SỞ GD & ĐT QUẢNG TRỊ
TRƯỜNG THPT LÊ LỢI
(Đề có 02 trang)
KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I - NĂM HỌC 2024 - 2025
MÔN NGỮ VĂN, LỚP 11
Thời gian làm bài: 90 phút;
(không kể thời gian phát đề)
Họ và tên:………………………….. Số báo danh.....................................
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản: Thao thức Trường Sa
Trường Sa ơi, ngày mai tàu cập bến
Ta lại về phố thị thân thương
Vòng tay ấm, bữa cơm sum họp
Và riêng, chung bao chuyện vui buồn.
Biển dẫu yên mà lòng ta lại động
Lắng tin xa những cơn bão chập chờn
Bỗng hiển hiện trang sử thời mở cõi
Máu cha ông còn bầm đỏ hoàng hôn.
Ôm lính đảo yêu tin bao gương mặt
Tuổi đôi mươi lồng lộng biển trời
Mắt trong vắt chưa một lần hò hẹn
Đêm mơ còn nũng nịu gọi “Mẹ ơi!”.
Muốn ôm ghì bãi san hô - chiến lũy
Những pháo đài vươn sóng Bạch Đằng Giang
Khi Đá Lát, Sinh Tồn, Song Tử
Lúc dịu dàng Tiên Nữ, An Bang...
Trước Trường Sa thấy mình bé nhỏ
Tựa cột mốc chủ quyền thêm vững lòng hơn
Ngắm rặng mồng tơi, nghe gà cục tác
Tổ quốc giữa trùng khơi sinh nở, trường tồn.
Đêm không ngủ Trường Sa, đêm trở gió
Gió hồng hoang ào ạt phía Hoàng Sa
Bao xương máu đắp hình hài Tổ Quốc
Ấp Cờ đỏ lên tim mắt bỗng lệ nhòa.
(Nguyễn Thế Kỷ - In trong Không xa đâu Trường Sa ơi!..,
nhiều tác giả, NXB ĐHQG Hà Nội, 2013, tr 140-141-142)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1 (0,75 điểm). Xác định đối tượng trữ tình của bài thơ.
Câu 2 (0,75 điểm). Tác giả đã nhắc đến tên những hòn đảo nào trong bài thơ?
Câu 3 (0,75 điểm). Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong hai câu thơ sau:
Ngắm rặng mồng tơi, nghe gà cục tác
Tổ quốc giữa trùng khơi sinh nở, trường tồn
Câu 4 (0,75 điểm). Phân tích những tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong hai câu
thơ sau:
Bao xương máu đắp hình hài Tổ Quốc
Ấp Cờ đỏ lên tim mắt bỗng lệ nhòa.
Câu 5 (1,0 điểm). Từ bài thơ, anh (chị) rút ra được thông điệp gì?
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm).
Viết 01 đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) phân tích hình ảnh người lính đảo trong
đoạn thơ sau (trích trong bài thơ ở phần Đọc hiểu):
Ôm lính đảo yêu tin bao gương mặt
Tuổi đôi mươi lồng lộng biển trời
Mắt trong vắt chưa một lần hò hẹn
Đêm mơ còn nũng nịu gọi “Mẹ ơi!”.
Câu 2 (4,0 điểm).
Viết bài văn nghị luận (khoảng 500 chữ) trình bày suy nghĩ của anh (chị) về ý nghĩa
tinh thần cầu tiến của con người trong cuộc sống.
-------------- HẾT --------------
- Thí sinh không được sử dụng tài liệu.
- Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
KIỂM TRA CUỐI KỲ I - NĂM HỌC 2024 - 2025
ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM
MÔN: NGỮ VĂN, LỚP 11
(Đáp án và hướng dẫn chấm gồm 03 trang)
Câu Nội dung Điểm
ĐỌC HIỂU 4,0
1Trường Sa
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời đúng đáp án: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời đáp án khác: 0 điểm
0,75
2Đá Lát, Sinh Tồn, Song Tử, Tiên Nữ, An Bang,
Trường Sa, Hoàng Sa
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời đúng 5-6 tên trong đáp án: 0,75
điểm.
- Học sinh trả lời đúng 3-4 tên trong đáp án: 0,5
điểm.
- Học sinh trả lời đúng 1-2 tên trong đáp án: 0,25
điểm.
- Nếu HS trả lời: Trường Sa, Hoàng Sa thì cho
0,25 điểm
0,75
3- Tăng tính sinh động, gợi cảm giác, cảm xúc chân
thực, cụ thể cho đoạn thơ.
- Thể hiện cuộc sống thanh bình, gần gũi trên đảo
Trường Sa và sự phát triển, trường tồn của Tổ quốc
nơi đầu sóng ngọn gió; Thể hiện tình yêu và tự hào
của tác giả về Trường Sa.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời đúng ý 1 trong đáp án: 0,25
điểm.
- Học sinh có cách diễn đạt khác tương đương các
ý vẫn cho điểm tối đa
0,75
4- Hình ảnh thơ gợi lên sự hi sinh gian khổ để xây
dựng và bảo vệ đất nước của các thế hệ người Việt.
(0,25)
- Từ đó, nhân vật trữ tình bày tỏ sự xúc động, lòng
biết ơn và niềm tự hào với những người đã hi sinh,
cống hiến cho đất nước (0,5)
Hướng dẫn chấm: Học sinh có cách diễn đạt khác
tương đương các ý vẫn cho điểm tối đa
0,75
5- HS rút ra được thông điệp phù hợp (gợi ý: Hãy
biết ơn với những người đã hi sinh cho cuộc sống
hoà bình; Hãy có trách nhiệm bảo vệ biển đảo quê
hương...... )
- HS giải thích thông điệp (tuỳ theo thông điệp
được chọn)
Hướng dẫn chấm:
- Rút ra thông điệp: 0,5 điểm,
- Giải thích thông điệp: 0,5 điểm
- HS có thể rút ra nhiều thông điệp khác nhau miễn
hợp lí; phù hợp với nội dung văn bản và không đi
ngược lại với thuần phong mĩ tục
1,0
VIẾT 6,0
1Viết 01 đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân
tích hình ảnh người lính đảo trong đoạn thơ trích ở
phần đọc hiểu.
2,0
a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung
lượng của đoạn văn:
Xác định đúng yêu cầu về hình thức, dung lượng
(khoảng 150 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể
trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp,
tổng- phân- hợp, móc xích hoặc song hành
0,25
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: phân tích hình
ảnh người lính đảo trong đoạn thơ. 0,25
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp làm rõ vấn đề
cần nghị luận
- Giới thiệu tên bài thơ, tác giả và đoạn trích
- Hình ảnh người lính đảo:
+ Người lính đảo "tuổi đôi mươi" là biểu trưng
cho tuổi trẻ căng tràn sức sống, có tâm hồn rộng
lớn, khát khao cống hiến, mạnh mẽ, kiên cường..
(phân tích hình ảnh “lồng lộng biển trời”)
+ Người lính đảo có tâm hồn ngây thơ, vô tư,
trong sáng (phân tích hình ảnh “mắt trong vắt chưa
một lần hò hẹn”)
+ Người lính đảo mang trong mình những cảm xúc
yếu mềm với những nỗi nhớ nhà, nhớ mẹ da diết.
(phân tích hình ảnh “Đêm mơ còn nũng nịu gọi
“Mẹ ơi!”)
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh nêu được 2 ý trở lên: 0,5 điểm.
- Học sinh nêu được 1 ý: 0,25 điểm.
0,5
d. Triển khai ý đảm bảo các yêu cầu sau:
- Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức
biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận:
- Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.
- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng;
bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần
nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.
Hướng dẫn chấm:
- Luận điểm rõ ràng, diễn đạt trôi chảy, phân tích
đầy đủ, sâu sắc: 0,5 điểm.
- Luận điểm chưa rõ ràng, phân tích chung chung,
sơ sài: 0,25 điểm
đ. Diễn đạt: Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ
pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn
0,25
e. Sáng tạo: Bài viết có giọng điệu riêng; cách diễn
đạt sáng tạo, văn phong trôi chảy 0,25
VIẾT 4,0
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận xã hội
Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được
vấn đề, kết bài khái quát được vấn đề.
0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: ý nghĩa của
tinh thần cầu tiến
0,5
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
HS có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần
giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và
quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt
1,0