ĐỀ SỐ 1
ĐỀ THI HỌC KỲ 1 NĂM 2013
MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 12
Thời gian: 90 phút
Câu 1: (2 điểm)
Trong bài bút ký “Ai đã đặt tên cho dòng sông ?”, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã so sánh
sông Hương với những con sông nào trên thế giới? So sánh như vậy để làm gì ?
Câu 2: (3 điểm)
Hãy viết một bài văn ngắn không quá 400 từ nói lên suy nghĩ của anh (chị) về ý kiến
sau:”Cái chết không phải là điều mất mát lớn nhất trong cuộc đời.Sự mất mát lớn nhất là
bạn để cho tâm hồn tàn lụi ngay khi còn sống”.
Câu 3: (5 điểm)
Cảm nhận của anh (chị) về đoạn thơ sau:
Những đường Việt Bắc của ta
Đêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan.
Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Bước chân nát đá muôn tàn lửa bay.
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Đèn pha bật sáng như ngày mai lên.
Tin vui chiến thắng trăm miền
Hoà Bình, Tây Bắc, Điện Biên vui về
Vui từ Đồng Tháp, An Khê
Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng.
(Trích “Việt Bắc”-Tố Hữu)
Đáp án
Câu 1: (2 điểm)
HS trả lời: Trong bài bút ký “Ai đã đặt tên cho dòng sông ?”, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã
so sánh sông Hương với những con sông nổi tiếng trên thế giới :sông Xen, sông Đa-nuýp,
sông Nê-va để làm nổi bật sự tương đồng và nhất là sự khác biệt, độc đáo.
Câu 2: (3 điểm)
1.Yêu cầu kĩ năng:
HS biết cách làm một bài văn nghị luận xã hội, kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không
mắc các loại lỗi.
2.Yêu cầu kiến thức:
HS có thể đưa ra nhiểu ý kiến riêng, trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng cần làm
nổi bật các ý sau:
-Giải thích ý kiến:
+Nội dung trực tiếp:câu nói khẳng định sự mất mát lớn nhất của đời người không phải là
cái chết mà là sống với tâm hồn tàn lụi.
-Thực chất câu nói khẳng định ý nghĩa của đời sống con người là ở đời sống tinh thần.
-Bàn luận ý kiến:
+Sức sống của tâm hồn biểu hiện ở tâm hồn ấy phong phú và nhạy cảm hay không.Tâm
hồn ấy phải có lý tưởng, có khát vọng, niềm tin,...
+Tâm hồn đẹp giúp người ta sống đẹp, ứng xử có văn hoá, có tình người, đem lại ý nghĩa
thực sự cho đời sống.
+Phê phán những con người sống mà tâm hồn tàn lụi, tồn tại vô nghĩa.
-Bài học:
+Sống có tâm hồn là một giá trị cao quý.Cái chết không phải là điều đáng sợ nếu đó là
cái chết có ý nghĩa.Con người phải biết sống có ý nghĩa.
+Không ngừng nuôi dưỡng, bồi đắp tâm hồn để nâng cao đời sống tinh thần, sống đẹp
với mọi người, có trách nhiệm với cộng đồng và bản thân.
3.Cách cho điểm:
-Điểm 3: Đáp ứng các yêu cầu trên, có thể còn mắc vài lỗi về diễn đạt.
-Điểm 2:Trình bày được một nửa các yêu cầu trên, còn mắc vài lỗi về diễn đạt.
-Điểm 1:Nội dung sơ sài, diễn đạt yếu.
-Điểm 0: Lạc đề
Câu 3: (5 điểm)
1.Kĩ năng:Biết cách làm bài nghị luận văn học cảm nhận về tác phẩm trữ tình, diễn đạt
lưu loát, kết cấu chặt chẽ, không mắc lỗi các loại.
2.Kiến thức:
Trên cơ sở hiểu biết về bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu, biết phát hiện và
phân tích những đặc sắc nghệ thuật (từ ngữ, hình ảnh...) để làm nổi bật giá trị của đoạn
thơ.HS có thể triển khai theo nhiều hướng khác nhau nhưng cần nêu được những ý sau:
-6 câu đầu tràn đầy âm hưởng anh hùng ca về một Việt Bắc chiến đấu:
+Sức mạnh của cuộc kháng chiến là sức mạnh tổng hợp của những đoàn quân điệp điệp
trùng trùng cùng với dân công đỏ đuốc từng đoàn.
+Nghệ thuật so sánh (rầm rập như là đất rung), từ láy (đêm đêm, điệp điệp, trùng trùng,
rầm rập) góp phần diễn tả sự rung chuyển của núi rừng dưới bước chân của những đoàn
người đi kháng chiến.Cách nói cường điệu làm nổi bật sức mạnh của quân đội, sức mạnh
và quyết tâm của toàn dân.
-2 câu tiếp thể hiện niềm lạc quan, tin tưởng vào tương lai tươi sáng của đất nước.
-4 câu cuối thể hiện niềm vui chiến thắng tràn ngạp khắp mọi miền của đất nước.Những
địa danh từ Bắc vào Nam đã hoà với những chiến công lẫy lừng cùng Việt Bắc để đi vào
lịch sử hào hùng của dân tộc.
3.Cách cho điểm:
-Điểm 5: Đáp ứng được yêu cầu trên, không mắc lỗi các loại.
-Điểm 3:Trình bày được một nửa số ý, có thể mắc vài lỗi các loại.
-Điểm 1:Phân tích sơ sài, diễn đạt yếu.
-Điểm 0:Lạc đề.