
1
Ph n 1: M  đuầ ở ầ
Kinh t  th  tr ng là mô hình kinh t  t t y u khách quan c a n n s nế ị ườ ế ấ ế ủ ề ả  
xu t l u thông hàng hóa đã phát tri n. Kinh t  th  tr ng ra đi nh  m tấ ư ể ế ị ườ ờ ư ộ  
quá trình l ch s  t  nhiên. Trong b i c nh th  gi i ngày nay, kinh t  thị ử ự ố ả ế ớ ế ị 
tr ng đang tr  thành mô hình kinh t  phát tri n có hi u qu  và nhi u qu cườ ở ế ể ệ ả ề ố  
gia trong đó có Vi t Nam đã và đang phát tri n mô hình này.ệ ể
Đnh h ng xã h i ch  nghĩa là yêu c u đc Đng đt ra ngay tị ướ ộ ủ ầ ượ ả ặ ừ 
khi xác đnh n n kinh t  n c ta là n n kinh t  hàng hóa nhi u thành ph nị ề ế ướ ề ế ề ầ  
(Đi h i VII) và n n kinh t  th  tr ng (Đi h i IX). Đn nay, nh ng y uạ ộ ề ế ị ườ ạ ộ ế ữ ế  
t  b o đm đnh h ng xã h i ch  nghĩa c a n n kinh t  th  tr ng là: cóố ả ả ị ướ ộ ủ ủ ề ế ị ườ  
s  qu n lý c a Nhà n c pháp quy n xã h i ch  nghĩa do Đng C ng s nự ả ủ ướ ề ộ ủ ả ộ ả  
Vi t Nam lãnh đo, nh m m c tiêu “dân giàu, n c m nh, dân ch , côngệ ạ ằ ụ ướ ạ ủ  
b ng, văn minh”; kinh t  nhà n c gi  vai trò ch  đo, doanh nghi p nhàằ ế ướ ữ ủ ạ ệ  
n c gi  v  trí then ch t; kinh t  nhà n c cùng v i kinh t  t p th  ngàyướ ữ ị ố ế ướ ớ ế ậ ể  
càng tr  thành n n t ng c a n n kinh t . Vi c h  th ng t ng b c phátở ề ả ủ ề ế ệ ệ ố ừ ướ  
tri n v  nh n th c c a Đng đi v i kinh t  th  tr ng đnh h ng xã h iể ề ậ ứ ủ ả ố ớ ế ị ườ ị ướ ộ  
ch  nghĩa   Vi t Nam không ch  có ý nghĩa v  m t lý lu n mà nó còn mangủ ở ệ ỉ ề ặ ậ  
ý nghĩa th c ti n sâu s c giúp chúng ta hình thành m t khung lý lu n đyự ễ ắ ộ ậ ầ  
đ và h  th ng v  kinh t  th  tr ng, t o đng l c đ phát tri n nhanh vàủ ệ ố ề ế ị ườ ạ ộ ự ể ể  
b n v ng; đi m i mô hình tăng tr ng, c  c u l i n n kinh t , đy m nhề ữ ổ ớ ưở ơ ấ ạ ề ế ẩ ạ  
công nghi p hoá, hi n đi hoá; xây d ng n n kinh t  đc l p, t  ch  vàệ ệ ạ ự ề ế ộ ậ ự ủ  
h i nh p qu c t ; th c hi n ti n b  và công b ng xã h i [2, tr.3]. Chính vìộ ậ ố ế ự ệ ế ộ ằ ộ  
v y, tôi đã ch n đ tài “Quá trình nh n th c  c a Đng v  kinh t  thậ ọ ề ậ ứ ủ ả ề ế ị 
tr ng đnh h ng xã h i ch  nghĩa Vi t Nam. Phân tích th c tr ng và nêuườ ị ướ ộ ủ ệ ự ạ  

2
gi i pháp b o đm tính đnh h ng xã h i ch  nghĩa trong phát tri n n nả ả ả ị ướ ộ ủ ể ề  
kinh t  th  tr ng   n c ta” làm bài thu ho ch h t môn.ế ị ườ ở ướ ạ ế
Ph n 2: N i dungầ ộ
1. Khái ni m v  n n kinh t  th  tr ng đnh h ng xã h i chệ ề ề ế ị ườ ị ướ ộ ủ 
nghĩa
Khái ni m kinh t  th  tr ng: ệ ế ị ườ là trình đ phát tri n cao c a kinh tộ ể ủ ế 
hàng hóa, trong đó toàn b  các y u t  “đu vào” và “đu ra” c a s n xu tộ ế ố ầ ầ ủ ả ấ  
đu thông qua th  tr ng [7, tr.199].ề ị ườ
Kinh t  th  tr ng đnh h ng xã h i ch  nghĩa là mô hình kinh tế ị ườ ị ướ ộ ủ ế 
đc thù trong th i k  quá đ lên ch  nghĩa xã h i   Vi t Nam, ch a có ti nặ ờ ỳ ộ ủ ộ ở ệ ư ề  
l  trong n n kinh t  th  gi i. Khái ni m kinh t  th  tr ng đnh h ng xãệ ề ế ế ớ ệ ế ị ườ ị ướ  
h i ch  nghĩa đc kh ng đnh t i Đi h i đi bi u toàn qu c l n th  IXộ ủ ượ ẳ ị ạ ạ ộ ạ ể ố ầ ứ  
c a Đng (năm 2011). Đây là k t qu  c a quá trình 15 năm đi m i t  duyủ ả ế ả ủ ổ ớ ư  
và th c ti n   n c ta, đc đúc k t l i trên c  s  đánh giá và rút ra các bàiự ễ ở ướ ượ ế ạ ơ ở  
h c l n qua các k  Đi h i Đng tr c. Theo tinh th n đó, Đi h i IX xácọ ớ ỳ ạ ộ ả ướ ầ ạ ộ  
đnh: “phát tri n n n kinh t  hàng hóa nhi u thành ph n v n đng theo cị ể ề ế ề ầ ậ ộ ơ 
ch  th  tr ng, có s  qu n lý c a Nhà n c theo đnh h ng xã h i chế ị ườ ự ả ủ ướ ị ướ ộ ủ 
nghĩa; đó chính là n n kinh t  th  tr ng đnh h ng xã h i ch  nghĩa” [7,ề ế ị ườ ị ướ ộ ủ  
tr.214].
2. Quá trình nh n th c c a Đng v  kinh t  th  tr ng đnhậ ứ ủ ả ề ế ị ườ ị  
h ng xã h i ch  nghĩa   Vi t Namướ ộ ủ ở ệ
Đi h i VI c a Đng (1986) m  ra th i k  đi m i đt n c, đã phêạ ộ ủ ả ở ờ ỳ ổ ớ ấ ướ  
phán sâu s c các quan đi m ch  tr ng giáo đi u, ch  quan, nóng v i, duyắ ể ủ ươ ề ủ ộ  
ý chí, không tôn tr ng quy lu t khách quan trong đng l i phát tri n kinhọ ậ ườ ố ể  

3
t  đt n c nhi u năm tr c. Đi h i đ ra đng l i đi m i đ đa đtế ấ ướ ề ướ ạ ộ ề ườ ố ổ ớ ể ư ấ  
n c ra kh i cu c kh ng ho ng kinh t  -xã h i. Tuy nhiên,   th i đi mướ ỏ ộ ủ ả ế ộ ở ờ ể  
này, quan đi m c a Đng t p trung vào tháo g  nh ng rào c n, nh ng y uể ủ ả ậ ỡ ữ ả ữ ế  
t  tr c ti p c n tr , kìm hãm s n xu t đ gi i phóng s c s n xu t; quanố ự ế ả ở ả ấ ể ả ứ ả ấ  
đi m v  phát tri n n n kinh t  th  tr ng m i manh nha   nh ng ý t ngể ề ể ề ế ị ườ ớ ở ữ ưở  
ban đu. Đi h i đ ra đng l i phát tri n n n kinh t  nhi u thành ph n,ầ ạ ộ ề ườ ố ể ề ế ề ầ  
trên c  s  “c ng c  thành ph n kinh t  xã h i ch  nghĩa” và “s  d ng m iơ ở ủ ố ầ ế ộ ủ ử ụ ọ  
kh  năng c a các thành ph n kinh t  khác”ả ủ ầ ế [   3, tr.44,      ]  , kh ng đnh c  c uẳ ị ơ ấ  
kinh t  nhi u thành ph n là m t đc tr ng c a th i k  quá đ lên chế ề ầ ộ ặ ư ủ ờ ỳ ộ ủ 
nghĩa xã h i. Đi h i đ ra ch  tr ng đi m i c  ch  qu n lý kinh t , xóaộ ạ ộ ề ủ ươ ổ ớ ơ ế ả ế  
b  c  ch  k  ho ch t p trung quan liêu, bao c p, xây d ng c  ch  qu n lýỏ ơ ế ế ạ ậ ấ ự ơ ế ả  
kinh t  m i, “m  r ng giao l u hàng hóa, xóa b  tình tr ng ngăn sông, c mế ớ ở ộ ư ỏ ạ ấ  
ch , chia c t th  tr ng theo đa gi i hành chính”, “thi hành chính sách m tợ ắ ị ườ ị ớ ộ  
giá, đó là giá kinh doanh th ng nghi p” [ươ ệ 3, tr.71,73].
Đi h i VII c a Đng (1991) đã hình thành quan đi m v  phát tri nạ ộ ủ ả ể ề ể  
n n kinh t  hàng hóa nhi u thành ph n theo đnh h ng xã h i ch  nghĩa.ề ế ề ầ ị ướ ộ ủ  
Đi h i xác đnh “ti p t c xây d ng n n kinh t  hàng hóa nhi u thành ph nạ ộ ị ế ụ ự ề ế ề ầ  
và đi m i c  ch  qu n lý kinh t ”ổ ớ ơ ế ả ế  [   3, tr.273   ]  , kh ng đnh “phát huy thẳ ị ế 
m nh c a các thành ph n kinh t , v a c nh tranh, v a h p tác, b  sung choạ ủ ầ ế ừ ạ ừ ợ ổ  
nhau trong n n kinh t  qu c dân th ng nh t” ề ế ố ố ấ [   3, tr.273   ]  , “c  ch  v n hànhơ ế ậ  
n n kinh t  hàng hóa nhi u thành ph n theo đnh h ng xã h i ch  nghĩa làề ế ề ầ ị ướ ộ ủ  
c  ch  th  tr ng có s  qu n lý c a nhà n c”ơ ế ị ườ ự ả ủ ướ  [3, tr.274]. 
Đi h i VIII c a Đng (1996) kh ng đnh “s n xu t hàng hóa khôngạ ộ ủ ả ẳ ị ả ấ  
đi l p v i ch  nghĩa xã h i mà là thành t u phát tri n c a n n văn minhố ậ ớ ủ ộ ự ể ủ ề  
nhân lo i, t n t i khách quan, c n thi t cho công cu c xây d ng ch  nghĩaạ ồ ạ ầ ế ộ ự ủ  

4
xã  h i”ộ[  3,   tr.481   ]  .   Đi   h i   ch   tr ng   th c  hi n   “c   ph n   hóa  doanhạ ộ ủ ươ ự ệ ổ ầ  
nghi p nhà n c đ huy đng thêm v n, t o thêm đng l c thúc đy doanhệ ướ ể ộ ố ạ ộ ự ẩ  
nghi p làm ăn có hi u qu ”, “phát tri n kinh t  h p tác v i nhi u hình th cệ ệ ả ể ế ợ ớ ề ứ  
đa d ng, t  th p đn cao…; phân ph i theo k t qu  lao đng và theo cạ ừ ấ ế ố ế ả ộ ổ 
ph n”ầ[  3, tr. 479   ]  ; “Nhà n c qu n lý th  tr ng b ng pháp lu t, k  ho ch,ướ ả ị ườ ằ ậ ế ạ  
c  ch , chính sách, các công c  đòn b y kinh t  và b ng ngu n l c c a khuơ ế ụ ẩ ế ằ ồ ự ủ  
v c kinh t  nhà n c”ự ế ướ [  3, tr.482   ]  . 
Đi h i IX c a Đng (2001) l n đu tiên xác đnh “n n kinh t  hàngạ ộ ủ ả ầ ầ ị ề ế  
hóa nhi u thành ph n v n hành theo c  ch  th  tr ng có s  qu n lý c aề ầ ậ ơ ế ị ườ ự ả ủ  
nhà n c theo đnh h ng xã h i ch  nghĩa chính là n n kinh t  th  tr ngướ ị ướ ộ ủ ề ế ị ườ  
đnh h ng xã h i ch  nghĩa”ị ướ ộ ủ  và “đó là mô hình kinh t  t ng quát c a n cế ổ ủ ướ  
ta trong th i k  quá đ lên ch  nghĩa xã h i” ờ ỳ ộ ủ ộ [  3, tr.637   ]  . Đi h i xác đnhạ ộ ị  
“m c đích c a n n kinh t  th  tr ng đnh h ng xã h i ch  nghĩa là phátụ ủ ề ế ị ườ ị ướ ộ ủ  
tri n l c l ng s n xu t, phát tri n kinh t  đ xây d ng c  s  v t ch t -ể ự ượ ả ấ ể ế ể ự ơ ở ậ ấ  
k  thu t c a ch  nghĩa xã h i, nâng cao đi s ng nhân dân” ỹ ậ ủ ủ ộ ờ ố [3, tr.636] và 
ch  tr ng “s  d ng c  ch  th  tr ng, áp d ng các hình th c kinh t  vàủ ươ ử ụ ơ ế ị ườ ụ ứ ế  
ph ng pháp qu n lý c a kinh t  th  tr ng đ kích thích s n xu t, gi iươ ả ủ ế ị ườ ể ả ấ ả  
phóng s c s n xu t, phát huy m t tích c c, h n ch  và kh c ph c m t tiêuứ ả ấ ặ ự ạ ế ắ ụ ặ  
c c c a c  ch  th  tr ng” ự ủ ơ ế ị ườ [  3, tr.637   ]  .
Đi h i X c a Đng (2006) nêu rõ phát tri n n n kinh t  th  tr ngạ ộ ủ ả ể ề ế ị ườ  
đnh h ng xã h i ch  nghĩa là đ “th c hi n m c tiêu dân giàu, n cị ướ ộ ủ ể ự ệ ụ ướ  
m nh, xã h i công b ng, dân ch , văn minh” ạ ộ ằ ủ [  4, tr.77   ]  . Đi h i l n đu tiênạ ộ ầ ầ  
xác đnh “kinh t  t  nhân có vai trò quan tr ng, là m t trong nh ng đngị ế ư ọ ộ ữ ộ  
l c c a n n kinh t ”.ự ủ ề ế

5
Đi h i XI c a Đng (2011) xác đnh hoàn thi n th  ch  kinh t  thạ ộ ủ ả ị ệ ể ế ế ị 
tr ng đnh h ng xã h i ch  nghĩa là m t trong ba đt phá chi n l c đườ ị ướ ộ ủ ộ ộ ế ượ ể 
phát tri n đt n c. Đi h i ch  rõ n n kinh t  th  tr ng đnh h ng xãể ấ ướ ạ ộ ỉ ề ế ị ườ ị ướ  
h i ch  nghĩa “là m t hình th c kinh t  th  tr ng v a tuân theo nh ng quyộ ủ ộ ứ ế ị ườ ừ ữ  
lu t c a kinh t  th  tr ng, v a d a trên c  s  và đc d n d t, chi ph iậ ủ ế ị ườ ừ ự ơ ở ượ ẫ ắ ố  
b i các nguyên t c và b n ch t c a ch  nghĩa xã h i” ở ắ ả ấ ủ ủ ộ [  5, tr.205   ]   . Đi h iạ ộ  
đã đa vào C ng lĩnh xây d ng đt n c trong th i k  quá đ lên chư ươ ự ấ ướ ờ ỳ ộ ủ 
nghĩa xã h i (b  sung, phát tri n năm 2011) quan đi m “phát tri n n n kinhộ ổ ể ể ể ề  
t  th  tr ng đnh h ng xã h i ch  nghĩa” và xác đnh đây là m t trongế ị ườ ị ướ ộ ủ ị ộ  
tám ph ng h ng c  b n c a th i k  quá đ lên ch  nghĩa xã h i   Vi tươ ướ ơ ả ủ ờ ỳ ộ ủ ộ ở ệ  
Nam.
Đi h i XII c a Đng th  hi n nh ng nh n th c m i nh t, đy đạ ộ ủ ả ể ệ ữ ậ ứ ớ ấ ầ ủ 
nh t v  n n kinh t  th  tr ng đnh h ng xã h i ch  nghĩa. Đó “là n nấ ề ề ế ị ườ ị ướ ộ ủ ề  
kinh t  v n hành đy đ, đng b  theo các quy lu t c a kinh t  th  tr ng,ế ậ ầ ủ ồ ộ ậ ủ ế ị ườ  
đng th i b o đm đnh h ng xã h i ch  nghĩa phù h p v i t ng giaiồ ờ ả ả ị ướ ộ ủ ợ ớ ừ  
đo n phát tri n c a đt n c, là n n kinh t  th  tr ng hi n đi và h iạ ể ủ ấ ướ ề ế ị ườ ệ ạ ộ  
nh p qu c t , có s  qu n lý c a Nhà n c pháp quy n xã h i ch  nghĩa doậ ố ế ự ả ủ ướ ề ộ ủ  
Đng C ng s n Vi t Nam lãnh đo, nh m m c tiêu dân giàu, n c m nh,ả ộ ả ệ ạ ằ ụ ướ ạ  
dân ch , công b ng, văn minh”ủ ằ [  6, tr.102   ]  ; “kinh t  nhà n c gi  vai trò chế ướ ữ ủ 
đo, kinh t  t  nhân là m t đng l c quan tr ng c a n n kinh t . Thạ ế ư ộ ộ ự ọ ủ ề ế ị 
tr ng đóng vai trò ch  y u trong huy đng và phân b  có hi u qu  cácườ ủ ế ộ ổ ệ ả  
ngu n l c phát tri n, là đng l c ch  y u đ gi i phóng s c s n xu t; cácồ ự ể ộ ự ủ ế ể ả ứ ả ấ  
ngu n l c nhà n c đc phân b  theo chi n l c, quy ho ch, k  ho chồ ự ướ ượ ổ ế ượ ạ ế ạ  
phù h p v i c  ch  th  tr ng” ợ ớ ơ ế ị ườ [  6, tr.103   ]  . 













![Câu hỏi trắc nghiệm Tư tưởng Hồ Chí Minh có đáp án [mới nhất]](https://cdn.tailieu.vn/images/document/thumbnail/2025/20251017/kimphuong1001/135x160/19101760675209.jpg)
![Nội dung môn học Chủ nghĩa xã hội khoa học [chuẩn nhất]](https://cdn.tailieu.vn/images/document/thumbnail/2025/20251015/tranquanando@gmail.com/135x160/48901760582911.jpg)







![30 câu hỏi trắc nghiệm Tư tưởng Hồ Chí Minh (Đề 2) [Mới nhất]](https://cdn.tailieu.vn/images/document/thumbnail/2025/20251008/tran8694534@gmail.com/135x160/16521759978095.jpg)



