ủ ị ủ ồ ệ ế ề ậ ậ Đ bài: Bình lu n ý ki n sau đây c a Ch t ch H Chí Minh: “Văn hóa ngh thu t
ậ ấ ộ ế ặ ậ ặ ị cũng là m t m t tr n”. Anh ch em là chi n sĩ trên m t tr n y
Bài làm
ủ ị ườ ệ ạ ậ ả ồ ố Đ ng ta và H Ch t ch quan tâm lãnh đ o văn hóa ngh thu t. Đ ng l ệ ủ i văn ngh c a
ả ượ ể ệ ữ ề ế ế ủ ồ Đ ng đ ị c th hi n trong nhi u Ngh quy t, trong nh ng bài vi ủ ị t c a Ch t ch H Chí
ữ ế ộ ố ượ ễ Minh. Năm 1951, gi a lúc cu c kháng chi n ch ng Pháp xâm l c đang di n ra vô cùng
ệ ư ử ạ ế ác li ị t, trong Th g i anh ch em ho sĩ, Bác đã vi t:
ặ ậ ấ ậ ậ ệ ế ậ ộ "Văn hóa ngh thu t cũng là m t m t tr n. Anh em là chi n sĩ trên m t tr n y”
ủ ả ủ ử ầ ấ ồ ộ ị ứ Câu nói trên đây c a H Chí Minh đã thâu tóm đ y đ b n ch t xã h i và l ch s , ch c
ụ ủ ệ ệ ế ậ ọ ồ ờ ỉ ỗ ứ năng và nhi m v c a văn h c ngh thu t trong kháng chi n, đ ng th i ch ra ch đ ng
ờ ạ ủ ệ ạ ớ ồ ị (vai trò và v trí) c a văn ngh sĩ trong cách m ng và th i đ i m i. Bác H nói câu này khi
ế ộ ượ ề ắ ợ ư ầ ổ cu c kháng chi n đã giành đ c nhi u th ng l i, nh ng còn đ y gian kh , hi sinh, chân
ắ ờ ợ ở ướ ự ế ộ ượ tr i th ng l i còn xa phía tr ố c. Cu c kháng chi n ch ng th c dân Pháp xâm l c mang
ệ ế ặ ấ ắ ấ ả tính ch t toàn dân và toàn di n sâu s c. Toàn dân là chi n sĩ. Ta đánh gi c trên t t c các
ặ ậ ươ ự ệ ạ ị ế ậ m t tr n và ph ng di n: quân s , chính tr , ngo i giao, kinh t ệ , văn hóa ngh thu t v.v...
ặ ậ ụ ế ệ ệ ấ ạ ả ậ ộ "Văn hóa ngh thu t cũng là m t m t tr n”. Bác nh n m nh đ n nhi m v cao c , thiêng
ế ệ ủ ộ ấ ế ấ thiêng, đ n tính ch t quy t li ế ặ ậ t c a cu c đ u tranh trên m t tr n này. Tuy không có ti ng
ấ ủ ứ ạ ự ư ẻ ế súng, không có k thù tr c ti p nh ng tính ch t c a nó vô cùng ph c t p và quy t li ế ệ t.
ễ ặ ậ ươ ệ ư ưở ờ ạ ủ ả ọ M t tr n này di n ra trên ph ng di n t t ng tình c m c a th i đ i. Văn h c ngh ệ
ể ệ ư ưở ậ ấ ấ ắ ồ ộ thu t th hi n t t ng, tâm lí giai c p, tâm h n dân t c, là vũ khí đ u tranh s c bén.
ướ ầ ộ ạ ạ ậ ướ ệ Tr c cách m ng, nó v ch tr n t i ác Pháp, Nh t và lũ tay sai bán n c, khích l lòng yêu
ướ ứ ế ấ ặ ổ ự ế n c căm thù gi c, c vũ nhân dân đ ng lên chi n đ u giành t do. Trong kháng chi n, nó
ộ ậ ự ệ ạ ầ ớ ự ủ ơ góp ph n lo l n trong s nghi p cách m ng, vì đ c l p, t do, vì c m áo hòa bình c a dân
ượ ư ọ ướ ắ ư ưở ỷ ế ạ ộ t c. Khi quân xâm l c dùng m i m u ma ch c qu gieo r c t t ng chi n b i, chia
ệ ề ậ ọ ướ ẽ ồ r đ ng bào ta thì văn h c ngh thu t là vũ khí tuyên truy n, là bài ca yêu n c, là khúc
ế ậ ắ ệ ế tráng ca xung tr n và chi n th ng, khích l sĩ khí toàn dân và toàn quân ta ti n lên: "...
ề ệ ư ẩ ạ ồ ố Quân ta khí m nh nu t Ng u Đ u – Th di t xâm lăng lũ sói cày" ("Lên núi" – H Chí
Minh, 1950).
ặ ậ ệ ậ ộ ở ễ ấ ộ "Văn hóa ngh thu t cũng là m t m t tr n" vì đó luôn luôn di n ra cu c đ u tranh gay
ụ ữ ữ ế ạ ả ạ ạ ậ ữ ộ ắ g t, liên t c gi a cái l c h u và cái ti n b , gi a cách m ng và ph n cách m ng, gi a
ữ ủ ụ ẻ ớ ớ ỉ ạ ậ nhân dân ta và k thù, gi a cái m i và cái l c h u. Câu nói c a Bác ch rõ tác d ng l n lao
ố ớ ệ ể ế ế ậ ồ ầ ủ c a văn hóa ngh thu t. Nó là món ăn tinh th n không th thi u đ i v i chi n sĩ và đ ng
bào.
ừ ậ ồ ế Ngay trong "Nh t kí trong tù" (19421943), Bác H đã t ng vi t:
ở ơ "Nay trong th nên có thép,
ả ơ ế Nhà th cũng ph i bi t xung phong".
ệ ả ạ ả ơ ơ ườ ế ế Th ca hi n đ i ph i có "thép", nhà th ph i là ng i chi n sĩ "bi ặ t xung phong" trên m t
ủ ế ệ ấ ạ ậ ậ ấ ộ ơ tr n văn hóa ngh thu t. Ch t "thép" là tính chi n đ u, là n i dung cách m ng c a th ca
ụ ụ ấ ủ ệ ậ ả ờ ồ nói riêng, đ ng th i cũng là b n ch t c a văn hóa ngh thu t ph c v công nông binh, góp
ề ầ ườ ố ộ ứ ế ệ ậ ạ ph n tuyên truy n đ ng l i kháng chi n. Văn hóa ngh thu t có m t s c m nh vô cùng
ư ồ ớ ế ơ to l n nh nhà th Sóng H ng đã vi t:
ế ộ ể ấ "L y bút làm đòn chuy n xoay ch đ
ỗ ầ ạ ơ ườ ề M i v n th : bom đ n phá c ng quy n”.
ặ ậ ế ị ữ ủ ệ ậ ộ "Văn hóa ngh thu t cũng là m t m t tr n” không nh ng th v trí và vai trò c a ng ườ i
ặ ậ ấ ấ ẻ ệ ế ệ ngh sĩ chân chính r t v vang: "Anh em là chi n sĩ trên m t tr n y". Văn ngh sĩ không
ộ ố ủ ể ể ệ ể ậ ồ ọ th ng i trong tháp ngà, thoát li cu c s ng đ làm ngh thu t. H không th "ng yên
ể ậ ặ ấ ờ ươ ạ ọ ườ ườ trong đ i ch t" đ "g m nh m văn ch ng”. Trái l ả i, h ph i là ng i lính, ng i trí
ứ ườ ờ ạ ủ ủ ủ ệ ề ỗ ố th c, ng i ngh sĩ c a th i đ i “đau n i đau c a gi ng nòi, vui ni m vui c a ng ườ i
ọ ự ứ ệ ể ấ ẩ lính”. H t nguy n đ ng trong hàng ngũ nhân dân l y ngòi bút và tác ph m đ ph c v ụ ụ
ụ ụ ủ ế ế ấ ắ ợ ộ ị chính tr , ph c v công nông binh, ng i ca chi n đ u và chi n th ng c a dân t c.
ặ ậ ấ ế ị ế ứ ự ề “Anh ch em là chi n sĩ trên m t tr n y” bi t bao ni m tin yêu ch a đ ng trong câu nói
ấ ế ứ ủ ệ ề ẻ ẳ ặ ị ơ ư y. Bác kh ng đ nh trách nhi m n ng n nh ng h t s c v vang c a nhà văn, nhà th ,
ử ế ế ệ ạ ẩ ờ ho sĩ... Trong th i máu l a, câu kh u hi u: “Văn hóa hóa kháng chi n, kháng chi n hóa
ở ươ ủ ệ ố văn hóa" đã tr thành ph ng châm s ng và sáng tác c a các văn ngh sĩ. Các nhà văn, nhà
ố ữ ộ ộ ư ễ ễ ơ th nh Nam Cao, T H u, Nguy n Đình Thi, Nguy n Tuân,... đã cùng b đ i tham gia
ộ ố ế ế ơ ố ị ườ các chi n d ch. Có m t s nhà văn, nhà th đã ngã xu ng trên chi n tr ầ ư ng nh Tr n
ươ ễ ộ ị Đãng, Nam Cao, Hoàng L c,... và sau này là Lê Anh Xuân, Nguy n Thi, D ng Th Xuân
Quý...
ệ ơ ế ủ ấ ả ộ ườ ệ Nhà th Xuân Di u đã vi t m t cách th m thía tình c m c a ng ắ i ngh sĩ g n trang văn
ậ ủ ơ ớ ờ ộ ị ổ câu th v i nh p đ p c a trái tim nhân dân m t th i gian kh :
ươ ị ớ ủ ... "Tôi cùng x ng th t v i nhân dân c a tôi
ổ ồ ọ Cùng đ m hôi cùng sôi gi t máu
ộ ờ ế ấ ố ớ Tôi s ng v i cu c đ i chi n đ u.
ủ ệ ườ ấ C a tri u ng i yêu d u gian lao"...
ữ (“Nh ng đêm hành quân")
ư ế ủ ế ườ ậ ấ ẹ ự ứ ệ ượ Vai trò công dân, t th chi n sĩ c a ng i ngh sĩ là s th c nh n r t đ p, đ ề c nhi u
ả ữ ế ế tác gi nói đ n trong nh ng năm kháng chi n:
ơ ứ ế ầ "Vóc nhà th đ ng ngang t m chi n lũy
ữ ồ ổ Bên nh ng dũng sĩ đu i xe tăng ngoài đ ng
ạ ự ơ và h tr c thăng r i”
ế (Ch Lan Viên)
ộ ộ ệ ạ B đ i kéo pháo vào Đi n Biên, nh c sĩ Hoàng Vân có bài “Hò kéo pháo”. Sau 55 ngày
ắ ố ế ả ấ ộ ướ ế ậ ờ đêm dũng c m chi n đ u, quân đ i ta đã b t s ng t ệ ng Đ cát l p nên chi n công Đi n
ố ữ ị ầ ệ ế ấ ộ ỗ ơ ậ Biên "ch n đ ng đ a c u" thì T H u có bài th “Hoan hô chi n sĩ Đi n Biên", Đ Nhu n
ế ắ ấ ệ có khúc tráng ca anh hùng “Chi n th ng Đi n Biên”, v.v.. Qua đó, ta càng th y rõ văn
ứ ẽ ủ ọ ơ ả ươ ữ ủ ệ ế ạ ờ ngh sĩ là chi n sĩ, nh ng bài th , b n nh c, b c v c a h “là súng là g m" c a th i
máu l a.ử
ế ắ ố ố ộ ớ ỹ ủ Cu c kháng chi n ch ng Pháp, ch ng M c a nhân dân ta đã toàn th ng. Cùng v i máu
ươ ủ ữ ữ ế ồ ơ ướ ọ x ng c a đ ng bào, chi n sĩ, nh ng trang th văn, nh ng th ả ứ c phim, b c h a, b n
ủ ệ ả ắ ạ ợ ầ nh c... c a văn ngh sĩ đã góp ph n làm nên b n anh hùng ca th ng l i.
ầ ờ ạ ủ ủ ị ứ ệ ấ ồ ườ Th m nhu n l i d y c a Ch t ch H Chí Minh, văn ngh sĩ đã x ng đáng là ng ế i chi n
ớ ứ ệ ặ ậ ư ệ ề ẻ ặ ậ ớ sĩ trên "m t tr n văn hóa ngh thu t". V i s m nh l n lao, n ng n , nh ng v vang h ọ
ứ ẹ ề ầ ệ ấ ướ đã góp ph n x ng đáng làm đ p, làm giàu n n văn hóa Vi t Nam. Đ t n ể c đang chuy n
ướ ệ ệ ở ắ ổ ớ ộ đ ng đi lên phía tr c, văn ngh Vi ổ ề t Nam đ i m i và có nhi u kh i s c. Câu nói n i
ủ ị ủ ệ ế ẫ ồ ộ ti ng trên đây c a Ch t ch H Chí Minh v n có ý nghĩa đ ng viên văn ngh sĩ b i d ồ ưỡ ng
ề ạ ẩ ố ể cái tâm và cái tài, khám phá và sáng t o nên nhi u tác ph m hay và t ụ t đ ph c v T ụ ổ
ẹ ế ố ệ ề qu c, tô đ p n n văn hi n Vi t Nam.
