Tài liệu tham khảo dành cho sinh viên y khoa, bài giảng cung cấp kiến thức liên quan đến vấn đề xử trí quá liều một số thuốc trong điều trị tim mạch như: Nguyên nhân biến đổi điện tim, chẩn đoán, hình ảnh biểu hiện, biểu đồ điện tim,...
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng: Xử trí quá liều một số thuốc trong tim mạch
- Xử trí quá liều một số thuốc
trong tim mạch
TS. T¹ M¹nh Cêng
ViÖn Tim M¹ch - BÖnh viÖn B¹ch Mai
Hµ néi - 2013
- Digitaline
• Nh÷ng biÕn ®æi ®iÖn tim g©y ra bëi
Digitaline:
– Gi¶m biªn ®é sãng T
– ST chªnh xuèng "T¸c dông digitaline"
– T¨ng biªn ®é sãng U
– Kho¶ng QT ng¾n l¹i
– XuÊt hiÖn c¸c rèi lo¹n nhÞp kh¸c nhau – rèi
lo¹n nhÞp x¶y ra khi dïng digitaline hÇu nh
lu«n lu«n lµ biÓu hiÖn ngé ®éc digitaline
– Phèi hîp nh÷ng biÕn ®æi nãi trªn.
- BiÕn ®æi cña sãng T
• Gi¶m ®iÖn thÕ sãng T: BiÕn ®æi sím nhÊt, thêng
gÆp nhÊt, kh«ng ®Æc hiÖu.
• BiÕn ®æi cña sãng T:
– Thêng thÊy nhÊt ë aVL, I khi tim n»m ngang, II, III, aVF
®èi víi tim ®øng).
– Dµy thÊt ph¶i: thay ®æi cña sãng T cã thÓ thÊy nhiÒu
h¬n ë c¸c chuyÓn ®¹o tim ph¶i
– §«i khi nh÷ng biÕn ®æi cña sãng T bÞ lu mê do sãng T
hai ®Ønh hoÆc T ®¶o ngîc (©m).
- BiÕn ®æi cña ®o¹n ST
• BiÕn ®æi thêng gÆp nhÊt lµ sên xuèng cña sãng T
chªnh xuèng díi ®êng ®¼ng ®iÖn vµ sãng T dÑt:
sãng T cã d¹ng vâng h×nh ®¸y chÐn
- T¨ng chiÒu cao cña sãng U
• B×nh thêng sãng U thÊp h¬n sãng T tríc nã. Sãng
T trë nªn ch¸t ®Ëm khi bÖnh nh©n dïng digitaline.
T¨ng ®é cao cña sãng U thêng thÊy ë c¸c chuyÓn
®¹o tríc tim trung gian. Møc ®é t¨ng chiÒu cao
cña sãng U thêng Ýt h¬n so víi nh÷ng trêng hîp
h¹ kali m¸u hay ®iÒu trÞ b»ng quinidine.
- Kho¶ng QT ng¾n
• QT phô thuéc vµo tÇn sè tim (b×nh thêng 0,36s -
0,44s ë tÇn sè tim tõ 60 - 90 lÇn/phót)
• BiÕn ®æi kho¶ng QT ë bÖnh nh©n ®iÒu trÞ b»ng
digitaline kh«ng nhiÒu.
• Nh÷ng thay ®æi cña sãng T, ®o¹n ST, sãng U,
kho¶ng QT nh m« t¶ trªn ®©y lµ nh÷ng thay ®æi
cña ®iÖn t©m ®å ®îc gäi díi mét tªn chung lµ "t¸c
dông digitaline". Mét vÝ dô vÒ t¸c ®éng cña
digitaline trªn ®iÖn t©m ®å ®îc minh häa theo
h×nh 2.
- NhÞp xoang. H×nh ¶nh
®iÖn tim b×nh thêng
ngo¹i trõ nh÷ng biÕn
®æi cña ST vµ T. ST
chªnh xuèng ë c¸c
chuyÓn ®¹o II, III, aVF,
V4 - V6. §iÖn thÕ sãng
T thÊp ë c¸c chuyÓn
®¹o chi vµ c¸c chuyÓn
®¹o tríc tim V5 vµ V6.
Nh÷ng thay ®æi nµy
kh«ng ®Æc hiÖu. nã
gièng nh t¸c ®éng cña
digitaline nhng kh«ng
chÈn ®o¸n ®îc ch¾c
ch¾n.
- H×nh ¶nh §T§ cña mét bÖnh nh©n dïng digitaline
- NhiÔm ®éc Digitaline
• NhiÔm ®éc digitaline thÓ hiÖn b»ng nh÷ng rèi lo¹n nhÞp:
– Ngo¹i t©m thu thÊt,
– Ngo¹i t©m thu thÊt nhÞp ®«i,
– Ngo¹i t©m thu thÊt ®a æ,
– NhÞp nhanh nót,
– NhÞp chËm xoang,
– NhÞp nhanh nhÜ cã blèc nhÜ thÊt,
– Blèc nhÜ thÊt cÊp I,
– Blèc nhÜ thÊt cÊp II,
– Blèc nhÜ thÊt cÊp III,
– Ngo¹i t©m thu nhÜ ®a æ,
– NhÞp nhanh thÊt,
– Fluter nhÜ,
– Rung nhÜ,
– Blèc xoang nhÜ,
– Ngõng xoang.
– Rung thÊt
- A
B
Hình ảnh ĐTĐ khi dùng digoxin (A) và tiếp tục khi được tiêm thêm digoxin
tĩnh mạch (B)
- Nhiễm độc digitaline
- Nhiễm độc digitaline
- Nhiễm độc digitaline
- Nhiễm độc Khi trở vè
digitaline nhịp xoang
- Nhiễm độc digitaline
- Nhiễm độc digitaline
- Nhiễm độc digitaline
- Xử trí
• Thải bỏ chất độc khỏi đường tiêu hoá: Nhịp
chậm hoặc vô tâm thu có thể do kích thích phế
vị trong quá trình rửa dạ dày gây nên, dùng các
liều than hoạt nhắc lại có hiệu quả, lọc máu
không có hiệu quả.
• Điều trị nhịp chậm bằng Atropin, Isoproterenol
và đặt máy tạo nhịp.
• Điều trị các loạn nhịp thất bằng lidocain hoặc
phenytoin. Tránh dùng procainamide và
qunidine vì thuốc có thể có tác dụng gây loạn
nhịp tiềm tàng (proarrhythmic) và làm chậm dẫn
truyền nhĩ thất.
• Điều chỉnh tình trạng hạ kali và magiê máu
- • Digibind (Đoạn kháng thể Fab đặc hiệu-
Digoxin [Digoxin- specific Fab antibody
fragment]):
– Chỉ định: Loạn nhịp nguy hiểm tính mạng không đáp
ứng với điều trị thông thường
– Liều của đoạn kháng thể Fab đặc hiệu đối với Digoxin :
– (Số lượng ống hàm lượng 40mg) =
• Nồng độ digoxin (ng/ml) x trọng lượng (kg) / 100 -
Hoà tan lọ chứa đoạn kháng thể Fab đặc hiệu đối
với Digoxin vào 100-150ml dung dịch NaCl 0,9% và
truyền TM trong vòng 15-30 min.
• Theo dõi để phát hiện tình trạng giảm kali máu, suy tim
và sốc phản vệ.
- Mét sè thuèc kh¸c:
• Quinidine
– Sãng T thÊp (hoÆc ®¶o ngîc).
– ST chªnh xuèng.
– Kho¶ng QT kÐo dµi.
– T¨ng chiÒu cao cña sãng U.
– Sãng P réng vµ cã mãc.
– Víi liÒu ngé ®éc, quinidine lµm gi·n phøc bé
QRS vµ g©y rèi lo¹n nhÞp nÆng, nhÊt lµ blèc
tim, nhÞp nhanh thÊt vµ rung thÊt. Cã khi g©y
nh÷ng lo¹n nhÞp nhÑ h¬n nh nhÞp chËm xoang,
ngõng xoang hay blèc xoang nhÜ.