ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
HOÄP SOÁ TÖÏ ÑOÄNG
A. CAÁU TAÏO CHUNG CUÛA HOÄP SOÁ TÖÏ ÑOÄNG I. BOÄ BIEÁN MOÂ
1.Khaùi Quaùt:
Boä bieán moâ vöøa truyeàn vöøa khueách ñaïi moâmen töø ñoäng cô baèng caùch
söû duïng daàu hoäp soá laøm moâi tröôøng laøm vieäc.
Boä bieán moâ bao goàm : caùnh bôm ñöôïc daãn ñoäng baèng truïc khuyûu, roâto tuabin ñöôïc noái vôùi truïc sô caáp hoäp soá, stato ñöôïc baét chaët vaøo voû cuûa hoäp soá qua khôùp moät chieàu vaø truïc stato, voû boä bieán moâ chöùa taát caû caùc boä phaän treân. Boä bieán moâ ñöôïc ñoå ñaày daàu thuûy löïc cung caáp bôûi bôm daàu. Daàu naøy ñöôïc vaêng ra khoûi caùnh bôm thaønh moät doøng truyeàn coâng suaát laøm quay roâto tuabin.
2.Keát Caáu
Caùnh bôm:
Caùnh bôm ñöôïc gaén lieàn vôùi voû bieán moâ, raát nhieàu caùnh coù daïng cong ñöôïc theo höôùng kính ôû beân trong. Vaønh daãn höôùng ñöôïc laép treân caïnh trong cuûa caùnh quaït ñeå daãn höôùng cho doøng chaûy ñöôïc eâm. Voû bieán moâ ñöôïc
34
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
Cuõng nhö caùnh bôm, raát nhieàu caùnh quat ñöôïc laép trong roâto tuabin. Höôùng cong cuûa caùc caùnh naøy ngöôïc chieàu vôùi caùc caùnh treân caùnh bôm. Roâto tuabin ñöôïc laép treân truïc sô caáp hoäp soá sao cho caùc caùnh quaït cuûa noù ñoái dieän vôùi caùc caùnh bôm, giöõa chuùng coù khe hôû raát nhoû.
Stato:
Stato ñöôïc ñaët giöõa caùnh bôm vaø roâto tuabin. Noù ñöôïc laép treân trucï stato, truï naøy laép coá ñònh vaøo hoä soá qua khôùp moät chieàu. Caùc caùnh cuûa stato nhaän doøng daàu khi noù ñi ra khoûi roâto tuabin vaø höôùng cho noù ñaäp vaøo maët sau cuûa caùnh bôm laøm cho caùnh bôm ñöôïc cöôøng hoùa. Khôùp moät chieàu cho pheùp stato quay cuøng chieàu vôùi truïc khuyûu ñoäng cô. Tuy nhieân neáu stato coá gaéng quay theo chieàu ngöôïc laïi , khôùp moät chieàu seõ khoùa stato laïi vaø khoâng cho noù quay. Do vaäy stato quay hay bò khoùa laø phuï thuoäc vaøo höôùng cuûa doøng daàu ñaäp vaøo caùc caùnh quaït.
Roâto tuabin:
Khi voøng ngoaøi coá gaéng quay theo höôùng nhö muõi teân A trong hình döôùi ñaây,noù seõ aán vaøo phaàn ñaàu cuûa caùc con laên. Do khoaûng caùch L1 ngaén hôn L neân con laên bò nghieâng ñi, cho pheùp voøng ngoaøi quay. Tuy nhieân khi voøng ngoaøi coá gaéng quay theo chieàu ngöôïc laïi B, con laên khoâng theå nghieâng ñi. Keát quaû laø laøm cho con laên coù taùc duïng nhö moät mieáng cheâm khoùa vaønh ngoaøi vaø giöõ khoâng cho noù chuyeån ñoäng. Loø xo giöõ ñöôïc laép theâm ñeå trôï giuùp cho con laên luoân nghieâng moät chuùt theo höôùng khoùa voøng ngoaøi.
HOÏAT ÑOÄNG CUÛA KHÔÙP MOÄT CHIEÀU
Khi caùnh bôm ñöôïc daãn ñoäng bôûi truïc khuyûu cuûa ñoäng cô, daàu trong caùnh bôm seõ quay vôùi caùnh bôm theo cuøng moät höôùng. Khi toác ñoä cuûa caùnh bôm taêng leân, löïc ly taâm laøm cho daàu baét ñaàu chaûy ra phía ngoaøi taâm cuûa caùnh bôm doïc theo beà maët cuûa caùnh quaït vaø beà maët trong cuûa caùnh bôm. Khi toác ñoä cuûa caùnh bôm taêng leân nöõa, daàu seõ bò ñaãy ra khoûi caùnh bôm. Daàu seõ ñaäp vaøo caùnh quaït cuûa roâto tuabin laøm cho roâto baét ñaàu quay cuøng moät höôùng vôùi caùnh bôm.
35
TRUYEÀN COÂNG SUAÁT
Sau khi daàu maát naêng löôïng do va ñaäp vaøo caùc caùnh quaït cuûa roâto tuabin. Noù chaûy vaøo trong doïc theo caùc caùnh cuûa roâto tuabin. Khi noù chaïm vaøo phaàn trong cuûa roâto, beà maët cong beân trong cuûa roâto seõ höôùng doøng chaûy ngöôïc trôû laïi caùnh bôm vaø chu kyø laïi baét ñaàu.
36
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
Vieäc khuyeách ñaïi moâmen baèng bieán moâ ñöôïc thöïc hieän baèng caùch hoài doøng daàu ñeán caùnh bôm, sau khi noù ñi qua caùnh tuabin nhôø söû duïng caùnh quaït cuûa moät stator. Noùi caùch khaùc, caùnh bôm ñöôïc quay bôûi moâmen töø ñoäng cô vaø noù ñöôïc theâm vaøo moät moâmen cuûa doøng daàu thuûy löïc chaûy hoài veà töø caùnh tuabin. Ñieàu ñoù coù nghóa laø, caùnh bôm khueách ñaïi moâmen ñaàu vaøo ban ñaàu ñeå truyeàn ñeán caùnh tuabin.
KHUYEÁCH ÑAÏI MOÂMEN
Trong giai ñoaïn khôùp noái (khoâng coù söï khuyeách ñaïi momen) bieán moâ truyeàn momen töø töø ñoäng cô vaøo hoäp soá vôùi tyû soá truyeàn gaàn baèng 1:1. Tuy nhieân giöõ caùnh bôm vaø roâto tuabin coù söï cheânh leäch veà toá ñoä ít nhaát laø töø 4 ñeá 5%. Do vaäy bieán moâ khoâng truyeàn 100% coâng suaát do ñoäng cô taïo ra ñeán hoäp soá, vì vaäy coù hieän töôïng maát naêng löôïng. Ñeå ngaên chaën ñieàu ñoù vaø ñeå giaûm tieâu hao nhieân lieäu, moät khôùp khoaù cöùng seõ noùi moät caùch cô khí caùnh bôm vaø roâto tuabin.
37
CÔ CAÁU KHOAÙ BIEÁN MOÂ
vuøng khôùp noái
vuøng bieán moâ
hieäu suaát truyeàn ñoäng
ñieåm xe ñoã
ñieåm ly hôïp
ñieåm khôùp khoaù
I
G ÄN O Ñ ÀN E Y U R T ÁT A U S ÄU E H
) t ( N E ÂM O M ÀN E Y U R T Á O ÛS Y T
TY Û SOÁ TRUY EÀN TOÁC ÑOÄ (e)
Keát caáu Khôùp khoaù bieán moâ ñöôïc laép treân moay ô cuûa roâto tuabin. Loø xo giaûm chaán seõ haáp thuï löïc xoaén do söï aên khôùp cuûa ly hôïp ñeå ngaên khoâng taïo ra va ñaäp. Vaät lieäu ma saùt ñöôïc daùn vaøo voû bieán moâ hay piston khoùa bieán moâ.
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
Hoaït ñoäng: Khi khôùp khoaù bieán moâ hoaït ñoäng ,noù seõ quay cuøng vôùi caùnh bôm vaø roâto tuabin. Vieäc aên khôùp vaø nhaû khôùp khoaù bieán moâ ñöôïc quyeát ñònh bôûi söï thay ñoåi cuûa höôùng doøng chaûy daàu thuyû löïc trong boä bieán moâ.
Khi xe chaïy ôû toác ñoä thaáp, daàu coù aùp suaát chaûy ñeán
phía tröôùc cuûa khôùp khoaù. Do aùp suaát ôû phía tröôùc vaø phía sau cuûa khôùp khoaù baèng nhau neân klhôùp khoaù nhaû ra.
: Aên khôùp
38
Nhaû khôùp :
Khi xe chaïy ôû toác ñoä trung bình vaø cao ( 60 km/giôø) daàu coù aùp suaát chaûy ñeán phaàn sau cuûa khôùp khoaù cöùng. Do vaäy piston khoaù bò eùp vaøo voû bieán moâ. Keát quaû laø khôùp khoaù bieán moâ vaø voû tröôùc bieán moâ quay cuøng chieàu nhau.
II. BOÄ TRUYEÀN BAÙNH RAÊNG HAØNH TINH
Coù 2 loaïi boä truyeàn baùnh raêng haønh tinh ñöôïc aùp duïng cho haàu heát ñoái vôùi nhöõng xe trang bò hoäp soá töï ñoäng: - Loaïi boä truyeàn baùnh raêng haønh tinh kieåu Simpson. - Loaïi boä truyeàn baùnh raêng haønh tinh kieåu Ravigneau. 1. Boä truyeàn baùnh raêng haønh tinh kieåu Simpson:
a Caáu taïo:
Moät boä baùnh raêng haønh tinh ñôn bao goàm ba phaàn töû :
(cid:0) Moät baùnh raêng bao. (cid:0) Moät baùnh raêng maët trôøi.
39
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
Caùc baùnh raêng haønh tinh vaø moät caàn daãn treân ñoù coù laép truïc haønh tinh.
b Chöùc naêng:
Söï hoaït ñoäng cuûa caùc baùnh raêng haønh tinh seõ cho ra caùc
tæ soá truyeàn cho caùc soá tieán vaø luøi. c Hoaït ñoäng: GIAÛM TOÁC:
Hoaït ñoäng cuûa caùc baùnh raêng:
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
Baùnh raêng bao : - Phaàn töû chuû ñoäng. Baùnh raêng maët trôøi : - Coá ñònh. Caàn daãn : - Phaàn töû bò ñoäng.
Khi baùnh raêng bao quay theo chieàu kim ñoàng hoà, caùc baùnh
raêng haønh tinh seõ quay xung quanh baùnh raêng maët trôøi trong khi cuõng quay quanh truïc cuûa noù theo chieàu kim ñoàng hoà. Ñieàu ñoù laøm cho toác ñoä quay cuûa caàn daãn giaûm xuoáng tuyø theo soá raêng cuûa baùnh raêng bao vaø maët trôøi. TAÊNG TOÁC.
Hoaït ñoäng cuûa caùc baùnh raêng:
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
Baùnh raêng bao : Phaàn töû bò ñoäng. Baùnh raêng maët trôøi : Coá ñònh. Caàn daãn : Phaàn töû chuû ñoäng.
Khi caàn daãn quay theo chieàu kim ñoàng hoà, caùc baùnh raêng haønh tinh quay xung quanh baùnh raêng maët trôøi trong khi cuõng quay quanh truïc cuûa noù theo chieàu kim ñoàng hoà. Ñieàu ñoù laøm cho baùnh raêng bao taêng toác tuyø thuoäc vaøo soá raêng cuûa baùnh raêng bao vaø maët trôøi, ñieàu naøy laøm cho caàn daãn taêng leân. ÑAÛO CHIEÀU.
Hoaït ñoäng cuûa caùc baùnh raêng:
(cid:0)
(cid:0)
Baùnh raêng bao : - Phaàn töû bò ñoäng. Baùnh raêng maët trôøi : - Phaàn töû chuû ñoäng
40
(cid:0)
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
Caàn daãn : - Coá ñònh.
Khi baùnh raêng maët trôøi quay theo chieàu kim ñoàng hoà, caùc baùnh raêng haønh tinh, luùc naøy bò coá ñònh baèng caàn daãn quay quanh truïc cuûa noù theo chieàu ngöôïc kim ñoàng hoà, keát quaû laø baùnh raêng bao cuõng quay ngöôïc kim ñoàng hoà. Luùc naøy, baùnh raêng bao giaûm toác tuyø thuoäc vaøo soá raêng cuûa baùnh raêng bao vaø maët trôøi.
Toác ñoä vaø chieàu quay.
Toác ñoä vaø chieàu quay cuûa boä truyeàn haønh tinh coù theå
ñöôïc toùm taét nhö sau:
CHIEÀU QUAY
COÁ ÑÒNH
PHAÀN TÖÛ BÒ ÑOÄNG
TOÁC ÑOÄ QUAY
(cid:0)
PHAÀN TÖÛ DAÃN ÑOÄNG Baùnh raêng maët trôøi
Caàn daãn Giaûm toác
Baùnh raêng bao Cuøng höôùng vôùi baùnh raêng chuû ñoäng Caàn daãn Taêng toác Baùnh raêng maët trôøi
Caàn daãn Baùnh raêng bao Giaûm toác
Baùnh raêng maët trôøi Caàn daãn Taêng toác Cuøng höôùng vôùi baùnh raêng chuû ñoäng Baùnh raêng bao
Baùnh raêng bao Giaûm toác Baùnh raêng maët trôøi Caàn daãn
Cuøng höôùng vôùi baùnh raêng chuû ñoäng Taêng toác Baùnh raêng bao Baùnh raêng maët trôøi
d Tæ soá truyeàn.
Tæ soá truyeàn cuûa baùnh raêng haønh tinh ñöôïc tính theo coâng
thöùc sau:
41
Truyeàn thaúng Cuøng höôùng vôùi baùnh raêng chuû ñoäng Baát kì 2 boä phaän naøo ñoù cuûa boä BRHT
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
k
s
c
r
sr
c
/
(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) 1
i
r
c
s
(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) z z
s
r
(cid:0)
c
ặ
: Toác ñoä goùc baùnh raêng maët trôøi (1/s) : Toác ñoä goùc baùnh raêng bao (1/s) : Toác ñoä goùc caàn daãn (1/s) rz : Soá raêng cuûa baùnh raêng bao. sz : Soá raêng cuûa baùnh raêng maët trôøi ớ k : C p bánh răng ăn kh p ngoài
Do caùc baùnh raêng haønh tinh hoaït ñoäng nhö caùc baùnh raêng khoâng taûi, soá raêng cuûa chuùng khoâng lieân quan ñeán tæ soá truyeàn cuûa boä truyeàn haønh tinh. Do vaäy tæ soá truyeàn cuûa boä truyeàn haønh tinh ñöôïc xaùc ñònh baèng soá raêng töông ñöông cuûa caàn daãn, baùnh raêng bao vaø baùnh raêng maët trôøi
Soá raêng cuûa caàn daãn (Zc) coù theå ñöôïc tính toaùn theo
coâng thöùc sau:
Zc = Zr + Zs
Trong ñoù: Zc : Soá raêng töông ñöông cuûa caàn daãn. Zr : Soá raêng cuûa baùnh raêng bao.
Zs : Soá raêng cuûa baùnh raêng maët trôøi
2. Boä truyeàn baùnh raêng haønh tinh kieåu Ravigneaux:
(cid:0) (cid:0)
a. Caáu taïo:
42
Caáu taïo boä baùnh raêng haønh tinh kieåu Ravigneaux bao goàm:
(cid:0) Moät voøng raêng. (cid:0) Hai loaïi baùnh raêng haønh tinh: ngaén vaø daøi laép chung treân moät caàn
daån.
cướ vaø luøi.
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
(cid:0) Hai loaïi baùnh raêng maët trôøi : tr (cid:0) Caàn daãn boä truyeàn haønh tinh.
b. Hoaït ñoäng cuûa caùc thaønh phaàn:
Baùnh raêng maët trôøi tr
cướ : Ñöôïc daãn ñoäng bôûi ly hôïp tieán
vaø keát noái vôùi baùnh raêng haønh tinh ngaén.
-
Baùnh raêng maët trôøi luøi: Ñöôïc daãn ñoäng bôûi ly hôïp luøi vaø truyeàn ñoäng ñeán baùnh raêng haønh tinh daøi. Baùnh raêng maët trôøi naøy cuõng coù theå ñöôïc keát noái bôûi phanh.
-
Baùnh raêng haønh tinh vaø caàn daãn baùnh raêng haønh tinh: Bôûi vì baùnh raêng haønh tinh laø boä phaän chung vaø aên khôùp trong voøng raêng ñôn vaø caàn daãn. Boä baùnh raêng haønh tinh seõ ñöôïc xem laø boä phaän ñôn. Caùc baùnh raêng ñöùng yeân seõ quay töï do. Caàn daãn boä haønh tinh coù theå ñöôïc daãn ñoäng bôûi ly hôïp thaúng hoaëc noái cöùng vôùi phanh luøi soá thaáp.
-
c. Baûng hoaït ñoäng caùc boä phaän vaø coâng thöùc tính tæ soá truyeàn:
43
Boä phaän
1
2
3
4
5
Baùnh raêng bao O
O
O
O
O
Caàn daãn
H
-
-
I
H
I
I
I
-
-
Baùnh raêng maët trôøi phía tröôùc
-
H
I
H
I
Baùnh raêng maët trôøi soá luøi
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
R
1st
2nd
3rd
4th
Keát quaû
H: bò giöõ I: Truïc vaøo O : Truïc ra R: Luøi
c
2
s 1
r
r
i
(1)
crs / 1
r
c
s 1
s 1
(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) 1 (cid:0) (cid:0) (cid:0) z z z z
s
c
1
2
r
r
i
(2)
crs / 2
r
c
s
s
2
2
(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) 1 (cid:0) (cid:0) (cid:0) z z z z
: Toác ñoä goùc baùnh raêng maët trôøi phía tröôùc.
1s
(cid:0)
: Toác ñoä goùc baùnh raêng maët trôøi sau luøi.
2s
(cid:0)
: Toác ñoä goùc caàn daãn.
c
(cid:0)
: Toác ñoä goùc baùnh raêng bao.
r
rz : Soá raêng cuûa baùnh raêng bao.
: Soá raêng cuûa baùnh raêng maët trôøi phía tröôùc.
1sz
: Soá raêng cuûa baùnh raêng maët trôøi phía sau.
2sz
(cid:0)
d.
Söï thay ñoåi toác ñoä theo töøng vò trí soá:
Ly hôïp
Phanh
44
C1 C2
C3
F
B1
B2
Ña äu xe
Vò trí daõy soá
Tæ soá truye àn
Vò trí caàn chuye ån soá
Khô ûi ñoä ng ñoä ng cô
Coâng taéc ñieàu khieå n daõy soá OD
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
P
-
-
Ñöô ïc
(cid:0)
R
-
2.17 6
N
-
-
Ñöô ïc
(cid:0) (cid:0)
Trun g gian Soá luøi Trun g gian Soá 1
(cid:0) (cid:0)
Soá 2
ON
(cid:0) (cid:0)
Soá 3
(cid:0) (cid:0) (cid:0)
D
Soá 4
(cid:0) (cid:0)
Soá 1
(cid:0) (cid:0)
OFF
Soá 2
(cid:0) (cid:0)
Soá 3
(cid:0) (cid:0) (cid:0)
Soá 1
2
Soá2
(cid:0) (cid:0)
(cid:0) (cid:0)
L
Soá 1
2.84 6 1.58 1 1.00 0 0.68 5 2.84 6 1.58 1 1.00 0 2.84 6 1.58 1 2.84 6
Chuù thích:
F: Khôùp moät chieàu C1: Boä ly hôïp tröôùc
B1: Phanh kickdown C2: Boä ly hôïp giöõa
B2: Phanh soá thaáp/soá luøi C3: Boä ly hôïp cuoái
45
(cid:0) (cid:0)
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Sô ñoà truyeàn löïc soá 1 daõy D hoaëc 2.
Hoaït ñoäng:
i. Soá 1 ( Daõy D hoaëc 2) :
Boä ly hôïp giöõa hoaït ñoäng ôû soá 1 trong daõy D hoaëc 2, chuyeån ñoäng quay cuûa truïc sô caáp ñöôïc truyeàn ñeán baùnh raêng maët trôøi phía tröôùc quay theo chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0) Cho neân, baùnh raêng haønh tinh ngaén coù chieàu quay ngöôïc chieàu vôùi baùnh raêng maët trôøi vaø baùnh raêng haønh tinh daøi (quay cuøng chieàu) daãn ñoäng voøng raêng (quay cuøng chieàu) ñeå ñaït ñöôïc tæ soá truyeàn ôû tay soá 1. Truïc baùnh raêng haønh tinh daøi coù xu höôùng quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà, ly hôïp moät chieàu ngaên söï quay naøy ñeå cung caáp toaøn boä coâng suaát ñeán voøng raêng.
46
(cid:0)
(cid:0) Nghóa laø, vì caàn daãn coù theå quay cuøng chieàu kim ñoàng hoà, phanh ñoäng
cô khoâng coù taùc duïng ôû ñaây khi hoäp soá ñang ôû soá 1 trong daõy D hoaëc 2.
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
ii. Soá 1 (daõy L), phanh baèng ñoäng cô:
Sô ñoà truyeàn löïc soá 1 (daõy L), phanh baèng ñoäng cô
Hoaït ñoäng:
Khi xe ñang chaïy ôû soá 1 vôùi caàn choïn soá ôû vò trí “L”, phanh soá luøi/soá thaáp bò taùc ñoäng ñeå giöõ chaët caàn daãn baùnh raêng haønh tinh, vì vaäy caàn daãn khoâng quay ñöôïc theo caû hai chieàu. Nghóa laø phanh ñoäng cô xuaát hieän khi xe ôû soá 1 vôùi caàn choïn soá ôû vò trí “L”.
Löu yù: Doøng truyeàn coâng suaát trong soá 1 ôû daõy “L” gioáng nhö trong soá 1 ôû daõy “D” hoaëc “2”.
47
(cid:0)
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Sô ñoà truyeàn löïc soá 2
Hoaït ñoäng:
iii. Soá 2:
Boä ly hôïp giöõa vaø phanh kickdown bò taùc ñoäng khi caàn soá ôû vò trí 2 trong daõy “D” hoaëc “2”, coâng suaát ñöôïc truyeàn ñeán baùnh raêng maët trôøi phía tröôùc vaø laøm noù quay cuøng chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0) Cho neân, moâmen quay ñöôïc truyeàn töø baùnh raêng maët trôøi phía tröôùc thoâng qua baùnh raêng haønh tinh ngaén vaø daøi ñeå daãn ñoäng voøng raêng, ñoù laø tröôøng hôïp cuûa tay soá 1.
(cid:0)
Tuy nhieân, töø luùc baùnh raêng maët trôøi soá luøi bò giöõ chaët trong tröôøng hôïp cuûa tay soá 2, baùnh raêng haønh tinh daøi “quay chaäm” treân baùnh raêng maët trôøi soá luøi , gaây ra vieäc voøng răng quay nhanh hôn trong tröôøng hôïp ôû tay soá 1 vôùi tæ leä quaõng ñöôøng daøi hôn so vôùi baùnh raêng haønh tinh daøi luùc “quay chaäm”.
48
(cid:0)
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Tæ soá truyeàn cuûa tay soá 2 ñaït ñöôïc giaûm hôn so vôùi soá 1 trong daõy naøy.
(cid:0)
Sô ñoà truyeàn löïc soá 3
Hoaït ñoäng:
iv. Soá 3:
Khi xe ñang chaïy ôû soá 3 vôùi caàn choïn soá ôû daõy “D”, boä ly hôïp giöõa vaø boä ly hôïp tröôùc bò taùc ñoäng, caùc boä phaän khaùc hoaøn toaøn khoâng laøm vieäc. Cho neân, coâng suaát ñöôïc truyeàn töø baùnh raêng maët trôøi phía tröôùc vaø baùnh raêng maët trôøi soá luøi. Töø khi baùnh raêng haønh tinh ngaén vaø daøi quay cuøng chieàu, chuùng ôû vò trí haõm, tröôøng hôïp naøy boä truyeàn baùnh raêng haønh tinh bò giöõ vaø quay cuøng moät khoái.
(cid:0)
49
(cid:0) Nghóa laø, soá voøng quay cuûa ñoäng cô ñöôïc truyeàn tröïc tieáp, giöõ tæ soá giöõa truïc sô caáp vaø truïc thöù caáp qua boä truyeàn baùnh raêng haønh tinh laø 1:1. Tæ soá truyeàn ôû tay soá 3 ñaït ñöôïc trong daõy soá naøy.
Löu yù raèng boä ly hôïp cuoái bò taùc ñoäng ñeå laøm cho vieäc chuyeån sang soá 4 ñöôïc deã daøng.
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
v. Soá 4 (O/D):
Sô ñoà truyeàn löïc soá 4 (O/D)
Hoaït ñoäng:
Khi caàn soá ôû tay soá 4, boä ly hôïp cuoái vaø phanh kickdown bò taùc ñoäng vaø coâng suaát ñöôïc truyeàn töø truïc sô caáp ñeán caàn daãn boä haønh tinh ñeå daãn ñoäng voøng raêng thoâng qua baùnh raêng haønh tinh daøi.
(cid:0)
Töø khi baùnh raêng maët trôøi soá luøi bò giöõ chaët, trong luùc naøy baùnh raêng haønh tinh daøi quay voøng vaø xoay troøn treân baùnh raêng maët trôøi soá luøi cuøng chieàu vôùi caàn daãn baùnh raêng haønh tinh.
(cid:0)
Voøng raêng quay nhanh hôn trong tröôøng hôïp cuûa tay soá 3 theo tæ leä quay voøng cuûa baùnh raêng haønh tinh daøi. Tæ soá truyeàn O/D ñaït ñöôïc trong daõy soá naøy.
50
(cid:0)
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Sô ñoà truyeàn löïc soá luøi
Hoaït ñoäng:
vi. Soá luøi:
Khi caàn soá ôû tay soá luøi, coâng suaát ñöôïc truyeàn ñeán baùnh raêng maët
trôøi soá luøi bôûi vì boä ly hôïp tröôùc bò taùc ñoäng.
(cid:0)
Phanh soá luøi/soá thaáp cuõng bò taùc ñoäng, giöõ caàn daãn boä baùnh raêng
haønh tinh. Nghóa laø, coâng suaát ñöôïc truyeàn töø baùnh raêng maët trôøi soá luøi (quay cuøng chieàu kim ñoàng hoà) qua baùnh raêng haønh tinh daøi (quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà) ñeán voøng raêng laøm cho noù quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Töø luùc caàn daãn baùnh raêng haønh tinh bò giöõ trong luùc naøy, truïc baùnh raêng haønh tinh daøi cuõng bò ñònh vò, tröôøng hôïp naøy noù coù chöùc
51
(cid:0)
naêng nhö laø baùnh raêng trung gian. Baùnh raêng haønh tinh daøi quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà vaø coù tæ soá truyeàn giaûm trong daõy soá naøy.
3. Boä ly hôïp:
a. Coâng duïng:
-Noái truïc sô caáp vôùi moät trong caùc baùnh raêng trong boä baùnh
raêng haønh tinh, ñeå cho baùnh raêng naøo laø chuû ñoäng.
- Keát noái hai boä phaän naøo ñoù trong boä baùnh raêng haønh tinh.
Phaân loaïi:
b. Thoâng thöôøng treân caùc hoäp soá töï ñoäng coù nhöõng loaïi ly hôïp nhieàu ñóa
nhö sau: - -
Ly hôïp soá tieán: C1 (HSTÑ Toyota). Ly hôïp truyeàn thaúng: C2 (HSTÑ Toyota).
Caáu taïo:
c. Caùc boä phaän cuûa boä ly hôïp nhieàu ñóa:
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
Caùc ñóa ma saùt. Caùc ñóa eùp. Piston. Xylanh. Van moät chieàu. Bi van moät chieàu. Loø xo hoài.
Soá löôïng ñóa ma saùt vaø ñóa eùp cuûa ly hôïp khaùc
- nhau tuyø theo töøng kieåu hoäp soá töï ñoäng. Thaäm chí trong caùc hoäp soá töï ñoäng cuûa cuøng - moät model nhöng soá löôïng ñóa ma saùt vaø ñóa eùp cuõng khaùc nhau tuyø theo ñoäng cô ñöôïc laép treân cuøng hoäp soá ñoù.
(cid:0)
Caùc ñóa ma saùt: AÊn khôùp baèng then hoa vôùi baùnh
-
raêng bao.
Caùc ñóa eùp: AÊn khôùp baèng then hoa vôùi troáng
-
cuûa ly hôïp.
Chöùc naêng cuûa caùc boä phaän :
Piston: Dòch chuyeån beân trong xylanh aán caùc ñóa
eùp tieáp xuùc vôùi caùc ñóa ma saùt.
Van moät chieàu: Chæ cho daàu hoài veà trong quaù
-
trình ly hôïp nhaû khôùp.
-
Bi van moät chieàu: Ñoùng van moät chieàu ñeå caùc ñóa eùp tieáp xuùc vôùi caùc ñóa ma saùt taïo hoaït ñoäng aên khôùp cuûa ly hôïp, ñoàng thôøi ñeå xaû neâm daàu giuùp caét ly hôïp deã daøng.
-
Loø xo hoài: Traïng thaùi ban ñaàu luoân ñaåy piston veà moät phía ñeå cho caùc ñóa ma saùt vaø ñóa eùp khoâng tieáp xuùc vôùi nhau.
d.
Hoaït ñoäng:
52
-
*AÊn khôùp: Khi daàu coù aùp suaát chaûy vaøo trong xylanh, noù aán vaøo bi van moät chieàu cuûa piston laøm cho noù ñoùng van moät chieàu laïi. Ñieàu ñoù laøm cho piston dòch chuyeån beân trong xylanh aán caùc ñóa eùp tieáp xuùc vôùi caùc ñóa ma saùt. Do löïc ma saùt cao giöõa ñóa eùp vaø ñóa ma saùt, caùc ñóa eùp chuû ñoäng vaø caùc ñóa ma saùt bò ñoäng quay vôùi toác ñoä nhö nhau, ñieàu ñoù coù nghóa ly hôïp aên khôùp vaø truïc sô caáp ñöôïc noái vôùi baùnh raêng bao, coâng suaát ñöôïc truyeàn töø truïc sô caáp ñeán baùnh raêng bao.
*Nhaû khôùp: Khi daàu thuûy löïc coù aùp suaát ñöôïc xaû ra, aùp suaát daàu trong xylanh giaûm xuoáng. Cho pheùp vieân bi van moät chieàu taùch ra khoûi ñeá van, ñieàu naøy ñöôïc thöïc hieän baèng löïc ly taâm taùc duïng leân noù vaø daàu trong xylanh ñöôïc xaû ra qua van moät chieàu naøy. Keát quaû laø piston trôû veà vò trí cuõ baèng loø xo hoài laøm ly hôïp nhaû ra.
e. Sô ñoà truyeàn coâng suaát
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Khi C1 hoaït ñoäng
Khi C1 hoaït ñoäng, coâng suaát ñöôïc truyeàn töø truïc sô caáp ñeán baùnh raêng bao.
Khi C2 hoaït ñoäng
53
Khi C2 hoaït ñoäng, coâng suaát ñöôïc truyeàn töø truïc sô caáp ñeán baùnh raêng maët trôøi.
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Khi C1 vaø C2 hoaït ñoäng
Khi C1 vaø C2 ñoàng thôøi hoaït ñoäng, coâng suaát töø truïc sô caáp cuøng moät luùc ñöôïc truyeàn tôùi baùnh raêng bao vaø baùnh raêng maët trôøi.
4 .Boä phanh: Coâng duïng: Coá ñònh moät boä phaän naøo ñoù cuûa boä baùnh raêng haønh tinh. Phaân loaïi: Trong hoäp soá töï ñoäng coù 2 loaïi phanh:
- -
Phanh daûi. Phanh nhieàu ñóa.
4.1 Phanh daûi
Caáu taïo:
a) Daûi phanh ñöôïc quaán quanh voøng ngoaøi cuûa troáng phanh. Moät ñaàu cuûa daûi phanh ñöôïc baét chaët vaøo voû cuûa hoïp soá baèng choát, ñaàu coøn laïi tieáp xuùc vôùi piston phanh qua caàn
54
ñaåy piston, caàn naøy ñöôïc daãn ñoäng baèng aùp suaát thuyû löïc. Piston phanh coù theå laøm chuyeån ñoäng caàn ñaåy baèng caùch neùn loø xo trong laïi.
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
Khi aùp suaát thuyû löïc taùc duïng leân piston, piston chuyeån ñoäng veà beân traùi trong xy lanh neùn loø xo beân ngoaøi laïi. Caàn ñaåy piston dòch chuyeån sang traùi cuøng piston vaø aán vaøo moät ñaàu cuûa daûi phanh. Do ñaàu kia ñöôïc baét chaët vaøo voû cuûa hoäp soá neân ñöôøng kính cuûa daûi phanh seõ giaûm xuoáng, vì vaäy phanh seõ keïp laáy troáng phanh vaø giöõ cho noù ñöùng yeân. Khi daàu coù aùp suaát xaû ra khoûi xy lanh, piston vaø caàn ñaåy bò aán ngöôïc trôû laïi baèng löïc loø xo beân ngoaøi, do vaäy troáng phanh ñöôïc nhaû ra khoûi bôûi phanh daûi.
Taùc duïng cuûa loø xo trong:
55
b) Hoaït ñoäng:
Haáp
thuï
Laøm giaûm
- phaûn löïc töø troáng phanh. - va ñaäp taïo ra khi daûi phanh keïp vaøo troáng phanh.
4.2 Phanh nhieàu ñóa:
a) Caáu taïo:
Töông töï nhö ly hôïp nhieàu ñóa, tuy nhieân ôû phanh nhieàu ñóa
thì ñóa eùp ñöôïc noái coá ñònh vaøo voû hoäp soá.
Soá löôïng ñóa ma saùt vaø ñóa eùp cuõng coù theå khaùc nhau tuøy theo loaïi hoäp soá töï ñoäng. Thaäm chí trong caùc hoäp soá töï ñoäng cuûa cuøng moät kieåu, soá löôïng ñóa ma saùt vaø ñóa eùp khaùc nhau tuøy theo loaïi ñoäng cô laép vôùi noù.
Khoâng coù bi van moät chieàu trong piston cuûa phanh nhieàu ñóa nhö trong ly hôïp nhieàu ñóa, bôûi vì khi aùp suaát thuûy löïc ñöôïc xaû ra khoâng coù daàu coøn laïi trong xylanh do löïc ly taâm (nhö trong tröôøng hôïp ly hôïp nhieàu ñóa). Vì vaäy, thaäm chí khoâng coù bi van moät chieàu daàu vaãn ñöôïc xaû ra nhanh choùng.
b) Hoaït ñoäng:
Khi aùp suaát thuyû löïc taùc duïng leân xylanh, piston dòch chuyeån beân trong xylanh ñaåy caùc ñóa eùp vaø ñóa ma saùt tieáp xuùc vôùi nhau. Nhö vaäy taïo ra moät löïc ma saùt cao giöõa töøng ñóa eùp vaø ñóa ma saùt. Keát quaû laø caàn daãn bò khoaù cöùng vaøo voû hoäp soá. Khi daàu coù aùp suaát ñöôïc xaû ra khoûi xylanh,
56
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
piston trôû veà vò trí ban ñaàu baèng loø xo hoài laøm cho phanh nhaû ra.
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
B.HEÄ THOÁNG ÑIEÀU KHIEÅN THUÛY LÖÏC
1.Van Ñieàu Khieån:
Van naøy chuyeån daàu töø moät khoan naøy sang khoan khaùc. Noù ñöôïc noái vôùi caàn choïn soá laùi xe vaø chuyeån hoäp soá ñeán daõy “P”, “R”, “N”, “2”, “D” vaø “L” töông öùng côùi dòch chuyeån cuûa caàn soá naøy. 2.Van Ñieàu Aùp Sô Caáp:
57
Van ñieàu aùp sô caáp ñieàu chænh aùp suaát thuûy löïc ñeán töøng boä phaän töông öùng vôùi coâng suaát cuûa ñoäng cô ñeå traùnh maát maùt coâng suaát bôm.
ÔÛ vò trí beân döôùi cuûa van ñieàu aùp sô caáp, löïc caêng cuûa loø xo vaø aùp suaát vaø aùp suaát boä ñieàu bieán (C x aùp suaát boä ñieàu bieán böôùm ga) taùc duïng leân moät phaàn 1 cuûa van, coù taùc duïng laøm cho van bò ñaåy leân. ÔÛ vò trí beân treân, (A x aùp suaát chuaån) coù taùc duïng aán van xuoáng. Aùp suaát chuaån ñöôïc ñieàu chænh baèng söï caân baèng cuûa 2 löïc treân.
Khi xe đang chay luøi, aùp suaát chuaån töø van ñieàu khieån taùc duïng leân phaàn 2 vaø löïc [B-C] x aùp suaát chuaån) keát hôïp vôù löïc (C x aùp suaát boä ñieàu bieán bôùm ga)(noù taùc duïng leân phaàn 1) aán van leân treân. Ñieàu ñoù taïo neân moät aùp suaát chuaån cao hôn so vôùi khi ôû daõy “D” vaø “2”. Noù traùnh cho caùc phanh vaø ly hôïp khoûi bò tröôït do moâmen xoaén cao. Hôn nöõa do aùp suaát boä ñieàu bieán thaáp cao hôn so vôùi aùp suaát boä ñieàu bieán böôùm ga taïi vò trí 1 taùc duïng ôû daõy “L”, neân aùp suaát chuaån ôû daõy “L” cao hôn so vôùi daõy “D” hay “2”.
58
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
3.Van Ñieàu Aùp Thöù Caáp:
Van naøy ñieàu chænh aùp suaát boä bieán boâ vaø aùp suaát boâi trôn. Löïc caêng loø xo trong van taùc duïng theo höôùng leân treân, trong khi (A x aùp suaát bieán moâ) coù taùc duïng nhö moät löïc aán xuoáng. Söï caân baèng cuûa 2 löïc naøy seõ ñieàu chænh aùp suaát daàu cuûa bieán moâ vaø aùp suaát boâi trôn.
4.Van Ñieàu Khieån Ly Taâm:
Van ly taâm ñöôïc daãn ñoäng baèng baùnh raêng bò ñoäng ly taâm, noù aên khôùp vôùi baùnh raêng chuû ñoäng vi sai vaø taïo ra aùp suaát daàu (aùp suaát ly taâm) töông öùng vôùi soá voøng quay cuûa baùnh raêng chuû ñoäng vi sai (toác ñoä xe). Noù caân baèng aùp suaát chuaån töø van ñieàu khieån ( daõy “D”,”2” vaø “L”) vaø löïc ly taâm cuûa khoái löôïng ly taâm ñeå taïo ra aùp suaát thuûy löïc töông öùng vôùi toác ñoä xe.
59
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
Khi thaân van ly taâm quay, löïc ly taâm cuûa caùc khoái löôïng ly taâm beân trong vaø beân ngoaøi cuõng nhö loø xo laøm cho caùc khoái löôïng naøy vaêng ra beân ngoaøi, van ly taâm bò aán xuoáng baèng caàu noái cuûa khoái löôïng ly taâm trong. ÔÛ ñaàu beân kia, van ly taâm ñöôïc aán leân baèng aùp suaát ly taâm A, vaø söï caân baèng giöõa 2 löïc naøy trôû thaønh aùp suaát ly taâm taïi toác ñoä ñoù cuûa xe.
Khi toác ñoä quay cuûa baùnh raêng chuû ñoäng vi sai taêng leân (toác ñoä trung bình hay cao), khoái löôïng ly taâm ngoaøi bò chaën laïi bôûi thaân van. Sau ñoù, löïc ly taâm cuûa khoái löôïng trong vaø löïc loø xo ( caû hai löïc naøy ñeàu aán van ñi xuoáng) cuøng keát hôïp ñeå caân baèng löïc thuûy löïc taùc duïng leân phaàn döôùi cuûa van. Aùp suaát thuûy löïc cuoái cuøng laø aùp xuaát ly taâm. Nhö vaäy van ly taâm hoaït ñoäng theo hai giai ñoaïn.
5.Van Böôùm Ga:
Van böôùm ga taïo ra aùp suaát böôùm ga töông öùng vôùi goùc nhaán cuûa baøn
ñaïp ga (coâng suaát ñaàu ra cuûa baøn ñaïp ga)
Khi ñaïp chaân ga, choát chuyeån xuoáng soá thaáp bò aán leân treân qua caùp daãn ñoäng böôùm ga vaø cam böôùm ga. Do ñoù van böôùm ga bò dòch chuyeån leân treân baèng loø xo, môû khoan aùp suaát ñeå taïo ra aùp suaát böôùm ga.
Aùp suaát naøy cuõng taùc duïng leân phaàn B cuûa van böôùm ga ,vaø cuøng aùp suaát caét giaûm aùp, aùp suaát naøy taùc duïng leân phaàn A, coá gaéng ñaåy van böôùm ga leân moät chuùt.Van böôùm ga do ñoù ñoùng khoan aùp suaát chuaån laïi khi löïc aán van böôùm ga xuoáng vaø löïc loø xo (ñöôïc xaùc ñònh bôûi vò trí chuyeån soá thaáp coù nghóa laø goùc môû böôùm ga) caân baèng nhau.
Theo caùch naøy aùp suaát böôùm ga ñöôïc xaùc ñònh bôûi ñoä caân baèng giöõa löïc aán leân vaø löïc aán xuoáng treân van böôùm ga. Do vaäy, aùp suaát böôùm ga phuï thuoäc vaøo goùc môû cuûa böôùm ga ñoäng cô vaø toá ñoä xe. Van böôùm ga ñöa aùp suaát böôùm ga ñeán töøng van chuyeån soá(1 ñeán 2, 2 ñeán 3, 3 ñeán 4) vaø coù taùc duïng ngöôïc vôùí aùp suaát ly taâm. Cuøng luùc ñoù aùp suaát boä ñieàu bieán böôùm ga, aùp suaát naøy döïa treân aùp suaát aùp suaát böôùm ga, taùc duïng leân van ñieàu aùp sô caáp vaø ñieàu chænh aùp suaát chuaån phuï thuoäc vaøo goùc môû cuûa böôùm ga vaø toác ñoä xe ( aùp suaát caét giaûm aùp). 6.Van Ñieàu Bieán Böôùm Ga:
60
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Van naøy taïo ra aùp suaát ñeàu bieán böôùm ga. Noù laøm bôùt aùp suaát böôùm ga khi böôùm ga cuûa ñoäng cô moå roäng. Ñieàu naøy laøm cho aùp suaát ñieàu bieán böôùm ga taùc duïng leân van ñieàu aùp sô caáp do vaäy laøm thay ñoåi aùp suaát chuaån gaàn ñuùng vôùi söï thay ñoåi coâng suaát phaùt ra cuûa ñoäng cô.
7.Van Caét Giaûm Aùp:
Van naøy ñieàu chænh aùp suaát taét taùc ñoäng leân van böôùm ga vaø noù ñöôïc daãn ñoäng baèng aùp suaát ly taâm vaø aùp suaát böôùm ga. Vieäc cung caáp aùp suaát
61
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
caét ñeán van böôùm ga theo caùch naøy laøm giaûm aùp suaát böôùm ga ñeå traùnh cho bôm daàu khoûi bò maát maùt coâng suaát khoâng caàn thieát .
Aùp suaát ly taâm taùc duïng leân phaân treân cuûa van naøy vaø khi van ñöôïc aán xuoáng, moät khoang töø van böôùm ga môû ra vaø cung caáp aùp suaát böôùm ga. Do söï cheânh leäch veà ñöôøng kính cuûa piston neân keát quaû laø van caét giaûm aùp bò aán ngöôïc leân treân vaø söï caân baèng giöõa löïc aán xuoáng do aùp suaát ly taâm vaø aùp suaát böôùm ga trôû thaønh aùp suaát caét giaûm aùp.
8.Van Rôle Khoaù Bieán MoÂ:
Van rôle khoaù bieán moâ seõ ñaûo ngöôïc doøng daàu chaûy qua boä bieán moâ ( ly
hôïp khoaù bieán moâ) phuï thuoäc vaøo aùp suaát tín hieäu töø van tín hieäu.
Khi aùp suaát tín hieäu taùc duïng leân phaàn döôùi cuûa van rôle bieán moâ, van naøy seõ bò aán xuoáng. Ñieàu ñoù laøm môû khoang phía sau cuûa ly hôïp khoaù bieán moâ, laøm cho noù aên khôùp. Neáu aùp suaát tín hieäu bò caét, van rôle khoaù bieán moâ bò aán xuoáng baèng aùp suaát chuaån vaø löïc loø xo taùc duïng leân phaàn ñaàu cuûa van rôle. Ñieàu ñoù laøm môû khoang daàu ñeán phía tröôùc cuûa ly hôïp khoaù bieán moâ laøm cho noù nhaû khôùp. 9.Van Tín Hieäu Khoaù Bieán MoÂ:
62
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Van naøy caûm nhaän aùp suaát ly taâm vaø xaùc ñònh thôøi ñieåm khoaù bieán moâ baèng vieäc ñieàu khieån aùp suaát taùc duïng leân van rôle khoaù bieán moâ thoâng qua tín hieäu. ÔÛ döôùi moät aùp suaát ly taâm nhaát ñònh, aùp suaát chuaån töø ly hôïp soá truyeàn taêng ( Co ) ñöôïc caáp ñeán lo xo van tín hieäu khoaù bieán moâ vaø van tín hieäu khoaù bieán moâ bò aán xuoáng.
ÔÛ treân moät aùp suaát ly taâm nhaát ñònh, van tín hieäu khoaù bò aán leân vaø aùp
suaát Bo töø van chuyeån soá 3 -4 taùc duïng leân phaàn döôùi cuûa van rôle. Söï treå trong khi khoaù bieán moâ xaûy ra do söï thay ñoåi dieän tích ôû ñaàu döôùi, maø tieáp xuùc vôùi aùp suaát ly taâm cuûa van tín hieäu, nhö trong tröôøng hôïp van chuyeån soá 2-3 vaø 3-4.
10.Boä Tích Naêng:
Boä tích naêng coù taùc duïng giaûm caùc chaán ñoäng khi chuyeån soá. Hoäp soá töï ñoäng coù vi sai xeâri A130 coù 3 boä tích naêng : moãi boä cho ly hôïp soá tieán ( C 1 ), ly hôïp soá truyeàn thaúng ( C 2 ) vaø phanh soá 2 (B 2 ), trong khi hoäp soá töï ñoäng coù vi sai A140 coù 4 boä tích naêng: moãi boä cho ly hôïp soá tieán ( C 1 ), ly hôïp soá truyeàn thaúng ( C 2 ) phanh soá 2 ( B 2 ) vaø ly hôïp soá truyeàn taêng ( Co). Caùc boä tích naêng cho C1 ,C 2 vaø B 2 ñöôïc ñaët trong voû hoäp soá trong khi boä tích naêng cho Co ñöôïc ñaëi trong voû boä truyeàn taêng. Aùp suaát thuyû löïc ñieàu khieån boä tích naêng luoân taùc duïng leân phía aùp suaát hoài cuûa piston boä tích naêng C 2 vaø B 2 vaø aùp suaát naøy cuøng vôùi söùc caêng cuûa loø xo aán piston ñi xuoáng ( A>B, C>D) Khi aùp suaát chuaån ñuoïc cung caáp ñeán phía hoaït ñoäng, piston ñöôïc aán daàn leân vaø va ñaäp ñöôïc giaûm xuoáng khi aùp suaát daàu taêng leân.
Hoaït ñoäng cuûa piston C 1 vaø Co veà cô baûn gioáng nhö C 2 vaø B 2 .Tuy nhieân
löïc aán piston ñi xuoáng ñöôïc thöïc hieän chæ baêng söùc caêng cuûa loø xo.
63
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
11.Van Ñieàu Khieån Boä Tích Naêng:
Van ñieàu khieån boä tích naêng laøm giaûm rung ñoäng khi vaøo soá baèng caùch giaûm aùp suaát hoài cuûa boä tích naêng cho ly hôïp soá truyeàn thaúng (C2) vaø boä tích naêng cho phanh 2 (B2) khi goùc môû cuûa böôùm ga laø nhoû. Neáu goùc môû böôùm ga coøn nhoû, do momen taïo bôûi ñoäng cô coøn thaáp neân neân caû aùp suaát hoài veà boä tích naêng vaø do ñoù aùp suaát ban ñaàu duøng ñeå hoaït ñoäng caùc phanh vaø ly hôïp ñeàu giaûm xuoáng, ngaên chaên va ñaäp maø neáu khoâng xaûy ra khi noái phanh vaø ly hôïp. Ngöôïc laïi khi moâmen taïo bôûi ñoäng cô lôùn neáu goùc môû böôùm ga lôùn, aùp suaát hoài veà boä tích naêng taêng leân, do ñoù ngaên chaën söï tröôït xaûy ra khi ly hôïp vaø khi aên khôùp.
12.Van Chuyeån SoÁ:
64
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Van chuyeån soá 12
Van naøy ñieàu khieån vieäc chuyeån soá giöõa soá 1 vaø 2 phuï thuoäc vaøo aùp suaát böôùm ga vaø aùp suaát ly taâm. Van 3 maûnh ñöôïc söû duïng ñeå caûi thieän chuyeån ñoäng tröôït cuûa van. Khi aùp suaát ly taâm thaáp hôn aùp suaát böôùm ga cao, van naøy bò aán xuoáng baèng aùp suaát böôùm ga. Do ñieàu naøy laøm maïch phanh soá 2 bò ñoùng laïi, neân hoäp soá chuyeån ñeán soá 1.
Khi aùp suaát ly taâm cao vaø aùp suaát böôùm ga thaáp, van bò aán leân baèng aùp suaát ly taâm vaø maïch daàu ñeán piston 2 môû neân hoäp soá seõ chuyeån ñeán soá 2. Söï treå khi chuyeån soá 1-2 xaûy ra do khoang aùp suaát böôùm ga ñoùng, vieäc chuyeån soá 1 chæ phuï thuoäc vaøo söùc caêng cuûa loø xo vaø aùp suaát ly taâm. Tröø khi choát chuyeån soá thaáp hoaït ñoäng vaø cho pheùp aùp suaát haõm taùc duïng leân van chuyeån soá 1-2, vieäc chuyeån soá 1 xaûy ra taïi toác ñoä xe xaùc ñònh.
Trong daõy “L” khoâng chuyeån leân soá 2 ñöôïc do aùp suaát boä ñieàu bieán ñang
taùc duïng leân van chuyeån soá quaùn tính thaáp .
Van chuyeån soá 23
65
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Van naøy thöïc hieän vieäc chuyeån soá 2 vaø 3. Vieäc ñieàu khieån van naøy ñöôïc thöïc hieän baèng caùch ñaët aùp suaát böôùm ga vaø söùc caêng cuûa loø xo ñoái dieän vôùi aùp suaát ly taâm. Khi aùp suaát ly taâm cao, van naøy bò aán xuoáng choáng laïi löïc caûn cuûa aùp suaát böôùm ga vaø söùc caêng cuûa loø xo ñeå môû khoang ñeán piston ly hôïp soá truyeàn thaúng (C 2 ), do ñoù chuyeån leân soá 3. Khi aùp suaát ly taâm thaáp van naøy aán xuoáng bôûi aùp suaát böôùm ga vaø söùc caêng cuûa loø xo laøm ñoùng khoang daàu ñeán piston ly hôïp soá truyeàn thaúng, do ñoù chuyeån soá xuoáng soá 2.
Trong tröôøng hôïp kick down, aùp suaát haõm taùc duïng leân van chuyeån soá 2-3 ñeå cho pheùp chuyeån xuoáng soá 2 nhanh choùng. Söï chaäm treå ôû soá 2 xaûy ra do söï cheânh leäch toång dieän tích ôû trong van vôùi phía tröôùc caáp aùp suaát ly taâm. Do dieän tích naøy khi chuyeån soá thaáp lôùn hôn so vôùi chuyeån leân soá cao, neân vieäc chuyeån soá thaáp ñöôïc thöïc hieän taïi toác ñoä xe thaáp hôn.
Trong daõy “2” aùp suaát chuaån töø van ñieàu khieån taùc duïng leân van chuyeån soá trung gian . Van naøy ñi xuoáng vaø xaûy ra chuyeån soá sang soá 2, nhöng khoâng xaûy ra chuyeån soá sang soá 3. Cuõng nhö aùp suaát chuaån qua van ñieàu bieán soá 2 vaø van chuyeån soá 1-2, taùc duïng leân phanh daûi soá 2 ñeå taïo leân hieäu quaû phanh baèng ñoäng cô.
Van chuyeån soá 34
66
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Van chuyeån soá 3-4 coù 2 chöùc naêng chính:
_ Van naøy cung caáp aùp suaát thuyû löïc hoaëc laø ñeán ly hôïp soá truyeàn taêng(Co) hoaëc laø ñeán phanh soá truyeàn taêng Bo. Hoäp soá ñöôïc chuyeån xuoáng soá 3 töø soá truyeàn taêng khi van naøy caáp aùp suaát thuyû löïc ñeán Co vaø chuyeån töø soá 3 leân soá truyeàn taêng khi van naøy caáp aùp suaát thuyû löïc ñeán Bo.
_Vieäc chuyeån leân soá truyeàn taêng bò ngaên chaën khi aùp suaát ñöôïc caáp ñeán van chuyeån soá 3-4. Maët khaùc khi khoâng coù aùp suaát chuaån, vieäc ñieàu khieån ñöôïc duy trì baèng söï keát hôïp cuûa söùc caêng loø xo vaø aùp suaát böôùm ga choáng laïi aùp suaát ly taâm, do vaäy khi aùp suaát ly taâm taêng hoäp soá ñöôïc chuyeån ñeán soá truyeàn taêng.
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
C. HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HEÄ THOÁNG ÑIEÀU KHIEÅN THUYÛ LÖÏC ÔÛ NHÖÕNG VÒ TRÍ SOÁ KHAÙC NHAU
IHoäp Soá Toyota:
67
1. Hoaït ñoäng cuûa ly hôïp vaø phanh:
C1
C2
B1
B2
B3
F1
F2
SOÁ Ñoã xe
DAÕY “P”
68
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
X
X
X
X X
X
X
X
X
X
Luøi Trung gian Soá moät Soá hai Soá ba Soá hai Soá moät
“R” “N” “D”,”2” “D” “D” “2” “L”
X X
X
X
2 .Hoaït ñoäng cuûa moät soá caáp soá :
Daõy “D”, hoaëc “2” ôû soá 1 : ( C1 vaø F2 hoaït ñoäng )
Sô ñoà truyeàn löïc soá 1 nhö sau
TRUÏC SÔ CAÁP
1.1
1 BAÙNH RAÊNG BAO BOÄ TRUYEÀN HAØNH TINH TRÖÔÙC
CAÙC BAÙNH RAÊNG HAØNH TINH TRÖÔÙC
BAÙNH RAÊNG MAËT TRÔØI TRÖÔÙC VAØ SAU
CAÙC BAÙNH RAÊNG HAØNH TINH SAU
CAÀN DAÃN BOÄ TRUYEÀN HAØNH TINH TRÖÔÙC
CAÀN DAÃN BOÄ TRUYEÀN HAØNH TINH SAU
BAÙNH RAÊNG BAO BOÄ TRUYEÀN HAØNH TINH SAU
C
2
TRUÏC TRUNG GIAN
BAÙNH RAÊNG CHUÛ ÑOÄNG TRUNG GIAN
Sô ñoà truyeàn löïc soá 1
F
Truïc sô caáp nhaän truyeàn ñoäng töø truïc tuoác bin vaø quay
theo chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Truïc sô caáp keùo voû ly hôïp tieán C1 quay theo cuøng chieàu
kim ñoàng hoà.
69
(cid:0)
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
Ly hôïp tieán C1 ñoùng vaø khoaù truïc sô caáp vôùi baùnh raêng bao boä truyeàn haønh tinh tröôùc. Do ñoù caû chuùng ñeàu quay theo chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Baùnh raêng bao boä truyeàn haønh tinh tröôùc keùo boä baùnh raêng haønh tinh tröôùc chuyeån ñoäng quay cuøng chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Boä baùnh raêng haønh tinh tröôùc keùo baùnh raêng maët trôøi
tröôùc vaø sau chuyeån ñoäng quay cuøng chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Baùnh raêng maët trôøi tröôùc vaø sau keùo boä baùnh raêng
haønh tinh sau quay theo cuøng chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Khôùp moät chieàu F2 khoaù caàn daãn baùnh raêng haønh tinh
sau ñöùng yeân.
(cid:0) Nhöõng baùnh raêng haønh tinh sau keùo baùnh raêng bao boä
truyeàn haønh tinh sau quay theo chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Baùnh raêng bao boä truyeàn haønh tinh sau keùo truïc thöù caáp
quay theo chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Daõy “2” (soá 2 ) :Phanh baèng ñoäng cô (C1, B1, B2 vaø F1 hoaït
ñoäng).
BAÙNH RAÊNG CHUÛ ÑOÄNG TRUNG GIAN
TRUÏC TRUNG GIAN
CAÀN DAÃN BOÄ TRUYEÀN HAØNH TINH TRÖÔÙC
CAÙC BAÙNH RAÊNG HAØNH TINH TRÖÔÙC
BAÙNH RAÊNG MAËT TRÔØI TRÖÔÙC VAØ SAU
1.2
BAÙNH RAÊNG BAO BOÄ TRUYEÀN HAØNH TINH TRÖÔÙC
B 1
TRUÏC SÔ CAÁP
Sô ñoà truyeàn löïc soá 2 daõy “2”
70
C 1
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Baùnh raêng chuû ñoäng trung gian ñöôïc daãn ñoäng baèng truïc thöù caáp quay theo chieàu kim ñoàng hoà. Do ñoù truïc trung gian cuõng quay theo chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Truïc trung gian keùo caàn daãn boä truyeàn haønh tinh tröôùc
quay theo chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
(cid:0) Caùc baùnh raêng haønh tinh tröôùc daãn ñoäng baùnh raêng bao boä truyeàn haønh tinh tröôùc quay cuøng chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0) Caàn daãn keùo caùc baùnh raêng haønh tinh tröôùc quay theo chieàu kim ñoàng hoà. Ñoàng thôøi quay xung quanh baùnh raêng maët trôøi tröôùc. Do ñoù baùnh raêng maët trôøi quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà. Nhöng do phanh B2 vaø khôùp moät chieàu F2 neân baùnh raêng maët trôøi bò haõm vaø ñöùng yeân.
Löïc quay naøy truyeàn qua ly hôïp soá tieán vaø truyeàn ñeán truïc sô caáp. Bôûi vaäy xuaát hieän hieän töôïng phanh baèng ñoäng cô.
(cid:0)
Daõy “L” (soá 1): Phanh baèng ñoäng cô (C1,B2 vaø F2 hoaït ñoäng ).
BAÙNH RAÊNG CHUÛ ÑOÄNG TRUNG GIAN
TRUÏC TRUNG GIAN
CAÀN DAÃN BOÄ TRUYEÀN HAØNH TINH TRÖÔÙC
BAÙNH RAÊNG BAO BOÄ TRUYEÀN HAØNH TINH SAU
CAÙC BAÙNH RAÊNG HAØNH TINH SAU
CAÀN DAÃN BOÄ TRUYEÀN HAØNH TINH SAU
1.3
BAÙNH RAÊNG MAËT TRÔØI TRÖÔÙC VAØ SAU
BAÙNH RAÊNG BAO BOÄ TRUYEÀN HAØNH TINH TRÖÔÙC
B 3
TRUÏC SÔ CAÁP
Sô ñoà truyeàn löïc soá 1 daõy “L”
71
C 1
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Baùnh raêng chuû ñoäng trung gian ñöôïc daãn ñoäng baèng truïc thöù caáp quay theo chieàu kim ñoàng hoà. Do ñoù truïc trung gian cuõng quay theo chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Truïc trung gian truyeàn chuyeån ñoäng ñeán baùnh raêng bao boä truyeàn haønh tinh sau vaø caàn daãn boä truyeàn haønh tinh tröôùc. Caû 2 ñeàu quay theo chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Baùnh raêng bao boä truyeàn haønh tinh sau truyeàn chuyeån
ñoäng ñeán baùnh raêng haønh tinh sau quay theo chieàu kim ñoàng hoà. Tuy nhieân, caàn daãn boä truyeàn haønh sau bò khoaù bôûi phanh B2 vaø khôùp moät chieàu F2, neân baùnh raêng maët trôøi quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Baùnh raêng maët trôøi keùo caùc baùnh raêng haønh tinh tröôùc quay theo chieàu kim ñoàng hoà. Trong khi ñoù baùnh raêng bao tröôùc cuõng quay theo cuøng chieàu vôùi noù. Ñieàu ñoù daãn tôùi phanh baèng ñoäng cô khi xe ñang giaûm toác ôû soá 1.
2.4 Soá luøi R : C2 vaø B3 hoaït ñoäng.
TRUÏC SÔ CAÁP
(cid:0)
BAÙNH RAÊNG MAËT TRÔØI TRÖÔÙC VAØ SAU
CAÙC BAÙNH RAÊNG HAØNH TINH SAU
CAÀN DAÃN BOÄ TRUYEÀN HAØNH TINH SAU
BAÙNH RAÊNG BAO BOÄ TRUYEÀN HAØNH TINH SAU
TRUÏC TRUNG GIAN
C 2
BAÙNH RAÊNG CHUÛ ÑOÄNG TRUNG GIAN
Sô ñoà truyeàn löïc soá luøi R
B 3
Truïc sô caáp nhaän truyeàn ñoäng töø truïc tuoác bin vaø quay
theo chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Truïc sô caáp keùo voû ly hôïp soá truyeàn thaúng C 2 quay cuøng
chieàu kim ñoàng hoà.
72
(cid:0)
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
Ly hôïp soá truyeàn thaúng ñoùng vaø keùo baùnh raêng maët
trôøi tröôùc vaø sau quay theo chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Baùnh raêng maët trôøi daãn ñoäng caùc baùnh raêng haønh tinh quay. Tuy nhieân do caàn daãn cuûa noù bò haõm bôûi phanh B2 neân khieán cho caùc baùnh raêng haønh tinh sau quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0) Caùc baùnh raêng haønh tinh sau keùo baùnh raêng bao boä truyeàn haønh tinh sau theo chieàu quay cuûa noù. Ñoàng thôøi daãn ñoäng truïc trung gian quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà.
(cid:0)
Truïc trung gian naøy seõ keùo theo truïc thöù caáp quay ngöôïc
chieàu kim ñoàng hoà. IIHoäp Soá Mercedes – Benz:
Chuù thích: A : coá ñònh. B: toác ñoä ñoäng cô. C: tyû soá truyeàn soá 1. D: tyû soá truyeàn soá2. E: tyû soá truyeàn soá 3.
(cid:0)
Soá
B1
B2
B3
K1
K2
F2
F1
K3
X
X(3)
X X
X(3) X(3)
X X X
X X X
X(3)
X X X
Tyû soá truye 3,59 2,19 1,41 1 0,83
X X
X
X X X X X
1 2 3 4 5 N R(1) R(2)
X
-3,16 X(3) -1,93
X X
B1,B2,B3: Caùc phanh nhieàu ñóa.
- - -
K1,K2,K3: Caùc ly hôïp nhieàu ñóa. F1,F2: Caùc khôùp 1 chieàu. R(1): Soá luøi öùng vôùi vò trí coâng taéc cheá ñoä laùi ôû
“S”.
73
Daõy soá vaø hoaït ñoäng cuûa caùc boä phaän (hoäp soá W5A580):
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
R(2): Soá luøi öùng vôùi vò trí coâng taéc cheá ñoä laùi ôû
“W”.
-
(3): Hoaït ñoäng khi ôû cheá ñoä vöôït toác.
Hoaït ñoäng caùc caáp soá: 1.1 Soá moät:
Boä baùnh raêng haønh tinh tröôùc:
Nguyeân lyù truyeàn ñoäng :
-
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
Boä baùnh raêng haønh tinh sau:
Phanh B1 giöõ baùnh raêng maët trôøi (5) ôû cheá ñoä vöôït toác. Khôùp moät chieàu F1 khoaù song song ôû cheá ñoä hoaït ñoäng Baùnh raêng bao (3) ñöôïc daãn ñoäng bôûi truïc sô caáp (1). Baùnh raêng haønh tinh (4) quay quanh baùnh raêng maët trôøi (5) vaø caàn daãn (2) quay theo ôû toác ñoä thaáp theo chieàu quay
(cid:0)
Phanh B2 vaø ly hôïp K3 hoaït ñoäng. Baùnh raêng maët trôøi (12)
bò giöõ chaët. Khôùp moät chieàu F2 khoaù song song vôùi ly hôïp K3.
(cid:0)
Baùnh raêng bao (10) quay cuøng toác ñoä vôùi caàn daãn boä
truyeàn haønh tinh tröôùc.
(cid:0)
Boä baùnh raêng haønh tinh trung taâm:
Baùnh raêng haønh tinh (11) quay quanh baùnh raêng maët trôøi (12) ñoàng thôøi cuõng quay quanh truïc cuûa noù ôû toác ñoä thaáp vaø cuøng chieàu quay cuûa ñoäng cô.
(cid:0)
(cid:0)
Baùnh raêng maët trôøi (8) ñöôïc giöõ coá ñònh bôûi phanh B2. Baùnh raêng bao (6) quay cuøng toác ñoä vôùi caàn daãn boä
baùnh raêng haønh tinh sau.
(cid:0)
Baùnh raêng haønh tinh (7) quay quanh baùnh raêng maët trôøi (8) ñoàng thôøi cuõng quay quanh truïc caàn daãn (9). Keát quaû laø truïc thöù caáp (14) quay chaäm hôn truïc sô caáp (1) vaø cuøng
1.2 Soá hai:
Boä baùnh raêng haønh tinh tröôùc:
Chuù thích: A : coá ñònh. B: toác ñoä ñoäng cô. C: tyû soá truyeàn soá 1. D: tyû soá truyeàn soá2. E: tyû soá truyeàn soá 3. Nguyeân lyù truyeàn ñoäng:
74
(cid:0)
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
Ly hôïp K1 hoaït ñoäng.
(cid:0)
(cid:0) Caàn daãn (2) vaø baùnh raêng maët trôøi (5) ñöôïc noái cöùng Boä baùnh raêng haønh tinh bò khoaù vaø quay theo moät cuïm.
Boä baùnh raêng haønh tinh sau:
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
Phanh B2 vaø ly hôïp K3 ñeàu hoaït ñoäng. Baùnh raêng maët trôøi (12) bò giöõ chaët. Khôùp moät chieàu F2 khoaù song song vôùi ly hôïp K3 ôû cheá
ñoä truyeàn ñoäng naøy.
(cid:0)
(cid:0)
Baùnh raêng bao (10) quay cuøng toác ñoä vôùi caàn daãn boä Baùnh raêng haønh tinh (11) quay xung quanh baùnh raêng maët trôøi (12) ñoàng thôøi cuõng quay quanh truïc caàn daãn (13) ôû toác ñoä thaáp vaø cuøng chieàu quay cuûa ñoäng cô.
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
Boä baùnh raêng haønh tinh trung taâm: Baùnh raêng maët trôøi (8) bò giöõ chaët bôûi phanh B2. Baùnh raêng bao (6) quay cuøng toác ñoä vôùi caàn daãn boä Baùnh raêng haønh tinh (7) quay xung quanh baùnh raêng maët trôøi (8) ñoàng thôøi cuõng quay quanh truïc caàn daãn (9) ôû toác ñoä thaáp vaø cuøng chieàu quay cuûa ñoäng cô. IIIHoäp Soá Honda: (Laép Treân Ñoäng Cô F20b1)
Sô ñoà truyeàn coâng suaát soá 1
1. Daõy soá vaø hoaït ñoäng caùc boä phaän:
Boä phaän
soá
Ly hôï p
Daõy soá
Boä bie án mo â
Baùnh raêng soá 2,ly hôïp soá 2
Baùnh raêng soá 3,ly hôïp soá 3
Soá 4 Baù nh raên g
Baùnh raêng Soá1,ly hôïp soá 1- Hold
Baùnh raêng 1,ly hôïp soá 1
Baùnh raêng soá 1,khôùp 1 chieàu
Baù nh raên g soá luøi
Baù nh raên g ñoã xe
75
(cid:0)
O
O O
P R N
O
O
O
*O
O
D4
O
*O
O
O
O
O
*O
O
O
O
D3
O
*O
O
O
O
2 1
O O O Soá O Soá 2 Soá 3 Soá 4 Soá 1 soá 2 Soá 3 O O O O
*O *O O
O
Chuù thích: O : Hoaït ñoäng *: maëc duø ly hôïp soá 1 keát noái nhöng khoâng coù söï truyeàn
coâng suaát khi khôùp 1 chieàu tröôït
2.Hoaït ñoäng caùc caáp soá: 2.1 Vò trí soá N - AÙp suaát daàu khoâng cung caáp ñeán caùc ly hôïp. - Keát quaû, coâng suaát khoâng truyeàn ñeán truïc trung gian. 2.2 Vò trí soá P -AÙp suaát daàu khoâng cung caáp ñeán caùc ly hôïp. -Do ñoù coâng suaát khoâng truyeàn ñeán truïc trung gian. -Trong khi ñoù truïc trung gian bò khoùa bôûi choát khoùa taïi baùnh raêng ñaäu xe.
2.3 Soá moät Hoaït ñoäng:
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0) Coâng suaát töø ñoäng cô truyeàn ñoäng xuoáng boä bieán moâ. Boä bieán moâ daãn ñoäng caùc baùnh raêng cuûa truïc sô AÙp suaát daàu cung caáp ñeán ly hôïp soá 1 treân truïc thöù caáp, ñoàng thôøi coâng suaát truyeàn ñeán baùnh raêng soá 1 truïc AÙp suaát daàu cuõng cung caáp ñeán ly hôïp soá 1-Hold treân truïc trung gian. Coâng suaát töø baùnh raêng soá 1 truïc thöù caáp daãn ñoäng ñeán khôùp 1 chieàu vaø ly hôïp soá 1-Hold. Khôùp 1 chieàu bò khoùa, daãn ñoäng truïc trung gian thoâng qua baùnh raêng Keát quaû, coâng suaát truyeàn ñeán baùnh raêng bò ñoäng
cuoái cuøng thoâng qua baùnh raêng chuû ñoäng cuoái cuøng.
2.4 Soá 1 ( Phanh baèng doäng cô)
76
(cid:0)
Hoaït ñoäng
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ ơ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
AÙp suaát daàu cung caáp ñeán ly hôïp soá 1 vaø soá 1-Hold. Moâmen caûn töø maët ñöôøng daãn ñoäng ñeán baùnh raêng chuû ñoäng cuoái cuøng. Sau ñoù, noù truyeàn ñeán baùnh raêng truïc thöù caáp.
(cid:0)
Khôùp 1 chieàu khoâng hoaït ñoäng trong tröôøng hôïp naøy bôûi
vì taùc duïng cuûa söï moâmen ngöôïc chieàu.
(cid:0)
(cid:0)
Löïc töø truïc trung gian truyeàn ñeán baùnh raêng truïc thöù caáp, noù daãn ñoäng ñeán baùnh raêng truïc sô caáp thoâng qua Keát quaû, phanh ñoäng cô ñöôïc thöïc hieän ôû vò trí soá 1
2.5 Soá 2
77
(cid:0)
Hoaït ñoäng:
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
(cid:0)
AÙp suaát daàu cung caáp ñeán ly hôïp soá 2 ôû truïc thöù caáp. Coâng suaát truyeàn ñeán baùnh raêng soá 2 truïc thöù caáp thoâng (cid:0) Coâng suaát töø baùnh raêng soá 2 truïc thöù caáp daãn ñoäng baùnh raêng soá 2 truïc trung gian vaø daãn ñoäng truïc trung gian Keát quaû, truïc trung gian daãn ñoäng baùnh raêng bò ñoäng
cuoái cuøng thoâng qua baùnh raêng chuû ñoäng cuoái cuøng.
Löu yù: AÙp suaát daàu cuõng cung caáp ñeán ly hôïp soá 1 nhöng töø khi toác ñoä quay cuûa baùnh raêng soá 2 cao hôn baùnh raêng soá 1, coâng suaát töø baùnh raêng soá 1 bò caét bôûi khôùp 1 chieàu.
(cid:0)
78
2.6 Soá 1 (Daõy D3, D4)
Hoaït ñoäng:
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
AÙp suaát daàu cung caáp ñeán ly hôïp soá 1, coâng suaát ñeán
baùnh raêng soá 1 cuûa truïc thöù caáp thoâng qua ly hôïp soá 1.
(cid:0)
(cid:0) Coâng suaát truyeàn ñeán baùnh raêng soá 1 cuûa truïc thöù caáp thoâng qua baùnh raêng soá 1 truïc trung gian daãn ñoäng khôùp moät chieàu. Khôùp moät chieàu hoaït ñoäng laøm daãn ñoäng truïc Keát quaû laø coâng suaát truyeàn ñeán baùnh raêng bò ñoäng
cuoái cuøng thoâng qua baùnh raêng chuû ñoäng cuoái cuøng. Löu yù: ÔÛ daõy D3 hoaëc D4, aùp suaát daàu khoâng cung caáp ñeán ly hôïp soá 1 – Hold. 2.7 Soá 4 (daõy D4)
Hoaït ñoäng:
79
(cid:0)
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
(cid:0)
(cid:0)
AÙp suaát daàu cung caáp ñeán ly hôïp soá 4, coâng suaát truyeàn ñeán baùnh raêng soá 4 truïc sô caáp thoâng qua ly hôïp soá Baùnh raêng soá 4 truïc sô caáp daãn ñoäng baùnh raêng soá 4 truïc trung gian, baùnh raêng soá 4 truïc trung gian daãn ñoäng truïc Keát quaû laø coâng suaát truyeàn ñeán baùnh raêng bò ñoäng
cuoái cuøng thoâng qua baùnh raêng chuû ñoäng cuoái cuøng. Löu yù: ÔÛ daõy D4 ,soá 4, aùp suaát daàu cuõng cung caáp ñeán ly hôïp soá 1 nhöng töø khi toác ñoä quay cuûa baùnh raêng soá 4 cao hôn so vôùi baùnh raêng soá 1, coâng suaát ôû baùnh raêng soá 1 bò caét bôûi khôùp moät chieàu. 2.8 Soá luøi
Hoaït ñoäng:
(cid:0)
(cid:0)
AÙp suaát daàu, ñöôïc môû bôûi van ñieàu khieån baèng tay, ñi ñeán van servo laøm di chuyeån caøng choïn soá luøi ñeán vò trí soá luøi. Caøng choïn soá luøi aên khôùp vôùi voøng choïn soá luøi, khôùp AÙp suaát daàu cuõng cung caáp ñeán ly hôïp soá 4. Coâng suaát ñöôïc truyeàn ñeán baùnh raêng soá luøi trung gian thoâng qua (cid:0) Chieàu quay cuûa baùnh raêng soá luøi truïc trung gian bò ñoåi
chieàu bôûi baùnh raêng soá luøi.
(cid:0)
Keát quaû laø coâng suaát ñöôïc truyeàn ñeán baùnh raêng bò
(cid:0)
ñoäng cuoái cuøng thoâng qua baùnh raêng chuû ñoäng cuoái cuøng. ộ ố IV H p S Ford:
80
Ho¹t §éng Cña HÖ Thèng C¬ KhÝ
C¸c côm chi tiÕt chÝnh díi ®©y ho¹t ®éng kÕt hîp víi nhau ®Ó cung cÊp cho hép sè c¸c tØ sè truyÒn kh¸c nhau:
(cid:0) Ly hîp lïi (cid:0) §ai h·m 2/4 (cid:0) Ly hîp trùc tiÕp (cid:0) Ly hîp tiÕn
(cid:0) Ly hîp mét chiÒu sè tiÕn (cid:0) Ly hîp phanh ®éng c¬ (cid:0) Ly hîp 1/Lïi (cid:0) Ly hîp mét chiÒu sè 1
Ho¹t ®éng cña hÖ thèng c¬ khÝ còng cã liªn quan ®Õn c¸c chi tiÕt cña c¸c bé b¸nh r¨ng hµnh tinh:
(cid:0) B¸nh r¨ng mÆt trêi 1-2. (cid:0) Gi¸ ®ì 1-2/Vßng r¨ng Lïi-4 (2 chi tiÕt ¨n khíp r¨ng víi nhau). (cid:0) Vßng r¨ng 1-2/ Gi¸ ®ì Lïi-4 (2 chi tiÕt ¨n khíp r¨ng víi nhau). (cid:0) B¸nh r¨ng mÆt trêi Lïi-4.
Ho¹t §éng Cña HÖ Thèng §iÖn §iÒu KhiÓn
PCM kiÓm so¸t ho¹t ®éng chuyÓn sè cña hép sè CD4E b»ng c¸ch ®iÒu khiÓn 5 solenoid sau:
(cid:0) Solenoid EPC ®îc ®iÒu khiÓn theo nguyªn t¾c lùc ®iÖn tõ thay ®æi
(variable force).
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
(cid:0) Solenoid chuyÓn sè SS1 ®îc ®iÒu khiÓn theo tÝn hiÖu ON/OFF. Solenoid chuyÓn sè SS2 ®îc ®iÒu khiÓn theo tÝn hiÖu ON/OFF.
(cid:0) Solenoid ly hîp phanh ®éng c¬ CCS ®îc ®iÒu khiÓn theo nguyªn t¾c lùc
®iÖn tõ thay ®æi (variable force).
(cid:0) Solenoid ly hîp biÕn m« (TCCS) ®îc ®iÒu khiÓn theo ®é réng xung (pulse-
width modulation). Ho¹t §éng Cña C¸c Solenoid
(cid:0)
- Solenoid EPC ®ãng vai trß thay ®æi ¸p suÊt dÇu cña m¹ch thuû lùc TV, m¹ch nµy t¸c ®éng ®Õn van ®iÒu ¸p chÝnh ®Ó ®iÒu khiÓn ¸p suÊt m¹ch LP (¸p suÊt m¹ch dÇu chÝnh).
81
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
- Solenoid SS1 vµ SS2 t¸c ®éng ®Õn vÞ trÝ cña c¸c van chuyÓn sè 1-2, 2-3 vµ 3-4, trõ khi cã xuÊt hiÖn ¸p suÊt dÇu ®èi kh¸ng ë phÝa ®èi diÖn. - Solenoid ly hîp phanh ®éng c¬ (CCS) ®ãng vai trß lµm thay ®æi ¸p suÊt m¹ch thuû lùc cÊp ®Õn c¸c van Thêi gian 3-2 (3-2 timing valve) vµ van ly hîp phanh ®éng c¬ ®Ó dÞch chuyÓn vÞ trÝ cña chóng. - Solenoid ly hîp biÕn m« ®ãng vai trß lµm thay ®æi ¸p suÊt m¹ch thuû lùc lµm thay ®æi vÞ trÝ cña van nèi t¾t (bypass valve), t¸c ®éng ®Õn viÖc ®ãng vµ c¾t ly hîp biÕn m«.
Ho¹t §éng Thuû Lùc
ViÖc ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng cña hép sè CD4E liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn dÇu hép sè trong c¸c m¹ch víi c¸c ¸p suÊt kh¸c nhau trong c¸c côm chi tiÕt díi ®©y:
(cid:0) B¬m dÇu hép sè.
(cid:0) Côm ®iÒu khiÓn chÝnh (main
(cid:0) Vá hép sè (cid:0) Loa kÌn
control) (cid:0) BiÕn m« (cid:0) C¸c bé ly hîp ma s¸t
Côm ®iÒu khiÓn chÝnh (main control) bao gåm c¸c côm van vµ solenoid ®iÒu khiÓn c¸c m¹ch dÇu thuû lùc:
(cid:0) Côm solenoid ®iÒu khiÓn sè víi c¸c chi tiÕt sau:
- Solenoid ly hîp phanh ®éng c¬ - Solenoid ly hîp biÕn m« (TCCS)
- Solenoid EPC - Solenoid SS1 - Solenoid SS2
(cid:0) Côm tÝch ¸p víi c¸c chi tiÕt sau:
- Van trît (pull-in valve) - Van thêi gian 3-2 (3-2 timing valve)
- TÝch ¸p 1/Lïi - TÝch ¸p sè tiÕn - TÝch ¸p 2/4
(cid:0) Côm th©n van (c¬ khÝ) víi c¸c chi tiÕt sau:
- Van ly hîp phanh ®éng c¬ - Van 1/Lïi - Van chuyÓn sè 1-2 - Van ®iÒu khiÓn 3-2 - Van chuyÓn sè 2-3
- Van chuyÓn sè 3-4
- Van tay - Van ®iÒu ¸p solenoid - Van nèi t¾t (bypass valve) - Van ®iÒu ¸p biÕn m« - Van ®iÒu tiÕt ®êng èng (line modulator valve) - Van ®iÒu ¸p chÝnh - Van nh¶ s¬-v«
(cid:0) Th©n trung gian gi÷a côm th©n van vµ vá hép sè
82
C¸c côm chi tiÕt ®iÒu khiÓn thuû lùc vµ èng dÉn dÇu kÕt hîp víi nhau theo c¸c nhãm m¹ch sau:
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự ơ – Khoa c khí đ ng l c
¸p suÊt m¹ch dÇu chÝnh (line pressure).
(cid:0) M¹ch b«i tr¬n biÕn m«/m¹ch b«i tr¬n phÝa tríc, sau vµ vi sai. (cid:0) M¹ch solenoid/m¹ch b«i tr¬n truyÒn lùc cuèi. (cid:0) C¸c ly hîp ma s¸t
(cid:0)
Ghi chó: PCM kh«ng cho phÐp c¸c ho¹t ®éng chuyÓn sè 3 vµ 4 víi tay sè ë vÞ trÝ 2 (sè tay) vµ sè 2, 3 vµ 4 víi tay sè ë vÞ trÝ 1 (sè tay).
Hoaït ñoäng caùc caáp soá:
1.Tay sè ë vÞ trÝ "p" vµ "n"
Ho¹t §éng C¬ KhÝ
- Ho¹t ®éng ®ãng ly hîp: Kh«ng Ho¹t ®éng cña bé b¸nh r¨ng hµnh tinh:
(cid:0)
(cid:0)
Chi tiÕt chñ ®éng: Kh«ng Chi tiÕt bÞ ®éng: Kh«ng Chi tiÕt ®øng yªn:
- Côm b¸nh r¨ng bÞ ®éng bÞ gi÷ ë vÞ trÝ P b»ng c¬ cÊu kho¸ c¬ khÝ. - Kh«ng cã ho¹t ®éng gi÷ ë vÞ trÝ N.
(cid:0)
Chi tiÕt quay theo: Kh«ng
(cid:0)
2.Tay sè ë vÞ trÝ "r" Ho¹t §éng C¬ KhÝ §ãng ly hîp:
(cid:0)
Ly hîp lïi. Ly hîp 1/Lïi.
(cid:0)
Ho¹t ®éng cña bé b¸nh r¨ng hµnh tinh:
(cid:0)
(cid:0)
Chi tiÕt chñ ®éng: B¸nh r¨ng mÆt trêi Lïi/4 Chi tiÕt bÞ ®éng: Gi¸ ®ì 1-2/Vßng r¨ng Lïi-4 Chi tiÕt ®øng yªn: Vßng r¨ng 1-2/ Gi¸ ®ì Lïi-4.
83
(cid:0)
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Chi tiÕt quay theo: B¸nh r¨ng mÆt trêi 1-2.
1. Tõ trôc s¬ cÊp (tua-bin) 2. Ly hîp lïi
3. Ly hîp 1/Lïi 4. §Õn bé truyÒn lùc cuèi (final drive)
(cid:0)
3.Hép sè ho¹t ®éng sè 1, Tay sè ë vÞ trÝ "D".
Ho¹t §éng C¬ KhÝ §ãng ly hîp:
(cid:0)
(cid:0)
Ly hîp tiÕn (forward clutch) Ly hîp mét chiÒu sè 1 (Low one-way clutch) Ly hîp mét chiÒu sè tiÕn (forward one-way clutch)
(cid:0)
Ho¹t ®éng cña bé b¸nh r¨ng hµnh tinh:
(cid:0)
(cid:0)
Chi tiÕt chñ ®éng: B¸nh r¨ng mÆt trêi 1-2. Chi tiÕt bÞ ®éng: Gi¸ ®ì 1-2/Vßng r¨ng Lïi-4 Chi tiÕt ®øng yªn: Vßng r¨ng 1-2/ Gi¸ ®ì Lïi-4.
(cid:0)
Chi tiÕt quay theo: B¸nh r¨ng mÆt trêi Lïi-4
1. Tõ trôc s¬ cÊp (tua-bin)
4. Ly hîp mét chiÒu sè 1
84
(cid:0)
5. §Õn bé truyÒn lùc cuèi (final drive)
2. Ly hîp sè tiÕn 3. Ly hîp mét chiÒu sè tiÕn
85
ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ ơ ộ TR NG Đ I H C S PH M K THU T VINH ự – Khoa c khí đ ng l c
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P
4.Hép sè ho¹t ®éng sè 2, Tay sè ë vÞ trÝ "D".
Ho¹t §éng C¬ KhÝ §ãng ly hîp:
(cid:0)
(cid:0)
Ly hîp tiÕn (Forward clutch) Ly hîp mét chiÒu sè tiÕn (Forward one-way clutch) §ai h·m 2/4 (2nd and 4 nd brake band).
(cid:0)
Ho¹t ®éng cña bé b¸nh r¨ng hµnh tinh:
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
Chi tieát chuû ñoäng: Baùnh raêng maët trôøi 1-2 Chi tiÕt bÞ ®éng: Gi¸ ®ì 1-2/Vßng r¨ng Lïi-4 Chi tiÕt ®øng yªn: B¸nh r¨ng mÆt trêi Lïi-4. Chi tiÕt quay theo: Vßng r¨ng 1-2/ Gi¸ ®ì Lïi-4.
1. Tõ trôc s¬ cÊp (tua-bin) 2. §ai h·m 2/4 3. Ly hîp phanh ®éng c¬
4. Ly hîp tiÕn 5. Ly hîp mét chiÒu sè tiÕn 6. §Õn bé truyÒn lùc cuèi (final drive)
(cid:0)
5.Hép sè ho¹t ®éng sè 3, Tay sè ë vÞ trÝ "D" vµ "2". Chøc n¨ng ho¹t ®éng sè 3, tay sè ë vÞ trÝ 2 (sè tay) chØ x¶y ra trong tr êng hîp sang sè b»ng tay sang vÞ trÝ 2 (sè tay) khi xe ch¹y ë tèc ®é cao.
Ho¹t §éng C¬ KhÝ §ãng ly hîp:
(cid:0) Ly hîp tiÕn (forward clutch) (cid:0) Ly hîp mét chiÒu sè 1 (Low one-way clutch) (cid:0) Ly hîp trùc tiÕp (direct clutch) (cid:0) Ly hîp phanh ®éng c¬ (ChØ ®ãng khi nh¶ c«ng t¾c O/D OFF, tay sè ë vÞ
trÝ D) Ho¹t ®éng cña bé b¸nh r¨ng hµnh tinh:
Chi tiÕt chñ ®éng:
- B¸nh r¨ng mÆt trêi 1-2. - Vßng r¨ng 1-2/ Gi¸ ®ì Lïi-4
(cid:0)
(cid:0)
Chi tiÕt bÞ ®éng: Gi¸ ®ì 1-2/Vßng r¨ng Lïi-4 Chi tiÕt ®øng yªn: Kh«ng
86
(cid:0)
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P
Chi tiÕt quay theo: B¸nh r¨ng mÆt trêi Lïi-4.
1. Tõ trôc s¬ cÊp (tua-bin) 2. Ly hîp trùc tiÕp 3. Ly hîp phanh ®éng c¬
4. Ly hîp tiÕn 5. Ly hîp mét chiÒu sè tiÕn 6. §Õn bé truyÒn lùc cuèi (final drive)
(cid:0)
6.Hép sè ho¹t ®éng sè 4, Tay sè ë vÞ trÝ "D".
Ho¹t §éng C¬ KhÝ §ãng ly hîp:
(cid:0)
Ly hîp trùc tiÕp. §ai h·m 2/4.
(cid:0)
Ghi chó: Ly hîp sè tiÕn ë tr¹ng th¸i ®ãng, nhng kh«ng tham gia truyÒn
momen còng gièng nh ly hîp mét chiÒu sè tiÕn quay tr¬n tù do.
Ho¹t ®éng cña bé b¸nh r¨ng hµnh tinh:
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
Chi tiÕt chñ ®éng: Vßng r¨ng 1-2/ Gi¸ ®ì Lïi-4 Chi tiÕt bÞ ®éng: Gi¸ ®ì 1-2/Vßng r¨ng Lïi-4 Chi tiÕt ®øng yªn: B¸nh r¨ng mÆt trêi Lïi-4. Chi tiÕt quay theo: B¸nh r¨ng mÆt trêi 1-2.
87
(cid:0)
1. Tõ trôc s¬ cÊp (tua-bin) 2. §ai h·m 2/4.
3. Ly hîp trùc tiÕp 4. §Õn bé truyÒn lùc cuèi (final drive)
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P
7.Hép sè ho¹t ®éng sè 3, Tay sè ë vÞ trÝ "1".
Ho¹t §éng C¬ KhÝ §ãng ly hîp:
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
Ly hîp tiÕn (forward clutch) Ly hîp mét chiÒu sè tiÕn (forward one-way clutch) Ly hîp trùc tiÕp (direct clutch). Ly hîp phanh ®éng c¬ (coast clutch)
(cid:0)
Ho¹t ®éng cña bé b¸nh r¨ng hµnh tinh:
Chi tiÕt chñ ®éng: - B¸nh r¨ng mÆt trêi 1-2. - Vßng r¨ng 1-2/ Gi¸ ®ì Lïi-4
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
Chi tiÕt bÞ ®éng: Gi¸ ®ì 1-2/Vßng r¨ng Lïi-4 Chi tiÕt ®øng yªn: Kh«ng. Chi tiÕt quay theo: B¸nh r¨ng mÆt trêi Lïi-4.
1. Tõ trôc s¬ cÊp (tua-bin) 2. Ly hîp trùc tiÕp 3. Ly hîp phanh ®éng c¬
4. Ly hîp tiÕn 5. Ly hîp mét chiÒu sè tiÕn 6. §Õn bé truyÒn lùc cuèi (final drive)
(cid:0)
8.Hép sè ho¹t ®éng sè 2, Tay sè ë vÞ trÝ "1". Chøc n¨ng ho¹t ®éng sè 2, tay sè ë vÞ trÝ 1 (sè tay) chØ x¶y ra trong tr êng hîp sang sè b»ng tay sang vÞ trÝ 1 (sè tay) khi xe ch¹y ë tèc ®é cao.
Ho¹t §éng C¬ KhÝ §ãng ly hîp:
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
Ly hîp tiÕn (forward clutch) Ly hîp mét chiÒu sè tiÕn (forward one-way clutch) §ai h·m 2/4 (2nd and 4 nd brake band). Ly hîp phanh ®éng c¬ (coast clutch)
(cid:0)
Ho¹t ®éng cña bé b¸nh r¨ng hµnh tinh:
Chi tiÕt chñ ®éng: B¸nh r¨ng mÆt trêi 1-2.
88
(cid:0)
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P
(cid:0)
(cid:0)
Chi tiÕt bÞ ®éng: Gi¸ ®ì 1-2/Vßng r¨ng Lïi-4 Chi tiÕt ®øng yªn: B¸nh r¨ng mÆt trêi Lïi-4. Chi tiÕt quay theo: Vßng r¨ng 1-2/ Gi¸ ®ì Lïi-4
1. Tõ trôc s¬ cÊp (tua-bin) 2. §ai h·m 2/4 3. Ly hîp phanh ®éng c¬
4. Ly hîp tiÕn 5. Ly hîp mét chiÒu sè tiÕn 6. §Õn bé truyÒn lùc cuèi (final drive)
(cid:0)
9.Hép sè ho¹t ®éng sè 1, Tay sè ë vÞ trÝ "1".
Ho¹t §éng C¬ KhÝ §ãng ly hîp:
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
Ly hîp tiÕn (forward clutch) Ly hîp mét chiÒu sè tiÕn (forward one-way clutch) Ly hîp phanh ®éng c¬ (coast clutch). Ly hîp 1/Lïi (Low/reverse clutch) Ho¹t ®éng cña bé b¸nh r¨ng hµnh tinh:
(cid:0)
(cid:0)
(cid:0)
Chi tiÕt chñ ®éng: B¸nh r¨ng mÆt trêi 1-2. Chi tiÕt bÞ ®éng: Gi¸ ®ì 1-2/Vßng r¨ng Lïi-4 Chi tiÕt ®øng yªn: Vßng r¨ng 1-2/ Gi¸ ®ì Lïi-4 Chi tiÕt quay theo: B¸nh r¨ng mÆt trêi Lïi-4
89
(cid:0)
1. Tõ trôc s¬ cÊp (tua-bin) 2. Ly hîp phanh ®éng c¬ 3. Ly hîp tiÕn
4. Ly hîp mét chiÒu sè tiÕn 5. Ly hîp 1/Lïi 6. §Õn bé truyÒn lùc cuèi (final drive)
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P
IV-Mét sè m¹ch dÇu ®iÒu khiÒn trong hép sè tù ®éng:
a) D·y “ P “
90
1) Hép sè A140L :
b) D·y “ R” :
c) D·y “D” sè 1:
91
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P
d) D·y “ D “ sè 2:
e) D·y “D” sè 3 :
92
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P
f) D·y “ D” sè OD - khãa BiÕn M«:
g) D·y “ D “ sè 2 - kickdown:
93
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P
h) D·y “ 2” sè 2:
i) D·y “ L “ sè 1:
94
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P
a) D·y “ R”:
b) D·y “ D “ sè 1:
95
2) Hép sè A140E :
c) D·y “ D “ sè 2 :
d) D·y “ D “ sè 3 :
e) Sè OD- khãa BiÕn M«:
96
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P
f) D·y “ 2 “ sè 1 :
97
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P
g) D·y “ 2 “ sè 2;
h) D·y “ 2 “ sè 3:
98
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P
i) D·y “ L “ sè 1:
99
Ạ Ọ Ư Ạ Ậ Ỹ Ồ Ệ Đ I H C S PH M K THU T Ố Đ ÁN T T NGHI P

