Điều hòa áp suất thẩm thấu ở cá hồi di cư

Ấ

Ẩ

ĐI U HÒA ÁP SU T TH M Ề TH U Ấ Ở

CÁ H I DI C Ồ

Ư

GVHD: PH M PH

NG LINH

Ạ

ƯƠ

Nhóm 4:

NHÓM TH C Hi N

Ự

Ệ

Ế

 TR N VĂN NAM Ầ  TR NG KỲ NAM ƯƠ  NGUY N TH THÚY NGÂN Ị Ễ  NGUY N MINH NH N Ơ Ễ  NGUY N VI T PHÚC Ễ  PHÙNG THANH PH NGƯƠ

Đ T V N Đ Ặ Ấ

Ề

• Trong quá trình sinh tr

ỗ

ộ

ườ ấ ị

ng thích nghi v i m t môi tr ườ ế

ưở ớ ổ ủ ẽ ả

ng và phát tri n, m i loài ể ng s ng ố ườ t ng (nhi ệ ng đ n s s ng ự ố

ưở

cá th nh t đ nh. S thay đ i c a môi tr ự đ ,pH,đ m n…) s nh h ộ ộ ặ c a cá. ủ

• Tuy nhiên m t s loài cá có th di c t

ể

ư ừ

ườ

ộ ố ng này đ n môi tr ế ồ

môi ng khác đ sinh s n ả ể ồ

ế

giúp cá

ườ ặ ề

thích nghi v i môi tr

tr ho c ki m m i. (vd: cá H i, cá Chình). • Đi u hòa ASTT là m t trong các y u t ế ố ng thay đ i m i. ớ

ộ ườ

ớ

ổ

M C L C Ụ Ụ

ệ

ề ấ ẩ cá H i ồ ấ ẩ

ể ặ

I. Khái ni m đi u hòa áp su t th m th u ề ấ II. Đi u hòa áp su t th m th u ấ ở 1/ Đ c đi m sinh thái cá H i. ồ 2/ Đi u hòa áp su t th m th u c a cá ấ ủ ề ẩ ấ

H i.ồ

3/ Các c quan tham gia vào đi u hòa áp ề ơ

su t c a cá H i. ồ ấ ủ III. K t lu n ậ ế

ấ

I/ Khái ni m đi u hòa áp su t ề ệ th m th u

ấ

ẩ

ề ứ

ầ ị

ạ ị ộ

 Là ph ng th c đi u ch nh thành ph n ỉ ng bào),( d ch c a c d ch ngo i bào( t ươ ủ ng ng v i b ch huy t) và d ch n i mô t ớ ứ ươ ạ môi tr ươ ả ị ế ng. ườ

Ẩ

Ấ

II/ ĐI U HÒA ÁP SU T TH M Ề Ồ TH U C A CÁ H I Ủ ủ ể

1/ Đ c đi m sinh thái c a cá H i. ồ ặ

iớ ( regnum): Animalia Nghành( phylum ): chordata

L pớ ( class ): Actinopterygii

Bộ( ordo ): Salmoniformes

Họ( falimia ): Salmonidae

 Cá h i s ng ch y u trong đ i d

ủ ế

ạ ươ ụ

ng ngu n n ng, n i ơ ng thành và thành th c sinh d c, ụ c i đ tr ng trên th ướ ạ ẻ ứ ượ ồ

ồ ố nó tr ưở nh ng l ư ng t.ọ

ố ứ nó t n vài tháng đ ể

ơ ừ ư

ố  Cá h i di c vì hai lý do: ngu n th c ăn và Khi tr ng n , lúc còn non ở di c ra bi n, n i nó s ng t ể ư 3-5 năm. ứ ồ

đ a đi m sinh s n ả . ị

ấ ẩ ấ

Cá H i đi u hòa áp su t th m th u theo ấ ở ươ ấ ẩ

ồ ể ề ồ ng th c đi u hòa áp su t th m th u ph ứ sinh v t nh ượ ậ ề ng c tr ươ .

2/ Đi u hòa áp su t th m th u cá H i. ấ ở ề ấ ẩ ồ

ấ

Thông tin v đi u hòa áp su t th m th u c a cá H i đ ấ ủ i đây ề ề c ẩ ồ ượ trình bày trong b ng d ướ ả

Ocean water

Fresh water

Salmon body fluids

Total solute concentration

1.0%

3.5%

<0.1%

%NaCl

50%

>99%

n/a

a/ Khi

ở ể : bi n ự ệ

cá và bên ngoài môi tr Có s chênh l ch n ng đ bên trong c th ơ ể ng n ồ ườ

c bi n ướ ể ươ ộ ủ ồ

ộ ướ N ng đ c a NaCl trong n ớ ồ ng ộ trong c th c a cá ể . c bi n t ơ ể ủ

đối cao so v i n ng đ H iồ .

ế

t quá gi ụ ượ ồ

Kh ch tán th đ ng liên t c NaCl vào ụ ộ H i và ph n này v i ầ ớ đào n b ng n i môi trong c th ơ ể ộ ậ c th c a cá ơ ể ủ h n câạ ằ th i liên t c NaCl ra ngoài qua mang và th n. ụ ả

Áp su t th m th u

ấ c a cá h i b ng 1/3 so v i ồ ằ

ủ

ẩ

ớ

môi tr

ấ ngườ

+ Nguy cơ: -M t n

ấ ướ

c qua mang 1 cách th ụ

đ ngộ .

-Tăng n ng đ mol các ch t hòa tan ộ

ấ

ồ

ụ ộ . trong c th qua mang 1 cách th đ ng

ơ ể

-Các ch t hòa tan trong n ấ

ướ

c bi n ể

c qua mang

+ Gi

ộ . h p thu qua ru t ấ i pháp ả -Th i mu i qua mang, da và th n 1

: -U ng n ố ả

ướ ố

ậ

ủ ộ . cách ch đ ng

-Bài ti

c ti u đ ng tr

ng.

t n ế ướ

ể

ẳ

ươ

a/ Khi bi n: ở ể

b/ Khi n ở ướ c ng t ọ :

b/ Khi

ộ ầ ườ n ở ướ ồ ố

ặ ọ : c ng t Cá h i s ng trong m t môi tr ư

c ng t

ố ở ng g n t là NaCl, và do đây th p h n trong c ơ ơ

ụ ộ

c b đ ng qua mang

+ Gi

ọ : + Nguy c trong n ướ - M t mu i qua mang 1 cách th đ ng ố ấ - H p th n ụ ướ ị ộ ấ : i pháp ả

- H p thu mu i qua mang ấ

ố

1 cách ch ủ

đ ng.ộ

c ti u nh - Th i n ể ả ướ - Tái h p th mu i t ụ ấ

ượ ố ạ

ươ . c tr ng i th n. ậ

nh không có các ion, đ c bi ệ đó n ng đ mu i ấ ộ ồ th c a nó. ể ủ ơ

ể

ồ ặ • Trong các t ế ộ

ử ụ

ượ ượ

H i, có m t enzyme đ c bi và s d ng năng l c Na + và Cl- ng ả • Trong n ướ

H i vào n ả ồ

c ng t, các Na ướ ọ

+ Cl - ATPase phân ướ

b m Na

+ và Cl- trong dòng n ồ ủ

c ch y ả H i, do đó bù

bào bi u mô c a thành mang cá ủ t th y phân ATP ủ ệ ng đó ch đ ng v n t i ậ ả ủ ộ c chi u v i n ng đ . ộ ớ ồ ề c + Cl – s đ c bi n, các Na ẽ ượ ể ATPase phân t + và Cl - trong máu b m Na ử ơ c a cá c mu i ch y qua mang, ủ ố ướ ơ ể. b ng cách đó làm gi m NaCl trong c th ả ằ • Trong n t ử ơ qua mang và vào máu c a cá đ p s m t mát NaCl . ắ ự ấ

ể ầ ầ

ế ồ ẻ ướ

c m n ờ ế ộ

ướ

• Khi cá h i tr trên hành trình ra bi n l n đ u c a dòng sông, nó có tiên đ n n ặ ở ử m t kho ng th i gian vài ngày đ n vài tu n ầ ở ả đây, và sau đó di chuy n vào trong n c m n ặ ể h n.ơ

ờ ắ ầ ướ ố

ắ ầ ạ

c h c ạ ộ , t p ậ c ti u nh t, và các máy b m ơ ng mà ượ ướ

• Trong th i gian này, nó b t đ u u ng n khi b i, th n c a nó b t đ u ho t đ ng ủ ậ ơ t n trung bài ti ể ế ướ NaCl trong mang b đ o ng ị ả l. chúng di chuy n NaC ể

ề ẩ

3/ Nh ng c quan tham gia vào đi u hòa th m th uấ ơ ữ cá H i ồ : ở

• Bi u mô c a t mang: lo i b s n ph m bài ẩ ủ ơ

ti ổ

• Tuy n tr c tràng có nhi m v th i mu i khi ố ệ

•

ị I: K+

ạ ỏ ả ể ấ . t c a các quá trình trao đ i ch t ế ủ ụ ả ự ế ố . c th th a mu i ơ ể ừ ru tộ ng d dày ạ Ố Ch c năng: h p thu các ion hóa tr ấ ứ Cl- Na+

: n i h p t ơ ấ hụ và bài

ti ế

ụ ion ho c n ấ

i ng l n ậ t các ion t ế ạ ố

• Da và màng n p mang ắ ặ ướ . c t ion ho c n • Bàng quang: n i tái h p th ặ ướ . c ơ • Th n: bài ti t c n bã nh mao qu n ả ờ ế ặ ậ c a th n và bàng quang: tái * Ch c năng ủ ứ ụ ho c bài ti h p thấ ượ ặ g n ho c xa ặ ầ

ậ

III. K t lu n ế

• Đi u hòa áp su t th m th u ấ ấ ở

ề ể cá h i là 1 ồ ư

ớ ự ệ ặ ổ ủ

ườ t,giúp cá di c thích ng s ng t ự ố ườ ng m i cá di c đ n ư ế

ự ệ ả

ẩ ki u thích nghi đ c bi nghi v i s thay đ i c a môi tr nhiên cũng nh môi tr ớ ư th c hi n ch c năng sinh s n. ứ • Đó là 1 ki u thích nghi đ c bi ệ ể ặ

t không th ể cá ở ỉ

ư t c thi u ế ở h i mà có t ồ cá di c . Đi u này không ch có ề nh ng loài cá di c . ư ấ ả ở ữ