1
M% &U
1. Lý do ch'n ( tài
Uy0n ng (euphemism) là thu#t ng b"t ngu*n t6 ti7ng Hy
L(p, có ngh,a là nói cho tt %8p, nói cho hay hn. Trong ti7ng Vit,
tùy theo nhng quan %i0m và ph(m vi nghiên c9u mà thu#t ng này
còn %ư'c gi b:ng các tên khác như nói gim, nói tránh, nói vòng,
khinh t hay nhã ng…
Uy0n ng là m)t hin tư'ng ngôn ng và c;ng là m)t hin
tư'ng v$n hóa; có th0 nói uy0n ng là v$n hóa th0 hin qua ngôn
ng. Nhng quan nim c<a xã h)i v= v$n hóa, %(o %9c, cách 9ng x>
vi nhau c<a con ngưi trưc nhng vic t7 nh?, khó nói, %au bu*n...
%ã tác %)ng ti vic s> d@ng các phưng tin ngôn ng và c;ng là
nguyên nhân thúc %Ay sB xut hin c<a uy0n ng. Có th0 nói uy0n
ng phn ánh rt rõ v$n hóa - %(o %9c 9ng x> c<a mCi cá nhân trong
c)ng %*ng xã h)i %i vi nhng sB v#t, hin tư'ng tB nhiên có trong
%i sng c<a con ngưi. Uy0n ng không chD là vn %= c<a ngôn ng
hc. Ngưi ta có th0 %c %ư'c tâm lý, t#p quán, truy=n thng v$n hóa
dân t)c %ư'c khúc x( qua vn t6 vBng %Ec bit này. Khi con ngưi
trF nên v$n minh hn, l?ch sB hn, v$n hóa hn thì nhu cGu s> d@ng
uy0n ng càng nhi=u hn. Chính sB phong phú c v= hình th9c và
n)i dung c<a uy0n ng ti7ng Vit và ti7ng Hán %ã khích l chúng tôi
xúc ti7n nghiên c9u %= tài này. Hn na, mi giao lưu h'p tác %a
phưng din gia Vit Nam và Trung Quc %ang ngày càng %ư'c
mF r)ng và phát tri0n, vic hc t#p nghiên c9u ti7ng Hán %i vi
ngưi Vit Nam c;ng như vic hc t#p nghiên c9u ti7ng Vit %i vi
ngưi Trung Quc %ã trF thành nhu cGu h7t s9c cGn thi7t giúp cho
hai nưc có %i=u kin trao %Hi và hi0u bi7t ln nhau. Nghiên c9u
uy0n ng trong ti7ng Vit, liên h vi ti7ng Hán F m)t ch6ng mBc
nht %?nh, t6 %ó v#n d@ng vào d(y hc ngo(i ng là m)t trong nhng
n)i dung quan trng góp phGn nâng cao hiu qu hc t#p và nghiên
c9u ti7ng Vit và ti7ng Hán. ó chính là lý do chúng tôi chn %= tài
này %0 nghiên c9u.
