B o v đ án chi ti t máy ế
Các câu h i th ng g p trong khi b o v đ án CHI TI T MÁY ườ
1.Hãy cho bi t khi phân ph i TST cho HGT c n đ m b o đi uế
ki n gì? T i sao?
Khi phân ph i t s truy n cho HGT ta ph i chú ý đ n đi u ki n l c, men công ế
su t c a đ ng c truy n vào đ u tr c c a HGT. ơ
Khi phân ph i t s truy n cho HGT thì công su t c a đ ng c và mômen c a đ ng c ơ ơ
sinh ra s vòng quay c a tr c mà t s truy n c a HGt l i đ c tính b ng t s c a s ượ
vòng quay c a tr c đ ng c s vòng quay c a b truy n ngoài. N u nh t s ơ ế ư
truy n không đ m b o thì s d n đ n kh năng h ng hóc, g y tr c d p tr c r t ế
l n.
2.T i sao ph i bôi tr n HGT? Các ph ng pháp bôi tr n? ơ ươ ơ
Khi làm viêc các bánh răng trong HGT ăn kh p v i nhau và truy n l c và moomen sang
nhau đ giúp cho HGT truy n chuy n đ ng sang các c c u làm vi c khác. Trong khi ơ
ăn kh p các bánh răng lên nhau làm n c c u, đ giúp cho HGT làm vi c t t ơ
đ m b o t s truy n đi chính xác. Trong khi làm vi c HGt có sinh ra nhi t l ng ượ
nhi t đó đã đ t cháy l ng d u bôi tr n làm khô, l ng c n b n bám trên bánh răng ượ ơ
và đáy HGT nên ta ph i th ng xuyên bôi tr n và thay d u cho HGT. ườ ơ
Tăng tu i th cho bánh răng, gi m nhi t do bánh răng
Các ph ng pháp bôi tr n:ươ ơ
- Đ bôi tr n b truy n bánh răng có th dùng ph ng pháp ngâm d u (ph bi n nh t; ơ ươ ế
dùng khi v n t c vòng ≥10m/s) vào các con lăn: dùng khi quay v i v n t c cao.
- Dùng khí nén phun d u đ n các ; Khí nén v a có tác d ng phun d u v a có tác d ng ế
làm mát . Ph ng pháp này dùng khi v n t c nhi t đ cao không cho phép ươ
dùng d u quay vòng nh các ph ng pháp trên. Tùy vào t i tr ng, t n su t làm vi c ư ươ
t c đ làm vi c mà ch n dùng d ng bôi tr n nào ơ
3.Các lo i d u bôi tr n?Trình bày cách ki m tra đi u ki n bôi ơ
tr n ngâm d u c a HGT?ơ
Có hai d ng bôi tr n cho h p gi m t c: ơ
- Bôi tr n dùng d u làm mátơ
- Bôi tr n dùng mơ
Cách ki m tra đi u ki n bôi tr n ngâm d u c a HGT: ơ
- M c d u th p nh t:
v i hgt khai tri n,đ ng tr c,c p nhanh phân đôi:Ng p chi u cao chân răng c a bánh
răng nh nh t trong 2 bánh b d n c a c p nhanh và c p ch m
v i HGT tr c vít bánh răng có tr c vít đ t d i:Ng p chi u cao ren c a tr c vít. ướ
v i HGT bánh răng nón-tr :Ng p b r ng c a BR nón b d n c p br nón
- M c d u cao nh t: ko nên v t quá: ượ
1/3-1/6 bán kính bánh răng l n nh t(HGT khai tri n,đ ng tr c,c p nhanh phân đôi)
Đ ng ngang tâm viên bi hay con lăn d i cùng(HGT tr c vít-bánh răng có tr c vít đ tườ ướ
d i)ướ
4.Tr ng h p nào c n ch n công su t đ ng c theo công su tườ ơ
đ ng tr , t i sao?
Trong tr ng h p v n t c c a đ ng c ít thay đ i thì ta có th dùng công su t đ ng trườ ơ
đ ki m nghi m phát nóng , t i tr ng thay đ i
Trong tr ng h p HGT và đ ng c không cùng n m trên m t m t ph ng thì ta ph iườ ơ
dùng đ n công su t đ ng tr . Do mômen đ ng c l n, và t s truy n c a b truy nế ơ
ngoài không đ yêu c u nên công su t đ ng tr sinh ra đ giúp ta ch n đúng đ ng c ơ
đ gi m l ng mômen không c n thi t. ượ ế
5. u nh c đi m c a HGT đang thi t k ?Ư ượ ế ế
6.B truy n đai nên b trí đ u tr c vào hay đ u tr c ra c a
HGT, t i sao?
B truy n đai nên b trí đ u vào c a HGT. B i vì b truy n đai có th truy n
chuy n đ ng và c năng gi a các tr c xa nhau, làm vi c êm và không n; quan tr ng ơ
nh t là nó gi đ c an toàn cho các chi ti t máy và đ ng c khi b quá t i nh hi n ượ ế ơ
t ng tr t và có th truy n chuy n đ ng cho nhi u tr c.ượ ượ
Vì khi đ ng c ch y trong tr ng h p quá t i thì b truy n đai s tr t đi ch không ơ ườ ượ
truy n chuy n đ ng n a. Đi u đó s giúp đ m b o an toàn cho c đ ng c và c ơ
HGT đ c an toàn khi quá t iượ
7. B truy n xích nên b trí đ u tr c vào hay đ u tr c ra c a
HGT, t i sao?
B truy n xích khác bi t v i b truy n đai ch nó không có hi n t ng tr t. Khi ượ ượ
x y ra hi n t ng quá t i nó v n truy n chuy n đông nh bình th ng nên khi đ t nó ượ ư ườ
đ u vào c a HGt thì khi quá t i nó v n b t ép các chi ti t bên trong HGT quay mà ế
n u nh th thì kh năng g y, h ng tr c là r t l nế ư ế
Đ t s truy n đi đ c chính xác và không b hao h t đi thì b truy n xích nên đ ượ
đ u ra c a HGT. vì nh th t s truy n c a HGt s truy n đi đ n c c u làm vi c s ư ế ế ơ
không b hao h t
8.Trong h th ng truy n đ ng c khí có hai cách s p x p các ơ ế
b truy n là:
Đ ng c -B truy n đai-H p gi m t c-Máy công tác ơ
Đ ng c -H p gi m t c-B truy n xích-Máy công tác ơ
N u ng i ta s p x p b truy n đai phía sau HGT ho c bế ườ ế
truy n xích phía tr c HGT có đ c không?T i sao? ướ ượ
Không nên đ b truy n đai phía sau HGT cũng không nên đ b truy n xích phía
tr c HGt vì khi máy làm vi c tình tr ng quá t i thì BTD n m phía sau HGt hayướ
BTX n m phía tr c HGT đ u làm h ng HGt. Đ ng c quay mà HGT b quá t i ướ ơ
không ch y đ c n u BTX n m phái tr c nó s v n b t ép các bánh răng bên trong ượ ế ướ
HGt quay nh th s h ng, g y tr c. BTD n m phía sau s không b o đ m đ c tư ế ượ
s truy n và moomen c n truy n đ n các tr c t HGt đ n máy công tác bên c nh đó ế ế
BTD là b truy n d b tr t trên tr c và không truy n đ c chuy n đ ng. vì th cho ượ ượ ế
nên BTD không đ c n m sau HGt và BTX không đ c n m tr c HGTượ ượ ướ
9.Các d ng h ng, kh năng làm vi c và ch tiêu tính c a b
truy n đai?
Do đi m ti p xúc c a đai và bánh đai làm tăng ng su t d p kên đai làm h ng đai ế
10.Trình t thi t k b truy n đai thang? ế ế
1. Ch n ki u đai:
D a vào s vòng quay c a đ ng c , công su t c a đ ng c và t s truy n c a BTD đã ơ ơ
ch n và b ng 4.13-tr59-[1] ta l y các thông s đai thang c n thi t ế
2. Xác đ nh các thông s c a b truy n :
-Theo công th c th c nghi m 4.1-tr53-[1], đ ng kính bánh đai nh đ c tính b i ườ ượ
moomen trên tr c mà BTD c n truy n chuy n đ ng đi: d1 = (5,2 … 6,4)
ch n d1 tiêu chu n
V n t c đai đ c tính theo công th c tr54-[1]: v = ượ v i d1 là đ ng kính bánh đaiườ
nh và n1 là s vòng quay c a tr c mà BTD c n truy n chuy n đ ng đi r i so sánh v i
v n t c cho phép v max
Theo công th c 4.2-tr53-[1] và ch n = 0,02 ta có đ ng kính bánh đai l nườ
d2 =
Theo b ng 4.21-tr63-[1] d a vào các thông s đai hình thang ta ch n d 2 theo tiêu chu n
Tính t s truy n th c t u ế t =
Và hi u su t c a t s truy n c a BTĐ =
ch n s b kho ng cách tr c a ơ sb=d2
Theo công th c 4.4-tr54-[1] chi u dài đai.
l = 2a + 0,5π(d1 + d2) + (d2 - d1)2 /(4a)
Theo b ng 4.13-tr59-[1] ta ch n l theo tiêu chu n
S vòng ch y c a đai: công th c 4.15-tr60-[1]:
i = so sánh v i imax =10
Tính kho ng cánh tr c a theo chi u dài tiêu chu n l
Theo công th c 4.6-tr54-[1] ta có a =
= l -
∆ =
Theo công th c 4.7-tr54-[1] ta có góc ôm 1 = -
Xét xem có đ l c ma sát đ chuy n đ ng hay kng!
3. Xác đ nh s đai:
ng su t có ích cho phép [ σF] đ c tính theo công th c:ượ
[σF] = [σF]o. Cα . Cv . Co
Trong đó: Cα - HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña gãc «m α1 , tra b¶ng 4. 15 -tr 61-[1]
Cv - HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng c a v n t c tra b ng 4.11-tr57-[1]
Co - HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng c a v trí b truy n tra b ng 4.12-tr57-[1]
Theo công th c 4.16-tr60-[1] ta có
z =
[ ]
zul
dcd
CCCCP
KP
α
.
.
0
Trong đó:
+ K® - HÖ sè t¶i. (B¶ng 4. 7-tr 55-[1]) ta chän K®
+ [P0] - C«ng suÊt cho phÐp, tra b¶ng 4.19 -tr 62 -[1], ta ch n [Po]
+ Cα - HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña gãc «m α1 , tra b¶ng 4. 15 -tr 61-[1], ta
cã:
Cα = 1 - 0,0025(180 - α1) khi α1 = 150180o
+ Cl - HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña chiÒu dµi ®ai. Xét t s ; tra b¶ng
4.16 -tr 61-[1] ch n Cl
+ Cu - HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña tØ sè truyÒn, tra b¶ng 4.17-tr 61-1
d a vào t s truy n ta chon C u
+Cz - HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña sù ph©n bè kh«ng ®Òu t¶i träng cho c¸c
d©y ®ai, xét t s ; tra b¶ng 4.18-tr61-[1], ta chän:Cz
Thay c¸c gi¸ trÞ trªn vµo c«ng thøc ta tính s đai z
Theo b ng 4.21-tr63-[1], các thông s c b n c a bánh đai thang. ơ
- chi u r ng c a bánh đai ,theo công th c (4.17/63/2) và b ng 4.21
B = (z-1)t + 2e
ng kính ngoài c a bánh đai đ c xác đ nh theo công th c ,ườ ượ
da = d +2h0
+ Đ ng kính ngoài c a đai bánh nh .dườ a1 = d1 +2h0
+ Đ ng kính ngoài c a đai bánh l n.dườ a1 = d2 +2h0
3.4c đ nh l c trong b truy n
- Xác đ nh l c vòng theo công th c:
Fv = qm. v2
V i qm - Kh i l ng 1 mét chi u dài đai, tra b ng 4.22 - tr 64 –[1]. ượ
Xác đ nh l c căng ban đ u:
Áp d ng công th c tính l c căng trên 1 đai:
F0 =
zCv
KP dI
..
..780
α
+ Fv
L c tác d ng lên tr c đ c tính theo công th c: ượ
Fr = 2F0.z.sin
2
1
α
11.Các d ng h ng và ch tiêu tính c a b truy n xích?
12.Các d ng h ng và ch tiêu tính c a b truy n bánh răng?
13.Các d ng h ng và ch tiêu tính c a b truy n tr c vít bánh
vít?
B truy n tr c vít có các d ng h ng: tróc r m t răng, g y răng, mòn và dính, trong đó
mòn dính x y ra nguy hi m h n. Tuy nhiên ch a ph ng pháp tính dính ơ ư ươ
mòn m t cách th a đáng n v n ch a ti n hành tính toàn b truy n tr c vít theo đ ư ế
b n ti p xúc đ b n u n, đ ng th i trên c s th c nghi m s d ng b truy n mà ế ơ
đi u ch nh tr s c a ng su t cho phép, nh đó có th đ phòng dính và mòn
14.Trình t tính toán thi t k b truy n bánh răng? ế ế
15.Ch n v t li u bánh vít d a trên thông s nào, t i sao?
trong b truy n tr c vít xu t hi n v n t c tr t l n đi u ki n hình thành màng ượ
d u bôi tr n ma sát t không đ c thu n l i nên c n ph i h p v t li u tr c vít ơ ướ ượ
bánh vít sao cho c p v t li u này h s ma sát th p, b n mòn gi m b t nguy
hi m v dính. M t khác do t s truy n u l n, t n s ch u t i c a tr c vít l n h n ơ
nhi u so v i bánh vít, do đó v t li u tr c vít ph i có c tính cao h n v t li u bánh vít. ơ ơ
16.Các d ng h ng và ch tiêu tính c a tr c truy n?
17.Các d ng h ng và ch tiêu tính c a lăn?
18.Trình t l a ch n lăn?
19.Gi i thích ý nghĩa c a các kí hi u lăn dùng trong HGT?
20.Trình bày qui t c phân tích l c ăn kh p trong b truy n
bánh răng?
21.Trình bày qui t c phân tích l c ăn kh p trong b truy n tr c
vít - bánh vít?
22.Thông s hình h c c a b truy n xích?
23.Công d ng, phân lo i, cách l a ch n nút thông h i? ơ
24.Công d ng, phân lo i, cách l a ch n nút tháo d u?
25.Công d ng, phân lo i, cách l a ch n que thăm d u?
26. Công d ng, cách l a ch n n p c a thăm?
27.Công d ng và cách b trí các vít vòng trên HGT?
28.Công d ng, phân lo i, cách l a ch n ch t đ nh v ?
29.Công d ng c a vít tách?
30.Công d ng c a vòng ph t?
31.Công d ng c a vòng ch n d u?
Ngăn d u không văng ra và bám lên bi làm h ng m bôi tr n bi d n đ n không ơ ế
quay đ c tr c – h p gi m t c không th c hi n đ c đúng ch c năng mà nó có là d nượ ượ
đ ng t đ ng c sang đ n c c u ho t đ ng ơ ế ơ
32.Công d ng c a vòng vung d u?
33.Trình bày cách đi u ch nh ăn kh p c a b truy n bánh răng
nón?
34.Trình bày cách đi u ch nh ăn kh p c a b truy n tr c vít –
bánh vít?
35.Trình bày cách ki m tra v t ti p xúc c a b truy n bánh ế ế
răng?
36.Trình bày cách ki m tra v t ti p xúc c a b truy n tr c vít – ế ế
bánh vít?
37.Vì sao ph i bôi s n ho c th y tinh l ng lên b m t ghép n p ơ
và thân h p?
38.Trình bày cách đi u ch nh lăn?
39.Công d ng và cách t o ra khe h bù tr nhi t c nh ?
40.T i sao ph i ch n b r ng răng bánh răng nh l n h n b ơ
r ng bánh răng l n?
Đ kh sai s l p ráp, đ đ m b o b r ng ăn kh p