BRAINSTORMING (CÔNG NÃO)
Công não là m t ph ng pháp dùng đ phát tri n nhi u gi ộ ươ ể ể ề ả ạ i đáp sáng t o
cho m t v n đ . Ph ộ ấ ề ươ ề ng pháp này ho t đ ng b ng cách t p trung trên v n đ , ạ ộ ằ ậ ấ
rút ra r t nhi u đáp án căn b n cho nó. Các ý ni m, hình nh v v n đ tr ề ấ ề ướ c ệ ề ả ấ ả
h t đ c nêu ra m t các r t phóng khoáng và ng u nhiên theo dòng suy nghĩ ế ượ ấ ẫ ộ
càng nhi u càng đ càng t t. Chúng có th r t r ng và sâu cũng nh không gi ủ ề ố ể ấ ộ ư ớ i
h n b i các khía c nh nh nh t nh t c a v n đ . Trong “t p kích não” hay công ấ ủ ấ ề ạ ặ ạ ậ ở ỏ
c đào b i t não thì v n đ đ ấ ề ượ ớ ừ nhi u khía c nh và nhi u cách (nhìn) khác nhau. ề ề ạ
Sau cùng các ý ki n s đ c phân nhóm và đánh giá. ế ẽ ượ
Ph ng pháp này có th ti n hành b i t m t đ n nhi u ng i. S l ươ ể ế ở ừ ộ ế ề ườ ố ượ ng
ng ng pháp tìm ra l i gi ườ i tham gia nhi u s giúp cho ph ề ẽ ươ ờ i đ ả ượ ơ c nhanh h n
hay toàn di n h n nh vào nhi u góc nhìn khác nhau b i các trình đ , trình t ệ ề ơ ờ ở ộ ự
khác nhau c a m i ng i. ủ ỗ ườ
L ch s ị ử phát tri n: ể
c đ c p đ u tiên b i Alex Thu t ngậ ữ t p kích não (brainstorming) đ ậ ượ ề ậ ầ ở
Osborn năm 1941. Ông đã mô t t p kích não nh là “M t k thu t h i ý bao ả ậ ậ ộ ộ ỹ ư
i nh m tìm ra l i gi g m m t nhóm ng ồ ộ ườ ằ ờ ả i cho v n đ đ c tr ng b ng cách góp ư ề ặ ấ ằ
nh t t t c ý ki n c a nhóm ng i đó n y sinh trong cùng m t th i gian theo ặ ấ ả ủ ế ườ ả ộ ờ
m t nguyên t c nh t đ nh” (mà s đ c mô t trong ph n ti p theo). Ngày nay, ấ ị ẽ ượ ắ ộ ả ế ầ
ph ng pháp này không nh t thi t ph i c n có nhi u ng i mà m t ng i cũng ươ ấ ế ả ầ ề ườ ộ ườ
có th ti n hành. ể ế
Các đ c đi m chính khi s ể ặ ử d ng t p kích não: ậ ụ
a. Đ nh nghĩa v n đ m t cách th t rõ ràng và ph i đ a ra đ
ả ư ề ộ ấ ậ ị ượ ẩ c các chu n
m c c n đ t đ c c a m t l i gi i. Trong b c cô ự ầ ạ ượ ủ ộ ờ ả ướ c này thì v n đ s đ ấ ề ẽ ượ
ng và các nhi u lo n. l p hóa v i môi tr ớ ậ ườ ễ ạ
b. T p trung vào v n đ và tránh các ý ki n hay các đi u ki n bên ngoài có
ề ế ề ệ ấ ậ
th làm l c h ng bu i làm vi c. Trong giai đo n ngày ng i ta thu th p t ạ ướ ể ệ ạ ổ ườ ậ ấ t
c các ý ni m, ý ki n và ngay c các t ế ả ệ ả ừ ế chuyên môn có liên quan tr c ti p ự
ng có th vi đ n v n đ c n gi ế ề ầ ấ ả i quy t (th ế ườ ể ế t lên gi y ho c lên b ng). ặ ấ ả
c. Không đ
ượ ế c phép đ a b t kỳ m t bình lu n hay phê phán gì v các ý ki n ậ ư ấ ề ộ
hay ý ni m trong lúc thu th p. Nh ng ý t ng thoáng qua trong đ u n u b ữ ệ ậ ưở ế ầ ị
các thành ki n hay phê bình s d dàng b g t b và nh th s làm m t s ư ế ẽ ị ạ ỏ ẽ ễ ấ ự ế
t ng quan c a bu i t p kích não. ổ ổ ậ ủ
d. Khuy n khích tinh th n tích c c, m i thành viên đ u c g ng đóng góp và ỗ
ề ố ắ ự ế ầ
phát tri n các ý ki n. ể ế
e. Hãy đ a ra càng nhi u ý càng t
t v m i m t c a v n đ k c nh ng ý ư ề ố ề ọ ặ ủ ấ ề ể ả ữ
ki n không th c ti n hay ý ki n hoàn toàn l l m sáng t o. ự ễ ế ế ạ ẫ ạ
Các b c ti n hành: ướ ế
a. Trong nhóm l a ra m t ng
i đ u nhóm (đ đi u khi n) và m t ng ự ộ ườ ầ ể ề ể ộ ườ i
th ký (đ ghi l t c ý ki n). Chú ý r ng c hai công vi c có th do cùng i t ư ể ạ ấ ả ế ệ ể ằ ả
m t ng ộ ườ ế i ti n hành v n đ t yêu c u. ẫ ạ ầ
c t p kích. Ph i làm cho m i thành b. Xác đ nh v n đ hay ý ki n s đ ề ẽ ượ ậ ế ấ ả ọ ị
viên hi u th u đáo v đ tài s đ c tìm hi u. ề ề ẽ ượ ể ấ ể
o
c. Thi t l p các “lu t ch i” cho bu i t p kích não: ế ậ ổ ậ ậ ơ
o
Ng ườ ầ i đ u nhóm có quy n đi u khi n bu i làm vi c. ề ề ể ệ ổ
Không m t thành viên nào có quy n đòi h i hay c n tr , đánh giá, phê ề ả ộ ỏ ở
o
bình, “xía mũi” vào ý ki n hay gi i đáp c a thành viên khác. ế ả ủ
o
Xác minh r ng không có câu tr l i nào là sai! ả ờ ằ
o
Thu th p l t c câu tr l i ngo i tr nó đã đ i. i t ậ ạ ấ ả ả ờ ạ ừ c l p l ượ ậ ạ
Ho ch đ nh th i gian cho bu i làm vi c và ng ng khi h t gi ổ ư ệ ế ạ ờ ị . ờ
d. B t đ u t p kích não: ng
i lãnh đ o ch đ nh hay l a ch n thành viên ắ ầ ậ ườ ự ạ ọ ỉ ị
chia s ý ki n tr l i (hay nh ng ý ni m r i r c). Ng i th ký ph i vi ả ờ ế ẻ ờ ạ ữ ệ ườ ư ả ế t
t c các câu tr l i, n u có th công khai hóa cho m i ng xu ng t ố ấ ả ả ờ ế ể ọ ườ ấ i th y
(vi t lên b ng ch ng h n). Không cho phép b t kỳ m t ý ki n đánh giá hay ế ế ả ẳ ạ ấ ộ
bình lu n nào v b t kỳ câu tr l ề ấ ả ờ ậ i nào cho đ n khi ch m d t bu i t p kích. ấ ổ ậ ứ ế
e. Sau khi k t thúc t p kích, hãy l t c và b t đ u đánh giá các câu t l ế ậ i t ượ ạ ấ ả ắ ầ
o
tr l i. M t s l u ý v ch t l ng câu tr l i bao g m: ả ờ ộ ố ư ề ấ ượ ả ờ ồ
o
Tìm nh ng câu ý trùng l p hay t ng t ữ ặ ươ . ự
Nhóm các câu tr l i có s t ng t hay t ả ờ ự ươ ự ươ ắ ng đ ng v nguyên t c, ề ồ
o
nguyên lý.
o
Xóa b nh ng ý ki n hoàn toàn không thích h p. ỏ ữ ế ợ
Sau khi đã cô l p đ c danh sách các ý ki n, hãy bàn cãi thêm v câu ậ ượ ế ề
tr l i chung. ả ờ
