cô trôn thaønh maïch, thaän, moâ môõ, baøng quang, tinh hoaøn V2R Giöõ nöôùc TB noäi maïc, heä thoáng oáng goùp V3R Taêng tieát ACTH Tuyeán yeân 10
Nguyên tắc sử dụng  Một thuốc có thể tác dụng trên nhiều thụ thể: Dobutamine tác dụng ß1(↑ CO) & ß2 (giãn mạch)  Tác dụng theo liều: Dopamine liều thấp tác dụng trên mạch thận, liều trung bình tác dụng ß1 & liều cao α1  Bồi phụ thể tích tuần hoàn: tiến hành trước khi dùng vận mạch (nếu tụt HA nặng có thể dùng cùng lúc)  Lựa chọn vận mạch: dựa trên các thông số huyết động (↓CO→ dùng nhóm ↑co bóp; ↓ sức cản ngoại biên →nhóm co mạch)  Phối hợp vận mạch: không thuốc nào đáp ứng tất cả các yêu cầu. Nên phối hợp để đạt hiệu quả tối ưu 11
Các loại vận mạch thường sử dụng  Nhóm tác dụng trên các thụ thể giao cảm: Adrenaline, Noradrenaline, Dopamine, Dobutamine, Isoproterenol, Ephedrine  Nhóm không tác dụng trên thụ thể giao giao cảm: Vasopressine và Terlipressine 12
Adrenaline Thuï theå α1, α2, ß1, ß2 Taùc Taêng nhòp tim, taêng co boùp, duïng taêng HA, giaõn PQ Chæ ñònh Taát caû cas tuït HA khaùng trò, ngöøng tim, soác phaûn veä, co thaét PQ Lieàu & Ngöøng tim: 1mg moãi 3-5ph; ñöôøng Tuït HA: 2-10 mcg/ph; NKQ: 2- duøng 2.5mg/10 ml NS 13
Noradrenaline Thuï theå α1, α2, ß1 Taùc Taêng HA, taêng CO (ít) duïng Chæ ñònh Taát caû cas tuït HA do giaûm SVR, soác phaân boá (soác nhieãm truøng) Lieàu & Truyeàn TM lieân tuïc 1-20 ñöôøng mcg/ph duøng 14
Dopamine Thuï theå D1, D2: lieàu 2-5mcg/kg/ph ß1: 510 ; α1, α2: >10 Taùc Lieàu 2-5 mcg/kg/ph: taêng duïng löôïng nöôùc tieåu 5-10: taêng CO, nhòp tim, HA >10: taêng HA nhieàu Chæ ñònh Taát caû caùc loaïi soác Lieàu & Truyeàn TM lieân tuïc 2-20 ñöôøng mcg/kg/ph 15 duøng
Dobutamine Thuï theå ß1, ß2, α1 (raát ít) Taùc Taêng CO (→taêng HA), taêng duïng nhòp tim, giaõn maïch nheï Chæ ñònh Taát caû cas soác coù giaûm CO Lieàu & Truyeàn TM (trung taâm hoaëc ñöôøng ngoaïi vi) lieân tuïc 2-8 duøng mcg/kg/ph 16
Isoproterenol Thuï theå ß1, ß2 Taùc Taêng nhòp tim, CO vaø toác ñoä duïng daãn truyeàn; giaõn maïch heä thoáng, maïch phoåi & PQ Chæ ñònh Taát caû cas soác keát hôïp vôùi nhòp chaäm Lieàu & Truyeàn TM (trung taâm hoaëc ñöôøng ngoaïi vi) lieân tuïc 2-20 duøng mcg/kg/ph 17
Ephedrine Thuï theå α, ß (ít) Taùc Taêng HA, CO, nhòp tim & giaõn duïng PQ (nheï) Chæ ñònh Taát caû cas tuït HA sau moå do thuoác gaây meâ Lieàu & Bolus TM 5-10 mcg moãi 5-20ph ñöôøng duøng 18
Vasopressine Thuï theå V1R, V2R Taùc Co maïch maïnh →taêng HA duïng (trong soác), taêng nhaäy caûm thaønh maïch vôùi catecholamine Chæ ñònh Taát caû cas soác nhieãm truøng khaùng trò vaø ngöøng tim Lieàu & Truyeàn TM lieân tuïc 0.01-0.04 ñöôøng ñôn vò/ph duøng 19
Terlipressine Thuï theå V1R (> vasopressine), V2R Taùc Co maïch maïnh →taêng HA duïng (trong soác), taêng nhaäy caûm thaønh maïch vôùi catecholamine Chæ ñònh Taát caû cas soác nhieãm truøng khaùng trò Lieàu & Truyeàn TM ngaét quaõng ñöôøng 1mg/laàn trong 60 phuùt moãi 6- duøng 8 giôø 20