Bài 17: th nh ng quy n, các nhân tổ ưỡ ể ố
hình thành th nh ngổ ưỡ
I- M c tiêu:ụ
Sau bài h c, h c sinh c n:ọ ọ ầ
- Hi u th nào là th nh ng (đ t).ể ế ổ ưỡ ấ
Đ t khác v i các v t th t nhiên khácấ ớ ậ ể ự
đi m nào ?ở ể
- N m đ c các nhân t và vai tròắ ượ ố
c a chúng đ i v i s hình thành đ t.ủ ố ớ ự ấ
Bi t phân tích vai trò t ng nhân t .ế ừ ố
II- Thi t b d y h cế ị ạ ọ :
III- Ph ng pháp d y h cươ ạ ọ :
- Ph ng pháp đàm tho i.ươ ạ
- Liên h th c tệ ự ế
IV- Ti n trình lên l pế ớ :
1- ổn đ nh l p.ị ớ
2- Bài cũ.
Nêu hi n t ng th y tri u.ệ ượ ủ ề
3- Bài m iớ.
Ho t đ ng c aạ ộ ủ
giáo viên và h cọ
sinh
N i dung chínhộ
- Ho t đ ng 1 (cáạ ộ
nhân): Trình bày:
+ Khái ni m thệ ổ
nh ng (đ t)ưỡ ấ
+ Th nh ngổ ưỡ
khác các v t th tậ ể ự
nhiên khác đ cở ặ
tr ng gì ?ư
+ Đ phì đ t.ộ ấ
+ Th nh ngổ ưỡ
quy nể
- Giáo viên chu nẩ
ki n th c. ế ứ
- M r ng: Đ phìở ộ ộ
t nhiên, đ phìự ộ
nhân t o.ạ
I- Th nh ng:ổ ưỡ
- Th nh ngổ ưỡ
(đ t) là l p v tấ ớ ậ
ch t t i x p bấ ơ ố ở ề
m t l c đ a, đ cặ ụ ị ượ
đ c tr ng b i đặ ư ở ộ
phì.
- Đ phì đ t: Làộ ấ
kh năng cung c pả ấ
nhi t, khí, các ch tệ ấ
dinh d ng c nưỡ ầ
thi t cho th c v tế ự ậ
sinh tr ng và phátưở
tri nể
- Th nh ngổ ưỡ
quy n là l p vể ớ ỏ
ch a v t ch t t iứ ậ ấ ơ
- Ho t đ ng 2ạ ộ
(nhóm): Chia l pớ
thành 6 nhóm
+ Nhóm 1: Tìm
hi u nhân t đáể ố
mẹ
+ Nhóm 2: Nhân tố
khí h uậ
+ Nhóm 3: Sinh
v tậ
+ Nhóm 4: Đ aị
hình
+ Nhóm 5: Th iờ
gian
+ Nhóm 6: Con
ng i ườ
- G i đ i di nọ ạ ệ
trình bày t ng nhânừ
tố
x p b m t l cố ở ề ặ ụ
đ a.ị
II- Các nhân tố
hình thành đ t:ấ
1- Đá m : Đá g cẹ ố
b phong hóa t oị ạ
thành đá m . Đáẹ
m cung c p v tẹ ấ ậ
ch t vô c cho đ t,ấ ơ ấ
quy t đ nh thànhế ị
ph n c gi i,ầ ơ ớ
khoáng v t, nhậ ả
h ng tính ch t lý,ưở ấ
hóa c a đ t.ủ ấ
2- Khí h u: ậảnh
h ng tr c ti pưở ự ế
đ n s hình thànhế ự
đ t thông qua nhi tấ ệ
- mẩ
Nhiệt, ẩmPhong hóa
Ví d các ki u khíụ ể
h u khác nhau cóậ
đ t khác nhau:ấ
+ Khí h u ôn đ i:ậ ớ
Đ t p tzôn, đ tấ ố ấ
đen.
+ Nhi t đ i:ệ ớ
Feralit, phù sa.
+ Đá g c ------> bố ị
phá h y -----> đ tủ ấ
+ Nhi t, m nhệ ẩ ả
h ng đ n s hòaưở ế ự
tan, r a trôi, tích tử ụ
v t ch t.ậ ấ
- Khí h u nhậ ả
h ng thông quaưở
l p ph th c v t.ớ ủ ự ậ
3- Sinh v t:ậ
- Th c v t: Cungự ậ
c p v t ch t h uấ ậ ấ ữ
c , r phá h y đá.ơ ễ ủ
- Vi sinh v t: Phânậ
gi i xác súc v t t oả ậ ạ
mùn
- Đ ng v t.ộ ậ
4- Đ a hình:ị
- Núi cao: Nhi tệ
đ , m th p -->ộ ẩ ấ
quá trình hình thành
đ t.ấ
- Đ a hình d c: Đ tị ố ấ
b xói mòn.ị
- Đ a hình b ngị ằ
ph ng: B i t -->ẳ ồ ụ
giàu ch t dinhấ
d ng.ưỡ
- Đ a hình: Khíị
h u, th c v t.ậ ự ậ
5- Th i gian:ờ
Th i gian hình thànhờ
đ t chính là tu i đ tấ ổ ấ
+ Vùng nhi t đ i:ệ ớ
Đ t nhi u tu i.ấ ề ổ
+ Vùng ôn đ i,ớ
c c: Đ t ít tu i.ự ấ ổ
6- Con ng i:ườ
- Ho t đ ng tíchạ ộ
c c: Nâng đ phìự ộ