TRƯỜNG ĐẠI HỌC
KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP. HCM
KHOA CƠ - ĐIỆN – ĐIỆN TỬ
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
(Mẫu chương trình đào tạo tín chỉ)
1. Thông tin chung về môn học
- Tên môn học: Máy điện
- Mã môn học: 20243088
- Số tín chỉ: 3
- Thuộc chương trình đào tạo của khóa, bậc: Đại học
- Loại môn học: Bắt buộc
Bắt buộc:
Lựa chọn:
- Các môn học tiên quyết: Giải tích mạch điện, Trường điện từ.
- Các môn học kế tiếp: Truyền động điện, Nhà máy điện và Trạm biến áp.
- Giờ tín chỉ đối với các hoạt động:
Nghe giảng lý thuyết : 30 tiết
Làm bài tập trên lớp : 15 tiết
Thảo luận : 15 tiết
Thực hành, thực tập (ở PTN, nhà máy, studio, điền dã, thực tập...): 0 tiết
Hoạt động theo nhóm : 30 tiết
Tự học : 60 giờ
- Khoa/ Bộ môn phụ trách môn học: Bộ môn Điện công nghiệp, Khoa Cơ-Điện-Điện
tử.
2. Mục tiêu của môn học
- Kiến thức: Cung cấp kiến thức cơ bản về máy biến áp, lý luận chung về máy điện
quay, máy điện không đồng bộ cho sinh viên làm cơ sở để tiếp thu các kiến thức
chuyên ngành. Cung cấp kiến thức cơ bản về máy điện đồng bộ, máy điện một chiều
và các máy điện đặc biệt cho sinh viên làm cơ sở để tiếp thu các kiến thức chuyên
ngành.
Kỹ năng: Trên cơ sở các kiến thức mà môn học trang bị, SV có điều kiện hơn khi hội
nhập với những vấn đề kỹ thuật liên quan phát sinh trong thực tế cuộc sống, trong
các công ty, xí nghiệp,… Từ đó, hình thành kỹ năng phát triễn nghề nghiệp. Do đặc
điểm của môn học có tính hệ thống cao, là sự kết hợp của nhiều vấn đề kỹ thuật khác
nhau nên sinh viên cần có kỹ năng phân tích và thiết kế hệ thống cao, kỹ năng tư duy,
tìm tòi, phát hiện những vấn đề mới phát sinh, kỹ năng lựa chọn và ra quyết định xây
dựng hệ thống theo hướng tối ưu hóa.
- Thái độ, chuyên cần: Sinh viên cần phải tham dự lớp đầy đủ để nắm vững kiến thức
môn học, tạo nguồn cảm hứng yêu thích, đam mê môn học, ngành học cho sinh viên.
Góp phần tạo sự tự tin vào năng lực bản thân khi sinh viên ra trường.
3. Tóm tắt nội dung môn học
Khái niệm chung về máy điện.
Máy biến áp: Khái niệm chung về máy biến áp; tổ nối dây và từ hoá máy biến áp;
quan hệ điện từ trong máy biến áp; các chế độ làm việc của máy biến áp; quá trình quá độ
trong máy biến áp; các loại máy biến áp đặc biệt.
Các vấn đề lý luận chung về máy điện quay; dây quấn máy điện quay; S.t.d. của dây
quấn máy điện quay xoay chiều; sức điện động của dây quấn máy điện quay xoay chiều.
Máy điện không đồng bộ; đại cương về máy điện không đồng bộ; quan hệ điện từ
trong máy điện không đồng bộ; đồ thị vòng tròn của máy điện không đồng bộ; mở máy và
điều chỉnh tốc độ của động cơ không đồng bộ; động cơ không đồng bộ một pha.
Máy điện đồng bộ: khái niệm chung về máy điện đồng bộ; từ trường trong máy điện
đồng bộ; quan hệ điện từ trong máy điện đồng bộ; máy phát điện đồng bộ làm việc với tải
đối xứng và không đối xứng; các máy phát điện đồng bộ làm việc song song; động cơ và
máy bù đồng bộ; quá trình quá độ trong máy điện đồng bộ.
Máy điện một chiều: các vấn đề chung về máy điện một chiều; từ trường trong máy
điện một chiều; quan hệ điện từ trong máy điện một chiều; máy phát điện một chiều; động
cơ điện một chiều; các loại máy điện một chiều đặc biệt.
4. Tài liệu học tập
- Tài liệu liệu bắt buộc, tham khảo bằng tiếng Việt, tiếng Anh (hoặc ngoại ngữ khác)
ghi theo thứ tự ưu tiên (tên sách, tên tác giả, nhà xuất bản, năm xuất bản, nơi có tài
liệu này, website, băng hình, ...).
[1] Vũ Gia Hanh, Trần Khánh Hà, “Máy điện 1”, Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật
2008.
[2] Vũ Gia Hanh, Trần Khánh Hà, “Máy điện 2”, Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ
thuật, 2008.
[3] Nguyễn Hữu Phúc, “Kỹ thuật điện 2”, Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí
Minh, 2003.
[4] A.E. Fitzgerald, “Electric Machinery”, Mc. Graw Hill 1990.
[5] P.C. Krause, O. Wasynczuk, S.D. Sudhoff, “Analysis of Electric Machinery”,
Inc., New York 1994.
[6] T. Wildi, “Electrical Machines, Drives, and Power Systems”, Prentice-Hall, Inc
2000.
- (Giảng viên ghi rõ):
Những bài đọc chính: [1], [2], [3]
Những bài đọc thêm: [4], [5], [6]
Tài liệu trực tuyến: www.abb.com, www.ge.com, http://www.usmotors.com,
http://www.electricmotors.machinedesign.com, http://www.simplemotor.com.
5. Các phương pháp giảng dạy và học tập của môn học
- Giảng dạy phần lý thuyết cơ bản của môn học.
- Ví dụ, bài tập phân tích các tình trạng vận hành của máy điện.
- Sinh viên làm đề tài tiểu luận.
- Báo cáo tiểu luận.
6. Chính sách đối với môn học và các yêu cầu khác của giảng viên
Yêu cầu sinh viên hiện diện đầy đủ các buổi học trên lớp, tích cực tham gia các hoạt
động thảo luận trên lớp, chuẩn bị bài trước khi lên lớp, tuân thủ các qui định về thời hạn,
chất lượng các bài tập, bài kiểm tra. Sinh viên cần chủ động tự học, tìm kiếm thông tin tài
liệu về môn học trên thư viện và trên internet, trao dồi kỹ năng học nhóm, tham khảo các
chương, mục trong các tài liệu tham khảo mà giáo viên yêu cầu.
7. Thang điểm đánh giá
Giảng viên đánh giá theo thang điểm 10, Phòng Đào tạo sẽ quy đổi sang thang điểm chữ
và thang điểm 4 để phục vụ cho việc xếp loại trung bình học kỳ, trung bình tích lũy và xét
học vụ.
8. Phương pháp, hình thức kiểm tra - đánh giá kết quả học tập môn học
8.1. Đối với môn học lý thuyết hoặc vừa lý thuyết vừa thực hành
8.1.1. Kiểm tra – đánh giá quá trình: Có trọng số chung là 30%, bao gồm các điểm
đánh giá bộ phận như sau (việc lựa chọn các hình thức đánh giá bộ phận, trọng số
của từng phần do giảng viên đề xuất, Tổ trưởng bộ môn thông qua):
- Điểm kiểm tra thường xuyên trong quá trình học tập: 10%
- Điểm đánh giá nhận thức và thái độ tham gia thảo luận;
- Điểm đánh giá phần thực hành;
- Điểm chuyên cần;
- Điểm tiểu luận: 10%
- Điểm thi giữa kỳ: 10%
- Điểm đánh giá khối lượng tự học, tự nghiên cứu của sinh viên (hoàn thành tốt
nội dung, nhiệm vụ mà giảng viên giao cho cá nhân/ tuần; bài tập nhóm/ tháng;
bài tập cá nhân/ học kì,…).
8.1.2. Kiểm tra - đánh giá cuối kỳ: Điểm thi kết thúc học phần có trọng số 70%
- Hình thức thi: tự luận
- Thời lượng thi: 90 phút
- Sinh viên được tham khảo tài liệu
8.2. Đối với môn học thực hành:
- Tiêu chí đánh giá các bài thực hành:
- Số lượng và trọng số của từng bài thực hành:
8.3. Đối với môn học đồ án hoặc bài tập lớn:
- Tiêu chí đánh giá, cách tính điểm cụ thể:
9. Nội dung chi tiết môn học (ghi tên các phần, chương, mục, tiểu mục…vào cột (1)) và
phân bổ thời gian (ghi số tiết hoặc giờ trong các cột (2), (3, (4), (5), (6) và (7))
Nội dung
Hình th
ức tổ chức dạy học môn học
Tổng
Lên lớp Thực hành,
thí nghiệm,
thực tập,
rèn nghề,...
Tự
học,
tự
nghiên
cứu
Lý
thuyết
Bài
tập
Thảo
luận
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7)
Chương 1: Khái niệm chung về máy
điện
1.1 Định nghĩa và phân loại máy điện
1.2 Các định luật điện từ cơ bản thường
dùng
1.3 Nguyên lý máy phát điện và động cơ
điện
1.4 Vật liệu chế tạo máy điện
1.5 Phát nóng và làm mát máy điện
1.7 Phương pháp nghiên cứu máy điện
Bài tập
2 1 1 0 2 6
Chương 2: Máy biến áp
2.1 Khái niệm chung
2.2 Cấu tạo của máy biến áp
2.3 Nguyên lý làm việc của máy biến áp
2.4 Mô hình toán của máy biến áp
2.5 Sơ đồ thay thế của máy biến áp
2.6 Chế độ không tải của máy biến áp
2.7 Chế độ ngắn mạch của máy biến áp
2.8 Các đặc tính làm việc ở tải đối xứng
của máy biến áp
2.9 Máy biến áp ba pha và tổ nối dây
2.10 Máy biến áp làm việc song song
2.11 Máy biến áp làm việc với tải không
đối xứng
2.12 Quá trình quá độ trong máy biến áp
2.13 Các loại máy biến áp đặc biệt
Bài tập
6 3 3 0 6 18
Chương 3: Các vấn đề lý luận chung về
máy điện quay
3.1 Đại cương về máy điện quay
3.2 Dây quấn của máy điện quay
3.3 Sức điện động của dây quấn máy điện
quay xoay chiều
3.4 Sức từ động của dây quấn máy điện
quay xoay chiều
2 1 1 0 2 6