CẢNG CÁ HÀ TIÊN KIÊN GIANG
I. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH
Cảng cá chỉ mới hoàn thành từ đầu năm 2012. Trước đây khu vực cảng rất
cạn, người ta nạo vét và tạo thêm một đường thông ra biển, các tàu cá vào
đường phía bên này và ra đường phía bên kia đi theo vòng tròn.
II. HOẠT ĐỘNG CỦA CẢNG
Mùa vụ chính là vụ Nam. Bắt đầu từ tháng 5, 6 đến tháng 10, 11 (âm lịch).
Nguồn lợi hải sản chính: ghẹ, mực, tôm.
Có tổng số 1120 tàu, tổng công suất 97000Cv.
Tàu ra khơi khoảng 350Cv thường cần khoảng 10 thủy thủ, nếu tàu đôi thì
cần 15 người. Tàu đôi gồm 2 chiếc, 1 chiếc đực chỉ đi theo để kéo song song
với chiếc cái, chiếc cái là chiếc chở lưới và sản phẩm.
Trong thời gian gần đây, do tình hình ngư trường ven bờ cạn kiệt nên đa số
người ta làm tàu có công suất lớn, khoảng chừng máy Indo 10 trở lên, tức là
tàu khoảng trên 400Cv trở lên. Những loại tàu thuyền này phải đánh bắt
rất xa.
Để giảm chi phí, người ta sử dụng 1 chiếc tàu nhỏ vận chuyển lương thực
thực phẩm, xăng dầu, nước đá ở trong đất liền đi ra, và chở tôm cá đánh
bắt được ngoài biển trở vào.
Ghe tàu chở cá ngoài biển vào bao gồm ghe tàu của ngư dân ở đây đánh bắt
và ngư dân ở nơi khác đem về đây bán. Có điểm thu mua, ghe đánh bắt ở
ngoài có thể là của Phú Quốc, Kiên Giang rồi bán cho những thương lái
đem về cảng bán.
Hoặc cũng có trường hợp có người đầu tư tiền vào ghe, vì chủ ghe không có
vốn nên phải mua lương thực thực phẩm bằng số tiền đầu tư, nên khi đánh
bắt xong họ bắt buộc phải bán cho người đã đầu tư, nhưng giá cả cũng chỉ
chênh lệch với bên ngoài thị trường một ít.
Chi phí cho một chuyến đi tùy thuộc vào công suất tàu lớn hay nhỏ. Tàu lớn
đi khai thác thời gian dài, số lượng thủy thủ đông thì chi phí cao và ngươc
lại.
Thời gian đi khai thác cũng tùy theo công suất máy. Tàu lớn phải đi khoảng
1 đến 3 tháng. Còn tàu nhỏ hoạt động bình thường thì 1 tuần hoặc nửa
tháng.
Các sản phẩm khai thác được hiện nay thì cá được dùng làm thức ăn là rất
ít, chỉ chiếm khoảng 20%, đa số được dùng làm cá phân phục vụ cho nhà
máy chế biến thức ăn.
III. CÁC NGHỀ KHAI THÁC CHÍNH
Trước đây có nghề lưới vàng. Lưới vàng là loại lưới dùng để đánh bắt cá
giống (như cá mập) để lấy vi. Nhưng hiện tại hình thức này không còn nữa.
Ngoài ra còn có nghề câu kiều. Câu kiều là một loại câu không cần có mồi,
lưỡi câu không có ngạnh, trên đó để rất nhiều lưỡi câu, có một dây vàng và
nhiều dây khác thòng xuống, khoảng cách mỗi lưỡi câu khoảng 10cm.
Người ta thả rà rà cách mặt nước khoảng 3-4 tấc, trong quá trình bơi lội, do
sóng của cá lội sẽ làm lưỡi câu quơ và mốc vào cá. Câu kiều chỉ khai thác
được cá ở tầng đáy, cá ở tầng mặt không bắt được.
Trong quá trình khai thác, do con người không biết bảo vệ nguồn lợi hải
sản nên tài nguyên hải sản ngày càng cạn kiệt. Ngày nay lưới vàng và câu
kiều đều không còn nữa, chỉ còn phát triển nhất là lưới cào và lưới ghẹ, lưới
ghẹ chỉ tồn tại ở ghe tàu nhỏ đánh bắt ở gần bờ. Tàu khai thác ghẹ có loại
khai thác bằng lưới hoặc bằng rập.
Rập: xếp lại hình khối chữ nhật,khi cần thiết nó bung ra, có hai miệng hom
ở hai bên, cá vào được nhưng ra không được, bên trong có treo mồi, kích
thước mắt lưới rất nhỏ (khoảng 1 phân) nên tất cả các loại ghẹ hoặc cua cá
đều mắc phải. Việc khai thác như thế là rất lãng phí.
Tàu lưới kéo (cào)
Loại lưới ghẹ thì chỉ đánh bắt chọn lọc. Chỉ những loại gần đúng với kích
thước mắt lưới mới bị mắc vào, loại nhỏ hơn không bắt được.
Trước đây còn có nghề lưới bao nhưng do nguồn lợi hải sản cạn kiệt nên
không còn phát triển, chỉ phát triển ở Phú Quốc.
IV. THUẬN LỢI và KHÓ KHĂN
1. Thuận Lợi
Cá đánh bắt về được lên tại cảng.
Các tàu nhỏ được sự hỗ trợ từ các nhà đầu tư.
Có trạm biên phòng để nắm bắt số lượng tàu thuyền hoạt động. Khi ra vào
biển người ta sẽ trình sổ hành trình lên trạm biên phòng. Trên đó có ghi lại
tên thuyền trưởng, máy trưởng, thủy thủ, số ghe, công suất máy.
o Tàu ra khơi không cần phải thu phí.
o Vốn đóng tàu có thể vay ngân hàng 50% nếu tàu lớn.
o Có 3 cơ sở đóng và sửa chữa tàu.
2. Khó Khăn
Cảng cá chưa đủ lớn để lúc bão đến các tàu có thể đậu vào bến mà phải vào
Giang Thành hoặc những nơi khác có mực nước sâu.
Việc khai thác quá mức và ý thức bảo vệ nguồn lợi của người dân chưa cao
dẫn đến nguồn lợi thủy sản ngày càng cạn kiệt
Cảng cá chưa thành lập xong nên việc quản lý chưa chặt chẽ. Các tàu thuyền
đậu ở cảng thường bị mất trộm. Hiện chỉ có khoảng 3-4 người quản lý an
ninh trật tự và công tác phòng chống cháy nổ vẫn chưa thực hiện được.
Do chưa có đội quản lý nên việc ra vào cảng cá không cần phải đăng kí. Vì
thế số lượng tàu thuyền ra vào cảng không được nắm để khi có bão hoặc các
vấn đề khác thì thông báo và có biện pháp quản lý chặt chẽ mà chỉ được thông
qua trạm biên phòng.
Tuy được sự hỗ trợ vay vốn nhưng tàu nhỏ thì người dân phải tự bỏ vốn.
Cá đánh bắt xong chỉ đươc mua bán trong nội địa. Sản lượng trong năm chỉ
được nắm một cách tương đối qua công suất vì cá không phải chỉ bán trong
chợ cá này mà còn bán ngoài biển hoặc đem đi nơi khác.
V. ĐỊNH HƯỚNG
· Dự kiến sẽ thành lập một đội quản lý tuần tra để bảo vệ an ninh, cháy nổ và
trộm cắp.
· Thành lập đội ngũ quản lý việc đăng ký tàu thuyền ra vào hoạt động trên
biển.
· Mở rộng cảng cá.
· Hợp tác việc thông thương mua bán với các nơi khác và cả nước ngoài.
