Bài 15
TH I TI T, KHÍ H U VÀ NHI T Đ Ờ Ế Ậ Ệ Ộ
C A KHÔNG KHÍỦ
I. M c tiêu bài h cụ ọ .
1. Ki n th c.ế ứ
- Phân bi t và trình bày đ c 2 khái ni m: th iệ ượ ệ ờ
ti t và Khí h u.ế ậ
- Hi u nhi t đ không khí và nguyên nhân có y uể ệ ộ ế
t này.ố
- Bi t đo và tính nhi t đ trung bình Ngày,ế ệ ộ
Tháng, Năm.
- T p làm quen v i d báo th i ti t và ghi chép 1ậ ớ ự ờ ế
s y u t th i ti t.ố ế ố ờ ế
2. Kĩ năng
II. Chu n bẩ ị.
- B ng th ng kê tình hình th i ti tả ố ờ ế
- Hình s thay đ i nhi t đ theo đ cao.ự ổ ệ ộ ộ
- Hình s thay đ i nhi t đ theo vĩ đ .ự ổ ệ ộ ộ
III. Các ho t đ ng trên l pạ ộ ớ .
1. n đ nh t ch c.ổ ị ổ ứ
2. ki m tra bài cũ.ể
? Nêu v trí, đ c đi m c a T ng đ i l u?ị ặ ể ủ ầ ố ư
? D a vào đâu đ phân lo i các kh i khí nóng,ự ể ạ ố
l nh, l c đ a, đ i d ng?ạ ụ ị ạ ươ
3. Bài m i.ớ
Vào bài: S d ng m đ u SGK trang 55.ử ụ ở ầ
? Ch ng trình d báoươ ự
th i ti t trên các ph ngờ ế ươ
ti n thông tin đ i chúngệ ạ
có n i dung gì?ộ
? Thông báo ngày m yấ
l n?ầ
? Th i ti t là gì?ờ ế
? Hi n t ng khí t ngệ ượ ượ
là gì?
( Gió, m a, s m ch p,ư ấ ớ
s ng mù …)ươ
? Trong 1 ngày th i ti tờ ế
bi u hi n sáng, tr a,ể ệ ư
chi u nh th nào?ề ư ế
? Cùng m t th i gianộ ờ
th i ti t kh p m i n iờ ế ở ắ ọ ơ
trên TĐ có gi ng nhauố
không?
( Khác nhau)
? Th i ti t mùa Đông ờ ế ở
các t nh phía B c và cácỉ ắ
t nh phía Nam có gì khácỉ
bi t?ệ
( Mi n B c có mùaề ắ
Đông l nhạ
Mi n Nam không cóề
1. Th i ti t và khí h uờ ế ậ .
a. Th i ti t.ờ ế
- Th i ti t là s bi u hi nờ ế ự ể ệ
c a các hi n t ng khíủ ệ ượ
t ng 1 đ a ph ngượ ở ị ươ
trong th i gian ng n nh tờ ắ ấ
đ nh.ị
b. Khí h u.ậ
- Là s l p đi l p l i c aự ặ ặ ạ ủ
tình hình th i ti t 1 đ aờ ế ở ị
ph ng trong th i gian dàiươ ờ
mùa Đông)
? S khác bi t nàyự ệ
mang tính t m th i hayạ ờ
đ c l p đi l p l i trongượ ặ ặ ạ
các năm?
( L p đi l p l i )ặ ặ ạ
GV. Đó là đ c đi mặ ể
riêng bi t c a khí h u 2ệ ủ ậ
Mi n. V y khí h u là gì?ề ậ ậ
? Th i ti t và Khí h uờ ế ậ
có đ c đi m gì gi ng vàặ ể ố
khác nhau?
GV. Nêu quy trình h pấ
th nhi t c a m t đ t vàụ ệ ủ ặ ấ
không khí:
ánh sáng MTr i khiờ
chi u xu ng TĐ đi quaế ố
l p không khí. Trongớ
không khí có ch a b i vàứ ụ
h i n c nên ch h p thơ ướ ỉ ấ ụ
1 ph n nh năng l ngầ ỏ ượ
c a MTr i. Ph n l n cònủ ờ ầ ớ
l i đ c m t đ t h pạ ượ ặ ấ ấ
và tr thành quy lu t.ở ậ
2. Nhi t đ không khí vàệ ộ
cách đo nhi t đ khôngệ ộ
khí.
a. Nhi t đ không khí:ệ ộ
- Là l ng nhi t khi m tượ ệ ặ
đ t h p th năng l ngấ ấ ụ ượ
nhi t c a M t tr i và b cệ ủ ặ ờ ứ
x l i vào trong không khíạ ạ
làm cho không khí nóng lên.
- dùng nhi t k đ đoệ ế ể
nhi t đ c a không khí.ệ ộ ủ
b. Cách đo nhi t đ khôngệ ộ
khí.
Nhi t đ TB ngày =ệ ộ
T ngổ
nhi t đ các l n đoệ ộ ầ
th làm cho m t đ tụ ặ ấ
nóng lên t a nhi t vàoỏ ệ
không khí làm cho không
khí nóng lên. Đó là nhi tệ
đ c a không khí.ộ ủ
? Nhi t đ c a khôngệ ộ ủ
khí là gì?
? Mu n bi t nhi t đố ế ệ ộ
không khí ta làm ntn?
GV. H ng d n cách đoướ ẫ
nhi t đ không khí Trungệ ộ
bình Ngày.
? Cách tính nhi t đ TBệ ộ
Tháng?
? Cách tính nhi t đ TBệ ộ
Năm?
? Tai sao nh ng ngàyữ
Hè ng i ta th ng hayườ ườ
ra Bi n đ Du l ch, Nghể ể ị ỉ
mát?
? T i sao vào mùa Đôngạ
nh ng mi n g n Bi nữ ề ầ ể
s l n đoố ầ
3. S thay đ i nhi t đự ổ ệ ộ
c a không khíủ.
a. Nhi t đ không khí thayệ ộ
đ i tùy thu c đ g n Bi nỏ ộ ộ ầ ể
hay xa Bi n.ể
- N c Bi n có tác d ngướ ể ụ
đi u hòa nhi t đ khôngề ệ ộ
khí làm cho mùa H b tạ ớ
nóng, mùa Đông b t l nh.ớ ạ
S khác nhau này sinh ra 2ự
lo i khí h u: khí h u L cạ ậ ậ ụ
đ a và khí h u Đ i d ngị ậ ạ ươ
b. S thay đ i nhi t đự ổ ệ ộ
theo đ cao.ộ
- Càng lên cao nhi t đệ ộ
không khí càng gi m. Lênả
cao 100m Nhi t đ gi mệ ộ ả
0,60C.
c. Nhi t đ không khí thayệ ộ
đ i theo vĩ đ . ổ ộ
l i có không khí m h nạ ấ ơ
ph n đ t li n?ầ ấ ề
Yêu c u HS đ c m c 3bầ ọ ụ
sgk trang 56
? Nh n xét s thay đ iậ ự ồ
nhi t đ theo đ cao?ệ ộ ộ
Da vào ki n th c đãự ế ứ
bi t hãy tính s chênhế ự
l ch v đ cao gi a 2 đ aệ ề ộ ữ ị
đi m trong H48.ể
( Chênh l ch nhauệ
1000m)
? T i sao nh ng vùngạ ở ữ
vĩ đ th p luôn nóng h nộ ấ ơ
các vùng vĩ đ cao?ở ộ
( Do góc chi u c a ánhế ủ
sáng MTr i )ờ
- Không khí các vùng vĩở
đ th p luôn nóng h n cácộ ấ ơ
vùng vĩ đ cao.ộ
4. C ng c .ủ ố
? Th i ti t là gì? ờ ế
? Khí h u là gì ?ậ