1
Chương 3:
TÍNH TOÁN KHÍ THỰC
CÁC CÔNG TRÌNH THÁO NƯỚC
Bài giảng: TÍNH TOÁN THỦY LỰC
CÁC CÔNG TRÌNH THÁO NƯỚC
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦY LỢI
Bộ môn: THỦY CÔNG
BỘ M Ô N T H ỦY C Ô N G
2
§3-1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM.
§3-2. CÁC THÔNG SỐ ĐẶC TRƯNG CỦA KHÍ HÓA VÀ KHÍ
THỰC.
§3-3. KIỂM TRA SỰ XUẤT HIỆN CỦA KHÍ HÓA TRÊN CÁC BỘ
PHẬN CỦA CTTN.
§3-4. KIỂM TRA KHẢ NĂNG XÂM THỰC LÒNG DẪN.
§3-5. CÁC GIẢI PHÁP PHÒNG KHÍ THỰC.
Chương 3: TÍNH TOÁN KHÍ THỰC CÁC CÔNG TRÌNH THÁO NƯỚC
BỘ M Ô N T H ỦY C Ô N G
3
Chương 3: TÍNH TOÁN KHÍ THỰC CÁC CÔNG TRÌNH THÁO NƯỚC
§3-1: MỘT SỐ KHÁI NIỆM
I. HIỆN TƯỢNG CHẢY BAO
- Xảy ra ởphần tiếp xúc giữa dòng chảy và bềmặt lòng dẫn hay các
vật cản: trụ, van, lưới chắn rác, cánh hướng dòng, …
- Chảy bao thuận (tia dòng bám sát thành); chảy bao không thuận.
Khái niệm chảy bao thuận, không thuận là tương đối.
- Vùng giới hạn giữa bềmặt lòng, vật cản với bềmặt của chủlưu gọi
là vùng tách dòng.
II. HIỆN TƯỢNG GIẢM ÁP
- Áp suất chân không: pck = pa- p (3.1)
(pa– áp suất khí trời; p – áp suất tuyệtđối tạiđiểm xét).
BỘ M Ô N T H ỦY C Ô N G
4
Chương 3: TÍNH TOÁN KHÍ THỰC CÁC CÔNG TRÌNH THÁO NƯỚC
§3-1: MỘT SỐ KHÁI NIỆM
III. KHÍ HÓA (CAVITATION)
- Là hiện tượng xuất hiện hàng loạt bong bóng chứa khí và hơi trong
lòng chất lỏng ở điều kiện nhiệtđộ bình thường, áp suất bịgiảm
xuống dưới một trịsốgiới hạn.
-Điều kiện xuất hiện khí hóa: p
≤
ppg, hoặcH
≤
Hpg,
trong đó:
H - Cột nước áp lực tương ứng với p - Áp suất tuyệtđối;
Hpg - Cột nước tương ứng với ppg - Áp suất phân giới của nước.
BỘ M Ô N T H ỦY C Ô N G
5
Chương 3: TÍNH TOÁN KHÍ THỰC CÁC CÔNG TRÌNH THÁO NƯỚC
§3-1: MỘT SỐ KHÁI NIỆM
IV. KHÍ THỰC (CAVITATION EROSION)
- Khí thực là hiện tượng bong tróc vật liệu bềmặt lòng dẫn hoặc vật
cản khi có khí hóa đủ mạnh và duy trì trong một thời gian đủ dài.
- Lòng dẫn bằng bê tông: sựphá hoại là từtác động cơhọc. Các bong
bóng bịcuốn theo đến vùng có áp suất cao hơn, bịép mạnh và bịtiêu
hủy, tạo nên xung lực lớn, lặp lại nhiều lần làm cho vật liệu bịmỏi,
dẫnđến bong tróc.
-Đối với vật liệu là kim loại: sựphá hoại từtác động cơhọc, ăn mòn
hóa học, hiệuứng nhiệt…
BỘ M Ô N T H ỦY C Ô N G