Đề thi học sinh giỏi môn Sinh học lớp 11 cấp trường năm 2020-2021 - Trường THPT Lưu Hoàng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

13
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mời các bạn cùng tham khảo Đề thi học sinh giỏi môn Sinh học lớp 11 cấp trường năm 2020-2021 - Trường THPT Lưu Hoàng. Đây là tài liệu tham khảo hữu ích dành cho giáo viên và học sinh trong quá trình giảng dạy và học tập môn Sinh học lớp 11 cấp trường.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề thi học sinh giỏi môn Sinh học lớp 11 cấp trường năm 2020-2021 - Trường THPT Lưu Hoàng

SỞ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HÀ NỘI KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG TRƯỜNG THPT LƯU HOÀNG NĂM HỌC 2020 - 2021 ―――――― Môn thi: Sinh học – Lớp 11 ĐỀ CHÍNH THỨC (Thời gian: 120 phút, không kể thời gian giao đề) —————————— Câu I (4,5 điểm): 1. Tại sao thức ăn của động vật ăn cỏ có chứa hàm lượng prôtêin rất ít nhưng chúng vẫn phát triển bình thường? 2. Tại sao ở các động vật có vú nhịp tim thường tỉ lệ nghịch với khối lượng cơ thể? Vì sao tim người hoạt động suốt đời mà không mệt mỏi? 3. Để nâng cao thành tích thi đấu thể dục thể thao, một số vận động viên trước khi thi đấu chọn vùng núi cao làm địa điểm tập luyện. Cho biết điều này có lợi ích gì với vận động viên? Câu II (4,5 điểm): 1. Bằng những hiểu biết của mình, em hãy giải thích CÂU: Lúa chiêm lấp ló đầu bờ Hễ nghe tiếng sấm, phất cờ mà lên. 2. Tại sao nói thực vật tắm mình trong bể nitơ mà vẫn thiếu nitơ? Làm thế nào để bể nitơ trong không khí biến đổi thành dạng nitơ mà cây có thể sử dụng? 3. Trình bày mối quan hệ giữa hô hấp và quang hợp; mối quan hệ giữa quang hợp và thoát hơi nước ở lá? Câu III (4,0 điểm): 1. Đa số các loài thực vật khí khổng mở vào ban ngày đóng vào ban đêm. Tuy nhiên, một số loài thực vật sống trong điều kiện thiếu nước (cây xương rồng, cây mọng nước ở sa mạc...) khí khổng lại đóng vào ban ngày mở về đêm. Điều này có ý nghĩa gì với chúng. Hãy giải thích cơ chế đóng mở khí khổng của các loài này? 2. Khi ta bón các loại phân đạm NH4Cl, (NH4)2SO4, NaNO3 cho đất trong thời gian dài sẽ làm thay đổi đặc tính nào của đất? Giải thích? 3. Phân biệt cấu tạo và hoạt động của hệ thần kinh dạng lưới và hệ thần kinh dạng chuỗi hạch Câu IV (3,5 điểm): 1. Trình bày những điểm khác nhau giữa 2 hình thức cảm ứng ở thực vật: hướng động và ứng động. 2. Giải thích tại sao ở thực vật, khi cắt bỏ phần ngọn cây rồi chiếu ánh sáng từ một phía ta sẽ không quan sát được rõ hiện tượng hướng sáng nữa? 3. Giải thích cơ chế lá cây trinh nữ cụp xuống khi có va chạm cơ học? Câu V (3,5 điểm): 1. Quang chu kì là gì? Dưa vào quang chu kì có thể chia thực vật thành mấy nhóm? 2. Dựa vào thuyết quang chu kì hãy giải thích biện pháp kĩ thuật: Thắp đèn ban đêm ở các vườn thanh long vào mùa đông? 1
3. Có các hoocmon thực vật sau: AIA, GA, xitokinin, êtilen, ABA và các tác dụng sinh lí như sau: làm trương dãn tế bào; ức chế sự nảy mầm của hạt; ảnh hưởng tới tính hướng động; ; kích thích ra hoa và tạo quả trái vụ; kích thích sự nảy mầm của hạt, củ, chồi; làm chậm quá trình già của tế bào. Hãy sắp xếp các hoocmon thực vật phù hợp với tác động sinh lí của nó. ----------------- Hết ---------------- Lưu ý: Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm! Họ và tên thí sinh: ................................................................... Số báo danh: ............................. Chữ kí của giám thị coi thi số 1: Chữ kí của giám thị coi thi số 2: 2
SỞ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HÀ NỘI KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG TRƯỜNG THPT LƯU HOÀNG NĂM HỌC 2020 - 2021 ―――――― Môn thi: Sinh học – Lớp 11 ĐÁP ÁN (Thời gian: 120 phút, không kể thời gian giao đề) —————————— Nôi dung Điểm Câu I (4,5 điểm) 1. Thức ăn của động vật ăn cỏ có hàm lượng prôtêin rất ít, nhưng chúng vẫn phát triển 0,5 bình thường vì trong ruột của động vật ăn cỏ có hệ vi sinh vật tiết hệ enzim xenlulaza để tiêu hóa xenlulozơ. VSV còn là nguồn bổ sung prôtêin cho cơ thể động vật chủ. 0,5 2. - Nhịp tim thường tỉ lệ nghịch với khối lượng cơ thể: Do tỉ lệ diện tích bề mặt trên thể tích cơ thể khác nhau: động vật càng nhỏ thì tỉ lệ này 1,0 càng lớn -> tiêu tốn nhiều năng lượng cho duy trì thân nhiệt, tốc độ chuyển hoá cao, nhu cầu ôxi cao, nhịp tim và nhịp thở cao. - Tim hoạt động suốt đời mà không mỏi vì: 1,0 Thời gian nghỉ trong 1 chu kì tim đủ để khôi phục khả năng hoạt động của cơ tim. Nếu xét riêng hoạt động của thành cơ thuộc các ngăn tim thì thời gian nghỉ nhiều hơn thời gian co của các ngăn tim (tâm nhỉ co 0,1s nghỉ 0,7s; co thất 0,3s nghỉ 0,5s; dãn chung là 0,4s) 3. Lợi ích tập luyện trên vùng núi cao: - Ở vùng núi cao nồng độ O2 loãng hơn vùng đồng bằng => số lượng hồng cầu tăng lên 0,75 - Tim tăng cường vận động, cơ tim khỏe, hô hấp khỏe, bền sức. 0,75 Câu II (4,5 điểm) 1. Vụ lúa chiêm kéo dài khoảng từ tháng 1-> 5 - Nhưng gặp thời điểm khô hạn, cây lúa thiếu phân, nước nên chậm lớn chỉ “lấp ló” đầu 0,5 bờ. - Hễ nghe tiếng sấm báo hiệu có cơn mưa đầu mùa. Mưa giông đầu mùa thường có hiện 0,5 tượng phóng điện trong tự nhiên -> sấm, chớp làm cho N2 bị oxi hóa thành nguồn đạm (NO3-) theo nước mưa cung cấp cho cây -> cây lúa chỉ việc “phất cờ” mà lên. 2. N2 có phần lớn trong khí quyển (khoảng 79%) nhưng thực vật không thể sử dụng dạng này. 0,5 Để thực vật có thể sử dụng thì phải có quá trình chuyển đổi thành nitơ dưới dạng NH4+, hoặc NO3- thì cây mới sử dụng được. Đó là nhờ các quá trình: - Tổng hợp tự nhiên: nhờ sấm, chớp… 0,5 - Nhờ các vi sinh vật cố định đạm như: vi sinh vật sống tự do trong đất (Azotobacter, clostridium, …). Vi khuẩn cộng sinh trong rễ cây họ đậu 0,5 (Rhizobium) Vi khuẩn cộng sinh trong bèo hoa dâu… có khả năng cố định N2 nhờ có hệ thống enzim nitrogennaza. 3. - Mối quan hệ giữa quang hợp và hô hấp: + Quang hợp là tiền đề cho hô hấp và ngược lại: sản phẩm của quang hợp là 0,5 nguyên liệu của hô hấp và ngược lại. 1
+ Hô hấp còn tạo năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống trong đó có tổng 0,5 hợp các chất tham gia vào quá trình quang hợp (sắc tố, enzim, chất nhận CO2...), - Mối quan hệ giữa quang hợp và thoát hơi nước: + Thoát hơi nước giúp vận chuyển nước cung cấp nguyên liệu cho quang hợp, giúp 0,5 mở khí khổng để CO2 khuếch tán vào lá cung cấp cho quang hợp + Quang hợp tạo lượng nước dư thừa thoát ra ngoài qua lá. 0,5 Câu III (4,0 điểm) 1. - Ý nghĩa: Giúp cây tiết kiệm nước trong điều kiện thiếu nước. 0,5 - Cơ chế đóng, mở khí khổng của các loài thực vật sống ở vùng thiếu nước: + Ban ngày nhiệt độ cao, cây bị hạn, hàm lượng axit abxixic trong tế bào khí khổng 0,5 tăng kích thích các bơm ion hoạt động, đồng thời các kênh ion mở dẫn đến ion rút ra khỏi tế bào => P thẩm thấu của tế bào giảm => giảm sức trương nước => khí khổng đóng. + Ban đêm nhiệt độ thấp, sức trương nước của tế bào khí khổng tăng => khí khổng mở. 0,5 2. Khi ta bón các loại phân đạm NH4Cl, (NH4)2SO4, NaNO3 sẽ làm thay đổi độ PH của đất. Vì: + Bón phân NH4Cl, (NH4)2SO4 cây hấp thụ NH4+ còn lại môi trường Cl- và SO42- sẽ kết 0,5 hợp với H+ tạo HCl và H2SO4 dẫn đến môi trường axit. + Bón NaNO3 cây hấp thụ NO3- còn lại Na+ kết hợp với OH- tạo môi trường bazơ. 0,5 3. HTK dạng lưới HTK dạng chuỗi hạch 0,5 Đại Động vật có cơ thể đối xứng tỏa Động vật có cơ thể đối xứng hai bên diện tròn thuộc ngành Ruột khoang. thuộc ngành Giun dẹp, Giun tròn, Chân khớp. Cấu Các tế bào thần kinh phân bố rải Các tế bào thần kinh tập trung hạch 0,5 tạo rác khắp cơ thể và liên hệ với thần kinh, liên hệ với nhau bằng các nhau bởi các sợi thần kinh dây thần kinh  chuỗi hạch tế bào mạng lưới thần kinh. thần kinh chạy dọc theo chiều dài cơ thể. Hoạt Phản ứng toàn thân  tiêu tốn Mỗi hạch điều khiển 1 vùng  phản 0,5 động nhiều năng lượng. ứng cục bộ,chính xác, tiêu tốn ít năng lượng. Câu IV: (3,5 điểm) 1. Điểm khác nhau giữa 2 hình thức ứng động và hướng động: Hướng động Ứng động Hình thức phản ứng của một bộ phận của Hình thức phản ứng của cây trước một 0,5 cây trước một tác nhân kích thích theo tác nhân kích thích không định hướng. một hướng xác định. 0,5 2
Khi vận động về phía tác nhân kích thích Có thể là ứng động không sinh gọi là hướng động dương, khi vận động trưởng( vận động theo sức trương nước) tránh xa tác nhân kích thích gọi là hướng hoặc ứng động sinh trưởng (vận động động âm. theo chu kì đồng hồ sinh học). 0,5 Tuỳ tác nhân sẽ có các kiểu như: hướng Tuỳ tác nhân sẽ có các kiểu như: vận đất, hướng sáng, hướng hoá, hướng nước. động quấn vòng, vận động nở hoa theo nhiệt độ ánh sáng; hoạt động theo sức 0,5 trương nước. 2. Sau khi cắt phần ngọn ta sẽ không thấy rõ hiện tượng hướng sáng vì: 0,5 - Auxin được sản xuất ở đỉnh thân và cành di chuyển từ ngọn xuống rễ, cắt ngọn làm giảm lượng auxin. - Ở thân các tế bào đã phân hoá tốc độ phân chia kém => sự sinh trưởng 2 phía thân 0,5 không có sự chênh lệch lớn 3. Cơ chế lá cây trinh nữ cụp xuống khi có va chạm cơ học hoặc khi trời tối: 0,5 - Cây trinh nữ ở cuống lá và gốc lá chét có thể gối, bình thường thể gối luôn căng nước làm lá xoè rộng. - Khi có sự va chạm, K+ được vận chuyển ra khỏi không bào làm giảm ASTT tế bào thể gối, tế bào thể gối mất nước làm lá cụp xuống. Câu V: (3,5 điểm) 1. Quang chu kì là thời gian chiếu sáng xen kẽ với bóng tối (độ dài của ngày đêm), 0,5 ảnh hưởng tới sinh trưởng và phát triển của cây đặc biết là sự ra hoa - Dựa vào quang chu kì, có thể chia ra làm 3 nhóm: + Cây trung tính: thời gian ra hoa không phụ thuộc vào độ dài ngày đêm, gồm phần lớn 0,5 các loại cây trồng như cà chua, hướng dương, lạc, đậu... + Cây dài ngày: ra hoa trong điều kiện đêm ngắn, gồm các loại cây nở hoa vào cuối 0,5 xuân và mùa hè như dâu tây, lúa mì, thanh long, sen cạn... + Cây ngày ngắn: ra hoa trong điều kiện đêm dài, gồm các loại cây nở hoa vào mùa 0,5 thu, đông như hoa cúc, thược dược, vừng, mía, cà tím, cà phê... 2. Thanh long là cây ngày dài ra hoa vào mùa hè. Vào mùa đông muốn thanh long ra 0,5 hoa, tạo quả phải chiếu thêm ánh sáng làm cho ngày dài ra - > Cây ra hoa 3. - AIA: Trương dãn tế bào, ảnh hưởng tới tính hướng động. 0,25 - GA: Kích thích nảy mầm của hạt, củ, chồi. 0,25 - Xitokinin: làm chậm quá trình già của tế bào. 0,25 - Êtilen: kích thích ra hoa và tạo quả trái vụ. 0,25 - ABA: ức chế sự nảy mầm của hạt. ---------------HẾT-------------- 3