Đ C NG ÔN T P MÔN NG VĂN L P 11 – Ề ƯƠ Ậ Ữ Ớ
H C KÌ II – NĂM H C 2019-2020Ọ Ọ
V I VÀNG (XUÂN DI U)Ộ Ệ
I. Tác gi , tác ph mả ẩ :
1.Tác giả : Xuân Di u là ngh sĩ l n, nhà văn hóa l n, có s c sáng t o mãnh li t, b n b vàệ ệ ớ ớ ứ ạ ệ ề ỉ
s nghi p văn h c phong phúự ệ ọ
2. Tác ph mẩ:
a. Xu t xấ ứ: rút t t pừ ậ : Th th (1938), t p th đu tay cũng là t p th kh ng đnh v trí c aơ ơ ậ ơ ầ ậ ơ ẳ ị ị ủ
Xuân Di u – thi sĩ «ệ m i nh t trong các nhà th m iớ ấ ơ ớ »
II. N i dung, ngh thu t c a bài thộ ệ ậ ủ ơ :
1. Tình yêu cu c s ng tr n th tha thi tộ ố ầ ế ế .
* Khát v ng c a Xuân Di uọ ủ ệ .
Tôi mu n: ố
- T t n ng -> cho màu đng nh tắ ắ ừ ạ
- Bu c gió ->cho h ng đng bay điộ ươ ừ
Đi p t , đng t m nh “t t, bu c” ->Th hi n m t ý mu n quá táo b o, mu n đo t quy nệ ừ ộ ừ ạ ắ ộ ể ệ ộ ố ạ ố ạ ề
c a t o hóa, mu n ngăn th i gian, ch n s già nua, tàn t đ gi mãi h ng s c, gi cái đpủ ạ ố ờ ặ ự ạ ể ữ ươ ắ ữ ẹ
c a tr n th .ủ ầ ế
=> Ý t ng có v “ngông cu ng” xu t phát t m t trái tim yêu cu c s ng tha thi t, say mê.ưở ẻ ồ ấ ừ ộ ộ ố ế
* Tâm tr ng vui t i tr c c nh s c thiên nhiên:ạ ươ ướ ả ắ
- Đi p t “này đây” liên t c, d n d p -> th hi n ti ng reo vui c a tác gi tr c s b t t nệ ừ ụ ồ ậ ể ệ ế ủ ả ướ ự ấ ậ
c a thiên nhiên khi mùa xuân t i.ủ ớ
Nào là: Ong b m – tu n tháng m tướ ầ ậ
Hoa – đng n i xanh rìồ ộ
Lá – cành t ph p ph iơ ấ ớ
Y n anh – khúc tình siế
Anh sáng – ch p hàng miớ
-Nh p th nhanh g p gáp, t ng giàu hình nh ->T t c đang th i kì xung mãn nh t,ị ơ ấ ừ ữ ả ấ ả ở ờ ấ
s c s ng căng đy nh t. ứ ố ầ ấ Mùa xuân t i đp tràn đy h ng s c. ươ ẹ ầ ươ ắ
“Tháng giêng ngon nh m t c p môi g n”ư ộ ặ ầ
Cách so sánh đc đáo, táo b o, b t ng đy s c kh i g i. G i cho ta th y nét đp m n m nộ ạ ấ ờ ầ ứ ơ ợ ợ ấ ẹ ơ ở
t non, đy s c s ng và vô cùng quy n rũ không th nào c ng l i đc c a cu c s ng, c aơ ầ ứ ố ế ể ưỡ ạ ượ ủ ộ ố ủ
mùa xuân.
=> Trong đôi m t Xuân Di u, cu c s ng xung quanh đy s c s ng, thiên nhiên đy xuânắ ệ ộ ố ầ ứ ố ầ
s c, xuân tình. Nhà th khao khát đón nh n t t c .ắ ơ ậ ấ ả
2. N i băn khoăn tr c th i gian và cu c điỗ ướ ờ ộ ờ .
“Tôi sung s ng. Nh ng v i vàng m t n aướ ư ộ ộ ử
Tôi không ch n ng h m i hoài xuân”ờ ắ ạ ớ
- Nhà th b ng hoài xuân, ti c xuân khi mùa xuân ch m i v a b t đu. ơ ỗ ế ỉ ớ ừ ắ ầ
- Nhà th c m nh n r t rõ b c đi c a th i gian trong h i th c a đt tr i, b i nh ng gì đpơ ả ậ ấ ướ ủ ờ ơ ở ủ ấ ờ ở ữ ẹ
nh t c a mùa xuân, c a tu i tr , c a tình yêu r i s ra đi không tr l i-> g i s bâng khuângấ ủ ủ ổ ẻ ủ ồ ẽ ở ạ ợ ự
ti c nu i khi nh n ra gi i h n c a cu c đi.ế ố ậ ớ ạ ủ ộ ờ
“Xuân đng t i nghĩa là xuân đng quaươ ớ ươ
Xuân còn non – xuân s giàẽ
Xuân h t – tôi cũng m t”ế ấ
- K t c u l p, đi p t “nghĩa là” v a gi i thích, v a b c l s lo l ng, h t ho ng tr c sế ấ ặ ệ ừ ừ ả ừ ộ ộ ự ắ ố ả ướ ự
trôi ch y c a th i gian.ả ủ ờ
B i thiên nhiên đi kháng v i con ng iở ố ớ ườ
“Lòng tôi r ng – l ng tr i c ch tộ ượ ờ ứ ậ
Xuân tu n hoàn – tu i tr ch ng hia l nầ ổ ẻ ẳ ầ
Còn tr i đt – ch ng còn tôi mãi”ờ ấ ẳ
Hình nh đi l p, gi ng th than u bu nả ố ậ ọ ở ồ
=> Nhà th c m nh n đc cái vô h n c a th i gian, c a thiên nhiên đt tr i v i cái h u h nơ ả ậ ượ ạ ủ ờ ủ ấ ờ ớ ữ ạ
ng n ng i c a đi ng i nên xót xa nu i ti c.ắ ủ ủ ờ ườ ố ế
“Mùi năm tháng đu... than th m ti n bi tề ầ ễ ệ
C n gió xinh thì thào ... phai tàn, s p s a”ơ ắ ử
S nu i ti c th m sâu vào c nh v t, tâm h n vì t t c r i s tàn phai, chia li và bi n m t- m tự ố ế ấ ả ậ ồ ấ ả ồ ẽ ế ấ ộ
cu c ra đi vĩnh vi n.ộ ễ
“Ch ng bao gi ôi ch ng bao gi n a”ẳ ờ ẳ ờ ữ
- Đi p ng , ti ng th dài luy n ti c tuy t v ngệ ữ ế ở ế ế ệ ọ
3. Khát v ng s ng, khát v ng cu ng nhi t h i họ ố ọ ồ ệ ố ả.
- Mau đi thôi! … -> L i gi c giã v i vàng: hãy s ng, hãy chiêm ng ng, h ng thờ ụ ộ ố ưỡ ưở ụ.
- Ta mu nố … -> khát v ng th t táo b o, mãnh li t.ọ ậ ạ ệ
- Các đng t m nh: ộ ừ ạ ôm, ri t, say, thâu, c nế ắ …
=> Tình c m th t mãnh li t bi n thành hành đng c th –th hi n tình yêu cu ng nhi t,ả ậ ệ ế ộ ụ ể ể ệ ồ ệ
đm say; m t t m lòng ham s ng, khát s ng. Chính tình yêu đó đem l i m t lu ng sinh khí choắ ộ ấ ố ố ạ ộ ồ
v n v t, đt tr iạ ậ ấ ờ .
- Đi p t “ ệ ừ cho” ( cho chu nh choáng … cho đã đy… cho no nê …)ế ầ
-> C m xúc càng lúc càng cu ng nhi t, tham lam, v v p h n – h ng th th a thuê h ngả ồ ệ ồ ậ ơ ưở ụ ỏ ươ
s c c a cu c s ng.ắ ủ ộ ố
- “H i xuân h ng ta mu n c n vào ng i!”ỡ ồ ố ắ ươ
-> Th hi n s dâng trào đnh cao c a c m xúc – Mùa xuân đc nhân hóa nh m t th c th ,ể ệ ự ỉ ủ ả ượ ư ộ ự ể
nhân v t tr tình mu n chi m lĩnh, t n h ng b ng t t c năng l c ậ ữ ố ế ậ ưở ằ ấ ả ự
=>Lòng ham say, v v p, m t khát v ng c n cào mu n chi m đo t t t c h ng v c a cu cồ ậ ộ ọ ồ ố ế ạ ấ ả ươ ị ủ ộ
đi.ờ
S ng v i vàng, cu ng quít không có nghĩa là ích k , t m th ng, th đng, mà đó là cáchố ộ ố ỷ ầ ườ ụ ộ
s ng bi t c ng hi n, bi t h ng th . Đó là quan ni m s ng m i m , tích c c ch a t ng th yố ế ố ế ế ưở ụ ệ ố ớ ẻ ự ư ừ ấ
trong th ca truy n th ng.ơ ề ố
III. T ng k tổ ế
1. Ngh thu tệ ậ :
- S k t h p gi a m ch c m xúc và m ch lu n líự ế ợ ữ ạ ả ạ ậ
- Cách nhìn, cách c m m i và nh ng sáng t o đc đáo v hình nh thả ớ ữ ạ ộ ề ả ơ
- S d ng ngôn t , nh p đi u d n d p, sôi n i, h i h , cu ng nhi t...ử ụ ừ ị ệ ồ ậ ỗ ố ả ồ ệ
2. Ý nghĩa : quan ni m nhân sinh, quan ni m th m mĩ m i m c a Xuân Di u – ngh sĩệ ệ ẩ ớ ẻ ủ ệ ệ
c a ni m khát khao giao c m v i điủ ề ả ớ ờ
H ng d n t h c:ướ ẫ ự ọ
Câu 1: Khao khát giao c m v i đi, ham mu n s ng mãnh li t trong tu i tr và tình yêu làả ớ ờ ố ố ệ ổ ẻ
đc đi m n i b t c a th Xuân Di u.ặ ể ổ ậ ủ ơ ệ
Anh ( ch ) hãy phân tích bài th “ V i vàng “ c a Xuân Di u đ làm sáng t nh n đnh trên.ị ơ ộ ủ ệ ể ỏ ậ ị
Câu 2:
Ta mu n ômố
C s s ng m i b t đu m n m n;ả ự ố ớ ắ ầ ơ ở
Ta mu n ri t mây đa và gió l n,ố ế ư ượ
Ta mu n say cánh b m v i tình yêu,ố ướ ớ
Ta mu n thâu trong m t cái hôn nhi uố ộ ề
Và non n c, và cây và c r ng,ướ ỏ ạ
Cho ch nh choáng mùi th m, cho đã đy ánh sáng,ế ơ ầ
Cho no nê thanh s c c a th i t i;ắ ủ ờ ươ
-- H i xuân h ng, ta mu n c n vào ng iỡ ồ ố ắ ươ !
Anh/ch hãy phân tích đo n th trên đ th y quan ni m nhân sinh, quan ni m ngh thu t c aị ạ ơ ể ấ ệ ệ ệ ậ ủ
Xuân Di u.ệ
TRÀNG GIANG (HUY C N)Ậ
I. Tác gi , tác ph mả ẩ :
1. Tác giả : Huy C n là nhà th l n, m t trong nh ng đi bi u xu t s c c a phong trào thậ ơ ớ ộ ữ ạ ể ấ ắ ủ ơ
m i v i h n th o nãoớ ớ ồ ơ ả
- Th Huy C n hàm súc, giàu ch t suy t ng tri t líơ ậ ấ ưở ế
2. Tác ph mẩ:
- Xu t xấ ứ : rút t t p L a thiêng(1939)ừ ậ ử
- Nhan đề : so sánh tên g i Tràng giang v i Tr ng giangọ ớ ườ
II. N i dung, ngh thu t c a bài thộ ệ ậ ủ ơ :
- L i đ tờ ề ừ: C m h ng ch đo đc tác gi nói rõ:ả ứ ủ ạ ượ ả Bâng khuâng tr i r ng nh sôngờ ộ ớ
dài (H.C)
=> Toàn b c m xúc chi ph i c m h ng sáng tác c a tác gi ộ ả ố ả ứ ủ ả chìa khoá đ hi u bài th .ể ể ơ
1. Kh th 1:ổ ơ
M đu bài th b ng c nh sông n c mênh mông b t t n “Sóng g n tràng giang bu n đi pở ầ ơ ằ ả ướ ấ ậ ợ ồ ệ
đi p”ệ
- Đi p v n “ang” g i lên s mênh mông b t t n.ệ ầ ợ ự ấ ậ
-Bu n “Đi p đi p” t láy->g i n i bu n miên man tr i dài vô t n, không d t.ồ ệ ệ ừ ợ ỗ ồ ả ậ ứ
->Câu th không ch nói sông, n c mà nói m t n i bu n b t t n.ơ ỉ ướ ộ ỗ ồ ấ ậ
“Con thuy n xuôi mái n c song song”ề ướ
- Con thuy n là hình nh t ng tr ng cho cu c đi lênh đênh, trôi n i, vô đnh. Thuy n vàề ả ượ ư ộ ờ ổ ị ề
n c ch song song v i nhau mà không g n bó v i nhau. Thuy n đi v i dòng đ r i chia li v iướ ỉ ớ ắ ớ ề ớ ể ồ ớ
dòng.
- Hình nh g i s chia lìa, r i l i “c i m t cành khô l c m y dòng”ả ợ ự ồ ạ ủ ộ ạ ấ
-> Hình nh nh bé mong manh, trôi n i trên dòng sông, g i liên t ng đn ki p ng i trôiả ỏ ổ ợ ưở ế ế ườ
n i trên dòng đi vô đnh.ổ ờ ị
=> Kh th v lên m t không gian bao la, vô đnh, r i r c, h h ng v i m t con thuy n, m tổ ơ ẻ ộ ị ờ ạ ờ ữ ớ ộ ề ộ
nhánh c i lênh đênh g i c m giác bu n mênh mông, mang tâm tr ng th i đi.ủ ợ ả ồ ạ ờ ạ
2. Kh th 2ổ ơ :
B sung vào b c tranh sông n c các hình nh bé b ng trong tr ng thái tàn r i “ổ ứ ướ ả ỏ ạ ụ l th c nơ ơ ồ
nh , gió đìu hiu, làng xa vãng ch chi uỏ ợ ề ” – xu t hi n âm thanh cu c s ng nh ng không làmấ ệ ộ ố ư
cho c nh v t b t v ng v mà càng làm cho b c tranh thiên nhiên càng mênh mang, hiu qu nhả ậ ớ ắ ẻ ứ ạ
h n ( âm h ng c a các t láy ơ ưở ủ ừ l th , đìu hiuơ ơ )– g i m t không gian tâm t ng:ợ ộ ưở
“ N ng xu ng tr i lên sâu chót vótắ ố ờ
Sông dài, tr i r ng, b n cô liêu …” ờ ộ ế
Câu th có giá tr t o hình đc s c : m ra m t không gian đa chi u : ta nh th y sông thêmơ ị ạ ặ ắ ở ộ ề ư ấ
dài, tr i thêm cao và r ng h n, b n sông y nh thêm cô liêu, con ng i càng thêm cô đn, béờ ộ ơ ế ấ ư ườ ơ
nh , r n ng p tr c vũ tr r ng l n, vĩnh h ng.ỏ ợ ợ ướ ụ ộ ớ ằ
3. Kh th 3ổ ơ :
- Hình nh “ bèo d t v đâu hàng n i hàng” -> càng kh c sâu n i bu n v s vô đnh, phóả ạ ề ố ắ ỗ ồ ề ự ị
m c, b t l c tr c cu c đi. Đây cũng là tâm tr ng chung c a các nhà th m i trong nh ngặ ấ ự ướ ộ ờ ạ ủ ơ ớ ữ
năm ng t ng t d i th i thu c Pháp.ộ ạ ướ ờ ộ
- Đi p t “ không” ( không c u, không chuy n đò): g i s thi u v ng , tr ng trãi, không có tínệ ừ ầ ế ợ ự ế ắ ố
hi u c a s giao hòa, thân m t – D ng nh Huy C n mu n ph nh n t t c nh ng gì thu cệ ủ ự ậ ườ ư ậ ố ủ ậ ấ ả ữ ộ
v con ng i - kh c sâu n t ng v s chia lìa, tan tác.ề ườ ắ ấ ượ ề ự
“L ng l b xanh ti p bãi vàng” -> thiên nhiên đp nh ng thi u v ng hình dáng con ng i.ặ ẽ ờ ế ẹ ư ế ắ ườ
=> N i bu n bài th này không ch là n i bu n mênh mang tr c tr i r ng sông dài mà cònỗ ồ ở ơ ỉ ỗ ồ ướ ờ ộ
là n i bu n nhân th , n i bu n tr c cu c đi.ỗ ồ ế ỗ ồ ướ ộ ờ
4. Kh th 4:ổ ơ
Nhà th m n m t s cách di n đt c a th Đng mà v n gi đc nét riêng bi t c a thơ ượ ộ ố ễ ạ ủ ơ ườ ẫ ữ ượ ệ ủ ơ
m i và h n th Huy C n.ớ ồ ơ ậ
“ L p l p mây cao đùn núi b c” t o n t ng v s hùng vĩ c a thiên nhiên.ớ ớ ạ ạ ấ ượ ề ự ủ
“ Chim nghiêng cánh nh bóng chi u sa” – th i gian đã bi n chuy n, hoàng hôn buông xu ngỏ ề ờ ế ể ố
và cánh chim đn l trong bu i chi u tà d g i n i bu n xa v ng – n i bu n nh quê h ng:ơ ẻ ổ ề ễ ợ ỗ ồ ắ ỗ ồ ớ ươ
“ Không khói hoàng hôn cũng nh nhà”ớ
So sánh v i hai câu th c a Thôi Hi u:ớ ơ ủ ệ
“ Nh t m h ng quan hà x thậ ộ ươ ứ ị
Yên ba giang th ng s nhân s u”ượ ử ầ
Ta th y v i Huy C n không c n có khói sóng trên sông v n nh quê nhà da di t -> Tình c mấ ớ ậ ầ ẫ ớ ế ả
quê h ng sâu n ng, th ng tr c, cháy b ng.ươ ặ ườ ự ỏ
=> Đng tr c c nh sông n c bao la, nh ng đt sóng xa b tít t p, thi nhân nh đang soiứ ướ ả ướ ữ ợ ờ ắ ư
mình xu ng dòng sông, th m thía m t n i bu n b v , l ng l th h n mình v v i quêố ấ ộ ỗ ồ ơ ơ ặ ẽ ả ồ ề ớ
h ng.ươ
=> Nét c đi n mà hi n đi trong th Huy C n. N i nh da di t c a m t cái tôi lãng m n. Đóổ ể ệ ạ ơ ậ ỗ ớ ế ủ ộ ạ
chính là lòng yêu n c th m kín c a Huy C n tr c c nh ng đt n c m t ch quy n. ướ ầ ủ ậ ướ ả ộ ấ ướ ấ ủ ề
III. T ng k tổ ế
1. Ngh thu tệ ậ :
-S k t h p hài hòa gi a s c thái c đi n và hi n đi(s xu t hi n c a cái t ng nh t mự ế ợ ữ ắ ổ ể ệ ạ ự ấ ệ ủ ưở ư ầ
th ng, vô nghĩa và c m xúc bu n mang d u n cái tôi cá nhân...)ườ ả ồ ấ ấ
- Ngh thu t ệ ậ đi,ố bút pháp t c nh giàu tính t o hình, h th ng t láy giàu giá tr bi u c m(lả ả ạ ệ ố ừ ị ể ả ơ
th , đìu hiu, chót vót..)ơ
2. Ý nghĩa:
V đp c a b c tranh thiên nhiên, n i s u c a cái tôi cô đn tr c vũ tr r ng l n, ni m khátẽ ẹ ủ ứ ỗ ầ ủ ơ ướ ụ ộ ớ ề
khao hòa nh p v i cu c đi và lòng yêu quê h ng đt n c tha thi t c a tác giậ ớ ộ ờ ươ ấ ướ ế ủ ả
H ng d n t h c:ướ ẫ ự ọ
Câu 1: C m nh n c a anh ch v v đp kh th đu trong bài "Tràng giang" c a Huy C n.ả ậ ủ ị ề ẻ ẹ ổ ơ ầ ủ ậ
Câu 2: Có ý ki n cho r ng ế ằ Tràng giang là m t bài th v a c đi n v a hi n đi. Phân tích bàiộ ơ ừ ổ ể ừ ệ ạ
th đ làm sang t nh n đnh trên.ơ ể ỏ ậ ị
Tràng giang là bài th có v đp c đi n. V đp này th hi n nhi u ph ng di n:ơ ẻ ẹ ổ ể ẻ ẹ ể ệ ở ề ươ ệ
- Th th (b y ch ) ch y u v i cách ng t nh p quen thu c, t o nên s cân đi, hài hòa.ể ơ ả ữ ủ ế ớ ắ ị ộ ạ ự ố
- S nh y c m c a tác gi v i c nh t ng thiên nhiên bát ngát, không gian vô t n, h ngự ạ ả ủ ả ớ ả ượ ậ ướ
t i th i gian vĩnh h ng.ớ ờ ằ
- Cách th c miêu t nh ng b c tranh thiên nhiên (ch miêu t m t vài nét đn s , ch y uứ ả ữ ứ ỉ ả ộ ơ ơ ủ ế
ghi l i h n c t c a t o v t)ạ ồ ố ủ ạ ậ
- Thi li u.ệ
-Âm đi u ch đo c a bài th .ệ ủ ạ ủ ơ
- N i bu n c a tác gi .ỗ ồ ủ ả
-Cách v n d ng sáng t o l i di n đt và các ý có t ng th c (ch ng h n nh các bàiậ ụ ạ ố ễ ạ ỏ ơ ổ ẳ ạ ư ở
th ơĐăng cao c a Đ Ph , ủ ỗ ủ Hoàng H c lâuạ c a Thôi Hi u).ủ ệ
- V đp trang nhã, thanh cao toát ra t toàn b bài th …ẻ ẹ ừ ộ ơ
Song, Tràng giang cũng là bài th hi n đi:ơ ệ ạ
- V n d ng th th b y ch .ậ ụ ể ơ ả ữ
- Cách s d ng thi li u ( bên c nh thi li u cũ có thi li u m i).ử ụ ệ ạ ệ ệ ớ
- Cách c m nh n s v t, khi n “cái bu n v i v i dàn ra cho đn h vô”ả ậ ự ậ ế ồ ờ ợ ế ư
Vì th , ếTràng giang đúng là m t bài th v a c đi n v a hi n đi.ộ ơ ừ ổ ể ừ ệ ạ
ĐÂY THÔN VĨ D Ạ(HÀN M C T )Ặ Ử
I. Tác gi , tác ph mả ẩ :