v¨n phßng quèc héi c¬ së d÷ liÖu luËt viÖt nam LAWDATA
ChØ thÞ
cña Thèng ®èc N g ©n hµng Nhµ níc ViÖt Na m sè 08/CT-N H 5 ngµy 23
th¸ng 7 n¨m 1997 vÒ viÖc chÊn ch Ø nh ho¹t ® é ng hïn vèn liªn doanh,
m u a c æ ph Çn cña c¸c N g ©n hµng Th ¬ng m¹i vµ Ng ©n hµn g §Çu t vµ
Ph¸t triÓn ViÖt N a m
Thêi gian võa qua, ho¹t ®éng hïm vèn liªn doanh, mua cæ phÇn cña c¸c
Ng©n hµng Th¬ng m¹i, Ng©n hµng §Çu t & Ph¸t triÓn (Sau ®©y gäi chung lµ
c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i - viÕt t¾t lµ NHTM) ®∙ thu ® îc mét sè kÕt qu
nhÊt ®Þnh, võa ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c NHTM võa gãp
phÇn n©ng cao vai trß chñ ®¹o cña c¸c Ng©n hµng quèc doanh (ViÕt t¾t lµ
NHQD) trong hÖ thèng c¸c Tæ chøc tÝn dông (ViÕt t¾t lµ TCTD). Tuy nhiªn,
bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu ®¹t ® îc, ho¹t ®éng hïn vèn liªn doanh, mua cæ phÇn
cña c¸c NHTM cßn cã mét sè tån t¹i cÇn ® îc kh¾c phôc nh sau:
1- NhiÒu trêng hîp hïn vèn, liªn doanh mua cæ phÇn vît qu¸ tû lÖ 10%
vèn Doanh nghiÖp theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 28 Ph¸p lÖnh Ng©n hµng, Hîp t¸c
x∙ tÝn dông vµ C«ng ty tµi chÝnh. Mét sè Ng©n hµng quèc doanh hïn vèn,
liªn doanh mua cæ phÇn vît qu¸ 50% vèn tù cã theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 7 cña
Quy chÕ b¶o ®m an toµn trong ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ, tÝn dông ®èi
víi TCTD ban hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh 107/Q§-NH5 ngµy 9/6/1992 cña
Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc (NHNN), mét sè NHTM cæ phÇn hïn vèn, liªn
doanh, mua cæ phÇn vît qu¸ 20% vèn ®iÒu lÖ vµ quü dù tr÷ bæ sung vèn
®iÒu lÖ theo quy ®Þnh t¹i khon 34.2, §iÒu 34, Quy chÕ vÒ cæ ®«ng, cæ
phÇn, cæ phiÕu vµ vèn ®iÒu lÖ cña c¸c TCTD cæ phÇn ban hµnh kÌm theo
QuyÕt ®Þnh sè 275/Q§-NH5 ngµy 7/11/1994 cña Thèng ®èc NHNN.
2- Mét sè trêng hîp hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn cha chÊp hµnh
®Çy ®ñ c¸c thñ tôc vµ hå s¬ ph¸p lý theo quy ®Þnh cña Ph¸p luËt liªn quan
®Õn lÜnh vùc nµy; V× vËy, cã nh÷ng trêng hîp dÉn ®Õn rñi ro, khã thu håi
vèn.
3- ViÖc lùa chän ®èi t¸c ®Ó tham gia hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn
lµm cha tèt dÉn ®Õn hiÖu qu ®Çu t thÊp, cha thÓ hiÖn ® îc tÝnh tÝch cùc
cña lo¹i h×nh ho¹t ®éng kinh doanh míi nµy, thËm trÝ mét sè trêng hîp cã
nguy c¬ rñi ro, mÊt vèn.
4- ViÖc hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn trong nhiÒu trêng hîp mang
tÝnh chÊt thô ®éng, nh»m xö lý c¸c khon nî cña ngêi vay vèn kh«ng tr ®îc
khi ®Õn h¹n, v× vËy kh«ng ph¶n ¸nh ®óng thùc chÊt nghiÖp vô hïn vèn, liªn
doanh, mua cæ phÇn.
5- ViÖc h¹ch to¸n theo dâi vµ b¸o c¸o vÒ hïn vèn, liªn doanh vµ mua cæ
phÇn thùc hiÖn cha chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ, lµm ¶nh hëng tíi viÖc ®¸nh gi¸
chÝnh x¸c chÊt lîng vµ hiÖu qu cña ho¹t ®éng nµy.
6- ViÖc cö ngêi cã n¨ng lùc tham gia vµo bé m¸y qu¶n lý, ®iÒu hµnh
cña Doanh nghiÖp cã vèn gãp thùc hiÖn cha tèt nªn ®∙ h¹n chÕ hiÖu qu
theo dâi viÖc sö dông vèn gãp.
Nh÷ng tån t¹i trªn còng lµ nguyªn nh©n cn trë viÖc thùc hiÖn vµ theo
dâi qu¶n lý chÆt chÏ ho¹t ®éng hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn cña c¸c
NHTM. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn ®©y, Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc
yªu cÇu Chñ tÞch Héi ®ång qun trÞ, Tæng gi¸m ®èc NHTM, Thñ trëng c¸c
Vô, Côc cã liªn quan, Gi¸m ®èc chi nh¸nh NHNN tØnh, thµnh phè trùc thuéc
Trung ¬ng khÈn tr¬ng triÓn khai thùc hiÖn mét sè néi dung chÊn chØnh ho¹t
®éng Ng©n hµng trong lÜnh vùc hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn nh sau:
I- §èi víi c¸c trêng hîp ®∙ hïn vèn, liªn doanh, m u a c æ ph Çn:
C¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i phi rµ so¸t l¹i toµn bé nh÷ng trêng hîp ®∙ hïn
vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn ®Ó ph©n lo¹i xö lý theo híng sau:
1. C¸c trêng hîp hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn cha thùc hiÖn ®óng
quy ®Þnh:
1.1- Nh÷ng trêng hîp hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn vît tû lÖ 10%
vèn doanh nghiÖp (trõ trêng hîp gãp vèn thµnh lËp Ng©n hµng liªn doanh víi
Ng©n hµng níc ngoµi): cÇn phi t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó chuyÓn nhîng phÇn
vèn gãp liªn doanh hoÆc chuyÓn nhîng cæ phÇn ®Ó ®m b¶o tû lÖ gãp vèn
theo quy ®Þnh hiÖn hµnh.
1.2- C¸c Ng©n hµng quèc doanh cã tæng sè c¸c khon hïn vèn, liªn
doanh, mua cæ phÇn vît qu¸ møc giíi h¹n 50% vèn tù cã vµ quü dù tr÷ vµ c¸c
Ng©n hµng Th¬ng m¹i cæ phÇn cã tæng sè c¸c khon hïn vèn, liªn doanh,
mua cæ phiÕu vît qu¸ 20% vèn ®iÒu lÖ vµ quü dù tr÷ bæ sung vèn ®iÒu lÖ:
cÇn t×m biÖn ph¸p t¨ng vèn tù cã hoÆc chuyÓn nhîng phÇn vèn gãp liªn
doanh, chuyÓn nhîng cæ phÇn ®Ó ®m b¶o chÊp hµnh ®óng giíi h¹n quy
®Þnh. Trong khi cha rót ® îc tû lÖ xuèng díi møc quy ®Þnh th× kh«ng ® îc
tiÕp tôc thùc hiÖn nghiÖp vô dÇu t nµy.
1.3- Nh÷ng trêng hîp hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn cña c¸c NHQD
cha thùc hiÖn ®Çy ®ñ thñ tôc vµ hå s¬ ph¸p lý: cÇn phi cã v¨n bn xin ý
kiÕn chÊp thuËn cña NHNN, ®ång thêi b¸o c¸o c¬ quan tµi chÝnh Nhµ níc
theo ®óng quy ®Þnh t¹i khon 2, §iÒu 10 cña Quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh vµ
h¹ch to¸n kinh doanh ®èi víi Doanh nghiÖp Nhµ níc ban hµnh kÌm theo NghÞ
®Þnh sè 59/CP ngµy 3/10/1996 cña ChÝnh phñ.
Nh÷ng trêng hîp hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn cña c¸c NHTM cæ
phÇn cha thùc hiÖn ®Çy ®ñ thñ tôc vµ hå s¬ ph¸p lý phi chÊp hµnh nghiªm
tóc c¸c quy ®Þnh t¹i c¸c §iÒu 6, 7, 8 vµ 9 cña Quy chÕ cæ ®«ng, cæ phÇn,
cæ phiÕu vµ vèn ®iÒu lÖ cña c¸c TCTD cæ phÇn ban hµnh kÌm theo QuyÕt
®Þnh sè 275/Q§-NH5 ngµy 7/11/1994 cña Thèng ®èc NHNN.
1.4- Nh÷ng trêng hîp h¹ch to¸n kh«ng ®óng tÝnh chÊt hïn vèn, liªn
doanh, mua cæ phÇn: cÇn h¹ch to¸n l¹i ®Ó ®m b¶o ®óng thùc chÊt vµ cã
biÖn ph¸p xö lý cho phï hîp.
2
1.5- Nh÷ng trêng hîp hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn xÐt thÊy kh«ng
cã hiÖu qu: cÇn cã biÖn ph¸p chuyÓn nhîng phÇn vèn gãp liªn doanh hoÆc
chuyÓn nhîng cæ phÈn ®Ó thu håi vèn.
1.6- Nh÷ng trêng hîp cha cö ngêi ®¹i diÖn cæ ®«ng hoÆc ngêi tham gia
qu¶n lý Doanh nghiÖp cã vèn gãp: cÇn chän vµ cö ngêi cã ®ñ n¨ng lùc qun
lý ®Ó tham gia vµo c¸c ®èi t¸c ®∙ hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn; cã biÖn
ph¸p ®ång bé ®Ó cñng cè, t¨ng cêng sù gi¸m s¸t, qu¶n lý hoÆc theo dâi ®èi
víi ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ nµy.
2. Nh÷ng trêng hîp hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn ®∙ thùc hiÖn
®óng theo quy ®Þnh hiÖn hµnh:
CÇn chÊp hµnh nghiªm tóc viÖc cö ngêi ®¹i diÖn cæ ®«ng hoÆc ngêi
tham gia qu¶n lý phÇn vèn gãp vµ cã biÖn ph¸p t¨ng cêng sù gi¸m s¸t, qun lý
hoÆc theo dâi ®èi víi ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ cã vèn gãp nh»m n©ng cao
hiÖu qu cña phÇn vèn gãp.
3. C¸c NHTM cÇn nghiªm tóc chÊp hµnh c¸c biÖn ph¸p chÊn chØnh nãi
trªn vµ b¸o c¸o kÕt qu thùc hiÖn göi Ng©n hµng Nhµ níc tríc ngµy 31/8/1997
(c¸c NHTM cæ phÇn göi b¸o c¸o vÒ chi nh¸nh NHNN trªn cïng ®Þa bµn tØnh,
thµnh phè ®Ó tæng hîp b¸o c¸o vÒ NHNN Trung ¬ng. C¸c NHQD göi b¸o c¸o
vÒ NHNN Trung ¬ng: Thanh tra NHNN vµ Vô c¸c §Þnh chÕ tµi chÝnh).
Nh÷ng trêng hîp cã khã kh¨n, víng m¾c cÇn b¸o c¸o thùc tr¹ng hïn vèn, liªn
doanh, mua cæ phÇn, nh÷ng c«ng viÖc ®∙ triÓn khai chÊn chØnh, lý do
kh«ng xö lý ® îc, c¸c kiÕn nghÞ, ®Ò xuÊt ®Ó NHNN nghiªn cøu, chØ ®¹o tiÕp
tôc xö lý.
II- §èi víi c¸c ho¹t ® é ng hïn vèn, liªn doanh,
m u a c æ ph Çn trong thêi gian tíi
Nh÷ng trêng hîp hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn cña c¸c Ng©n hµng
th¬ng m¹i ®Òu phi tu©n thñ theo ®óng c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Ph¸p
luËt. §èi víi c¸c Ng©n hµng quèc doanh, Ng©n hµng Nhµ níc kh«ng khuyÕn
khÝch viÖc c¸c Ng©n hµng nµy hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn vµo c¸c
Doanh nghiÖp kh«ng phi TCTD; Trêng hîp liªn doanh, mua cæ phÇn vµo
c¸c TCTD th× cÇn xem xÐt, u tiªn nh÷ng trêng hîp thùc hiÖn theo sù chØ ®¹o
cña NHNN. TÊt c c¸c trêng hîp hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn cña c¸c
NHQD, ngoµi viÖc chÊp hµnh c¸c quy ®Þnh chung cña ph¸p luËt cßn phi cã
ý kiÕn chÊp thuËn b»ng v¨n b¶n cña Ng©n hµng Nhµ níc vÒ chñ tr¬ng,
nguyªn t¾c, ®iÒu kiÖn vµ ®èi t¸c tham gia hïn vèn, liªn doanh, mua cæ
phÇn.
III- §èi víi viÖc b¸o c¸o thêng kú v Ò t×nh h×nh
sö dông vèn tù cã ® Ó hïn vèn, liªn doanh,
m u a c æ ph Çn
3
C¸c Ng©n hµng quèc doanh phi chÊp hµnh nghiªm tóc viÖc göi b¸o c¸o
vÒ t×nh h×nh hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn theo híng dÉn cña Ng©n
hµng Nhµ níc Trung ¬ng.
IV- §èi víi c«ng t¸c thanh tra, gi¸m s¸t ho¹t ® é n g hïn vèn, liªn
doanh, m u a c æ ph Çn:
Thanh tra NHNN Trung ¬ng vµ c¸c chi nh¸nh NHNN tØnh, thµnh phè
cÇn t¨ng cêng c«ng t¸c thµnh tra, gi¸m s¸t ho¹t ®éng hïn vèn, liªn doanh, mua
cæ phÇn cña c¸c NHTM vµ xö lý theo híng sau:
1. §èi víi viÖc xö lý c¸c trêng hîp hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn cha
thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh:
1.1. Thanh tra NHNN Trung ¬ng kiÓm tra viÖc tù xö lý chÊn chÝnh ho¹t
®éng hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn cña c¸c NHQD nªu t¹i ®iÓm 1, môc I
cña ChØ thÞ nµy vµ tæng hîp t×nh h×nh kiÓm tra tù xö lý cña toµn bé hÖ
thèng NHTM b¸o c¸o Ban l∙nh ®¹o NHNN tríc ngµy 30/9/1997.
1.2. Thanh tra cña c¸c chi nh¸nh NHNN tØnh, thµnh phè trùc thuéc
Trung ¬ng kiÓm tra viÖc tù xö lý, chÊn chØnh ho¹t ®éng hïn vèn, liªn doanh,
mua cæ phÇn cña NHTM trªn ®Þa bµn (kÓ c c¸c chi nh¸nh NHQD - nÕu cã)
theo néi dung quy ®Þnh t¹i ®iÓm 1.1 trªn ®©y; tæng hîp b¸o c¸o t×nh h×nh
kiÓm tra tù xö lý cña c¸c NHTM trªn ®Þa bµn ®Ó b¸o c¸o Thanh tra NHNN
Trung ¬ng, ®ång göi Vô c¸c §Þnh chÕ tµi chÝnh tríc ngµy 15/9/1997.
Nh÷ng trêng hîp cã khã kh¨n víng m¾c cÇn b¸o c¸o cô thÓ vµ kiÕn
nghÞ biÖn ph¸p xö lý ®Ó Thanh tra NHNN Trung ¬ng xem xÐt, chØ ®¹o gii
quyÕt.
2. §èi víi viÖc kiÓm tra thêng kú ho¹t ®éng hïn vèn, liªn doanh, mua cæ
phÇn cña c¸c NHTM:
Thanh tra Ng©n hµng Nhµ níc c¸c cÊp cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra, ph¸t
hiÖn vµ xö lý c¸c trêng hîp sai ph¹m trong ho¹t ®éng hïn vèn, liªn doanh mua
cæ phÇn cña c¸c NHTM theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh.
4