Cùng tham khảo “Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2023-2024 có đáp án - Trường THPT Kiến Văn, Đồng Tháp” được chia sẻ dưới đây để giúp các em biết thêm cấu trúc đề thi như thế nào, rèn luyện kỹ năng giải bài tập và có thêm tư liệu tham khảo chuẩn bị cho kì thi sắp tới đạt điểm tốt hơn.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2023-2024 có đáp án - Trường THPT Kiến Văn, Đồng Tháp
- SỞ GDĐT TỈNH ĐỒNG THÁP ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I
TRƯỜNG THPT KIẾN VĂN Năm học 2023-2024
Môn: NGỮ VĂN Lớp: 12
ĐỀ CHÍNH THỨC Ngày kiểm tra: 25/12/2023
(Đề gồm có 2 trang) Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian phát đề)
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
HOA VÀ ĐẤT
(1) Khi con ra đời
Cha gọi con là nụ hoa
Cha gọi con là ngọn gió
Cha gọi con là mặt trời
Cha gọi con bằng tất cả
Những từ ngữ đẹp nhất trên đời.
…
(2) Khi ấy
phía sau vầng trán của con là bóng mẹ
rất âm thầm
Mẹ không làm thơ không viết văn
nên chỉ gọi con bằng con của mẹ.
Đôi mắt mẹ thâm quầng thiếu ngủ
bao nhiêu đêm con khó nhọc trong người
mẹ gầy đi, mẹ nhỏ nhoi
đi đứng, ra vào như chiếc bóng
để dành cho cha niềm hạnh phúc
cho cha chạy nhảy trong nhà
cho cha đích thực được làm cha
mẹ tiêu hao quá nhiều sinh lực
cha chỉ thức vài hôm
Mẹ có mấy khi được ngủ
nằm xuống, ngồi lên đêm hóa thành ngày
dòng sữa dành cho con
Mẹ nổi gân tay
Đã có bài thơ nào cho mẹ của con đây
Cha không nhớ ra một điều đơn giản nhất
nụ hoa nào có thể ra đời
thiếu sự cưu mang của đất .
(Hoa và đất, Đỗ Trung Quân, dẫn theo thivien.net)
Câu 1. Xác định hình ảnh mà người cha gọi tên con ?
Câu 2. Chỉ ra những từ ngữ diễn tả sự vất vả của người mẹ mỗi khi con khó nhọc trong người.
Câu 3. Giải thích hình tượng hoa và đất trong các dòng thơ sau:
nụ hoa nào có thể ra đời
thiếu sự cưu mang của đất
Câu 4. Thông điệp nào của văn bản có ý nghĩa nhất đối với anh/chị.
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Hùng vĩ của Sông Đà không phải chỉ có thác đá. Mà nó còn là những cảnh đá bờ sông,
dựng vách thành, mặt sông chỗ ấy chỉ lúc đúng ngọ mới có mặt trời. Có vách đá thành chẹt
1
- lòng Sông Đà như một cái yết hầu. Đứng bên này bờ nhẹ tay ném hòn đá qua bên kia vách. Có
quãng con nai con hổ đã có lần vọt từ bờ này sang bờ kia. Ngồi trong khoang đò qua quãng
ấy, đang mùa hè mà cũng thấy lạnh, cảm thấy mình như đứng ở hè một cái ngõ mà ngóng vọng
lên một khung cửa sổ nào trên cái tầng nhà thứ mấy nào vừa tắt phụt đèn điện.
Lại như quãng mặt ghềnh Hát Loóng, dài hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô
gió, cuồn cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm như lúc nào cũng đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò
Sông Đà nào tóm được qua đấy. Quãng này mà khinh suất tay lái thì cũng dễ lật ngửa bụng
thuyền ra.
Lại như quãng Tà Mường Vát phía dưới Sơn La. Trên sông bỗng có những cái hút nước
giống như cái giếng bê tông thả xuống sông để chuẩn bị làm móng cầu. Nước ở đây thở và kêu
như cửa cống cái bị sặc. Trên mặt cái hút xoáy tít đáy, cũng đang quay lừ lừ những cánh quạ
đàn. Không thuyền nào dám men gần những cái hút nước ấy, thuyền nào qua cũng chèo nhanh
để lướt quãng sông, y như là ô tô sang số ấn ga cho nhanh để vút qua một quãng đường mượn
cạp ra ngoài bờ vực. Chèo nhanh và tay lái cho vững mà phóng qua cái giếng sâu, những cái
giếng sâu nước ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào. Nhiều bè gỗ rừng đi nghênh ngang vô ý là
những cái giếng hút ấy nó lôi tuột xuống. Có những thuyền đã bị cái hút nó hút xuống, thuyền
trồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi, bị dìm và đi ngầm dưới lòng sông đến mươi phút
sau mới thấy tan xác ở khuỷnh sông dưới…
(Trích Người lái đò Sông Đà - Nguyễn Tuân, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo Dục
Việt Nam 2020, tr. 186-187)
Cảm nhận về tính cách của con Sông Đà trong đoạn trích trên. Từ đó, nhận xét về
phong cách nghệ thuật độc đáo của nhà văn Nguyễn Tuân.
- Hết-
2
- SỞ GD&ĐT ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I
ĐỒNG Năm học: 2023-2024
THÁP Môn: NGỮ VĂN - Lớp 12
TRƯỜNG Ngày kiểm tra: 25/12/2023
THPT KIẾN Thời gian: 90 phút (không kể thời gian phát đề)
VĂN
MA TRẬN
CHÍNH
THỨC
(Gồm có 01
trang)
Các cấp độ Tổng điểm
Chủ đề
Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao
I. Đọc - - Nhận biết những - Hiểu và lí giải - Rút ra thông 3,0
hiểu từ ngữ trong văn được tình cảm, điệp, ý nghĩa.
bản cảm xúc của nhân
- Xác định những vật trữ tình thể
hình ảnh tiêu hiện trong bài
biểu trong văn bản thơ.
3
- - Số câu 2 1 1 4
- Số điểm 1,5 0,5 1,0 3,0
- Tỉ lệ % 15% 5% 10% 30%
II. Làm - Xác định đúng Triển khai vấn đề - Đảm bảo cấu - Có cách diễn đạt
văn: kiểu bài nghị luận nghị luận thành các trúc bài nghị luận, sáng tạo, thể hiện
văn học về một luận điểm, hệ mở bài có giới suy nghĩ sâu sắc,
nhân vật. - Xác thống ý rõ ràng. thiệu vấn đề cần mới mẻ về vấn đề
định đúng vấn đề nghị luận; kết bài nghị luận
nghị luận. biết khái quát vấn - Biết so sánh,
- Tác giả, tác phẩm đề. liên hệ trong quá
- Đảm bảo quy tắc - Vận dụng tốt trình phân tích,
chính tả, dùng từ, các thao tác lập bình luận.
đặt câu. luận, kết hợp chặt
chẽ giữa lí lẽ và
dẫn chứng;
- Số điểm 1,5 3,5 1,0 1,0 7,0
- Tỉ lệ % 15% 35% 10% 10% 70%
- Tổng 3,0 4,0 2,0 1,0 10,0
điểm 30% 40% 20% 10% 100%
- Tỉ lệ %
4
- SỞ GD&ĐT ĐỒNG THÁP KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I
TRƯỜNG THPT KIẾN VĂN Năm học: 2023-2024
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI MÔN NGỮ VĂN
Ngày thi: 25/12/2023
Hướng dẫn chấm gồm có: 02 trang
A. HƯỚNG DẪN CHUNG
- Nếu học sinh làm bài không theo cách nêu trong đáp án nhưng đúng, chính xác, chặt
chẽ thì cho đủ số điểm của câu đó.
- Việc chi tiết hóa (nếu có) thang điểm trong hướng dẫn chấm phải bảo đảm không làm
sai lệch hướng dẫn chấm và phải được thống nhất thực hiện trong tổ chấm.
B. ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM
CÂ Nội dung yêu cầu Điểm
U
1 Hình ảnh mà người cha gọi tên con: nụ hoa, ngọn gió, mặt trời 0,75
Những từ ngữ diễn tả sự vất vả của người mẹ mỗi khi con khó nhọc trong 0,75
2 người: mắt mẹ thâm quầng; thiếu ngủ; gầy đi; nhỏ nhoi; mấy khi được
ngủ;nằm xuống, ngồi lên đêm hóa thành ngày...
Hình tượng hoa và đất trong các dòng thơ sau:
nụ hoa nào có thể ra đời
3 thiếu sự cưu mang của đất
- Hoa là hình tượng ẩn dụ cho người con. 0,25
- Đất là hình tượng ẩn dụ cho người mẹ. Mẹ như nguồn sống, nuôi
dưỡng mỗi đứa trẻ cả về thể xác và tâm hồn như đất mẹ cần cù cung cấp chất 0,25
màu cho cây trái ngọt, hoa tươi.
Học sinh rút ra một thông điệp có ý nghĩa nhất đối với bản thân. 1,0
4 Có thể theo gợi ý sau: Tình yêu gia đình; cách yêu thương của cha, mẹ; đức
hi sinh của mẹ; hiếu thảo…
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
NỘI DUNG ĐIỂM
Cảm nhận về tính cách 7,0
của con Sông Đà trong đoạn
trích trên. Từ đó, nhận xét về
phong cách nghệ thuật độc
5
- CÂ Nội dung yêu cầu Điểm
U
đáo của nhà văn Nguyễn
Tuân.
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị
luận: Có đủ các phần mở bài,
thân bài, kết bài; mở bài nêu
0,25
được vấn đề, thân bài triển
khai được vấn đề, kết bài kết
luận được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần
nghị luận: Cảm nhận tính
cách của con Sông Đà và
nhận xét về phong cách nghệ 0,5
thuật độc đáo của nhà văn
Nguyễn Tuân.
c. Triển khai vấn đề nghị luận
thành các luận điểm; thể hiện
sự cảm nhận sâu sắc và vận
dụng tốt các thao tác lập luận;
kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và
dẫn chứng.
* Giới thiệu khái quát về tác
giả, tác phẩm; vấn đề cần
nghị luận.
- Giới thiệu tác giả Nguyễn
Tuân: là tác giả yêu cái đẹp,
suốt đời đi tìm cái đẹp, có
phong cách nghệ thuật độc
đáo, uyên bác, tài hoa.
0,5
- Tác phẩm: là một tác phẩm
tiêu biểu cho phong cách của
Nguyễn Tuân.
- Hình tượng con sông Đà
chính là thứ vàng mười của
thiên nhiên mà Nguyễn Tuân
tìm kiếm.
a. Cảm nhận về tính cách
của con sông Đà: 4,0
- Cảnh đá bờ sông:
+ “ Dựng vách thành” hiện
lên trước mắt người đọc hình
ảnh hai bờ sông Đà với vách
đá như thành cao, vực thẳm
như hào sâu.
+ Độ cao của bờ sông Đà còn
được Nguyễn Tuân tiếp tục
gợi tả qua những chi tiết như:
“mặt sông chỗ ấy chỉ lúc
6
- CÂ Nội dung yêu cầu Điểm
U
đúng ngọ mới có mặt trời”;
“ngồi trong khoang đò qua
quãng ấy, đang mùa hè mà
cũng thấy lạnh”…
+ Hai bờ sông Đà có lúc còn
rất hẹp, bờ đá ép lòng sông
đến nghẹt thở, có quãng
“vách đá thành chẹt lòng
sông như một cái yết hầu”
đến nỗi “đứng bên này bờ nhẹ
tay ném hòn đá sang bên kia
vách”, có chỗ con hươu con
nai đã có lần nhảy qua.
- Cảnh mặt ghềnh Hát Loóng:
+ Cụm từ ngữ : “Hàng cây số
nước xô đá, đá xô sóng, sóng
xô gió” với nhịp ngắt ngắn,
nhanh, dồn dập, hình ảnh điệp
nối tiếp luân chuyển, thế chỗ
cho nhau đã tái hiện sức mạnh
dữ dội của nước, sóng, gió
cùng với đá sông Đà.
+ Điệp từ “xô” lặp lại ba lần
gây ấn tượng về sự chuyển
động khủng khiếp, gợi liên
tưởng đến những con sóng
chồm lên nhau theo chiều
ngang, vút lên theo chiều dọc
rồi đổ ập xuống. Từ láy “gùn
ghè” thể hiện sự hung hãn,
trái tính trái nết của dòng
sông, “lúc nào cũng như đòi
nợ xuýt bất cứ người lái đò
nào tóm được qua quãng ấy”.
- Những cái hút nước trên
sông:
+ Hình ảnh so sánh “những
cái hút nước” như những
“cái giếng bê tông xoáy tít
đáy”, so sánh âm thanh hút
nước “thở và kêu như cửa
cống cái bị sặc”, “nước ặc ặc
lên như vừa rót dầu sôi vào”
làm cho hình ảnh cái hút nước
hiện lên như một con quái vật
đang giận dữ.
+ Hình ảnh liên tưởng của hút
nước như “quãng đường
7
- CÂ Nội dung yêu cầu Điểm
U
mượn cạp ngoài bờ vực”,
hình ảnh những con thuyền bị
hút nước ấy hút vào, thuyền
“trồng ngay cây chuối ngược
rồi vụt biến đi”, bị dìm dưới
lòng sông và mươi phút sau
thấy “tan xác ở khuỷnh sông
dưới” tạo cho người đọc cảm
giác hãi hùng nếu phải đi
thuyền qua đây.
* Đánh giá chung
- Nguyễn Tuân đã cung cấp
những kiến thức rất phong
phú về một dòng sông nổi
tiếng của mảnh đất Tây Bắc .
Đó là một dòng sông có cá
tính như một cố nhân “lắm
0,5
bệnh, nhiều chứng” với
những ai một lần gặp gỡ.
- Tùy bút “Người lái đò sông
Đà” ca ngợi Tổ quốc giàu
đẹp, thể hiện niềm tin yêu
cuộc sống mới đang diễn ra
trên đất nước ta.
b. Nhận xét về phong cách
nghệ thuật độc đáo của nhà
văn Nguyễn Tuân.
- Sử dụng nhiều biện pháp tu
từ: so sánh, nhân hóa, liên
tưởng,... để gợi tả hình ảnh 0,5
một cách chân thực rõ nét .
- Sử dụng ngôn ngữ điêu
luyện, tài tình.
- Vận dụng kiến thức của
nhiều lĩnh vực.
d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt
sáng tạo, thể hiện suy nghĩ
0,5
sâu sắc, mới mẻ về vấn đề
nghị luận.
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu:
Đảm bảo quy tắc chính tả, 0,25
dùng từ, đặt câu.
----Hết----
8
- 9
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
