Dinh dưỡng cho người bệnh
tăng huyết áp
Thường ngày chúng ta hay nghe nói “lên máu”, “cao máu”, “cao huyết
áp”, “lên tăng xông”… Những tên gọi đó là không chính xác, mà tên gọi đúng
là “tăng huyết áp”. Khi mắc bệnh tăng huyết áp, ngoài việc chữa trị bằng
thuốc, thì chế độ dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng. Một số lời khuyên
sau đây theo Trung tâm Dinh dưỡng (TP.HCM) dành cho người bệnh:
- Ăn uống mỗi ngày cần giảm bớt các món mặn, nhiều muối. Với người
tăng huyết áp, mỗi ngày nên ăn ít hơn 6gr muối (bình thường mỗi người dùng
4.000 – 6.000mg Natri/ngày – khoảng từ 10gr – 15gr muối). Chế độ dinh dưỡng
giảm mặn sẽ giúp giảm được từ 2 – 8mmHg huyết áp. Tuy nhiên, thực tế trong chế
độ ăn uống mỗi ngày, Natri có trong nhiều loại thức ăn, đồ uống, nên chúng ta rất
khó biết làm sao để ăn ít hơn 6gr muối/ngày. Do vậy, cần thực hiện chế độ dinh
dưỡng giảm muối theo các cách sau:
Giảm muối nhẹ: loại bỏ bớt muối trên bàn ăn như nước mắm, tương,
sốt tương hột, muối tiêu… hạn chế các thức ăn mặn như: tương, chao, mắm các
loại, trứng muối, dưa, cà muối… Bằng cách trên có thể giảm được từ 3gr – 5gr
muối mỗi ngày.
Giảm muối trung bình: Ngoài việc bỏ các thức chấm mặn như nói
trên, người bệnh cần loại bỏ các món ăn mặn, các món chế biến sẵn mặn, bằng
cách này có thể giảm được từ 6gr – 10gr muối mỗi ngày.
Giảm muối nghiêm ngặt: Ngoài việc tuân thủ mức giảm muối trung
bình, trong chế biến các món ăn hoàn toàn không nêm mắm, muối, bột canh. Một
số nhà chuyên môn còn cho rằng, luộc rau, thịt cần bỏ nước để loại bỏ bớt Natri.
Giảm muối để tránh nguy cơ tăng huyết áp
- Dùng nhiều rau, trái cây: Nên dùng hơn 400gr rau và hơn 200gr trái cây
mỗi ngày.
- Hạn chế các chất béo làm tăng lượng mỡ xấu cơ thể như: da, tim, cật, gan,
óc động vật. Nên dùng chất béo thực vật.
- Không nên dùng rượu, bia (nếu dùng, thì chỉ ở mức độ vừa phải) sẽ giúp
giảm được từ 2 – 4mmHg huyết áp.
- Giảm hút thuốc lá, rồi tiến tới bỏ hẳn luôn.
- Hoạt động thể lực đều đặn như đi bộ chừng 30 phút/ngày, giúp giảm từ 4
– 9mmHg huyết áp. Người bệnh cần có đời sống thoải mái về tinh thần, tránh lo
âu, căng thẳng…
Những ai dễ bị tăng huyết áp?
Đó là người:
(1) Tuổi càng cao càng dễ bị tăng huyết áp: 3,3% ở độ 18-29 tuổi; 13,2% ở
độ 30-39 tuổi; tăng dần đến 51% ở độ 60-74 tuổi; trung bình cứ tăng 10 tuổi thì tỷ
lệ tăng huyết áp 5%.
(2) Nam giới hoặc phụ nữ sau mãn kinh.
(3) Có cha mẹ, anh chị em ruột bị tăng huyết áp.