ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
_______________________
BÀI TẬP LỚN
MÔN HỌC: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
HỌC KỲ 222/ NĂM HỌC 2022-2023
LỚP: L03
NHÓM: 6
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: TS. PHAN DUY ANH
Tp. Hồ Chí Minh – 2023
ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
_______________________
CHỦ ĐỀ 4: VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ NHÀ NƯỚC
DÂN CHỦ VÀO XÂY DỰNG Ý THỨC DÂN CHỦ CHO SINH VIÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐHQG. HCM TRONG GIAI
ĐOẠN HIỆN NAY
Tên
MSSV
Ghi chú
1. Nguyễn Hồng Hải
1911101
Nhóm trưởng
2. Nguyễn Võ Tấn Hải
2013076
3. Nguyễn Võ Hồng Mỹ Hiền
2010260
4. Tạ Phú Hiển
1911178
5. Võ Sỹ Hiệp
2011212
Tp. Hồ Chí Minh - 2023
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................ 4
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................ 4
2. Bố cục tổng quát của đề tài ............................................................................ 6
CHƯƠNG 1. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ NHÀ NƯỚC DÂN CHỦ ....... 7
1.1. Bản chất giai cấp của Nhà nước .................................................................. 8
1.2. Nhà nước của Nhân dân ............................................................................ 10
1.3. Nhà nước do nhân dân. .............................................................................. 11
1.4. Nhà nước vì nhân dân ................................................................................ 12
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG Ý THỨC DÂN CHỦ CỦA SINH VIÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐHQG. HCM ............................................. 14
2.1. Mặt tích cực ............................................................................................... 14
2.2. Mặt hạn chế ............................................................................................... 15
2.3. Nguyên nhân .............................................................................................. 16
2.3.1 Nguyên nhân của mặt tích cực ............................................................ 16
2.3.2 Nguyên nhân của mặt hạn chế ............................................................. 17
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP XÂY DỰNG Ý THỨC DÂN CHỦ CHO SINH
VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐHQG. HCM THEO TINH THẦN TƯ
TƯỞNG HỒ CHÍ MINH .......................................................................................... 19
3.1. Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước dân chủ .......................... 19
3.2. Một số giải pháp xây dựng ý thức dân chủ cho sinh viên Trường Đại học
Bách khoa – ĐHQG. HCM theo tinh thần tư tưởng Hồ Chí Minh ........................... 22
3.2.1 Giải pháp tăng cường ý thức dân chủ trong ký túc xá ........................ 23
3.2.2 Giải pháp tăng cường ý thức dân chủ trong trường đại học ................ 24
PHẦN KẾT LUẬN .......................................................................................... 26
SVTH: Nhóm 6 – L03 – HK222 4 GVHD: TS. PHAN DUY ANH
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ và xây dựng Nhà nước của nhân dân, do
nhân dân, vì nhân dân là một trong những di sản tư tưởng bao trùm và xuyên suốt
cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, dân chủ là của
quý báu nhất của nhân dân. Nó được hình thành trong quá trình dựng nước và giữ
nước của dân tộc. Đồng thời, nó phản ánh mối quan hệ cơ bản giữa Nhà nước và nhân
dân trong chế độ chính trị - xã hội nhất định. Chính vì thế ngay sau khi Cách mạng
Tháng Tám năm 1945 thành công, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xác định xây dựng một
Nhà nước Việt Nam kiểu mới, đó là nước “Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Độc lập -
Tự do - Hạnh phúc”. Bác tuyên bố: “Chế độ ta là chế độ dân chủ, nghĩa là nhân dân
làm chủ”
1
. Và thật vậy, qua biết bao năm tháng thăng trầm đấu tranh của dân tộc, lịch
sử đã chứng minh nhà nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa từ khi ra đời đã là nhà
nước của dân – do dân – vì dân.
Nhà nước của dân là nhà nước mà ở đó tất cả quyền lực thuộc về nhân dân, nhân
dân là chủ thể của quyền lực nhà nước. Nhà nước do dân là nhà nước do nhân dân
bầu chọn các đại biểu của mình, thay mặt nhân dân điều hành các cơ quan nhà nước
từ trung ương đến địa phương thông qua chế độ tổng tuyển cử phổ thông đầu phiếu.
Nhà nước vì dân là nhà nước phục vụ lợi ích và nguyện vọng chính đáng của nhân
dân, lấy hạnh phúc của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu. Bác nhiều lần nhắc nhở:
“Việc gì lợi cho dân ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân ta phải hết sức tránh.
Chúng ta phải yêu dân, kính dân thì dân mới yêu ta, kính ta”, nhà nước phải ý thức
luôn đề cao trách nhiệm chính trị trước nhân dân.
Theo Bác nhà nước và nhân dân luôn có mối quan hệ mật thiết gắn bó với nhau.
Một mặt, nhân dân cần nhả nước để tổ chức lực lượng lãnh đạo xây dựng và phát
1
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 13, tr. 83.
SVTH: Nhóm 6 – L03 – HK222 5 GVHD: TS. PHAN DUY ANH
triển đất nước, mặt khác nhà nước phải dựa vào mọi nguồn lực của nhân dân để phục
vụ nhân dân. Đó là mối quan hệ tự nhiên, rất mực khăng khít mà không thể tách rời.
Với tình hình thế giới, khu vực và đất nước Việt Nam hiện nay, khi chiến tranh
giờ không chỉ còn ở trên chiến trường mà còn lan sang các yếu tố kinh tế, chính trị,
văn hoá, xã hội. Khi các nước lớn ra sức lan truyền ảnh hưởng của mình đến các nước
nhỏ, họ trói buộc các nước nhỏ bằng xiềng xích về kinh tế, chính trị. Các hoạt động
gia tăng ngân sách quốc phòng, hiện đại hóa quốc phòng, chế tạo, mua sắm vũ khí,
trang thiết bị khiến châu Á trở thành “thị trường sôi động” của thế giới. Sự cạnh tranh
quyết liệt giữa các nước lớn và những bất đồng, tranh chấp lẫn sự gia tăng sức mạnh
quân sự của các 3 quốc gia khu vực đang đe dọa nghiêm trọng đến hòa bình, an ninh
ở khu vực.
Thế kỷ 21 là thời đại của công nghệ thông tin, các thế lực thù địch quy mô và
nguy hiểm nhất trong và ngoài nước điên cuồng quấy phá, tìm mọi cách tuyên truyền
bằng những thủ đoạn tinh vi hòng xuyên tạc về các quyền dân chủ và mối quan hệ
giữa nhà nước và nhân dân ta. Như kinh nghiệm lịch sử đấu tranh đã chỉ rõ, cái mà
kẻ thù luôn tìm cách lợi dụng là sự bất bình của nhân dân đối với chế độ. Nếu sự bất
bình này đã có thì chúng sẽ khoét sâu thêm. Nếu chưa có thì chúng sẽ tạo ra nhất là
các vấn đề về dân chủ và dân quyền luôn là mục tiêu trọng yếu. Trong tình thế đó, ta
mới thấy được ý nghĩa của tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà nước của dân, do
nhân dân, vì nhân dân.
Chính vì thế, nhóm tác giả lựa chọn chủ đề 4 về “Tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà
nước dân chủ và Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước dân chủ vào xây dựng
ý thức dân chủ cho sinh viên Trường Đại học Bách khoa – ĐHQG. HCM trong giai
đoạn hiện nay” để nắm vững quan điểm của Hồ Chí Minh về quyền làm chủ của nhân
dân, mối quan hệ giữa nhân dân và nhà nước, giúp cho sinh viên ý thức và phát huy
được quyền dân chủ của sinh viên trong môi trường đại học cũng như xây dựng tinh
thần yêu nước, lòng tin với sự lãnh đạo của Đảng đối với sự nghiệp cách mạng hiện