Bài tập luyện thi đại học 2015-2016 môn Sinh học hướng đến trình bày các vấn đề lý thuyết về cơ sở vật chất và cơ chế di truyền. Bên cạnh đó tài liệu còn đưa ra các bài tập tình huống để các bạn vừa có thể vận dụng lý thuyết vào thực hành. Hy vọng tài liệu là nguồn thông tin hữu ích cho quá trình học tập và nghiên cứu cho các bạn. Mời các bạn cùng tham khảo nắm bắt nội dung thông tin tài liệu.
Ơ Ở Ậ Ơ Ấ Ề Ế Ề CHUYÊN Đ 1: C S V T CH T VÀ C CH DI TRUY N
ề
ứ ả ậ i bài t p ủ N = A+T+G+X = 2(A+G) => A+G = 50%.N =
ng: M = N x 300 (Đ.V.C) > N = M/300
ố I. Gen mã di truy n và quá trình nhân đôi ADN A. lí thuy t: ế ệ ố B. H th ng công th c gi ố ổ 1. T ng s nu c a gen: ố ượ 2. Kh i l ề 3. Chi u dài: > N = ị ế 4. S liên k t hóa tr :
ị ị ố
ươ ế ế ữ ố ữ ỗ ớ ố ạ ơ 5. T
+ Liên k t hóa tr trong 1 nu: N + Liên k t hóa tr n i gi a các nu: 2( 1) ng quan gi a s nu trên m i m ch đ n v i s nu trên gen A=T = (A1 + T1) = (A1 + A2) G=X = (G1+X1) = (G1+G2) ỉ ệ T l % :
%A= %T = (%A1 + %T1)/2 %G= %X = (%G1+%X1)/2
k ( c: s t ố ế bào ban đ u) ộ ườ ng n i bào: c.2 MT n i bào: 2.c.(2
ầ c t o thành sau k l n tái b n: c. 2 ử ử ừ ượ ạ ADN đ ứ ADN ch a hoàn toàn t ộ ả nguyên liêu t k => S chu i Polinu m i t ỗ ầ k2 k1) ố ố ố ố
ấ ạ ươ ấ ố ỗ 6. Nhân đôi ADN: S phân t S phân t ỗ S chu i polinucleotit: 2.c.2 ầ S nu mt cung c p cho k l n tái b n: => S nu m i lo i MT cung c p: Amt = Tmt = ( 2 ừ môi tr ố ớ ừ ả Nmt = ( 2k 1).N > N = Nmt/(2k1) ự ng t )
Ậ
ự ậ
ố ộ ừ ườ
ố ạ ạ ệ ạ ỉ ạ ằ ừ ớ ạ ể ử ụ i ta s d ng m t đo n Polinucleotit có s nu t ng lo i b ng A1=100, T1=200, G1=300, X1=350,đ ố ử ADN hoàn ch nh trong ng nghi m. Tính s nu t ng lo i trong đo n AND m i t o thành nói
ỗ ộ ầ ượ t chia theo t l ử ố ượ ượ ổ ừ ạ ằ AND đ ỉ ệ ạ ừ ng t ng lo i nu l n l ố ượ ợ ừ ạ đo n polinu nói trên có s l ố : A:T:G:X = 1: 2:3:4 và có s nu ng t ng lo i nu b ng bao c t ng h p t
0, và có s nu lo i A chi m 20% s nu c a gen. Xác đ nh s nu c a gen và s ố
ủ ủ ề ế ạ ố ố ố ị
i? ộ ủ ừ ộ ế ế ạ ằ ố ố ổ ố ị ố ạ ng c a t ng lo i nu còn l ế ạ ủ ừ
ườ ử ế ế ể i ta s gen nói trên đ nhân đôi trong ằ ạ ằ ộ ệ ừ ầ 1. T lu n Câu 1: Ng ộ ạ t o ra m t phân t trên? Câu 2: M t chu i polinucleotit có s l ạ lo i G = 240 (nu). Phân t nhiêu? Câu 3: M t gen có chi u dài 4250 A ạ ượ l Câu 4 : M t gen có s liên k t hidro b ng 3900 liên k t, và có s nu lo i G chi m 30%. Xác đ nh t ng s nu và s ạ ượ l ng t ng lo i nu còn l Câu 5: M t gen dà 4760 A ườ ố ng nghi m c n môi tr
i c a gen? 0 và có s liên k t hiđro b ng 3640 liên k t, Ng ố ng cung c p s nu t ng lo i b ng bao nhiêu? Ơ Ơ Ở Ậ ấ ố Ề Ấ Ế Ề CHUYÊN Đ 2: C S V T CH T VÀ C CH DI TRUY N
Ộ Ế Ị II. PHIÊN MÃ D CH MÃ Đ T BI N GEN
ứ ậ ậ ụ
ồ ườ ạ ượ ổ ợ ừ ạ ng g m 4 lo i ribônu : A ,U , G , X và đ c t ng h p t ỵ ố 1 m ch ADN theo NTBS . Vì vâ s
ủ
ằ ạ ủ ố rN = rA + rU + rG + rX = ố m ch g c ADN .
ủ ố ỉ ệ ổ ừ ượ ư ạ ằ ng và t l ỗ ượ ạ c l ở ạ ủ % t ng lo i nu c a ADN đ c tính nh sau : A. Công th c và bài t p v n d ng 1. ARN th ố ribônu c a ARN b ng s nu 1 m ch c a ADN S ribônu m i lo i c a ARN b ng s nu b sung ạ ố ượ * Chú ý : Ng
i , s l ố ượ + S l ng :
A = T = rA + rU G = X = rR + rX
ỉ ệ + T l % : % A = %T =
1
%G = % X = ầ
ề ầ ỗ ầ ử ừ ố ầ ủ ằ ARN nên s phân t ARN sinh ra t 1 gen b ng s l n sao mã c a gen ố 2. Qua nhi u l n sao mã ( k l n ) đó . ấ ử ậ ầ ạ + S ribônu t ARN . Vì v y qua K l n sao mã t o thành ạ ử S phân t ự do c n dùng là s ribônu c u thành các phân t ổ ự ử ầ ố ử M i l n sao mã t o nên 1 phân t ố ầ ARN = S l n sao mã = K ầ ố ố do c n dùng là: các phân t
+ Suy lu n t , s ribônu t ạ ầ do m i lo i c n dùng là :
ỗ rUtd = K. rU = K . Ag cố rXtd = K. rX = K . Gg cố
; Tính s b ba s axit amin ố ARN thì t ng s ribônu t rNtd = K . rN ậ ươ ự ự ố ng t rAtd = K. rA = K . Tg c ố ; ; rGtd = K. rG = K . Xg cố ố ố ủ ố ộ ạ ấ ứ ế ế ố ợ
ế ế ủ ạ ớ ố ộ ủ ạ ố ủ ằ ợ ố
ộ ố ộ ằ ố 3. C u trúc protein + C 3 nu k ti p nhau trên m ch g c c a gen h p thành 1 b ba mã g c , 3 ribônu k ti p c a m ch ARN ố ộ thông tin ( mARN) h p thành 1 b ba mã sao . Vì s ribônu c a mARN b ng v i s nu c a m ch g c , nên s b ba mã g c trong gen b ng s b ba mã sao trong mARN .
ố ộ
ạ ố ủ ủ ộ ế 1 b ba mã k t thúc không mã hoá ộ ạ
ố ộ
ở ầ ị ắ ỏ ư a amin này b c t b không
ủ ử ố ậ S b ba m t mã = = ố ư +Trong m ch g c c a gen cũng nh trong s mã sao c a mARN thì có a amin . Các b ba còn l i co mã hoá a.amin ỗ S b ba có mã hoá a amin (a.amin chu i polipeptit)= 1 = 1 ế + Ngoài mã k t thúc không mã hóa a amin , mã m đ u tuy có mã hóa a amin , nh ng ấ tham gia vào c u trúc prôtêin S a amin c a phân t prôtêin (a.amin prô hoàn ch nh )= 2 = 2
ỉ Ậ Ậ Ụ BÀI T P V N D NG
ệ ủ ể ổ
ộ ấ ự ự ư ằ
ộ E.coli có chi u dài 6086 A0 th c hi n phiên mã m t s l n nh nhau đ t ng ố ầ ị ượ ể ộ ố ầ ủ do. S l n phiên mã c a gen b ng bao nhiêu t qua
ặ ệ ượ ể ầ c s chu i PP trên c n bao nhiêu l t tARN v n chuy n tham gia?
0 th c hi n d ch mã đã đ cho 5 riboxom tr ậ Trong đó có A = 1050 nucleotit
ử ộ ỗ là 9 đvC.
ng phân t ạ ố ượ
ng nucleotit lo i T, G, X trong gen. ủ
ử ằ ng ribonucleotit trên phân t ượ ử ể ồ protein g m bao nhiêu axit amin? c m t phân t ằ ộ ớ ổ ậ ự ậ : 1. Bài t p t lu n ở ề Câu 1: Vùng mã hóa c a gen ườ ợ ng n i bào đã cung c p 8950 nu t h p nên các mARN, môi tr ự ề ở ử t phân t Câu 2: M E.coli có chi u dài 2550 A mARN ợ ượ ố ể ổ không l p lai, đ t ng h p đ ố ượ Câu 3. M t gen có kh i l 1. Tìm s l ề 2. Chi u dài c a gen b ng bao nhiêu m. ố ượ 3. S l 4. Gen nói trên có th mã hóa đ ạ M t gen có 120 chu k xo n. Hi u s % nucleotit lo i A v i nucleotit không b sung v i nó b ng 20%.
ắ ợ ừ ử ỳ ổ mARN t ng h p t Câu 4. Trên phân t ớ i = 120 ribonucleotit, Ai = 240 ribonucleotit. ạ ơ ủ ả ỗ
ử ạ ỉ ệ ỉ ệ ỗ mARN.
ớ ổ ố 1. T l 2. T l ộ ố ượ % và s l ố ượ % và s l ề
ARN thông tin (mARN) ộ ệ ố gen đó có: X ạ ng nucleotit m i lo i trên c gen và trên m i m ch đ n c a gen. ỗ ng ribonucleotit m i lo i trong phân t ạ ố ử ơ ủ ằ ạ ợ ừ ộ c t ng h p t
ơ ủ ủ ừ ủ ạ
ạ ạ
ế ằ ổ ợ ệ ố ữ Câu 5. M t gen có chi u dài 0,255m, có hi u s gi a T v i lo i nucleotit không b sung b ng 30% s nucleotit ủ ượ ổ gen đó có U = 60% s ribonucleotit. Trên m t m ch đ n c a gen có G c a gen. Phân t mARN đ ạ ủ ố = 14% s nucleotit c a m ch và A = 450 nucleotit. ừ ố ượ 1. Tính s l ừ ố ượ 2. Tính s l ố ượ 3. Tính s l ng t ng lo i nucleotit c a gen và c a t ng m ch đ n c a gen? ng t ng lo i ribonucleotit? ầ ấ ng axit amin c n cung c p cho quá trình t ng h p protein, n u cho r ng gen sao mã 4 l n, ỗ ầ
ằ ế
ộ ặ ặ ườ ế ng Aa. Gen A có chi u dài 4080, gen a có T chi m 28% ấ bào đã cung c p 2.664 nucleotit ề ng t ằ ầ ặ ạ ượ i? t qua không l p l trung bình m i l n có 8 riboxom tr ườ ể 1 có m t c p gen n m trên NST th ộ Câu 6. M t cá th F ổ ủ ặ ố t ng s nucleotit c a gen. C p gen đó tái sinh cho 4 c p gen con, môi tr ủ ế ố ượ ạ t s l lo i X. Cho bi ng nucleotit c a hai gen b ng nhau.
2
ử ườ ố ượ ạ ỗ ỗ ử ằ 1. Khi c th F bình th ng thì s l ng m i lo i nucleotit trong m i giao t b ng bao ơ ể 1 phát sinh giao t
nhiêu? ố ượ ỗ ợ ử ừ ế ạ ớ ơ ể ạ ng t ng lo i nucleotit trong m i h p t ? N u quá 2. Cho cá th Fể 1 t p giao v i c th khác, tìm s l ả ườ ễ ng.
ụ trình gi m phân và th tinh di n ra bình th Câu 7: Cã hai gen nh©n ®«i mét sè lÇn kh«ng b»ng nhau vµ ®∙ t¹o ra tæng sè 20 gen con. BiÕt sè lÇn tù nh©n ®«i cña gen I nhiÒu h¬n sè lÇn tù nh©n ®«i cña gen II. a/ X¸c ®Þnh sè lÇn tù nh©n ®«i vµ sè gen con ®îc t¹o ra cña mçi gen b/ Gen I vµ gen II ®Òu cã 15% A; gen I dµi 3060 Ao vµ gen II dµi 4080 Ao. X¸c ®Þnh: Sè lîng nuclª«tit tõng lo¹i m«i trêng cung cÊp cho gen I tù nh©n ®«i. ƯỚ Ậ H ệ ậ ắ ề ố Ả NG D N GI I BÀI T P: i bài t p trên tóm t t đi u đó cho phép khai thác t i đa d ữ ắ ờ ậ ắ ệ Ẫ ả ệ Khi làm bài t p tr c nghi m nên rèn luy n kĩ năng gi ki n và rút ng n th i gian làm bài: Ví d :ụ
C©u 1 : Alen B dài 221 nm và có 1669 liên kết hiđrô, alen B bị đột biến thành alen b. Từ một tế bào chứa cặp gen Bb qua hai lần nguyên phân bình thường, môi trường nội bào đã cung cấp cho quá trình nhân đôi của cặp gen này 1689 nuclêôtit loại timin và 2211 nuclêôtit loại xitôzin. Dạng đột biến đã xảy ra với alen B là
A. m tấ m t ộ c pặ A T. ộ c pặ G X. ấ C. m t m t
21).TBb(TB + Tb) = 1689 => Tb= 282 Xmt = (221).XBb(XB + Xb) =2211 => Xb= 368
A. m tấ m t ộ c pặ A T. ộ ấ C. m t m t c pặ G X.
A. G = X =
3
C. Thêm m t ộ ặ c p G X ộ ế ế C©u 4 : N u nuôi c y m t t ườ
15 phóng x ch a nhân ạ ư ố bào con. S phân t
A. 4 ộ
A. 1840 ộ ề
A. A = T =
C©u 7 : Phân t ề A. A = T =
C©u 8 : Gen D có 3600 liên k t hiđrô và s nuclêôtit lo i ađênin (A) chi m 30% t ng s nuclêôtit c a gen.
C. A = T =
A.
4
0 và có 3900 liên k t hiđro nhân đôi 3 l n liên ti p. S nu t
C©u 11 : M t gen có chi u dài 510 nm và trên m ch m t c a gen có A + T = 600 nuclêôtit.
A. 180. ả ử
C©u 14 : Gi
15 đánh d u phóng x ADN ban đ u) cho ADN 14 ti p t c đ n th h th 3 thì t l ử
A. 1/4
C.
0, khi t
A.
C©u 15 : Gen A dài 4080 A0 b đ t bi n thành gen a. Khi gen a t ị ộ cung c p 2398 nuclêôtit. ặ nuclêôtit thêm 1 c pặ nuclêôtit ử ADN t C©u 16 : Có 8 phân t ấ ệ l y nguyên li u hoàn toàn t A. 3 ộ ạ 2500 nuclêôtit C©u 17 : M t đo n ADN có chi u dài 5100A 1500 nuclêôtit
5
