CÁC TH I KỲ C A TR EM Ờ Ủ Ẻ
ẻ ổ ưở ừ ể ế ớ ng và kích thích c a các t ng đó là s tăng tr ng phát tri n v s l ể ộ ơ ể ưở ng, m t hi n t ộ ệ ượ ự ế ng thành c a các t ụ ề ố ượ ứ ầ ớ ỉ Tr em là m t c th đang l n lên và phát tri n. T lúc th thai đ n tu i tr t ượ s tr ế ự ưở tri n này có tính ch t toàn di n và qua nhi u giai đo n. ể ệ ng thành tr tr i qua 2 hi n ẻ ả bào; và sau đó là ủ bào và mô (c u trúc và ch c năng hoàn ch nh d n). Quá trình l n lên và phát ệ ủ ấ ấ ề ạ
M i giai đo n có nh ng đ c đi m v sinh lý và b nh lý riêng. ể ữ ề ệ ạ ặ ỗ
1. Giai đo n tr c khi sinh: T lúc th thai cho đ n khi sinh kho ng 270 - 280 ngày, chia thành 2 th i kỳ: ạ ướ ừ ụ ế ả ờ
: 3 tháng đ u c a thai kỳ. 1.1. Th i kỳ phôi ờ ủ ầ
ờ
ụ
ệ
ờ
c bi ượ ễ
ẹ ị
ư
ế
ấ
ố
ị
ẻ
ệ
ễ ị ng là s r i lo n v hình thành và phát tri n c a thai nhi nh nh ng d t
ị ậ
ư
ạ
ể ủ ễ ị
ấ ư ộ
ự ố ữ
ữ ề
ẹ ớ
ườ
ữ
ể
ề
ễ
ể
ổ
t hoá nhanh chóng thành m t c th . Đây là th i kỳ hình thành thai Trong th i kỳ này, noãn th tinh đ ờ ộ ơ ể ễ nhi. Trong th i kỳ này, n u m b nhi m các ch t đ c (thu c hay hoá ch t) hay b nhi m virus nh nhi m ễ ấ ộ t. B nh lý trong giai TORCH (toxoplasmo, rubeola, cytomegalovirus, herpes simplex) thì tr sinh ra d b d t ị ậ ng t do “gene”, b t th đo n này th ườ ề ạ ườ ứ i m l n tu i sinh con d b nh ng d hình v nhi m s c th nh h i ch ng v nhi m s c th . Nh ng ng ắ ị ắ ễ Down...
: Tính t 1.2. Th i kỳ thai ờ ừ tháng th 3 đ n tháng th 9. ế ứ ứ
ưỡ
ự
ộ
ờ c cung c p t
ủ ng c a ạ ng hay tăng cân kém trong
ấ ừ
ượ
ưỡ
ủ
ế
Trong th i kỳ thai, thai nhi ti p t c l n lên m t cách nhanh chóng. Trong giai đo n này s dinh d thai nhi đ ườ giai đo n này, tr sinh ra d có cân n ng th p lúc sinh ho c t l
i m không đ dinh d vong cao.
ẹ t
ế ụ ớ i m qua rau thai. N u ng ẹ ấ
ườ ặ ỉ ệ ử
ng ễ
ẻ
ạ
ặ
Vi c chăm sóc ng
i m trong th i kỳ mang thai chính là chăm sóc đ a bé trong giai đo n tr
c khi sinh.
ệ
ườ
ứ
ẹ
ạ
ờ
ướ
2. Giai đo n sau khi sinh: ạ
2.1. Th i kỳ s sinh : B t đ u t lúc sinh (c t r n) cho đ n 4 tu n l đ u. ờ ơ ắ ầ ừ ắ ố ầ ễ ầ ế
: a. Đ c đi m sinh lý ể ặ
ự ế ừ ờ ố ứ ự ả ộ ổ - S chuy n ti p t cung bu c đ a bé ph i có s thay đ i ch c năng c a m t s c quan đ thích nghi v i cu c s ng m i nh ho t đ ng c a b máy hô h p, b máy tu n hoàn. ủ cung sang ngoài t ử ư đ i s ng trong t ử ớ ể ộ ố ơ ứ ầ ạ ộ ủ ể ấ ộ ố ớ ộ ộ
ắ ầ ở ằ ứ ầ ầ ổ - Ngay sau khi ra đ i đ a bé b t đ u th b ng ph i và vòng tu n hoàn chính th c thay cho tu n hoàn rau thai. Tr bú m và b máy tiêu hoá cũng b t đ u làm vi c. ờ ứ ộ ắ ầ ẻ ẹ ệ
- B não đ a bé còn non n t nên tr ng liên miên do v não trong tr ng thái c ch . ứ ứ ủ ẻ ế ạ ộ ớ ỏ
: b. Đ c đi m b nh lý ể ệ ặ
- Glucose máu tr s sinh th p nên c n cho tr bú s m sau khi sinh. ẻ ơ ẻ ấ ầ ớ
m chuy n sang ễ ễ ậ ờ ể ừ ẹ ể - H th ng mi n d ch còn non y u nên tr d b nhi m trùng. Tuy v y nh có kháng th t ẻ ễ ị nên tr ít b các b nh nh s i, b ch h u... ệ ố ẻ ư ở ị ệ ế ạ ầ ị
ủ ộ ố ệ ậ ẩ ệ ạ ặ ố ẻ ơ ư ế ả ạ ẻ c khi sinh r t quan tr ng đ h n ch vi c đ khó, nhi m trùng nh m h th p t c khi sinh nh các d d ng, t ư ấ ọ t b m sinh..., chúng ta g p các b nh có t ố ơ t tr s sinh nh t là chăm sóc t ấ vong s ạ ấ ử ị ạ ế ệ ẻ ế ệ ể ạ ướ ằ ạ ấ - Ngoài m t s b nh c a giai đo n tr ướ liên quan đ n sinh đ nh ng t, sang ch n s n khoa. Vì th vi c săn sóc t trong giai đo n tr ễ sinh.
2.2. Th i kỳ bú m (nhũ nhi) ẹ ờ : T 1 tháng đ n 12 tháng tu i. ế ừ ổ
: a. Đ c đi m sinh lý ể ặ
ờ ẻ ớ ứ ẻ ấ ỏ ơ ở ứ ứ ủ ế ậ i l n, trong khi đó ườ ớ ẻ t nh t là s a m . Tr ữ ẹ ấ ng - Trong th i kỳ này tr l n r t nhanh, vì v y tr còn bú đòi h i th c ăn cao h n ậ ch c năng c a b máy tiêu hoá còn y u, các men tiêu hoá còn kém. Vì v y th c ăn t ố ộ c n 120 - 130 calo/kg c th /ngày. ầ ơ ể
ắ ầ ồ ậ ể ậ ặ ầ ầ ắ ầ - H th ng th n kinh cũng b t đ u phát tri n, tr b t đ u nh n ra các đ v t, khuôn m t, và d n b t đ u ẻ ắ ầ bi ệ ố t nói... ế
: b. Đ c đi m b nh lý ể ệ ặ
ng nh t là tr không bú m . ả ẻ ễ ỉ tr đ ẹ Ở ẻ ượ ẻ ấ ữ ẹ ẹ ơ ứ ạ ạ c nuôi b ng s a m , các r i lo n ạ ố ấ ầ ng thi u các vi ch t c n ế ằ ườ ộ t, các vitamin. - Tr d a ch y c p, suy dinh d ấ ưỡ d dày-ru t ít g p và nh h n tr nuôi nhân t o. Ngoài ra các th c ăn nhân t o th ạ ẻ ặ thi ế
t và da c a tr cũng ch a phát tri n đ y đ , do đó tr d b h thân nhi t ho c d b ệ ẻ ễ ị ạ ư ủ ủ ẻ ể ầ ệ ễ ị ặ ề t. - Trung tâm đi u nhi s t cao co gi ố ậ
ể ừ ẹ ệ ễ ấ ầ ầ m (IgG) truy n ề ệ ư ở ị ề ả - Trong 6 tháng đ u tr ít b các b nh nhi m trùng c p nh s i, b ch h u... do kháng th t ạ ị ẻ m truy n sang gi m d n, trong lúc đó h c th tr . Càng v sau, mi n d ch t sang qua rau còn t n t ầ ừ ẹ ề ồ ạ ở ơ ể ẻ th ng mi n d ch c a tr v n còn non y u nên tr d m c các b nh lây. ệ ủ ễ ẻ ễ ắ i ẻ ẫ ễ ế ố ị
ữ : T 1 đ n 6 tu i (th i kỳ tr ổ ờ ướ ẻ c khi đi h c). Có th chia làm 2 th i kỳ nh : tu i nhà tr : 1 ể ọ ờ ỏ ổ ờ ừ 2.3. Th i kỳ răng s a - 3 tu i, tu i m u giáo: 4 - 6 tu i. ổ ế ổ ẫ ổ
: a. Đ c đi m sinh lý ể ặ
- Trong th i kỳ này tr ti p t c l n và phát tri n nh ng ch m l i. ẻ ế ụ ớ ư ể ậ ờ ạ
t, tr t ứ ẻ ắ ầ ể ẽ ạ ậ ộ ộ ồ ế ẻ ự xúc th c ăn, ứ - Ch c năng v n đ ng phát tri n nhanh, tr b t đ u đi m t mình r i ch y, t p v , vi r a tay, r a m t... ử ử ậ ặ
- Tín hi u th hai, ngôn ng phát tri n. Tr b t đ u đi h c. ẻ ắ ầ ứ ữ ệ ể ọ
: b. Đ c đi m b nh lý ể ệ ặ
ng, các b nh v ệ ướ ươ ẻ ạ ổ ề i m chuy n sang gi m nhi u nên tr hay m c các ng ng b nh ít lan to . ờ l a tu i này, tr cũng r t d b các r i lo n tiêu hoá, còi x ấ ễ ị ả Ở ứ ẹ ườ ễ ố ể ụ ộ ệ ắ ừ ẻ ề ả ị - Xu h th t ng. Trong th i kỳ này mi n d ch th đ ng t ể ạ b nh nh cúm, ho gà, b ch h u... ạ ệ ư ầ
- Xu t hi n các b nh có tính ch t d ng: hen ph qu n, n i m đay, viêm c u th n c p. ấ ị ứ ệ ệ ế ề ả ầ ậ ấ ấ ổ
- Tr ho t đ ng nhi u nên hay b các tai n n, ch n th ng, ng đ c, b ng... ạ ộ ẻ ề ạ ấ ị ươ ộ ộ ỏ
: Có 2 th i kỳ: tu i h c sinh nh : 7 - d ổ ọ ờ ỏ ướ i 12 tu i; tu i h c sinh l n: (tr ổ ọ ổ ớ ướ c tu i d y thì) ổ ậ ờ ế 2.4. Th i kỳ thi u niên 12 - 15 tu i. ổ
: a. Đ c đi m sinh lý ể ặ
ự ấ ạ ữ ư ễ ầ ứ Tr v n ti p t c l n nh ng không còn nhanh. Răng vĩnh vi n thay d n cho răng s a. S c u t o và ch c ph n c a các c quan hoàn ch nh. Tr bi t suy nghĩ, phán đoán, trí thông minh phát tri n. ế ụ ớ ơ ẻ ẫ ủ ẻ ế ể ậ ỉ
: b. Đ c đi m b nh lý ể ệ ặ
ng xung quanh nên tr d m c các b nh nhi m trùng c p. Trong th i kỳ này, h ớ ệ ễ ệ Do ti p xúc v i môi tr th ng x ẻ ễ ắ ng đang phát tri n nên tr d m c các b nh do t ẻ ễ ắ ế ươ ườ ể ệ ố ờ th sai l ch nh v o c t s ng, gù... ư ẹ ấ ộ ố ư ế ệ
: Gi i h n tu i th i kỳ này khác nhau tùy theo gi i, môi tr ng và hoàn c nh kinh t , xã ờ ậ ớ ạ ổ ở ờ ớ ườ ả ế 2.5. Th i kỳ d y thì h i. ộ
- Tr gái b t đ u t ắ ầ ừ ẻ lúc 13 - 14 tu i và k t thúc lúc 17 - 18 tu i. ế ổ ổ
- Tr trai b t đ u 15 - 16 tu i và k t thúc lúc 19 - 20 tu i. ổ ắ ầ ẻ ế ổ
: a. Đ c đi m sinh lý ể ặ
ạ ộ ụ ế ể ệ ệ ằ ự ấ ắ ầ ể ọ ố ớ i ứ ạ ng mu, h nách lông m c nhi u, các em gái thì vú phát tri n, b t đ u có kinh, các ạ ộ t nh tuy n giáp, tuy n yên cũng ho t đ ng ế ọ vùng x ươ ổ ỡ ế ộ ế ề ế ư ế Trong th i gian này ch c năng các tuy n sinh d c ho t đ ng m nh bi u hi n b ng s xu t hi n các gi ờ tính ph nh ư ở ụ em trai b t đ u thay đ i gi ng nói (v ti ng)... Các tuy n n i ti ắ ầ m nh. ạ
: b. Đ c đi m b nh lý ể ệ ặ
ng x y ra s m t n đ nh trong các ch c năng c a h giao c m - n i ti ủ ệ ả ả ự ấ ổ ề t nên ộ ế ề ạ ố ứ ồ ộ ị ơ ư ữ ữ ủ ế ấ ố Trong th i kỳ này th ờ th th n kinh: tính tình thay đ i, d l c quan nh ng cũng d bi quan... ng th y nh ng r i lo n ch c năng c a nhi u c quan nh hay h i h p, tăng huy t áp, nh ng r i lo n v ễ ườ ạ ổ ứ ễ ạ ườ ầ ư
ự ớ i:ạ s l n lên và phát tri n c a tr em tr i qua 2 giai đo n c b n bao g m 7 th i kỳ. Ranh gi ơ ả ẻ ể ạ ờ tác đ ng không nh ộ ả ẽ ặ ả ạ ả ẻ ệ ạ ớ i gi a ớ ữ Tóm l ủ ỏ các th i kỳ này không rõ ràng mà th ườ ờ t c a tr nh ngo i c nh, ng đ n dung m o b nh t đ n quá trình l n lên và phát tri n c a tr ho c nh h ủ ể ư ế ữ ngo i sinh). Do đó nhi m v c a nh ng cán b Nhi khoa là ph i n m v ng môi tr ộ ữ ạ ẻ ế ố ồ ng xen k nhau. Ngoài ra còn có m t s y u t ộ ố ế ố ế ậ ủ ẻ ụ ủ ng s ng c a tr (y u t ủ ưở ệ ả ắ ườ ố
ự ớ ủ ủ ứ ể ể ệ ề ả ả ạ ặ ờ ẻ ượ c nh ng đ c đi m c a các th i kỳ trên, t o đi u ki n đ m b o cho s l n lên và phát tri n c a đ a tr đ ữ t.ố t
Nh ng b nh th ng g p tr vào mùa đông ữ ệ ườ ặ ở ẻ
ể ề ề ắ ậ ợ ể ữ ạ ệ ư ể ẻ ế i đ nhi u lo i siêu vi trùng phát tri n và hoành hành. Mùa đông Vào th i đi m này, tr em r t d m c ph i nh ng căn b nh nguy hi m nh cúm, viêm ph qu n, ả tiêu ch y, quai b , hay hen suy n… ị mi n B c là th i đi m thu n l ể ờ ở ấ ễ ắ ả ể ễ ờ ả
i khuyên c a bác sĩ Nguy n Văn L c, Phó Giám đ c, BV Nhi T nh m giúp cha m phòng ướ ộ ố ờ Ư ằ ẹ ễ ộ ố D i đây là m t s l tránh cho tr nh ng căn b nh d m c ph i khi mùa đông đ n. ủ ễ ắ ẻ ữ ệ ế ả
Viêm ph qu n, viêm ph i ổ ả ế
ch c quanh ph nang. Th ế ế ỏ ổ ứ ế ườ ổ ng viêm r i rác c hai ph i ả ả Là b nh viêm c p tính các ph qu n nh , ph nang và t nên b nh r t n ng và gây suy hô h p. ấ ấ ặ ệ ệ ả ấ
B nh th ng g p vào mùa đông và hay x y ra ệ ườ ả ặ ở ẻ tr nh . ỏ
ng có nh ng bi u hi n sau: Tr b viêm ph qu n và viêm ph i th ả ẻ ị ế ổ ườ ữ ể ệ
- Th ng s t cao 38-39 đ (ng ng có khi không s t). ườ ố ộ ườ i già và tr suy dinh d ẻ ưỡ ố
- B nh nhi th ệ ườ ng m t m i, qu y khóc, môi khô. ấ ệ ỏ
- Lúc đ u ho khan sau ra nhi u đ m rãi. ề ầ ờ
- Khó th m ch, th nhanh, l ng ng c co rút, môi và đ u chi tím tái, khi b nh n ng thì có th r i lo n nh p th . ở ầ ở ậ ạ ể ố ự ệ ặ ạ ở ồ ị
- Khi đ a tr đi ch p X quang s th y xu t hi n n t m ẽ ấ ờ ở ụ ư ẻ ệ ấ ố hai ph i. ổ
- Xét nghi m máu, b ch c u đa nhân trung tính tăng cao. ệ ạ ầ
c phát hi n và đi u tr s m, b nh s lui d n. Th ị ớ ườ ầ ẽ vong. Khi b viêm ph qu n – ph i các c ệ ể ẫ ề ế ử ề ng b nh viêm ph qu n – ph i là b nh r t n ng, đi u ả ế ệ ơ i già c n đ tr em hay ng ườ ổ ở ẻ ấ ặ ệ ổ c theo dõi ầ ượ ệ ị ế ả ở N u đ ế ượ tr mu n có th d n đ n t ộ ị . s y t ế ở
N u n ng c n đ a đi b nh vi n và đi u tr b ng các bi n pháp sau: ầ ư ị ằ ế ệ ề ệ ệ ặ
ố ế ệ ư ễ ẩ ằ t. - Ch ng nhi m khu n b ng kháng sinh nh penicillin, erythromycin, methixilin, các cefalosporin th h II, III, nhóm quinolon… K t h p hai hay ba lo i kháng sinh khi c n thi ế ế ợ ầ ạ
- Khó th , suy hô h p thì cho th ôxy. ấ ở ở
i tim m ch, nôn tr , n u có. - Đi u tr các r i lo n đi n gi ố ề ệ ạ ị ả ớ ế ạ
ả ằ ố ệ ủ ấ ng phèn hay n m, ăn s a, u ng n ố ữ ướ ắ c s c lá cây r qu t còn g i là cây x căn. N u s t cao dùng thu c h nhi ạ ồ c đ h ng ngày. Gi m ho b ng u ng thu c dân gian nh hoa h ng ố t nh ệ ế ố ướ ủ ằ ạ ẻ ư ố ạ ọ ư ớ ườ - Chăm sóc toàn di n: b ch h p v i đ ấ ạ paracetamol.
Phòng b nhệ
ng, v sinh trong nhà tr , nhà tr ng. Tiêm ch ng m r ng phòng b nh cho tr em theo đúng ườ ệ ẻ ườ ở ộ ủ ệ ẻ - Gi v sinh môi tr ữ ệ quy đ nh. ị
- Không hút thu c lá trong bu ng ng có tr , trong nhà tr . ẻ ồ ủ ẻ ố
C m cúm thông th ng ả ườ
mũi và h ng gây ra và th ệ ộ ố ườ ở ườ ơ ơ ng ch làm nóng, s mũi, ho s s và ổ ỉ ng do m t s siêu vi trùng ọ kh i sau 5 – 7 ngày mà không c n dùng kháng sinh. B nh c m thông th ả có th t ể ự ỏ ầ
tháng 12 và d lây lan môi tr ườ ễ ở ườ ng t p chung đông tr em nh l p h c, tr ẻ ư ớ ậ ọ ườ ng B nh th m u giáo và các đ a đi m công c ng. ị ng bùng phát b t đ u t ắ ầ ừ ộ ể ệ ẫ
Khi bác sĩ đã k t lu n tr ch b c m cúm thông th ng cha m không nên quá lo l ng. C n l u ý: ẻ ỉ ị ả ế ậ ườ ầ ư ẹ ắ
c. - Cho tr u ng đ n ẻ ố ủ ướ
ụ ẻ ề ớ ỏ ữ ự ơ ể c nh th ộ ng ngày, ch c n cho tr u ng s a, cháo hay nh ng đ ư ườ ượ ệ ẻ i. Th c ra, trong nh ng ngày này, b ữ ẻ ố ữ ồ - Không nên ép tr ăn quá nhi u v i m c đích giúp c th chóng kh e tr l ở ạ máy tiêu hóa c a tr còn m t, không tiêu hóa đ ỉ ầ ăn d tiêu là đ c. ủ ượ ễ
- Nh ng gia đình s d ng máy s i không nên đ nhi t đ trong nhà và ngoài tr i quá chênh l ch. ử ụ ữ ưở ể ệ ộ ệ ờ
i s làm tr b khô đ ườ ụ ấ ng hô h p (mũi, h ng), d ch y máu cam ho c d ho. ễ ả ặ ễ Bên c nh đó, l m d ng máy s ạ Ng ệ ố ạ ẻ ị i l n tuy t đ i không hút thu c lá trong nhà làm cho b nh c a tr n ng thêm. ườ ớ ưở ẽ ố ọ ẻ ặ ủ ệ
Tiêu ch yả
ệ ả ắ ấ ộ ố ả ẻ ị ặ ữ ừ ừ ế ố Đây cũng là m t căn b nh tr th ẻ ườ ộ ch y th ố ự ộ ả li u có th gây ng đ c làm cho vi c theo dõi r t khó khăn. ề ng xuyên m c ph i trong mùa nóng và l nh. M t s gia đình khi th y tr b tiêu ạ đ ng mua thu c “c m”. Tuy nhiên, nh ng thu c làm ng ng tiêu ch y n u dùng b a bãi ho c quá ầ ệ ng t ườ ể ộ ộ ấ
ấ ẻ ị ề ả ọ ữ ư ề ị ng n ể ơ ể ấ ứ ẻ ố ượ ỏ ẻ V y nên khi th y tr b tiêu ch y, gia đình nên tham kh o ý ki n c a bác sĩ. Đi u quan tr ng là ph i cho tr ăn ả ả ậ c đ y đ , dùng nh ng dung d ch nh Pedialyte, u ng đúng cách. Không ép tr ăn nhi u mà hãy đ tr u ng n ể ẻ ố ẻ ố Gatorade đ giúp bù l ặ ấ ướ ể b ng nhi u c n đi khám bác sĩ g p. ề ầ ụ ế ủ ướ ầ ủ c m t đi đ c th kh i m t s c. N u th y tr s t cao, phân có máu, đàm, ho c đau ấ ế ấ
Quai bị
ị ệ ệ ế ọ ễ ờ ế ấ ề ng gia tăng cùng v i các b nh lây lan qua đ ng hô h p. B nh ch y u lây lan qua đ ườ ườ ệ ng xu t hi n khi th i ti ệ ủ ế t chuy n sang ể ng n ườ ướ c ườ ấ ệ B nh quai b hay còn g i là b nh viêm tuy n mang tai truy n nhi m th mùa l nh và th ớ ạ b t b n ra khi nói chuy n ho c ho. ọ ắ ệ ặ
ị ẻ ườ ấ ứ ề ệ ệ ắ ệ c b t, th ng xu t hi n các tri u ch ng nh s t, s ng quai hàm và đau m t ho c nhi u tuy n ế c b t mang tai, đôi khi là tuy n d ộ ặ i hàm trên. i ho c tuy n d Khi m c b nh quai b , tr th ng là tuy n n n ườ ướ ọ ế ư ố ư i l ế ướ ưỡ ế ướ ặ ướ ọ
ệ ứ ư ế ể ể B nh này không gây đau đ n nh ng khá nguy hi m. Nó có th gây nên các bi n ch ng nguy hi m nh viêm tinh hoàn (th i vô sinh. ng là m t bên) đ i v i tr em trai; viêm bu ng tr ng đ i v i tr em gái và có th d n t ồ ớ ư ố ớ ẻ ể ể ẫ ớ ố ớ ẻ ườ ứ ộ
ơ ợ ị ầ ề ỉ ẻ ắ ệ ứ đ khám và đi u tr . C n có ch đ ngh ng i h p lý, chăm sóc răng mi ng, ế ể ể ế ơ ở ưỡ ề ề ấ ắ ớ ng đ tăng s c đ kháng và chú ý t ị ứ ề ể ả ế ệ ả ặ ầ t ra. Khi tr m c b nh nên đ n c s y t ệ ế ộ i kh năng nhai. Đ p khăn m vùng tuy n ăn th c ăn m m, nhi u dinh d ế ả mang tai, m c qu n lót nâng cao d ch hoàn đ gi m đau, gi m căng. V sinh cá nhân và t y u sát trùng các ch t ấ ẩ d ch ti ị ế
M t s ộ ố b nhệ c aủ trẻ em
ủ ng con b nhi c lá gi ấ ứ ướ ẹ ố ố ụ ư ả ề ưở ệ ệ ệ t r ng chính các th n c ‘làm mát’ đã gây ra tình tr ng trên. Trong mùa n ng nóng, nhi u bà m h t ho ng khi th y con đi ề t, h c ép T ả ọ ố càng tr m tr ng. H không bi ọ trẻ u ng nhi u th n ế ằ ọ ti uể liên t c, sút cân, m t ng , khô h ng. ấ t, nh ng càng u ng, các tri u ch ng ứ i nhi ố ạ ứ ướ ắ ị ọ ầ
ng, c ế ế ề ệ ữ b nhệ nhi đi ti uể quá nhi u trong mùa nóng nh ng k t qu xét nghi m n ả ư ng h p là có. N c này đ ẹ trẻ u ng ‘n ố ướ ướ ợ i nhi i ườ c n u v i các lo i ạ ớ ậ ữ ệ ờ ề i t ườ ưở c; và càng u ng n c mát’ không? Đa s tr ố ườ ồ ề ti uể đ ượ c ‘mát’, Khi ti p nh n nh ng bác sĩ s h i bà m có cho thu c gi ố m nh h n, ạ ch th y m t n ỉ ấ ậ ẽ ỏ ư ễ ả ơ ti uể nhi u h n. Nhi u ng ề ướ t nh r tranh, râu ngô, mía lau, mã đ … Đây đ ng th i là nh ng ch t l ng r ng đi ằ ướ ố ơ ề c, mu n u ng n ố ướ ti uể bình th ượ ấ ệ ấ ợ ti uể , khi n th n làm vi c ế c nhi u là mát. Nh ng th c ra, mát đâu không th y, ấ ự ư trẻ càng ‘nóng’ thêm. ấ ướ ố
c mát và cho u ng n c th ắ ể ỉ ầ ừ ệ ướ ố ướ ườ ộ ng đun sôi đ ngu i. ể Đ kh c ph c tình tr ng này, ch c n ng ng ngay vi c dùng n ụ ỏ . Sau vài ba hôm, trẻ s kh i ạ ẽ
Táo bón
c h p thu tr n v n nên không còn bã, ph i 5-7 ngày m i đi tiêu đ ữ ượ ẹ ả ọ ớ trẻ’, bu c ộ trẻ m i ngày ph i đi ỗ t, đ ẹ ố ề ượ ấ ề ụ ụ ẹ ẫ ả ẫ ộ ầ ố ơ ế ế ế ố ộ ầ c m t l n. c v y thì cho là bón, th là đ n nhà thu c mua thu c b m h u môn. Thu c b m vào ậ t ‘ăn nói’ ra sao. Lâu ngày, bé m t ph n x đi tiêu, ượ ậ ế trẻ đau b ng d d i mà không bi ố ơ ạ ả ữ ộ ụ ế ấ Nhi u ề trẻ bú m , do s a m t ẹ Trẻ v n kh e và v n lên cân đ u đ u. Tuy nhiên, bà m ‘suy b ng ta ra b ng… ỏ tiêu m t l n. N u không đ h u môn gây nóng rát, khi n ậ ậ . đ i b m m i đi, không thì thôi, thành ra táo bón th t ợ ơ ớ
ng h p này, khi bé đ c 4 tháng tu i tr đi, c n cho ăn thêm các th c ph m giàu ch t x . D n d n, bé ợ ượ ấ ơ ầ ổ ở ự ầ ẩ ầ Đ i v i tr ố ớ ườ s h t ‘bón’! ẽ ế
Vàng da
ủ ứ ẹ ệ ả ắ ị ị Khi th y ấ trẻ b vàng da, nhi u b c cha m phát ho ng, lo con b viêm gan, b t đi làm đ th xét nghi m, làm nh ả h ưở ề ậ ỏ c aủ trẻ. ng ít nhi u đ n s c kh e ế ứ ề
ng h p th y bé vàng da (nh t là gan bàn tay, bàn chân) nh ng m t và n c ợ ườ ư ắ ấ ẫ ướ ti uể không vàng, bé v n vui ố ấ ả ừ ỏ Trong tr v , lên cân… thì ph i nghĩ ngay đ n vàng da do th a carotene, h u qu ả c aủ vi c ăn quá nhi u cà r t, bí đ , rau ế ẻ , d n… Cách ch a duy nh t là ng ng các th c ăn này ch ng hai tu n l ề ậ ầ ễ b nhệ s t ề ỏ . nhiên kh i ệ ẽ ự ừ ữ ừ ứ ấ
Ho
ườ ế trẻ ho kéo dài, kèm theo khò khè, ch a mãi không kh i, c n xem l ỏ ầ ườ ữ ứ ườ ỉ ử ệ ạ ố Ch ng này th ng kém so v i hút tr c ti p. Ng ạ i i cha có hút thu c không. Các nghiên c u đã ch ng minh r ng, vi c ch ng i khói thu c thôi cũng h i không i cha c n ph i cai thu c ho c ch hút khi không có m t ặ i cha gây ra. N u ứ ả ng do ng ố ự ế ặ trẻ. ứ ố ằ ỉ ườ ầ ớ
i cha không hút thu c thì c n nghĩ đ n máy l nh. t đ mà cha m th y d ch u, ng b ế nhi ạ Ở ệ ộ ẹ ấ ễ ị ế ầ ố trẻ th ườ ị N u ng viêm ph qu n, viêm ph i ổ ả ườ ế
