Đánh giá hiệu quả của entropy theo dõi độ mê trong phẩu thuật cột sống và thần kinh sọ não

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA ENTROPY THEO DÕI ĐỘ MÊ<br /> TRONG PHẨU THUẬT CỘT SỐNG VÀ THẦN KINH SỌ NÃO<br /> Đào Thị Quế Lam*, Nguyễn Văn Chừng**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Sử dụng hệ thống máy Entropy để theo dõi, đánh giá mức độ mê. Nghiên cứu trên 28 bệnh nhân (BN) được<br /> gây mê toàn thể .<br /> Mục tiêu: Xác định mức độ mê hay tỉnh của bệnh nhân khi đang gây mê – phẫu thuật bằng máy đo<br /> Entropy<br /> Đối tượng và phương pháp: Tiền cứu, cắt ngang, áp dụng lâm sàng.<br /> Kết quả: Nghiên cứu có 28 BN, tuổi nhỏ nhất là 21 tuổi, lớn nhất là 68 tuổi; độ tuổi 40 – 60 chiếm đa số<br /> (67,85%). Phân loại ASA I - II . Tất cả BN được gây mê cân bằng với propofol, fentanyl, rocuronium và<br /> isoflurane hoặc sevoflurane. Tỉ số trung bình tại thời điểm T1, T2 là 0,88 ± 0,17 và 0,95 ± 0,07 theo thứ tự.<br /> Kết luận: Sử dụng hệ thống máy Entropy để đánh giá, theo dõi mức độ mê, thức tỉnh trong khi gây mê là<br /> công việc vô cùng quan trọng, phương pháp không gây một tai biến, biến chứng có hại nào cho người bệnh;<br /> phương pháp không xâm lấn này vô cùng tiện lợi.<br /> Từ khóa: Entropy, BIS, độ mê, thức tỉnh trong gây mê, điện não đồ.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> EVALUATING EFFECTIVENES OF ENTROPY MONITORING TO CERVICOSPINAL AND<br /> NEUROSURGERY CARE<br /> Dao Thi Que Lam, Nguyen Van Chung<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 1 - 2011: 374 - 379<br /> Background: Entropy monitoring is a relatively new method of assessing anesthetic depth. It was<br /> commercially developed by Datex-Ohmeda. It relies on a method of assessing the degree of irregularity in<br /> electroencephalogram signals. Entropy monitors produce two numbers (RE - Response Entropy, SE- State<br /> Entropy) that are related to frequency bandpass used. The signal is captured via a forehead mounted sensor, in a<br /> similar way employed by bispectral index (BIS).<br /> Objective: .Keeping Response Entropy (RE) , State Entropy (SE) value in 30 - 50, assessing the depth of<br /> anesthesia by heart rate and blood pressure.<br /> Methods: Prospective, Crossection, Clinical application study<br /> Results: 28 pateints, adults, ASA I - II, elective neurosurgery, general anesthesia with sevoflurane,<br /> monitoring pulse, blood pressure, SpO2, ET sevoflurane, RE, SE every 10 minute during the operation<br /> Conclusions: entropy help us to use adequately anesthesia agents and avoid awakeness in general<br /> anesthesia. It is very important to monitor, early diagnose and treat.<br /> Keywords: bispectral index BIS; entropy; depth of anesthesia; awakeness; electroencephalography; evoked<br /> potentials;<br /> được y giới đặc biệt quan tâm hiện nay.Trước<br /> MỞ ĐẦU<br /> đây, để theo dõi độ mê, người ta dựa vào những<br /> Thức tỉnh trong gây mê là vấn đề lớn đang<br /> thay đổi về lâm sàng như: nhịp tim, huyết áp, hô<br /> * Bệnh viện Thần Kinh Quốc Tế TP. Hồ Chí Minh, ** Đại học Y Dược TP.HCM<br /> Tác giả liên lạc: BS Đào Thị Quế Lâm<br /> ĐT: 0907589268<br /> Email : quelambui@yahoo.com<br /> <br /> 374<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> hấp, cử động chân tay, dãn nở đồng tử…Những<br /> dấu hiệu này phản ánh gián tiếp tình trạng hoạt<br /> động của vỏ não.Tuy nhiên, trong một số trường<br /> hợp những dấu hiệu này không phản ánh trung<br /> thực tình trạng hiện tại của vỏ não như: sốc,<br /> chấn thương, sản khoa, nhiễm trùng, bệnh nhân<br /> đang dùng thuốc ức chế bêta(3, 7, 8)…<br /> Ngược lại, trong nhiều trường hợp chúng<br /> ta lại duy trì một liều lượng thuốc mê quá<br /> nhiều trong lúc gây mê – phẫu thuật so với<br /> nhu cầu của bệnh nhân đối với yêu cầu đòi hỏi<br /> giảm đau, dãn cơ của phẫu thuật, vừa gây lãng<br /> phí thuốc mê một cách vô ích về phương diện<br /> kinh tế; nhưng vấn đề quan trọng nhất ở đây<br /> là gây hại cho bệnh nhân bởi vì hầu hết thuốc<br /> dùng để gây mê là thuốc độc đối với sự sống,<br /> sinh lý bình thường.<br /> Entropy là một sản phẩm, một dụng cụ y<br /> khoa của hãng Datex-Ohmeda mới đưa vào thị<br /> trường Việt Nam; kết hợp BIS và đo kích thích<br /> điện cơ vùng trán. Nguyên tắc hoạt động dựa<br /> trên sự phân tích mức độ thay đổi của điện não<br /> đồ phối hợp với điện cơ và được chuyển thành<br /> một trị số thông qua thuật toán entropy. Giá trị<br /> này biểu hiện trực tiếp hoạt động của vỏ não,<br /> giúp người thầy thuốc đánh giá độ sâu của bệnh<br /> nhân gây mê một cách khách quan.<br /> Entropy có hai thang điểm: RE và SE. RE<br /> (Response Entropy) có giá trị từ 0 – 100, SE (State<br /> Entropy) có giá trị từ 0 – 91. Khi tỉnh táo hoàn<br /> toàn: RE 90 - 100, SE 80 - 90; tiền mê, lơ mơ :RE –<br /> SE 70 - 80; mê đủ để mổ: RE - SE 30 - 50<br /> Cách gắn Entropy rất đơn giản: ba miếng<br /> điện cực được dán ở vùng trán và thái dương,<br /> nối liền với một dây cáp gắn vào module<br /> Entropy trên monitor, trị số RE và SE sẽ hiện lên<br /> màn hình ở dạng số và đồ thị dạng sóng(1,2,4,10).<br /> <br /> Mục tiêu nghiên cứu<br /> Khảo sát sự thay đổi giá trị Entropy theo<br /> mức độ an thần từ trước khi tiền mê, trong quá<br /> trình gây mê và sau khi rút nội khí quản.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Đánh giá mức độ mê và sự thức tỉnh trong<br /> mổ theo những dấu hiệu lâm sàng từ đó rút ra<br /> kết luận về hiệu quả của Entropy trong theo dõi<br /> độ mê.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Tiền cứu, cắt ngang mô tả, áp dụng lâm<br /> sàng.<br /> Bệnh nhân gây mê toàn diện có theo dõi các<br /> chỉ số: mạch, huyết áp, SpO2 , ETCO2, RE, SE, ET<br /> sevoflurane, MAC. Duy trì nồng độ thuốc mê<br /> sao cho RE,SE dao động trong khoảng 30 - 50,<br /> đánh giá độ mê theo lâm sàng dựa vào mạch,<br /> huyết áp, màu sắc da niêm mạc, co dãn đồng tử;<br /> từ đó đánh giá tính hiệu quả của Entropy trong<br /> theo dõi độ mê .<br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Gồm có 28 bệnh nhân người lớn, tình trạng<br /> ASA I - II, mổ chương trình về cột sống và sọ<br /> não tại khoa Gây mê Hồi sức Bệnh viện Ngoại<br /> Thần kinh Quốc tế TP. Hồ Chí Minh.<br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> Bệnh nhân mổ ở vùng trán và thái dương,<br /> nơi dán điện cực.<br /> <br /> Phương cách thực hiện<br /> Phương tiện máy móc, trang thiết bị:<br /> - Máy gây mê Advance, monitor Datex Omeda theo dõi được những thông số: ECG,<br /> huyết áp động mạch (không xâm lấn hoặc xâm<br /> lấn), SpO2, ETCO2, RE, SE, FI sevoflurane (nồng độ<br /> Sevoflurane trong khí hít vào), ET sevoflurane<br /> (nồng độ sevoflurane cuối thì thở ra).<br /> Ống nội khí quản và bộ dụng cụ đặt nội khí<br /> quản, airway, lọc phổi, điện cực ECG, điện cực<br /> Entropy, dụng cụ đặt nội khí quản khó.<br /> - Thuốc: midazolam, fentanyl, sufentanil,<br /> verocuronium, propofol, sevoflurane, các thuốc<br /> hồi sức như adrenaline, dopamine, ephedrine,<br /> atropine...<br /> <br /> Đánh giá nồng độ Sevoflurane trong duy trì<br /> mê, so sánh với liều khuyến cáo.<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br /> 375<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> - Bảng điểm OAAS (Observer’s Assessment<br /> of Alertness/Sedation) để đánh giá mức độ an<br /> thần:<br /> * OAAS 5: tỉnh hoàn toàn, đáp ứng ngay khi<br /> gọi tên bằng giọng bình thường.<br /> * OASS 4: đáp ứng chậm, mơ hồ khi gọi tên<br /> bằng giọng bình thường.<br /> * OASS 3: chỉ đáp ứng khi gọi tên to hoặc gọi<br /> nhắc lại.<br /> * OASS 2: chỉ đáp ứng khi gọi tên to và lay<br /> nhẹ.<br /> * OASS 1: không đáp ứng khi gọi tên to và<br /> lay mạnh.<br /> - Tiến hành: Bệnh nhân vào phòng mổ, lập<br /> đường truyền tĩnh mạch ngoại biên, mắc<br /> monitor, ghi lại các thông số về mạch, huyết áp,<br /> SpO2, RE, SE.<br /> Tiền mê với midazolam 0,02mg/kg chích<br /> tĩnh mạch, sau 3 - 5 phút tiến hành khởi mê<br /> bằng propofol 1,5 - 2mg/kg. Sau khi độ an thần<br /> đạt đến OAAS1 thì tiêm fentanyl 3 - 4mcg/kg,<br /> (hoặc sufentanil 0,3 - 0,4 mcg/kg ),<br /> vecuronium: 0,1mg/kg, sau khoảng 3 phút đặt<br /> nội khí quản và duy trì mê với sevoflurane,<br /> điều chỉnh nồng độ thuốc mê sao cho Entropy<br /> trong khoảng từ 30 -50.<br /> Theo dõi và ghi lại các thông số về nhịp tim,<br /> huyết áp, RE, SE, ET sevoflurane (nồng độ<br /> sevoflurane cuối thì thở ra), MAC, tại các thời<br /> điểm từ OASS 5, OASS 4, OASS 1, ngay trước<br /> khi đặt nội khí quản, sau khi đặt nội khí quản,<br /> trước lúc rạch da, sau khi rạch da, mỗi 10 phút<br /> trong suốt thời gian phẫu thuật, sau khi rút ống<br /> nội khí quản, (bệnh nhân được rút nội khí quản<br /> tại phòng mổ). Sau mổ hỏi bệnh nhân xem có<br /> nhận biết được gì trong lúc gây mê không.<br /> <br /> Thu thập số liệu<br /> Các số liệu được thu thập dựa trên bảng thu<br /> thập số liệu được thiết lập từ trước<br /> <br /> Xử lý số liệu<br /> Các số liệu thu thập được dựa trên bảng thu<br /> thập số liệu sẽ được nhập và xử lý bằng phần<br /> mềm SPSS 16.0.<br /> <br /> KẾT QUẢ VÀ NHẬN XÉT<br /> Tuổi<br /> Nhóm tuổi<br /> 21 - 39<br /> 40 - 59<br /> 60 - 68<br /> <br /> Số BN<br /> 5<br /> 19<br /> 4<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> 17,86 %<br /> 67,85 %<br /> 14,29 %<br /> <br /> Nhận xét: Theo kết quả nghiên cứu chúng<br /> tôi ghi nhận:<br /> - Bệnh nhân trẻ tuổi nhất là 21 tuổi và lớn<br /> nhất là 68 tuổi; nhóm tuổi từ 40 đến 60 chiếm đa<br /> số (67,85%); những bệnh nhân trong nghiên cứu<br /> này có chỉ định phải điều trị phẫu thuật hầu hết<br /> là trong độ tuổi lao động, được những phẫu<br /> thuật viên chỉ định phẫu thuật và thường là<br /> được chính những bác sĩ có thâm niên chuyên<br /> khoa đủ kinh nghiệm nên bệnh nhân tin tưởng<br /> tự tìm đến, bệnh nhân được quyền chọn lựa bác<br /> sĩ phẫu thuật cho họ, bởi vì bệnh viện chuyên<br /> khoa (bệnh viện ngoài công lập) mới được thành<br /> lập trong những năm gần đây; không giống<br /> những bệnh viện công lập đã được thành lập từ<br /> lâu năm.<br /> <br /> Giới tính<br /> Trong nhóm nghiên cứu này, số bệnh nhân<br /> nữ có 16 TH chiếm 57,1%, nam có 12 TH chiếm<br /> 42,9%; .sự khác biệt nhau không có ý nghĩa<br /> thống kê.<br /> <br /> Chẩn đoán<br /> Số TH<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> <br /> Sọ não<br /> <br /> 2<br /> <br /> 7.1<br /> <br /> Trượt cột sống lưng<br /> <br /> 4<br /> <br /> 14.3<br /> <br /> Thoát vị đĩa đệm cổ<br /> <br /> 6<br /> <br /> 21.4<br /> <br /> Thoát vị đĩa đệm lưng<br /> <br /> 14<br /> <br /> 50.0<br /> <br /> U tủy ngực<br /> <br /> 2<br /> <br /> 7.1<br /> <br /> Tổng cộng<br /> <br /> 28<br /> <br /> 100.0<br /> <br /> Trong nghiên cứu này, trong số bệnh nhân<br /> cần phẫu thuật; số bệnh nhân mổ thoát vị đĩa<br /> đệm lưng là nhiều nhất, chiếm 50%, kế đến là<br /> <br /> 376<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> thoát vị đĩa đệm cổ, chiếm 21,4%; bởi vì bệnh<br /> viện nơi chúng tôi nghiên cứu chuyên về phẫu<br /> thuật thần kinh, tư nhân nên bệnh nhân phẫu<br /> thuât thần kinh sọ não ít hơn phẫu thuật cột<br /> sống; trong phẫu thuật thoát vị đĩa đệm, thoát vị<br /> đĩa đệm cổ là nguy hiểm nhất, vì khi gây mê phẫu thuật mà tai biến, biến chứng xảy ra<br /> thường gây ảnh hưởng đến chức năng hô hấp<br /> và tuần hoàn, như liệt cơ hô hấp, hay tuần hoàn<br /> do tổn thương thần kinh, nhất là thần kinh giao<br /> cảm tủy sống cổ; thêm vào những điều kể trên,<br /> trong khi phẫu thuật phẫu trường bị hạn chế,<br /> che khuất nên theo dõi dấu hiệu gây mê không<br /> thuận lợi như những phẫu thuật khác; vì những<br /> lý do trên, nên theo dõi độ tĩnh mê với hệ thống<br /> Entropy sẽ giúp nhiều thuận lợi và an toàn cho<br /> bệnh nhân.<br /> <br /> Giá trị trung bình của Entropy từ trước,<br /> trong và sau khi mổ<br /> Thời điểm<br /> Trước tiền mê (OASS5)<br /> Sau tiền mê (OASS4)<br /> Sau khi mất ý thức<br /> (OASS1)<br /> Trước khi đặt NKQ<br /> Sau khi đặt NKQ<br /> Trước rạch da<br /> Sau rạch da 5 phút<br /> Sau 10 phút<br /> Sau 20 phút<br /> Sau 30 phút<br /> Sau 40 phút<br /> Sau khi rút NKQ<br /> <br /> RE<br /> 97,68 ± 2,17<br /> 80,72 ± 13,75<br /> 59,81 ± 16,72<br /> <br /> SE<br /> 88,68 ± 2,72<br /> 74,15 ± 12,97<br /> 54,96 ± 15,62<br /> <br /> 54,04 ± 10,13<br /> 58,92 ± 12,55<br /> 50,59 ± 11,35<br /> 41,35 ± 10,54<br /> 40,68 ± 9,08<br /> 30,86 ± 7,37<br /> 40,25 ± 7,89<br /> 40,59 ± 7,40<br /> 95,65 ± 5,83<br /> <br /> 50,62 ± 9,50<br /> 55,73 ± 11,82<br /> 47,52 ± 10,39<br /> 39,65 ± 10,25<br /> 38,00 ± 7,08<br /> 36,39 ± 6,88<br /> 37,68 ± 6,17<br /> 38,85 ± 7,42<br /> 86,04 ± 6,16<br /> <br /> Nhận Xét:<br /> - Trị số Entropy giảm dần theo độ an thần<br /> giảm dần.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> khi bệnh nhân chưa được sử dụng thuốc tiền mê<br /> (RE 97, 86 ± 2,17; SE 88, 68 ± 2,72).<br /> <br /> Sự thay đổi mạch, huyết áp sau tiền mê,<br /> trong mổ và sau mổ<br /> MẠCH GIẢM (%) HUYẾT ÁP GIẢM<br /> (%)<br /> Trước tiền mê 77,91 ±<br /> 137,73 ±<br /> (OASS5)<br /> 12,50<br /> 18,26<br /> Sau tiền mê<br /> 77,73 ±<br /> 0,23%<br /> 129,61 ± 5,90%<br /> (OASS4)<br /> 11,90<br /> 20,23<br /> Sau khi mất ý 74,09 ±<br /> 4,90%<br /> 112,83 ± 18,07%<br /> thức (OASS1)<br /> 11,13<br /> 15,35<br /> Trước khi đặt 66,54 ± 14,60%<br /> 97,23 ± 29,40%<br /> NKQ<br /> 10,57<br /> 15,77<br /> Sau khi đặt<br /> 76,62 ±<br /> 1,60%<br /> 124,36 ± 9,70%<br /> NKQ<br /> 17,68<br /> 25,13<br /> Trước rạch da 64,15 ± 17,66%<br /> 107,44 ± 22,00%<br /> 08,53<br /> 12,29<br /> Sau rạch da 5 64,92 ± 16,67%<br /> 116,92 ± 15,11%<br /> phút<br /> 06,72<br /> 14,71<br /> Sau rạch da 20 64,00 ± 17,85%<br /> 112,61 ± 18,24%<br /> phút<br /> 06,53<br /> 16,69<br /> Sau khi rút NKQ 82,71 ±<br /> 131,89 ±<br /> 15,65<br /> 21,64<br /> <br /> Nhận xét: Trong thời gian phẫu thuật mạch<br /> giảm từ 0,23% đến 17,85% so với lúc đầu, huyết<br /> áp giảm từ 5,90 % đến 29,40% , không có bệnh<br /> nhân nào thức tỉnh hay cử động, sau mổ không<br /> có bệnh nhân nào nghe hay ý thức gì trong khi<br /> mổ. Điều này chứng tỏ bệnh nhân được duy trì<br /> một độ mê đủ để phẩu thuật.<br /> <br /> Nồng độ sevoflurane cuôi thì thở ra<br /> Et sevoflurane khi rạch da<br /> Et sevoflurane sau rạch da 10 phút<br /> Et sevoflurane sau rạch da 20 phút<br /> Et sevoflurane sau rạch da 30 phút<br /> Et sevoflurane sau rạch da 40 phút<br /> <br /> 1,84 ± 0,28<br /> 1,98 ± 0,25<br /> 2,02 ± 0,17<br /> 1,98 ± 0,24<br /> 2,01 ± 0,24<br /> <br /> - Bệnh nhân mất ý thức hoàn toàn ở RE <<br /> 59,8 ± 16,7; SE < 54,96 ± 15,62.<br /> <br /> Nồng độ Sevoflurane dao động, biến đổi từ<br /> 1,84% đến 2,02%. Như vậy, chúng ta nhận thấy<br /> ở nồng độ này bệnh nhân đạt được độ mê đủ<br /> sâu để chịu đựng được phẩu thuật.<br /> <br /> - Entropy tăng nhẹ sau khi đặt nội khí quản,<br /> sau đó giảm .<br /> <br /> Trong 28 bệnh nhân nghiên cứu, có hai bệnh<br /> nhân có tăng Entropy bất thường trong mổ:<br /> <br /> - Trong mổ, Entropy dao động từ 30 - 40<br /> <br /> - Bệnh nhân 1: giới nam 54 tuổi, được chẩn<br /> đoán u tủy vùng ngực, phẫu thuật lấy u được<br /> thực hiện vi phẫu, trong thời gian phẫu thuật<br /> có một lần tăng Entropy cả hai trị số: RE = 99,<br /> SE = 89.<br /> <br /> -.Sau khi rút nội khí quản, bệnh nhân tỉnh<br /> gọi hỏi mở mắt, trả lời đúng tên tương ứng với<br /> giá trị entropy tăng cao trở lại RE 95,65 ± 5,83; SE<br /> 86,04 ± 6,16; nhưng vẫn thấp hơn giá trị ban đầu<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br /> 377<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> - Bệnh nhân 2: giới nam, 65 tuổi, chẩn đoán<br /> u màng não, phẫu thuật lấy u thực hiện vi phẫu,<br /> trong thời gian phẫu thuật có một lúc trên màn<br /> hình phát hiện trị số Entropy tăng: RE = 92, SE =<br /> 73, không rõ đã xuất hiện trong thời gian trước<br /> đó bao lâu.<br /> Cả hai trường hợp, chúng tôi phát hiện kịp<br /> thời và cho tăng nồng độ thuốc mê hô hấp<br /> Sevoflurane lên, sau đó Entropy trở lại như<br /> trước, cả hai bệnh nhân đều chưa có biểu hiện<br /> tỉnh mê hay cử động trên bàn mổ. Sau khi mổ<br /> xong, chuyển về phòng hồi tỉnh, được hỏi lại, cả<br /> 2 bệnh nhân này không ai nhớ lại hay có cảm<br /> giác gì trong mổ; điều này nói lên ưu điểm của<br /> thuốc mê hô hấp Sevoflurane: nồng độ trong<br /> máu tăng nhanh khi điều chỉnh nồng độ, mùi vị<br /> dễ chịu không nồng cay như những thuốc khác,<br /> nên không cần phải dùng thuốc mê tĩnh mạch<br /> Propofol hay thuốc giảm đau opioid, mà thường<br /> khi dùng đường tĩnh mạch, hai loại thuốc ngủ<br /> Propofol và thuốc giảm đau opioids sẽ cho kết<br /> quả ngay tức thời.<br /> Trong nhóm nghiên cứu, duy trì chỉ số<br /> entropy ổn định trong khoảng 40 – 60 (40 ± 10)<br /> không có trường hợp nào người bệnh cử động,<br /> hay có dấu hiệu tỏ vẻ đau đớn, khó chịu trong<br /> lúc rạch da, cũng như trong suốt quá trình phẫu<br /> thuật; và điều đặc biệt là sau khi mổ xong,<br /> không một bệnh nhân nào nhớ hay có nhận biết<br /> những điều gì đã xảy ra trong lúc mổ, kể cả hai<br /> bệnh nhân trong lúc phẫu thuật có chỉ số<br /> entropy có lúc phát hiện tăng cao(4,5,6).<br /> 8.- Entropy là một phương pháp, phương<br /> tiện theo dõi, đánh giá độ mê liên tục không<br /> xâm lấn, không xâm hại gì cho bệnh nhân,<br /> không gây đau đớn gì cả; chỉ cần hệ thống máy,<br /> tương đối gọn nhẹ, khi sử dụng chỉ cần những<br /> miếng điện cực dán ngoài da, những điện cực<br /> này được nối vào máy; những sóng điện não<br /> phức tạp sẽ được phần mềm toán học xử lý để<br /> cuối cùng hiện lên màn huỳnh quang những<br /> chữ số đơn giản; qua những con số đó, người<br /> làm công tác Gây mê Hồi sức chỉ theo dõi và<br /> điều chỉnh độ mê. (1, 2, 11)<br /> <br /> 378<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> - Entropy thay đổi theo mức độ an thần của<br /> bệnh nhân, trị số entropy càng lớn độ an thần,<br /> độ mê càng nhẹ, càng nông; trị số entropy càng<br /> nhỏ độ an thần, độ mê càng nhiều, càng sâu;<br /> entropy phản ánh tình trạng tỉnh-mê tương đối<br /> trung thực và đáng tin cậy.<br /> - Duy trì entropy từ 40 - 60 để đạt độ mê<br /> thích hợp, qua đó phát hiện kịp thời tình trạng<br /> thức tỉnh của bệnh nhân để điều chỉnh thuốc<br /> mê, độ mê hợp lý; không để người bệnh rơi vào<br /> tình trạng mê quá nhiều, và đặc biệt quan trọng<br /> cần quan tâm là đừng để bệnh nhân rơi vào tình<br /> trạng phẫu thuật trong tình trạng bệnh nhân mê<br /> chưa đủ độ, khiến họ phải chịu nhiều đau đớn<br /> mà không diễn đạt ra được bởi vì bệnh nhân<br /> ngủ do thuốc an thần, thuốc mê, thuốc ngủ;<br /> bệnh nhân không vùng vẫy, cựa quậy do tác<br /> dụng của thuốc dãn cơ; mặc dù bệnh nhân mê<br /> chưa đủ độ nhưng khi tỉnh dậy bệnh nhân có<br /> thể không nhớ lại được cảm giác gì trong thời<br /> gian gây mê-phẫu thuật, nhưng những bệnh<br /> nhân này phải chịu đựng những gánh nặng mà<br /> đúng ra họ không phải gánh chịu nếu trong thời<br /> gian phẫu thuật được theo dõi với hệ thống máy<br /> entropy từ đó tránh cho hệ thống các cơ quan<br /> trong cơ thể phải chống trã lại sự xâm kích do<br /> động tác phẫu thuật-gây mê đem đến.<br /> - Từ kết quả nghiên cứu, chúng tôi thấy nên<br /> trang bị và áp dụng entropy cho bệnh nhân gây<br /> mê – phẫu thuật, nhất là những bệnh nhân có<br /> tổng trạng kém, có ASA III, IV, bệnh nhân lớn<br /> tuổi, có bệnh lý tim mạch, suy chức năng gan<br /> thận rất cần một liều thuốc mê đủ, không quá ít<br /> để gây thức tỉnh, nhưng cũng không được quá<br /> nhiều gây nguy hiểm cho bệnh nhân.Vì ở những<br /> bệnh nhân này nếu đánh giá độ mê dựa vào<br /> mạch, huyết áp và dấu hiệu lâm sàng thì không<br /> được chính xác.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> Anderson R E, Jakobsson J G (2004).”Entropy of EEG during<br /> anaesthetic induction: a comparative study with propofol or<br /> nitrous oxide as sole agent “.BJA ; 92(2), pp. 167 - 170<br /> Anderson R E, Jakobsson J G (2004).”Comparison of<br /> bispectral index (BIS) and entropy in patients with cerebral<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br />