§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Lêi nãi ®Çu
B¶n ®å cã mét vai trß rÊt quan träng trong nghiªn cøu khoa häc
vµ ®îc sö dông réng r·i trong c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n vµ quèc
phßng. Nã lµ tµi liÖu c¬ b¶n kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong ngµnh kinh tÕ
quèc d©n, trong lÜnh vùc khoa häc kü thuËt. Nã võa lµ c¬ së võa lµ
c«ng cô vµ kÕt qu¶ trong thiÕt kÕ, quy ho¹ch toµn bé nÒn kinh tÕ
cña ®Êt níc.
Trong giai ®o¹n hiÖn nay, viÖc thùc hiÖn chiÕn lîc c«ng nghiÖp
ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc cña §¶ng ta ®Ò ra ngµy cµng ®Èy m¹nh
trªn ph¹m vi toµn quèc. B¶n ®å ®Þa h×nh lµ tµi liÖu cÇn cã tríc tiªn vµ
cÇn thiÕt, nhÊt lµ t¹i c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm, c¸c khu c«ng
nghiÖp ®Çu mèi thuû lîi, thuû ®iÖn ®Ó kh¶o s¸t, thiÕt kÕ quy ho¹ch
sö dông ®Êt. V× vËy c«ng t¸c thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh lµ c«ng
viÖc mang tÝnh cÊp b¸ch hiÖn nay.
§Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh ngêi ta cã thÓ sö dông nhiÒu
ph¬ng ph¸p kh¸c nhau, tuy nhiªn phæ biÕn nhÊt hiÖn nay vÉn lµ ph-
¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å b»ng ¶nh hµng kh«ng. Trong quy tr×nh
c«ng nghÖ cña ph¬ng ph¸p nµy th× c«ng t¸c ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ lµ mét
c«ng ®o¹n quan träng.
HiÓu ®îc tÇm quan träng vµ cÊp thiÕt cña viÖc thµnh lËp b¶n
®å ®Þa h×nh hiÖn nay, ®îc sù ®ång ý cña Bé m«n ®o ¶nh vµ viÔn
th¸m - Khoa Tr¾c ®Þa -Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt, em ®· chän
thùc hiÖn ®Ò tµi tèt nghiÖp:
"C«ng t¸c ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ¶nh hµng kh«ng phôc vô thµnh
lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:10000 "
Môc ®Ých: NhËn xÐt ®¸nh gi¸ vÞ trÝ, nhiÖm vô vµ tÇm quan
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm
1
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
träng cña c«ng t¸c ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ trong quy tr×nh c«ng nghÖ thµnh
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
lËp b¶n ®å ®Þa h×nh b»ng ¶nh hµng kh«ng; kh¸i qu¸t ho¸ ®îc c«ng
t¸c ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ®Þa h×nh. Tõ ®ã x¸c ®Þnh néi dung, ph¬ng ¸n
kinh tÕ, kü thuËt tèi u phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tiÔn nh»m thµnh lËp
b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:10000.
Yªu cÇu: Kh¶o s¸t, thiÕt kÕ vµ ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ trong phßng
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm
2
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
còng nh ngoµi trêi ®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:10000.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Néi dung ®å ¸n gåm 3 ch¬ng
Ch¬ng I: B¶n ®å ®Þa h×nh vµ c¸c ph¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n
®å ®Þa h×nh
Ch¬ng II: C«ng t¸c ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ .
Ch¬ng III: Thùc nghiÖm.
Qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi em ®· ®îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña
thÇy gi¸o –Th.s TrÇn Trung Anh cïng toµn thÓ c¸c thÇy c« trong bé
m«n ®o ¶nh vµ viÔn th¸m vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp kÕt hîp víi sù cè
g¾ng cña b¶n th©n ®Õn nay em ®· hoµn thµnh b¶n ®å ¸n nµy, nhng
do thêi gian thùc hiÖn ®Ò tµi cßn h¹n hÑp vµ tr×nh ®é b¶n th©n cßn
h¹n chÕ nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy em rÊt mong
nhËn ®îc nh÷ng ®ãng gãp quý b¸u tõ phÝa c¸c thÇy c« gi¸o trong bé
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm
3
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
m«n vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®Ó ®Ò tµi ®îc trän vÑn h¬n.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
CH¦¥NG I
B¶N §å §ÞA H×NH Vµ C¸C PH¦¥NG PH¸P THµNH LËP
B¶N §å §ÞA H×NH
1.1. Kh¸i qu¸t Vµ môc ®Ých cña b¶n ®å ®Þa h×nh
1.1.1. Kh¸i qu¸t vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh
B¶n ®å ®Þa h×nh lµ lo¹i b¶n ®å thÓ hiÖn mét c¸ch cã chän läc
c¸c ®èi tîng tù nhiªn vµ nh©n t¹o cã trªn mÆt ®Êt theo mét tû lÖ nhÊt
®Þnh. C¸c yÕu tè néi dung c¬ b¶n cña b¶n ®å ®Þa h×nh ®îc biÓu
thÞ trªn b¶n ®å b»ng c¸c ký hiÖu quy íc hiÖn hµnh.
Møc ®é chi tiÕt biÓu thÞ néi dung cña b¶n ®å phô thuéc vµo tû
lÖ vµ môc ®Ých sö dông cña b¶n ®å. C¸c yÕu tè quan träng cÇn chó
ý khi sö dông b¶n ®å ®Þa h×nh lµ néi dung, tû lÖ, líi chiÕu, thêi gian
thµnh lËp hay hiÖn chØnh.
C¸c b¶n ®å ®Þa h×nh ë nh÷ng d·y tû lÖ: 1: 500, 1: 1.000, 1:
2.000, 1: 5.000, 1: 10.000, 1: 25.000, 1: 50.000 vµ 1: 100.000 ®îc gäi
lµ hÖ thèng b¶n ®å ®Þa h×nh c¬ së. Trong ®ã nh÷ng b¶n ®å ë d·y tû
lÖ: 1: 500, 1: 1.000, 1: 2.000, 1: 5.000 lµ hÖ thèng b¶n ®å ®Þa h×nh
tû lÖ lín, nh÷ng b¶n ®å ë d·y tû lÖ: 1: 10.000, 1: 25.000 lµ hÖ thèng
b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ trung b×nh, nh÷ng b¶n ®å tû lÖ 1: 50.000 vµ
1: 100.000 lµ hÖ thèng b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ nhá.
1. 1. 2. Môc ®Ých sö dông vµ c¸c yªu cÇu cña b¶n ®å ®Þa h×nh
B¶n ®å ®Þa h×nh (B§§H) ®îc sö dông rÊt réng r·i trong nhiÒu
ngµnh nghÒ, nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau. C¸c tæ chøc kinh tÕ kh¸c
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm
4
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
nhau th× sö dông B§§H ë gãc ®é kh¸c nhau. ë møc ®é chi tiÕt kh¸c
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
nhau cña mçi lo¹i B§§H sÏ ®¸p øng tõng nhu cÇu kh¸c nhau cho môc
®Ých sö dông.
C¸c B§§H tû lÖ lín phôc vô trùc tiÕp cho c¸c c«ng t¸c quy ho¹ch
vµ thiÕt kÕ chi tiÕt, cô thÓ:
- C¸c b¶n ®å ®Þa h×nh 1: 2.000 ®îc dïng ®Ó thiÕt kÕ kü thuËt,
thiÕt kÕ chi tiÕt mÆt b»ng vµ chuyÓn thiÕt kÕ ra thùc ®Þa cho c¸c
c«ng tr×nh c«ng nghiÖp, d©n dông…, lËp b¶n vÏ thi c«ng cho hÖ
thèng tíi tiªu b»ng thiÕt bÞ ngÇm, thiÕt kÕ x©y dùng c¸c tuyÕn kªnh
®µo, c¸c tuyÕn ®êng giao th«ng ë nh÷ng vïng cã ®Þa h×nh vµ ®Þa
chÊt phøc t¹p. B¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1: 1.000, 1: 500 dïng ®Ó thiÕt
kÕ chØ ®¹o thi c«ng c¸c c«ng tr×nh ë khu vùc cha x©y dùng vµ ®Ó
®o vÏ hoµn c«ng c¸c c«ng tr×nh.
Yªu cÇu vÒ néi dung cña c¸c b¶n ®å ë d·y tû lÖ nµy ph¶i rÊt
®Çy ®ñ vµ râ rµng, c¸c ®èi tîng ®Þa vËt thêng ®îc biÓu thÞ theo tû
lÖ vµ ®óng ký hiÖu quy íc. §é chÝnh x¸c cña b¶n ®å rÊt cao.
- B¶n ®å ®Þa h×nh 1: 5.000 ®îc dïng ®Ó thµnh lËp tæng b×nh
®å thµnh phè, khu c«ng nghiÖp, quy ho¹ch mÆt b»ng cho khu vùc
cha x©y dùng, thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh d¹ng th¼ng, lËp thiÕt kÕ kü
thuËt cho hÖ thèng tíi tiªu trong khu vùc cã diÖn tÝch nhá, cã ®Þa
h×nh phøc t¹p.
C¸c B§§H tû lÖ trung b×nh vµ nhá thêng phôc vô cho c¸c c«ng
t¸c quy ho¹ch, thiÕt kÕ ë møc ®é réng h¬n.
- B¶n ®å ®Þa h×nh 1: 10.000 ®îc sö dông réng r·i trong ph¸t
triÓn kinh tÕ còng nh trong qu©n sù.
+ VÒ mÆt kinh tÕ: Nã ®îc dïng lµm quy ho¹ch ruéng ®Êt, ®iÒu
tra thæ nhìng, thiÕt kÕ hÖ thèng tíi tiªu ë vïng t¬ng ®èi b»ng ph¼ng,
chän vÞ trÝ ®Ëp níc thiÕt kÕ s¬ bé hÖ thèng ®Çu mèi c«ng tr×nh,
x¸c ®Þnh diÖn tÝch vµ khèi lîng hå chøa…, dïng ®Ó th¨m dß vµ quy
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm
5
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
ho¹ch tæng thÓ c¸c vïng kho¸ng s¶n, tiÕn hµnh kh¶o s¸t thiÕt kÕ c¸c
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
tuyÕn giao th«ng, dïng ®Ó quy ho¹ch qu¶n lý c¸c lo¹i rõng, quy ho¹ch
tæng thÓ viÖc x©y dùng thµnh phè, khu c«ng nghiÖp.
+ VÒ mÆt qu©n sù: Dïng ®Ó nghiªn cøu ®Þa h×nh, tæ chøc líi
ho¶ lùc. ChØ huy qu©n ®éi t¸c chiÕn ë vïng d©n c lín. ThiÕt kÕ vµ
x©y dùng c¸c hÖ thèng phßng thñ, x©y dùng s©n bay, c¸c c«ng tr×nh
vµ môc tiªu qu©n sù kh¸c.
- B¶n ®å ®Þa h×nh 1: 25.000 ®îc sö dông
+ VÒ kinh tÕ: Sö dông kh¶o s¸t quy ho¹ch ph©n vïng kinh tÕ,
quy ho¹ch ruéng ®Êt trong ph¹m vi réng lín, nghiªn cøu ph©n bæ thæ
nhìng vµ c©y trång, thiÕt kÕ c¸c hå chøa níc, quy ho¹ch chung cho
khu vùc th¨m dß vïng má, dïng ®Ó chän lùa c¸c tuyÕn ®êng s¾t, « t«,
®êng thuû…
+ VÒ mÆt qu©n sù: Dïng cho nghiªn cøu nhËn ®Þnh t×nh
h×nh, lËp kÕ ho¹ch vµ chØ huy chiÕn ®Êu,®o nèi ®Þa h×nh, x¸c
®Þnh môc tiªu ph¸o kÝch, thiÕt kÕ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh quèc
phßng.
- C¸c b¶n ®å ®Þa h×nh 1: 50.000, 1:100.000 ®îc sö dông trong
nhiÒu ngµnh kinh tÕ quèc d©n, dïng trong c«ng t¸c kh¶o s¸t s¬ bé
trong ph¹m vi réng lín, trong quy ho¹ch l·nh thæ vµ tæ chøc c¸c vïng
kinh tÕ träng ®iÓm, dïng nghiªn cø vÒ mÆt ®Þa chÊt, thuû v¨n cña
mét vïng réng lín. B¶n ®å 1: 100000 cßn lµ c¬ së ®Þa lý ®Ó thµnh
lËp c¸c b¶n ®å chuyªn ®Ò tû lÖ lín vµ trung b×nh nh b¶n ®å ®Þa
chÊt, b¶n ®å thæ nhìng.
Nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n cña néi dung c¸c B§§H ë nh÷ng d·y tû lÖ
nµy lµ ph¶i thÓ hiÖn trung thùc, râ rµng, dÔ ®äc, cho phÐp ®Þnh h-
íng nhanh chãng ë thùc ®Þa, c¸c yÕu tè biÓu thÞ trªn b¶n ®å cÇn
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm
6
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
ph¶i ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c ®¹t yªu cÇu quy ®Þnh cña quy ph¹m ®o vÏ vµ
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
ký hiÖu B§§H tû lÖ t¬ng øng, hiÖn hµnh. Møc ®é chi tiÕt cña néi
dung b¶n ®å ph¶i phï hîp víi môc ®Ých sö dông vµ ®Æc ®iÓm khu
vùc.
1.2. c¬ së to¸n häc cña b¶n ®å ®Þa h×nh.
C¬ së to¸n häc cña b¶n ®å ®Þa h×nh bao gåm: tû lÖ, phÐp
chiÕu, hÖ thèng to¹ ®é, c¬ së tr¾c ®Þa, sù ph©n m¶nh vµ bè côc
cña b¶n ®å.
1.2.1. Tû lÖ
Tû lÖ cña b¶n ®å x¸c ®Þnh møc ®é thu nhá cña bÒ mÆt tr¸i
®Êt khi biÓu thÞ lªn b¶n ®å. Nã lµ tû sè gi÷a chiÒu dµi mét ®o¹n
th¼ng trªn b¶n ®å vµ chiÒu dµi cña ®o¹n th¼ng ®ã ngoµi thùc ®Þa.
Cã 3 h×nh thøc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å:
- Tû lÖ sè. VÝ dô: 1: 10.000.
- Tû lÖ ch÷. VÝ dô: "1 cm b¶n ®å b»ng 100m thùc ®Þa".
- Tû lÖ thíc. Gåm thíc tû lÖ xiªn vµ thíc tû lÖ th¼ng.
- Trªn b¶n ®å ®Þa h×nh thêng thÓ hiÖn c¶ ba lo¹i tû lÖ trªn.
VÒ hÖ thèng tû lÖ b¶n ®å ®Þa h×nh th× níc ta còng dïng c¸c
d·y tû lÖ nh hÇu hÕt c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi, gåm c¸c tû lÖ 1: 200, 1:
500, 1: 1.000, 1: 2.000, 1: 5.000, 1: 10.000, 1: 25.000, 1: 50.000,1:
100.000 vµ tû lÖ nhá h¬n.Tû lÖ cña b¶n ®å ®Þa h×nh chñ yÕu ®îc
x¸c ®Þnh tuú thuéc vµo môc ®Ých sö dông b¶n ®å vµ ®Æc ®iÓm
khu ®o. Yªu cÇu thiÕt kÕ quy ho¹ch cµng chi tiÕt, ®Þa h×nh, ®Þa vËt
hay c¸c c«ng tr×nh cÇn x©y dùng cµng phøc t¹p th× yªu cÇu vÒ tû lÖ
cña b¶n ®å cµng lín.
1.2.2. PhÐp chiÕu
PhÐp chiÕu b¶n ®å lµ mét quy luËt to¸n häc cña sù hiÓn thÞ
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm
7
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
bÒ mÆt Elipxoid (hoÆc mÆt cÇu) cña tr¸i ®Êt trªn bÒ mÆt ph¼ng.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Trong thùc tÕ cã rÊt nhiÒu phÐp chiÕu kh¸c nhau vµ ®îc ph©n
thµnh nhiÒu lo¹i nh: phÐp chiÕu ®ång gãc, phÐp chiÕu ®ång diÖn
tÝch, phÐp chiÕu tù do, hoÆc phÐp chiÕu h×nh nãn, phÐp chiÕu
h×nh trô,… Mçi lo¹i phÐp chiÕu chØ phï hîp cho tõng ®Æc ®iÓm l·nh
thæ cña mçi quèc gia vµ tuú thuéc vµo lo¹i b¶n ®å mµ ta cÇn thµnh
lËp.
B¶n ®å ®Þa h×nh ViÖt Nam ®îc thµnh lËp trªn mÆt ph¼ng tõ
h×nh chiÕu h×nh trô ngang Gauss – Kriuger vµ phÐp chiÕu h×nh trô
ngang UTM. Ngµy nay níc ta ®ang thèng nhÊt sö dông líi chiÕu VN –
2000 cho toµn l·nh thæ ViÖt Nam.
PhÐp chiÕu Gauss- Kruger lµ phÐp chiÕu h×nh trô ngang ®ång
gãc, l©ý h×nh chiÕu kinh tuyÕn gi÷a mói lµm trôc X vµ lÊy h×nh
chiÕu cña xÝch ®¹o lµm trôcY, nã øng dông cho tõng mói chiÕu 60
hoÆc 30 cña mÆt ph¼ng Elipxoid. §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña phÐp
chiÕu Gauss – Kriuger lµ
+ Lµ phÐp chiÕu ®ång gãc, t¹i mäi ®iÓm trÞ sè biÕn d¹ng vÒ
gãc = 0
+ Kinh tuyÕn gi÷a lµ ®êng th¼ng vµ lµ trôc ®èi xøng
+ Kinh tuyÕn gi÷a kh«ng cã biÕn d¹ng vÒ ®é dµi tøc lµ hÖ sè
biÕn d¹ng ®é dµi theo kinh tuyÕn K0 = 1
+ BiÕn d¹ng chiÒu dµi vµ diÖn tÝch t¨ng tõ kinh tuyÕn gi÷a vÒ
hai kinh tuyÕn biªn vµ gi¶m tõ xÝch ®¹o vÒ hai cùc
+ Líi chiÕu UTM lµ mét trêng hîp ®Æc biÖt cña líi chiÕu Gauss
– Kriuger, líi chiÕu Gass – Kriuger cã k0 = 1, líi chiÕu UTM cã k0 =
0.9999 cho mói 30 vµ cã k0 = 0.9996 cho mói chiÕu 60 biÕn d¹ng
chiÒu dµi cña líi chiÕu UTM ph©n bè ®Òu trªn toµn mói chiÕu, xuÊt
hiÖn c¶ phÇn ©m vµ phÇn d¬ng.
+ Líi chiÕu VN – 2000 ®îc x©y dùng phï hîp víi l·nh thæ ViÖt
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm
8
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
Nam , líi chiÕu täa ®é ph¼ng quèc gia ViÖt Nam lµ líi chiÕu chuÈn
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
quèc tÕ vÒ mói chiÕu, kinh tuyÕn trung ¬ng, ph©n m¶nh b¶n ®å lÊy
theo hÖ thèng hiÖn hµnh cã ghi thªm danh ph¸p quèc tÕ.
1.2.3. HÖ thèng to¹ ®é
C¸c hÖ thèng to¹ ®é thêng dïng trong tr¾c ®Þa bao gåm: HÖ
to¹ ®é ®Þa lý, hÖ to¹ ®é vu«ng gãc Gauss- Kriuger, hÖ to¹ ®é vu«ng
gãc quy íc, hÖ to¹ ®é cùc vµ ®é cao.
HÖ thèng to¹ ®é trªn b¶n ®å ®îc biÓu thÞ b»ng m¹ng líi to¹ ®é
®îc dùng theo phÐp chiÕu cña b¶n ®å. HÖ thèng m¹ng líi to¹ ®é lµ c¬
së ®Ó thµnh lËp c¸c b¶n ®å vµ ®Ó tiÕn hµnh c¸c c«ng t¸c ®o ®¹c
kh¸c trªn b¶n ®å.
B¶n ®å ®Þa h×nh ë níc ta tríc ®©y ®îc thµnh lËp trªn c¬ së hÖ
to¹ ®é HN –72. HiÖn nay Bé Tµi nguyªn M«i trêng (tríc kia lµ Tæng
côc §Þa chÝnh ) thèng nhÊt sö dông hÖ to¹ ®é VN – 2000 vµ hÖ ®é
cao Hßn DÊu - H¶i Phßng lµm c¬ së cho viÖc thµnh lËp b¶n ®å c¸c
lo¹i.
1.2.4. C¬ së tr¾c ®Þa
C¬ së tr¾c ®Þa ®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh bao gåm:
1.2.4.1. KÝch thíc Elipxoid
HiÖn nay theo quyÕt ®Þnh cña thñ tíng chÝnh phñ sè:
83/2000/Q§ - TTg ngµy 12 th¸ng 7 n¨m 2000 th× kÓ tõ ngµy
12/08/2000 níc ta sö dông HÖ quy chiÕu vµ HÖ to¹ ®é quèc gia míi:
VN- 2000 thay thÕ HÖ quy chiÕu vµ HÖ to¹ ®é quèc gia Hµ Néi
1972. HÖ quy chiÕu vµ HÖ to¹ ®é quèc gia VN- 2000 cã c¸c tham sè
chÝnh nh sau:
a. Elipxoid quy chiÕu WGS- 84 cã:
+ B¸n trôc lín: a = 6378137,000 m.
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm
9
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
+ §é dÑt f = 1: 298.257223563.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
+ Tèc ®é quay quanh trôc w = 7292115.10-11 radian/s.
VÞ trÝ Elipxoid quy chiÕu quèc gia: Elipxoid WGS- 84 toµn cÇu
®îc x¸c ®Þnh vÞ trÝ (®Þnh vÞ) phï hîp víi l·nh thæ ViÖt Nam trªn c¬
së sö dông c¸c ®iÓm GPS cã ®é cao thuû chuÈn ph©n bè ®Òu trªn
l·nh thæ.
b. §iÓm gèc to¹ ®é quèc gia: §iÓm N00 ®Æt t¹i ViÖn nghiªn cøu
®Þa chÝnh thuéc Bé Tµi nguyªn vµ M«i trêng.
c. Líi to¹ ®é ph¼ng c¬ b¶n: Líi chiÕu h×nh trô ngang ®ång gãc
UTM quèc tÕ.
d. Chia mói vµ ph©n m¶nh hÖ thèng b¶n ®å c¬ b¶n: Theo hÖ
thèng líi chiÕu UTM quèc tÕ, danh ph¸p tê b¶n ®å theo hÖ thèng
hiÖn hµnh cã chó thÝch danh ph¸p UTM quèc tÕ.
1.2.4.2. Líi khèng chÕ c¬ b¶n nhµ níc
- Líi tam gi¸c vµ ®êng chuyÒn h¹ng I, II, III, IV.
- Líi ®é cao h¹ng I, II, III, IV.
1.2.4.3. Líi khèng chÕ c¬ së (líi t¨ng dµy)
- Líi gi¶i tÝch vµ ®êng chuyÒn cÊp 1, 2.
- Líi ®é cao kü thuËt.
1.2.4.4. Líi khèng chÕ ®o vÏ
- Líi tam gi¸c nhá, ®êng chuyÒn kinh vÜ vµ giao héi mÆt
ph¼ng.
- Líi ®é cao kinh vÜ, ®é cao lîng gi¸c.
1.2.5. Sù ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè b¶n ®å ®Þa h×nh
B¶n ®å ®Þa h×nh ®îc thµnh lËp trªn tõng vïng réng lín vµ phñ
kh¾p toµn quèc nªn tiÖn cho viÖc ®o vÏ, qu¶n lý vµ sö dông ta cÇn
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 10
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
ph¶i ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè m¶nh.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Sù ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè m¶nh b¶n ®å lµ dùa vµo mét hÖ
thèng ký hiÖu riªng biÖt ®èi víi tõng khu vùc, cho tõng lo¹i tû lÖ vµ
tõng m¶nh b¶n ®å. Ký hiÖu riªng cña mçi m¶nh b¶n ®å gäi lµ danh
ph¸p (sè hiÖu) cña m¶nh b¶n ®å ®ã.
C¬ së cña sù ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè c¸c m¶nh b¶n ®å ®Þa
h×nh lµ dùa theo c¸c ®êng kinh tuyÕn vµ c¸c ®êng vÜ tuyÕn. Tríc hÕt
lµ sù ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 1000000, sau ®ã
c¸c m¶nh b¶n ®å ®Þa h×nh cã tû lÖ lín h¬n sÏ ®îc ph©n m¶nh vµ
®¸nh sè dùa trªn c¬ së cña sù ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè cña b¶n ®å
®Þa h×nh 1: 1.000.000.
1.2.5.1. Sù ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè cña b¶n ®å ®Þa h×nh 1:
1.000.000
C¸c b¶n ®å ®Þa h×nh 1: 1.000.000 ®îc ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè
thèng nhÊt trªn toµn thÕ giíi.
l Theo c¸c kinh tuyÕn c¸ch nhau mét hiÖu ®é kinh D = 60, ngêi
ta chia bÒ mÆt tr¸i ®Êt ra c¸c mói 60 vµ ®îc ®¸nh dÊu lÇn lît b»ng c¸c
ch÷ sè ¶ RËp tõ 1 ®Õn 60 b¾t ®Çu tõ kinh tuyÕn 1800 theo chiÒu ng-
îc kim ®ång hå (tõ T©y sang §«ng).
j MÆt kh¸c theo c¸c vÜ tuyÕn c¸ch nhau mét hiÖu ®é vÜ D = 40
chia bÒ mÆt tr¸i ®Êt thµnh c¸c ®ai 40 b¾t ®Çu tõ xÝch ®¹o vÒ hai
cùc. C¸c ®ai ®îc ®¸nh dÊu lÇn lît b»ng ch÷ c¸i La tinh tõ A ®Õn V.
Nh vËy bÒ mÆt tr¸i ®Êt ®îc chia ra thµnh c¸c h×nh thang cã
kÝch thíc 40 x 60. Mçi h×nh thang nh vËy nã biÓu thÞ trän vÑn 1 m¶nh
b¶n ®å ®Þa h×nh 1: 1000000. Danh ph¸p cña tê b¶n ®å nµy lµ sù
biÓu thÞ gi÷a ch÷ c¸i tªn ®ai vµ sè hiÖu cña mói chia nh trªn.
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 11
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
VÝ dô: Danh ph¸p cña tê b¶n ®å 1: 1.000.000 lµ: F - 48.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
1.2.5.2. Sù ph©n m¶nh, ®¸nh sè cña b¶n ®å ®Þa h×nh 1: 100.000
M¶nh b¶n ®å 1: 1.000.000 chia thµnh 12 hµng x 12 cét theo
kinh ®é vµ vÜ ®é, ®îc 144 m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 100.000, ®¸nh dÊu
b»ng c¸c ch÷ sè ¶ RËp tõ 1 ‚ 144 lÇn lît tõ tr¸i sang ph¶i, tõ trªn
xuèng díi. Danh ph¸p cña m¶nh 1: 100.000 bao gåm danh ph¸p m¶nh
1: 1.000.000 kÌm theo sè thø tù cña m¶nh chia ®ã.
VÝ dô: F - 48 - 50.
B¶n ®å 1: 100.000 lµ c¬ së ®Ó ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè c¸c b¶n
®å tû lÖ lín h¬n.
1.2.5.3. Ph©n m¶nh, ®¸nh sè b¶n ®å ®Þa h×nh 1: 50.000
Chia m¶nh 1: 100.000 thµnh 4 m¶nh tû lÖ 1: 50.000 vµ ®îc
®¸nh dÊu b»ng ch÷ c¸i: A, B, C, D theo nguyªn t¾c nh trªn. Danh ph¸p
cña m¶nh 1: 50.000 bao gåm danh ph¸p m¶nh 1: 100.000 cïng víi c¸c
ch÷ c¸i t¬ng øng ë trªn.
VÝ dô: F - 48 - 50 - A.
1.2.5.4. Ph©n m¶nh, ®¸nh sè b¶n ®å ®Þa h×nh 1: 25.000
Chia m¶nh 1: 50.000 thµnh 4 phÇn sÏ nhËn ®îc 4 m¶nh tû lÖ 1:
25.000 vµ ®îc ®¸nh dÊu b»ng ch÷ viÕt thêng a, b, c, d. Danh ph¸p cña
m¶nh b¶n ®å 1: 25.000 lµ danh ph¸p cña m¶nh b¶n ®å 1: 50.000
ghÐp víi dÊu hiÖu ®· ®¸nh dÊu m¶nh 1: 25.000 t¬ng øng.
VÝ dô: F - 48 -50 -A- a.
1.2.5.5. Ph©n m¶nh, ®¸nh sè b¶n ®å ®Þa h×nh 1: 10.000
Chia m¶nh 1: 25.000 thµnh 4 m¶nh tû lÖ 1: 10.000 vµ ®¸nh sè
1, 2, 3, 4. Danh ph¸p cña m¶nh 1: 10.000 gåm danh ph¸p m¶nh 1:
25.000 ghÐp víi sè thø tù cña m¶nh 1: 10.000 t¬ng øng.
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 12
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
VÝ dô: F - 48 - 50 - A - a - 1.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
1.2.5.6. Ph©n m¶nh, ®¸nh sè b¶n ®å 1: 5.000
M¶nh b¶n ®å 1: 5.000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å 1: 100.000 theo
vÜ ®é lµ 16 hµng vµ theo kinh ®é lµ 24 cét thµnh 384 m¶nh tû lÖ 1:
5.000, ®îc ®¸nh sè thø tù tõ tr¸i qua ph¶i tõ trªn xuèng díi b¾ ®Çu tõ 1
‚ 384.
Danh ph¸p m¶nh b¶n ®å 1: 5.000 bao gåm danh ph¸p cña m¶nh
1: 100.000 ®em chia cïng víi sè thø tù cña m¶nh chia 1: 5.000 ®îc ®Ó
trong ngoÆc ®¬n.
VÝ dô: F - 48 - 50 -(100).
1.2.5.7. Ph©n m¶nh, ®¸nh sè b¶n ®å 1: 2.000
Chia m¶nh b¶n ®å 1: 5.000 thµnh 3 hµng 2 cét ®îc 6 m¶nh tû lÖ
1: 2.000, c¸c m¶nh chia ®îc ®¸nh dÊu b»ng c¸c ch÷ thêng: a, b, c, d,
e, f.
Danh ph¸p m¶nh 1: 2.000 gåm danh ph¸p cña m¶nh 1: 5.000
kÌm theo dÊu hiÖu cña m¶nh chia t¬ng øng. Trong ®ã sè thø tù cña
m¶nh 1: 5.000 vµ dÊu hiÖu cña m¶nh chia 1: 2.000 ®îc cïng ®Ó trong
dÊu ngoÆc ®¬n.
VÝ dô: F - 48 - 50 - (100-a).
- C¸c b¶n ®å tû lÖ lín h¬n ®îc chia theo líi « vu«ng.
1.2.6. Bè côc cña b¶n ®å
Bao gåm sù tr×nh bµy khung, c¸c néi dung trong vµ ngoµi
khung, sù ®Þnh híng cña b¶n ®å vµ c¸ch bè trÝ l·nh thæ trong khung.
Khung b¶n ®å bao gåm khung trong vµ khung ngoµi. Khung
trong cña b¶n ®å ®Þa h×nh ®îc t¹o bëi 2 kinh tuyÕn biªn vµ 2 vÜ
tuyÕn biªn. T¹i 4 gãc khung cã ghi râ to¹ ®é ®Þa lý j , l . Ngoµi ra cßn
cã khung ®é phót gi©y c¸ch khung trong vÒ phÝa ngoµi 0,6mm (®èi
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 13
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
víi b¶n ®å 1: 10.000 ‚ 1: 25.000).
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Bªn trong khung trong cña b¶n ®å lµ sù thÓ hiÖn néi dung b¶n
®å vµ m¹ng líi to¹ ®é vu«ng gãc.
C¸c néi dung tr×nh bµy bªn ngoµi khung b¶n ®å bao gåm: Danh
ph¸p, tªn m¶nh, tªn khu vùc ®o vÏ, ghi chó tû lÖ, gi¶i thÝch ký hiÖu …
1. 3. Néi dung cña b¶n ®å ®Þa h×nh
C¸c néi dung c¬ b¶n cÇn thÓ hiÖn trªn b¶n ®å ®Þa h×nh bao
gåm c¸c yÕu tè sau:
- §iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa.
- §iÓm d©n c.
- C¸c ®èi tîng kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi.
- M¹ng líi giao th«ng vµ c¸c thiÕt bÞ phô thuéc.
- M¹ng líi thuû hÖ vµ c¸c c«ng tr×nh phô thuéc.
- D¸ng ®Êt vµ chÊt ®Êt.
- Líp phñ thùc vËt.
- §Þa giíi, ranh giíi hµnh chÝnh - chÝnh trÞ vµ têng rµo.
- §Þa danh vµ c¸c ghi chó cÇn thiÕt kh¸c.
TÊt c¶ c¸c ®èi tîng nãi trªn ®îc thÓ hiÖn trªn B§§H víi ®é chi tiÕt
cao vµ ®îc ghi chó vÒ c¸c ®Æc trng chÊt lîng vµ sè lîng.
Ngoµi ra khi sö dông B§§H th× viÖc ®Þnh híng cã ý nghÜa rÊt
quan träng. Do vËy c¸c vËt ®Þnh híng còng lµ yÕu tè tÊt yÕu cña néi
dung b¶n ®è ®Þa h×nh.
¤ §Þa vËt ®Þnh híng.
Lµ ®Þa vËt dÔ dµng nhËn biÕt ngoµi thùc ®Þa, nã cho phÐp
x¸c ®Þnh ®îc vÞ trÝ nhanh chãng vµ chÝnh x¸c trªn b¶n ®å. C¸c vËt
®Þnh híng cã thÓ lµ: toµ th¸p , nhµ thê, c©y ®éc lËp, ng· t ®êng…
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 14
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
¤ §iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
§èi víi b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:10.000 vµ lín h¬n th× nãi chung
c¸c ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa cã ch«n mèc cè ®Þnh ph¶i biÓu thÞ
lªn b¶n ®å.
Trªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1: 25.000 ®Õn 1: 100.000 biÓu
thÞ c¸c ®iÓm cña m¹ng líi tr¾c ®Þa nhµ níc h¹ng I, II, III, IV, c¸c ®iÓm
®êng chuyÒn vµ ®iÓm thuû chuÈn.
¤ §iÓm d©n c.
D©n c lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cña b¶n ®å
®Þa h×nh. Khi thÓ hiÖn c¸c ®iÓm d©n c trªn b¶n ®å ®Þa h×nh ph¶i
gi÷ ®îc ®Æc trng cña chóng vÒ quy ho¹ch vµ cÊu tróc.
B¶n ®å tû lÖ cµng lín th× sù biÓu thÞ c¸c ®iÓm d©n cµng chi
tiÕt. C¸c ®iÓm d©n c ®îc ®Æc trng bëi kiÓu c tró, sè ngêi vµ ý nghÜa
hµnh chÝnh, chÝnh trÞ cña nã, nh: c¸c thµnh phè, c¸c kiÓu d©n c
thµnh phè, kiÓu d©n c n«ng th«n. KiÓu d©n c ®îc thÓ hiÖn trªn b¶n
®å ®Þa h×nh b»ng kiÓu ghi chó tªn cña nã.
Trªn b¶n ®å tû lÖ 1:10.000 vµ 1: 25.000 c¸c ®iÓm d©n c ®îc
biÓu thÞ b»ng ký hiÖu quy íc ®èi víi c¸c ng«i nhµ vµ c¸c vËt kiÕn tróc
riªng biÖt, nhng trong ®ã ®· cã sù lùa chän nhÊt ®Þnh.
¤ C¸c ®èi tîng kinh tÕ, v¨n ho¸ x· héi.
C¸c c«ng tr×nh c«ng céng ph¶i biÓu thÞ tÝnh chÊt kinh tÕ, v¨n
ho¸ x· héi cña chóng nh: nhµ m¸y, nhµ thê, UBND, chïa , bu ®iÖn,
nghÜa trang, tîng ®µi, trêng häc, bÖnh viÖn, c¸c ®êng d©y ®iÖn cao
thÕ - h¹ thÕ, ®êng d©y th«ng tin…
Nãi chung c¸c ®èi tîng kinh tÕ, v¨n ho¸ x· héi khi biÓu thÞ ph¶i
cã sù lùa chän tuú theo tû lÖ b¶n ®å; u tiªn biÓu thÞ c¸c ®èi tîng cã ý
nghÜa lÞch sö, v¨n ho¸ hoÆc ý nghÜa ph¬ng vÞ. Ghi chó chiÒu cao
cho c¸c ®èi tîng tõ 15 m trë lªn vµ ghi chó riªng nÕu cã.
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 15
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
¤ §êng giao th«ng vµ c¸c thiÕt bÞ phô thuéc.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
HÖ thèng giao th«ng bao gåm c¸c lo¹i: §êng s¾t, ®êng « t«, ®-
êng ®Êt, ®êng mßn, ®êng bê ruéng vµ c¸c s©n bay, bÕn tµu thuyÒn,
bÕn ®ß, bÕn phµ…
- C¸c thiÕt bÞ phô thuéc gåm c¸c lo¹i cÇu, cèng b¾c qua ®êng.
C¸c cÇu « t« qua ®êng ®Òu ph¶i ghi chó vËt liÖu lµm cÇu, träng t¶i
cÇu, chiÒu dµi, chiÒu réng, ghi chó ®Çy ®ñ tªn riªng nÕu cã.
Trªn c¸c b¶n ®å tû lÖ 1: 10.000 vµ lín h¬n ph¶i biÓu thÞ tÊt c¶
m¹ng líi giao th«ng vµ c¸c ®èi tîng liªn quan.
Trªn c¸c b¶n ®å tû lÖ 1: 25.000 vµ nhá h¬n th× sù biÓu thÞ hÖ
thèng ®êng giao th«ng cã sù chän läc lÊy bá kh¸i qu¸t cao h¬n. ¦u tiªn
chän läc theo ý nghÜa cña tõng con ®êng.
Khi biÓu thÞ hÖ thèng giao th«ng cÇn lu ý ®Õn c¸c cÊp ®êng,
c¸c ®o¹n ®êng ®¾p cao, xÎ s©u, cÇu cèng, vµ híng ®i tiÕp theo.
§èi víi ®êng s¾t khi biÓu thÞ cÇn ph©n lo¹i ®é réng ®êng ray
vµ lu ý ®Õn c¸c ®èi tîng liªn quan nh: nhµ ga, nhµ tuÇn phßng…
§èi víi ®êng « t« cÇn thÓ hiÖn chÊt liÖu r¶i mÆt, ®é réng lßng
®êng vµ tªn ®êng b»ng ghi chó.
¤ Thuû hÖ vµ c¸c c«ng tr×nh phô thuéc.
C¸c yÕu tè thuû hÖ ®îc biÓu thÞ chi tiÕt trªn b¶n ®å ®Þa h×nh,
gåm ®êng bê, ®êng mÐp níc cña biÓn, hå, s«ng ngßi, kªnh, m¬ng,
r¹ch… Khi biÓu thÞ cÇn t¸ch biÖt ®êng bê, ®êng mÐp níc.
Tuú theo tû lÖ cña b¶n ®å vµ ®é réng cña s«ng, hå, kªnh, m-
¬ng… mµ ta thÓ hiÖn nã b»ng nÐt ®«i hay nÐt ®¬n.
Trªn b¶n ®å biÓu thÞ tÊt c¶ c¸c con s«ng cã chiÒu dµi tõ 1 cm
trë lªn. §é réng, ®é s©u, ®é cao mùc níc cña s«ng ®îc tÝnh b»ng mÐt
vµ ®îc biÓu thÞ b»ng ghi chó. Ph¶i x¸c ®Þnh vµ biÓu thÞ chÊt liÖu
®¸y, híng níc ch¶y.
Ngoµi c¸c yÕu tè thuû hÖ chÝnh nªu trªn, trªn b¶n ®å ®Þa h×nh
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 16
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
cßn thÓ hiÖn c¸c nguån níc tù nhiªn vµ nh©n t¹o nh giÕng níc, m¹ch
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
níc… vµ c¸c ®èi tîng liªn quan nh: tr¹m b¬m, m¸ng dÉn níc, cèng, c¸c
lo¹i ®ª, ®Ëp…
¤ D¸ng ®Êt vµ chÊt ®Êt.
§Þa h×nh ®îc thÓ hiÖn lªn b¶n ®å b»ng ®êng b×nh ®é. Nh÷ng
yÕu tè d¸ng ®Êt mµ ®êng b×nh ®é kh«ng thÓ hiÖn ®îc th× thÓ hiÖn
b»ng ký hiÖu riªng vµ ghi chó.
T¹i nh÷ng ®iÓm ®Æc trng cña ®Þa h×nh nh: ®Ønh nói, yªn
ngùa, lßng ch¶o, thung lòng, ng· ba ®êng, ch©n vËt ®Þnh híng… cÇn
ph¶i ghi chó ®iÓm ®é cao ®Ó t¨ng cêng cho biÓu thÞ ®Þa h×nh.
T¹i nh÷ng n¬i ®Þa h×nh phøc t¹p nÕu ®êng b×nh ®é c¬ b¶n
kh«ng ®ñ m« t¶ th× cã thÓ sö dông c¸c lo¹i ®êng b×nh ®é nöa
kho¶ng cao ®Òu, ®êng b×nh ®é phô, vµ ký hiÖu ®Þa h×nh kh¸c.
VÒ lo¹i ®Êt vµ chÊt ®Êt trªn b¶n ®å ®Þa h×nh ®îc biÓu thÞ
theo tr¹ng th¸i bÒ mÆt vµ ph©n ra c¸c lo¹i: ®¸, sái, c¸t, bïn, sÐt. Cßn
c¸c yÕu tè kh¸c biÓu thÞ theo yªu cÇu cô thÓ.
¤ Thùc vËt.
§èi víi th¶m thùc vËt ph¶i ®iÒu tra biÓu thÞ chÝnh x¸c nh: lo¹i
rõng, c©y c«ng nghiÖp, c©y n«ng nghiÖp, rau mµu vµ c¸c lo¹i cá…
C©y vµ côm c©y ®éc lËp ph¶i ®o ®é cao, ®êng kÝnh th©n c©y vµ
biÓu thÞ ®Çy ®ñ ë c¸c tû lÖ b¶n ®å.
Ranh giíi cña c¸c khu thùc phñ ®îc biÓu thÞ b»ng c¸c ®êng
chÊm, ë diÖn tÝch bªn trong ®êng viÒn th× vÏ c¸c ký hiÖu quy íc ®Æc
trng cho tõng lo¹i thùc vËt. Khi biªn vÏ thùc vËt ph¶i lùa chän vµ kh¸i
qu¸t; viÖc chän läc thêng dùa theo tiªu chuÈn kÝch thíc vµ diÖn tÝch
nhá nhÊt cña c¸c ®êng viÒn ®îc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å.
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 17
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
¤ §Þa giíi, ranh giíi têng rµo.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Trªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh khi thÓ hiÖn ®Þa giíi hµnh chÝnh
th× ngoµi ®êng biªn giíi quèc gia cßn ph¶i biÓu thÞ ®Çy ®ñ ®Þa giíi
hµnh chÝnh cña c¸c cÊp.
C¸c ®êng ranh giíi ph©n chia hµnh chÝnh ®ßi hái ph¶i thÓ hiÖn
râ rµng chÝnh x¸c theo hå s¬ ®Þa giíi hµnh chÝnh (theo c¸c tµi liÖu
chÝnh thøc cña nhµ níc). C¸c mèc ®Þa giíi khi ®o vÏ ph¶i x¸c ®Þnh
chÝnh x¸c vµ vÏ ®óng vÞ trÝ. §êng ranh giíi hµnh chÝnh cÊp cao ®îc
thay thÕ cho ®êng ranh giíi hµnh chÝnh cÊp thÊp vµ ph¶i ®îc khÐp
kÝn.
Ranh giíi thùc vËt vµ ranh giíi c¸c ®Þa vËt kh¸c ph©n ra lo¹i
chÝnh x¸c vµ kh«ng chÝnh x¸c. ThÓ hiÖn b»ng ký hiÖu t¬ng øng.
¤ §Þa danh vµ c¸c ghi chó kh¸c.
Tªn gäi vïng d©n c ph¶i ®îc ®iÒu tra t¹i UBND c¸c ®Þa ph¬ng.
Tªn s«ng, nói, c¸c di tÝch v¨n ho¸… ph¶i biÓu thÞ theo c¸ch gäi phæ
th«ng, l©u ®êi cña nh©n d©n ®Þa ph¬ng.
Trªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh tÊt c¶ c¸c ghi chó b»ng ch÷ hay b»ng
sè ph¶i theo kiÓu ch÷ vµ kÝch cì tiªu chuÈn ®· quy ®Þnh.
Kho¶ng c¸ch gi÷a ghi chó vµ ký hiÖu ®îc quy ®Þnh trong quy
ph¹m vµ ký hiÖu hiÖn hµnh.
TÊt c¶ c¸c ghi chó b»ng sè, ph©n sè ®Òu viÕt song song víi
khung Nam b¶n ®å ( trõ ghi chó sè tÇng nhµ, sè ®êng b×nh ®é, ®-
êng d©y, sè èng dÉn, tªn ®êng, tªn s«ng suèi…). Víi ®é réng, ®é s©u
vµ chÊt ®¸y cña s«ng suèi th× ghi vµo bªn trong lßng s«ng däc theo
ký hiÖu mòi tªn ®é réng, ®é s©u ®Æt t¹i n¬i ®o nÕu s«ng suèi ®ñ
réng; c¸c trêng hîp kh¸c ®Æt song song víi khung Nam b¶n ®å.
1. 4. §é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh.
Trªn b¶n ®å ®Þa h×nh, chñ yÕu ®îc thÓ hiÖn 3 néi dung c¬
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 18
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
b¶n lµ: VÞ trÝ c¸c ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa; vÞ trÝ cïng c¸c th«ng
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
tin vÒ néi dung cña ®iÓm ®Þa vËt; sù biÓu thÞ ®Þa h×nh b»ng ®êng
b×nh ®é vµ ®iÓm ghi chó ®é cao, ®iÓm ®Æc trng ®Þa h×nh. §é
chÝnh x¸c cña viÖc thÓ hiÖn 3 néi dung trªn sÏ quyÕt ®Þnh ®é chÝnh
x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh.
Quy ph¹m ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh quy ®Þnh: Sai sè giíi h¹n vÞ
trÝ ®iÓm khèng chÕ mÆt ph¼ng cña líi khèng chÕ ®o vÏ sau b×nh
sai so víi ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa cÊp cao gÇn nhÊt kh«ng vît qu¸
0,2mm ë vïng quang ®·ng vµ 0,3mm ë vïng rËm r¹p (tÝnh theo tû lÖ
b¶n ®å).
Sai sè giíi h¹n cña ®iÓm khèng chÕ ®é cao ®o vÏ sau b×nh sai
so víi ®é cao cña mèc ®é cao gÇn nhÊt kh«ng vît qu¸ 1/5 kho¶ng cao
®Òu c¬ b¶n ë vïng ®ång b»ng vµ 1/3 kho¶ng cao ®Òu c¬ b¶n ë vïng
nói.
§é chÝnh x¸c vÞ trÝ mÆt b»ng c¸c ®iÓm ®Þa vËt ®îc ®Æc trng
bëi sai sè trung b×nh vÞ trÝ ®iÓm cña chóng so víi ®iÓm khèng chÕ
®o vÏ gÇn nhÊt ( ®iÓm khèng chÕ mÆt ph¼ng). Ngêi ta thêng quy
®Þnh sai sè nµy kh«ng lín qu¸ 0,5mm trªn b¶n ®å víi c¸c ®Þa vËt chñ
yÕu, râ nÐt hoÆc ®èi víi khi thµnh lËp b¶n ®å ë vïng ®ång b»ng,
vïng ®åi. Vµ sai sè nµy kh«ng vît qu¸ 0,7mm trªn b¶n ®å ®èi víi c¸c
®Þa vËt thø yÕu cã ®êng viÒn kh«ng râ rµng hoÆc lµ ®èi víi khi
thµnh lËp b¶n ®å ë vïng nói, nói cao.
§èi víi c¸c khu vùc Èn khuÊt, ®Çm lÇy… c¸c sai sè biÓu thÞ
d¸ng ®Êt nãi trªn ®îc phÐp t¨ng lªn 1,5 lÇn.
1. 5. C¸c ph¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 19
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
Cã 3 ph¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
1. 5.1. §o trùc tiÕp ngoµi thùc ®Þa
1.5.1.1. Ph¬ng ph¸p ®o vÏ bµn ®¹c
§îc ¸p dông ë khu vùc kh«ng lín, b»ng ph¼ng, cã ®é dèc díi 60
hoÆc khi kh«ng cã tµi liÖu bay chôp. ChuyÓn tÊt c¶ c¸c ®iÓm khèng
chÕ lªn v¸n (giÊy båi lªn nÒn cøng b»ng b¶n kÏm, gç hoÆc nh«m) sau
®ã tiÕn hµnh ®o vÏ. §o chi tiÕt trªn tr¹m m¸y ®îc tiÕn hµnh b»ng ph-
¬ng ph¸p cùc. Khi ®é dèc nhá h¬n 30 cã thÓ dïng m¸y thuû chuÈn
hoÆc tia ng¾m ngang cña m¸y bµn ®¹c ®o ®é cao cña ®iÓm mia chi
tiÕt. Khi ®o vÏ chi tiÕt ph¶i x¸c ®Þnh vµ ®a lªn b¶n vÏ ®é cao c¸c
®iÓm ®Æc trng cña ®Þa h×nh. Trªn c¬ së ®é cao cña c¸c ®iÓm mia
chi tiÕt vÏ ®êng b×nh ®é ngay t¹i thùc ®Þa.
- ¦u ®iÓm: Thao t¸c ®o vÏ ®¬n gi¶n, c¸c ®iÓm nèi Ýt bÞ nhÇm
lÉn, cã thÓ kiÓm tra sai sãt trùc tiÕp, gi¶m bít khèi lîng tÝnh to¸n….
- Nhîc ®iÓm: ChÞu ¶nh hëng cña yÕu tè thêi tiÕt, vµ cña ®Þa
h×nh, ®Þa vËt phøc t¹p dÔ bÞ h háng nÕu b¶o qu¶n kh«ng tèt, c«ng
t¸c lu tr÷ b¶n vÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n, thêi gian ngoµi trêi chiÕm 80%
®é chÝnh x¸c kh«ng cao chØ cho phÐp ®o ë khu vùc nhá.
1.5.1.2. Ph¬ng ph¸p ®o vÏ toµn ®¹c
Thêng ®îc sö dông ®Ó ®o vÏ ë khu vùc kh«ng lín, ë khu d©n c
nhµ cao tÇng, c©y cèi che phñ nhiÒu hoÆc trêng hîp chØ ®o vÏ d¸ng
®Êt ë khu vùc ®· x©y dùng vµ khu vùc cã d¹ng dµi hÑp mµ c¸c ph¬ng
ph¸p kh¸c sö dông kh«ng kinh tÕ. M¸y ®îc sö dông ®o vÏ lµ m¸y toµn
®¹c ®iÖn tö hoÆc m¸y kinh vÜ. C¸c sè liÖu ®o gãc, kho¶ng c¸ch, ®îc
ghi vµo sæ ®o vµ vÏ s¬ ho¹ c¸c ®iÓm chi tiÕt kÌm theo. Trªn s¬ ®å
thÓ hiÖn c¸c ®iÓm ®Þnh híng, ®iÓm mia ®Æc trng ®Þa h×nh vµ c¸c
ghi chó cÇn thiÕt kh¸c. Tû lÖ s¬ ®å xÊp xØ b»ng tû lÖ b¶n ®å cÇn
®o vÏ. ViÖc tÝnh to¸n vµ triÓn c¸c ®iÓm chi tiÕt lªn v¸n vÏ ®îc thùc
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 20
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
hiÖn ë trong phßng.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
HiÖn nay víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ m¸y tÝnh kÕt hîp sù
hç trî cña mét sè phÇn mÒm th× viÖc ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy sÏ
gi¶m bít khèi lîng c«ng t¸c néi nghiÖp. B»ng c¸ch nhËp vµo m¸y tÝnh
®iÖn tö c¸c sè liÖu ®îc ®o trùc tiÕp ngoµi thùc ®Þa b»ng c¸c m¸y kinh
vÜ th«ng thêng, m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö hoÆc c«ng nghÖ ®o GPS
®éng. Sau ®ã dïng c¸c phÇn mÒm øng dông xö lý sè liÖu trªn m¸y
tÝnh (tÝnh to¹ ®é, ®é cao cho c¸c ®iÓm chi tiÕt) vµ tiÕn hµnh nèi
®iÓm cã sù hç trî cña b¶ng s¬ ho¹.
- ¦u ®iÓm: §¹t ®îc ®é chÝnh x¸c cao, thuËn lîi cho khu vùc thµnh
lËp nhá, vïng cÇn thµnh lËp cã nhiÒu ®Þa vËt phøc t¹p, che khuÊt
nhiÒu, tËn dông sö dông ®îc c¸c lo¹i m¸y mãc truyÒn thèng hiÖn cã.
Chñ yÕu ¸p dông cho thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín vµ cùc lín
vµ b¶n ®å ®Þa chÝnh.
- Nhîc ®iÓm: Tèn nhiÒu c«ng søc, thêi gian thi c«ng kÐo dµi,
chÞu nhiÒu ¶nh hëng cña ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh, hiÖu qu¶ kinh tÕ
kh«ng cao. ViÖc nèi c¸c ®iÓm chi tiÕt trong phßng theo s¬ ho¹ thùc
®Þa hay theo trÝ nhí cña ngêi ®o vÏ rÊt dÔ bÞ nhÇm lÉn bá sãt. §«i
khi kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc t¹i vïng cÇn thµnh lËp cã ®Þa h×nh phøc
t¹p, khã kh¨n cho viÖc tiÕn hµnh ®o ®¹c ngoµi thùc ®Þa.
1.5.2. Biªn tËp tõ b¶n ®å tû lÖ lín h¬n.
§©y lµ ph¬ng ph¸p dïng ®Ó thµnh lËp c¸c b¶n ®å tû lÖ trung
b×nh, tû lÖ nhá, thµnh lËp c¸c lo¹i b¶n ®å chuyªn ®Ò. Ph¬ng ph¸p nµy
®îc ¸p dông khi khu vùc cÇn thµnh lËp ®· cã b¶n ®å tû lÖ lín h¬n míi
®îc thµnh lËp hoÆc míi ®îc hiÖu chØnh. Cã thÓ sö dông b¶n ®å ®îc
thµnh lËp c¸ch thêi ®iÓm triÓn khai c«ng t¸c thµnh lËp kho¶ng 2-3
n¨m (tÝnh theo thêi ®iÓm thu thËp th«ng tin cña b¶n ®å) song tríc khi
sö dông ph¶i ®¸nh gi¸ møc ®é biÕn ®æi ë ngoµi thùc ®Þa so víi b¶n
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 21
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
®å.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Néi dung trªn b¶n ®å tØ lÖ lín h¬n ®îc coi lµ míi vµ chuÈn, ®îc
sö dông ®Ó x¸c ®Þnh sù kh¸c nhau víi b¶n ®å cÇn thµnh lËp trªn c¬
së ®ã cÇn lo¹i bá khái b¶n ®å nh÷ng yÕu tè kh«ng cßn tån t¹i vµ bæ
sung nh÷ng yÕu tè míi xuÊt hiÖn.
-¦u ®iÓm: C«ng t¸c thµnh lËp b¶n ®å ®îc thµnh lËp nhanh
chãng, ®¹t ®é chÝnh x¸c cao, c«ng viÖc thµnh lËp ®îc tiÕn hµnh
hoµn toµn trong phßng nªn triÓn khai c«ng viÖc kh¸ thuËn tiÖn, chØ
cÇn sö dông c¸c ph¬ng tiÖn, dông cô truyÒn thèng. TÝnh kinh tÕ cña
ph¬ng ph¸p rÊt cao
- Nhîc ®iÓm: Ph¬ng ph¸p nµy chØ thùc hiÖn ®îc ë khu vùc cÇn
thµnh lËp ®· cã b¶n ®å ®Þa h×nh tØ lÖ lín h¬n míi ®îc thµnh lËp
hoÆc míi hiÖn chØnh. §é chÝnh x¸c cña b¶n ®å cÇn thµnh lËp phô
thuéc vµo ®é chÝnh x¸c cña b¶n ®å tû lÖ lín h¬n vµ ph¬ng ph¸p
chuyÓn vÏ.
1.5.3. Thµnh lËp b¶n ®å b»ng ¶nh hµng kh«ng.
§· tõ l©u ¶nh hµng kh«ng ®· ®îc sö dông réng r·i vµ rÊt cã hiÖu
qu¶ trong lÜnh vùc thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ nhá, tû lÖ trung
b×nh vµ tû lÖ lín, ¶nh hµng kh«ng cßn dïng ®Ó thµnh lËp b¶n ®å
®Þa chÝnh cho c¸c khu vùc ®Êt n«ng - l©m nghiÖp hoÆc ë khu vùc
cã ®é che phñ Ýt.
¶nh hµng kh«ng cho ta kh¶ n¨ng ®o ®¹c tÊt c¶ c¸c ®èi tîng mµ
kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i tiÕp xóc hoÆc ®Õn gÇn chóng, miÔn c¸c ®èi t-
îng cã h×nh ¶nh trªn ¶nh, ¶nh hµng kh«ng gióp ta thu thËp th«ng tin
®Þa vËt, ®Þa h×nh mét c¸ch nhanh chãng vµ kh¸ch quan. Sö dông
¶nh hµng kh«ng ®Ó thµnh lËp b¶n ®å cho phÐp gi¶m nhÑ c«ng t¸c
ngoµi trêi, tr¸nh c¸c ¶nh hëng cña thêi tiÕt ®èi víi kÕ ho¹ch vµ kÕt qu¶
c«ng t¸c. Gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c¸c ph¬ng ph¸p ®o vÏ ¶nh hµng
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 22
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
kh«ng thÊp h¬n c¸c ph¬ng ph¸p ®o vÏ trùc tiÕp tõ 2 ‚ 3 lÇn, thêi gian
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
thµnh lËp còng nhanh h¬n rÊt nhiÒu vµ ®o vÏ ë mäi ®Þa h×nh, ®Æc
biÖt nh÷ng vïng con ngêi kh«ng ®Æt ch©n tíi ®îc.
HiÖn nay, c¸c tiÕn ®é kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi nhanh chãng
®îc øng dông vµo ngµnh ®o ¶nh, v× thÕ kh¶ n¨ng tù ®éng ho¸ viÖc
thµnh lËp b¶n ®å b»ng ¶nh rÊt lín, cµng n©ng cao hiÖu suÊt c«ng t¸c
vµ tÝnh kinh tÕ cña ph¬ng ph¸p. HiÖn nay sè lîng b¶n ®å thµnh lËp
tõ ¶nh hµng kh«ng chiÕm mét tû lÖ rÊt cao (trªn 90%) trong tæng sè
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 23
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
b¶n ®å ®îc thµnh lËp ë níc ta.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
1.6 Quy Tr×nh Thµnh LËp b¶n §å §Þa H×nh
ThiÕt kÕ kü
thuËt
§Æt dÊu mèc(nÕu Bay chup ¶nh
cÇn)
Chôp ¶nh dung phim Chôp ¶nh
sè
Xö lý ho¸ ¶nh
¶nh t¬ng tù
QuÐt ¶nh
§o nèi khèng chÕ
¶nh sè(ISRU) ¶nh
X©y dung präect
(ISPM)
®Þnh híng ISMS t¨ng dµy
Khèng chÕ ¶nh
§o vÏ lËp thÓ,x©y dùng N¾n ¶nh trùc giao dïng
N¾n ¶nh vïng m« h×nh sè DEM
ph¼ng DEM /DTM C¾t ghÐp,thµnh lËp b×nh
®å ¶nh §o¸n ®äc,®iÒu
vÏ C¾t ghÐp,thµnh lËp Sè ho¸ ®Þa
b×nh ®å ¶nh vËt
Biªn tËp,kiÓm tra,chØnh B¶n ®å
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 24
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
söa sè,in
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
1.6.1. C¬ së to¸n häc vµ ®é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh
- mói chiÕu vµ hÖ to¹ ®é
b¶n ®å dÞa h×nh tû lÖ 1:2000,1:5000,1:10000 ®uîc thµnh lËp ë
mói chiÕu 3 ®é b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:25000,1:50000 thµnh lËp ë
mói chiÕu 6 ®é trong hÖ quy chiÕu vµ hÖ to¹ ®é quèc gia VN-
2000;hÖ to¹ ®é cao quèc gia viÖt nam.
1.6.2. Chia m¶nh,®¹t phiªn hiÖu
viÖc chia m¶nh ®Æt phiªn hiÖu vµ tªn cña m¶nh b¶n ®å ®Þa
h×nh thùc hiÖn theo quy ®Þnh t¹i th«ng t sè 973/2001/IT-TCDC ngµy
20 th¸ng 6 n¨m 2001 cña tæng côc ®Þa chÝnh nay lµ Bé tµi nguyªn
m«I truêng vÒ híng dÉn ¸p dông hÖ quy chiÕu vµ hÖ to¹ ®é qu«c gia
VN_2000.
1.6.3. C¬ së khèng chÕ tr¾c ®Þa ®Ó ®o vÏ b¶n ®å
C¸c ®Æc ®iÓm ®o ®Æc c¬ së quèc gia: c¸c ®iÓm to¹ ®é quèc
gia cÊp 0, h¹ng I,II,III,®iÓm ®Þa chÝnh c¬ së,c¸c ®iÓm ®é cao quèc
gia h¹ng 1,2,3,4.
-c¸c diÓm khèng chÕ c¬ së ®iÓm ®êng chuyÒn cÊp 1,2 vµ t¬ng ®-
¬ng ®iÓm ®é cao kü thuËt.
1.6.4. §é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh quy ®Þnh nh sau
Sai sè trung ph¬ng vÞ trÝ ®Þa vËt biÓu thÞ trªn b¶n ®å gèc so
vãi vÞ trÝ cña ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ gÇn nhÊt tÝnh theo tû kÖ b¶n
®å thµnh lËp kh«ng ®îc vît qua c¸c gi¸ trÞ sau ®©y:
a) 0,5 mm khi thµnh lËp b¶n ®å ë vïng ®ång b»ng vµ ®åi nói
b) 0,7 mm khi thµnh lËp b¶n ®å ë vïng nói
Sai sè trung ph¬ng ®é cao cña ®êng b×nh ®é,®iÓm ®Æc trng ®Þa
h×nh,®iÓn ghi chó ®é cao biÓu thÞ trªn b¶n ®å gèc so víi ®é cao
®iÓm khèng chÕ ®é cao ngo¹i nghiÖp gÇn nhÊt tÝnh theo kho¶ng
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 25
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
cao ®Òu ®êng b×nh ®é c¬ b¼n kh«ng vît qu¸ c¸c gi¸ trÞ sau:
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Kho¶ng cao Sai sè trung ph¬ng vÒ ®é cao
®Òu
(tÝnh theo kho¶ng cao ®Òu c¬ b¶n) 1:200 1:5000 1:1000 1:2500 1:5000 ®êng b×nh ®å c¬
0 0 0 0
b¶n 0,5 m vµ 1 m 2,5 m 1/4 1/3 1/4 1/3 1/4 1/3 1/3
5 m 1/3 1/3 1/3 1/3 1/3
1/2
10 m 20 m,40 m 1/2 1/2
®èi víi khu vùc Èn khuÊt vµ ®Æc biÖt khã kh¨n c¸c sai sè trªn ®îc
phÐp t¨ng lªn 1,5 lÇn.
-Sai sè trung ph¬ng vÞ trÝ mÆt ph¶n cña ®iÓm khèng chÕ ¶nh
ngo¹i nghiÖp, ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ tû lÖ b¶n ®å thµnh lËp kh«ng v-
ît qu¸ 0,1 mm ë vïng quang ®·ng vµ 0,15 mm ë vïng khuÊt.
- Sai sè trung ph¬ng ®é cao cÈu ®iÓm khèng chÕ ¶nh ngo¹i
nghiÖp,®iÓm khèng chÕ ®o vÏ sau ®o vÏ sau b×nh sai so víi ®iÓm
®é cao quèc gia gÇn nhÊt kh«ng vít qu¸ 1/10 kho¶ng cao ®Òu ®êng
b×nh ®é c¬ b¶n ë vïng quang ®·ng vµ 1/5 kho¶ng cao ®Òu ®êng
b×nh ®é c¬ b¶n ë vïng Èn khuÊt.
1.65 Sai sè giíi h¹n
Sai sè giíi h¹n cña vÞ trÝ ®Þa vËt; cña ®é cao ®êng b×nh ®é,
®é cao ®iÓm ®Æc tr¬ng ®Þa h×nh, ®é cao ®iÓm ghi chó ®é cao;
cña vÞ trÝ mÆt ph¼ng vµ ®é cao ®iÓm khèng chÕ ¶nh ngo¹i
nghiÖp,®iÓm khèng chÕ ®o vÏ kh«ng vît qu¸ 2 lµn c¸c sai sè quy
®Þnh t¹i môc 1.64. khi kiÓm tra, sai sè vît qu¸ sai sè giíi h¹n. sè lîng
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 26
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
c¸c trêng hîp cã sai sè vît qu¸ 5% tæng sè c¸c trêng hîp kiÓm tra ë
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
vïng quang ®·ng vµ 10% tæng sè c¸c trêng hîp kiÓm tra ë vïng khã
kh¨n, Èn khuÊt. Trong mäi trêng hîp c¸c sai sè ®Òu kh«ng ®îc mang
tÝnh hÖ thèng.
1.66 Néi dung b¶n ®å ®Þa h×nh
C¸c néi dung ph¶i thÓ hiÖn trªn b¶n ®å ®Þa h×nh bao gåm:
- C¬ së to¸n häc;
- Thñy hÖ vµ c¸c ®èi tîng liªn quan;
- D©n c vµ c¸c ®èi tîng kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi ;
- thùc vËt ;
- biªn giíi quèc gia, ®Þa giíi hµnh chÝnh ;
- Ghi chó ®Þa danh vµ c¸c ghi chó cÇn thiÕt kh¸c.
- C¸c yÕu tè néi dung b¶n ®å ®Þa h×nh biÓu thÞ theo quy ®Þnh
cña ký b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ t¬ng øng.
- §é chÝnh x¸c biÓu thÞ c¸c yÕu tè néi dung b¶n ®å ph¶i b¶o ®¶m
c¸c quy ®Þnh t¹i môc 1.65
- C¸c yÕu tè d¹ng vïng cã diÖn tÝch tõ 20mm vu«ng trë lªn trªn
b¶n ®å tû lÖ 1 :2000, 1 :5000, cã diÖn tÝch tõ 15mm vu«ng trë lªn
trªn b¶n ®å tû lÖ 1 :10000, 1 :25000 ®Òu ph¶i x¸c ®Þnh ®Ó biÓu
thÞ trõ mét sè yÕu tè néi dung cã quy ®Þnh riªng.C¸c yÕu tè d¹ng
®êng cã ®é réng tõ 0.5mm trë lªn trªn b¶n ®å vÏ theo tû lÖ ®é réng
díi 0.5 mm vÏ theo quy dÞnh cña ký hiÖu
1.67. Thuû hÖ vµ c¸c ®èi tîng liªn quan
- C¸c yÕu tè thuû hÖ ph¶i thÓ hiÖn trªn b¶n ®å ®Þa h×nh bao
gåm biÓn, ®¶o, hå, ao, c¸c lo¹i b·i ven bê ;s«ng,ngßi suèi, m¬ng
m¸ng, kªnh r¹ch ; m¹ch níc kho¸ng thiªn nhiªn, giÕng níc vµ c¸c ®èi
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 27
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
tîng kh¸c cã liªn quan.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
- C¸c s«ng suèi trªn b¶n ®å lín h¬n 1cm ;®Òu ph¶i thÓ hiÖn. Khi
s«ng, suèi, kªnh, m¬ng, trªn b¶n ®å cã ®é réng tõ 0,5 mm trë lªn
ph¶i biÓu thÞ bµng hai nÐt, díi 0,5 mm biÓu thÞ b»ng mét nÐt
theo híng dÉn cña ký hiÖu t¬ng øng. Nhng s«ng, suèi kªnh, m¬ng
cã chiÒu dµi ng¾n h¬n quy ®Þnh trªn nhng cã ý nghÜa ®Æc biÖt
quan träng vÉn ph¶i thÓ hiÖn.
- C¸c lo¹i s«ng cã níc theo mïa hoÆc kh« c¹n; ®o¹n s«ng suèi khã x¸c
®Þnh chÝnh x¸c, ®o¹n s«ng suèi mÊt tÝch, ch¶y ngÇm ph©n biÖt ®Ó
biÓu thÞ theo quy ®Þnh cña ký hiÖu.
- Híng dßng ch¶y cña c¸c ®o¹n s«ng,suèi,kªnh r¹ch cã ¶nh hëng cña
thuû triÒu vµ c¸c s«ng, suèi, kªnh, r¹ch khã nhËn biÕt híng ch¶y trong
ph¹m vi m¶nh b¶n ®å ®Òu ph¶i thÓ hiÖn.
- C¸c lo¹i bê, b·i, ®ª, ®Ëp vµ c¸c ®èi tîng liªn quan kh¸c cña thuû hÖ
biÓu thÞ theo híng dÉn cña ký hiÖu.
1.68. §Þa h×nh
§Þa h×nh ®îc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å b»ng ®êng b×nh ®é,híng
chØ dèc, ®iÓm ghi chó ®é cao vµ c¸c ký hiÖu kh¸c. Kho¸ng cao ®Òu
®êng b×nh ®é c¬ b¶n ®îc quy ®Þnh theo ®«n dèc ®Þa h×nh trong
b¶ng sau :
§é dèc
Kho¶ng cao ®Òu ®êng b×nh ®é c¬ b¶n (m) 1:5000 1:2000 1:5000 1:1000 1:2500 ®Þa h×nh
0 2,5 0 5
0,5;1 0,5 1;2,5 0,5;1 1;2,5 0 1 2,5
2,5 2,5;5 5 2,5;5 10
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 28
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
Tõ 00 ®Õn 20 Tõ 20 ®Õn 60 Lín h¬n 60 Tõ 20 ®Õn 150 Lín h¬n 250 5;10 10 20 20; 40
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Trªn m¶nh b¶n ®å chØ thÓ hiÖn ®Þa h×nh b»ng mét kho¶ng cao
®Òu c¬ b¶n, khi kho¶ng cao ®Òu c¬ b¶n kh«ng m« t¶ hÕt ®îc d¸ng
®Þa h×nh th× sö dông thªm ®êng b×nh ®é nöa kho¶ng cao ®Òu.Tr-
êng hîp ph¶i biÓu thÞ chi tiÕt c¸ biÖt cña d¸ng ®Êt ph¶i dïng ®êng
b×nh ®é phô cã ®é cao thÝch hîp.
C¸c ®iÓm ghi chó ®é cao ph¶i chän vµo c¸c ®iÓm ®Æc trng cña
®Þa h×nh. Trªn mét dm2 b¶n ®å ph¶i cã t 10 ®iÓm ghi chó ®é cao.
Trêng h¬p ®Þa h×nh khu ®o b»ng ph¶ng, d¸ng ®Êt kh«ng thÓ hiÖn
®ù¬c b»ng ®êng b×nh ®é th× ph¶i cã tõ 25 ®Õn 30 diÓm. Ghi chó
®é cao ch½n ®Õm 0.01 m ®èi víi tû lÖ 1 :2000, 0,1m ®èi víi tû lÖ
1 ;5000, 1 :10000 vµ 1 :25000, ch½n ®Õm mÐt ®èi víi tû lÖ 1 :50000.
C¸c d¹ng ®Æc biÖt cña d¸n ®Êt gåm khe r·nh xãi mon, sên dèc
®øng, sên ®Êt sôt, ®øt g·y, sên ®Êt trît, v¸ch ®¸, vïng nói ®¸, lòy ®¸,
®¸ ®éc lËp, dßng ®¸ sái, b·i ®¸, miÖng nói löa, cöa hang ®éng, ®Þa
h×nh casto, gß ®èng , c¸c lo¹i hè,®Þa h×nh bËc thang, b·i c¸t, ®Çm
lÇy biÓu thÞ theo quy ®Þnh cña ký hiÖu.
1.6.9.§êng giao th«ng vµ c¸c ®èi tîng liªn quan
- C¸c yÕu tè giao th«ng thÓ hiÖn trªn b¶n ®å ®Þa h×nh bao gåm
c¸c lo¹i ®êng s¾t, ®êng «t« cã r¶i mÆt, ®êng mßn, c¸c lo¹i ®-
êng kh¸c vµ c¸c c«ng tr×nh, ®èi tîng liªn quan.
- Toµn bé c¸c tuyÕn ®êng s¾t hiÖn cã hoÆc ®ang lµm, ®êng
s¾t trong ga vµ c¸c c«ng tr×nh, ®èi tîng liªn quan cña ®êng s¾t ®îc
ph©n biÖt vµ biÓu thÞ theo quy ®Þnh ký hiÖu.
- TÊt c¶ c¸c tuyÕn ®êng « t« cã r¶i mÆt ®Òu ph¶i thÓ hiÖn ®Çy
®ñ kÌm theo ghi chó tªn ®êng vµ tÝnh chÊt ®êng theo quy ®Þnh cña
ký hiÖu.
- §êng ®Êt lín ph¶i thÓ hiÖn ®Çy ®ñ trªn b¶n ®å. §êng ®Êt nhá vµ
®êng mßn biÓu thÞ cã lùa chän vµ ph¶i ®¶m b¶o thÓ hiÖn ®Æc trng
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 29
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
cña hÖ thèng giao th«ng.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
- HÖ thèng giao th«ng trong vung d©n c tïy tõng tr¬ng hîp cô thÓ
cã thÓ chän lùa lÊy bá nhng ph¶i b¶o ®¶m thÓ hiÖn ®îc ®Æc chung
cña vïng vµ tÝnh hÖ thèng cña m¹ng líi giao th«ng.
- C¸c ®èi tîng liªn quan cña ®êng s¾t, ®êng « t« cã r¶i mÆt trªn
b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:10000 vµ 1:25000 vµ 1:50000 ph¶i biÓu thi
®Çy ®ñ theo kh¶ n¨ng dung n¹p cña b¶n ®å híng ®Én cña ký hiÖu.
- §èi víi tû lÖ 1:2000,1:5000 c¸c ®oan ®êng ®¾p cao hoÆc xÎ dµi
tõ 5 mm trë lªn trªn b¶n ®å vµ cã tû cao hoÆc tû x©u tõ kho¶ng cao
®Òu ®êng b×nh ®é c¬ b¶n trë lªn ®Òu ph¶i biÓu thÞ kÌm theo ghi
chó . Trêng hîp ®o vÏ ®Þa h×nh víi kho¶n cao ®Òu ®êng b×nh ®é c¬
b¶n 0,5 m th× biÓu thÞ ®o¹n ®êng ®¾p cao, xÎ x©u tõ 0,5 m trë lªn.
1.7.0. D©n c vµ c¸c ®èi tîng kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi
§å h×nh vïng d©n c vµ nhµ trong vïng d©n c thÓ hiÖn theo híng
dÉn cña ký hiÖu.
§èi tîng vïng d©n c n«ng th«n ph¶i thÓ hiÖn thùc phñ nÕu ®é
che phñ cña t¸n cay lín h¬n 20%. C¸c m¶ng thùc vËt, « ®Êt trång, «
®Êt cacnh t¸c trong khu ®©n c cã diÖn tÝch trªn b¶n ®å tõ 4mm2 trë
lªn (®èi víi tû lÖ 1:10000,1:25000, 1:50000) , tõ 10 m 2 trë lªn ( 1:2000,
1:5000) ®Òu ph¶i thÓ hiÖn.
Tªn gäi c¸c vïng d©n c lµ tªn chÝnh thøc ®îc quy ®Þnh trong c¸c
v¨n b¼n quy ph¹m ph¸p luËt trêng hîp v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cha
quy ®Þnh th× thùc hiÖn theo c¸c v¨n b¶n qu¶n lý hµnh chÝnh cña
UBND c¸c cÊp cã thÈm quyÒn.
- ph¶i x¸c ®Þnh vµ biÓu thÞ sè cña ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x·.
- C¸c ®èi tùng kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi ®îc thÓ hiÖn theo quy ®Þnh
sau:
a) C¸c ®èi tîng kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi cè ®å h×nh vÏ ®îc theo tû lÖ
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 30
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
b¶n ®å ph¶i thÓ hiÖn ®Çy ®ñ.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
b) C¸c ®èi tîng kh«ng vÏ ®îc theo tû lÖ b¶n ®å th× chän läc ®Ó
biÓu thÞ, u tiªn nh÷ng ®èi tîng cã ý nghÜa quan träng vÒ kinh tÕ, v¨n
ho¸, lÞch sö ®èi víi vïng d©n c hoÆc cã ý nghÜa dÞnh híng.
c) Ghi chó tªn gäi ®èi víi c¸c ®èi tîng cã tªn khi ®é dung n¹p cña b¶n
®å cho phÐp.
§èi vãi c¸c tuyÕn ®êng ®©y, chØ thÓ hiÖn nhng ®¬ng d©y truyÒn
t¶i ®iÖn lín cã ý nghÜa liªn vïng, quèc gia tõ 35kv trë lªn ®èi víi tû lÖ
1:50000, tõ 380v trë lªn ®èi víi tû lÖ 1:10000 vµ 1:25000.c¸c lo¹i ®êng
d©y kh¸c thÓ hiÖn khi cã yªu cÇu. C¸c lo¹i ®êng èng dÉn trªn b¶n ®å
®Þa h×nh tû lÖ 1:10000 vµ 1:250000 thÓ hiÖn theo quy ®Þnh cña ký
hiªu.
1.7.1. Thùc vËt
Trªn b¶n ®å ph¶I thÓ hiÖn c¸c lo¹i thùc vËt tù nhiªn vµ c©y trång
theo ph©n lo¹i vµ quy ®Þnh cña ký hiÖu b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ t¬ng
øng.
- C¸c thùc vËt cã diÖn tÝch tõ 15mm 2 trªn b¶n ®å tû lÖ 1:10000,
1:25000, 1:25000, 1:50000, tõ 20mm2 trªn b¶n ®å tû lÖ 1:2000,
1:5000 ph¶I phan biÖt ®Ó biÓu thÞ theo quy ®Þnh cña ký hiÖu.
- C¸c c©y vµ côm c©y ®éc lËp chØ biÓu thÞ khi cã ý nghÜa ®Þnh
híng.
- Ranh giíi thùc vËt ®èi víi tû lÖ 1:2000, 1:5000,1:10000 c¨n cø
theo thùc tÕ ®Ó ph©n biÖt biÓu thÞ lµ ranh giíi chÝnh x¸c hoÆc ranh
giãi kh«ng chÝnh x¸c, ®èi víi tû lÖ 1:25000 vµ 1:50000 kh«ng cÇn
ph©n biÖt
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 31
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
1.7.2. Biªn giíi quèc gia, ®Þa giíi hµnh chÝnh
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
- Trªn b¶n ®å ph¶i thÓ hiÖn ®Çy ®ñ ®êng biªn giíi quèc gia, ®Þa
giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp theo ®óng v¸ thèng nhÊt víi c¸c tµi liÖu ph¸p
lý cña nhµ níc vÒ biªn giíi vµ ®Þa giíi hµnh chÝnh. Trêng hîp c¸c cÊp
®Þa giíi trïng nhau th× thÓ hiÖn ®Þa giíi hµnh chÝnh cña cÊp cao
nhÊt.
1.7.3. Ghi chó ®Þa danh vµ c¸c ghi chó cÇn thiÕt kh¸c
Ghi chó ®Þa danh trªn b¶n ®å thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña
ph¸p luËt, trêng hîp v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cha quy ®Þnh th×
thùc hiÖn theo c¸c v¨n b¶n qu¶n lý hµnh chÝnh cña UBND cÊp cã
thÈm quyÒn.
Ghi chó tªn, ghi chó gi¶i thÝch, ghi chó sè liÖu vµ c¸c ghi chó
kh¸c trªn b¶n ®å thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña ký hiÖu vµ quy ®Þnh
kü thuËt sè ho¸ b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ t¬ng øng.
CH¦¥NG II
C¤NG TÁC §OÁN Đ C VÀ ĐI U V Ọ Ề Ẽ
II.1. Kh¸i niÖm ®o¸n ®äc vµ ®iÒu vÏ
Kh«ng gièng nh b¶n ®å, ¶nh ®o cha ®îc tæng qu¸t ho¸ m· ho¸ (ký
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 32
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
hiÖu) vÒ c¸c th«ng tin h×nh häc, th«ng tin thuéc tÝnh cña ®èi tîng t¹i
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
thêi ®iÓm thµnh lËp b¶n ®å.cho nªn ph¶i tiÕn hµnh ®o¸n ®äc vµ
®iÒu vÏ ¶nh.
§o¸n ®äc (gi¶i ®o¸n) ¶nh lµ kü thuËt chiÕt t¸ch th«ng tin ®Þnh
tÝnh vµ ®Þnh lîng cña ®èi tîng ®o tõ h×nh ¶nh cña chóng dùa trªn c¸c
tri thøc chuyªn ngµnh, c¸c tµi liÖu liªn quan vµ kinh nghiÖm cña ngêi
gi¶i ®o¸n (néi nghiÖp).
§iÒu vÏ ¶nh: ®iÒu tra, ®èi so¸t vµ ®o vÏ l¹i cho ®óng hiÖn tr¹ng vÒ
®Þnh tÝnh vµ ®Þnh lîng cña ®èi tîng ®o t¹i thêi ®iÓm thµnh lËp b¶n
®å. (ngo¹i nghiÖp , kiÓm tra, chÝnh x¸c ho¸ vµ bæ sung kÕt qu¶ ®o¸n
®äc, ®o vÏ bæ sung nhng thay ®æi…)
§o¸n ®äc vµ ®iÒu vÏ ¶nh lµ viÖc x¸c ®Þnh c¸c th«ng tin cã tÝnh
b¶n ®å cña ®èi tîng ®o th«ng qua h×nh ¶nh cña chóng, trong ®ã
®o¸n ®äc lµ dùa vµo c¸c quy luËt t¹o h×nh häc, t¹o h×nh quang häc,
quy luËt phan bè cña c¸c ®Þa vËt vµ mèi quan hÖ t¬ng hç cña chóng
®Ó gi¶i ®o¸n tÝnh chÊt cña ®èi tîng ®o, ®iÒu vÏ lµ c«ng viÖc ®iÒu
tra ngoµi thùc ®Þa nh»m x¸c ®Þnh c¸c th«ng tin cã tÝnh b¶n ®å cña
®èi tîng ®o kh«ng thÓ nhËn biÕt trùc tiÕp trªn ¶nh. C¸c quy luËt cña
h×nh ¶nh ®Þa vËt ®îc sö ®ông trong ®o¸n ®äc ¶nh gäi chuÈn la
®o¸n ®äc ¶nh hang kh«ng.
II.2. Ph©n lo¹i ®o¸n ®äc, ®iÒu vÏ
C¨n cø vµo nhiÖm vô cÇn thùc hiÖn, ngêi ta chia ®o¸n ®äc ®iÒu
vÏ ¶nh ra 2 d¹ng: ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ tæng hîp (®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ®Þa
h×nh, ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ c¶nh quan vµ ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ l©m
nghiÖp…)
Theo ph¬ng thøc thùc hiÖn, ®o¸n ®äc vµ ®iÒu vÏ ¶nh cã thÓ
chia ra 2 lo¹i: nhãm thø nhÊt gåm c¸c ph¬ng ph¸p ®o¸n ®äc dùa trªn
ho¹t ®éng t duy s¸ng t¹o cña con ngêi vµ nhãm thø hai gåm c¸c ph¬ng
ph¸p ®o¸n nhËn tù ®éng dùa trªn c¸c thuËt to¸n xö lý logic h×nh ¶nh
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 33
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
sè.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
§iÒu vÏ thùc ®Þa ®îc tiÕn hµnh trùc tiÕp trªn khu ®o b»ng c¸ch so
s¸nh h×nh ¶nh víi thùc ®Þa, thu thap va nghiªn cøu ®Ò tµi liªn
quan,®iÒu tra pháng vÊn nh÷ng ngêi am hiÓu ®èi tîng vµ biÓu diÔn
c¸c kÕt qu¶ ®iÒu vÏ trªn ¶nh ®iÒu vÏ b»ng h×nh ho¹ vµ c¸c néi dung
thuéc tÝnh phi kh«ng gian cña ®èi tîng. Ph¬ng ph¸p ®iÒu vÏ ngo¹i
nghiÖp cã c¸c ®Æc ®iÓm chñ yÕu sau:
+ Cã ®é chÝnh x¸c cao ®èi víi tÊt c¶ c¸c lo¹i ®èi tîng tõ ®¬n gi¶n
®Õn phøc t¹p
+ ChÞu ¶nh hëng nhiÒu cña ®iÒu kiÖn ®i l¹i vµ thêi tiÕt, tèn nhiÒu
thêi gian vµ c«ng søc. V× vËy c«ng t¸c tæ chøc thùc hiÖn r©t quan
träng, ph¶i thËt khoa häc vµ hîp lý míi ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao.
+ Nh÷ng vïng khã ®i l¹i, cã thÓ dïng m¸y bay lªn th¼ng ®Ó tiÕn
hµnh ®iÒu vÏ ngoµi trêi, viÖc ®iÒu vÏ theo c¸ch nµy cßn gäi lµ ®iÒu vÏ
hµng kh«ng.
II.3. NhiÖm vô
NhiÖm vô cña ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ¶nh hµng kh«ng la thu nhËn c¸c
th«ng tin tæng hîp cña bÒ mÆt tr¸i ®Êt vµ x¸c ®Þnh ®Æc tÝnh cña
tËp hîp c¸c ®Þa vËt riªng biÖt trªn mÆt ®Êt còng nh trong khÝ
quyÓn.
NhiÖm vô thø nhÊt lµ ph©n vïng khu vùc bÒ mÆt tr¸i ®Êt, ph¸t
hiÖn c¸c hÖ thèng thuû v¨n, hÖ thèng c¸c vïng ®©n c, th¶m thùc
vËt… x¸c ®Þnh mèi quan hÖ gi÷a chóng phôc vô cho viÖc thµnh lËp
vµ hiÖu chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh.
NhiÖm vô thø hai bao gåm c¸c c«ng viÖc réng h¬n nh viÖc vÏ
b¶n ®å chuyªn ®Ò, nh b¶n ®å ®Þa chÊt, b¶n ®å t×m kiÕm vµ khai
th¸c c¸c kho¸ng s¶n cã Ých, ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ rõng, nghiªn cøu khÝ tîng,
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 34
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
trinh s¸t c¸c môc tiªu qu©n sù, gi¸m s¸t m«i trêng…..
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
II.4. C¬ së chôp ¶nh cña ®o¸n ®äc, ®iÒu vÏ
C¸c ®èi tîng trªn bÒ mÆt tr¸i ®Êt ph¶n x¹ hoÆc bøc x¹ sãng
®iÖn tõ (¸nh s¸ng) kh¸c nhau, th«ng qua m«I trêng trêng truyÒn s¸ng,
qua hÖ thèng kÝnh vËt t¸c ®éng lªn vËt liÖu c¶m quang hoÆc c¸c
b«nc¶m cña m¸y chôp ¶nh ®Ó thu nhËn h×nh ¶nh. ViÖc t×m hiÓu râ
b¶n chÊt cña ®o¸n ®äc trë nªn linh ho¹t, khai th¸c th«ng tin ¶nh mét
c¸ch tèi ®a hîp lý.
II.5. ChuÈn ®o¸n ®äc ¶nh
kh¸i niªm: Nh÷ng dÊu hiÖu cã tÝnh quy luËn thÓ hiÖn trªn ¶nh
dïng ®Ó nhËn biÕt th«ng tin h×nh häc, thuéc tÝnh cña ®èi tîng gäi lµ
c¸c chuÈn ®o¸n ®äc ¶nh
Ph©n lo¹i:
+ ChuÈn ®o¸n ®äc trùc tiÕp
+ ChuÈn ®o¸n ®äc gi¸n tiÕp
+ ChuÈn ®o¸n ®äc cÊu tróc tæng hîp
II.5.1. chuÈn ®o¸n ®äc trùc tiÕp
§Þnh nghÜa: Lµ nh÷ng ®Æc tÝnh cña ®èi tîng ®o ®îc ghi
nhËn trªn ¶nh mµ m¾t ngêi c¶m thô trîc tiÕp ®îc.
+ ChuÈn h×nh d¸ng
+ ChuÈn kÝch thíc
+ ChuÈn mÇu s¾c
+ ChuÈn nÒn ¶nh
+ ChuÈn bãng
II.5.2 ChuÈn h×nh d¹ng (shape) H×nh d¹ng x¸c ®Þnh H×nh d¹ng kh«ng x¸c
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 35
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
®Þnh
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Hinh khèi h×nh ph¼ng
H×nh tuyÕn
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 36
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
VÝ dô: vÒ chuÈn h×nh d¹ng
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
II.5.3. ChuÈn kÝch thíc t¬ng ®èi: lµ sù so s¸nh kÝch thíc cña ®èi t-
îng nµy víi ®èi tîng kia trªn ¶nh.
+KÝch thíc tuyÖt ®èi: thíc trªn thùc ®Þa ®îc tÝnh to¸n th«ng qua kÝch
thíc trªn ¶nh vµ tû lÖ ¶nh
(cid:215)=
(cid:215)= dmdD
a
H f
VÝ dô: chuÈn kÝch thíc
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 37
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
II.5.4 ChuÈn t«ng mÇu (colour/tone)
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Mµu vµ t«ng mµu cña ®èi tîng chôp, cña ®èi tîng nµy so víi ®èi
tîng kia trªn ¶nh lµ mét chuÈn ®îc dïng ®Ó gi¶i ®o¸n ¶nh
Cã c¸c lo¹i nh sau :
+ Trªn ¶nh ®en tr¾ng (toan, ®en tr¾ng) cã mÇu v« s¾c: ®en, gio
®Ëm,gio nh¹t, tr¾ng nh¹t, tr¾ng…
+ Trªn ¶nh mµu (tæ hîp mµu) : cã mµu h÷u s¾c : ®á, vµng, da cam,
lôc, lam, chµm, tÝm...
- Mµu v« s¾c vµ mÇu h÷u s¾c
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 38
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
VÝ dô: T«ng mµu
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
II.5.5. ChuÈn nÒn ¶nh (texture)
§Æc tÝnh tù nhiªn cña ®èi tîng chôp ®îc thÓ hiÖn qua cÊu
tróc cña chóng trªn ¶nh
Phô thuéc vµo :
kh¶ n¨ng ph¶n x¹ phæ, cÊu tróc bÒ ngoµi, ®é Èm cña ®èi tîng, ®é
nh¹y cña phim.
NÒn ¶nh :
RÊt mÞn -> MÞn->Trung b×nh -> Th« -> RÊt th«
VÝ dô: chuÈn nÒn ¶nh
Th«
æ«tTrung trung b×nh
MÞn
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 39
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
II.5.6. ChuÈn bãng (shadow)
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
VÝ dô: ChuÈn bãng
+ Bãng b¶n th©n lµm næi bËt tÝnh kh«ng gian cña ®èi tîng
+ Bãng ®æ lµ chuÈn ®o¸n ®äc quan träng khi ®é t¬ng ph¶n gi÷a
bãng ®Þa vËt vµ nÒn lín h¬n ®é t¬ng ph¶n gi÷a ®Þa vËt vµ nÒn, ®Ó
ph¸t hiÖn ra ®èi tîng. Nhng nã còng cã t¸c h¹i la che khuÊt c¸c ®èi tîng
kh¸c ë bªn c¹nh.
+ Tõ chiÒu dµi cña bãng vµ gãc nghiªng cña tia s¸ng mÆt trêi cã thÓ
tÝnh ®îc chiÒu cao cña ®Þa vËt.
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 40
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
II.5.7. ChuÈn ®o¸n ®äc gi¸n tiÕp
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Dïng ®Ó chØ ra sù cã mÆt c¸c ®èi tîng hay tÝnh chÊt cña
chóng kh«ng thÓ hiÖn trªn ¶nh hoÆc kh«ng x¸c ®Þnh ®îc theo c¸c
chuÈn trùc tiÕp
Bao gåm c¸c chuÈn sau:
a) ChuÈn mèi quan hÖ t¬ng hç
b) ChuÈn ®Êu vÕt ho¹t ®éng
c) ChuÈn ph©n bè
Ph¶i cã kiÕn thøc vÒ ®Þa h×nh, ®Þa m¹o,quy luËt ph©n bè,quy
ho¹ch...
II.5.8. ChuÈn mèi quan hÖ t¬ng hç
+C¸c ®èi tîng thÓ hiÖn kh«ng râ rµng
hay kh«ng ®Çy ®ñ.
+ C¸c ®èi tîng chup lªn ¶nh cã cïng
nÒn mµu
+ C¸c ®èi tîng bÞ c¸c ®èi tîng kh¸c
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 41
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
Che lÊp
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
VÝ dô: ChuÈn mèi quan hÖ t¬ng hç
II.5.9 ChuÈn ®o¸n ®äc cÊu tróc tæng hîp (pareten)
CÊu tróc h×nh ¶nh lµ kiÓu s¨p xÕp c¸c yÕu toã cña ®èi tîng chôp
theo mét trËt tù quy luËt nhÊt ®Þnh phô thuéc vµo tÝnh chÊt quang
häc, h×nh häc.
Bao gåm c¸c lo¹i cÊu tróc sau :
ChÊm mÞn, chÊm th«, d¹ng loang læ, d¹ng v¶y, d¹ng gîn sãng,
d¹ng d¶i song song, dang r¨ng lîc, d¹ng « m¹ng, d¹ng kh¶m, d¹ng
cµnh c©y.
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 42
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
VÝ dô: chuÈn ®o¸n ®äc cÊu tróc tæng hîp
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
II.6. CÊu tróc logic cña qu¸ tr×nh ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ¶nh
Qu¸ tr×nh ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ¶nh lµ qu¸ tr×nh tæng hîp, n©ng cao
c¸c giai ®o¹n nhËn thøc.
CÊu tróc logic thêng ®îc ¸p dông cho viÖc ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ c¸c
®Þa vËt riªng biÖt. Trong qu¸ tr×nh ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ta liªn tôc
chuyÓn tõ viÖc ®o¸n nhËn ®Þa vËt nµy sang ®Þa vËt kh¸c, tõ viÖc
nhËn ®o¸n c¸c ®Þa vËt ®¬n gi¶n ®Õn ®o¸n nhËn c¸c ®Þa vËt phøc
t¹p h¬n vµ ngîc l¹i ®Ó ph¸t hiÖn mèi quan hÖ t¬ng hç gi÷a c¸c ®Þa
vËt vµ tiÕn hµnh liªn kÕt c¸c ®Þa vËt ®îc ®o¸n nhËn vµo mét tËp hîp
l·nh thæ tù nhiªn. Do vËy, viÖc ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ kh«ng nh÷ng cÇn
nh÷ng tÊm ¶nh riªng biÖt mµ cßn cÇn c¶ s¬ ®å ¶nh, b×nh ®å ¶nh,
tøc lµ chuyÓn tõ viÖc ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ c¸c ®Þa vËt riªng biÖt sang
viÖc ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ tr¹ng th¸i c¸c ®Þa vËt. Khi ®· hiÓu ®îc tr¹ng
th¸i ®Þa vËt ta cã thÓ quay l¹i viÖc ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ c¸c ®Þa vËt
riªng biÖt ë møc ®é cao h¬n viÖc gia c«ng th«ng tin.
II.6.1. Tr÷ lîng th«ng tin cña ¶nh.
Víi quan ®iÓm t©m lÝ, ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ¶nh hµng kh«ng lµ
mét quy tr×nh logic th«ng tin g¾n liÒn víi sù ho¹t ®éng s¸ng t¹o cña
con ngêi, khi ®ã kh«ng cã mét hÖ thèng thuËt to¸n nµo cã thÓ xö lý
®îc.
So víi b¶n ®å ®Þa h×nh th× ¶nh hµng kh«ng lµ mét h×nh ¶nh
c©m cña c¶nh quan, trªn ®ã thiÕu hÇu nh tÊt c¶ c¸c tÝnh chÊt ®Æc
trng cña ®èi tîng vµ thiÕu 100% c¸c ghi chó vÒ ®Þa danh, ®Þa d.
Nh÷ng th«ng tin nµy cÇn bæ sung trong khi ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ. Møc
®é thiÕu th«ng tin cßn thÓ hiÖn ë chç thiÕu h×nh ¶nh c¸c ®èi tîng
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 43
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
hoÆc hiÖn tîng míi xuÊt hiÖn sau khi chôp ¶nh.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Do ®Æc ®iÓm t¹o h×nh cña c¶nh quan, cho nªn mét h×nh ¶nh
cã thÓ ®Æc trng cho nhiÒu ®èi tîng hoÆc hiÖn tîng vµ ngîc l¹i, mét
®èi tîng hoÆc hiÖn tîng còng cã thÓ cã nhiÒu kiÓu h×nh ¶nh trªn c¸c
tÊm ¶nh kh¸c nhau. Nh vËy ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ¶nh ®îc tiÕn hµnh
trong ®iÒu kiÖn thiÕu chuÈn cho tríc, nhng nhiÖm vô ®iÒu vÏ ph¶i
khai th¸c tèi ®a lîng th«ng tin cã ®îc trªn ¶nh phôc vô môc ®Ých ®Æt
ra.
Nh vËy kÕt qu¶ cña c«ng t¸c ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ phô thuéc vµo
tr÷ lîng th«ng tin cña ¶nh. Trong lý thuyÕt ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ, th«ng tin
cña ¶nh chia ra: th«ng tin h×nh thøc, th«ng tin x¸c suÊt vµ th«ng tin
®¸nh gi¸.
II.6.2. Th«ng tin h×nh thøc.
Ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a khèi lîng th«ng tin ®îc ghi nhËn trªn
¶nh vµ kh¶ n¨ng ph©n biÖt, ®é t¬ng ph¶n cña ¶nh. Th«ng tin ®îc cÊu
t¹o tõ c¸c vËt t¶i c¬ b¶n. Tr÷ lîng th«ng tin phô thuéc vµo kÝch thíc h¹t
nhò cña vËt liÖu ¶nh vµ phô thuéc vµo sè nÒn mµu kh¸c nhau.
¶nh hµng kh«ng bao gåm n yÕu tè víi m nÒn mµu sÏ cã L = m n
tr¹ng th¸i kh¸c nhau. Trong lý thyÕt th«ng tin, tr÷ lîng th«ng tin ®îc
biÓu thÞ:
(6.1) I = log2L = nlog2m
Ta cã thÓ tÝnh sè lîng c¸c yÕu tè cña ¶nh ®îc chôp trªn ¶nh
hµng kh«ng theo c«ng thøc:
n = S (2R2 ) (6.2)
Trong ®ã: S - DiÖn tÝch cña tÊm ¶nh hµng kh«ng.
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 44
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
R- Kh¶ n¨ng ph©n biÖt trung b×nh cña ¶nh.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Tõ c«ng thøc trªn ta thÊy r»ng tr÷ lîng th«ng tin sÏ ®îc t¨ng
nhanh khi t¨ng kh¶ n¨ng ph©n biÖt cña ¶nh, cßn khi t¨ng sè lîng nÒn
mµu th× tr÷ lîng th«ng tin cña ¶nh cã t¨ng nhng chËm h¬n nhiÒu.
II.6.3 Th«ng tin x¸c suÊt.
ViÖc x¸c ®Þnh tr÷ lîng th«ng tin cña ¶nh theo c«ng thøc (6.1) ®-
îc thùc hiÖn víi gi¶ thiÕt lµ tÊt c¶ sù kÕt hîp c¸c yÕu tè nÒn mµu ®Òu
cã x¸c suÊt nh nhau, nhng thùc tÕ kh«ng ph¶i nh thÕ. §Ó ®¸nh gi¸
th«ng tin ph¶i lu ý lµ sù kÕt hîp nh vËy cã x¸c suÊt kh¸c nhau vµ phô
thuéc vµo tÝnh chÊt cña c¶nh quan. Do vËy kh¸i niÖm vÒ th«ng tin
x¸c suÊt ®îc ®a vµo.
II.6.4. Th«ng tin ®¸nh gi¸.
Bao gåm th«ng tin cã Ých, th«ng tin cã Ých quy íc vµ th«ng tin
v« Ých. Th«ng tin cã Ých lµ th«ng tin trùc tiÕp cã Ých cho viÖc ®o¸n
®äc ®iÒu vÏ. Th«ng tin cã Ých quy íc lµ th«ng tin phôc vô cho viÖc
nhËn ®îc th«ng tin cã Ých, nã cã ý nghÜa nh lµ vËt chØ b¸o ®Ó ®o¸n
®äc ®iÒu vÏ. Th«ng tin v« Ých lµ nh÷ng th«ng tin kh«ng gióp g× cho
viÖc ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ (th«ng tin nhiÔu).
Trªn c¬ së c¸c tÝnh chÊt th«ng tin cña ¶nh ngêi ta ®¸nh gi¸ kh¶
n¨ng ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ tuyÖt ®èi vµ kh¶ n¨ng ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ t¬ng
®èi. Kh¶ n¨ng ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ tuyÖt ®èi cã thÓ biÓu thÞ tr÷ lîng
th«ng tin Imax tÝnh theo ®¬n vÞ bit. Kh¶ n¨ng ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ t¬ng
®èi I 0 biÓu thÞ qua tû sè gi÷a th«ng tin cã Ých vµ th«ng tin Imax nhËn
i
®îc tõ ¶nh hµng kh«ng:
i
max
(6.3 ). I0 =
Kh¸i niÖm vÒ møc ®é ®Çy ®ñ vµ ®é tin cËy cña viÖc ®o¸n ®äc
®iÒu vÏ cã mét ý nghÜa quan träng trong lý thuyÕt th«ng tin. Møc ®é
®Çy ®ñ cña ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ®îc biÓu thÞ b»ng tû sè gi÷a th«ng tin
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 45
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
cã Ých ®îc sö dông Ii vµ toµn bé th«ng tin cã Ých I:
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
i i i
P = (6.4 ).
§é tin cËy cña ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ lµ x¸c suÊt ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ
®óng c¸c ®Þa vËt. Nã ®îc ®¸nh gi¸ b»ng tû sè gi÷a ®Þa vËt ®îc ®o¸n
®äc ®iÒu vÏ ®óng n vµ toµn bé sè ®Þa vËt ®îc ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ N.
n N
D = (6.5 ).
ChØ cã ®iÒu vÏ ngoµi trêi míi cã tÝnh ®Çy ®ñ vµ ®é tin cËy
tuyÖt ®èi, cßn ®o¸n ®äc trong phßng lu«n cã ®é tin cËy vµ tÝnh ®Çy
®ñ nhá h¬n 100%. ViÖc n©ng cao tÝnh ®Çy ®ñ vµ ®é tin cËy cña
viÖc ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ phô thuéc vµo kh¶ n¨ng cña ngêi ®o¸n ®äc
®iÒu vÏ, vµo chÊt lîng ¶nh vµ phô thuéc vµo c¶nh quan cña khu ®o.
II.7. C¸c yÕu tè ¶nh huëng ®Õn ®é chÝnh x¸c ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ
¶nh
a) Tû lÖ ¶nh, ¶nh nghiªng, ¶nh b»ng, ¶nh n¾n hoÆc b×nh ®å
¶nh.
b) Kh¶ n¨ng t¨ng cêng chÊt lîng ¶nh
c) ChÊt lîng chôp ¶nh
d) Kh¶ n¨ng quan s¸t cña m¾t ngêi
e) C¸c tµi liÖu cã ý nghÜa tr¾c ®Þa b¶n ®å :bé ¶nh mÉu, kho¸
gi¶i ®o¸n, b¶n ®å cò, b¶n ®å chuyªn ®Ò...
f) Kinh nghiÖm cña ngêi gi¶i ®o¸n
II.8 C¸c ph¬ng ph¸p ®o¸n ®äc, ®iÒu vÏ
II.8.1 Ph¬ng ph¸p ®o¸n ®äc trong phßng
Ngêi ®o¸n ®äc trong phßng sö ®ông c¸c chuÈn trùc tiÕp,
chuÈn gi¸n tiÕp, chuÈn tæn hîp cïng víi bé ¶nh mÉu ®iÒu vÏ vµ t liÖu
cã ý nghÜa quan s¸t c¸c tÊm ¶nh ®Ó ®o¸n ®äc, ngêi ta dïng kÝnh lËp
thÓ, kÝnh phãng ®¹i, sau khi ®o¸n nhËn chÝnh x¸c c¸c h×nh ¶nh ®Þa
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 46
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
vËt ngêi ta dïng ký hiÖu t¬ng øng ®Ó biÓu thÞ chóng lªn trªn ¶nh.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
ViÖc ®o¸n ®äc trong ph¹m vi diÖn tÝch ®o¸n ®äc cña tÊm ¶nh ®îc
thùc hiÖn theo c¸c yÕu tè riªng biÖt cña néi dung b¶n ®å, cô thÓ lµ:
- HÖ thuû v¨n vµ c¸c c«ng tr×nh thuû lîi,
- C¸c yÕu tè ®Þa h×nh kh«ng biÓu thÞ b»ng ®êng ®ång møc,
- §iÓm d©n c, c¸c môc tiªu c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp vµ v¨n ho¸
X· héi
- C¸c vËt ®Þnh híng, c¸c c«ng tr×nh ®éc lËp n»m ngoµi ®iÓm
d©n c,
- Líi ®êng s¸ vµ c«ng tr×nh ®éc lËp n»m ngoµi ®iÓm d©n c
- §êng d©y t¶i ®iÖn, d©y th«ng tin
- Líp phñ thùc vËt, thæ nhìng
II.8.2. Phong ph¸p ®iÒu vÏ ngoµi thùc ®Þa
Trong ph¬ng ph¸p nay,ngêi ®iÒu vÏ mang ¶nh ra ngoµi thùc
®Þa ®iÒu tra, kh¶o s¸t xem h×nh ¶nh ®Þa vËt cã trªn ¶nh lµ c¸i g×.
®ång thêi dïng ký hiÖu t¬ng øng ®Ó thÓ hiÖn kh«ng cßn ngoµi thùc
®Þa vµ bæ sung lªn ¶nh nh÷ng ®Þa vËt míi xuÊt hiÖn sau khi chôp
¶nh b»ng c¸c ph¬ng ph¸p giao héi ®¬n gi¶n. Ngoµi ra, khi ®iÒu vÏ
ngoµi thùc ®Þa ta cßn ph¶i ®iÒu tra c¸c ®Þa danh, d©n sè ,®Þa giíi
hµnh chÝnh còng nh c¸ yÕu tè n«Þ dung kh¸c cÇn thÓ hiÖn trªn b¶n
®å nhng trªn ¶nh kh«ng cã . Ph¬ng ph¸p ®iÒu vÏ ngoµi thùc ®Þa cã
®é chÝnh x¸c vµ tÝnh ®Çy ®ñ lín nhng cã nhîc ®iÓm lµ gi¸ thµnh cao
do qu¸ tr×nh thi c«ng tiÕn hµnh ë ngoµi trêi, chÞu nhiÒu ¶nh hëng cñ
ngo¹i c¶nh, tiÕn ®é c«ng t¸c chËm, cho nªn ph¬ng ph¸p nµy chØ sö
dông khi thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín, khi ®o vÏ b¶n ®å khu
vùc d©n c dµy ®Æc, khu vùc cã nhiÒu ®Þa vËt phøc t¹p, khi ®o vÏ
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 47
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
b¶n ®å ®Þa chÝnh vµ x©y dùng bé ¶nh mÉu ®o¸n ®äc.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
II.8.3. Ph¬ng ph¸p ®o¸n ®äc vµ ®iÒu vÏ kÕt hîp
+ Ph¬ng ¸n 1: §iÒu vÏ trø¬c ë ngoµi thùc ®Þa theo tuyÕn råi ®o¸n
®äc trong phßng tiÕp theo
Ph¬ng ¸n nµy nªn tiÕn hµnh trong c¸c trêng hîp:
- khu ®o lµ khu vùc míi hoµn toµn, ngêi ®o¸n ®äc cha cã ®iÒu kiÖn
nghiªn cøu kü ®Þa h×nh vµ t×m tµi liÖu trong khu vùc ®o¸n ®äc
kh«ng cã ®ñ
- Khu vùc ®o¸n ®äc cã nhiÒu ®Þa vËt cã kÝch thíc nhá vµ ®é t¬ng
ph¶n bÐ, ë trªn ¶nh kh«ng thÊy râ hoÆc kh«ng ®o¸n nhËn ®ù¬c
- Khu vùc cã nhiÒu lo¹i ®Þa vËt kh¸c biÖt nhng l¹i cã cïng h×nh
d¹ng. nÒn mµu trªn ¶nh,
- Khu vùc cã nhiÒu ®Þa vËt khã x¸c ®Þnh lîng theo ¶nh cña chóng
(khu vùc bÞ líp phñ thùc vËt che khuÊt)
- Khu vùc sau khi chôp ¶nh cã nhiÒu thay ®æi.
+ Ph¬ng ¸n 2: §o¸n ®äc trong phãng tríc råi ®iÒu vÏ ngoµi thùc ®Þa
bæ sung
Ph¬ng ¸n 2 nªn tiÕn hµnh cho nh÷ng khu vùc cã ®Çy ®ñ c¸c tµi
liÖu tham kh¶o vµ viÖc ®o¸n ®äc trong phßng cã thÓ ®o¸n nhËn
chÝnh x¸c nhiÒu ®Þa vËt.
Trong trêng hîp ®ã viÖc ®o¸n ®äc vµ ®iÒu vÏ tiÕn hµnh theo quy
tr×nh:
-Nghiªn cøu khu ®o, kh¶o s¸t s¬ bé khu ®o, lËp mÉu ®o¸n ®äc,
ph©n tÝch c¸c tµi liÖu ®ã cã ®ù¬c vµ chØ thÞ ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ:
- §o¸n ®äc trong phßng:
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 48
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
- LËp thiÕt kÕ kh¶o s¸t, ®iÒu vÏ ngoµi thùc ®Þa
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
- §iÒu vÏ ngoµi thùc ®Þa bæ sung
- KiÓm tra vµ nghiÖm thu
II.9. ChuyÓn kÕt qu¶ ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ lªn b¶n ®å
II.9.1. Ph¬ng ph¸p truyÒn thèng
KÕt qu¶ cña ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ bao giê còng ®îc chuyÓn lªn b¶n
®å nÒn. B¶n ®å nÒn ®Ó thÓ hiÖn kÕt qu¶ ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ph¶i
tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn sau:
- Cã mét tû lÖ phï hîp vµ ®ñ chÝnh x¸c.
- C¸c hÖ thèng ®Þnh vÞ to¹ ®é ®Þa lý ph¶i ®îc thÓ hiÖn ®Çy ®ñ.
- NÒn b¶n ®å ph¶i s¸ng vµ c¸c th«ng tin c¬ b¶n ph¶i ®¬c in sao cho
kh«ng g©y khã kh¨n cho viÖc thÓ hiÖn c¸c kÕt qña ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ.
Cã 4 ph¬ng ph¸p ®Ó chuyÓn kÕt qu¶ ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ lªn b¶n ®å
nÒn:
1. Can vÏ
KÕt qu¶ ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ®îc ®Æt trªn bµn s¸ng vµ b¶n ®å
nÒn ®îc ®Æt lªn trªn sao cho c¸c ®Þa h×nh, ®Þa vËt trïng nhau vµ
sau ®ã thao t¸c viªn chØ ®ù¬c can l¹i nh÷ng g× cÇn thiÕt.
2. ChiÕu quang häc
¶nh ®· ®îc ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ®îc chiÕu lªn b¶n ®å th«ng qua
mét hÖ thèng quang häc. HÖ thèng nµy cho phÐp thùc hiÖn mét sè
phÐp hiÖu chØnh h×nh häc c¬ b¶n nh hiÖu chØnh tû lÖ, xoay trong
kh«ng gian vµ trong mÆt ph¼ng. Dùa theo nguyªn t¾c n¾n ph©n
vïng, ph¬ng ph¸p nµy cho kÕt qu¶ t¬ng ®èi tèt so víi ph¬ng ph¸p
can vÏ.
3. Sö dông líi « vu«ng
Trong trêng hîp kh«ng cã thiÕt bÞ chiÕu h×nh hoÆc thiÕt bÞ
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 49
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
n¾n chØnh h×nh häc theo nguyªn lý quang häc cã thÓ sö dông ph-
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
¬ng ph¸p chiÕu « vu«ng. B»ng ph¬ng ph¸p n¾n h×nh häc ®¬n gi¶n
cã thÓ t¹o ®îc hai hÖ líi trªn b¶n ®å vµ ¶nh vµ c¨n cø vµo vÞ trÝ t¬ng
®èi cña ®èi tîng trong hÖ líi ®ã cã thÓ chuyÓn néi dung ®o¸n ®äc
®iÒu vÏ tõ ¶nh lªn b¶n ®å.
4. Sö dông c¸c thiÕt bÞ ®o ¶nh
Trong trõ¬ng hîp cã c¸c thiÕt bÞ ®o ¶nh hiÖn ®¹i nh c¸c m¸y
n¾n ¶nh quang c¬, m¸y ®o vÏ ¶nh hµng kh«ng viÖc hiÖu chØnh h×nh
häc sÏ ®¹t kÕt qu¶ chÝnh x¸c h¬n so víi c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c. B¶n chÊt
nguyªn lý dùa vµo viÖc dùng l¹i m« h×nh chôp ¶nh vµ thùc hiÖn viÖc
chuyÓn vÏ th«ng qua c¸c m« h×nh ®ã.
5. Ph¬ng ph¸p sè ho¸
B×nh ®å ¶nh ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ®îc quÐt vµ sè ho¸ ®Þa vËt theo
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 50
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
c¸c líp th«ng tin dïng ®Ó biªn tËp b¶n ®å cïng víi file ®Þa h×nh.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
CH
NG
III
ƯƠ
TH C Ự NGHI MỆ
3.1. T×nh h×nh chung cña khu vùc ®o vÏ.
- Tõ c¬ së lý thuyÕt ®· tr×nh bµy trªn, em ®· tiÕn hµnh lµm thùc
nghiÖm ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ph¬ng ph¸p ®iÒu vÏ ¶nh ngoµi trêi, trªn c¬
së sö dông b¶n ®å ¶nh in trªn giÊy tr¾ng cã phiªn hiÖu F – 48 - 41- A
– a – 1, tû lÖ 1/10.000, chÊt lîng h×nh ¶nh râ nÐt rÊt thuËn tiÖn cho
viÖc ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ.
®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:10.000 Khu vùc ®iÒu vÏ
thuéc ®Þa phËn gåm: X· V¹n hßa – Thµnh phè Lµo Cai, X· Th¸i Liªn
vµ mét phÇn diÖn tÝch x· Phong H¶i thuéc huyÖn B¶o Th¾ng –
Thµnh phè Lµo Cai.
3.2. Kh¸i qu¸t khu ®o.
3.2.1. §iÒu kiÖn vÞ trÝ ®Þa lý.
Khu vùc ®iÒu vÏ thuéc ®Þa phËn gåm: X· V¹n hßa – Thµnh phè
Lµo Cai, X· Th¸i Liªn vµ mét phÇn diÖn tÝch x· Phong H¶i thuéc
huyÖn B¶o Th¾ng – Thµnh phè Lµo Cai.
Khu vùc nµy cã kinh ®é tõ 104000’ ®Õn 104000’45’’, tõ vÜ ®é 22030’
®Õn 22026’15”
- PhÝa b¾c lµ X· V¹n Hßa gi¸p ®êng phè míi.
- PhÝa ®«ng lµ X· Phong H¶i thuéc huyÖn B¶o Th¾ng.
- PhÝa nam lµ x· Th¸i Liªn thuéc huyÖn B¶o Th¾ng.
- PhÝa t©y lµ khu vùc cÇn ®iÒu vÏ l¹i thuéc ®Þa phËn x· Nam C-
êng – B¾c Cêng thuéc thµnh phè Lµo Cai.
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 51
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
3.2.2. §iÒu kiÖn ®Þa h×nh vµ ®Þa lý tù nhiªn.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
Khu ®iÒu vÏ thuéc vïng ®åi nói, ch¹y däc dµi theo bê s«ng Hång cã
®Þa h×nh t¬ng ®èi phøc t¹p, cã biªn ®é dèc tõ 100-500m, hÖ thèng
thñy lîi vµ ao hå kh¸ tha thít. V× nói cao nªn khu vùc d©n sinh sèng
chØ tËp trung ë nh÷ng khu vùc b»ng ph¼ng, nh×n chung ®Þa h×nh t-
¬ng ®èi thuËn lîi cho c«ng t¸c ngo¹i nghiÖp vµ ®iÒu vÏ.
3.2.3. §iÒu kiÖn vÒ giao th«ng
Khu vùc ®iÒu vÏ cã ®êng giao th«ng ch¹y qua ®· ®îc tr¶i dùa ®ã lµ
®êng phè míi ®i Phong H¶i vÒ ®êng s¾t Hµ Néi – Lµo Cai ch¹y däc
bê S«ng Hång vµ nhiÒu tuyÕn ®êng ®îc tr¶i cÊp phèi, h¬n n÷a khu
vùc ®iÒu vÏ cã c¶ tuyÕn ®êng S«ng Hång nªn cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi
cho viÖc ®i l¹i, ®©y lµ ®iÒu kiÖn t¬ng ®èi thuËn lîi chi c«ng t¸c ®iÒu
vÏ ngo¹i nghiÖp.
3.2.4. §iÒu kiÖn d©n c – kinh tÕ - chÝnh trÞ - x· héi.
Khu ®iÒu vÏ cã mËt ®é d©n c t¬ng ®èi tha thít, sinh sèng ph©n
bè chñ yÕu lµ ë trung t©m khu vùc cã c¸c x· thuËn lîi vÒ giao th«ng.
Kinh tÕ chñ yÕu lµ n«ng nghiÖp, mét sè Ýt sèng b»ng nghÒ phi n«ng
nghiÖp, víi thùc tÕ cho thÊy d©n c khu vùc nµy ®· ®Þnh c ®Þnh canh
l©u dµi. C©y trång chñ yÕu lµ hoa mµu vµ lóa níc, vïng ®åi nói chiÕm
phÇn lín lµ phßng hé, mét sè khu vùc cña x· ®ang chuyÓn ®æi m¹nh
mÏ tõ n«ng l©m nghiÖp sang c«ng nghiÖp.
3.2.5. §iÒu kiÖn khÝ hËu.
- Khu ®iÒu vÏ mang tÝnh chÊt khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa v× vËy cã
sù ph©n chia 2 mïa râ rÖt:
+ Mïa ma tõ th¸ng 04 ®Õn th¸ng 09 hµng n¨m
+ Mïa kh« tõ th¸ng 10 ®Õn th¸ng 03 n¨m sau.
V× vËy ta ph¶i lùa chän thêi gian ®i ngo¹i nghiÖp cho hîp lÝ.
3.2.6. VÒ chÝnh trÞ - x· héi.
Lµ khu vùc biªn giíi 2 níc ViÖt Nam – Trung Quèc, viÖc giao th-
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 52
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
¬ng diÔn ra thêng xuyªn, ®êi sèng, tr×nh ®é d©n trÝ ®îc n©ng cao.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
BiÓu hiÖn nh c¸c trung t©m v¨n hãa ®îc x©y dùng t¬ng ®èi ®Çy ®ñ,
hÖ thèng c¸c c¬ quan ®oµn thÓ, chî n¬i giao lu v¨n hãa kinh tÕ, bÖnh
viÖn, trêng häc… MÆt kh¸c c d©n sèng tËp trung thµnh côm nªn viÖc
tuyªn truyÒn qu¶n lÝ vÒ v¨n hãa t tëng vµ ®êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ
cña §¶ng vµ Nhµ níc ®Õn ngêi d©n rÊt kÞp thêi.
3.2.7.Tµi liÖu tr¾c ®Þa ®Ó ®iÒu vÏ b¶n ®å.
- B¶n ®å ¶nh chôp hµng kh«ng do tæng côc ®Þa chÝnh cÊp.
- B¶n ®å tØ lÖ 1/100000 ®îc thµnh lËp b»ng ph¬ng ph¸p ®o vÏ
¶nh hµng kh«ng thµnh lËp vµo th¸ng 3 n¨m 2004, cã hÖ täa ®é quèc
gia ViÖt Nam 2000 kinh tuyÕn trôc tuyÕn 104045’.
- B¶n ®å ®Þa chÝnh vµ hµnh chÝnh c¸c x· tØ lÖ 1/100000.
- Trªn khu vùc nµy ®· cã mét sè ®iÓm khèng chÕ tam gi¸c, qua
viÖc kh¶o s¸t thùc ®Þa cã thÓ dïng lµm ®iÓm khèng chÕ gèc.
Tãm l¹i:
Khu vùc ®iÒu vÏ cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c ngo¹i
nghiÖp, hÖ thèng giao th«ng ®i l¹i thuËn tiÖn, tr×nh ®é d©n trÝ ®ång
®Òu, ngêi d©n sèng tËp trung, c¸c ®èi tîng cÇn ®iÒu vÏ kh«ng bÞ
ph©n t¸n nªn rÊt thuËn lîi cho c«ng t¸c ngo¹i nghiÖp vµ ®iÒu vÏ.
3.3. Néi dung c«ng viÖc ®iÒu vÏ.
Trong khu ®o c¸c ®èi tîng thêng ®a d¹ng v× vËy c«ng t¸c ®o¸n ®äc
®iÒu vÏ cÇn ph¶i c¨n cø vµo nhiÒu yÕu tè ®Ó x¸c ®Þnh nh ®Þa h×nh,
®Þa vËt…
ViÖc chuÈn bÞ cho c«ng t¸c ngo¹i nghiÖp khu ®o b¾t ®Çu tõ viÖc
ph©n tÝch c¸c t kinh tÕ, x· héi…). Ta chia nhá diÖn tÝch ®Ó c«ng t¸c
kh¶o s¸t kh«ng bÞ sãt hoÆc bÞ trïng lÆp, sau ®ã lËp kÕ ho¹ch kh¶o
s¸t ngoµi trêi.
ViÖc kh¶o s¸t ngoµi trêi bao gåm: x¸c ®Þnh ®Æc trng gièng
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 53
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
nhau cña c¸c yÕu tè c¶nh quan vµ kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn theo c¸c chi tiÕt
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
nh×n thÊy cña ¶nh, ph©n tÝch c¸c thay ®æi tÇng bªn trªn cña líp phñ
thùc vËt vµ mèi quan hÖ cña chóng víi ®é Èm bÒ mÆt víi khe níc,
møc ®é chia c¾t…X¸c ®Þnh c¸c ®Þa vËt cã tÝnh chÊt ®Þnh híng ra
thùc ®Þa ta ®iÒu vÏ råi thÓ hiÖn kÕt qu¶ lªn b×nh ®å ¶nh theo c¸c kÝ
hiÖu quy íc vµ ghi chó ®Ó tr¸nh nhÇm lÉn…
3.3.1. X¸c ®Þnh biªn ®iÒu vÏ.
Biªn ®iÒu vÏ ®îc v¹ch s½n, ta thêng chän biªn ®iÒu vÏ tâ rµng vµ
dÔ tiÕp biªn víi m¶nh bªn c¹nh, biªn kh«ng c¾t qua c¸c ®Þa vËt quan
träng, kh«ng c¾t qua khu d©n c…thêng ngêi ta chän biªn ®iÒu vÏ theo
c¸c ®Þa vËt h×nh tuyÕn nh ®êng giao th«ng, m¬ng, ®êng biªn lµng
xãm…
3.3.2. C¸c néi dung ®iÒu vÏ.
Víi môc ®Ých cho sinh viªn lµm quen víi c«ng t¸c ®iÒu vÏ ¶nh nªn
néi dung cña ®iÒu vÏ cho bµi tËp trung chñ yÕu vµo 5 líp th«ng tin ®ã
lµ:
3.3.3. D©n c.
Khoanh vïng d©n c, c¸c môc tiªu c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp vµ
v¨n hãa x· héi. Yªu cÇu ph¶i ghi râ chó thÝch tªn: tªn xãm, tªn c¬ quan,
tªn trêng häc, tªn khu c«ng nghiÖp…
3.3.4. Thñy v¨n vµ c¸c c«ng tr×nh thñy lîi.
Khoanh vïng s«ng, ao, hå, kªnh m¬ng, vµ c¸c c«ng tr×nh liªn
quan nh tr¹m b¬m, cÇu cèng…Ghi râ tªn s«ng tªn tr¹m b¬m, tªn cèng,
híng dßng ch¶y.
3.3.5. Ranh giíi hµnh chÝnh, ranh giíi lµng.
X¸c ®Þnh râ ranh giíi tªn c¸c lµng, xãm. VÒ ranh giíi hµnh chÝnh
nÕu kh«ng x¸c ®Þnh ®îc râ ranh giíi th× cÇn ph¶i ghi râ ®Þa phËn
nµy thuéc x· nµo.
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 54
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
3.3.6. Giao th«ng.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
VÏ ®êng réng trªn 5m, ghi râ tªn ®êng, chÊt liÖu ®êng. CÇn
tu©n thñ theo quy t¾c kÝ hiÖu ®Þa vËt nµo n»m ë trªn th× vÏ liÒn,
®Þa vËt nµo n»m díi vÏ khuÊt (nh cÇu vît, m¬ng m¸ng cao…). Víi cÇu
cèng cÇn x¸c ®Þnh chÝnh x¸c giíi h¹n, tªn..
3.3.7. Líp phñ ®Êt.
ThÓ hiÖn ranh giíi líp phñ, vÏ c¸c bê vïng lín, tr¶i kÝ hiÖu theo
quy ®Þnh nh hoa mµu, c©y ¨n qu¶, ruéng lóa, nghÜa trang…
3.3.8. Tr×nh bµy b¶n vÏ.
Sö dông mÉu kÝ hiÖu b¶n ®å ®Þa h×nh do tæng côc ®Þa
chÝnh xuÊt b¶n n¨m 1995 ®Ó tr×nh bµy b¶n vÏ.
ThÓ hiªn néi dung nh thñy hÖ, ®êng giao th«ng ®îc dïng 3 mµu:
- Mµu ®á dïng ®Ó vÏ ®êng bao l« thöa.
- Mµu n©u dïng ®Ó thÓ hiÖn giao th«ng ®êng bé
- Mµu xanh l¬ thÓ hiÖn mµu thñy v¨n( ao, hå, s«ng, m¬ng…)
C¸c kÝ hiÖu chó thÝch tr×nh bµy theo híng B¾c – Nam, c¸c ®Þa vËt
h×nh tuyÕn theo híng dßng ch¶y, b¾c nam, tr¸i ph¶i…
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 55
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
Mµu vÏ vµ lùc nÐt ®Ó kÝ hiÖu ®îc tr×nh bµy cô thÓ trªn b¶n vÏ.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
KÕt luËn
Sau mét thêi gian thùc tËp vµ lµm ®å ¸n tèt nghiÖp t¹i bé m«n ®o ¶nh vµ viÔn th¸m, Trêng §H Má- §Þa ChÊt, díi sù híng dÉn cña thÇy gi¸o TrÇn Trung Anh, trªn c¬ së ®o¸n ®äc vµ ®iÒu vÏ ¶nh hµng kh«ng, kÕt qu¶ thùc nghiÖm em ®· rót ra mét sè kÕt luËn sau:
- C«ng t¸c ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ lµ mét trong nh÷ng c«ng ®o¹n quan träng kh«ng thÓ thiÕu trong viÖc thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh b»ng ¶nh hµng kh«ng. KÕt qu¶ cña c«ng t¸c nµy ®¶m b¶o tÝnh ®Çy ®ñ, chi tiÕt vµ phong phó cña néi dung b¶n ®å; ®ång thêi tÝnh hiÖu qu¶ cña c«ng ®o¹n còng quyÕt ®Þnh ®Õn gi¸ thµnh mçi m¶nh b¶n ®å.
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 56
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
-ViÖc tiÕn hµnh ®iÒu vÏ ngoµi trêi nh»m ®a c¸c ®èi tîng míi xuÊt hiÖn lªn b¶n ®å, xo¸ bá c¸c ®Þa vËt kh¸c cã trªn ¶nh nhng kh«ng cßn hoÆc ®· thay ®æi ngoµi thùc ®Þa. C«ng viÖc nµy gióp khai th¸c tèi u t liÖu ¶nh vµ t¨ng ®é chÝnh x¸c, tuy nhiªn còng lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh tÕ.
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
-ViÖc thu thËp c¸c tµi liÖu bæ trî, nghiªn cøu vµ sö dông chóng lµm t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ còng nh n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng t¸c ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ.
- BiÖn ph¸p kÕt hîp ®iÒu vÏ gi÷a néi nghiÖp vµ ngo¹i nghiÖp lµ mét trong nh÷ng ph¬ng ¸n tèi u nh»m n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ kü thuËt hiÖn nay.
Néi dung cña ®Ò tµi ®· ®îc hoµn thµnh ®óng thêi gian quy ®Þnh vµ ®¸p øng hÇu hÕt c¸c môc ®Ých còng nh yªu cÇu ®Æt ra; song do ®iÒu kiÖn thêi gian vµ kinh nghiÖm cã h¹n c«ng viÖc cßn míi mÎ nªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn cßn thiÕu xãt rÊt kÝnh mong nhËn ®ù¬c ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« trong bé m«n vµ b¹n bÌ ®ång nghiÖp ®Ó ®å ¸n ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Em xin tr©n träng c¶m ¬n thÇy gi¸o TrÇn Trung Anh, cïng c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n ®o ¶nh vµ viÔn th¸m, c¸c anh chÞ vµ bÌ b¹n ®ång nghiÖp ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh ®å ¸n tèt nghiÖp nµy.
Hµ Néi, th¸ng 10 n¨m 2011. Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn Trung
Khiªm
Líp : Tr¾c ®ÞaB – K51
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Ph¹m Väng Thµnh – Gi¸o tr×nh Tr¾c ®Þa ¶nh- ( PhÇn c¬ së
chôp ¶nh vµ chôp ¶nh hµng kh«ng).
2. Tr¬ng Anh KiÖt - Gi¸o tr×nh Tr¾c ®Þa ¶nh- ( PhÇn c¬ së ®o
¶nh ).
3. Phan V¨n Léc - Gi¸o tr×nh Tr¾c ®Þa ¶nh –(PhÇn ph¬ng ph¸p
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 57
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
®o ¶nh lËp thÓ).
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
4. Ph¹m Väng Thµnh – Gi¸o tr×nh Tr¾c ®Þa ¶nh- ( PhÇn ®o¸n
®äc ®iÒu vÏ ¶nh).
5. Ký hiÖu b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1: 10.000 – 1: 25.000 –
Tæng côc §Þa chÝnh ban hµnh n¨m 1995.
Môc lôc
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 58
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
Lêi nãi ®Çu 1
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
CH¦¥NG I 4
B¶N §å §ÞA H×NH Vµ C¸C PH¦¥NG PH¸P THµNH LËP 4 .....................
B¶N §å §ÞA H×NH 4
1.1. Kh¸i qu¸t Vµ môc ®Ých cña b¶n ®å ®Þa h×nh 4 ...............................
1.1.1. Kh¸i qu¸t vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh 4 .............................................
1. 1. 2. Môc ®Ých sö dông vµ c¸c yªu cÇu cña b¶n ®å ®Þa h×nh 4
1.2. c¬ së to¸n häc cña b¶n ®å ®Þa h×nh. 7 ............................................
7 1.2.1. Tû lÖ .....................................................................................
1.2.2. PhÐp chiÕu 7 ............................................................................
1.2.3. HÖ thèng to¹ ®é 9 .....................................................................
1.2.4. C¬ së tr¾c ®Þa 9 .....................................................................
1.2.5. Sù ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè b¶n ®å ®Þa h×nh 10 ...................
1.2.6. Bè côc cña b¶n ®å 13 ..............................................................
1. 3. Néi dung cña b¶n ®å ®Þa h×nh 14 ..................................................
1. 4. §é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh. 18 ...........................................
1. 5. C¸c ph ¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh 19 ..............................
1. 5.1. §o trùc tiÕp ngoµi thùc ®Þa 20 ...............................................
1.5.2. Biªn tËp tõ b¶n ®å tû lÖ lín h¬n. 21 .........................................
1.5.3. Thµnh lËp b¶n ®å b»ng ¶nh hµng kh«ng. 22 .........................
II.9. ChuyÓn kÕt qu¶ ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ lªn b¶n ®å 49 ............................
II.9.1. Ph ¬ng ph¸p truyÒn thèng 49 ....................................................
CH NG III 51 ƯƠ
TH C NGHI M 51 Ự Ệ
3.1. T×nh h×nh chung cña khu vùc ®o vÏ. 51 ...........................................
KÕt luËn 56
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 59
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
Tµi liÖu tham kh¶o 57
§å ¸n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: Tr¾c ®Þa
SV thùc hiÖn: NguyÔn Trung Khiªm 60
Líp: Tr¾c ®ÞaB – K51
