Ề ƯƠ Ố Ậ Ể Đ C NG ÔN T P KI M TRA CU I KÌ II
Ọ Ữ NG VĂN 10 NĂM H C 20202021
(THAM KH O)Ả
Ớ Ạ Ộ Ố Ứ Ế A. GI I H N KI N TH C VÀ M T S KĨ NĂNG
ể Ọ
ị ậ ộ ể ọ ạ thu c th phú, cáo, ngh lu n trung đ i văn b n/đo n trích
ạ ữ ệ ngoài sách giáo khoa).
ả ạ ạ ể ứ
ạ ể ạ ủ ng th c bi u đ t, th lo i c a văn b n/đo n trích. ả t tiêu bi u trong văn b n/đo n trích. c ph chi ti
ạ ể ả
ề ộ ặ ắ ủ ả ạ c đ c s c v n i dung c a văn b n/đo n trích: ch đ , t ủ ề ư ưở , v nấ ng t
ệ ả ạ ậ ậ ủ c đ c s c v ngh thu t c a văn b n/ đo n trích: ữ ậ l p lu n, ngôn ng ,
ư ể ệ ả ạ ủ th lo i ể ạ th hi n trong văn b n/đo n trích.
ị ủ ả c ý nghĩa, giá tr c a các y u t ứ n i dung, hình th c trong văn b n.
ả ượ c nh ng bài h c ọ , thông đi pệ t n i dung văn b n.
ữ ả văn xuôi t ế ố ộ ừ ộ s ự ự trung đ iạ (Ng li u ữ ệ ngoài sách giáo khoa).
ứ ể ạ ả ạ
ạ c ph chi ti ể ạ ủ ng th c bi u đ t, th lo i c a văn b n/đo n trích. ả t tiêu bi u trong văn b n/đo n trích.
ể ả ạ
ặ ắ ề ộ ủ ả ạ c đ c s c v n i dung c a văn b n/đo n trích: ch đ , t ủ ề ư ưở , v nấ ng t
ệ ả ạ ậ ậ ủ c đ c s c v ngh thu t c a văn b n/đo n trích: ữ ậ l p lu n, ngôn ng ,
ư ể ệ ả ạ ề ừ ... ộ ố ặ c m t s đ c tr ng c a ủ th lo i ể ạ th hi n trong văn b n/đo n trích.
ị ủ ượ ế ố ộ ả Ể I. Đ C HI U: (4,0 đi m) ả ể 1. Đ c hi u các (ng li u ế : ậ Nh n bi t ươ ị ượ + Xác đ nh đ ế ị + Xác đ nh các ỉ + Ch ra thông tin trong văn b n/đo n trích. Thông hi uể ượ ể + Hi u đ ị ậ ề đ ngh lu n... ể ượ ặ ắ ề + Hi u đ ừ ệ ả hình nh, bi n pháp tu t ... ể ượ ộ ố ặ + Hi u đ c m t s đ c tr ng c a ậ ụ : V n d ng + Đánh giá đ ượ + Rút ra đ ể ọ 2. Đ c hi u văn b n ế : ậ Nh n bi t ươ ượ ị + Xác đ nh đ ế ị + Xác đ nh các ỉ + Ch ra thông tin trong văn b n/đo n trích. Thông hi uể ượ ể + Hi u đ ị ậ ề đ ngh lu n... ượ ặ ắ ể + Hi u đ ệ ả hình nh, bi n pháp tu t ể ượ + Hi u đ ậ ụ : V n d ng + Đánh giá đ c ý nghĩa, giá tr c a các y u t ứ n i dung, hình th c trong văn b n.
ữ ượ ọ , thông đi pệ t n i dung văn b n.
c nh ng bài h c ơ
ệ th , ngâm khúc
ừ ộ trung đ i (Nạ ả ữ ệ ngoài sách giáo khoa). g li u
ả ứ ươ
ị ạ ạ ả ể ạ ệ
. ế c thông tin trong văn b n
ặ ủ ư ượ ệ ể ệ ữ ệ ậ
ủ ạ ả c đ c s c v n i dung c a văn b n/đo n trích: ch đ ,
ủ ữ ậ ả ệ ả ạ ủ ề tình c m c a nhân v t... ngôn ng , hình nh,
ệ
ặ ắ ... ộ ố ặ ể ệ ư ả ạ ả ậ ủ c đ c s c v ngh thu t c a văn b n/đo n trích: ừ c m t s đ c tr ng c a ể ạ th hi n trong văn b n/đo n trích. ủ th lo i
ứ
ị ủ ữ ừ ộ ả ả giá tr c a các y u t n i dung, hình th c trong văn b n ượ n i dung văn b n ế ố ộ ọ , thông đi pệ t
ứ ộ ầ ể ạ + Rút ra đ ể ọ 3. Đ c hi u truy n ế ậ Nh n bi t: ể ạ ủ + Xác đ nhị ng th c bi u đ t, th lo i c a văn b n/đo n trích. ph ể ủ ậ ậ + Xác đ nh nhân v t, chi ti t ngh thu t tiêu bi u c a văn b n/đo n trích. ạ ả /đo n trích ỉ + Ch ra đ ậ + Nh n di n đ c tr ng c a phong cách ngôn ng ngh thu t th hi n trong văn ạ ả b n/đo n trích. Thông hi uể : ể ượ ặ ắ ề ộ + Hi u đ ề ượ ể + Hi u đ bi n pháp tu t ể ượ + Hi u đ ậ ụ V n d ng: ậ + Nh n xét + Rút ra đ c nh ng bài h c II. LÀM VĂN: (6,0 đi m)ể ạ ầ 1. Th lo i và yêu c u các m c đ c n đ t
ạ ươ Phú sông B ch Đ ng : ằ (Tr ng Hán Siêu) ạ ả /đo n trích
ậ
ị ể ượ ị ậ ị ậ
ề ờ ạ ằ . ẩ Phú sông B ch Đ ng i thi u thông tin v th i đ i, tác gi
ị ộ ượ ố ụ
ạ ể ể ố ệ ừ ổ ậ ủ ả ề ầ ấ c ki u bài ngh lu n, v n đ c n ngh lu n. ạ ả , tác ph m c b c c, n i dung chính, các nhân v t c a bài phú. c , đi n tích, đi n c trong văn b n/đo n trích.
ệ
ộ ề cượ nh ngữ giá tr vị ề n i dung và ngh thu t c a ộ hào dân t c; có s k t h p hài hòa nhu n nhuy n gi a t ố ố ự ế ợ ẫ ầ ệ ồ ọ ướ ự c, t ữ tình; l ậ ủ bài ữ ự ễ i văn bi n ng u đăng đ i; gi ng đi u hùng h n, tha
t...ế
ạ ậ ụ ứ ề tác ph m ẩ Phú
ằ đ vi
ế ậ ụ ki n th c v đáp ngứ yêu c u c a đ ươ ả v n d ng ỉ ủ ậ ả ầ ủ ề. ng Hán Siêu Tr
t Nam. :
ể
ổ ậ ấ ớ ắ ề ẻ ấ ẩ ể ớ ứ ệ ụ ữ ế ệ ậ ị ề
ả ọ ị ậ ề a. Ngh lu n v văn b n ế : Nh n bi t + Xác đ nh đ ệ ớ + Gi + Xác đ nh đ ậ + Nh n di n t Thông hi uể : Trình bày đ ầ phú: tinh th n yêu n ị ậ ự s , ngh lu n và tr thi ậ ụ : V n d ng + V nậ d ng nh ng kĩ năng t o l p văn b n, ữ ị ậ ể ế ượ ạ sông B ch Đ ng c bài văn ngh lu n hoàn ch nh t đ ẩ ị ủ + Nh n xét, đánh giá giá tr c a tác ph m, vai trò c a tác gi ệ ọ trong văn h c Vi ậ ụ V n d ng cao + Liên h , so sánh v i các tác ph m khác đ đánh giá, làm n i b t v n đ ngh ậ lu nậ ; v n d ng ki n th c lí lu n đ có nh ng phát hi n sâu s c, m i m v n đ ị ậ . ngh lu n ạ ễ + Di n đ t sáng t o, ạ giàu hình nh, có gi ng đi u ệ riêng.
ệ ượ ộ ố ố ớ văn b nả đ i v i cu c s ng, ủ c vai trò, ý nghĩa c a thông đi p trong
ộ
ả ạ ệ ứ ự ề ề văn b nả /đo n trích trong Chuy n ch c phán s đ n T n Viên
ấ ể ượ c ki u bài ngh lu n, v n đ c n ngh lu n.
ệ ề ầ ả ị ậ ề ờ ạ ị ậ ự ề ẩ Chuy n ch c phán s đ n ứ , tác ph m
ả
ậ ệ ệ ố ự ệ ượ ố ể... trong ể , h th ng nhân v t, ngôi k c c t truy n, các s vi c tiêu bi u
ả ị ạ
ạ ả ể ể ố ệ ừ ổ c , đi n tích, đi n c trong văn b n/đo n trích.
ệ ủ ị ề n i dung và ngh thu t
ử ủ ộ ả ữ ươ ạ ộ ấ ả ậ c a văn b n/đo n trích: ự , dũng c m c a nhân v t Ngô T Văn trong cu c đ u tranh
ẳ ậ ự cượ nh ng giá tr v ti t ế c ề
ấ ề ệ ế ả ặ ư c a ủ truy n truy n kì...
ữ ạ ậ ế ệ ề
ị ậ ỉ ụ ể ế ượ t đ
ầ ủ ề. ả ủ ễ ẩ ữ Nguy n D trong văn
:
ể ẩ
ổ ậ ấ ề ấ ớ ứ ệ ụ ữ ể ệ ậ ậ ị ắ , đ cộ
ả ọ gi ng đi u
ệ riêng. ệ ộ ố ượ ạ giàu hình nh, có ủ c vai trò, ý nghĩa c a thông đi p trong ố ớ văn b nả đ i v i cu c s ng,
ộ
+ Đánh giá đ ệ ạ . i xã h i hi n t ị ậ b. Ngh lu n v ữ ễ (Nguy n D ). ế : ậ Nh n bi t ị + Xác đ nh đ ệ ớ i thi u thông tin v th i đ i, tác gi + Gi T n Viên . + Xác đ nh đ văn b n/đo n trích. ậ + Nh n di n t Thông hi uể : + Trình bày đ ợ ng tr c + Ng i ca khí ố ố ớ ế ự v i th l c gian tà; đ cao l i s ng ngay th ng, chính tr c... ố ờ ệ + C t truy n li kì, b t ng ; chi ti t kì o đ c tr ng ậ ụ : V n d ng + V nậ d ng nh ng kĩ năng t o l p văn b n, ki n th c v th lo i truy n truy n kì và ứ ề ể ạ ả ẩ tác ph m đ vi c bài văn ngh lu n hoàn ch nh theo yêu c u c a đ ậ ị ủ + Nh n xét, đánh giá giá tr c a tác ph m, vai trò c a tác gi ệ ọ t Nam. h c Vi ụ V nậ d ng cao ề + Liên h , so sánh v i các tác ph m khác đ đánh giá, làm n i b t v n đ ngh lu nậ ; v n d ng ki n th c lí lu n văn h c đ phát hi n nh ng v n đ sâu s c ọ ế đáo trong văn b n. ả ạ ễ + Di n đ t sáng t o, + Đánh giá đ ệ ạ i. xã h i hi n t ề
ị ậ
ườ
ẻ
ạ
ả
ặ
ầ
Tình c nh l
ủ loi c a ng
i chinh ph
ụ (Đ ng Tr n Côn,
ị ể ế
ị ậ
ượ
ể
c ki u bài ngh lu n, v n đ c n ngh lu n.
ả ị
ụ
ả
ẩ Chinh ph ngâm
ị ậ , tác ph m
ề ầ , d ch gi
ạ và đo n trích
ấ i thi u thông tin v th i đ i, tác gi ườ
ề ờ ạ i chinh ph
ụ.
ậ ữ
ủ
ạ
ả
ệ ượ ừ ổ
ả
ạ
c t
c , đi n tích, đi n c trong văn b n/đo n trích. ỗ
ệ
ộ
ạ c n i dung và ngh thu t đo n trích: n i đau kh c a ng
ổ ủ ậ
ể ượ ả
ậ ạ
ứ
ệ
ơ
ườ i ả
c. Ngh lu n v đo n trích Đoàn Th Đi m) ậ Nh n bi t: ị + Xác đ nh đ ệ ớ + Gi ủ ẻ ả loi c a ng Tình c nh l ượ ộ ị c n i dung c m xúc, nhân v t tr tình… c a đo n trích. + Xác đ nh đ ể ố ậ + Nh n di n đ Thông hi u: ể Trình bày đ ả ố ụ chinh ph ph i s ng trong c nh cô đ n, khao khát h nh phúc l a đôi; ngh thu t miêu t ậ .. ộ n i tâm nhân v t.
ế
ụ
ị ị
ậ t đ
ụ ứ ki n th c v
ề ậ ứ ể ế ượ ề tác ph m ẩ đ vi
ỉ
ậ ậ
ả ị ậ v n d ng ậ ầ ủ ề
ọ
ả
ẩ
ệ
ủ
ả ị
t Nam.
, d ch gi
trong văn h c Vi
ớ
ẩ
ể
ậ ậ ụ ệ
ị ậ ; v nậ
ề
ể
ế
ứ
ề ị ậ
ổ ậ ấ ẻ ấ
ữ ả
gi ng đi u
ạ giàu hình nh, có
ớ ắ ệ riêng.
ạ
ệ
ủ
ượ
ố ớ
ộ ố
ộ c vai trò, ý nghĩa c a thông đi p trong đo n trích đ i v i cu c s ng, xã h i
ệ ạ
ạ
Truy n ệ Ki uề (Trao duyên, Chí khí anh hùng)
ị
ể
ượ
ị ậ
ị ậ
ệ
ề ờ ạ
c ki u bài ngh lu n, v n đ c n ngh lu n. ẩ Truy n Ki u ệ ậ
ậ
ề ầ ề và đo n trích. ạ , tác ph m ạ ệ c n i dung, nhân v t, bi n pháp ngh thu t… trong đo n trích.
ấ ả i thi u thông tin v th i đ i, tác gi ệ ể ố
ể
ả
ạ
ượ ộ ệ ượ ừ ổ c t
c , đi n tích, đi n c trong văn b n/đo n trích.
ượ ộ
ậ
ạ ự
ậ
ệ c n i dung và ngh thu t đo n trích: ấ ạ ầ
ề ộ
ủ ọ
ủ
ệ
ậ
ắ
ổ
i thân qua l
i “
ậ
ườ
ưở
ủ
ệ
ọ
ự ừ ả ng anh hùng c a T H i; ngh xây d ng
ng, lí t
ừ ả
ườ
ạ ậ
ả
ị ậ kĩ năng
ử ụ ỉ
ầ ủ ề
ị ậ
ứ
ẩ
t o l p văn b n, s d ng các thao tác ngh lu n; c bài văn ngh lu n hoàn ch nh đáp ng yêu c u c a đ bài.
ậ l p dàn ý, ể ế ượ t đ
ủ
ễ
ẩ
ả
ọ Nguy n Du trong văn h c
ệ
ể
ẩ
ớ
ị ậ ; v nậ
ổ ậ ấ ẻ ấ
ề ị ậ
ứ
ế
ể
ề
ữ ả
ắ ớ ệ riêng.
ạ giàu hình nh, có
gi ng đi u
ộ ố
ố ớ
ượ
ủ
ệ
ạ
ộ c vai trò, ý nghĩa c a thông đi p trong đo n trích đ i v i cu c s ng, xã h i
ậ ụ V n d ng: ậ + V nậ d ng kĩ năng t o l p văn b n; v n d ng ki n th c v l p lu n trong văn ngh ạ ậ ụ ế lu n, các thao tác ngh lu n; c bài văn ngh ứ lu n hoàn ch nh đáp ng yêu c u c a đ bài. ị ủ + Nh n xét, đánh giá giá tr c a tác ph m, vai trò c a tác gi V n d ng cao: + Liên h , so sánh v i các tác ph m khác đ đánh giá, làm n i b t v n đ ngh lu n ệ ậ ụ d ng ki n th c lí lu n đ có nh ng phát hi n sâu s c, m i m v n đ ngh lu n; ọ ạ ễ + Di n đ t sáng t o, + Đánh giá đ hi n t i. ị ậ ề đo n trích d. Ngh lu n v ế : ậ Nh n bi t + Xác đ nh đ ớ + Gi ị + Xác đ nh đ ậ + Nh n di n đ Thông hi u: ể Trình bày đ ị + Trao duyên: bi k ch tình yêu, thân ph n b t h nh và s hi sinh quên mình c a Ki u vì ờ trao duyên” đ y đau kh ; ngh thu t kh c h a n i tâm ườ ạ h nh phúc c a ng ề nhân v t Thúy Ki u. + Chí khí anh hùng: khát v ng lên đ ượ hình t i anh hùng T H i. ng ng ậ ụ V n d ng: ậ ụ + V n d ng các kĩ năng ể ọ đ c hi u tác ph m đ vi ị ủ ậ + Nh n xét, đánh giá giá tr c a tác ph m, vai trò c a tác gi ệ t Nam. Vi ậ ụ V n d ng cao: + Liên h , so sánh v i các tác ph m khác đ đánh giá, làm n i b t v n đ ngh lu n ệ ậ ụ d ng ki n th c lí lu n đ có nh ng phát hi n sâu s c, m i m v n đ ngh lu n; ọ ạ ễ + Di n đ t sáng t o, + Đánh giá đ ệ ạ . i hi n t
Ộ Ố Ơ Ả Ộ Ủ Ẩ Ạ B. N I DUNG C B N C A M T S TÁC PH M, ĐO N TRÍCH
Ằ Ạ ƯƠ NG HÁN SIÊU
ấ ả Bài 1. PHÚ SÔNG B CH Đ NG TR ọ ừ ấ
(?1354) ầ ộ ầ ế ậ ượ
ủ : H c v n uyên thâm. T ng tham gia các cu c chi n đ u c a * Tác gi ố quân dân nhà Tr n ch ng quân MôngNguyên. Đ c các vua Tr n tin c y và nhân dân kính tr ngọ * Tác ph m ẩ Th lo i ể ạ : Phú c thổ ể
ầ ầ ệ ề ươ ờ : Khi v
ạ ứ ể ủ ố ề i ả ể ng tri u nhà Tr n đang có bi u hi n suy thoái, c n ph i ệ ạ i quá kh anh hùng đ c ng c ni m tin trong hi n t
ả ủ ng nhân v t
ớ ồ ậ khách (phân thân c a tác gi ): ườ
ộ
ố ể ứ ạ ị
ả ướ ủ khách đ ệ ấ t) ạ t tha sóng kình, th ằ : th m ng, hùng vĩ, hoành tráng ( );
ạ ướ ng, t
ư ấ ị ậ ươ ng, h c u)
ệ
Trùng H ng nh
ạ
ệ ầ ọ t huy t, t ế ự
ố ấ ạ ế ủ ự ệ ọ ắ
ị ẳ ả K theo trình t ắ ờ ể ẫ ế
ờ ị
ườ ẳ ể i
ị ứ ị ả ế ị ắ t lí sâu s c
ấ ế ề ổ ả Hoàn c nh ra đ i nhìn l ộ * N i dung ượ Hình t ấ ớ ư ế ủ ệ ạ i có tâm h n khoáng đ t, hoài bão l n lao, tha th c a con ng + Xu t hi n v i t ấ ướ ế ớ ố ủ ớ ươ c, v i quá kh hào hùng c a dân t c. Tráng chí b n ng đ t n t v i quê h thi ữ ấ ợ ượ ươ c g i lên qua 2 lo i đ a danh (l y trong đi n c TQ và nh ng ng c a ph ị đ a danh đ t Vi ơ ộ + C nh sông B ch Đ ng ẽ san sát, đìu hiu) hoang vu, đìu hiu, l nh l o ( ế ồ ự ả + C m xúc hào; bu n ti c, ng m ngùi : vui s ượ (nhân dân đ a ph Hình t ng các bô lão + Thái độ: Nhi ế t tình, hi u khách, tôn kính ằ ồ ưở : Vi c ệ Ngô chúa phá Ho ng Thao ng + H i t ư ế + L i kờ ể: Chi n tích ắ ị thánh b t Ô Mã ự ượ ậ ng . ta và đ ch t p trung l c l ượ ấ đ ố ) c thua….ch ng đ i . căng th ng, gay c n ( ả ế ắ ế ẻ . k t qu : ta chi n th ng, k thù th t b i th m h i → ể ệ ộ ớ ự ễ di n bi n c a s ki n v i thái đ , gi ng đi u đ y nhi ử ụ ọ hào. L i k ng n g n, cô đ ng, súc tích, s d ng câu dài ng n khác nhau… ắ ậ ề + Suy ng m, bình lu n v chi n th ng ề ) ơ ắ n i hi m, nhân tài, tr i chi u . nguyên nhân ta th ng, đ ch thua ( ủ . kh ng đ nh v trí, vai trò c a con ng → Đó là c m h ng mang giá tr nhân văn và có t m tri + L i caờ ị : Mang ý nghĩa t ng k t, có giá tr nh m t tuyên ngôn v chân lí B t nghĩa
ư ầ ư ộ ổ
ờ
ủ hai v thánh quân
ạ ủ ợ ự ợ ằ
ố ị
ặ ẳ ắ quy t đ nh. Ta th ng gi c không ch ệ ữ ấ ỉ ở đ t hi m ệ t, ể mà quan tr ngọ
ể ậ ị
ế ấ ữ ặ do, không b gò bó vào niêm lu t, k t h p gi a t c m xúc phong phú, đa d ng ữ ự ế ợ ẽ ạ . K t c u ch t ch ,
ng,…
ể ệ ườ ự ề ệ ậ ố ự ộ ộ ả ươ ạ i di n đ t khoa tr ề hào, ni m tin vào con ng i và v n m nh qu c gia, dân
thì tiêu vong, có nhân nghĩa thì l u danh thiên c ậ ủ khách L i ca + bình lu n c a ị + Ca ng i s anh minh c a ế + Ca ng i chi n tích c a quân dân ta trên sông B ch Đ ng ị ố + Hai câu cu i: Kh ng đ nh chân lí: Trong m i quan h gi a đ a linh và nhân ki ế ị ế ố ệ t là y u t nhân ki ứ ở ơ đ c cao h n là b i nhân tài có ử ụ ậ : S d ng th phú t ệ * Ngh thu t ự ả tình, có kh năng b c l s và tr ễ ố ủ th pháp liên ngâm, l * Ý nghĩa: Th hi n ni m t t cộ
Ữ Ễ Ệ Ả Ự Ề
ấ . Xu t thân: Gia đình khoa b ng ả . Làm (??) Ứ ả : S ng vào kho ng th k XVI
ẩ ề ả ư
ữ ế ằ t b ng ch Hán, ạ ụ m t ộ thiên c kìổ bút vi
ệ ; tính tình: ạ quê quán: huy n Yên Dũng, đ t L ng Giang
th y s tà gian thì không th ch u đ ấ ạ ể ị ượ c
ọ ổ
ộ i nói)
→ ầ ệ ư ủ ướ ả can đ m, c vi c h ng yêu tác quái c a tên hung th n
ấ ẽ ướ ộ ạ ọ ầ
→ ộ ụ ộ ờ (tôn tr ng th n linh, tin vào hành đ ng ờ ẻ m c đích:
→ ừ ạ ẵ ụ ữ ự ề ươ ả gìn công lí ệ ng nhi m v gi ả đ m đ
ướ ờ ặ m c kặ ệ, ọ ủ ồ i đe d a c a h n ma t ữ c nh ng l ng gi c (
ưở ướ nhiên )
ẻ
ẳ ) NS là k ngay th ng ả ộ ẻ ặ ầ ạ Ngô So n là m t k sĩ ngay
ươ ườ ể ị n uế c ng c i, không ch u nhún nh i l ng đ tâu trình Diêm V ng (
ượ ấ
ị
c tàn ác ổ ầ ướ ạ ỏ ả ệ c Vi t ấ ẽ ứ t: b n lĩnh, m nh m , c ng c i, dám đ u
ộ ẻ m t k sĩ n ấ i cái ác, cái x u đ b o v công lí và chính nghĩa
ẽ ặ ị
ệ ệ ẫ ấ ẫ t gây s chú ý, h p d n
ề ộ ệ ả ẫ Bài 2. CHUY N CH C PHÁN S Đ N T N VIÊN NGUY N D ế ỉ ố * Tác gi ậ quan, nh ng không lâu thì v lui n d t * Tác ph mẩ ể ạ : Truy n kì (SGK) ề Th lo i ề ừ Truy n kì m n l c ấ ứ Rút ra t Xu t x : ử ầ ờ ế ỉ ệ ồ g m 20 truy n, ra đ i vào n a đ u th k XVI ử ậ ộ : Nhân v t Ngô T Văn * N i dung ệ : tên tu i: So n; ổ ớ i thi u Gi ấ ự ả ả nóng n y, kh ng khái, → ố ề ươ ng pháp truy n th ng trong văn h c c Theo ph ộ ờ Tính cách (hành đ ng, thái đ , l ự ươ + C ng tr c, yêu chính nghĩa ứ ố ề ậ . đ t đ n vì t c gi n tr ế ệ ẽ ạ m nh m , quy t li t ắ ố t m g i s ch s , kh n tr i c khi đ t . tr ạ ấ chính nghĩa, l y lòng trong s ch, thái đ chân thành mong tr i s chia) tr h i cho dân ứ ậ . s n sàng nh n ch c phán s đ n T n Viên ườ ả + Dũng c m, kiên c ng ề ợ . không run s , đi m nhiên tr ấ ự ẫ ứ ồ ng t v n c ng i ng t ng ỉ ạ ạ ướ ọ c b n qu D Xoa (kêu to . gan d tr ọ ạ ạ . cãi l i và v ch m t tên hung th n h Thôi, kh ng khái th ngẳ ỏ ờ ẽ ứ . dùng l ư ấ …) gi y không tin xin đem t ầ ộ + Giàu tinh th n dân t c ể ệ ừ ế ự ớ t tr th l c xâm l i cùng đ di . đ u tranh t ụ ồ ỏ ỗ n i oan và ph c h i danh v cho Th th n n . làm sáng t → Ngô T Văn ệ ướ ử c Vi ể ả ệ ạ ố tranh ch ng l ậ ệ * Ngh thu t ế ấ ố ự Xây d ng c t truy n giàu k ch tính, k t c u ch t ch ắ ự ế D n d t câu chuy n khéo léo, nhi u chi ti ấ ể Cách k chuy n và miêu t sinh đ ng, h p d n
ử ụ ề ả
ế ố ự kì o, nh ng v n mang nh ng nét hi n th c ứ ệ ư ẫ ự ề ữ ề ả ườ ữ ệ đ cao nh ng ng ự i trung th c, S d ng nhi u y u t * Ý nghĩa: Chuy n ch c phán s đ n T n Viên
ề ầ ẳ ẳ ộ ồ ờ ị ngay th ng, giàu tinh th n dân t c; đ ng th i kh ng đ nh ni m tin vào công lí, chính
ủ nghĩa c a nhân dân ta.
Ẻ Ả Ụ Ủ Ụ I CHINH PH (trích CHINH PH
Ặ ƯỜ Ị Ể
ố ộ ộ ặ ế ỉ ử ầ
ọ
ắ ệ ữ i x Kinh B c. Hi u: H ng Hà n sĩ. Thông
ọ ỏ ắ
ướ ỗ ườ ợ ườ ủ ấ c n i đau kh , m t mát c a con ng ấ i, nh t là ng i v lính trong
ế ộ
ế
ế ề ố ứ ạ ọ ọ
ự ự s + tr tình ườ ữ ả
ủ ả
ễ ạ ị ộ ườ ơ ồ
ụ ả ố ứ ườ ờ ồ Bài 3. TÌNH C NH L LOI C A NG Ầ NGÂM) Đ NG TR N CÔN, ĐOÀN TH ĐI M * Tác giả: ầ Đ ng Tr n Côn (? ?). Quê: Hà N i. S ng vào n a đ u th k XVIII. Là m t danh ế sĩ tài ba, hi u h c. ể ườ ứ ị ồ Đoàn Th Đi m (1705 1748). Ng ộ ờ ề ặ ư minh, h c gi i, nhan s c, nh ng g p nhi u ngang trái trong cu c đ i * Tác ph mẩ Chinh phụ ngâm ờ ả Hoàn c nh ra đ i ầ ữ + Đ u nh ng năm 40 TK XVIII ổ ộ ả + C m đ ng tr chi n tranh N i dung ố + T cáo chi n tranh phong ki n phi nghĩa ề + Đ cao quy n s ng, trân tr ng khát v ng tình yêu, h nh phúc l a đôi ể ạ Th lo i + Ngâm khúc: t ng đo n cú (478 câu) + Nguyên tác: tr ả ấ ụ ị + B n d ch: song th t l c bát (408 câu) ạ * Đo n trích V trí: câu 193 216 c a b n di n Nôm ả N i dung: Tình c nh và tâm tr ng ng trong th i gian dài ng ổ i chinh ph ph i s ng cô đ n, bu n kh ở ề ậ i ch ng đi đánh tr n không có tin t c, không rõ ngày tr v
ộ
ủ ơ ẻ ườ ụ bóng c a ng
ầ ơ ỗ ể ệ i chinh ph ạ ắ ố ộ
ướ ẳ ngoài rèm th
ể ệ ụ ọ i chinh ph và ng n đèn khuya;
ế ỉ m t mình mình bi
ơ ộ ế ề * N i dung Tám câu đ u: N i cô đ n, l ỗ ộ + N i cô đ n th hi n qua hành đ ng m t mình d o hiên v ng, buông, cu n rèm ề ầ c ch ng mách tin nhi u l n, mong tin vui mà ườ ữ ự ố ỗ + N i cô đ n th hi n qua s đ i bóng gi a ng ộ ẫ t, m t mình mình hay v n ch là ộ ỗ ầ Tám câu ti p: N i s u mu n tri n miên
ộ ỗ ầ
ộ ắ ậ ề ừ ề ờ ả ự ả ặ ậ c th hi n qua s c m nh n v th i gian tâm lí. Ng ướ i chinh ờ đ ngằ ể ệ ườ ờ c th i gian n ng n trôi mà c m nh n m t kh c gi
ư ố ươ ế i to n i s u, nàng c tìm đ n nh ng thú vui nh : đ t h
ẳ ữ ượ ố ỉ ữ ầ ả g ươ ng, ả i to mà ng, soi g c gi ngượ . S u ch ng nh ng không đ
ặ
ớ ươ
ỏ
ng đau đáu ộ ẻ ử ớ ượ ợ ỗ ể ệ ấ ứ ộ ủ ỗ c ch ng th u hi u, s chia. M c đ c a n i nh đ
ể ,...
ượ ự ề ề ớ c đ n đáp vì s xa cách v không gian là quá l n
ườ
ế ộ ụ ả ậ n i tâm nhân v t, ngôn t c nh ng tình, miêu t tinh t ừ
ụ ả
i chinh ph trong tình c nh chia ế ổ ủ ố ườ ế ứ ề ạ ượ + N i s u mu n đ ư ế ụ ph nh đ m t ng b ư ẵ đ ng nh niên ả ỗ ầ ể ả + Đ gi ư ệ ả g y đàn nh ng vi c gì cũng ch là ề ơ còn n ng n h n ố Tám câu cu i: N i nh th ế ớ ượ ỗ c th hi n qua m t khát khao cháy b ng g i lòng mình đ n non Yên + N i nh đ ữ ồ ượ c g i lên qua nh ng mong đ ẳ ừ thăm th m, đau đáu t láy ủ + Khát khao c a nàng không đ ờ ) ằ (đ ng lên b ng tr i ả ả ậ : Bút pháp t ệ * Ngh thu t ệ ừ ề ọ ọ ch n l c, nhi u bi n pháp tu t ồ ơ ạ ỗ * Ý nghĩa: Ghi l i n i cô đ n, bu n kh c a ng ế lìa, đ cao h nh phúc l a đôi và ti ng nói t cáo chi n tranh phong ki n
Ệ Ề
ẩ ị , tác ph m, v trí đo n trích
ạ ộ ế ớ ơ ớ ủ i, là nhà th l n c a văn
ạ ệ
ự ượ ổ ế t Nam. ẩ
ệ ề c sáng tác d a trên ị ẩ ệ . Tác ph m có giá tr
ắ ự ị ệ
ạ ế ở ầ Trao duyên (câu 723 đ n câu 756 c a ệ ủ Truy n Ki u ộ ề ): M đ u cho cu c
ổ ủ
ế ừ ả ề ): T H i ệ ủ Truy n Ki u
Chí khí anh hùng (câu 2213 đ n câu 2230 c a ệ ớ ậ ự ề t Thuý Ki u ra đi l p s nghi p l n.
ờ
ờ ư ầ ậ ọ ừ ư ề ậ ừ c y, ch u, l y ừ i x ng hô v a nh trông c y v a
ị ề ế ư
ả ạ và th aư : l ị ị tình ch duyên em nh ắ ớ ấ ủ ư ế ắ t nh ng mong manh,
ờ
i tha thi ủ ể ấ ế ờ ế ề ử ử ằ t, tâm huy t; trao ắ i dùng d ng, n a trao, n a níu đ th y tâm tr ng c a Ki u trong th i kh c
ườ Bài 4. TRAO DUYÊN, CHÍ KHÍ ANH HÙNG (trích TRUY N KI U) Ễ NGUY N DU ả * Tác gi ễ Nguy n Du: Đ i thi hào dân t c, danh nhân văn hóa th gi ạ ọ h c trung đ i Vi ế ề là tác ph m n i ti ng, vi ệ ể ơ ụ Truy n Ki u t theo th th l c bát, đ ủ ố Kim Vân Ki u truy n c t truy n c a Thanh Tâm Tài Nhân là ả ạ nhân đ o sâu s c và giá tr hi n th c cao c . Đo n trích ề ờ đ i đau kh c a Ki u ạ Đo n trích ừ ệ bi t ộ * N i dung: Trao duyên ề Thúy Ki u nh Thúy Vân thay mình tr nghĩa cho Kim Tr ng (18 câu đ u) ờ ậ + Ki u nh c y Vân: t ể ợ nh nài ép, phù h p đ nói v n đ t ở ố ề + Ki u nh c nh m i tình c a mình v i chàng Kim: th m thi nhanh tan v . ỡ ề + Ki u trao duyên cho em. Chú ý cách trao duyên trao l ạ ỉ ậ ạ k v t l ạ đo n tr ng này
ấ ấ ậ ặ ậ ế ứ ườ ắ ả i s c s o, Cách l p lu n h t s c ch t ch , th u tình, cho th y Thúy Ki u là ng
ả ế ứ ẽ ườ , có đ c hi sinh, m t con ng
ờ ề ế ủ ơ ầ ề ọ i hi u th o, tr ng nghĩa tình. ứ ạ
ệ ể ữ i trao ữ
ế ẽ ụ ậ ể ố ậ ế , chính xác giàu s c thuy t ph c, l p lu n ch t ch .
ạ ủ ặ i)
ề ự ả
ạ ộ ớ ở ạ ườ ề ướ ớ ờ ộ i đ c tho i n i tâm ng và mong nh ... i ng
ờ ị
ng lai m m t ự ằ ữ ệ ọ ả t và hoàn c nh
Tâm tr ng Ki u có s gi ng co gi a khát v ng tình yêu mãnh li ả ệ
ề ớ trâm gãy i yêu:
ướ ư ủ ắ ạ ả ớ duyên ng n ng i, ph n b c nh vôi ườ ớ c ch y hoa trôi , n , t
ơ ế → ế ộ tinh t → ạ ễ 18 câu th đ u là di n bi n tâm tr ng ph c t p c a Ki u trong lúc nói l ậ ử ụ duyên. Ngh thu t s d ng các đi n tích, đi n c , các thành ng dân gian, ngôn ng ứ tinh t ề ạ Tâm tr ng c a Ki u sau khi trao duyên (còn l ế ở ề ồ i trong tâm h n Ki u, trong l + D c m v cái ch t tr đi tr l ươ ớ ấ ả ớ ầ đ y đau đ n. Ki u h t c tình yêu th i yêu v i t ng t ư + ngày x a: dĩ vãng xa xăm ớ ự ệ ờ : hi n th c đau đ n + bây gi ờ ươ + mai sau, bao gi : t → ề ạ t tình yêu ph i vĩnh bi ể ừ ỗ + T ch nói v i em, Ki u chuy n sang nói v i mình, nói v i ng ậ ươ ng tan g ố + Th t lên ti ng kêu xé lòng:
ỡ ụ ế
ắ ớ ớ ọ ầ ượ ệ ọ ôi, Ôi Kim lang ! h i Kim lang ! ừ ! đây Thôi thôi thi p đã ph chàng t ừ ự c nh c hai l n cùng v i các thán t : s đau đ n, tuy t v ng:
ơ ẹ ư ế
ớ ộ
ệ ọ ứ t cùng ị ị ế ự ậ ng, giàu đ c hi sinh và lòng v tha
ố ượ ế ấ ộ i v mình > cao th ể
ở ớ
ậ ế ế ữ ộ ớ ả ễ ạ ộ , ngôn ng đ c tho i n i tâm di n bi n tâm lí nhân v t tinh t
ẻ ẹ ủ ớ
ể ệ ủ ườ ự ế ạ ỗ i thân
ỡ ộ
ườ ầ ng (4 câu đ u)
ừ ả ờ ố
ắ ả ướ ệ c l
ụ
ệ ậ ệ ớ ự , chí nguy n l p công danh, s nghi p l n chí khí anh hùng : ng ươ : ng
ỉ ự ế ẹ ả ắ , kiên quy t, ch s nhanh chóng trong kho nh kh c ; d t khoát, mau l
+ Tên Kim Tr ng đ h i...ỡ + Nh p th 3/3, 2/4/2 nh ti ng n c ngh n ngào ả ố ấ > Ti ng kêu th ng th t c t lên m t cách tuy t v ng, đau đ n t ế ỗ ề T nh n h t l ớ ầ ừ ọ => T gi ng đau đ n chuy n thành ti ng khóc, khóc cho mình, khóc cho m i tình đ u ẹ ỡ ẽ ừ trong sáng đ p đ v a m i ch m n đã tan v ậ : Miêu t ệ * Ngh thu t sinh đ ngộ ề * Ý nghĩa: V đ p nhân cách c a Thuý Ki u th hi n qua n i đau đ n khi duyên tình tan v và s hi sinh đ n quên mình vì h nh phúc c a ng * N i dung: Chí khí anh hùng ọ Khát v ng lên đ ố ả + B i c nh chia li: ề ử . n a năm : kho ng th i gian Thuý Ki u và T H i chung s ng ồ ử : ươ ng l a . h , tình yêu đang n ng nàn, say đ m ớ ệ i thi u chí khí anh hùng + Gi ườ ợ ượ . tr ng phu i đàn ông có chí khí khâm ph c, ca ng i ướ ệ ố . b n ph c l tung hoành thiên hạ . tho tắ : tính t ừ ứ ờ b t ngấ
ộ ự ươ ộ ươ
ộ ẳ ư ế
ầ ấ ụ ườ , ng i ca ng th oai phong, hào hùng i anh hùng xu t chúng, mang t m vóc vũ tr ; gây
ưở
ồ giáo phong ki n (gái theo ch ng)
ể ẻ
ố ề ợ ỉ
ể
ưở
ủ ị ế ả ng cao c .
ế ườ ể ỉ ưở ề ượ i tri k mà không hi u mình, khuyên Ki u v ả t lên trên tình c m
ng lai thành công.
ứ ẹ ẳ ề ế
ưỡ ủ ằ ề ộ ươ ự c xây d ng b ng s ng ọ ng m , trân tr ng c a tác gi
tin vào thành công. ự ầ ộ ụ ả ; , mang t m vóc vũ tr , hoành tráng, kì vĩ, khát
ướ ệ c l
ằ i anh hùng b ng bút pháp ụ ắ ứ ệ ướ ệ ưở ươ ả và ặ và c m h ng vũ tr g n bó ch t ng hoá ng ng di n ườ c l
ừ ả ưở ướ ễ ơ ủ c m công lí c a Nguy n Du. ủ ng anh hùng c a T H i và ư ế + T th : ự ộ . thanh g m yên ng a: m t mình, m t g m, m t ng a ạ ề . th ng rong: đi li n m t m ch t ợ ướ ệ c l => Mang tính ấ ượ ng hoành tráng, kì vĩ n t ủ ừ ả Lí t ùng c a T H i ng anh h ừ ả ố ề + Thuý Ki u mu n đi theo T H i vì: ị ế ủ ễ . theo qui đ nh c a l ủ . do tâm lí c a nàng lúc này . đ cùng chia s , gánh vác khó khăn cùng chàng ữ ợ =>Mong mu n chính đáng, h p lí. Ki u không nh ng là v , mà còn là tri k (không ọ ỉ ụ ch yêu mà còn hi u, khâm ph c và kính tr ng chàng) ừ ả + Lí t ng anh hùng c a T H i ị . không quy n luy n, b n r n, không vì tình yêu mà quên đi lí t ề . trách Ki u là ng ớ ể ườ ng đ sánh v i anh hùng. thông th ớ . h a h n v i Ki u v m t t ị . kh ng đ nh quy t tâm, t ự ừ ả ượ ậ =>Nhân v t T H i đ ướ ệ ượ ả ằ c l b ng bút pháp đ c miêu t ẽ ạ ệ ự ọ tin, m nh m t, t v ng mãnh li ướ ậ : Khuynh h ệ ng lí t * Ngh thu t ả ụ ứ c m h ng vũ tr ; trong đó, hai ph ẽ ớ ch v i nhau. * Ý nghĩa: Lí t
Ề Ạ C. Đ MINH HO
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ II NĂM HỌC 2020 -2021
ĐỀ MINH HỌA
Môn: Ngữ văn, lớp10
Thời gian làm bài: 90 phút, không kể thời gian phát đề
ọ
ọ
ố ọ
H và tên h c sinh
:……………………...........………... Mã s h c sinh
:……………………
Ọ
ể
I. Đ C HI U (4,0 đi m) Ể
ọ
ạ Đ c đo n trích:
ỗ
ế
ỏ
N i lòng bi
t ng cùng ai,
ử
ế
Thi p trong cánh c a chàng ngoài chân mây
ử
ế
ậ
Trong c a này đã đành ph n thi p,
1
ế
Ngoài mây kia há ki p chàng vay
ữ
ướ
ầ
Nh ng mong cá n
c sum v y,
ả ướ
ờ
Bao ngờ 1 đôi ng n
c mây cách v i.
ụ
ặ
ầ
ị Chinh ph ngâm
,
ả (Trích b n d ch
khúc, Đ ng Tr n Côn
ọ
ụ Chinh ph ngâm di
ễn ca, NXB Văn h c, 1987, tr. 20)
ự
ệ
ầ
Th c hi n các yêu c u:
́
ị
ươ
ứ
ể
ạ
ượ ử ụ
ạ
ng th c bi u đ t chinh đ
c s d ng trong đo n trích.
Câu 1. Xác đ nh ph
ạ
ậ ữ
? v t tr tình là ai
Câu 2. Trong đo n trích, nhân
ữ
ế
ễ ả
ạ
ở
t di n t
ả hoàn c nh bi
ệ li cách tr trong đo n trích.
t
Câu 3. Ch raỉ
nh ng chi ti
ả
ượ ử ụ
ử
ế
Thi p trong cánh c a chàng ngoài
c s d ng trong câu:
ố đ ệ Câu 4. Nêu hi u qu phép đ i chân mây.
ư ế
ơ
ộ
ị ể nh th nào
v ề n i dung hai câu th sau
?
Câu 5. Anh/Ch hi u
ữ
ướ
ầ
Nh ng mong cá n
c sum v y,
ả ướ
ờ
ờ
Bao ng đôi ng n
c mây cách v i.
ậ ữ
ủ
ề
ạ
ậ
ạ
Câu 6. Nh n xét v tâm tr ng c a nhân v t tr tình trong đo n trích.
II. LÀM VĂN (6,0 đi m)ể
̀
̀
ậ ư
ạ
̉ ̣ ̉ ̣ ̉
Trình bày cam nhân cua anh/chi vê nhân v t T Hai trong đo n trích sau:
ử
ươ
ử ươ
N a năm h
ng l a đ
ồ ng n ng,
ượ
ắ
ộ
ố
ươ
Tr
ng phu tho t đã đ ng lòng b n ph
ng.
ờ ờ ể
Trông v i tr i b mênh mang,
ươ
ự
ườ
ẳ
Thanh g m yên ng a lên đ
ng th ng rong.
ữ
ằ
ậ Nàng r ng: “Ph n gái ch tòng,
ế
ộ
Chàng đi thi p cũng m t lòng xin đi”.
ừ ằ
ươ
T r ng: “Tâm phúc t
ng tri,
ừ ỉ
ễ
ọ
NXB Văn h c, năm 1987, tr.20)
ụ
ễ
ọ
11 Vay: t ch ý hoài nghi, than th ( Bao ngờ: đâu ng (ờ Chinh ph ngâm di n ca
ụ ở Chinh ph ngâm di n ca NXB Văn h c, năm 1987, tr.20)
ỏ ữ
ư
ườ
Sao ch a thoát kh i n nhi th
ng tình?
ờ ườ ạ
Bao gi
m i v n tinh binh,
ợ ườ
ế
ậ ấ Ti ng chiêng d y đ t bóng tinh r p đ
ng.
ặ
ườ
Làm cho rõ m t phi th
ng,
ờ
ẽ ướ
ấ B y gi
ta s r
c nàng nghi gia.
ể
ằ
ố
B ng nay b n b không nhà,
ậ
ế
Theo càng thêm b n bi
t là đi đâu?
ờ
Đành lòng ch đó ít lâu,
ầ
ộ
ộ Ch y chăng là m t năm sau v i gì!”
ế ờ ứ
Quy t l
i d t áo ra đi,
ế
ằ
ặ
ơ
Gió mây b ng đã đ n kì d m kh i.
ễ
ệ
(Chí khí anh hùng trích Truy n Ki u
ề , Nguy n Du,
ệ
̣