intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo: Tìm hiểu bao bì trong công nghệ sản xuất bia

Chia sẻ: Hoang Linh | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:50

487
lượt xem
42
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Báo cáo: Tìm hiểu bao bì trong công nghệ sản xuất bia trình bày tổng quan về bia, tổng quan về bao bì bia, công nghệ chế tạo lon nhôm – rót bia vào lon, công nghệ chế tạo chai thủy tinh – rót bia vào chai,....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo: Tìm hiểu bao bì trong công nghệ sản xuất bia

  1. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN BỘ CÔNG THƯƠNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM TP. HCM KHOA CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM BÁO CÁO TIỂU LUẬN MÔN: CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC  PHẨM Đề Tài: TÌM HIỂU BAO BÌ TRONG CÔNG NGHỆ  SẢN XUẤT BIA GVHD: Th.S Đặng Thị Yến SVTH:   NGUYỄN VĂN SÁU 2005110432 ĐẶNG NĂNG TÀI  2005110457 ĐẶNG THỊ HUỲNH TRÂM 2005110576 NGUYỄN ĐOÀN TỨ 2005110569 LÊ THỊ BẢO TRANG 2005110597 LỚP: 02DHTP3 Nhóm: 9 1
  2. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN Buổi học: Chiều thứ 5, tiết 7,8 phòng b205 TP. Hồ Chí Minh, Tháng 12 năm 2014 2
  3. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN LỜI MỞ ĐẦU Thực phẩm là nhu cầu cần thiết cho sự sống và phát triển của loài người. Thời kì   sơ khai, thực phẩm đơn giản cả về pương pháp chế biến và bảo quản. Khi khoa hc5   kĩ thuật phát triển nhanh chóng thì việc chế  biến lương thực, thực phẩm cũng tiến   những bước khá nhanh, cách xa so với trình độ  chế  biến cổ  xưa. Cho đến khi xuất  hiện sự bổ sung những kĩ thuật chế biến ổn định sản phẩm trong thời gian lưu trữ thì   một ngành công nghiệp mới ra đời – công nghiệp thực phẩm. Những thành tựu mới nhất của các ngành khoa học đã được con người áp dụng vào   sản xuất và chế biến lượng thực, thực phẩm. Hầu hết các loại thực phẩm đều bị ảnh  hưởng bởi các yếu tố bên ngoài như  nước, đất, bụi, oxi, vi sinh vật,… Vì vậy chúng   phải được chứa đựng trong bao bì kín. Theo xu hướng đi lên của xã hội, con người ngày càng có nhu cầu cao hơn về giá  trị cảm quan và đòi hỏi về tính thẩm mĩ. Do đó, mẫu mã bao bì cũng dần trở thành yếu   tố quan trọng trong cạnh tranh. Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn đó bao bì ra đời không chỉ với chức năng đơn thuần  là bao gói và bảo vệ sản phẩm mà đã trở thành công cụ  chiến lược trong việc quảng   bá sản phẩm và gây dựng một thương hiệu. Với sự phát triển mạnh mẽ của ngành cơ khí, chất dẻo, công nghệ vật liệu,.. bbao  bì kim loại ra đời. Với  ưu thế  vượt bậc về  thời gian bào quản, trong thời gian ngắn   bao bì kim loại đã tạo nên bước đột phá cho công nghệ bảo quản thực phẩm. Tại sao bao bì kim loại có thể làm được điều đó? Câu trả  lời sẽ  có trong bài tiểu   luận này. 3
  4. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ BIA 1.1. Khái niệm Bia là một loại nước uống chứa cồn được sản  xuất bằng quá trình lên men của đường lơ  lững  trong môi trường lỏng và nó không được chưng  cất sau khi lên men. Nói một cách khác, bia là loại  nước giải khát có độ cồn thấp, bọt mịn xốp và có   hương vị  đặc trưng của hoa houblon. Đặc biệt  CO2  hòa   tan   trong   bia   có   tác   dụng   giải   nhiệt  nhanh, hỗ trợ cho quá trình tiêu hóa, ngoài ra trong bia còn chứa một lượng vitamin   kha phong phú (chủ yếu là vitamin nhóm B như B1, B2, PP...). Nhờ những ưu điểm  này,  bia được sử  dụng rộng rãi  ở  hầu hết các nước trên thế  giới với sản lượng  ngày càng tăng. Đối với nước ta bia đã trở  thành loại đồ  uống quen thuộc với sản   lượng ngày càng tăng đã trở  thành ngành công nghiệp mũi nhọn trong ngành công   nghiệp nước ta. Quá trình sản xuất bia được gọi là nấu bia. Do đó các thành phần  sử dụng để sản   xuất bia có khác biệt tùy theo từng khu vực, các đặc trưng của bia như hương vị và   màu sắc cũng thay đổi rất khác nhau và do đó   có khái niệm loại bia hay các sự  phân loại khác. 1.2. Lịch sử phát triển của bia Tài liệu lịch sử cho thấy khoảng 6.000 năm trước, nền văn minh Trung Quốc cổ  đại đã làm một loại đồ uống giống bia có tên gọi kyui. Ở  vùng Lưỡng Hà cổ  đại, các tấm đất sét cho thấy việc làm bia là một nghề  nghiệp được kính trọng vào thời đó. Các phát hiện cho thấy việc dùng lại cùng các   dụng cụ chứa (chai, lọ, vại…) cho quá trình lên men nguyên liệu cung cấp các kết  quả  đáng tin cậy hơn khám phá ban đầu là: những người làm bia khi di chuyển   mang theo các bình bên mình. Các tấm khắc đất sét Ebla được phát hiện năm 1974 tại Ebla, Syria, có niên đại   2500 năm TCN, tiết lộ  việc thành phố  cổ  này đã sản xuất một loạt các loại bia  4
  5. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN khác nhau, gồm cả một loại bia có tên gọi là "Ebla". Các dấu vết ban đầu của bia   và quá trình làm bia cũng đã được tìm thấy  ở  Babylon cổ  đại. Vào thời điểm đó,  phụ  nữ  và thầy tu cũng làm bia. Một số loại bia đã được sử  dụng, đặc biệt trong   các nghi lễ  tôn giáo. Năm 2100 TCN, vua Babylon là Hammurabi đã ban hành bộ  luật của mình, trong đó có cả các quy định về chủ quán rượu. Bia là một phần trong chế độ  ăn uống hàng ngày của các Pharaoh Ai Cập cách   đây hơn 5000 năm. Sau đó, nó được làm từ bánh mì lúa mạch nướng, và cũng được  sử dụng trong các hoạt động tôn giáo. Vai trò của bia trong xã hội Ai Cập cổ đại là rất lớn, nó không chỉ là một đồ uống.   Thông thường, bia được sử  dụng để  chữa một số  bệnh khác nhau, bia còn được   xem như một món quà thích hợp nhất để tặng cho các Pharaoh Ai Cập, và nó cũng  được xem là vật cúng tế để dâng lên các vị thần. Dựa bằng chứng lịch sử, người Ai Cập đã dạy cho người Hy Lạp cách làm bia.  Nhà văn Hy Lạp là Sophocles (450 TCN) đã thảo luận về  khái niệm của sự  điều  độ khi nói đến việc tiêu thụ bia trong nền văn hóa Hy Lạp, và ông tin rằng chế độ  ăn uống tốt nhất cho người Hy Lạp gồm bánh mì, thịt, các loại rau và bia (người   Hy Lạp gọi bia là "ζῦθος" (zythos)). Người Hy Lạp cổ đại cũng làm bia barleywine  (tiếng Hy Lạp:  "κρίθινος   οἶνος" ­  krithinos  oinos,  "barley wine"),  loại  bia  này  được sử  gia Hy Lạp Polybius đề  cập trong tác phẩm The Histories của ông, trong   cuốn sách này ông nói người Phaeacia giữ bia barleywine trong krater (một loại vại)   bằng bạc và vàng. Ngược lại với người Ai Cập và Sumer, với người Do Thái thì "bia chưa bao giờ  đóng một vai trò quan trọng trong các thói quen uống đồ  uống có cồn  ở  vùng đất  Israel." Đây là tuyên bố của Bảng tàng Do Thái, New York và Jerusalem, liên quan  tới tập quán của người Do Thái cổ đại. Quá trình sản xuất bia đã tăng lên rất nhanh khi Kitô giáo phát triển. Điều này chủ  yếu do các thầy tu cũng làm bia. Tu viện là các tổ  chức đầu tiên làm bia vì mục   đích thương mại. Các thầy tu xây xưởng nấu bia là một phần của mục tiêu cung   cấp thực phẩm, chỗ trú chân và đồ uống cho người hành hương và khách bộ hành. 5
  6. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN Một số  lượng lớn các vị  thánh của Kito giáo là thánh bảo trợ  cho việc làm bia.   Thánh Augustine thành Hippo, thánh Arnulf thành Metz, Thánh Luca người truyền  giáo và thánh Nicôla thành Myra đều được xem là người bảo trợ cho nghề làm bia. Hoàng đế Charlemagne, người cai trị vương quốc Thiên chúa giao khoảng năm 770   SCN coi bia là một phần quan trọng của cuộc sống, và mọi người thường nghĩ   chính ông đã dạy cách làm bia cho người Cơ đốc. 1.3. Phân loại bia Có rất nhiều loại bia khác nhau, mỗi loại là một kiểu bia cụ thể có đặc trưng riêng  về hương vị tổng thể, hình thái và có nguồn gốc khác nhau trong quá trình tiến hoá   của ngành công nghiệp bia. Dựa vào cách lên men, bia được chia làm 3 loại: 1.3.1. Lên men nổi: Bia Ale Nhiệt độ lên men cao từ 15 đến 23 oC do đó lượng ester tạo ra nhiều, còn có các  hương liệu thứ  cấp và các sản phẩm tạo mùi khác làm cho bia có mùi vị  của   hoa hay quả tương tự như táo, lê, dứa, ….  Các khác biệt về  kiểu giữa các loại ale là nhiều hơn so với các loại lager, và   nhiều loại bia ale rất khó để phân loại chúng 6
  7. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN 1.3.2. Lên men chìm: Bia lager được sản xuất nhiều nhất trên thế giới Lager trong tiếng Đức nghĩa là lưu trữ được phát minh một cách tình cờ khi để  bia qua mùa đông. Do nhiệt độ lên men thấp 7­10oC và 0­4oC trong quá trình trữ mà  ester và các sản phẩm phụ  tạo ra ít, nhờ  đó người uống không bị  nhức đầu khi  thưởng thức các loại bia nay. Phần lớn bia lager ngày nay dựa trên kiểu Pilsener, được sản xuất lần đầu tiên  năm 1842 tại thành phố Pilsen (Plzeň), Cộng hòa Séc. Các loại bia lager Pilsener có   màu sáng, được cacbonat hóa nồng độ  cao có hương vị  mạnh của hoa bia và nồng  độ cồn 3­6% theo thể tích. Các sản phẩm bia Sài Gòn đều thuộc loại bia này. Hình: Bia lager 1.3.3. Lên men tự nhiên: Các loại bia này dùng men bia hoang dã chứ không phải các loại men bia được nuôi   cấy. Tất cả các loại bia trước khi có việc nuôi cấy men bia trong thế kỷ 19 đã rất gần   với kiểu bia này, được đặc trưng bởi các vị chua.  Ngoài ra còn có loại bia hỗn hợp: Kiểu bia lai hay bia hỗn hợp sử dụng các nguyên liệu và công nghệ hiện đại thay  vì (hoặc bổ sung cho) các khía cạnh truyền thống của sản xuất bia. Mặc dù có một số  biến thái giữa các nguồn khác nhau, nhưng nói chung bia hỗn hợp có thể  rơi vào các  thể loại sau: 7
  8. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN Bia hoa quả và bia rau cỏ là hỗn hợp với một số loại phụ gia từ hoa quả hay rau   cỏ  có thể  lên men trong quá trình lên men, tạo ra chất lượng hài hòa một cách rõ   nét. Hình: Bia hoa quả Bia thảo mộc và bia gia vị bổ sung các chất chiết ra từ rễ, hạt, lá, hoa hay quả  thảo mộc hoặc các loại cây gia vị thay vì (hoặc bổ sung cho) hoa bia. Các loại bia tồn trữ  trong các thùng gỗ  là các loại bia truyền thống hay thực   nghiệm được lưu trữ  trong các thùng gỗ  hoặc được tiếp xúc với gỗ  (trong dạng  các mảnh nhỏ, mẩu hay hạt) trong một khoảng thời gian (gỗ sồi là phổ biến nhất).   Thông thường, thùng gỗ  hay các miếng gỗ đầu tiên được xử  lý bằng một số  loại   rượu mạnh hay các đồ  uống chứa cồn khác—việc sử  dụng rượu bourbon, scotch   và sherry là phổ biến nhất. Bia hun khói là bất kỳ  loại bia nào mà mạch nha của nó đã được hun khói.  Thông thường các loại bia này có mùi và hương vị  của khói. Các ví dụ  điển hình  của kiểu bia truyền thống này là bia Rauchbiers ở Bamberg, Đức. Tuy nhiên, nhiều  nhà sản xuất bia ngoài nước Đức—chủ yếu là các nhà sản xuất bia thủ công ở Mỹ —cũng bổ  sung mạch nha bia hun khói vào bia đen, ale Scotland và một loạt các  kiểu bia khác. 8
  9. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN Hình: Bia hun khói Bia đặc biệt là cách gọi chung để  chỉ  các loại bia được sản xuất mà sử  dụng   các nguồn đường, hạt ngũ cốc và tinh bột có thể lên men không thông dụng. 1.4. Giá trị dinh dưỡng của bia Bia có giá trị  dinh dưỡng cao. Bia thường có nồng độ  cồn thấp, lại thường có  5% nước khí Carbonic, 0,5% Albumin, 17 loại Amino acid, nhiều loại vitamin cùng  nhiều loại vi lượng tố như Calci, Phosphore, sắt, chất đắng từ  hoa houblon có tác   dụng kích thích tiêu hóa, có tính diệt khuẩn cao; đặc biệt CO2 bảo hòa trong bia có  tác dụng làm giảm nhanh cơn khát của người uống. Ngoài ra đối với phụ nữ rất có   lợi khi dùng đúng lượng thích hợp sẽ làm sáng da, mượt tóc. Giá trị năng lượng của loại bia với 12% độ cồn là khoảng 440 calories/lít, bằng   2/3 giá trị dinh dưỡng của sữa. Nhờ những ưu điểm như vậy mà ngày nay bia được sử dụng rộng rãi như một loại   nước giải khát ở hầu hết các nước trên thế giới. 1.5. Một số sản phẩm bia hiện nay Hiện nay trên thị trường có vô số các sản phẩm bia khác nhau: Một   số   sản   phẩm   bia   hiện   có   trên   thị   trường   như:   Bia   Hà   Nội,   bia   333,   ia   Henninger....... 9
  10. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN 10
  11. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN 11
  12. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN CHƯƠNG 2 TỔNG QUAN VỀ BAO BÌ BIA 2.1. Sơ lược lịch sử phát triển của bao bì bia   Các dạng dụng cụ chứa đầu tiên Các dạng dụng cụ đầu tiên dùng để chứa bia là các quả bầu bí khô, các bình bằng đất  sét và các túi làm từ da hay thuộc da. Từ “blackjack” được dùng nhằm để chỉ dụng cụ  có dạng một cái bình lớn làm bằng thuộc da dùng chứa bia, được phủ  bên ngoài một  lớp hắc ín.  Sự thay thế các dụng cụ chứa thô sơ bởi thùng chứa Tuy nhiên cách đây hơn 1000 năm thì đã xuất hiện thêm bên cạnh nó một dạng dụng  cụ chứa khác mà ngày nay vẫn dùng để chứa bia, đó là các thùng gỗ. Cũng giống như đối với hầu hết các loại thực phẩm khác, chất lượng bia thường  bị tác động sâu sắc bởi các vi sinh vật. Nguyên nhân chính là do vi khuẩn và nấm men   dại đã sản sinh ra các acid mà cho bia có vị chua như giấm. Mặc dù một số vi sinh vật   gây hư  hỏng bia vẫn sống được trong các thùng gỗ  dùng chứa ba nhưng người ta chỉ  xem đây là một vấn đề nhỏ. Các nhà máy sản xuất bia rượu thường vệ sinh các thùng  chứa và xử lý để khử các hợp chất hóa học như các chất kiềm, các chất màu để “làm   sạch” chúng trước khi tái sử dụng để chiết rót. Chỉ đến cuối những năm 1800, khi có   các kết quả nghiên cứu của Louis Pateur thì mới có một cách nhìn nhận đúng hơn về  tính bền của các vi sinh vật nhiễm cũng như   ảnh hưởng của chúng đến mùi vị  của   bia.Sử  dụng các thùng gỗ  rất có lợi vì chúng có thời hạn sử  dụng dài và có thể  sử  dụng  một  cách  dễ  dàng.Tóm  lại,   chúng  có  thể   chịu  được  các  va  chạm  mạnh khi  chuyên chở đồng thời cũng chứa được một lượng bia tương đối lớn. Trước thế kỷ 16, hầu hết các sản phẩm bia và rượu đều được bán trong các thùng,  khi đó giá thành của chúng phụ thuộc vào thể tích thùng. Để đảm bảo tính công bằng   trong mậu dịch, các nhà sản xuất thường không cho phép tự  ý sản xuất các thùng   chứa. Các thùng chứa dùng để đựng bia thương phẩm có dung tích 36 gallon sẽ được  cung cấp bởi những người thợ  đóng thùng và ngày nay các thừng rượu của Anh vẫn   được cũng cấp theo cách thức này. Trong một vài thế kỉ, các thùng chứa làm bằng gỗ vẫn là dạng bao bì bia chiếm ưu thế  12
  13. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN nhất trên toàn thế giới. Nhờ quá trình lên men phụ được thực hiện bởi nấm men mà sẽ  có thêm một lượng CO2 sinh ra bên trong các thùng chứa. Hàm lượng CO2 trong bia lúc  bấy giờ  chắc chắn là thấp hơn hẳn so với hàm lượng CO2  trong bia ngày nay. Đó  chính là do gỗ  thì có trạng thái xốp và việc đóng kín các nút thùng còn thô sơ  nên đã   làm thất thoát đi một phần CO2 sinh ra. Bia có thể lấy ra khỏi thùng bằng cách mở nút thùng rượu hay đầu vòi thông qua một   lỗ  được bịt kín  ở  bên dưới lỗ  thùng. Lỗ  thông hơi phía trên của thùng cũng sẽ  được  mở giúp không khí đi vào bên trong thùng và tạo điều kiện thuận lợi cho việc rót bia ra  khỏi đầu vòi của thùng.  Các cải tiến về kỹ thuật giúp bảo quản tốt bia chứa trong các thùng gỗ Khi bia được tiêu thụ  nhanh chóng thì việc sử  dụng các thùng gỗ  đựng bia là rất tốt.   Tuy nhiên, khi hàng bị tồn trữ trong kho quá lâu, bia không sử dụng trong các thùng bốc  mở nắp sẽ bị thất thoát CO2 và bị chua do tác động của vi sinh vật nhiễm vào từ không   khí. Do đó, người ta sẽ đề ra các giải pháp kỹ thuật để giải quyết vấn đề trên. Trong   những thập kỷ cuối của thế kỷ 19, khi các loại khí nén trở nên phổ biến, các lỗ thông   khí thường được nạp CO2 sạch , có áp lực cao hơn không khí thường trong phòng ủ.  Kết quả  là đã làm gia tăng lượng CO2 trong bia và giảm một lượng lớn bia bị  chua.   Sang năm 1900, hệ thống này sẽ được sử dụng trong hơn 75% nhà máy bia ở Mỹ. Nhờ những cải tiến này mà các thùng gỗ vẫn được giữ lại sử dụng một cách rộng   rãi cho đến khoảng giữa thế kỷ 20 mặc dù đến giai đoạn này các dạng bao bì khác có   thể  sử  dụng khá tốt. Năm 1942,  ấn phẩm “ Hướng dẫn thực hành trong nghành công  nghiệp bia rượu” của nhà xuất bản thực nghiệm về ủ bia rượu đã nêu ra 5 dạng thùng  chứa sử dụng, bao gồm các dạng thùng làm bằng gỗ, các phiến gỗ, thép không gỉ, thép  và nhôm. Tại thời điểm này, tất cả  các dạng thùng chứa­trừ  thùng chứa làm từ  thép không   gỉ­ đều được quét hoặc lót bằng một loại nhựa hữu cơ hay sáp để ngăn bia không tiếp  xúc trực tiếp với các thùng chứa nó. Chính điều này đã giúp cải thiện điều kiện vệ  sinh bên trong thùng trước khi chiết rót và làm giảm tới mức tối thiểu sự  phát triển   của vi sinh vật có thể gây ảnh hưởng đến mùi vị của bia. Trong trường hợp các thùng  làm bằng nhôm hay thép, chúng cũng được bảo về  để  tránh khỏi sự  ăn mòn hóa học  13
  14. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN cũng như tránh có mùi kim loại. Vào những thập kỷ cuối của thế kỷ 18, việc ứng dụng rỗng rãi kỹ thuật bảo quản   lạnh trong vận chuyển và phân phối bia tươi đã giúp chống lại sự  xâm nhập của vi  sinh vật . Các nhà sản xuất nhận thấy rằng hầu hết các vi sinh vật gây hại cho bia   thường phát triển rất mạnh ở nhiệt độ cao hơn. Do không thể loại trừ hoàn toàn hệ vi   khuẩn và nấm men có trong bia nên các nhà sản xuất thường sử  dụng nhiệt độ  thấp  để tránh các biến đổi không mong muốn. Ngày nay, các thùng chứa bia hay thùng bốc   đều làm từ thép không gỉ. Tuy nhiên, các sản phẩm bia thì lại được chứa trong các bao   bì làm bằng vật liệu rất dễ vỡ. Khi chiết rót, các thùng bốc cần phải được giữ  lạnh   nhằm giữ  bia  ở  dạng nguyên chất. Sự  phát triển của vi sinh vật và sự  gia tăng về  nhiệt độ  sẽ  thúc đẩy các phản  ứng oxy hóa và các phản  ứng hóa học khác làm giảm  chất lượng bia xảy ra nhanh hơn. Thực tế, người ta phải tìm cách để gia tăng thời hạn sử dụng của bia chứa  trong thùng bốc trước so với bia chứa trong các dạng bao bì khác như chai hay lon. Bia  rót trong các thùng bốc thường được giữ lạnh khi vận chuyển và tiêu thụ trong khi bia  chứ trong các lon hay chai thì không cần. Kết quả là mùi vị của bia tươi thì mới hơn và  tự nhiên hơn nhưng thời hạn sử dụng chúng thì ngắn hơn rất nhiều­khoảng 6 tuần. Do  đó, đa số trường hợp, người tiêu dùng đều mua bia tươi ở dạng được giữ lạnh. Sự ra đời của sản phẩm bia chai Theo các tài liệu về ngành bia rượu thì trước thế  kỷ 20, bia đóng chai chưa hề  được đề cập đến. Tuy nhiên, có rất nhiều bằng chứng chứng tỏ rằng người ta đã sử  dụng chai làm bao bì chứa đựng bia từ cách đây hơn 300 năm. Bia đóng chai được đề cập đến lần đầu tiên trong một buổi nói chuyện của tiến sĩ   Alexander Nowell, chủ nhiệm St.Pau’ls Cathedral khoảng năm 1560 đến ăm 1602 . Báo  cáo đã nêu ra rằng vị trí tiến sĩ này đã đánh rơi một chai bia đậy bằng nút bằng gần bờ  sông trong một lần đi câu cá. Và sau một vài ngày, ông  ấy trở  lại và bật nút chai thì   nghe thấy một tiếng nổ  rất lớn, giống như  tiếng súng. Điều này chứng tỏ, ngay từ  những ngày đầu, đặc trưng cơ  bản của bia đóng chai thường được xem xét là lượng  CO2 được sinh ra và duy trì  ở  mức khá cao. Một nghiên cứu tiến hành vào năm 1615  của hội người nội trợ Anh mô tả quá trình làm rượu bia đóng chai, cho rằng “ các nút   14
  15. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN bần được niền chặt bằng một sợi dây nhằm tránh sự bay hơi, đậy kí miệng chai­ nơi   thường dễ bị nhiễm, gây ra hư hỏng toàn bộ rượu. Khi lượng CO2 phù hợp, các chai được mở ra ở  dạng một bao gói có vẻ  bề  ngoài   “dành cho bia mà không uống ngay lập tức”.Những loại này gồm bia để  uống  ở  các   quán rượu và rộng hơn là bia dành cho xuất khẩu. Một tài liệu khác đã nêu rằng “ có   khoảng 3000 chai bia làm bằng thủy tinh được sản xuất  ở  Anh vào năm 1695 và bia  đóng chai dường như vẫn phổ biến trong suốt thế kỷ 18. Trong suốt những năm 1700, các chai có hình dạng thay đổi từ  dạng bình thót cổ  dạng củ   hành  sang  dạng hình  trụ  dài vẫn  còn  thường  dùng chứa   rượu  Bordeaux,   nhưng công nghệ chế tạo chai vẫn còn chưa phát triển lắm. Các chai này vẫn có thêm  sự tham gia hỗ trợ của các khuôn làm từ sáp, gỗ hay đồng thau. Kích thước thật sự của   mỗi chai khác nhau khá rõ. Các nút bần thì hết sức hữu dụng trong trường hợp này.   Sau khi được nén và chèn khít vào chai, chúng sẽ  giãn nở  để  đậy kín miệng chai bất   kể hình dạng và kích thước của các miệng chai. Trong những thập kỷ  ngay sau cách mạng Mỹ, các chai bia được xem như  một   hàng hóa quan trọng đối với một đất nước còn non trẻ  đến mức độ  mà thực tế, các   chai Maryland đã bị tiêu hủy bởi lửa đã được đem ra vay và nhận được một số vốn vay   8000$ từ Ú Congress, giúp cho việc tái xây dựng lại đất nước. Tại nước Anh, việc xuất khẩu bia lúc ban đầu chỉ áp dụng đối với bia ở dạng đóng   chai.Từ 1801 đến 1810, các ban của nước Mỹ đã xuất khẩu khoảng hơn 1 triệu gallon   bia, 15% trong số đó là dạng đóng chai. Trước thế kỷ  20, việc đóng chai tiến hành theo phương pháp thủ  công và chỉ  có 1   hay 2 dụng cụ  rất thô sơ  để  rót và đóng nút bần. Nhìn chung, các quá trình này cũng   tương tự  như  các quá trình được thực hiện bởi những người sản xuất bia và rượu ở  quy mô gia đình hiện nay. Sự  cơ  giới hóa của công đoạn đóng chai bắt đầu với việc cải tiến các khuôn và  một vài sự  cách tân như  ứng dụng khí nén đã được đề  cập đến vào khoảng giữa thế  kỷ 19, vào năm 1866, các khuôn làm bằng thép tôi đã được đưa ra và tiếp sau đó là một   loạt những sáng chế về máy móc để đóng chai. Cùng với việc tạo ra các chai có kích   cỡ đồng nhất, có một đòi hỏi về một cách đóng kín chai thích hợp hơn vào năm 1892,   15
  16. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN người ta phát minh ra nắp có khía dạng miệng mũ. Các tiến bộ  trong lĩnh vực bảo   quản và sự ra đời của khí hóa lỏng cũng đã giúp kỹ thuật chiết rót vào chai phát triển,  cho phép bia được bổ sung thêm CO2 nhân tạo trước khi rót, hạn chế quá trình lên men   trong chai.  Ứng dụng phương pháp thanh trùng Pasteur vào ngành bia Khi kỹ  thuật chiết rót vào chai ngày càng phát triển, người ta cố  gắng tìm cách đảm   bảo chất lượng và vệ sinh của quá trình đóng chai bia. Vào năm 1982, nhà sản xuất bia  người Đức Thasing đã đề cập đến mùi hôi phát sinh khi bia được bảo quản trong các  chai thủy tinh trong. Chính điều này đã khiến các nhà sản xuất bia sử dụng các chai có  màu nâu để đựng bia nhằm tránh hiện tượng trên. Chính những nghiên cứu tiên phong về  vi sinh của Louis Pasteur vào những năm   giữa và cuối 1800 đã chỉ ra cho các nhà sản xuất bia thấy rằng dựa vào các sản phẩm   thu được từ  quá trình lên men, ta có thể  xác định được bản chất của quá trình. Bên   cạnh đó, một bước tiếp không kém phần quan trọng khác trong nổ lực nghiên cứu của   ông là nhằm làm chấm dứt quá trình hư hỏng trong sản phẩm rượu Pháp. Ngày nay, nó được biết đén như  là quá trình gia nhiệt nhằm tiêu diệt vi sinh vật   gây hại có bên trong các chai đã đậy kín. Năm 1903 , quá trình thanh trùng đã trở thành một phần trong quy trình sản xuất bia   chiết rót tự động. Các máy móc lớn để rửa sạch, chiết rót và vô trùng chiếm phần lớn   diện tích của hầu hết các nhà máy sản xuất bia.Cùng với sự  phát triển của máy móc,  các vật liệu và quá trình cơ bản của quá trình chiết rót cũng được thay đổi chút ít trong  những năm còn lại của thế  kỷ  20. Khi ngành công nghiệ  sản xuất bia được tái phục  hồi lại sau Luật cấm nấu và bán rượu (thời kỳ 1929­1933 ở Mỹ), bia tươi chiếm hơn   70% sản lượng. Ngày nay lượng bia tươi sản xuất đã giảm, chỉ còn khoảng 10% tổng  lượng bia được sản xuất ở Mỹ. Cũng theo huynh hướng này mà ngay cả  đối với hầu  hết các nhà máy sản xuất nhỏ, chai đã trở thành một phần sản xuất của họ. Tuy nhiên,  quá  trình  chiết rót đóng chai rất tốn  kém.Các  nhà  sản  xuất  bia  lớn  thường dành khoảng 60% nguồn vốn của họ  cho quá trình đóng chai. Trong môt lô 6  chai trung bình, bia thật sự chỉ chiếm dưới 20% tổng giá thành của sản phẩm. Ngay cả  khi một nhà máy sản xuất có đầu tư  nặng về  phần thiết bị  máy móc và   16
  17. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN tiêu tốn chi phí cao cho việc đóng chai, nhằm thu hút khách hàng, chất lượng bia có thể  kém. Nếu quá trình vận hành không đúng, việc bảo dưỡng máy móc kém hay không  quan tâm đến vấn đề vệ sinh của hệ thống thì ngay cả một nhà máy trang bị tốt cũng   sẽ  không đạt được chất lượng. Kết quả  là bia có thể  có mùi tạo hoặc rất dễ  hỏng  nghĩa là chúng sẽ hỏng nhanh chóng chỉ sau một vài tuần sau khi sản xuất. Để giảm tới mức thấp nhất chi phí cho việc chiết rót đóng chai, nhiều nhà máy sản  xuất quy mô nhỏ đã trở lại với các phương thưc cũ tức là bỏ qua bước thanh trùng vốn  tốn kém thay vì chiết rót bia “sống” mà vẫn còn chứa nấm men và một lượng nhỏ  đường chưa lên men.Điều này đã thúc đẩy quá trình lên men thứ trong chai, sản sinh ra  CO2 và giúp chống lại quá trình oxy hóa. Các sản phẩm này có thể có mùi tự nhiên,  tươi nhưng rất dễ hư hỏng nếu không được xử lý đúng cách.  Sự xuất hiện của bia lon Cùng với việc trở  thành hàng hóa bán hàng loạt, việc sử  dụng lon để  chiết rót bia,  ngày càng trở  nên phổ  biến hơn là dùng các loại bao bì khác. Tổng cộng có khoảng   60% lượng bia tiêu thụ ở Mỹ được xuất ra khỏi các nhà máy ở dạng các lon. Mặc dù ngày nay lon chiếm  ưu thế trong các loại bao bì, tuy nhiên lon vẫn là loại  bao bì mới nhất dùng để  chiết rót bia. Bia được rót vào các lon được xuất hiện lần   đầu tiên trên thị trường Mỹ vào năm 1935 và các lon bia chỉ được bán chạy hơn so với   bia  ở  dạng chai từ  năm 1969. Tuy nhiên, kỹ  thuật cơ  bản của việc đóng lon, thì đã   được biết đến cách đây hơn 200 năm. Vào những năm 1970, một nhà sản xuất bánh kẹo nguời Pháp là Nicholas Appert đã  phát hiện ra rằng khi nấu thực phẩm trong các chai đã được đậy kín thì chúng sẽ  không bị  giảm giá trị. Navy (người Pháp) đã kiểm tra lại điều này vào năm 1806 trên   một số  thực phẩm khác nhau gồm thịt, rau quả, trái cây, và sữa. Chỉ  một thời gian  ngắn sau đó, một người Anh là Peter Durand đã được nhận bằng sáng chế  cho một  phương pháp tương tự đối với bao bì làm bằng thép tráng thiếc. Cho đến lúc này, khi  quá trình đã được biết đến thì vẫn chưa xuất hiện nghiên cứu khoa học để có thể ứng  dụng nó vào trong thực tiễn một cách rộng rãi. Sản lượng của sản phẩm dạng này chỉ  khoảng 10 lon/ ngày. Vào năm 1900 một người Đức di dân sang Mỹ tên là Max Am đã phát minh ra một   17
  18. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN hệ thống giúp thực hiện quá trình đóng lon tự động. Ban đầu, các lon thiếc hoàn toàn  không bị  đậy giúp cho quá trình chiết rót thực hiện nhanh chóng và sau đó, thực hiện   nhanh quá trình đóng nắp (nắp có dạng miếng có gân). Hệ thống này nhanh chóng thay   thế  các hệ thống đóng gói thực phẩm khác và ngay nay nó đã trở  thành một quá trình  cơ bản được sử dụng đối với các thực phẩm dạng đóng gói. Theo tài liệu, sản phẩm bia dạng đóng lon đầu tiên được sản xuất là vào ngày 24  tháng 6 năm 1935, do công ty bia rượu Krueger  ở  Newark sản xuất. Cũng trong năm  này, Schlitz cũng giới thiệu một dạng lon có phần phía trên dạng hình nón một thay  đổi nhỏ nhưng rất đáng chú ý trong việc thiết kế hình dạng chai. Vào năm 1959, Coors đã lần đầu giới thiệu dạng lon nhôm. Năm 1965, công ty bia   rượu Pittsburgh cũng giới thiệu dạng lon có gắn một miếng kim loại để  mở.Cũng  trong năm 1965 , các vong dùng để mở  nắp lon cũng trở nên phổ  biến và làm cho trở  thành loại bao bì đãn đầu trong các loại bao bì bia. Từ đó đến nay, chỉ có một thay đổi   nhỏ trong việc tạo ra khóa mở lon làm sao để giảm lượng phế liệu phát sinh trong quá   trình dập cấc vòng dùng để mở nắp lon. Từ  mặt về chất lượng sản phẩm, các sản phẩm bia lon thì được người tiêu dùng  ưa thích hơn so với các sản phẩm đóng chai. Do sau khi chiết rót, ta thực hiện quá   trình thanh trùng trong bao bì nên mối quan tâm chủ  yếu là làm giảm tới mức thấp   nhất hàm lượng oxy để giảm sự tác động của quá trình thanh trùng đến mùi vị  bia và   làm chậm các phản ứng gây nhạt vốn có trong quá trình bảo quản bia. Hạn chế đặc trưng của việc sử dụng các lon để đựng bia là khả năng gây ảnh  hưởng tới mùi vị của bia. Các dạng chất bôi trơn, các lớp phủ và các loại sơn khác  nhau được sử dụng trong quá trình sản xuất lon và đóng nắp thì là các nguyên nhân  tiềm tàng có thể làm ảnh hưởng tới mùi vị bia. Mặc dù các yếu tố này hầu như ít ảnh  hưởng đến chất lượng bia, tuy nhiên chúng đòi hỏi các nhà sản xuất phải kiểm soát  các quá trình một cách thận trọng và quản lý chất lượng sản phẩm. 2.2. Yêu cầu đối với bao bì bia Bia là một sản phẩm có từ lâu đời, được làm từ  lúa mạch.Do sự tăng về nhu cầu,  bia đã trở thành một thức uống đơn giản và được sử dụng nhiều nhất trên thế giới. Bốn mối nguy thường khiến các nhà sản xuất bia lo ngại boa gồm: vi sinh vật, oxi,   18
  19. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN nhiệt độ, ánh sáng. 2.2.1. Vi sinh vật Vi sinh vật là tác nhân gây hư hỏng chính trong tất cả các đồ ăn và thức uống. Mặc   dù trong bia có chứa rượu và các loại nhựa hoa hublon vốn không thích hợp cho bất kì  tác nhân gây hại nào, các vi sinh vật làm  ảnh hưởng đến mùi vị  của sản phẩm vẫn   phát triển rất mạnh tại mọi thời điểm, đặc biệt là trong trường hợp bia không được   bảo quản lạnh. Để  ngăn cản điều đó, các nhà sản xuất thức uống thường áp dụng   phương pháp thanh trùng thời gian ngắn nhưng nhiệt độ  cao để  tieu diệt các vi sinh   vật nhằm tạo ra sản phẩm an toàn về mặt vi sinh. Muốn tránh thanh trùng, một số nhà sản xuất lớn thường sử dụng phương pháp lọc vô   trùng. Khác với quá trình lọc bia nhằm loại bỏ nấm men vẫn thường được tiến hành  trong tất cả các nhà máy, quá trình lọc vô trùng sẽ giúp loại bỏ phần lớn vi khuẩn thúc   đẩy sự hư hỏng của bia. Những sản phẩm như vậy được bán trên thị  trường ở  dạng   “bia tươi trong chai” bởi vì chúng thiếu hẳn mùi nấu có được sau quá trình thanh trùng.  Tuy nhiên, nếu kích thước lỗ lọc quá nhỏ thì quá trình lọc cũng sẽ làm mất đi một số  mùi hương và vị đặc trưng của bia. 2.2.2. Oxy Sau vi sinh vật, mùi vị bia có thể bị  nhạt chủ yếu do sự tác dụng của oxy với các  hợp chất khác. Tại mọi thời điểm, trong bia luôn xảy ra các phản ứng oxy hóa nhưng  tốc độ của chúng thì phụ thuộc vào nhiệt độ và hàm lượng oxy trong lọ. Để chống lại quá trình oxy hóa các hợp chất mùi, các nhà sản xuất bia thường cố  gắng làm cho hàm lượng oxy trong chai lọ  hoặc trong các lon là rất nhỏ. Mặc dù   khoảng không gian giữa nắp và mực bia trong hầu hết các chai thường chứa khoảng   20ml khí nhưng với các dây chuyền đóng chai có chất lượng cao, hàm lượng oxy có  thể giảm đến 2%. Nhờ quá trình thanh trùng, hầu hết các sản phẩm bia đạt được nhiệt độ cần thiết ngay  tức thì sau khi nó được chiết rót vào chai hay lon. Nếu hàm lượng oxy là nhỏ, quá trình   thanh trùng có thể được điều khiển ở chế độ thích hợp nhằm đảm bảo sự giảm về độ  tươi của bia là không đáng kể. Trong tất cả các trường hợp như sự khác biệt về mùi vị  có thể được phát hiện bởi những người tiêu dùng đã được huấn luyện cảm quan về  19
  20. CÔNG NGHỆ BAO BÌ VÀ ĐÓNG GÓI THỰC PHẨM     GVHD: ĐẶNG THỊ YẾN bia hoặc hàm lượng oxy cao hay quá trình thanh trùng được kiểm soát không tốt, mùi  nấu đặc trưng đều có thể phát hiện dễ dàng. 2.2.3. Nhiệt độ Nhiệt độ bảo quản cũng có tác dụng sâu sắc đến quá trình oxy hóa hay sự nhạt dần   về mùi vị của bia. Thông thường, vị bia bị nhạt khi nó được bảo quản khoảng 1 tuần   ở  nhiệt độ  100oF thì tương đương với khi nó được bảo quản  ở  70oF trong 2 tuần và  40oF trong hơn 1 năm. Bên cạnh đó, sự tác động của các nhà phân phối, những người bán lẽ và cả  người  tiêu dùng khi thay đổi đột ngột nhiệt độ  (chẳng hạn như  lấy ra hay cho vào tủ  lạnh)  đều có thể ảnh hưởng xấu đến chất lượng bia. 2.2.4. Ánh sáng Cuối cùng, các nhà sản xuất thường tìm cách bảo vệ  các sản phẩm bia của họ  tránh khỏi sự mất mùi do tác dụng của ánh sáng. Ở bước sóng đặc trưng của ánh sáng   mặt trời và ánh sáng đèn huỳnh quang, có sự  tác động của ánh sáng lên các hợp chất   của hoa houblon, làm cho bia có mùi hôi.Các chai thủy tinh sậm màu sẽ  có tác dụng  chống lại các phản ứng trên và làm giảm tới mức thấp nhất ảnh hưởng của chúng lên  hầu hết sản phẩm bia. Các chai thủy tinh trong xanh không có khả  năng đó. Và các   phản ứng oxy hóa khác mà có thể ảnh hưởng tới mùi vị của bia vào một lúc nào đó thì  xảy ra gần như  ngay lập tức. Đối với bia đựng trong các chai thủy tinh xanh nếu đặt   dưới ánh sáng huỳnh quang khoảng gần 1 giờ thì ta sẽ dễ dàng phát hiện mùi hôi đặc   trưng. Đối với những người uống bia, bia tươi và thơm ngon luôn là yêu cầu hàng đầu.  Do đó, thật là lý tưởng nếu chúng ta đi đến nhà máy bia và uống ngay bia từ các thùng  lên men. Nhưng điều đó thì không phải lúc nào cũng có thể làm được. Để giúp cho  người tiêu dùng thuận lợi hơn việc sử dụng đồng thời đem lại cơ hội to lớn để mở  rộng việc mua bán của các nhà sản xuất thì cách đây rất lâu, bia đã được chiết rót vào  các dạng bao bì. Chính nhờ quá trình chiết rót này mà bia được cung cấp đến được  người tiêu dùng vẫn giữ được trạng thái tươi, mùi vị thơm ngon đặc trưng. Do đó,  công đoạn chiết rót phải được tiến hành dựa trên nguyên tắc đảm bảo cho sản phẩm  sau khi chiết rót có thể chống chịu tốt với các tác động không có hại, làm giảm chất  20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2