Chuyên đề 1: Quản lý an toàn lao động, môi trường xây dựng

Chia sẻ: An Vuong | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:49

Thêm vào BST

Báo xấu

146
lượt xem 29
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung chuyên đề trình bày quyền và trách nhiệm của các bên trong quản lý an toàn lao động và môi trường xây dựng; kế hoạch quản lý an toàn và môi trường xây dựng; các biện pháp kiểm soát và đảm bảo an toàn lao động và môi trường xây dựng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chuyên đề 1: Quản lý an toàn lao động, môi trường xây dựng

QUẢN LÝ AN TOÀN LAO ĐỘNG, MÔI TRƯỜNG XÂY DỰNG VÀ QUẢN LÝ RỦI RO TRONG THỰC HIỆN DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH I. Theo yêu cầu của học viện, tập tài liệu có 2 chuyên đề : 1. Quản lý an toàn lao động, môi trường xây dựng: Quyền và trách nhiệm của các bên trong quản lý an toàn lao động và môi trường xây dựng; Kế hoạch quản lý an toàn và môi trường xây dựng Các biện pháp kiểm soát và đảm bảo an toàn lao động và môi trường xây dựng Chuyên đề 1 : Quản lý an toàn lao động, môi trường xây dựng 1. Quyền và trách nhiệm của các bên tham gia thực hiện dự án đầu tư và xây dựng về mặt quản lý an toàn lao động và môi trường xây dựng 1.1 Quy định trong Luật Xây Dựng : Luật xây dựng chi phối các hoạt động xây dựng trên toàn lãnh thổ nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam. Trong c¸c ®iÒu kho¶n cña LuËt X©y Dùng qui ®Þnh cô thÓ vÒ an toµn lao ®éng, an toµn c«ng tr×nh vµ vÒ m«i trêng ®îc trÝch dÉn nh sau:
§iÒu 4, kho¶n 3 cña luËt vÒ nguyªn t¾c c¬ b¶n trong ho¹t ®éng x©y dùng yªu cÇu tæ chøc, c¸ nh©n Tæ chøc, c¸ nh©n hho¹t ®éng x©y dùng ph¶i tu©n theo c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n sau ®©y: ... 3) B¶o ®¶m chÊt lîng, tiÕn ®é, an toµn c«ng tr×nh, tÝnh m¹ng con ngêi vµ tµi s¶n, phßng, chèng ch¸y, næ, b¶o ®¶m vÖ sinh m«i trêng trong x©y dùng; ’’ §iÒu 36 kho¶n 1 môc c qui ®Þnh : Yªu cÇu ®èi víi dù ¸n ®Çu t x©y dùng c«ng tr×nh: (§iÒu 26 dù th¶o LuËt tr×nh Quèc héi t¹i kú häp thø 3) 1. Dù ¸n ®Çu t x©y dùng c«ng tr×nh ph¶i b¶o ®¶m c¸c yªu cÇu chñ yÕu sau ®©y: ... c) An toµn trong x©y dùng, vËn hµnh, khai th¸c, sö dông c«ng tr×nh, an toµn phßng, chèng ch¸y, næ vµ b¶o vÖ m«i trêng; ... §iÒu 37 qui ®Þnh vÒ néi dung dù ¸n ®Çu t x©y dùng c«ng tr×nh bao gåm: (§iÒu 27 dù th¶o LuËt tr×nh Quèc héi t¹i kú häp thø 3) 1. PhÇn thuyÕt minh ®îc lËp tuú theo lo¹i dù ¸n ®Çu t x©y dùng c«ng tr×nh, bao gåm c¸c néi dung chñ yÕu sau: môc tiªu, ®Þa ®iÓm, quy m«, c«ng suÊt, c«ng nghÖ, c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ - kü thuËt, nguån vèn vµ tæng møc ®Çu t, chñ ®Çu t vµ h×nh thøc qu¶n lý dù ¸n, h×nh thøc ®Çu t, thêi gian, hiÖu qu¶, phßng, chèng ch¸y, næ, ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng; §iÒu 52 , Yªu cÇu ®èi víi thiÕt kÕ x©y dùng c«ng tr×nh cã qui ®Þnh : (§iÒu 43 dù th¶o LuËt tr×nh Quèc héi t¹i kú häp thø 3) 1. ThiÕt kÕ x©y dùng c«ng tr×nh ph¶i b¶o ®¶m c¸c yªu cÇu chung sau ®©y: ... c) N §èi víi nÒn mãng vµ kÕt cÊu c«ng tr×nh, thiÕt kÕ ph¶i b¶o ®¶mm ®é bÒn v÷ng, kh«ng bÞ lón nøt, biÕn d¹ng qu¸ giíi h¹n cho
phÐp lµm ¶nh hëng ®Õn tuæi thä c«ng tr×nh, vµ c¸c c«ng tr×nh l©n cËn, an toµn cho ngêi sö dông; ... ®) B¶o ®¶m aAn toµn, tiÕt kiÖm, phï hîp víi quy chuÈn x©y dùng, tiªu chuÈn x©y dùng ®îc ¸p dông; c¸c tiªu chuÈn vÒ phßng, chèng ch¸y, næ, b¶o vÖ m«i trêng vµ nh÷ng tiªu chuÈn liªn quan; ®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh c«ng céng ph¶i b¶o ®¶m thiÕt kÕ theo tiªu chuÈn cho ngêi tµn tËt;®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh c«ng céng ph¶i b¶o ®¶m thiÕt kÕ theo tiªu chuÈn cho ngêi tµn tËt; VÉn trong ®iÒu 52, kho¶n 2 qui ®Þnh : 2. §èi víi c«ng tr×nh d©n dông vµ c«ng tr×nh c«ng nghiÖp, ngoµi c¸c yªu cÇu trªnquy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu nµy cßn ph¶i b¶o ®¶m c¸c yªu cÇu sau ®©y: ... b) B¶o ®¶m aAn toµn cho ngêi khi x¶y ra sù cè; b¶o ®¶m ®iÒu kiÖn an toµn, thuËn lîi, hiÖu qu¶ cho ho¹t ®éng ch÷a ch¸y, cøu n¹n; b¶o ®¶m kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c c«ng tr×nh, sö dông c¸c vËt liÖu, trang thiÕt bÞ chèng ch¸y ®Ó h¹n chÕ t¸c h¹i cña ®¸m ch¸y ®èi víi c¸c c«ng tr×nh l©n cËn vµ m«i trêng xung quanh; c) B¶o ®¶m cC¸c ®iÒu kiÖn tiÖn nghi, vÖ sinh, an toµn, søc khoÎ cho ngêi sö dông; ... §iÒu 53 Néi dung thiÕt kÕ x©y dùng c«ng tr×nh (§iÒu 44 dù th¶o LuËt tr×nh Quèc héi t¹i kú häp thø ba)ph¶i bao gåm c¸c néi dung chñ yÕu sau ®©y: ... 6. Ph¬ng ¸n thiÕt kÕ phßng, chèng ch¸y, næ; ... 8. Gi¶i ph¸p b¶o vÖ §¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ m«i trêng; ... §iÒu 72 : Qui ®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn ®Ó khëi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh: (§iÒu 60 dù th¶o LuËt tr×nh Quèc héi t¹i kú häp thø 3) C«ng tr×nh x©y dùng chØ ®îc khëi c«ng khi cã®¸p øng ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y:
... 6. Cã Cã bbiÖn ph¸p ®Ó b¶o ®¶m an toµn, vÖ sinh m«i trêng trong qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng; ... §iÒu 73 : §iÒu kiÖn thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh (§iÒu 61 dù th¶o LuËt tr×nh Quèc héi t¹i kú häp thø 3)1. Nhµ thÇu khi ho¹t ®éng thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh ph¶i ®¸p øng®¸p øng ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y: ... d) Cã thiÕt bÞ thi c«ng ®¸p øng yªu cÇu vÒ an toµn vµ chÊt lîng c«ng tr×nh. ... 2. C¸ nh©n tù tæ chøc x©y dùng nhµ ë riªng lÎ cã tæng diÖn tÝch x©y dùng sµn nhá h¬n 250m2 hoÆc díi 3 tÇng th× ph¶i cã n¨ng lùc hµnh nghÒ thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt lîng, an toµn vµ vÖ sinh m«i trêng. §iÒu 75. QuyÒn vµ nghÜa vô cña chñ ®Çu t x©y dùng c«ng tr×nh ®èi víitrong viÖc thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh (§iÒu 63 dù th¶o LuËt tr×nh Quèc héi t¹i kú häp thø 3) 1. Chñ ®Çu t x©y dùng c«ng tr×nh trong viÖc thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh cã c¸c quyÒn sau ®©y: ... d) Dõng thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh vµ yªu cÇu kh¾c phôc hËu qu¶ khi nhµ thÇu thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ chÊt lîng c«ng tr×nh, an toµn vµ vÖ sinh m«i trêng; 2. Chñ ®Çu t x©y dùng c«ng tr×nh trong viÖc thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh cã c¸c nghÜa vô sau ®©y: ... d) KiÓm tra biÖn ph¸p b¶o ®¶m an toµn, vÖ sinh m«i trêng trong thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh; ... §iÒu 76. QuyÒn vµ nghÜa vô cña nhµ thÇu thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh (§iÒu 64 dù th¶o LuËt tr×nh Quèc héi t¹i kú häp thø 3) ... 2. Nhµ thÇu thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh cã c¸c nghÜa vô sau ®©y: ...
b) Thi c«ng x©y dùng theo ®óng thiÕt kÕ, tiªu chuÈn x©y dùng, b¶o ®¶m chÊt lîng, tiÕn ®é, an toµn vµ vÖ sinh m«i trêng; ... i) Båi thêng thiÖt h¹i khi vi ph¹m hîp ®ång, sö dông vËt liÖu kh«ng ®óng chñng lo¹i, thi c«ng kh«ng b¶o ®¶m chÊt lîng, g©y « nhiÔm m«i trêng vµ c¸c hµnh vi vi ph¹m kh¸c g©y thiÖt h¹i do lçi cña m×nh g©y ra; ... §iÒu 78. An toµn trong thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh (§iÒu 66 dù th¶o LuËt tr×nh Quèc héi t¹i kú häp thø 3) Trong qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh, nhµ thÇu thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh cã tr¸ch nhiÖm: 1. Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m an toµn cho ngêi, m¸y mãc, thiÕt bÞ, tµi s¶n, c«ng tr×nh ®ang x©y dùng, c«ng tr×nh ngÇm vµ c¸c c«ng tr×nh liÒn kÒ; ®èi víi nh÷ng m¸y mãc, thiÕt bÞ phôc vô thi c«ng ph¶i ®îc kiÓm ®Þnh an toµn tríc khi ®a vµo sö dông; 2. Thùc hiÖn biÖn ph¸p kü thuËt an toµn riªng ®èi víi nh÷ng h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc c«ng viÖc cã yªu cÇu nghiªm ngÆt vÒ an toµn; 3. Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt nh»m h¹n chÕ thiÖt h¹i vÒ ngêi vµ tµi s¶n khi x¶y ra mÊt an toµn trong thi c«ng x©y dùng. §iÒu 79. B¶o ®¶m vÖ sinh m«i trêng trong thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh (§iÒu 67 dù th¶o LuËt tr×nh Quèc héi t¹i kú häp thø 3) Trong qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh, nhµ thÇu thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh cã tr¸ch nhiÖm: 1. Cã biÖn ph¸p b¶o ®¶m vÖ sinh m«i trêng trong qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng bao gåm m«i trêng kh«ng khÝ, m«i trêng níc, chÊt th¶i r¾n, tiÕng ån vµ c¸c yªu cÇu kh¸c vÒ vÖ sinh m«i trêng; 2. Båi thêng thiÖt h¹i do nh÷ng vi ph¹m vÒ vÖ sinh m«i trêng do m×nh g©y ra trong qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng vµ vËn chuyÓn vËt liÖu x©y dùng; 3. Tu©n theoñ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt vÒ b¶o vÖ m«i trêng. 1.2 Quy chế Bảo vệ Môi trường ngành xây dựng Kèm theo quyết định số 29/1999QĐBXD ngày 22/10/1999 của Bộ Xây Dựng. 1.2.3. Quy chÕ nµy quy ®Þnh ph¹m vi ¸p dông lµ:
1. Quy chÕ nµy ®îc ¸p dông ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý, b¶o vÖ m«i trêng ngay tõ kh©u: LËp vµ xÐt duyÖt dù ¸n quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ, ®iÓm d©n c vµ khu c«ng nghiÖp; ChuÈn bÞ dù ¸n ®Çu t x©y dùng; Tæ chøc thi c«ng, nghiÖm thu vµ ®a dù ¸n vµo khai th¸c sö dông; Qu¶n lý §« thÞ vµ qu¶n lý c¸c c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh vËt liÖu vµ thiÕt bÞ x©y dùng; C¸c ho¹t ®éng vÒ ®¸nh gi¸ t¸c ®éng M«i trêng bao gåm c¶ tæ chøc kiÓm tra kiÓm so¸t, thanh tra gi¸m s¸t m«i trêng trong c¸c kh©u cã liªn quan. 2. C¸c c¬ quan Nhµ níc, mäi tæ chøc vµ c¸ nh©n ngêi ViÖt nam vµ ngêi níc ngoµi cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c t vÊn vµ ®Çu t x©y dùng, s¶n xuÊt kinh doanh c¬ khÝ, vËt liÖu x©y dùng trªn l·nh thæ ViÖt nam ®Òu ph¶i thùc hiÖn quy chÕ nµy. C¸c c¬ quan cã chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ níc theo vïng, l·nh thæ vÒ m«i trêng; c¸c Héi chuyªn ngµnh, tæ chøc quÇn chóng vµ nh©n d©n cã quyÒn gi¸m s¸t vµ hç trî mäi mÆt ®Ó b¶o vÖ m«i trêng Ngµnh X©y dùng. 1.2.4. M«i trêng ®îc hiÓu theo kh¸i niÖm thèng nhÊt : M«i trêng Ngµnh X©y dùng quy ®Þnh trong Quy chÕ nµy ®îc hiÓu lµ tæng thÓ cña m«i trêng tù nhiªn, m«i trêng nh©n t¹o cã thÓ bÞ t¸c ®éng bëi c¸c ho¹t ®éng cña c¸c dù ¸n x©y dùng ®« thÞ, ®iÓm d©n c vµ khu c«ng nghiÖp, c¸c c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh vËt liÖu, thiÕt bÞ x©y dùng. M«i trêng ®« thÞ ®iÓm d©n c vµ khu c«ng nghiÖp: bao gåm c¸c yÕu tè tù nhiªn vµ nh©n t¹o, yÕu tè vËt chÊt vµ phi vËt chÊt cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, ¶nh hëng tíi ®êi sèng, s¶n xuÊt, sù tån t¹i, ph¸t triÓn cña thiªn nhiªn vµ con ngêi trong ®« thÞ, ®iÓm d©n c vµ trong c¸c khu c«ng nghiÖp. B¶o vÖ m«i trêng Ngµnh x©y dùng lµ th«ng qua c«ng t¸c ®ång bé trªn c¸c mÆt luËt ph¸p, hµnh chÝnh, kinh tÕ x· héi, khoa häc kü thuËt nh»m t¹o ®iÒu kiÖn tæ chøc tèt m«i trêng ë vµ m«i trêng lao ®éng; gi¶m thiÓu c¸c t¸c ®éng xÊu ¶nh hëng ®Õn c¸c yÕu tè tù nhiªn vµ x· héi. 1.2.5. B¶o vÖ m«i trêng trong c¸c dù ¸n ®Çu t x©y dùng ®îc quy ®Þnh nh sau: + §èi víi tõng dù ¸n x©y dùng ph¶i ®îc x¸c ®Þnh ngay tõ kh©u chuÈn bÞ ®Çu t cho ®Õn giai ®o¹n x©y dùng vµ nghiÖm thu, ®a dù ¸n vµo sö dông. Trong kh©u thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n ®Çu t x©y dùng cÇn thùc
hiÖn c¸c qui ®Þnh vÒ §¸nh gi¸ T¸c ®éng M«i trêng (§TM) (Th«ng t sè 490/1998/TT cña Bé KHCN&MT híng dÉn lËp vµ thÈm ®Þnh b¸o c¸o §TM, Th«ng t sè 1420/MTg ngµy 26/11/1994 Híng dÉn §MT ®èi víi c¸c c¬ së ®ang ho¹t ®éng) vµ cÇn ®a vµo dù ¸n nguån kinh phÝ ®Ó x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kü thuËt xö lý nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn m«i trêng. + C¸c dù ¸n ph¶i b¶o ®¶m phï hîp víi m«i trêng c¶nh quan khu vùc vµ tiÕp nèi thÝch hîp víi h¹ tÇng hiÖn cã, ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn mèi quan hÖ víi c¸c c«ng tr×nh l©n cËn nh hÖ thèng giao th«ng, xö lý níc th¶i, khÝ th¶i, thu gom xö lý r¸c th¶i khu vùc. C¸c nguån chÊt th¶i (khÝ th¶i, níc th¶i, r¸c th¶i) ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh vËn hµnh c«ng tr×nh x©y dùng ph¶i ®îc xö lý côc bé hoÆc ®îc truyÒn t¶i kÝn tíi hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng kÜ thuËt xö lý chÊt th¶i cña ®« thÞ vµ khu c«ng nghiÖp. + VÒ tiÖn nghi, an toµn søc khoÎ cho ngêi sö dông: Ph¶i tu©n thñ Qui chuÈn x©y dùng vµ c¸c Tiªu chuÈn cã liªn quan vÒ chiÕu s¸ng tù nhiªn, th«ng h¬i tho¸ng giã, lèi ®i lèi tho¸t, phßng chèng ch¸y næ, chèng ®éng ®Êt vµ nhiÖt ®é trong phßng ®èi víi c¸c c«ng tr×nh cã sö dông ®iÒu hoµ nhiÖt ®é. VËt liÖu sö dông b¶o ®¶m kh«ng g©y « nhiÔm m«i trêng vµ ¶nh hëng ®Õn søc khoÎ nh÷ng ngêi sèng vµ lµm viÖc trong c«ng tr×nh ®ã. + TiÕt kiÖm n¨ng lîng: CÇn n©ng cao hiÖu suÊt trong viÖc sö dông n¨ng lîng, nhiªn liÖu vµ b¶o ®¶m vÖ sinh m«i trêng x©y dùng theo Qui chuÈn x©y dùng cô thÓ lµ: a. TËn dông ®iÒu kiÖn chiÕu s¸ng tù nhiªn. b. Sö dông c¸c trang thiÕt bÞ trong c«ng tr×nh cã hiÖu suÊt n¨ng lîng cao. c. Vá bao che c¸ch nhiÖt tèt ®Ó gi¶m tèi ®a hiÖn tîng truyÒn nhiÖt. d. C¸c c«ng tr×nh c«ng céng, th¬ng m¹i, chung c nªn sö dông hÖ thèng lµm m¸t trung t©m vµ khi sö dông thiÕt bÞ cã dung m«i lµm l¹nh ph¶i tu©n thñ C«ng íc vÒ b¶o vÖ tÇng ozon mµ ChÝnh phñ ViÖt Nam ®· tham gia ký vµ phª chuÈn ngµy 26 th¸ng 4 n¨m 1994.
1.2.6. B¶o vÖ m«i trêng trªn c«ng trêng x©y dùng a) C«ng trêng x©y dùng C¸c c«ng trêng x©y dùng ph¶i ®¶m b¶o c¸c Qui ®Þnh vÒ an toµn lao ®éng vµ vÖ sinh m«i trêng trong qu¸ tr×nh chuyªn chë vËt liÖu x©y dùng, qu¸ tr×nh thi c«ng vµ hoµn thiÖn c«ng tr×nh. C¸c c«ng trêng x©y dùng ph¶i cã tæng hîp t×nh h×nh m«i trêng ®Þnh kú hoÆc ®ét xuÊt khi cã yªu cÇu, theo b¶n phª duyÖt b¸o c¸o §TM trong qu¸ tr×nh thi c«ng c«ng tr×nh cho ®Õn khi hoµn thµnh, bµn giao ®a c«ng tr×nh vµo sö dông. b) C«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ trªn c«ng trêng Khi thi c«ng mãng cäc cho c¸c c«ng tr×nh trong ®« thÞ ph¶i xem xÐt lùa chän thiÕt bÞ thi c«ng thÝch hîp ®Ó tr¸nh rung ®éng, khãi, bôi, tiÕng ån vµ ¶nh hëng tíi c¸c c«ng tr×nh kh¸c. c) Xö lý níc bÒ mÆt vµ níc th¶i trong qu¸ tr×nh thi c«ng (i). Ph¶i cã hÖ thèng tho¸t níc c«ng trêng b¶o ®¶m kh«ng g©y « nhiÔm nguån tiÕp nhËn, kh«ng g©y sôt lë ®Êt c¸c khu vùc xung quanh, kh«ng g©y lÇy léi lµm ¶nh hëng ®Õn phÝa ngoµi c«ng tr×nh vµ giao th«ng ®« thÞ b»ng c¸ch xö lý riªng trong c«ng trêng hoÆc cã hè thu gom vµ chuyªn chë ra n¬i qui ®Þnh. (ii). C¸c dung dÞch khoan hoÆc bïn ®Êt ph¶i thu gom vµ l¾ng ®äng ®Ó n¹o vÐt hoÆc thu håi. d) Thu gom phÕ th¶i c¸c c«ng trêng thi c«ng. (i). Cã biÖn ph¸p qu¶n lý, thu gom phÕ th¶i x©y dùng, chç vÖ sinh t¹m thêi cho c«ng nh©n x©y dùng. (ii). CÊm ®æ phÕ th¶i x©y dùng tù do tõ trªn cao xuèng mÆt ®Êt hoÆc sµn díi. (iii). Ph¶i cã kÕ ho¹ch thu gom, vËn chuyÓn chÊt th¶i x©y dùng ®Õn n¬i quy ®Þnh. 4. ë nh÷ng n¬i qu¸ chËt hÑp ph¶i xin phÐp n¬i ®æ phÕ th¶i t¹m thêi e. An toµn vÖ sinh trong thi c«ng vµ b¶o vÖ c«ng tr×nh x©y dùng (i). C¸c c«ng trêng x©y dùng ph¶i thùc hiÖn nh÷ng qui ®Þnh vÒ vÖ sinh vµ an toµn lao ®éng theo TCVN 5308-91, an toµn ®iÖn TCVN 4086-95, vµ Qui chuÈn x©y dùng - 1996.
(ii). C«ng trêng ph¶i ®îc che ch¾n chèng bôi vµ vËt r¬i tõ trªn cao, chèng ån vµ rung ®éng qu¸ møc TCVN TCVN 3985-85, phßng chèng ch¸y TCVN 3254-89, an toµn næ TCVN3255-86 trong qu¸ tr×nh thi c«ng. (iii). Xe vËn chuyÓn vËt t, vËt liÖu x©y dùng rêi, phÕ th¶i x©y dùng dÔ g©y bôi vµ lµm bÈn m«i trêng ph¶i ®îc bäc kÝn, tr¸nh r¬i v·i; tr¸nh mang bïn, bÈn trong c«ng trêng ra ®êng phè vµ hÖ thèng ®êng giao th«ng c«ng céng. (iv). C«ng tr×nh kÜ thuËt h¹ tÇng t¹i c«ng trêng: B¶o vÖ c©y xanh trong vµ xung quanh c«ng trêng, viÖc chÆt h¹ c©y xanh ph¶i ®îc phÐp c¬ quan qu¶n lý c©y xanh; ViÖc chiÕu s¸ng bªn ngoµi ph¶i tu©n theo tiªu chuÈn, ®èi víi c¸c nhµ cao tÇng ph¶i cã ®Ìn b¸o hiÖu an toµn ban ®ªm; C¸c c«ng tr×nh vÖ sinh t¹m thêi ph¶i ®îc xö lý triÖt ®Ó vµ kh«ng g©y ¶nh hëng ®Õn m«i trêng l©u dµi sau khi hoµn thµnh c«ng tr×nh. (v). Ph¶i cã biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó b¶o vÖ c¶nh quan, gi¸ trÞ thÈm mü, kh«ng gian kiÕn tróc vµ c¸c yªu cÇu kh¸c cña khu vùc xung quanh trong qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh. 1.2.7. B¶o vÖ m«i trêng trong c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh vËt liÖu x©y dùng a) C¸c c¬ së s¶n xuÊt xi m¨ng 1. Ph¶i xö lý tõ kh©u nhËp nguyªn, nhiªn vËt liÖu (®¸t sÐt, ®¸ v«i, than, dÇu...) ®Õn kh©u thµnh phÈm (bôi xi m¨ng) trong c¸c nhµ xëng theo tiªu chuÈn m«i trêng lao ®éng. 2. §èi víi bôi vµ khÝ th¶i cã nguån gèc tõ ®èt nhiªn liÖu khi nung luyÖn clinker vµ trong kh©u nghiÒn ph¶i qua xö lý läc bôi, cÇn ph¶i tÝnh to¸n ®Çy ®ñ chiÒu cao cña èng khãi víi ®Þa h×nh cho phÐp theo tiªu chuÈn m«i trêng. 3. §èi víi c«ng nghÖ xi m¨ng lß quay s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p ít lµ lo¹i c«ng nghÖ l¹c hËu, tæn hao n¨ng lîng lín, « nhiÔm m«i trêng trÇm träng cÇn u tiªn ®Çu t chuyÓn sang c«ng nghÖ kh« (hoÆc ph¶i c¶i t¹o m«i trêng theo híng ®Çu t hiÖn ®¹i nhÊt). CÇn ph¶i tu©n thñ c¸c qui ®Þnh vÒ an toµn lao ®éng vµ vÖ sinh m«i trêng theo c¸c TCVN cã liªn quan ®èi víi c«ng nghÖ xi m¨ng lß ®øng vµ lß quay.
4. §èi víi c«ng nghÖ xi m¨ng lß ®øng, ph¶i tiÕn hµnh c¶i tiÕn kü thuËt ®Çu t chiÒu s©u hoµn thiÖn d©y chuyÒn, b¶o ®¶m an toµn lao ®éng vµ b¶o vÖ m«i trêng: cÇn sím lo¹i bá nh÷ng c¬ së xi m¨ng lß ®øng kh«ng ®¸p øng yªu cÇu chÊt lîng s¶n phÈm vµ g©y « nhiÔm m«i trêng. b) C¸c c¬ së s¶n xuÊt thuû tinh vµ gèm x©y dùng: + C¸c c¬ së s¶n xuÊt g¹ch x©y: a. Lß nung sÊy tuynen « nhiÔm khÝ th¶i vÉn cßn lín, cÇn trang bÞ hÖ thèng hÊp phô SO2 hoÆc èng khãi ®ñ chiÒu cao nh»m lan to¶ khÝ th¶i theo híng pha lo·ng. b. §èi víi lo¹i lß g¹ch s¶n xuÊt theo kiÓu thñ c«ng l·ng phÝ nguyªn liÖu, nhiªn liÖu vµ g©y « nhiÔm m«i trêng, cÇn h¹n chÕ « nhiÔm m«i trêng tiÕn ®Õn thay thÕ dÇn lo¹i s¶n xuÊt g¹ch thñ c«ng b»ng lo¹i lß nung sÊy tuynen. + C¸c c¬ së s¶n xuÊt tÊm lîp, m¸ phanh « t«: a. C¸c c¬ së s¶n xuÊt nµy g©y « nhiÔm m«i trêng do khÝ th¶i, níc th¶i vµ bôi ami¨ng, xi m¨ng. Ph¶i cã biÖn ph¸p kü thuËt ®Ó xö lý nh»m b¶o ®¶m vÖ sinh m«i trêng vµ an toµn lao ®éng, h¹n chÕ vµ lo¹i trõ c¸c chÊt « nhiÔm tríc khi x¶ ra nguån tiÕp nhËn vµ ph¶i ®îc ®- a ®Õn vÞ trÝ theo quy ho¹ch ®îc duyÖt. b. ViÖc sö dông nguyªn liÖu vµ s¶n xuÊt s¶n phÈm cã chøa ami¨ng cÇn thùc hiÖn ®óng c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh. + C¬ së s¶n xuÊt thuû tinh, kÝnh tÊm x©y dùng: ¤ nhiÔm bôi, dÇu mì, khÝ SO 2, HF vµ c¸c khÝ ®éc h¹i kh¸c còng ph¶i ®îc lo¹i trõ tríc khi x¶ ra nguån tiÕp nhËn. + C¸c c¬ së s¶n xuÊt thiÕt bÞ sø vÖ sinh vµ g¹ch l¸t: C¸c c¬ së s¶n xuÊt nµy g©y « nhiÔm m«i trêng chñ yÕu lµ bôi, khÝ th¶i vµ níc th¶i; ë ph©n xëng s¶n xuÊt vµ tr¸ng men cã hµm lîng cÆn l¬ löng rÊt cao; Ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p kü thuËt xö lý bôi vµ l¾ng cÆn níc th¶i ®¹t tiªu chuÈn tríc khi x¶ ra nguån tiÕp nhËn. + C¸c c¬ së s¶n xuÊt s¶n phÈm c¬ khÝ x©y dùng : ¤ nhiÔm chñ yÕu lµ xØ than, b· ®Êt ®Ìn, phoi s¾t thÐp, SiO 2, NaCO3, c¸t lµm khu«n, khÝ th¶i, dÇu mì vµ c¸c kim lo¹i nÆng trong n- íc th¶i (®Æc biÖt lµ ph©n xëng m¹). Ph¶i cã biÖn ph¸p thu khÝ, bôi,
thu dÇu mì; Trung hoµ vµ xö lý níc th¶i ®¹t chÊt lîng tríc khi th¶i ra nguån tiÕp nhËn. + C¸c c¬ së khai th¸c c¸t, ®¸, sái lµm cèt liÖu bª t«ng, khai th¸c gia c«ng ®¸ èp l¸t: 1. Ph¶i b¶o vÖ c¶nh quan, gi¶m thiÓu sù thay ®æi bÒ mÆt ®Êt ®ai, thay ®æi dßng ch¶y c¸c s«ng suèi. 2. Bôi ®¸ vµ níc th¶i ph¶i ®îc xö lý ®¹t tiªu chuÈn tríc khi x¶ ra nguån tiÕp nhËn. 3. Ph¶i cã biÖn ph¸p kiÓm so¸t vµ xö lý bôi ®¸ tõ nguån ph¸t sinh ®Ó b¶o ®¶m m«i trêng lao ®éng vµ m«i trêng chung: trong nhµ ph¶i ®îc thu hót vµ läc bôi, ngoµi c«ng trêng ph¶i phun Èm nh»m gi¶m l- îng bôi ph¸t t¸n. + KhuyÕn khÝch c¸c c¬ së s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm vËt liÖu x©y dùng ®¹t chÊt lîng m«i trêng. C¸c c¬ së s¶n xuÊt ph¶i x¸c ®Þnh c¸c yÕu tè chñ yÕu cña hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng cña m×nh ®Ó x©y dùng néi qui qu¶n lý c¬ së, cô thÓ gåm: 1. Phæ biÕn nh»m qu¸n triÖt nh÷ng quy ®Þnh vÒ qu¶n lý m«i trêng tõ thñ trëng ®¬n vÞ ®Õn tÊt c¶ mäi thµnh viªn trong ®¬n vÞ. 2. X¸c ®Þnh c¸c s¶n phÈm cña c¬ së s¶n xuÊt cÇn ®¹t tiªu chuÈn m«i trêng . 3. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt cô thÓ ®Ó b¶o vÖ m«i tr- êng. 4. CÇn Qui ®Þnh cô thÓ vÒ c«ng nghÖ, kinh phÝ vµ lùc lîng thùc hiÖn ho¹t ®éng qu¶n lý m«i trêng, cã quy chÕ cô thÓ ®Ó lùc l- îng nµy ho¹t ®éng. 5. §µo t¹o vµ cã c¸c ph¬ng ph¸p n©ng cao nhËn thøc vÒ qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm theo yªu cÇu b¶o vÖ m«i trêng cho c¸n bé, c«ng nh©n viªn. 6. Tæ chøc th«ng tin, tuyªn truyÒn trong néi bé vµ bªn ngoµi vÒ vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i trêng. C¸c th«ng tin ph¶i ®îc lu gi÷ ®Ó cã thÓ kiÓm tra xö lý kÞp thêi. 7. §Þnh kú kiÓm tra m¹ng líi tæ chøc b¶o vÖ m«i trêng cña c¬ së.
8. CÊp qu¶n lý ph¶i kiÓm tra hÖ thèng kü thuËt b¶o vÖ m«i tr- êng nh»m b¶o ®¶m hÖ thèng ho¹t ®éng liªn tôc, thêng xuyªn vµ cã hiÖu qu¶. 9. PhÊn ®Êu b¶o ®¶m c¬ së s¶n xuÊt ®îc cÊp chøng chØ theo c¸c tiªu chuÈn qu¶n lý chÊt lîng ISO 9.000 vµ c¸c tiªu chuÈn qu¶n lý m«i trêng ISO 14.000. + An toµn vµ vÖ sinh lao ®éng trong s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng 1. C¸c c¬ së s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng ph¶i tæ chøc ®Þnh kú kiÓm tra, ®o ®¹c c¸c yÕu tè m«i trêng lao ®éng theo quy ®Þnh hoÆc theo giÊy phÐp vÒ m«i trêng. YÕu tè m«i trêng lao ®éng gåm: a. C¸c yÕu tè vi khÝ hËu (nhiÖt ®é, ®é Èm, tèc ®é giã, bøc x¹ nhiÖt); b. C¸c yÕu tè vËt lý (¸nh s¸ng, tiÕng ån, rung, c¸c bøc x¹ cã h¹i: bøc x¹ ion ho¸ vµ kh«ng ion ho¸), c. C¸c yÕu tè ho¸ häc (h¬i, khÝ, bôi ®éc, chÊt ho¸ häc) d. C¸c vi sinh vËt g©y bÖnh nh vi khuÈn, siªu vi khuÈn, nÊm mèc, c¸c lo¹i ký sinh trïng, c«n trïng. e. Khi c¸c yÕu tè ®éc h¹i vît qu¸ tiªu chuÈn vÖ sinh cho phÐp th× ph¶i cã biÖn ph¸p kh¾c phôc ngay; hoÆc nÕu thÊy cã kh¶ n¨ng xÈy ra sù cè bÊt thêng g©y nguy c¬ ®Õn søc khoÎ vµ tÝnh m¹ng cña ngêi lao ®éng th× ph¶i ngõng ngay ho¹t ®éng vµ b¸o ngay cho c¬ quan cã tr¸ch nhiÖm ®Ó kiÓm tra, xö lý kÞp thêi. 2. C¬ së s¶n xuÊt ph¶i b¶o ®¶m nh÷ng quy ®Þnh vÒ an toµn lao ®éng vµ vÖ sinh m«i trêng cho tõng c¸ nh©n. Xe vËn chuyÓn nguyªn liÖu, vËt liÖu, vËt t x©y dùng ra khái c«ng xëng, xÝ nghiÖp s¶n xuÊt vµo ®êng phè ph¶i che kÝn, tr¸nh r¬i v·i. 2. Kế hoạch quản lý an toàn và môi trường xây dựng 2.1 Ph¬ng ph¸p luËn chung cho b¶o vÖ an toµn lao ®éng vµ b¶o vÖ m«i trêng : 2.1.1 Bản kế hoạch thi công : Khi nghiên cứu biện pháp thực hiện dự án đầu tư và xây dựng, Chủ đầu tư phải lập kế hoạch thực hiện dự án. Có ba bản kế hoạch tiến độ phải lập để có căn cứ ra lệnh khởi công thực hiện dự án là : Bản tổng sơ đồ thi
công (master schedule) là sơ đồ phân chia công trình thành các hạng mục, phân chia hạng mục thành các công tác thi công nhưng không quá chi tiết và lịch thi công. Trong bảng sơ đồ tổng thể này phải thể hiện rõ sự phối hợp giữa nhiều đơn vị tham gia thi công và nêu lên sự phối hợp giữa các đơn vị này sao cho tổng tiến độ được khớp, không bị chờ đợi nhau hoặc chồng chéo công việc. Bản kế hoạch tiến độ thi công ( calendar schedule) cho từng hạng mục, từng công trình lập trên căn cứ bản tổng tiến độ đã được thông qua. Bản kế hoạch cấp sử dụng cụ thể nhất là bản kế hoạch công tác cho từng tháng, từng tuần của đội thi công. Kế hoạch bảo vệ an toàn lao động hay kế hoạch bảo vệ môi trường thường căn cứ vào bản kế hoạch tiến độ thi công cho công trình hoặc hạng mục công trình để lập. 2.1.2 Kế hoạch bảo vệ an toàn lao động: Kế hoạch bảo vệ an toàn lao động lập cho việc thi công công trình dựa vào các nhận thức chung về tai nạn lao động có thể xảy ra trên công trường. Cần nhận thức rõ rằng ngẫu nhiên là hiện tượng tất yếu của cuộc sống sản xuất. Phải thấy trước những tại nạn có thể xảy ra trên công trường để đối phó với nó trong từng giai đoạn thi công. 2.2 Bản kế hoạch bảo vệ an toàn chung cho công trường : Cần nhận thức rằng công trường xây dựng có những đặc điểm dễ xảy ra tai nạn : S¶n phÈm x©y dùng c¬ b¶n tuy lµ s¶n phÈm c«ng nghiÖp nhng l¹i rÊt kh«ng gièng c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp kh¸c. Nh÷ng ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y dùng ®· ¶nh hëng rÊt nhiÒu ®Õn qu¸ tr×nh chÕ t¹o ra nã còng nh lµ nguyªn nh©n g©y ra nh÷ng tai n¹n lao ®éng rÊt ®Æc thï. S¶n phÈm x©y dùng c¬ b¶n chiÕm diÖn réng, chiÕm kh«ng gian lín vµ g¾n liÒn víi mÆt ®Êt ( hoÆc mÆt níc trªn ®Êt). Tõ ®Æc ®iÓm nµy, chóng ta thÊy kh«ng thÓ che phñ hoÆc khã che phñ cho s¶n phÈm x©y dùng trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o s¶n phÈm. PhÇn lín c«ng viÖc cña ngêi lao ®éng x©y dùng c¬ b¶n diÔn ra ë ngoµi trêi. C¸c t¸c nh©n thêi tiÕt, khÝ hËu, thiªn nhiªn mÆc søc ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. ViÖc c¸c t¸c nh©n thiªn nhiªn t¸c
®éng khiÕn cho khi lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt x©y dùng cÇn dù liÖu mäi kh¶ n¨ng ®Ó tr¸nh nh÷ng t¸c ®éng lµm ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng c«ng tr×nh, c¶n trë tiÕn ®é thi c«ng còng nh g©y tai n¹n lao ®éng. Chóng ta biÕt ®Æc ®iÓm khÝ hËu cña níc ta lµ cã hai mïa ma vµ n¾ng râ rÖt. CÇn s¾p xÕp sao ®Ó khi kh«ng ma, tiÕn hµnh nh÷ng viÖc ngoµi trêi ®Ó khi ma lµm nh÷ng viÖc trong m¸i che. C¸c t¸c nh©n thiªn nhiªn b×nh thêng kh«ng ®îc xem nh khã kh¨n ®ét xuÊt ®Ó kÐo dµi thêi h¹n thi c«ng. Ngêi lËp kÕ ho¹ch thi c«ng ph¶i lêng tr- íc ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn t¸c ®éng mµ dù b¸o vµ ®iÒu nµy ®îc ph¶n ¸nh trong thêi h¹n thùc hiÖn dù ¸n khi dù thÇu x©y l¾p. Do chiÕm diÖn réng, chiÕm kh«ng gian lín vµ g¾n liÒn víi mÆt ®Êt nªn khi chÕ t¹o s¶n phÈm x©y dùng, vËt liÖu ®Ó chÕ t¹o ph¶i vËn chuyÓn tõ n¬i khai th¸c vÒ vÞ trÝ c«ng tr×nh. Tõ ®iÒu nµy, kh©u vËn chuyÓn quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y dùng. C«ng t¸c vËn chuyÓn chiÕm tû lÖ lín trong c«ng søc vµ gi¸ thµnh x©y dùng. Qu¸ tr×nh thu mua vµ vËn chuyÓn lµ qu¸ tr×nh rÊt dÔ gÆp rñi ro. Xe vËn chuyÓn ph¶i l¨n b¸nh trªn ®êng t¨ng rñi ro gÆp tai n¹n giao th«ng. C¸c yÕu tè ®Þa chÊt c«ng tr×nh, ®Þa chÊt thuû v¨n khu vùc x©y dùng ¶nh hëng nhiÒu ®Õn s¶n xuÊt x©y dùng do s¶n phÈm x©y dùng g¾n liÒn víi mÆt ®Êt, mÆt níc. ViÖc sö lý nÒn mãng, chèng c¸c sù cè lón, sôt, níc ngÇm, c¸t ch¶y lµ nh÷ng khã kh¨n cÇn ®îc dù liÖu tríc trong qu¸ tr×nh thi c«ng vµ cã biÖn ph¸p ®Ó ng¨n ngõa. Ngoµi ra cßn nh÷ng yÕu tè con ngêi vµ x· héi g©y ra c¸c t¸c ®éng tiªu cùc do ®Æc ®iÓm s¶n phÈm x©y dùng chiÕm kh«ng gian lín, chiÕm diÖn réng g©y ra: sù b¶o vÖ chèng ph¸ ho¹i, chèng mÊt c¾p tµi s¶n, chèng vi ph¹m ®Þa giíi x©y dùng, chèng ph¸ ho¹i v« h×nh ... Thêi gian chÕ t¹o s¶n phÈm x©y dùng dµi: So víi s¶n xuÊt nhiÒu s¶n phÈm c«ng nghiÖp kh¸c, thêi gian chÕ t¹o s¶n phÈm x©y dùng dµi nhiÒu ngµy, nhiÒu th¸ng, nhiÒu n¨m. Thêi gian chÕ t¹o dµi qua nhiÒu mïa khÝ hËu nªn nh÷ng yÕu tè thiªn nhiªn t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y dùng. Do ®Æc ®iÓm cña mçi mïa khÝ hËu, khi s¶n xuÊt x©y dùng cÇn tÝnh to¸n, dù liÖu ®Ó tr¸nh nh÷ng bÞ ®éng khi cã t×nh huèng bÊt thêng do khÝ hËu sinh ra. Khi thêi gian chÕ t¹o dµi cßn nh÷ng ¶nh hëng cña con ngêi, cña x· héi t¸c ®éng nh nh÷ng biÕn ®éng do thay ®æi tæ chøc, thay ®æi chñ tr¬ng s¶n xuÊt, ®Çu t, x©y dùng c«ng tr×nh. Nh÷ng t¸c ®éng tiªu
cùc ®Õn qu¸ tr×nh t¹o s¶n phÈm x©y dùng còng nh dÔ g©y ra tai n¹n lao ®éng do thêi gian thi c«ng dµi lµ ®iÒu tÊt nhiªn. Thêi gian chÕ t¹o dµi lµm t¨ng chi phÝ b¶o qu¶n vËt t, b¶o qu¶n c«ng tr×nh. Ngoµi ra, vËt t, b¸n thµnh phÈm cßn bÞ gi¶m thÊp chÊt l- îng do ph¶i b¶o qu¶n l©u. Thêi gian thi c«ng dµi lµm cho ngêi lao ®éng s¶n xuÊt ph¶i qua nhiÒu thêi kú thay ®æi thêi tiÕt trong mét n¨m. C¸c yÕu tè khÝ tîng, khÝ hËu t¸c ®éng lµm cho søc kháe ngêi lao ®éng bÞ ¶nh hëng. Thi c«ng kÐo dµi thêi gian còng t¨ng mèi nguy c¬ mÊt an toµn trong s¶n xuÊt. §Æc ®iÓm vÒ tÝnh ®a d¹ng vµ phøc hîp cña s¶n phÈm x©y dùng: S¶n phÈm x©y dùng cã rÊt nhiÒu h×nh th¸i kh¸c nhau ( ph¶n ¸nh tÝnh ®a d¹ng): vÒ qui m«, vÒ lo¹i d¹ng, vÒ kÝch cì, vÒ sö dông vèn ®Çu t...Ngêi lao ®éng x©y dùng ph¶i thêng xuyªn thay ®æi m«i trêng lao ®éng t¹o ra nguy c¬ mÊt an toµn lao ®éng. S¶n phÈm x©y dùng do rÊt nhiÒu chñng lo¹i c«ng nh©n chÕ t¹o tham gia, rÊt nhiÒu chñng lo¹i vËt liÖu t¹o thµnh ( ph¶n ¸nh tÝnh phøc hîp). Tõ ®Æc ®iÓm ®a d¹ng vµ phøc hîp cña s¶n phÈm x©y dùng nªn cã nhiÒu qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn s¶n xuÊt x©y dùng cïng diÔn ra trªn mét mÆt b»ng x©y dùng. §ã lµ ®Çu mèi cho sù phèi hîp kh«ng ¨n ý vµ còng lµ nguyªn nh©n t¹o ra mÊt an toµn lao ®éng. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c tiªu chuÈn vÒ qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh s¶n xuÊt x©y dùng phøc t¹p h¬n c¸c s¶n xuÊt kh¸c. Do sù ®a d¹ng cña s¶n phÈm x©y dùng nªn mçi d¹ng cña s¶n phÈm x©y dùng l¹i ph¶i cã nh÷ng phßng ngõa tai n¹n lao ®éng kh¸c nhau. Do tÝnh ®a d¹ng cña s¶n phÈm x©y dùng mµ tai n¹n x¶y ra cho ngêi lao ®éng còng mu«n h×nh mu«n vÎ. Tæ chøc s¶n xuÊt x©y dùng ®a d¹ng vµ phøc hîp nªn mçi d¹ng tæ chøc l¹i cã nh÷ng ®Æc thï riªng vµ nh÷ng ®Æc thï nµy lµm cho ngêi lao ®éng ph¶i ®¬ng ®Çu víi nh÷ng d¹ng tai n¹n lao ®éng kh«ng hoµn toµn gièng nhau. Dự b¸o c¸c tai n¹n kh¶ dÜ cho tõng thao t¸c nghiÖp vô x©y dùng lµ yªu cÇu cña qu¶n lý an toµn trªn c«ng trêng : Nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra tai n¹n lao ®éng trong ngµnh x©y dùng Va ®Ëp c¬ häc
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y dùng ph¶i sö dông vËt liÖu x©y dùng nÆng vµ cã kÝch thíc lín. Nh÷ng vËt liÖu vµ cÊu kiÖn x©y dùng nÕu kh«ng cã nh÷ng biÖn ph¸p chu ®¸o ®Ó n©ng cÊt, chuyÓn vËn tõ vÞ nµy ®Õn vÞ trÝ kh¸c cã thÓ cã kh¶ n¨ng va ®Ëp vµo kÕt cÊu, vËt liÖu kh¸c hoÆc va ®Ëp vµo ngêi ®ang lao ®éng sinh ra tai n¹n cho ngêi lµm viÖc trong ph¹m vi nguy hiÓm. R¬i tõ cao xuèng: ViÖc thi c«ng kÕt cÊu x©y dùng cã thÓ ë díi s©u so víi mÆt ®Êt hoÆc trªn cao . Khi thi c«ng díi s©u, vËt liÖu, cÊu kiÖn còng nh nh÷ng vËt d thõa ®Ó trªn cao cã thÓ l¨n hoÆc di chuyÓn vµ r¬i xuèng chç thÊp h¬n. Sù di chuyÓn vËt liÖu, cÊu kiÖn, c¸c vËt dông thi c«ng hay r¸c x©y dùng tõ trªn cao xuèng mµ kh«ng ngõa tríc cã thÓ r¬i tróng ngêi lµm bªn díi. Còng cã thÓ tõ trªn miÖng hè s©u hoÆc trªn sµn mµ kh¶ n¨ng r¬i ngêi tõ trªn cao xuèng thÊp x¶y ra nÕu kh«ng cã biÖn ph¸p rµo ch¾n. Hµng n¨m trªn c¸c c«ng trêng x¶y ra kh«ng Ýt tai n¹n do ng· tõ trªn cao xuèng thÊp. NhiÒu trêng hîp ng· gi¸o v× nh÷ng lý do tëng nh khã cã thÓ. Trªn gi¸o tr¸t, c«ng nh©n hót thuèc lµo vµ say thuèc, ng· tõ trªn cao xuèng thÊp g©y tai n¹n. Trît ch©n khi di chuyÓn hoÆc g·y tÊm v¸n g¸c gi¸o còng hay x¶y ra lµm ngêi c«ng nh©n lao tõ trªn cao xuèng ®Êt. Lë xôt m¸i ®Êt §Êt cã lùc dÝnh vµ ma s¸t gi÷a nh÷ng h¹t t¹o nªn ®Êt. M¸i dèc tù nhiªn ®îc t¹o ra t thÕ æn ®Þnh nhê lùc dÝnh vµ ma s¸t gi÷a c¸c h¹t ®Êt. Lùc dÝnh vµ ma s¸t phô thuéc kÝch thíc cña h¹t ®Êt vµ ®é ngËm níc cña ®Êt. §µo ®Êt kh«ng t¹o m¸i dèc thêng hay x¶y ra hiÖn tîng lë xôt m¸i dèc. Khi ma, níc ngÊm vµo ®Êt lµm gi¶m lùc dÝnh vµ lùc ma s¸t trong ®Êt, g©y ra hiÖn tîng xôt, lë. Xôt, lë ®Êt cã thÓ vïi lÊp ngêi ®ang lao ®éng ë ch©n dèc, ®ång thêi lµm ngêi ®ang lao ®éng ë trªn cao bÞ ng· xuèng thÊp. Xôt lë ®Êt cßn lµm nghÏn giao th«ng ®i l¹i còng nh g©y tai n¹n giao th«ng. Nhµ ë ven s«ng, ven biÓn bÞ nghiªng, ®æ v× xôt lë ®Êt. Vµo mïa lò, mïa ma , dßng ch¶y ë s«ng, suèi m¹nh vµ d©ng cao lµm xãi lë bê s«ng, lµm cho nhµ cöa, c«ng tr×nh l¨n xuèng s«ng, suèi vµ tr«i theo dßng ch¶y. Tôt, l¨n tõ trªn cao: VËt nÆng nh vËt liÖu, cÊu kiÖn chÊt ë bê hè s©u hoÆc t¹i mÐp sµn trªn cao nÕu xÕp , ®Æt kh«ng æn ®Þnh hoÆc kh«ng chÌn, ch¾n cho c©n b»ng cã thÓ bÞ l¨n hoÆc bÞ tôt xuèng hè s©u. Khi vËt
nÆng r¬i sÏ va ®Ëp vµo kÕt cÊu, g©y nguy hiÓm cho ngêi lao ®éng hoÆc lµm h háng kÕt cÊu hoÆc c¸c vËt kh¸c n»m bªn díi. §iÖn giËt §iÖn lµ nguån n¨ng lîng ®Ó vËn hµnh m¸y mãc x©y dùng , ®Ó chiÕu s¸ng n¬i lao ®éng. D©y dÉn ®iÖn ph¶i ®îc c¸ch ly víi c¸c bé phËn kim lo¹i còng nh ph¶i c¸ch ly víi c¸c bé phËn cña c¬ thÓ ngêi lao ®éng tr¸nh g©y sù truyÒn ®iÖn lµm nguy hiÓm ®Õn søc khoÎ vµ tÝnh m¹ng con ngêi. HiÖn tîng ®iÖn giËt ®· x¶y ra nhiÒu lµm báng vµ chÕt ngêi. §iÖn còng lµ nguån ph¸t sinh nhiÒu vô ch¸y do chËp ®iÖn, do d©y ®iÖn kh«ng ®ñ søc t¶i, dßng ®iÖn lµm nãng d©y dÉn qu¸ nhiÖt ®é cho phÐp , g©y nãng vµ b¾t ch¸y. An toµn sö dông ®iÖn lµ yªu cÇu kh¸ bøc b¸ch cña ngµnh x©y dùng. Tai n¹n ®iÖn x¶y ra do sù chñ quan, thiÕu cÈn thËn, ®«i khi do sù cÈu th¶ cña sù thiÕt kÕ vµ thi c«ng hÖ thèng sö dông ®iÖn. SÐt ®¸nh : C«ng trêng kh«ng bè trÝ hÖ thèng thu l«i hoÆc lµ hÖ thèng thu l«i thiÕt kÕ vµ thi c«ng kh«ng ®óng c¸c yªu cÇu kü thuËt g©y ra hiÖn t- îng sÐt ®¸nh. SÐt cã nguån ®iÖn ¸p rÊt m¹nh, g©y ra phãng ®iÖn ®Õn vµi chôc kiloAmpe hoÆc ®iÖn nhiÔm lµm nguy hiÓm ®Õn tÝnh mÖnh ngêi lao ®éng, g©y ch¸y hoÆc h háng m¸y mãc, thiÕt bÞ x©y dùng. CÇn lµm hÖ thèng thu l«i hîp c¸ch, tr¸nh rñi ro do sÐt. Ng¹t Thi c«ng trong m«i trêng kÝn, th«ng giã kh«ng ®¹t yªu cÇu g©y tai n¹n ngêi c«ng nh©n bÞ ng¹t. Khi cÇn thi c«ng trong giÕng s©u, hÇm dµi ph¶i th«ng giã tèt míi ®ñ kh«ng khÝ cho sù thë cña ngêi lao ®éng. CÇn hÕt søc chó ý, ®¶m b¶o «xy cho c«ng nh©n lao ®éng trong c¸c hÇm tµu, trong giÕng ch×m, trong c¸c bån chøa lín. HiÖn t- îng g©y ng¹t trong c¸c m«i trêng thiÕu «xy còng thêng hay g©y ch¸y do c¸c chÊt khÝ bèc ch¸y nh c¸c hä khÝ cacbua hydro cã nång ®é ®ñ t¹o ch¸y. ChÊt ®éc M«i trêng ®Êt, m«i trêng níc còng nh m«i trêng khÝ ë níc ta bÞ « nhiÔm chÊt ®éc nhiÒu do sö dông ho¸ chÊt ®éc trong thêi kú chiÕn tranh, do ngêi d©n sö dông chÊt diÖt cá, thuèc s©u, thuèc diÖt chuét, ph©n bãn ho¸ häc bõa b·i, thiÕu thËn träng. GÇn ®©y, nhiÒu ngêi l¹i dïng chÊt ho¸ häc hä cyanua ®Ó ph©n ly vµng vµ c¸c kim lo¹i
quý hiÕm kh¸c còng lµ nguån g©y ®éc h¹i cho m«i trêng lao ®éng cña c«ng nh©n x©y dùng. Phßng chèng ®éc h¹i cho m«i trêng n¬i lao ®éng x©y dùng lµ ®iÒu rÊt ®¸ng quan t©m trong giai ®o¹n nµy. Mïi s¬n cã dilu¨ng, x¨ng c«ng nghiÖp hoÆc axªt«n rÊt h¹i cho c¬ quan h« hÊp cña ngêi c«ng nh©n. Bôi ami¨ng, bôi thuû tinh lµ nguån g©y ra ung th phæi vµ viªm phæi. TiÕp xóc víi kh«ng khÝ cã nhiÒu h¬i axit, h¬i cña c¸c ho¸ chÊt kh¸c lµ nguån g©y bÖnh phæi vµ c¸c bÖnh dÞ øng da. Trong nh÷ng c«ng trêng cã xö lý ng©m tÈm gç ph¶i dïng crª«z«t hay c¸c lo¹i thuèc diÖt mèi mät vµ c¸c c«n trïng cã h¹i kh¸c th× c¸c lo¹i thuèc ho¸ chÊt nµy ®Òu lµ chÊt ®éc. CÇn cã biÖn ph¸p h¹n chÕ chÊt ®éc lan to¶ ra kh«ng khÝ còng nh tiÕp xóc víi c¸c bé phËn cña c¬ thÓ. Báng Báng lµ tai n¹n lµm cho ch¸y da cña ngêi lao ®éng. Nguån g©y tai n¹n báng do tiÕp sóc víi löa, víi nhiÖt ®é cao. Cã nhiÒu ngêi bÞ tai n¹n do bÞ níc s«i lµm báng da thÞt. Cã nhiÒu tai n¹n bÞ báng do ch¸y thuèc næ. Khi ch¸y thuèc næ, ®¸m ch¸y g©y nhiÖt ®é cao tøc thêi lµm huû ho¹i c¬ thÓ . Níc ngËp §· cã tai n¹n do lµm lÒu l¸n ven suèi nghØ ®ªm. Trêi kh«ng ma nhng lò thîng nguån vÒ nhanh lµm tr«i l¸n vµ chÕt ngêi. Thi c«ng trong hÇm s©u, giÕng s©u, níc trµn ngËp do èng dÉn níc vì ®ét ngét, m¸y b¬m tho¸t níc háng , kh«ng tho¸t ®îc níc lµm ngËp óng , nguy hiÓm tÝnh m¹ng ngêi lao ®éng. Lao ®éng trong c¸c buång kÝn cña con tµu hay thuyÒn ®ang ch×m cã thÓ bÞ níc ngËp bÊt ngê. Næ, ch¸y Næ, ch¸y lµ tai n¹n hay x¶y ra víi c«ng t¸c x©y dùng. Trong thi c«ng c¸c c«ng t¸c ®Êt cã thÓ sö dông d¹ng c¬ giíi ph¸ næ. An toµn víi c«ng t¸c ph¸ næ cÇn thùc hiÖn hÕt søc nghiªm ngÆt. Qu¸ tr×nh lµm s¹ch c¸c bån chøa x¨ng, dÇu hoÆc tiÕn hµnh söa ch÷a dïng hµn víi c¸c bån tríc ®©y chøa x¨ng, dÇu rÊt hay g©y tai n¹n ch¸y næ. CÇn cã biÖn ph¸p th«ng giã ®Ó h¬i cacbua hydro thÊp ®Õn møc kh«ng ®ñ g©y ch¸y míi ®ñ an toµn. Ch¸y vá bµo, vËt liÖu r¾n nh rÎ lau , mïn ca cã thÓ dÉn ®Õn ch¸y lan to¶. ChËp ®iÖn hay dßng ®iÖn qu¸ lín so víi tiÕt diÖn d©y dÉn còng cã kh¶ n¨ng g©y ch¸y. Khi hµn kh«ng chó ý ®Õn m«i trêng chung
quanh , xØ hµn cßn nãng b¾n ra g©y ch¸y. Ch¸y do chÊt láng hay h¬i x¨ng, dÇu còng lµ nguyªn nh©n thêng trùc. Ch¸y b×nh gas, ch¸y axªtilen, ch¸y b×nh «xy , b×nh hydro còng ®· x¶y ra. YÕu tè sinh häc Trong lao ®éng x©y dùng cßn nhiÒu c«ng viÖc ®îc thi c«ng b»ng ph- ¬ng ph¸p thñ c«ng nh vÐt bïn tho¸t níc cho c¸c dßng s«ng, vÐt cèng níc th¶i hoÆc nhiÒu c«ng t¸c mµ c¸c bé phËn c¬ thÓ cã thÓ tiÕp sóc víi sinh vËt g©y bÖnh hoÆc nhiÔm trïng cho con ngêi. Vi khuÈn cã h¹i lµm ¶nh hëng ®Õn søc khoÎ con ngêi lao ®éng x©y dùng ®Çu tiªn lµ trong c«ng t¸c gi¶i phãng mÆt b»ng, di chuyÓn må m¶. VÐt bïn, lµm vÖ sinh tríc khi lÊp ®Êt mÆt b»ng còng cã thÓ g©y bÖnh tËt vµ lµm nhiÔm khuÈn cho c¬ thÓ ngêi x©y dùng. §iÒu kiÖn vÖ sinh vµ v¨n minh c«ng nghiÖp kÐm trªn c«ng trêng lµm « nhiÔm m«i trêng khÝ, lµm nhiÔm bÖnh cho c«ng nh©n. B÷a ¨n tra trªn c«ng trêng khi kh©u an toµn vÖ sinh thùc phÈm cha ®îc chó ý ®óng møc lµ nguån ®éc h¹i cho søc khoÎ cña ngêi lao ®éng. §· cã nhiÒu vô nhiÔm ®éc tËp thÓ nhiÒu ngêi lao ®éng do b÷a ¨n tra kÐm vÖ sinh, an toµn thùc phÈm. YÕu tè vËt lý : ¢m, Quang, NhiÖt Lao ®éng thuéc nghÒ x©y dùng cßn cã thÓ bÞ lµm viÖc trong m«i tr- êng rÊt ån. §é ån kh«ng khÝ vît trªn c¸c tiªu chuÈn quy ®Þnh vÒ møc ©m cho phÐp rÊt nhiÒu. §iÒu nµy lµm cho bé phËn thÝnh gi¸c cña c«ng nh©n suy kÐm vµ ®ång thêi n¨ng suÊt lao ®éng còng nh møc chÝnh x¸c cña s¶n phÈm chÕ t¹o ra bÞ ¶nh hëng xÊu. Khi hµn hå quang hay nhiÒu c«ng ®o¹n kh¸c trong nghÒ x©y dùng nh rÌn, dËp. Khi ¸nh s¸ng m¹nh nh ¸nh s¸ng hµn kh«ng ®îc che ch¾n cÈn thËn mµ tia s¸ng chiÕu räi trùc tiÕp vµo m¾t sÏ bÞ xng do t¸c ®éng cña c¸c tia cùc tÝm hay hång ngo¹i lµm ph¸ huû tÕ bµo m¾t. Lao ®éng x©y dùng cã khi ph¶i thêng xuyªn diÔn ra trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é cao nh t¹i c¸c ph©n xëng rÌn, ®óc luyÖn kim. CÇn cã trang bÞ thÝch hîp còng nh giê giÊc lao ®éng thÝch hîp nh»m tr¸nh g©y h¹i søc khoÎ c«ng nh©n, cã chÕ ®é båi dìng tho¶ ®¸ng nh»m nhanh phôc håi søc lao ®éng sau mçi ca lµm viÖc. Nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra bÖnh nghÒ nghiÖp trong ngµnh x©y dùng
BÖnh nghÒ nghiÖp lµ bÖnh ph¸t sinh do ®iÒu kiÖn cã h¹i cña nghÒ nghiÖp t¸c ®éng vµo ngêi lao ®éng. BÖnh x¶y ra tõ tõ hoÆc cÊp tÝnh. Mét sè bÖnh nghÒ nghiÖp kh«ng ch÷a khái ®îc mµ ®Ó l¹i di chøng. BÖnh nghÒ nghiÖp cã thÓ phßng tr¸nh ®îc. Nhµ níc quy ®Þnh cã 21 lo¹i bÖnh nghÒ nghiÖp n»m trong c¸c nhãm nh sau ®©y C¸c bÖnh bôi phæi vµ phÕ qu¶n do silic, do atbet, do b«ng NhiÔm ®éc : do ch×, do thuû ng©n, do m¨nggan, do TNT, do asen, do nicotin, do c¸c lo¹i thuèc s©u. NhiÔm ®éc benzen vµ c¸c chÊt ®ång ®¼ng cña benzen. Do c¸c yÕu tè vËt lý nh ån, phãng x¹, rung, gi¶m ¸p. C¸c bÖnh da nghÒ nghiÖp nh s¹m da, loÐt da NhiÔm khuÈn nghÒ nghiÖp nh lao, viªm gan, xo¾n khuÈn. Chi tiÕt ho¸ vÒ c¸c lo¹i bÖnh nghÒ nghiÖp cã thÓ kh¸i qu¸t nh sau : (1) Víi bÖnh nhiÔm ®éc do ch× vµ c¸c hîp chÊt cña ch× : C«ng viÖc g©y ra bÖnh khi tiÕp sóc víi ch× : + ChÕ biÕn ch× vµ c¸c phÕ liÖu cã ch× + Thu håi ch× cò + §óc, d¸t máng ch× +Hµn, m¹ ch× +Gia c«ng c¸c d¹ng vËt liÖu ch× +Söa ch÷a accu ch× +§iÒu chÕ vµ sö dông c¸c oxyt ch×, muèi ch× +Sö dông c¸c d¹ng s¬n , men cã gèc ch× + Pha chÕ tetraethyl ch×, x¨ng pha ch×. BÖnh lý : + Héi chøng ®au bông do ch× + Viªm thËn t¨ng ®¹m huyÕt hoÆc t¨ng huyÕt ¸p do ch× + LiÖt c¬ duçi ngãn tay do ch× + BÖnh n·o do nhiÔm ®éc ch× + Tai biÕn tim m¹ch do nhiÕm ®éc ch× + Viªm d©y thÇn kinh m¾t do nhiÔm ®éc ch× + §au khíp x¬ng do nhiÔm ®éc ch×