ọ ộ ệ : Ôn n i dung đã h c kì 2
ầ ầ
ấ ờ ấ ủ ườ ồ i ta h ng hào, còn mùa đông, nh t là khi tr i rét, da
ườ
Ả ưở ủ ở ổ ị ố ơ tu i v thành niên? nh h ệ ng c a vi c có thai
ế ấ ậ ộ ộ ằ ạ i là ti n hóa nh t trong các đ ng v t thu c tu i v thành niên là gì? ở ườ ng
ư ế ướ ể ễ ắ Ph n I Tr c nghi m ự ậ Ph n II. T lu n Câu 1: Nêu vai trò và tính ch t c a hooc môn? Câu 2: Vì sao mùa hè, da ng ạ ở th ng tái ho c s n gai c? ữ Câu 3 : Nh ng nguy c khi có thai ố ở ổ ị ngoài ý mu n ứ Câu 4: : Ch ng mình r ng đ i não ớ l p Thú? Câu 5: ự ạ a) S t o thành n c ti u di n ra nh th nào?
ệ ệ ệ ể ả b) Bi n pháp đ b o v h bài ti ế ướ t n ể c ti u?
ạ t? T i sao nói tuy n sinh d c là tuy n pha?
ế ượ ườ c n đ nh? i bình th
ế ng luôn gi Ở ị ế ng trong máu h c sinh m c t ụ ữ ượ ổ đ nông thôn t l h c
ở
ắ ậ ậ ố ể ạ ệ ắ ậ ậ ạ ầ ả ạ ế t, tuy n ngo i ti ở ườ ng t c n th ngày càng tăng. ế thành ph là 3040%. Em hãy cho bi ắ ậ ậ h c sinh m c t ế ị ỷ ệ ọ t nguyên nhân ị t c n th ? ế ỷ ệ ọ l
Câu 6: : ộ ế ế a.Th nào là tuy n n i ti ườ ng đ b. Do đâu mà l ỷ ệ ọ Câu 7 : Hi n nay, t l ị t c n th là 1520%, sinh m c t ủ c a tình tr ng trên và c n ph i làm gì đ h n ch t
ĐÁP ÁN
ầ ể
ẩ ộ ế t.
ả ấ ủ ế t c a tuy n n i ti ỗ ưở ỉ ả ớ ộ ng t ặ i m t ho c m t s c ộ ố ơ
ị
ạ
ườ ủ ủ ổ ị
ễ ườ ự ậ Ph n II. T lu n ( 5 đi m ) Câu 1(2đ) ế ủ Hoocmon là s n ph m ti 1.(1đ) Tính ch t c a hoocmon: + M i hoocmon ch nh h quan xác đ nh. ụ ấ + Hoocmon có ho t tính sinh d c r t cao. ư ặ + Hoocmon không mang tính đ c tr ng cho loài. 2.(1đ) Vai trò c a hoocmon: + Duy trì tính n đ nh c a môi tr ề + Đi u hoà các quá trình sinh lí di n ra bình th ơ ể ng bên trong c th . ng.
Câu 2: 2 đ
1
ư ượ ề i da dãn, l u l ạ ng máu qua da nhi u, t o
ề ệ ườ
ư ượ ị
ể ự ỏ ơ ng máu qua da ít nên da b tím tái. ệ ồ ướ ạ Mùa hè, da h ng hào vì m ch máo d ơ ể ệ ỏ ng t a nhi đi u ki n cho c th tăng c t. ướ ạ ờ i da co, l u l Mùa đông, khi tr i rét, m ch máu d ố ể ả ở Ngoài ra, các c chân lông co làm s n gai c đ gi m thi u s t a nhi t qua da.
Câu 3: 1 đ
tu i v thành niên.
ử ế ể
ườ ở ổ ị ư ế ễ ữ ễ ẩ ủ đ tháng và th
ơ ả * Nh ng nguy c x y ra khi có thai ặ ẻ D s y thai ho c đ non do t ị ườ ễ ệ ng nh cân, khó nuôi và d b nhi m b nh. ng ra th
ầ ủ ể cung ch a phát tri n đ y đ đ mang thai đ n ẩ ng b sót nhau thai, băng khuy t, nhi m khu n. ễ ị ẹ ử ứ ử ế ế ắ cung, t c vòi tr ng, ch a
ngoài d con.
ệ ạ ẽ ỡ ử ự ử ẽ ệ ấ ỏ ườ Con sinh ra th ễ ẫ ả ạ N u ph i n o thai thì d d n đ n vô sinh vì bi dính t ạ Thành t cung cũng r t m ng nên vi c n o thai s khó th c hi n, vì s v t
cung.
ườ
Ả ể ệ
ng và gây ra d t ả ế ự ưở
ả ế ử ẻ ơ Thai không phát tri n bình th ưở ủ * nh h ả ỏ ọ Ph i b h c nên nh h ể ẫ Có th d n đ n t ị ậ ẩ t b m sinh. ố ở ổ tu i vi thành niên ng c a vi c có thai ngo i ý mu n ồ ề ệ ng đ n s nghi p và ti n đ sau này. ẹ vong m và tr s sinh.
ể ằ ạ ế ộ ở ườ ng ấ i là ti n hóa nh t trong các đ ng
ư ế ự ạ ướ ể ễ Đ bàiề ứ Câu 1: (1,5 đi m): Ch ng mình r ng đ i não ộ ớ ậ v t thu c l p Thú? Câu 2: (3 đi m)ể a) S t o thành n c ti u di n ra nh th nào?
ệ ệ ệ ể ả b) Bi n pháp đ b o v h bài ti ế ướ t n ể c ti u?
ế ể ế ộ ế ạ ế ế ạ t, tuy n ngo i ti t? T i sao nói tuy n sinh
ế
ượ ườ ườ ữ ng đ ng trong máu ở ườ ng i bình th ng luôn gi
ị
ị Ở t c n th ngày càng tăng.
h c sinh m c t l thành ph là 3040%. Em hãy cho bi
h c sinh m c t ở ả ắ ậ ậ ố ể ạ ủ ầ nông thôn ế t ắ ậ t ế ỷ ệ ọ l h c sinh m c t
ế Câu 3: (2 đi m): Th nào là tuy n n i ti ụ d c là tuy n pha? ể Câu 4: (2 đi m): Do đâu mà l ượ ổ c n đ nh? đ ệ ỷ ệ ọ ể l Câu 5 (1,5 đi m): Hi n nay, t ắ ậ ậ ị ỷ ệ ọ t t c n th là 1520%, ạ nguyên nhân c a tình tr ng trên và c n ph i làm gì đ h n ch t ị ậ c n th ?
ƯỚ Ẫ Ế ĐÁP ÁN VÀ H Ả NG D N GI I CHI TI T
ộ ớ ế ấ ậ ộ Câu 1: ạ Đ i não ở ườ ng i là ti n hóa nh t trong các đ ng v t thu c l p Thú vì:
2
ố ượ ớ ơ ể ở ườ ớ ộ ớ ậ ơ ộ Kh i l ng não so v i c th i l n h n các đ ng v t thu c l p Thú. ng
ề ứ ề ặ ố ượ ơ ấ ng ch t xám
ộ ớ ư ậ ả ộ ộ Ở ườ ng
ậ ế ữ ế ể ể ả ậ ộ i, ngoài các trung khu v n đ ng và c m giác nh các đ ng v t thu c l p Thú, t, hi u ti ng nói, hi u ch ữ
ị ứ ướ ủ ể ễ ậ ở ơ ỏ V não có nhi u khe và rãnh làm tăng b m t ch a các n ron (kh i l l n).ớ còn có các trung khu c m giác và v n đ ng ngôn ng (nói, vi t).ế vi Câu 2: ự ạ a) S t o thành n các đ n v ch c năng c a th n c ti u di n ra
ồ G m 3 quá trình:
ọ Quá trình l c máu:
ậ ở ầ ầ
→ ướ ớ ơ ỗ ọ ượ c l n h n l l c đ c gi ữ ạ l i trong máu ạ T o
ậ c u th n và nang c u th n bào máu và protein có kích th ể
ụ ạ ễ Di n ra ế Các t ầ ướ c ti u đ u n ấ Quá trình h p th l i:
ở ố
ế ượ ấ ụ ạ c h p th l t đ i máu
ử ụ ầ ng, c n thi ng ATP
ễ Di n ra ấ Các ch t dinh d S d ng năng l Quá trình bài ti ậ ng th n ưỡ ượ ế ế t ti p:
ở ố ấ ộ ượ ế c bài ti ỏ t ra kh i máu
ậ ng th n ặ ượ ử ụ ễ Di n ra Các ch t đ c, c n bã, ... đ ng ATP S d ng năng l
ạ ướ ể T o n ứ c ti u chính th c
ệ ệ ể ả ệ b) Các bi n pháp đ b o v h bài ti ế ướ t n ể c ti u là:
̀ ́ ́ ̀ ươ ̣ ̣ ̣ ̉ Th ̀ ng xuyên vê sinh ca nhân va vê sinh hê bai tiêt n ́ ươ c tiêu.
́ ̀ ̀ ̀ ợ ̉ ̉ ư Cân điêu chinh khâu phân ăn cho h p ly nh :
́ ́ ̀ ́ ̣ ̣ + Không ăn qua nhiêu Protein qua măn hoăc qua chua.
́ ́ ̀ ́ ̃ ư ư ư ư ̣ ̣ ̣ + Không ăn th c ăn th a, th c ăn ôi thiu hoăc th c ăn bi nhiêm đôc.
̀ ̉ ươ ́ Cân uông đu n ́ c
́ ̀ ̀ ể ố ị ̉ Khi măc tiêu thi cân đi ngay, không nên c nh n ti u.
ọ ọ ộ ế ế ấ ổ ấ ượ t t , ch t này đ c
ộ ế ố ơ ụ ơ Câu 3: ộ ế t là tuy n đ vào máu m t ch t hóa h c g i là n i ti Tuy n n i ti ư ế máu đ a đ n các mô, c quan và có tác d ng lên các mô, các c đó.
3
ạ ế ế ế ế ề ặ ấ ẫ ố Tuy n ngo i ti t là các tuy n ti ể t ra các ch t trên b m t bi u mô thông qua ng d n.
ứ ệ ả
ồ ạ ế ộ ế ụ ế t hoocmon (n i ti
ư ở ổ ậ ụ ặ ụ ế ờ ế ự Tuy n sinh d c là tuy n pha vì nó đ ng th i th c hi n 2 ch c năng đó là :s n sinh giao ổ ặ ế ấ ỗ ợ ử ế t t) gây bi n đ i đ c t các ch t h tr sinh d c (ngo i ti t) và ti , ti tính sinh d c đ c tr ng tu i d y thì
ườ ế ế ố ư ề ơ
ạ ế ế ủ ế nh ng ch y u là do c bào là t
ế ế Câu 4: ượ ng huy t trong máu đ L ng đ ủ ế ề ch đi u hòa c a các hooc môn ti bào anpha ti t glucagon và t ề ượ ở c đi u hòa b i nhi u y u t ế ả ủ ả ủ ừ các đ o t y (đ o t y có hai lo i t t ra t ế t insulin). bào bêta ti
ế ế ế ỉ ệ ườ đ ng huy t cao trên 0,12%, các t t insulin. Hooc
ị bào bêta b kích thích, ti ự ữ ụ ể Khi t l ơ môn này có tác d ng chuy n glucozo thành glicogen d tr trong gan và c .
ả ỉ ệ ườ đ i 0,12%, các t
ế ở ạ ế ế ế ướ ế t glucagon có tác d ng bào anpha ti Khi t l ng huy t gi m d ỉ ệ ườ ể ơ bi n glicogen có trong gan và c thành glucozo đ nâng cao t l i. đ ụ ng huy t tr l
ạ ộ ủ ế ế t cooctizon
ự ố ợ ể ự ế ầ ậ Ngoài ra, còn có s ph i h p ho t đ ng c a tuy n trên th n. Tuy n này ti ườ ể đ góp ph n vào s chuy n hóa lipit và protein làm tăng đ ế ng huy t.
ủ ậ ậ ầ ậ ẩ ắ Câu 5 ị Nguyên nhân c a t t c n th : + T t b m sinh do c u m t dài
ệ ọ ườ ủ ể ng làm cho th y th tinh luôn luôn
ữ đúng kho ng cách trong v sinh h c đ ầ ả ả ồ + Không gi ắ ph ng lâu d n m t kh năng co dãn.
ộ ố ế ế ọ ơ
ề ế ộ ợ + M t s nguyên nhân khác: Đ c sách n i thi u ánh sáng, ánh sáng quá chói, ti p xúc ủ ớ v i máy tính nhi u, đ cao c a bàn gh không phù h p...
ọ ỷ ệ ậ ơ ở ố ị c n th nhi u h n
ậ
thành ph có t ầ ớ nông thôn là do: môi ơ ẻ ạ ươ ệ ệ ề ờ ở ặ M t khác, h c sinh l ị ớ ạ ậ ẹ ố ườ ng s ng ch t h p làm t m nhìn b gi tr ớ ế ộ đ ng ngoài tr i, ti p xúc s m, nhi u v i các ph ề ế i h n, thi u không gian cho tr vui ch i, v n ng ti n (ti vi, đi n tho i, máy tính...)
ể ạ ế ậ ậ ầ ị t c n th ta c n
ư ế ọ ừ ủ ơ Đ h n ch t ồ ọ Ng i h c đúng t th , đ c sách n i có ánh sáng v a đ
ướ ư ế ắ ồ c máy tính (sau khi ng i 1 – 2 ti ng nên cho m t th giãn 5 –
ồ Không ng i quá lâu tr 10 phút)
ồ ọ ở ế ả ợ ợ Ng i h c bàn gh phù h p, kho ng cách h p lí.
ự ổ ố ư ấ ắ ầ ố ẩ B sung th c ph m giàu vitamin A t t cho m t nh : g c, cà r t, d u cá …
ườ ơ Th ờ ng xuyên vui ch i ngoài tr i
ắ ị ỳ Khám m t đ nh k
4
5
